Temat: Zasady garbowania skór.
Transkrypt
Temat: Zasady garbowania skór.
2016-03-19 Temat: Zasady garbowania skór. 1. Wyprawianie skór surowych. 2. Trzy fazy wyprawiania skór surowych. 3. Właściwości skór gotowych. 4. Wady skór wyprawianych. Ad1) Wyprawianie skóry Wyprawianiem nazywa się kolejne procesy technologiczne, wynikiem których jest nadanie skórze surowej cech użytkowych zgodnych z przeznaczeniem. 1 2016-03-19 Ad2) Wyprawianie skór surowych obejmuje trzy fazy: • pierwsza – przygotowanie skór do garbowania właściwego w warsztacie mokrym; • druga – garbowanie właściwe; • trzecia – wykańczanie skór. Ad. a) Faza pierwsza. W warsztacie mokrym skóry surowe poddawane są obróbce chemicznej i enzymatycznej. Na czynności przygotowawcze składają się procesy: • moczenie skór w wodzie – oczyszczenie (usuniecie brudu, krwi, soli, białek), poddanie pęcznieniu, • wapnowanie – celem jest rozluźnienie obsady włosów i naskórka, usunięcie owłosienia, 2 2016-03-19 Ad. a) Faza pierwsza. cd • mizdrowanie – usuwanie tkanki podskórnej, czyli mizdry – resztek mięsa, żył, tłuszczu, • dwojenie – przecinanie skóry równolegle do jej powierzchni w celu wyrównania grubości lub jej podziału na dwa lub więcej płatów określonej grubości, • odwapnienie – celem jest usunięcie wapna i płukanie w roztworze kwasu. Ad. b) Faza druga. Garbowanie właściwe – moczenie i nasycanie skór garbnikami. Skóra w tym procesie: • zostaje zabezpieczona przed gniciem i ujemnym działaniem czynników zewnętrznych, • oraz staje się elastyczna i giętka. 3 2016-03-19 Garbniki Garbniki – substancje, które: • wiążą się z tkankami skóry, • nadają jej właściwe cechy • oraz chronią przed procesem gnilnym. W zależności od rodzaju zastosowanego garbnika wyróżnia się garbowanie: • roślinne – z wykorzystaniem garbników zawartych w korze drzew (brzozy, dębu, sumaka, świerku), owocach, liściach drzew; • mineralne – z wykorzystaniem soli chromu, glinu lub siarki; • tłuszczowe – z wykorzystaniem garbników zawartych w tłuszczach pochodzenia roślinnego i zwierzęcego – tran z fok, wielorybów, oleje; 4 2016-03-19 Sumak W zależności od rodzaju zastosowanego garbnika wyróżnia się garbowanie: cd • aldehydowe – z wykorzystaniem 40% wodnego roztworu aldehydu mrówkowego, zwanego formaliną; • żywicowe – z wykorzystaniem garbników syntetycznych. W praktyce często stosuje się garbowanie kombinowane np. chromowo – roślinne, glinowo – tłuszczowe. 5 2016-03-19 Ad. c) Faza trzecia. Wykańczanie skór – nadaje skórom cechy użytkowe i estetyczny wygląd. Obejmuje wiele procesów: • płukanie – pozbycie się zbędnych związków chemicznych; • barwienie – stosuje się barwniki naturalne i syntetyczne; • natłuszczanie – za pomocą łoju bydlęcego, tranu, wosków, lanoliny, olejów roślinnych ( skóra staje się bardziej sprężysta i odporna na zgniatanie i rozrywanie); Ad. c) Faza trzecia. cd • apreturowanie – nasycanie skór żywicami i woskami, aby zapobiec ujemnym wpływom czynników atmosferycznych; • nabłyszczanie; • lakierowanie – tworzenie powłoki odpornej na wilgoć i zmianę temperatur. 6 2016-03-19 Ad3) Właściwości skór gotowych: • wysoka wytrzymałość mechaniczna, • giętkość, ciągliwość, higieniczność, • mały współczynnik przewodzenia ciepła, • odporność na działanie potu. Ad4) Wady skór wyprawionych dzielimy na: • biologiczne – wynikające z uszkodzeń tkanki skórnej przez szkodniki; • strukturalne – wynikające ze złej struktury skóry, złego wykończenia lica lub mizdry. (MIZDRA – pozostałości resztek mięsa, żył, tłuszczu) 7