Polityka natury - lodzkie.ngo.pl

Debaty Krytyki Politycznej Polityka natury
Jeden dzień – dziesięć miast – dziesięć debat.
9 maja, sobota
godz. 19.30
wstęp wolny
KRYTYKA POLITYCZNA zaprasza do dyskusji o związkach polityki i ekologii. Rozmawiać
będą: socjologowie, dziennikarze, filozofowie, publicyści, ekolodzy. Pretekstem do rozmowy
będzie film Wiek głupoty Franny Armstrong i książka Bruno Latoura Polityka natury
(Wydawnictwo Krytyki Politycznej, Warszawa 2009).
Bruno LATOUR, wybitny francuski filozof i socjolog, prowokacyjnie proponuje w książce
Polityka natury: zrezygnujmy w ogóle z pojęcia „natury”. Przecież tego, co „z natury”, nie da się
oddzielić od tego, co pochodzi „od człowieka”.
Nowoczesność miała wyzwolić człowieka z uzależnienia od przyrody. Maszyna parowa zastąpiła
pracę ludzkich mięśni, a elektryczny odświeżacz powietrza pozwolił cieszyć się zapachem morskiej
bryzy, kiedy mamy ochotę, a nie kiedy mamy czas na wycieczki na łono natury.
Za każdym wynalazkiem stoi sztab ludzi. Ktoś podejmuje decyzję o rozpoczęciu badań naukowych
nad środowiskiem. Ktoś szuka na te badania pieniędzy, ktoś inny przyznaje na nie dotacje. Abyśmy
mogli dowiedzieć się z gazet, że w dolinie Rospudy żyje chroniona żaba jeziorkowa, sztab ludzi
musi podjąć setki działań – ekonomicznych, społecznych i politycznych. Światy natury i kultury
przenikają się. Cóż, nawet żaba jest polityczna.
KRYTYKA POLITYCZNA zaprasza do debaty o tym, ile jest polityki w ekologii. Czy ekologia jest
prawicowa czy może lewicowa? Czy przyrody należy bronić zawsze i wszędzie? Czy może
ekologowie powinni mieć jeszcze inne cele? Czy zwierzęta, lasy, a nawet bakterie – to też podmioty
polityczne? Kto powinien reprezentować ich interesy i jakie to są interesy?
Wszyscy rozumiemy, że skomplikowane kwestie natury czy kultury nigdy nas nie opuszczą, że
przyszłość oznacza jeszcze bliższe związki między społeczeństwem i naturą, a nie tylko
emancypację. Dlatego coraz większe miejsce w naszym życiu codziennym zajmuje ekologia.
Bruno LATOUR
Debaty Krytyki Politycznej Polityka natury
Gdzie i kto będzie dyskutował
Gdańsk
Akademickie Centrum Kultury
ul. Wita Stwosza 58




Dariusz Szwed (przewodniczący Zielonych 2004)
dr Michał Kaczmarczyk (socjolog, Uniwersytet Gdański)
Mikołaj Chrzan („Gazeta Wyborcza”)
prowadzenie: Piotr Kozak (Krytyka Polityczna)
Katowice
kino Rialto, ul. Św. Jana 24


Jacek Bożek (założyciel i prezes Klubu Gaja)
Przemysław Sadura (socjolog, publicysta, Krytyka Polityczna)
Kraków
Kino Pod Baranami
Rynek Główny 27




Adam Ostolski (socjolog, filozof, Krytyka Polityczna)
Michał Olszewski (pisarz, ekolog, publicysta, „Tygodnik Powszechny”)
Jakub Majmurek (Krytyka Polityczna)
Prowadzenie: Sebastian Liszka (Krytyka Polityczna)
Lublin
klubokawiarnia Archiwum, ul. Akademicka 4




Agnieszka Graff (pisarka, publicystka, feministka, Krytyka Polityczna)
Agnieszka Grzybek (przewodnicząca Zielonych 2004)
Zbigniew Wróblewski (filozof przyrody, KUL)
Prowadzenie: Tomasz Kitliński (filozof)
w Lublinie zaczynamy o 16.00. Na film i debatę wstęp wolny
Łódź
kino Charlie
ul. Piotrkowska 203/205





