międzynarodowy standard rewizji finansowej 220 kontrola jakoœci

Transkrypt

międzynarodowy standard rewizji finansowej 220 kontrola jakoœci
MIÊDZYNARODOWY STANDARD REWIZJI FINANSOWEJ 220
KONTROLA JAKOŒCI BADANIA SPRAWOZDAÑ FINANSOWYCH
(Stosuje siê przy badaniu sprawozdañ finansowych sporz¹dzonych
za okresy rozpoczynaj¹ce siê 15 grudnia 2009 r. i póŸniej)
SPIS TREŒCI
Paragraf
Wprowadzenie
Zakres standardu ........................................................................................
1-4
System kontroli jakoœci i rola zespo³u wykonuj¹cego badanie ...................
2-4
Data wejœcia w ¿ycie ..................................................................................
5
Cel .............................................................................................................
6
Definicje ....................................................................................................
7
Wymogi
Odpowiedzialnoœæ kierownictwa za jakoœæ badañ .....................................
8
Odpowiednie wymogi etyczne ...................................................................
9-11
Przyjêcie i kontynuacja wspó³pracy z klientem oraz zleceñ badania ..........
12-13
Wyznaczenie zespo³u wykonuj¹cego badanie ...........................................
14
Przeprowadzenie badania ..........................................................................
15-22
Nadzorowanie ............................................................................................
23
Dokumentacja ............................................................................................
24-25
Zastosowania i inne materia³y objaœniaj¹ce
System kontroli jakoœci i rola zespo³u wykonuj¹cego badanie ...................
A1-A2
Odpowiedzialnoœæ kierownictwa za jakoœæ badañ .....................................
A3
Odpowiednie wymogi etyczne ...................................................................
A4-A7
Przyjêcie i kontynuacja wspó³pracy z klientem oraz zleceñ badania ..........
A8-A9
Wyznaczenie zespo³u wykonuj¹cego badanie ...........................................
A10-A12
Przeprowadzenie badania ..........................................................................
A13-A31
Nadzorowanie ............................................................................................
A32-A34
Dokumentacja ............................................................................................
A35
MSRF 220
73
KONTROLA JAKOŒCI BADANIA SPRAWOZDAÑ FINANSOWYCH
Miêdzynarodowy Standard Rewizji Finansowej (MSRF) 220 „Kontrola jakoœci badania sprawozdañ finansowych” nale¿y odczytywaæ w powi¹zaniu z MSRF 200 „Ogólne
cele niezale¿nego bieg³ego rewidenta oraz przeprowadzanie badania zgodnie z Miêdzynarodowymi Standardami Rewizji Finansowej”.
74
MSRF 220
KONTROLA JAKOŒCI BADANIA SPRAWOZDAÑ FINANSOWYCH
Wprowadzenie
Zakres standardu
1.
Niniejszy Miêdzynarodowy Standard Rewizji Finansowej (MSRF) dotyczy
specyficznej odpowiedzialnoœci bieg³ego rewidenta za procedury kontroli jakoœci badania sprawozdañ finansowych. Dotyczy tak¿e, tam gdzie ma to zastosowanie, odpowiedzialnoœci osoby przeprowadzaj¹cej kontrolê jakoœci
wykonania zlecenia. Niniejszy standard nale¿y odczytywaæ ³¹cznie z odpowiednimi wymogami etycznymi.
System kontroli jakoœci i rola zespo³u wykonuj¹cego badanie
2.
Za systemy kontroli jakoœci, zasady i procedury odpowiada firma. W myœl niniejszego standardu firma ma obowi¹zek ustanowienia i utrzymywania systemu kontroli jakoœci, który zapewni jej wystarczaj¹c¹ pewnoœæ, ¿e:
(a)
Firma i jej personel przestrzegaj¹ zawodowych standardów oraz obowi¹zuj¹cych wymogów prawnych i regulacyjnych oraz
(b)
Sprawozdania wydane przez firmê lub przez partnera odpowiedzialnego
za badanie s¹ odpowiednie w danych okolicznoœciach 1.
