Kod kandydata Liczba zdobytych punktów GEOGRAFIA Test dla

Transkrypt

Kod kandydata Liczba zdobytych punktów GEOGRAFIA Test dla
Kod kandydata
Liczba zdobytych punktów
GEOGRAFIA
Test dla kandydatów do klasy pierwszej Liceum Akademickiego
profil geograficzno-ekonomiczny
rok szkolny 2011/2012
28 maja 2011r., godz. 15.00
Przystępujesz do pisania testu sprawdzającego Twoją wiedzę i umiejętności geograficzne, które nabyłeś w gimnazjum.
Czas pracy
Suma punktów do zdobycia
60 minut
50
1. Wpisz znaki nierówności „<” lub „>” pomiędzy podane skale liczbowe: [1pkt]
1:50 000
1:1 000
1:60 000
1:2 500 000
1:12 500 000
1:1 250 000
2. Na podstawie poniŜszego schematu wykonaj polecenia i odpowiedz na pytania [5pkt].
a) Na schemacie podpisz: równik, Zwrotnik Raka, Zwrotnik KozioroŜca, koło podbiegunowe N, koło
podbiegunowe S, biegun N, biegun S.
b) Zamaluj obszar, gdzie panuje tego dnia dzień polarny.
c) Nad którym równoleŜnikiem
Słońce góruje w zenicie?
.............................................................
d) Która półkula jest bardziej
ogrzana?
.............................................................
e) W którym dniu w roku Ziemia jest
oświetlona tak, jak na rysunku?
.............................................................
1|Strona
3. W Petersburgu jest południe słoneczne. Na poniŜszej mapie zaznacz: [3pkt]
a) wszystkie miejsca na Ziemi, gdzie Słońce góruje w tym samym momencie (kolorową kredką);
b) miejsca, gdzie w tym samym czasie jest północ słoneczna (długopisem);
c) obszary pomiędzy 5.00 a 6.00 według czasu słonecznego (zakreskuj długopisem).
4. Na rysunku przedstawiono schemat powstawania pewnego wiatru. Wykonaj polecenia. [4pkt]
a) Napisz, jak nazywa się ten wiatr:
b) Podaj cechy wiatru:
c) Oblicz wartość temperatury w punkcie A:
d) Oblicz wartość temperatury w punkcie B:
wiedząc, Ŝe gradient wilgotnoadiabatyczny wynosi 0,6°C/100m, a suchoadiabatyczny: 1°C/100m.
Miejsce na obliczenia
2|Strona
5. Cyklony tropikalne naleŜą do ekstremalnych zjawisk atmosferycznych stanowiących zagroŜenie dla ludzi i
powodujących duŜe straty w gospodarce. Uzupełnij schemat. [3pkt]
Przyczyny
Skutki
Obszary występowania
6. Na poniŜszej mapie zaznacz literami (korzystając z poniŜszej legendy) strefy klimatyczne: [1pkt]
A – okołobiegunowych, B – podzwrotnikowych, C – równikowych, D – umiarkowanych, E – zwrotnikowych.
7. W poniŜszej tabeli zamieszczono nazwy wybranych mórz, oznaczono równieŜ (w opisowy sposób) ich
średnie zasolenie, typ i połoŜenie. Napisz, w których okienkach tabeli (np. E-4) znajdują się błędy.[1pkt]
Morze
A
B
C
D
Bałtyckie
Celebes
Północne
Śródziemne
1
Zasolenie
małe
średnie
średnie
małe
Błędy występują w polach:
3|Strona
2
Typ
wewnątrzkontynentalne
międzywyspowe
otwarte
międzykontynentalne
3
PołoŜenie
Ocean Atlantycki
Ocean Spokojny
Ocean Arktyczny
Ocean Atlantycki
8. Na poniŜszych schematach przedstawiono warunki powstawania dwóch typów pływów morskich.
Wykonaj polecenia. [5pkt]
a) Podpisz odpowiednio rysunki A i B uŜywając terminów: pływy kwadraturowe, pływy syzygijne;
b) Zakreśl tę literę, która oznacza występowanie pływów o największej amplitudzie.
A) .....................................................................
B) .....................................................................
c) Podaj po jednym przykładzie wpływu pływów morskich na środowisko przyrodnicze oraz ich
wykorzystania przez człowieka.
d) Z wymienionych obszarów wybierz i zaznacz ten, gdzie występują największe amplitudy pływów.
Zatoka Fundy
Zatoka Gdańska
Zatoka Saint Malo
9. Uzupełnij schemat przedstawiający czynniki wpływające na kształtowanie się gleby (1 i 2) [1pkt].
4|Strona
10. Uzupełnij schemat klasyfikacji form uŜytkowania ziemi wpisując w okienka litery oznaczające
poszczególne kategorie obszarów. [1pkt]
FORMY UśYTKOWANIA ZIEMI
A. wody śródlądowe;
B. uŜytki rolne;
C. tereny osadnicze i komunikacyjne;
D. sady;
E. pastwiska;
F. nieuŜytki;
G. łąki;
H. lasy;
I. grunty orne.
11. Rozpoznaj przedstawione na fotografiach rośliny uprawne lub ich części i dobierz odpowiednie
charakterystyki uzupełniając tabelę. [4pkt]
Roślina uprawna
Rycina Charakterystyka
A
B
C
D
A
B
C
D
1. ZboŜe wymagające Ŝyznych gleb i okresu wegetacyjnego trwającego minimum 100 dni oraz minimum 3 miesięcy ze
średnią temp. powyŜej 10°. Najstarsza roślina uprawna pochodząca z południowo-zachodniej i środkowej Azji. Do
jego największych światowych producentów naleŜą: Chiny, Indie i USA.
