Uchwała Nr XVII/176/08 - Starostwo Powiatowe w Kartuzach

Uchwała Nr XVII/176/08
Rady Powiatu Kartuskiego
z dnia 3 lipca 2008r.
w sprawie: przystąpienia do ogłoszonego konkursu przez Państwowy Fundusz Rehabilitacji
Osób Niepełnosprawnych na najlepszy program jednostki samorządu
terytorialnego szczebla gminy i powiatu na rzecz środowiska osób
niepełnosprawnych ”Równe szanse, równy dostęp” i zatwierdzenia projektu
„BITON – Bank Informacji Turystycznej dla Osób Niepełnosprawnych”.
Na podstawie art. 35a ust.1 pkt 1 oraz ust. 4 ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 roku
o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych
(tekst jednolity z 2008 r. Dz. U. Nr 14, poz. 92) oraz na podstawie art. 4 ust.1 pkt 5 ustawy z
dnia 05 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym (tekst jednolity: z 2001 r. Nr 142,
poz. 1592, z 2002 r. Nr 23, poz. 220, Nr 62, poz. 558, Nr 113, poz. 984, Nr 200, poz. 1688,
z 2003 r. Nr 214, poz. 1806, Nr 162, poz. 1568, z 2004 r. Nr 153, poz. 1271, Nr 102, poz.
1055, Nr 167, poz. 1759, z 2007 r. Dz. U. Nr 173, poz. 1218);
Rada Powiatu Kartuskiego
na wniosek Zarząd Powiatu Kartuskiego
postanawia:
§1
1. Przystąpić do Ogólnopolskiego Konkursu na najlepszy program jednostki samorządu
terytorialnego szczebla gminy i powiatu na rzecz środowiska osób niepełnosprawnych
”Równe szanse, równy dostęp”
2. Zatwierdzić
projekt
„BITON
–
Bank
Informacji
Turystycznej
Niepełnosprawnych”, stanowiący załącznik do niniejszej uchwały.
§2
Wykonanie uchwały powierza się Zarządowi Powiatu Kartuskiego.
§3
Uchwała wchodzi w życie z dniem podjęcia.
Przewodniczący Rady
/-/Edmund Kwidziński
dla
Osób
Uzasadnienie
Art. 35a ust.1 pkt. 1 oraz ust. 4 cytowanej ustawy stanowi, że do zadań powiatu należy
opracowanie i realizacja powiatowych programów dotyczących wyrównywania szans osób
niepełnosprawnych i przeciwdziałania ich wykluczeniu społecznemu. Natomiast w oparciu o
art. 4 ust.1 pkt 5 ustawy o samorządzie powiatowym powiat wykonuje określone zadania
publiczne w zakresie wspierania osób niepełnosprawnych.
Zgłoszony
projekt
Niepełnosprawnych
jest
BITON
–
ukierunkowany
Bank
na
Informacji
wzrost
Turystycznej
aktywności
dla
turystycznej
Osób
osób
niepełnosprawnych. Z badań sondażowych przeprowadzonych na terenie powiatu wynika, że
tylko znikomy procent tych osób korzysta z różnych form turystyki. Przyczyną takiej sytuacji
w ocenie respondentów jest niedostępność obiektów turystyczno-kulturalnych. W tym celu
opłacono
i
wdrożono
projekt
mający
na
celu
zwiększenie
uczestnictwa
osób
niepełnosprawnych w turystyce lokalnej. Cele te zostaną zrealizowane poprzez:
− utworzenie banku informacji turystycznej dla osób niepełnosprawnych,
− przygotowanie lokalnych pakietów turystycznych w tym turystyki
kwalifikowanej dla osób niepełnosprawnych,
− przygotowanie
informatorów
uwzględniających
specyfikę
niepełnosprawności,
− przeszkolenie przewodników, restauratorów, hotelarzy, instruktorów pod
kątem klienta niepełnosprawnego,
− promowanie w ramach kampanii niepełnosprawnych pracowników w
turystyce.
Realizacja projektu obejmuje okres 2007 – 2009.
Opracowała:
Gabriela Gołata
Dyr. PCPR
Załącznik do
Uchwały Nr XVII/176/08
Rady Powiatu Kartuskiego
Z dnia 3.07.08r.