Niniejszy standard opiera siê na przes³ance, ¿e firma podlega wymogom MSKJ 1
lub krajowym wymogom, je¿eli s¹ przynajmniej tak samo rygorystyczne.
(Zob. par. A1)
3.
W kontekœcie systemu kontroli jakoœci firmy, zespó³ wykonuj¹cy badanie jest
odpowiedzialny za wdro¿enie procedur kontroli jakoœci maj¹cych zastosowanie do zleceñ badania oraz dostarczenie firmie odpowiednich informacji, aby
umo¿liwiæ dzia³anie tej czêœci systemu kontroli jakoœci firmy, która dotyczy
niezale¿noœci.
4.
Zespó³ wykonuj¹cy badanie mo¿e polegaæ na systemie kontroli jakoœci w firmie, o ile informacje dostarczane przez firmê lub przez inne strony nie sugeruj¹
czegoœ przeciwnego. (Zob. par. A2)
Data wejœcia w ¿ycie
5.
Niniejszy standard stosuje siê przy badaniu sprawozdañ finansowych sporz¹dzonych za okresy rozpoczynaj¹ce siê 15 grudnia 2009 r. i póŸniej.
Cel
6.
1
Celem bieg³ego rewidenta jest wdro¿enie procedur kontroli jakoœci na poziomie zlecenia badania, które dostarcz¹ bieg³emu rewidentowi wystarczaj¹c¹ pewnoœæ, ¿e:
MSKJ 1 „Kontrola jakoœci firm przeprowadzaj¹cych badania i przegl¹dy sprawozdañ finansowych oraz
wykonuj¹cych inne zlecenia us³ug atestacyjnych i pokrewnych”, paragraf 11.
MSRF 220
75
KONTROLA JAKOŒCI BADANIA SPRAWOZDAÑ FINANSOWYCH
(a)
Badanie spe³nia zawodowe standardy oraz obowi¹zuj¹ce wymogi prawne i regulacyjne oraz
(b)
Sprawozdanie bieg³ego rewidenta jest odpowiednie do okolicznoœci.
Definicje
7.
2
3
76
Na potrzeby niniejszego standardu poni¿sze terminy maj¹ nastêpuj¹ce znaczenie:
(a)
Partner odpowiedzialny za badanie2 – partner lub inna osoba z firmy, która odpowiada za zlecenie badania i jego przeprowadzenie oraz za sprawozdanie bieg³ego rewidenta wydawane w imieniu firmy oraz która, je¿eli
jest to wymagane, otrzyma³a odpowiednie upowa¿nienie od organizacji
zawodowej, organu prawnego lub regulacyjnego.
(b)
Kontrola jakoœci wykonania zlecenia badania – proces maj¹cy na celu
przeprowadzenie, w dniu lub przed dat¹ sprawozdania bieg³ego rewidenta, obiektywnej oceny znacz¹cych os¹dów oraz wniosków, które zespó³
wykonuj¹cy badanie sformu³owa³ podczas sporz¹dzania sprawozdania
bieg³ego rewidenta. Proces kontroli jakoœci wykonania zlecenia badania
dotyczy tylko badañ sprawozdañ finansowych jednostek notowanych na
gie³dzie papierów wartoœciowych oraz innych zleceñ badania, o ile wystêpuj¹, w zwi¹zku z którymi firma stwierdzi³a koniecznoœæ przeprowadzenia kontroli jakoœci wykonania zlecenia badania.
(c)
Osoba przeprowadzaj¹ca kontrolê jakoœci wykonania zlecenia badania –
partner, inna osoba z firmy, odpowiednio wykwalifikowana osoba spoza firmy lub zespó³ z³o¿ony z takich osób, z których ¿adna nie jest cz³onkiem
zespo³u wykonuj¹cego badanie, posiadaj¹cych wystarczaj¹ce i odpowiednie
doœwiadczenie i uprawnienia do przeprowadzenia obiektywnej oceny
znacz¹cych os¹dów oraz wniosków sformu³owanych przez zespó³ wykonuj¹cy badanie podczas sporz¹dzania sprawozdania bieg³ego rewidenta.
