Pobierz dokument

TRASA :
Kolonia
Mirachowo
Staniszewo–
Sianowo
pomieczyńska Huta –
Kartuzy
Mirachowo
Mirachowo – wieś kaszubska położona w województwie
pomorskim, w powiecie kartuskim, w gminie Kartuzy na Pojezierzu
Kaszubskim. Wieś graniczy z kompleksem Lasów Mirachowskich i
znajduje się na terenie Kaszubskiego Parku Krajobrazowego.
Mirachowo jest siedzibą sołectwa w którego skład wchodzi także
miejscowość Strysza Buda. W okolicach Mirachowa znajdują się
rezerwaty przyrody Staniszewskie Zdroje, Kurze Grzędy, Jezioro
Lubygość, Leśne Oczko i Staniszewskie Błoto. Przebiega tędy
również turystyczny
Szlak Kaszubski.
Historia
Pierwsze wzmianki o Mirachowie pochodzą z roku 1341. W XIV
licznymi kamieniczkami. Mirachowo zostaje spalone i doszczętnie
wieku krzyżacy ustanowili w Mirachowie siedzibę władz lokalnych
zniszczone podczas Potopu szwedzkiego w latach 1655-1660.
na zdobytym Pomorzu Gdańskim. W roku 1455 Król Polski Starościński dwór nie przetrwał, ale stoi do dziś jego następca
Kazimierz IV Jagiellończyk oddaje przejściowo zwierzchnictwo nad
wzniesiony pod koniec XVIII w. , należy on do rodziny Wardynów.
Mirachowem Gdańszczanom, jako zastaw za wkład wojenny miasta
Jest tam również postarościńska kapliczka PW. Matki Boskiej
w wojnie z zakonem. W roku1466 Mirachowo powraca pod
Nieustającej Pomocy z sygnaturką , wzniesiona W 1740 r. Na
zwierzchnictwo królewskie. W latach 1473-1772 Mirachowo było
pobliskim wzgórzu ("Wzgórze Świętopełka") znajdowało się
siedzibą polskiego starostwa, (rezydowali we wsi starostowie
miejsce straceń z kilkoma szubienicami. Od końca XIX wieku i po
niegrodowi; m.in. Szczepańscy, Szczawińscy, rajca gdański Linde,
przeniesieniu władz powiatowych do Kartuz miasteczko traci swoje
znaczenie i zostaje zdegradowane do rangi wsi.
ojciec Józefa Wybickiego – Piotr Wybicki) sędziego królewskiego
jak również miejscem lokalnych sejmików. Powstaje rynek z
W Mirachowie znajduje się kościół parafialny PW. Św. Jana Chrzciciela. Został wybudowany w 1862 roku przez króla szwedzkiego dla
okolicznych ewangelików( neogotyckie wnętrze).
W lasach mirachowskich znajdują się rezerwaty przyrody należące do Kaszubskiego Parku Krajobrazowego. Są to: Jezioro Lubygość,
Szczelina Lechicka, Żurawie Błota, Jezioro turzycowe, Kurze Grzędy oraz Staniszewskie Błota.( O lasach mirachowskich możemy poczytać w
legendzie „ W mirachowskiej puszczy”). W czasie II Wojny Światowej na tych terenach działała tajna organizacja „ Gryf Kaszubski”. W lasach
mirachowskich znajdował się bunkier „ Ptasia Wola”
, w którym ukrywali się partyzanci z okolicznych wiosek.
Jezioro Kamienne – należy do rezerwatu przyrody „Żurawie Błota” charakteryzuje się twardym, piaszczystym dnem i brzegami pozbawionymi
roślinności szuwarowej. Znaleźć tam możemy unikatową roślinę „lobelię jeziorną”. Wokół jeziora znajdują się liczne lasy, które charakteryzują
się zachowaniem szaty roślinnej typowej dla środowiska torfowego oraz występującym tam ptactwem wodno- błotnym, w tym żurawia i
brodźca samotnego.
Diabelski Kamień
- nad Jeziorem Kamiennym o wysokości 5m i obwodzie 7m znajduje się w rezerwacie przyrody Głazy i głazowiska są charakterystycznym
elementem krajobrazu Szwajcarii Kaszubskiej, a Diabelski Kamień to jeden z największych głazów narzutowych na Pomorzu, malowniczo
wkomponowany w krajobraz. Pionowe pęknięcie (widoczne również na zdjęciu) miejscowa ludność wskazuje jako wynik działa lności diabła
(patrz legenda: „Diabelski Kamień”)
(zdjęcie kamienia nad J. Kamiennym)
Jezioro Lubygość – pod ochroną jest jezioro, las bukowy, rzadkie gatunki roślin i krajobraz rynnowy. Do roślin znajdujących się pod ochrona
należą: widłaki, paproć narecznica grzebieniasta, grzybień polodowcowy. Na południowo –zachodnim stoku wyrobiska żwirowego nad jeziorem
znajdują się Groty Mirachowskie podobne do Grot Mechowskich.
Wędrując przechodzimy przez Nową Hutę , Starą Hutę, Głusino – 1437 r., Sianowską Hutę- 1686 r.. Mijamy wiele przydrożnych kapliczek i
krzyży.