Julia Michalak (koordynator kampanii klimatyczno-energetycznej Greenpeace)
dr Jakub Kronenberg (Uniwersytet Łódzki)
Michał Sobczyk („Obywatel”)
Monika Dzięgielewska-Geitz (Lodz Integrated Restoration Institute)
Prowadzenie: Jakub Bożek (Krytyka Polityczna)
Debaty Krytyki Politycznej Polityka natury
Poznań
kino Muza
ul. Św. Marcina 30




Karol Zamojski (socjolog)
Robert Cyglicki (dyrektor Greenpeace Polska)
Monika Bakke (filozof, UAM)
Prowadzenie: Agnieszka Kowalczyk (Krytyka Polityczna)
Szczecin
kino Zamek, ul. Korsarzy 34




Marcin Kowalski (politolog, prezes Fundacji Kultury i Sportu „Prawobrzeże”)
Wojciech Kłosowski (ekolog, Zieloni 2004)
Michał Przypiera (dyrektor Wydziału Gospodarki Komunalnej i Ochrony Środowiska
Urzędu Miasta Szczecina)
Prowadzenie: Ewa Koś (ekolożka, feministka, Zieloni 2004)
Toruń
kino Centrum, CSW Znaki Czasu
ul. Wały gen. Sikorskiego 13




dr Ewa Bińczyk (filozof przyrody z UMK w Toruniu)
dr Krzysztof Abriszewski (socjolog, autor książki Poznanie, zbiorowość, polityka. Analiza
teorii aktora - sieci Bruno Latoura)
Krzysztof Ślebioda (Pracownia Zrównoważonego Rozwoju)
Prowadzenie: Jarosław Wojtas (Krytyka Polityczna)
Wrocław
kino Warszawa
ul. Marszałka J. Piłsudskiego 64




prof. Ludwik Tomiałojć (ekolog, wykładowca Uniwersytetu Wrocławskiego)
dr Szymon Szewrański (wykładowca Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu, Krytyka
Polityczna)
dr Marek Krukowski (Uniwersytet Przyrodniczy, Zieloni 2004)
Prowadzenie: Roman Kurkiewicz (dziennikarz, Krytyka Polityczna)
Warszawa
Kinoteka, pl. Defilad 1