(d)
Zespó³ wykonuj¹cy badanie – wszyscy partnerzy i pracownicy wykonuj¹cy zlecenie badania oraz wszystkie osoby zatrudnione przez firmê
lub firmê nale¿¹c¹ do sieci, którzy przeprowadzaj¹ procedury zwi¹zane
ze zleceniem badania. Pojêcie to nie obejmuje zewnêtrznego eksperta
powo³anego przez bieg³ego rewidenta zatrudnionego przez firmê lub
przez firmê nale¿¹c¹ do sieci3.
(e)
Firma – indywidualny przedstawiciel zawodu, spó³ka, korporacja zawodowych ksiêgowych lub inna jednostka zrzeszaj¹ca zawodowych ksiêgowych.
Pojêcia „partner odpowiedzialny za badanie” oraz „firma ” nale¿y odczytywaæ poprzez odniesienie tych
terminów do ich odpowiedników w sektorze publicznym.
MSRF 620 „Korzystanie z wyników pracy eksperta powo³anego przez bieg³ego rewidenta”, paragraf
6(a) definiuje termin „ekspert powo³any przez bieg³ego rewidenta”.
MSRF 220
KONTROLA JAKOŒCI BADANIA SPRAWOZDAÑ FINANSOWYCH
(f)
Inspekcja – procedury odnosz¹ce siê do ju¿ zakoñczonych zleceñ badania,
których celem jest dostarczenie dowodów na to, ¿e zespó³ wykonuj¹cy badania przestrzega³ odnoœnych zasad i procedur firmy dotycz¹cych kontroli
jakoœci.
(g)
Jednostka notowana na gie³dzie papierów wartoœciowych – jednostka,
której udzia³y, papiery wartoœciowe lub instrumenty d³u¿ne s¹ notowane
na uznanej gie³dzie papierów wartoœciowych lub znajduj¹ siê w obrocie
na podstawie przepisów uznanej gie³dy lub podobnego organu.
(h)
Nadzorowanie – proces ci¹g³ej analizy i oceny systemu kontroli jakoœci
firmy, obejmuj¹cy okresowe inspekcje wybranych zakoñczonych zleceñ
badania, zaprojektowany w celu dostarczenia firmie wystarczaj¹cej pewnoœci, ¿e jej system kontroli jakoœci dzia³a skutecznie.
(i)
Firma nale¿¹ca do sieci – firma lub jednostka nale¿¹ca do sieci.
(j)
Sieæ – wiêksza struktura, która:
(i)
ma na celu wspó³pracê oraz
(ii)
której wyraŸnym celem jest podzia³ zysków lub kosztów lub wspó³w³asnoœæ, wspólne sprawowanie kontroli lub nadzoru, stosowanie
wspólnych zasad kontroli jakoœci i procedur, wspólnej strategii biznesowej, korzystanie ze wspólnej nazwy lub znacz¹cej czêœci zawodowych zasobów.
(k)
Partner – ka¿da osoba uprawniona do zaci¹gniêcia w imieniu firmy zobowi¹zania do wykonania zlecenia us³ug zawodowych.
(l)
Personel – partnerzy i pracownicy.
(m) Zawodowe standardy – Miêdzynarodowe Standardy Rewizji Finansowej
(MSRF) i odpowiednie wymogi etyczne.
(n)
Odpowiednie wymogi etyczne – wymogi etyczne, którym podlega zespó³
wykonuj¹cy badanie oraz osoba przeprowadzaj¹ca kontrolê jakoœci wykonania zlecenia badania, które zazwyczaj obejmuj¹ czêœæ A i B Kodeksu
etyki dla zawodowych ksiêgowych Miêdzynarodowej Federacji Ksiêgowych
(Kodeks etyki IFAC) dotycz¹ce badania sprawozdañ finansowych oraz
krajowe wymogi, je¿eli s¹ bardziej restrykcyjne.
(o)
Pracownicy – osoby nie bêd¹ce partnerami, w tym zatrudnieni przez firmê eksperci.