Ogólnopolski konkurs
na najlepszy projekt jednostki
samorządu terytorialnego
szczebla gminy i powiatu
na rzecz środowisk osób
niepełnosprawnych
„Równe szanse, równy dostęp”
Organizator:
Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób
Niepełnosprawnych
1. Dane wnioskodawcy:
Powiat Kartuski
2. Forma Prawna
3. Adres:
4. Telefon:
Jednostka samorządu terytorialnego
83-300 Kartuzy, Dworcowa 1
058 681 03 28; 058 681 25 40; 058 685 40 05
5. Imiona i Nazwiska oraz funkcje osób upoważnionych do reprezentowania
podmiotu w kontaktach zewnętrznych
i posiadających zdolność podejmowania zobowiązań.
Janina Kwiecień – starosta kartuski
Jerzy Żurawicz – wicestarosta kartuski
Obszar tematyczny
Informacja dla każdego – udostępnianie i docieranie z informacją do
możliwie jak najszerszego kręgu osób z niepełnosprawnościami oraz
właściwy i skuteczny jej przekaz.
II. Nazwa projektu
BITON – Bank Informacji Turystycznej dla Osób
Niepełnosprawnych.
Misja:
Powiat Kartuski
miejscem wysokiej jakości życia,
zapewniającym dostępność do
wszystkich obszarów życia
społecznego
oraz warunki dla rozwoju
osobistego każdego mieszkańca.
Kontekst Projektu (DIAGNOZA)
Na
terenie
powiatu
Kartuskiego
mieszka
około
14
tys.
osób
niepełnosprawnych. Większość z nich mieszka na terenach wiejskich.
Z badań sondażowych przeprowadzonych na potrzeby projektu, wynika,
że tylko znikomy procent osób niepełnosprawnych korzysta z różnych form
turystyki. Powodem takiej sytuacji jest niedostępność oferty turystycznej
i kulturowej. Osoby niepełnosprawne nie mogące aktywnie uczestniczyć w
turystyce lokalnej ograniczają swoje potrzeby, a tym samym izolują się
społecznie i lokalnie. Organizatorzy wypoczynku (gestorzy bazy turystycznej,
biura turystyczne) i wydarzeń kulturalnych (domy kultury, organizacje
pozarządowe)
wskazują,
że
głównym
powodem
braku
uczestnictwa
w turystyce są bariery architektoniczne i urbanistyczne.
Osoby niepełnosprawne nie podróżują, ponieważ znacząca część
miejsc atrakcyjnych turystycznie jest dla nich po prostu niedostępna. Dla wielu
z nich jedyną szansą zobaczenia ciekawych miejsc są turnusy rehabilitacyjne.
Najlepszym dowodem na to, że osoby niepełnosprawne są spragnione
uczestnictwa w turystyce, jest fakt, że wybierając miejsce turnusu kierują się
atrakcyjnością miejsca, a nie ofertą rehabilitacyjną. Wyjazdy na turnusy są
wyjazdami typowo wypoczynkowo – rekreacyjnymi, często mają charakter
grupowy.
Osoby
niepełnosprawne
z
reguły
nie
uprawiają
turystyki
indywidualnej. Powodem jest brak dostatecznej wiedzy o bazie turystycznej,
uwzględniającej deficyty niepełnosprawnego klienta.
Przeprowadzone przez Stowarzyszenie Turystyczne Kaszuby społeczne
badania ankietowe w powiecie, potwierdziły, że tylko około 10% obiektów
turystycznych dostępnych jest dla klientów z ograniczoną sprawnością
ruchową. Natomiast w żadnym z obiektów (hotele, pensjonaty, kwatery
agroturystyczne) nie uwzględnia się potrzeb wynikających z upośledzenia
intelektualnego, wady wzroku, słuchu.
W przełamaniu niekorzystnych zjawisk, niezbędne jest utworzenie
banku informacji o lokalnych atrakcjach turystycznych z uwzględnieniem
dostępności dla osób niepełnosprawnych.
Kolejną potrzebą jest przygotowanie specjalnych
informatorów i
przewodników turystycznych /wypukłe mapy, informatory e-learningowe/.
Niezbędne wydaje się również przygotowanie lokalnych pakietów ofert
turystycznych, w tym obejmujące turystykę kwalifikowaną.