dr Maciej Gdula (autor wstępu do książki Bruno Latoura Polityka natury, Krytyka
Polityczna)
Ewa Smuk-Stratenwerth (antropolog, ekolog, stowarzyszenie „Ziarno”)
prof. Magdalena Środa (etyk, filozof)
prof. Maciej Nowicki (minister środowiska)
Prowadzenie: Edwin Bendyk (tygodnik „Polityka”)
Debaty Krytyki Politycznej Polityka natury
WIEK GŁUPOTY
Reżyseria: Franny Armstrong
Wielka Brytania 2009
Jak będzie wyglądać Ziemia za 50 lat? W jakim miejscu znajdzie się człowiek? Czy spełni się
katastroficzna wizja przyszłości: wody z roztopionych lodowców zaleją świat, oszalałe słońce
wypali żyzne grunty, zapanuje wielki głód, a gatunki zaczną po kolei wymierać?
Wiek głupoty to ambitnie zrealizowana próba przepowiedzenia naszej nieodległej przyszłości. Po
kataklizmie ostatni z ludzi budują schron, w którym jak w biblijnej Arce, przechowywane są
ostatnie okazy zwierząt, owadów i roślinności. Postać kustosza tego przedziwnego miejsca gra
brytyjski aktor Pete Postlethwaite (znany polskiej widowni z Orkiestry i W imię ojca).
Jest rok 2055, mężczyzna przegląda archiwalne materiały z przeszłości i stawia pytanie, dlaczego
nie powstrzymaliśmy zmian klimatycznych na Ziemi, kiedy jeszcze było to możliwe. Odpowiedzi
szuka w całym stylu życia współczesnego człowieka, szczególnie zaś nastawionego na
konsumowanie, człowieka Zachodu.
W filmie znajdziemy wiele pomysłowo i niekiedy dowcipnie zrealizowanych animacji, które
pokazują ewolucję gatunku ludzkiego, historię wojen o surowce, proporcje zużycia energii przez
mieszkańców USA, Europy i krajów Trzeciego Świata. Przygnębiającą wymowę swego filmu
autorzy przełamują kilkoma portretami współczesnych Don Kichotów: Guya Piersa walczącego o
budowę wiatraków na terenie jednego ze szkockich hrabstw czy Fernanda Pareau, wieloletniego
przewodnika górskiego z Chamonix, który sprzeciwia się rozbudowie tuneli pod Alpami.
Film Franny Armstrong to kino powstałe ze szlachetnych pobudek, zaangażowane w dzieło
odbudowy naszej zbiorowej świadomości. Nie unika demagogii, ale wydaje się ona w pełni
usprawiedliwiona aktualnością stawianego problemu.
(z katalogu Planete Doc Review)
Gwiazdy przyjechały w limuzynach napędzanych paliwem o niskiej emisji dwutlenku węgla,
a zamiast po czerwonym - przespacerowały się po zielonym dywanie.
Na pierwszym oficjalnym pokazie filmu „Wiek głupca” wszystko miało się wiązać z ekologią.
Takiej premiery świat jeszcze nie widział.
DZIENNIK
Projekcja filmu Wiek głupoty poprzedzającego dyskusję rozpocznie się o godz. 18.00
Wstęp na projekcję jest płatny, na dyskusję bezpłatny.
Debaty Krytyki Politycznej Polityka natury
POLITYKA NATURY
Bruno LATOUR
Wydawnictwo Krytyki Politycznej
premiera: maj 2009
Znana definicja głosi, że „człowiek to zwierzę polityczne”. Czy to połączenie jest faktycznie tak
oczywiste, jak nam się wydaje? Francuski socjolog Bruno Latour sięga po argumenty z dziedziny
filozofii, socjologii wiedzy i antropologii porównawczej, z rozmysłem buduje paradoksy i
kwestionuje nasze schematy myślowe. W efekcie roztacza przed czytelnikami wizję „nowej
Konstytucji” – nowego, zrewolucjonizowanego kolektywu politycznego, w którym rozróżnienie na
ludzi i nie-ludzi będzie mniej ważne niż zachowanie ciągłości debaty politycznej i powszechna
odpowiedzialność za nasz wspólny świat.
Polityka natury to pierwsza książka Brunona Latoura publikowana w języku polskim.
Wielkim zadaniem, jakie stoi przed nami, jest znalezienie następcy dla pojęcia modernizacji.
Ekologia miała być właśnie tym wielkim następcą. Tutaj powstaje jednak ogromny problem,
ponieważ dla wielu ekologów upolitycznienie kwestii natury jest równoznaczne z powrotem do praw
naturalnych. Ekologowie do niesłychanych rozmiarów rozdęli w nas pogardę wobec innowacji,
techniki i nauki. Tu w gruncie rzeczy nie chodzi o politykę, ale o całkowite uniemożliwienie polityki.
Bruno LATOUR
Twierdzenia o naturze „nietkniętej ludzką ręką” są zwykłym blefem. Ta święta Natura wymaga
naszej nieustannej opieki, naszych bardzo drogich instrumentów, tysięcy uczonych, wielkich
instytucji i całej masy pieniędzy. To jest paradoks: mieliśmy naturę, mieliśmy kulturę, ale nigdy nie
pamiętaliśmy o tym, że natura potrzebuje kultury... Dlatego musimy jak najszybciej wyprodukować
narrację alternatywną - taką, która nie traktowałaby natury jako odmiennej od ludzkiego świata.
Bruno LATOUR
Bruno LATOUR (1947) – francuski filozof i antropolog, wykładał w szkołach inżynierskich –
najpierw w CNAM, następnie w Ecole des Mines. W 1982 r. wszedł w skład ekipy Centrum
Socjologii Innowacji. Od września 2006 r. jest profesorem nauk politycznych w Centrum Socjologii
Organizacji (CSO). W czerwcu 2007 r. został wicedyrektorem prestiżowych Sciences Po do spraw
polityki naukowej. Opublikował m.in. La vie de laboratorie (Życie laboratorium, wspólnie ze
Steve’m Woolgarem, 1988), Les Microbes: Guerre et paix (Wojna i pokój mikrobów, 1984) oraz La
science en action (Nauka w działaniu, 1989).