(p)
Odpowiednio wykwalifikowana osoba spoza firmy – osoba spoza firmy
posiadaj¹ca umiejêtnoœci i kompetencje do wystêpowania w charakterze
partnera odpowiedzialnego za badanie, na przyk³ad mo¿e ni¹ byæ partner
z innej firmy lub (odpowiednio wykwalifikowany) pracownik z organizacji zawodowych ksiêgowych, której cz³onkowie mog¹ przeprowadzaæ
MSRF 220
77
KONTROLA JAKOŒCI BADANIA SPRAWOZDAÑ FINANSOWYCH
badania historycznych informacji finansowych, albo osoba z firmy
œwiadcz¹cej odpowiednie us³ugi kontroli jakoœci.
Wymogi
Odpowiedzialnoœæ kierownictwa za jakoœæ badañ
Partner odpowiedzialny za badanie odpowiada* za ca³oœciow¹ jakoœæ ka¿dego
zlecenia badania, do którego zosta³ wyznaczony. (Zob. par. A3)
8.
Odpowiednie wymogi etyczne
9.
Przez ca³y okres zlecenia badania partner odpowiedzialny za badanie zachowuje czujnoœæ, poprzez obserwacjê i zadawanie pytañ, jeœli to niezbêdne, aby uzyskaæ dowody nieprzestrzegania odpowiednich wymogów etycznych przez
cz³onków zespo³u wykonuj¹cego badanie. (Zob. par. A4-A5)
10.
Je¿eli dziêki systemowi kontroli jakoœci w firmie lub w inny sposób partner
odpowiedzialny za badanie zauwa¿y, ¿e cz³onkowie zespo³u wykonuj¹cego badanie nie przestrzegali odpowiednich wymogów etycznych, po konsultacji
z innymi osobami z firmy ustala, jakie w³aœciwe dzia³ania nale¿y podj¹æ.
(Zob. par. A5)
Niezale¿noœæ
11.
*
78
Partner odpowiedzialny za badanie formu³uje wniosek w sprawie przestrzegania wymogów niezale¿noœci maj¹cych zastosowanie do zlecenia badania. W
zwi¹zku z tym partner odpowiedzialny za badanie: (Zob. par. A5)
(a)
Uzyskuje odpowiednie informacje z firmy lub z firm nale¿¹cych do sieci,
jeœli to ma zastosowanie, aby rozpoznaæ i oceniæ okolicznoœci i powi¹zania stanowi¹ce zagro¿enia dla niezale¿noœci.
(b)
Ocenia informacje dotycz¹ce rozpoznanych przypadków naruszenia zasad i procedur firmy dotycz¹cych niezale¿noœci, o ile wystêpuj¹, aby na
tej podstawie ustaliæ, czy stanowi¹ one zagro¿enia dla niezale¿noœci
w zwi¹zku z wykonywanym zleceniem badania oraz
(c)
Podejmuje stosowne dzia³ania eliminuj¹ce takie zagro¿enia lub redukuj¹ce je do akceptowalnego poziomu poprzez zastosowanie zabezpieczeñ lub, jeœli to odpowiednie, wycofuje siê z wykonywania zlecenia
badania, je¿eli jest to mo¿liwe w œwietle obowi¹zuj¹cego prawa lub regu-
Uw. t³um. – stosowane w ka¿dym MSRF w czêœci okreœlaj¹cej wymogi sformu³owanie auditor shall
+ czynnoœæ przet³umaczono na jêzyk polski za pomoc¹ czasu teraŸniejszego, bieg³y rewident wykonuje
czynnoœæ, zgodnie z konwencj¹ t³umaczeniow¹ przyjêt¹ w Unii Europejskiej. Niezastosowanie formy
nakazowej poprzez u¿ycie s³ów musi, ma, powinien itp. nie zmienia faktu, ¿e wyra¿ona w ten sposób
czynnoœæ wskazuje na zobowi¹zanie bieg³ego rewidenta do jej wykonania, a zwolnienie od tego wymogu mo¿e nast¹piæ jedynie w sposób przywidziany w danym MSRF.