Zagadnienie podjęte przez wnioskodawcę, polegające na udostępnieniu
lokalnych dóbr przyrody i kultury wymaga przygotowania specjalnych ofert i
przeprowadzenia szeregu szkoleń wśród tych, którzy zajmują się zawodowo
turystyką (organizatorzy turystyki, przewodnicy terenowi, gestorzy bazy
turystycznej i touroperatorzy).
Adresaci Projektu
Beneficjentami Projektu „BITON – Bank Informacji Turystycznej dla
Osób Niepełnosprawnych” są niepełnosprawni mieszkańcy powiatu
kartuskiego a także - docelowo - niepełnosprawni turyści z całej Polski.
Czas realizacji projektu:
Od stycznia do grudnia 2009r.
Cel główny:
Przeciwdziałanie wykluczeniu społecznemu
i marginalizacji osób niepełnosprawnych.
Cele szczegółowe:
− Wzrost
aktywności
społecznej
osób
niepełnosprawnych
poprzez
zwiększone uczestnictwo w turystyce lokalnej.
− Pobudzenie aktywności lokalnej. Wzrost umiejętności samoorganizowania
się i współpracy.
− Budowanie
pozytywnych
relacji
pomiędzy
uczestnikami
projektu
sprzyjających integracji.
Cel nadrzędny i cele szczegółowe zostaną osiągnięte poprzez podjecie
szeregu działań.
Opis działań:
„BITON – Bank Informacji Turystycznej dla Osób Niepełnosprawnych”
to modelowy przykład działań mających na celu dostarczenie informacji,
a w konsekwencji wzrost aktywności turystycznej osób niepełnosprawnych.
Projekt ten stwarza możliwość pełnego uczestnictwa w życiu społecznym i
korzystania z dóbr przyrody i kultury. Projekt ten wymaga współpracy wielu
osób i podmiotów oraz dzielenia się swoimi zasobami i możliwościami. W
ramach pojętego projektu przeprowadzono badania ankietowe (przez
Stowarzyszenie Turystyczne Kaszuby)
wśród osób niepełnosprawnych
będących członkami organizacji pozarządowych, gestorów bazy turystycznej
oraz biur podróży organizujących tzw. turystykę przyjazdową.
Badaniem objęto ponad 100 osób.
Grupę
osób
niepełnosprawnych
będących
członkami
organizacji
pozarządowych zapytano o ich największe problemy. W opinii respondentów
najważniejszymi problemami są:
− Brak
pełnej
informacji
o
przyjaznych
miejscach
turystycznych
i kulturalnych dla osób niepełnosprawnych.
− Brak ofert aktywnej turystyki lokalnej dla osób niepełnosprawnych.
− Niewłaściwe
przygotowanie
kadry
zatrudnionej
w
gastronomii,
hotelarstwie, turystyce (w tym turystyczni przewodnicy terenowi)
dla obsługi osób niepełnosprawnych.
− Niechęć organizatorów turystyki do świadczenia usług na rzecz osób
niepełnosprawnych.
W realizowanym projekcie udział biorą udział również samorządy gminne i
organizacje pozarządowe aktywizujące osoby niepełnosprawne. W ramach
projektu zebrano ankiety informacyjne od wszystkich podmiotów zajmujących
się turystyką z powiatu kartuskiego.
Uzyskane informacje na podstawie ankiet, skatalogowano, uporządkowano
i sporządzono spis lokalnej bazy turystycznej wraz z ciekawymi miejscami
turystycznymi
z uwzględnieniem dostępności dla osób niepełnosprawnych.
Baza oprócz wersji papierowej, dostępna jest również w wersji elektronicznej.
Opracowano lokalne pakiety turystyczne dla osób niepełnosprawnych.
Nawiązano współpracę z przewodnikami terenowymi, gastronomikami
hotelarzami, pracownikami biur turystycznych. Na spotkaniu informacyjnym
przedstawiono założenia projektu i potrzeby niepełnosprawnego turysty.
Stowarzyszenie Turystyczne Kaszuby będące Lokalną Grupą Działania
realizuje projekt „Aktywizacja potencjału turystycznego Szwajcarii Kaszubskiej”
w ramach II schematu pilotażowego Programu Leader + - działanie 2.7
Sektorowego programu Operacyjnego „Restrukturyzacja i modernizacja
sektora
żywnościowego
oraz
rozwój
obszarów
wiejskich”.