KOLONIA
Pruskie początki
Za
panowania króla
Fryderyka Wilhelma III Hohenzollerna, w 1802 roku, w królewskich
lasach przy drodze z Będargowa do Młyńska osiedlili się koloniści z
dalekiej Badenii-Wirtenbergii i Schwarzwaldu. Założyli wieś i
nazwali ją na cześć swojego sponsora Wilhelmshuld ("Łaska
Wilhelma"). Wieś w całości powstała na karczowiskach. Otrzymali
pas lasu 4 na 1-1,5 km. Ulicowa osada szybko się rozwijała. W 1802
roku stał już rząd domów po wschodniej stronie drogi od Młyńska
po dzisiejsze Kółko. Teren wsi jest płaski, nieznacznie tylko wznosi
się ku południu, gdzie między Młyńskiem i Jeziorem Łąkie osiąga
wysokość 204,3 m. Na obszarze gromady znajduje się wiele błot i
bagien. Koloniści, mimo że byli tu z "łaski Wilhelma" szybko
kaszubieli a nawet przechodzili na katolicyzm. W 1820 roku we wsi
było 141 mieszkańców, a w 1865 roku żyło tu już 371 ludzi.
Ewangelicy na Koloni
Przy tak szybkim rozwoju z założenia ewangelickiej wsi myślano
nad budową niemieckiego kościoła. Od początku wieku ewangeliccy
koloniści sprowadzali pastora z prowincji Pomorze (z Łebuni lub
Bukowiny). Od 1852 roku nabożeństwa zaczął sprawować kartuski
pastor Carnuth w budynku szkolnym. Zaś kartuski starosta Mauwe
podjął starania o budowę ewangelickiego kościoła parafialnego na
Koloni. Z tego też powodu w 1859 roku założono dla tej wsi księgi
parafialne. Powstał też istniejący do dzisiaj cmentarz ewangelicki
zwany Cerpiskiem, którym obecnie zajmuje się drużyna harcerska i
gromada zuchowa działające przy Szkole podstawowej w Koloni.
(zdjęcie cmentarza ewangelickiego)
Jednak mirachowski właściciel ziemski Hering zapobiegł budowie tej świątyni. Postawił ją u siebie w Mirachowie. Tamtejszy kościół
poświęcono w 1860 roku. Po II wojnie światowej wielu Niemców zostało wysiedlonych z Koloni do Szlezwiku i Hamburga.
POMIECZYŃSKA HUTA
Według źródeł pierwsze wzmianki o Pomieczyńskiej Hucie pojawiły
się około 1664 roku. Prawdopodobnie były tu huty szkła. Za czasów
Hitlera zmieniono nazwę wsi na Huta Pomorska , do nazwy
pierwotnej wraca dopiero w 1945 r. Do gromady należą także Sytna
Góra położona nad Jeziorem Białym. W 1879 r. we wsi była
jednoklasowa szkoła katolicka z jednym nauczycielem. W tym
czasie w Pom. Hucie była także siedziba gminy z urzędem stanu
cywilnego. W remizie było więzienie, a wójt wydawał wyroki.
Z inicjatywy Wspólnoty Krzyża w 1994 r. powstała tu kaplica
Matki Bożej
Anielskiej, w której złożono relikwie błogosławionej Karoliny
Kózkówny.
Pomieczyńska Huta leży na wys. 246 m n.p.m. interesujący
krajobraz jest wynikiem działalności Lądolodu, który znajdował się
tutaj około 15000 lat temu. W okolicy są dwa jeziora – J. Białe i J.
Czarne.
KARTUZY
Miejscowość powstała w 1381 r . Początkowo mała osada założona
przez zakon kartuzów z surową regułą. Prawa miejskie Kartuzy
uzyskały dopiero w 1923 r. Po kartuzach został XIV wieczny kościół
(obecnie kolegiata PW Najświętszej Maryi Panny). Kościół ma
Źródła:
1.
2.
3.
4.
charakterystyczny dach w kształcie trumny, refektarz, jedyny erem i
fragmenty muru klasztornego. Jest to ciekawy zabytek sakralny nie
tylko w Kartuzach, ale i na Pomorzu. Zwiedzi tu należy również;
Muzeum Kaszubskie im. Franciszka Tredera, Gaj Świętopełka z
Ławką Asesora. Ciekawe są także legendy związane z Kartuzami –
Zapadnięty zamek, …..
5.
6.
7.
8.
Ostrowska R., Trojanowsa I.: „ Bedeker kaszubski” –Wydawnictwo morskie 1974 r.
Mamelski J. : Legendy kaszubskie” –Wydawnictwo Region, 2008 r.
Przewodnik „ Zapraszamy do Pomieczyńskiej Huty”- Stowarzyszenie na Rzecz Rozwoju Wsi
Pomieczyńska Huta- wyd. w ramach projektu ”Zapraszamy na Kaszuby” – Działaj lokalnie
Przewodnik „ Atrakcje turystyczne Ziemi Mirachowskiej”- wyd. Stowarzyszenie Rozwoju
Ziemi Mirachowskiej” – publikacja sfinansowana przez Urząd gminy w Kartuzach.
Informator przyrodniczo – turystyczny – „ Kaszubski Park Krajobrazowy z mapą”- wyd. EkoKapio
Rezerwaty Przyrody w Nadleśnictwie Kartuzy-E. Gostkowska- wyd. nadleśnictwo Kartuzy –
Nowator Kartuzy.
Nadleśnictwo Kartuzy- Lasy Państwowe 2004 r.
Internet
Opracowały: phm Małgorzata Szadkowska
pwd Danuta Kobiela