MSRF 220
KONTROLA JAKOŒCI BADANIA SPRAWOZDAÑ FINANSOWYCH
lacji. Partner odpowiedzialny za badanie nie- zw³ocznie informuje firmê
o braku mo¿liwoœci rozwi¹zania danej kwestii za pomoc¹ odpowiednich
dzia³añ. (Zob. par. A6-A7)
Akceptacja i kontynuacja wspó³pracy z klientem oraz zleceñ badania
12.
Partner odpowiedzialny za badanie upewnia siê, ¿e zastosowano odpowiednie
procedury dotycz¹ce akceptacji i kontynuacji wspó³pracy z danym klientem
oraz zleceñ badania oraz ustala, ¿e sformu³owane w zwi¹zku z tym wnioski s¹
w³aœciwe. (Zob. par. A8-A9)
13.
Je¿eli partner odpowiedzialny za badanie uzyska informacje, które, gdyby by³y mu
wczeœniej znane, wp³ynê³yby na odmowê przyjêcia zlecenia badania, niezw³ocznie przekazuje te informacje firmie, aby na tej podstawie firma oraz partner
odpowiedzialny za badanie mogli podj¹æ niezbêdne dzia³ania. (Zob. par. A9)
Wyznaczenie zespo³u wykonuj¹cego badanie
14.
Partner odpowiedzialny za badanie upewnia siê, ¿e zespó³ wykonuj¹cy badanie
oraz eksperci wyznaczeni przez bieg³ego rewidenta, którzy nie nale¿¹ do zespo³u, maj¹ ³¹cznie odpowiednie kompetencje i umiejêtnoœci, aby:
(a)
Przeprowadziæ zlecenie badania zgodnie z zawodowymi standardami
oraz obowi¹zuj¹cymi wymogami prawnymi i regulacyjnymi oraz
(b)
Umo¿liwiæ wydanie sprawozdania bieg³ego rewidenta, które jest odpowiednie w danych okolicznoœciach. (Zob. par. A10-A12)
Przeprowadzenie badania
Kierowanie, nadzór i przeprowadzenie badania
15.
Partner odpowiedzialny za badanie odpowiada za:
(a)
Wytyczenie kierunku, nadzór i przeprowadzenie badania zgodnie z zawodowymi standardami oraz obowi¹zuj¹cymi wymogami prawnymi
i regulacyjnymi (Zob. par. A13-A15, A20) oraz
(b)
Sporz¹dzenie sprawozdania bieg³ego rewidenta, które jest odpowiednie
w danych okolicznoœciach.
Przegl¹dy
16.
Partner odpowiedzialny za badanie ponosi odpowiedzialnoœæ za przegl¹dy
przeprowadzane zgodnie z zasadami i procedurami firmy dotycz¹cymi przegl¹du.
(Zob. par. A16-A17, A20)
17.
W dacie lub przed dat¹ sprawozdania bieg³ego rewidenta partner odpowiedzialny za badanie upewnia siê, na drodze przeprowadzenia przegl¹du dokumentacji badania oraz dyskusji w gronie zespo³u wykonuj¹cego badanie, ¿e
MSRF 220
79
KONTROLA JAKOŒCI BADANIA SPRAWOZDAÑ FINANSOWYCH
uzyskano wystarczaj¹ce i odpowiednie dowody badania potwierdzaj¹ce sformu³owane wnioski oraz sprawozdanie bieg³ego rewidenta, które bêdzie wydane. (Zob. par. A18-A20)
Konsultacje
18.
Partner odpowiedzialny za badanie:
(a)
Przyjmuje odpowiedzialnoœæ za zespó³ wykonuj¹cy badanie podejmuj¹c
odpowiednie konsultacje dotycz¹ce trudnych lub spornych spraw.
(b)
Upewnia siê, ¿e cz³onkowie zespo³u wykonuj¹cego badanie przeprowadzili odpowiednie konsultacje podczas badania, zarówno w ramach zespo³u wykonuj¹cego badanie jak i miêdzy cz³onkami zespo³u a innymi
osobami odpowiedniego szczebla z firmy lub spoza niej.