Podczas 19 szkoleń, które odbyły się w lutym br. przedstawiła główne
problemy z jakimi borykają się osoby niepełnosprawne chcące aktywnie
korzystać
z
walorów,
miejsc
atrakcyjnych
infrastruktury turystycznej powiatu kartuskiego.
turystycznie
oraz
bazy
i
W ramach niniejszego projektu planujemy następujące nowe działania:
− szkolenia dla uczestników projektu, przewodników, restauratorów,
hotelarzy
− rozbudowa
bazy
informacyjnej
dla
klienta
ze
specyficzną
niepełnosprawnością (słuch, wzrok)
− przygotowanie informatorów, przewodników turystycznych dla osób
niepełnosprawnych
ze specyficzną niepełnosprawnością, wypukłe
mapy, komunikaty głosowe.
− Przebudowa i rozszerzenie o piktogramy internetowego systemu
informacji turystycznej na stronach: www.kartuskipowiat.com.pl, i
www.kaszuby.com.pl
− oznakowanie obiektów turystycznych (specjalnym znakiem graficznym)
uwzględniających dostępność dla osób niepełnosprawnych.
− opracowanie
pakietów
ofert
turystyki
kwalifikowanej
dla
osób
niepełnosprawnych.
− promowanie turystyki lokalnej z udziałem osób niepełnosprawnych,
poprzez organizowanie imprez, zlotów, festynów.
− redagowanie kwartalnika informacyjno – promocyjnego BITON – Bank
Informacji Turystycznej dla Osób Niepełnosprawnych
Nasze początki:
Nasze
początkowe
niepełnosprawnych,
działania
organizacji
miały
na
celu
pozarządowych,
zachęcanie
osób
samorządów
do
organizowania turystyki lokalnej. W tym celu zachęcaliśmy wspomniane
podmioty do organizowania turystyki lokalnej. Jednym z takich przedsięwzięć
był udział osób niepełnosprawnych w projekcie „Majówka z Wybickim”.
W ramach tego projektu osoby niepełnosprawne wraz z innymi uczestnikami
poznawały miejsce urodzenia i życia Józefa Wybickiego. /artykuł prasowy .
Kolejnym działaniem było wypracowanie ofert turystycznych w każdej gminie z
uwzględnieniem jej walorów turystycznych.
Gmina Somonino od paru lat organizuje zawody wędkarskie dla osób
niepełnosprawnych
Gmina Stężyca posiada odpowiednią bazę do uprawiania turystyki wodnej
oraz do uprawiania narciarstwa przez osoby niepełnosprawne.
Powiat zainspirował i sfinansował zajęcia rekreacyjne gry
Boccia
realizowane przez Stowarzyszenie Osób Niepełnosprawnych „Tacy sami” .
Stowarzyszenie Turystyczne Kaszuby zainicjowało i realizuje projekt „Marsz
po zdrowie z Nordic Walking – marsz po zdrowie”.
Działania te mają na razie ograniczony charakter i obejmują niewielkie
grupy osób uczestniczących aktywnie w tej ofercie. Wychodząc naprzeciw
istniejącym potrzebom, chcielibyśmy wykorzystać ten potencjał i poszerzyć
ofertę.
Rezultaty Projektu:
Projekt BITON zakłada osiągnięcie następujących rezultatów:
Rezultaty miękkie:
− Poprawa jakości życia osób niepełnosprawnych.
− Podniesienie własnej samooceny
− Rozwój własnych zainteresowań i umiejętności
− Przerwanie modelu wyuczonej bezradności osób niepełnosprawnych.
− Promowanie postaw wzajemnego szacunku i tolerancji w środowisku
osób niepełnosprawnych.
− Łamanie
stereotypów
i
uprzedzeń
dotyczących
osób
niepełnosprawnych.
Rezultaty twarde:
− Utworzenie Banku Informacji Turystycznej z uwzględnieniem szerokiej
dostępności.
− Powstanie lokalnych pakietów turystycznych ukierunkowanych na osoby
niepełnosprawne.
− Opracowanie
informatorów
i
przewodników
turystycznych
uwzględniających specyfikę klienta niepełnosprawnego (wzrok, słuch)
− Redakcja Kwartalnika BITON.