2. Słodki ziemniak, którego bulwy osiągają 5kg i spoŜywane są po ugotowaniu lub upieczeniu, w postaci mąki,
płatków oraz alkoholu. MoŜna go uprawiać i zbierać przez cały rok, a m.in. w Chinach (które całkowicie
zdominowały jego produkcję – ponad 80% światowych zbiorów) uprawia się go na przemian z ryŜem.
3. Pochodząca z Ameryki Południowej jednoroczna roślina z rodziny astrowatych, wymagająca w uprawie sporego
usłonecznienia, z której pozyskuje się olej (nasiona zawierają do 45% tłuszczu), ale ziarna mogą być równieŜ
spoŜywane bezpośrednio, a łodygi i liście są wykorzystywane jako pasza. Producenci: Ukraina, Rosja, Argentyna.
4. Wieloletni krzew pochodzący z Azji, gdzie jest uprawiany od 4 tys. lat. Roślina klimatów ciepłych wilgotnych,
pracochłonna w uprawie, z której liści i pąków przyrządza się napar będący jedną z najpopularniejszych uŜywek. Indie
i Chiny generują łącznie ponad 50% zbiorów, do największych producentów naleŜą takŜe Kenia i Sri Lanka.
5|Strona
12. Określ przyczyny zróŜnicowania struktury produkcji energii w podanych krajach [3pkt].
Tab. 1. Produkcja energii elektrycznej według rodzajów elektrowni (2005).
Cieplne
Wodne
Jądrowe
Inne
Kraj
w%
I
Brazylia
8,6
84,3
2,5
4,6
II
Rosja
65,1
19,1
15,5
0,3
100,0
-
-
-
III Arabia Saudyjska
Źródło: Tablice geograficzne, Wyd. Adamantan, 2008.
I
II
III
13. Na mapie przedstawiono kierunki napływu mas powietrza nad Polskę latem. Wykonaj polecenia. [2pkt]
a)
Zamaluj chłodne masy powietrza kształtujące
latem pogodę w Polsce.
b) Czym będą się charakteryzowały pogody
zimowe w Polsce przy przewadze mas
powietrza napływających z tego kierunku?
...………………………………………………
...………………………………………………
...………………………………………………
...………………………………………………
6|Strona
14. Uzupełnij tabelę podanymi określeniami [6pkt]:
Czynnik rzeźbotwórczy: lodowiec górski, wody lodowcowe;
Proces: akumulacja, erozja;
Formy: cyrk lodowcowy, rynna lodowcowa, sandr;
Przykład: Dolina Rybiego Potoku, Równina Tucholska, Toruńsko-Eberswaldzka, Wał Trzebnicki.
Czynnik rzeźbotwórczy
Proces
Forma rzeźby
Lodowiec górski
Czarny Staw
erozja
Wody lodowcowe
pradolina
akumulacja
erozja
dolina U-kształtna
Wody lodowcowe
Lądolód
Przykład formy
Jezioro Jeziorak
morena czołowa
15. Na podstawie piramidy płci i wieku ludności Polski (Źródło: GUS) określ, które ze zdań jest prawdziwe
(P), a które jest fałszywe (F). [4pkt]
Mniej więcej od 45 roku Ŝycia występuje nadwyŜka liczby męŜczyzn nad liczbą kobiet.
Obecnie rodzi się więcej chłopców niŜ dziewczynek.
Zakładając, Ŝe tendencje rozwoju ludności zostaną zachowane, moŜna oszacować, iŜ w roku 2015
urodzi się w Polsce ok. 20 tys. chłopców.
Liczba osób w wieku przedprodukcyjnym zwiększa się i nadal będzie się zwiększać.
7|Strona
16. Podkreśl nazwy 4 państw o wskaźniku urbanizacji wyŜszym niŜ wskaźnik urbanizacji Polski [1pkt].
• Rosja • Papua-Nowa Gwinea • Etiopia • USA • Wielka Brytania • Rwanda • KambodŜa • Argentyna •
17. Dopasuj do odpowiednich pasów krajobrazowych wymienione obiekty wpisując je do tabeli. KaŜdy
obiekt moŜna wpisać tylko raz! [5pkt]
● Białystok ● Bieszczady ● Częstochowa ● Góry Sowie ● Jezioro Łebsko ● Jezioro Niegocin ●
● Jezioro śarnowieckie ● Karkonoski PN ● Koszalin ● Kotlina Kłodzka ● Kotlina Oświęcimska ●
● Kotlina Warszawska ● Magurski PN ● Mielec ● Ojcowski PN ● Poznań ● Puszcza Biała ●
● Puszcza Niepołomicka ● Rabka ● Roztocze ● Słowiński PN ● Wałbrzych ● Zbiornik Zegrzyński ●
● Zbiornik Goczałkowicki ● WieŜyca ● Wigierski PN ● Źródła Soły ● Źródła Warty ●
PAS
KRAJOBRAZOWY
Pas pobrzeŜy
Pas pojezierzy
Pas nizin
środkowopolskich
Pas wyŜyn
Sudety
Pas kotlin
podkarpackich
Karpaty
8|Strona
Krainy
geograficzne,
wzniesienia
Obiekty
hydrograficzne
Miasta
Lasy i parki
narodowe