(c)
Upewnia siê, ¿e rodzaj, zakres i wnioski wynikaj¹ce z takich konsultacji
zosta³y uzgodnione z konsultowan¹ stron¹ oraz
(d)
Stwierdza, ¿e wnioski wynikaj¹ce z takich konsultacji zosta³y udokumentowane i wdro¿one. (Zob. par. A21-A22)
Kontrola jakoœci wykonania zlecenia badania
19.
20.
80
W przypadku badañ sprawozdañ finansowych jednostek notowanych na gie³dzie
papierów wartoœciowych oraz innych zleceñ badania, je¿eli maj¹ miejsce,
w zwi¹zku z którymi firma ustali³a, ¿e konieczne jest przeprowadzenie kontroli
jakoœci wykonania zlecenia badania, partner odpowiedzialny za badanie:
(a)
Ustala, czy wyznaczono osobê przeprowadzaj¹c¹ kontrolê jakoœci wykonania zlecenia badania.
(b)
Omawia znacz¹ce sprawy powstaj¹ce w trakcie zlecenia badania, w tym
rozpoznane w trakcie kontroli jakoœci wykonania zlecenia badania, z osob¹
przeprowadzaj¹c¹ kontrolê jakoœci wykonania zlecenia badania oraz
(c)
Nie datuje sprawozdania bieg³ego rewidenta do czasu zakoñczenia kontroli jakoœci wykonania zlecenia badania. (Zob. par. A23-A25)
Osoba przeprowadzaj¹ca kontrolê jakoœci wykonania zlecenia badania dokonuje oceny znacz¹cych os¹dów wydanych przez zespó³ wykonuj¹cy badanie
oraz wniosków wyci¹gniêtych podczas sporz¹dzania sprawozdania bieg³ego
rewidenta. Ocena ta obejmuje:
(a)
Dyskusjê na temat znacz¹cych spraw z partnerem odpowiedzialnym za
badanie.
(b)
Przegl¹d sprawozdañ finansowych i zaproponowanego sprawozdania
bieg³ego rewidenta.
(c)
Przegl¹d wybranej dokumentacji badania dotycz¹cej znacz¹cych os¹dów
dokonanych przez zespó³ wykonuj¹cy badanie i sformu³owanych przez
niego wniosków oraz
MSRF 220
KONTROLA JAKOŒCI BADANIA SPRAWOZDAÑ FINANSOWYCH
(d)
21.
Ocenê wniosków sformu³owanych podczas sporz¹dzania sprawozdania
bieg³ego rewidenta i rozwa¿enie, czy zaproponowane sprawozdanie
bieg³ego rewidenta jest odpowiednie. (Zob. par. A26-A27, A29-A31)
W przypadku badania sprawozdañ finansowych jednostek notowanych na gie³dzie
papierów wartoœciowych osoba przeprowadzaj¹ca kontrolê jakoœci wykonania
zlecenia badania w trakcie przeprowadzania kontroli jakoœci wykonania zlecenia badania rozwa¿a tak¿e nastêpuj¹ce czynniki:
(a)
Ocenê niezale¿noœci firmy w zwi¹zku z okreœlonym zleceniem badania,
przeprowadzon¹ przez zespó³ wykonuj¹cy badanie
(b)
Czy przeprowadzono odpowiednie konsultacje w zakresie spraw, których dotycz¹ rozbie¿ne opinie lub innych trudnych lub spornych spraw i jakie wnioski wyci¹gniêto na podstawie przeprowadzonych konsultacji
oraz
(c)
Czy dokumentacja badania objêta przegl¹dem odzwierciedla pracê zwi¹zan¹
z dokonaniem znacz¹cych os¹dów oraz czy potwierdza sformu³owane
wnioski. (Zob. par. A28-A31)
Rozbie¿noœæ opinii
22.
Je¿eli w gronie zespo³u wykonuj¹cego badanie lub, tam gdzie ma to zastosowanie, miêdzy partnerem odpowiedzialnym za badanie a osob¹ przeprowadzaj¹c¹
kontrolê jakoœci wykonania zlecenia badania powstaj¹ rozbie¿ne opinie, zespó³
wykonuj¹cy badanie kieruje siê zasadami i procedurami firmy dotycz¹cymi
sposobu podejœcia i rozwi¹zywania rozbie¿nych opinii.