− Szkolenia przewodników, restauratorów, hotelarzy do obsługi osób
niepełnosprawnych.
REALIZATORZY PROJEKTU:
Wydział Kultury i Promocji Starostwa Powiatowego w Kartuzach.
( Dyrektor Wydziału - Wojciech Okroj )
PARTNERZY:
Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Kartuzach.
( Dyrektor PCPR – Gabriela Gołata )
Ośrodek Informacji dla Osób Niepełnosprawnych.
(Kartuzy, ul. Mściwoja II 14 )
Stowarzyszenie Turystyczne Kaszuby
(Kartuzy, ul. Gdańska 26)
BUDŻET PROJEKTU:
Lp.
1
Kategorie kosztów
Badania ankietowe
Pozycje - opis
•
•
•
•
2
Przebudowa strony
internetowej
•
3
4
druk informatorów
druk przewodników
(2 różne publikacje)
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Stworzenie ankiet
Ankietowanie
Opracowanie wyników badań
społecznych
Aktualizacja internetowej bazy
turystycznej na stronach
www.kartuskipowiat.com.pl, i
www.kaszuby.com.pl
Opracowanie i zastosowanie
piktogramów
Fotografie, teksty
Skład komputerowy
Format A4
papier: środek 130g/m2, okładka
250g/m2
objętość 32str. + okładka
druk 4/4
nakład 5.000 egz.
Fotografie, teksty
Skład komputerowy
Format A4
papier: środek 130g/m2, okładka
250g/m2
objętość 32str. + okładka
druk 4/4
nakład 5.000 egz.
Termin
Koszt
Kwartały Całkowity
2008 r.
w PLN
I - II
Źródła
finansowania
Powiat
Inne
10.000,(Stowarzyszenie
Turystyczne
Kaszuby)
10.000,-
II-III
10.000,-
5.000,-
III
45.000,-
13.000,-
III-IV
92.000,-
32.000,-
5.000,(Stowarzyszenie
Turystyczne
Kaszuby)
32.000,-
60.000,-
Mapy wypukłe
5
6
Informacja
dźwiękowa
Plastikowe mapy wypukle powiatu
kartuskiego do używania w pionie lub
poziomie
200 egz. informacji mówionej zapisanej na cd
Fotografie, teksty redakcyjne
Skład komputerowy
Format A4
papier: środek 90g/m2, okładka
200g/m2
• objętość 32str. + okładka
• druk: środek 4/1, okładka 4/4
• nakład 2.000 egz. x 4 = 8.000 egz.
• 4 edycje
szkolenie trzydniowe (24 godz.)
zajęcia w 3 grupach ćwiczeniowych
razem 72 godz. dydaktyczne
W kosztach (honoraria wykładowców–72
godz.; kierownik szkolenia;
urządzenia szkoleniowe; materiały
szkoleniowe; sale; noclegi, wyżywienie)
2 edycje
Uczestnicy 2 x 24 osoby = 48 osób
20 tablic + montaż
•
•
•
•
7
8
9
Kwartalnik BITON
Usługa szkoleniowa
Oznakowania
(tablice)
Razem
IV
30.000,-
30.000,-
IV
10.000,-
10.000,-
III-IV
i
I-II 2009
36.000,-
16.000,-
III-IV
48.000,-
---
IV
10.000,-
10.000,-
291.000
76.000
20.000,-
48.000,-
215.000*
* Realizacja projektu wymaga znaczących nakładów finansowych. Na realizację tego projektu zaplanowano w
roku bieżącym udział finansowy powiatu na poziomie 31% całkowitego budżetu projektu łącznie z udziałem
partnera.
OPINIE o projekcie:
„BITON” – to projekt na miarę moich potrzeb. Chciałbym, aby
przewodnicy mogli opowiadać o atrakcjach turystycznych naszego
powiatu, w taki sposób aby niewidomi mogli doświadczyć i zobaczyć to
innymi zmysłami.
/ członek PZN/.
Bardzo się cieszę, że przystąpiono do realizacji tego projektu,
jestem osobą niepełnosprawną ruchowo, a mimo to, staram się być
aktywny. Kocham moje Kaszuby, gdyż jest tu tyle ładnych miejsc.