Nadzorowanie
23.
Skuteczny system kontroli jakoœci obejmuje nadzorowanie procesu maj¹cego
na celu dostarczenie firmie wystarczaj¹cej pewnoœci, ¿e zasady i procedury jej
systemu kontroli jakoœci s¹ przydatne, adekwatne i dzia³aj¹ skutecznie. Partner
odpowiedzialny za badanie rozwa¿a wyniki procesu nadzorowania firmy upowszechnione przez ni¹ w ramach najaktualniejszych informacji oraz, jeœli ma
to zastosowanie, wyniki procesu nadzorowania innych firm nale¿¹cych do sieci
a tak¿e, czy s³aboœci zauwa¿one w tych informacjach mog¹ wp³yn¹æ na zlecenie badania. (Zob. A32-A34)
Dokumentacja
24.
4
Bieg³y rewident zamieszcza w dokumentacji badania4:
(a)
Kwestie rozpoznane w zwi¹zku z przestrzeganiem odpowiednich etycznych wymogów oraz sposób, w jaki zosta³y rozwi¹zane.
(b)
Wnioski wyci¹gniête w kontekœcie przestrzegania wymogów niezale¿noœci maj¹cych zastosowanie do zlecenia badania oraz wszelkie odnoœne
dyskusje z firm¹ potwierdzaj¹ce te wnioski.
MSRF 230 „Dokumentacja badania”, paragrafy 8-11 oraz paragraf A6.
MSRF 220
81
KONTROLA JAKOŒCI BADANIA SPRAWOZDAÑ FINANSOWYCH
25.
(c)
Wnioski wyci¹gniête w zwi¹zku z faktem akceptacji i kontynuacji
wspó³pracy z klientem oraz zleceñ badania.
(d)
Rodzaj i zakres konsultacji oraz wnioski wynikaj¹ce z konsultacji przeprowadzonych podczas zlecenia badania. (Zob. par. A35)
Osoba przeprowadzaj¹ca kontrolê jakoœci wykonania zlecenia badania w zwi¹zku
z przeprowadzon¹ przez ni¹ kontrol¹ zlecenia badania dokumentuje, ¿e:
(a)
Przeprowadzono procedury wymagane przez politykê firmy dotycz¹c¹
kontroli jakoœci wykonania zlecenia badania.
(b)
Kontrola jakoœci wykonania zlecenia badania zosta³a zakoñczona w dacie lub przed dat¹ sprawozdania bieg³ego rewidenta oraz
(c)
Osobie przeprowadzaj¹cej kontrolê nie s¹ znane ¿adne nierozwi¹zane sprawy, które kaza³yby jej s¹dziæ, ¿e znacz¹ce os¹dy wydane przez zespó³ wykonuj¹cy badanie oraz wyci¹gniête przez niego wnioski s¹ nieodpowiednie.
***
Zastosowania i inne materia³y objaœniaj¹ce
System kontroli jakoœci i rola zespo³u wykonuj¹cego badanie (Zob. par. 2)
A1.
MSKJ 1 lub krajowe wymogi, je¿eli s¹ przynajmniej tak samo rygorystyczne,
dotycz¹ odpowiedzialnoœci firmy za ustanowienie i stosowanie systemu kontroli jakoœci zleceñ badania. System kontroli jakoœci firmy sk³ada siê z zasad
i procedur dotycz¹cych ka¿dego z nastêpuj¹cych elementów:
!
Obowi¹zków kierownictwa zwi¹zanych z zapewnianiem jakoœci w firmie.
!
Odpowiednich wymogów etycznych.
!
Przyjmowania zleceñ i kontynuacji wspó³pracy z klientem oraz szczególnych zleceñ.
!
Zasobów ludzkich.
!
Przeprowadzenia zlecenia oraz
!
Nadzorowania.
Krajowe wymogi dotycz¹ce odpowiedzialnoœci firmy za ustanowienie i stosowanie systemu kontroli jakoœci zleceñ s¹ przynajmniej tak samo rygorystyczne jak
MSKJ 1, je¿eli dotycz¹ wszystkich elementów, o których mówi niniejszy paragraf oraz zobowi¹zuj¹ firmê do realizacji celów okreœlonych wymogami zawartymi w MSKJ 1.