Niestety wiele z nich oglądam tylko na zdjęciach. Utworzenie banku
informacji turystycznej dla osób niepełnosprawnych, jest tylko pierwszym
krokiem do rozwoju turystyki dla osób niepełnosprawnych, ale dzięki tej
informacji wiem, gdzie mogę pojechać nad jezioro, bo tam wcześniej
przygotowano maty i podjazdy, a które miejsca muszę pomijać. Jeżeli
wszystkie założenia projektu uda się zrealizować, to Kaszuby będą
rzeczywiście miejscem dla wszystkich.
/Czesław Bir/.
Trudno mi wyrazić opinię, ponieważ projekt jest w czasie realizacji,
ale jeżeli zostanie zrealizowany, to będę turystką, na którą będą czekać
a nie pomijać i lekceważyć. Tak akurat się składa, że mam stabilną
sytuację materialną i mogłabym aktywnie uprawiać turystykę. Dlatego
utworzenie bazy informacyjnej stwarza pierwsze możliwości wyboru
miejsca i oferty. /niepełnosprawna na wózku/.
BITON – to projekt, w którym jestem osobiście zaangażowany.
Jestem ojcem dziecka niepełnosprawnego i niejednokrotnie zgłaszałem
potrzebę dostosowania oferty turystycznej dla osób niepełnosprawnych.
Cieszę się, że podjęto ten temat, gdyż od wielu lat staram się mimo
ograniczeń aktywnie uczestniczyć w życiu kulturalnym, a także uprawiać
turystykę. Niestety wszechobecne bariery i brak informacji powodowały,
że jeździłem za granicę, dziwiąc się, że na Kaszubach nie dostrzega się
klienta niepełnosprawnego. Mam nadzieję, że realizacja tego projektu
zmieni ten niekorzystny obraz. Utworzenie banku informacji, to dobry
początek.
/ Prezes Fundacji „Podaruj trochę słońca”/.
Projekt BITON bardzo mi się podoba. Lubię łowić ryby i uprawiać
turystykę wodną. Mimo, ze mieszkam na terenie obfitującym w jeziora i
rzeki, nie ma ofert umożliwiających turystykę wodną. Cieszę się, że ktoś
o nas pomyślał. Nie samym chlebem człowiek żyje.
/Uczestniczka WTZ/
Stereotypowe myślenie o turystyce osób niepełnosprawnych, nie
zachęca do tworzenia aktywnych ofert spędzania czasu wolnego.
Turystyka jest częścią życia i oznacza zamierzoną, celową, dobraną do
potrzeb aktywność fizyczną, realizowana w różnych formach… Winna
być traktowana jako element rehabilitacji osób niepełnosprawnych, której
celem jest przywrócenie maksymalnej sprawności fizycznej, psychicznej,
społecznej i zawodowej…. Turystyka ludzi niepełnosprawnych spełnia
kilka celów: leczniczy, biologiczny, wychowawczo-psychologiczny,
hedonistyczny i społeczny. ...Cieszę się, że w naszym powiecie myśli się
o wszystkich mieszkańcach powiatu, dobrym przykładem są ostatnio
wprowadzone i upowszechniane zajęcia rekreacyjne Nordic Walking i
rzutna gra rekreacyjno-sportowa „Boccia”
/ Przewodnicząca Społecznej rady ds. osób niepełnosprawnych /
ODWOŁANIE DO DOKUMENTÓW STRATEGICZNYCH:
Projekt – „BITON” – wpisuje się w powiatową strategię
rozwiązywania problemów społecznych
Cel główny 4: „Stworzenie warunków sprzyjających integracji
społecznej i zawodowej osób niepełnosprawnych”.
Cel
szczegółowy:
4.2:
Zapewnienie
równości
osobom
niepełnosprawnym w zakresie dostępu do edukacji, sportu i turystyki.
Projekt ten jest również zgodny z założeniami Programu Wspierania
Osób Niepełnosprawnych w Powiecie Kartuskim na lata 2006-2010
cel
główny
2:
:Zapewnienie
równych
szans
osobom
niepełnosprawnym w zakresie dostępu do edukacji, kultury, sportu,
turystyki i rekreacji”,
cel szczegółowy 1: „Umożliwienie osobom niepełnosprawnym
rozwijanie form aktywności sportowej, turystycznej i rekreacyjnej.