Poleganie na systemie kontroli jakoœci firmy (Zob. par. 4)
A2.
82
O ile informacje dostarczane przez firmê lub przez inne strony nie sugeruj¹ czegoœ przeciwnego, zespó³ wykonuj¹cy badanie mo¿e polegaæ na systemie kontroli jakoœci firmy w odniesieniu, na przyk³ad, do:
MSRF 220
KONTROLA JAKOŒCI BADANIA SPRAWOZDAÑ FINANSOWYCH
!
Kompetencji personelu poprzez jego rekrutacjê i formalne szkolenie.
!
Niezale¿noœci poprzez gromadzenie i komunikowanie odpowiednich informacji dotycz¹cych niezale¿noœci.
!
Podtrzymywania wspó³pracy z klientem poprzez systemy akceptacji
i kontynuacji wspó³pracy.
!
Przestrzegania obowi¹zuj¹cych wymogów prawnych i regulacyjnych poprzez proces nadzorowania.
Odpowiedzialnoœæ kierownictwa za jakoœæ badañ (Zob. par. 8)
A3.
Dzia³ania oraz odpowiednie informacje przekazywane innym cz³onkom zespo³u wykonuj¹cego badanie przez partnera odpowiedzialnego za badanie,
który przyjmuje odpowiedzialnoœæ za ca³oœciow¹ jakoœæ ka¿dego zlecenia
badania, podkreœlaj¹:
(a)
Znaczenie jakoœci badania w zwi¹zku z:
(i)
Wykonywaniem pracy, która spe³nia zawodowe standardy oraz
obowi¹zuj¹ce wymogi prawne i regulacyjne.
(ii)
Przestrzeganiem zasad i procedur kontroli jakoœci firmy.
(iii) Sporz¹dzaniem sprawozdania bieg³ego rewidenta, które jest odpowiednie w danych okolicznoœciach.
(iv) Zdolnoœci¹ zespo³u wykonuj¹cego badanie do zg³oszenia swoich
w¹tpliwoœci bez obawy poniesienia kary oraz
(b)
Fakt, ¿e jakoœæ ma kluczowe znaczenie przy wykonywaniu zleceñ badania.
Odpowiednie wymogi etyczne
Przestrzeganie odpowiednich wymogów etycznych (Zob. par. 9)
A4.
Kodeks etyki IFAC ustala podstawowe zasady etyki zawodowej, które obejmuj¹:
(a)
UczciwoϾ.
(b)
Obiektywizm.
(c)
Kompetencje zawodowe i nale¿yt¹ starannoœæ.
(d)
Zachowanie tajemnicy oraz
(e)
Profesjonaln¹ postawê.
Definicja „firmy”*, „sieci”, i „firmy nale¿¹cej do sieci” (Zob. Par. 9-11)
*
Uw. t³um.: Firma audytorska (w skrócie zwana równie¿ firm¹ – ang. firm) jest to, w myœl polskich przepisów, podmiot uprawniony do badania sprawozdañ finansowych.
MSRF 220
83
KONTROLA JAKOŒCI BADANIA SPRAWOZDAÑ FINANSOWYCH
A5.
Definicje „firmy”, „sieci” i „firm nale¿¹cych do sieci” znajduj¹ce siê w odpowiednich wymogach etycznych mog¹ ró¿niæ siê od tych zawartych w niniejszym standardzie. Na przyk³ad Kodeks etyki IFAC definiuje „firmê”* w nastêpuj¹cy sposób:
(a)
Osoba fizyczna prowadz¹ca dzia³alnoœæ, spó³ka lub korporacja zawodowych ksiêgowych.
(b)
Jednostka kontroluj¹ca podmiot, o którym mowa w pkt (a), poprzez
strukturê w³asnoœciow¹, zarz¹dzania lub w inny sposób oraz
(c)
Jednostka kontrolowana przez podmiot, o którym mowa w pkt (a), poprzez strukturê w³asnoœciow¹, zarz¹dzania lub w inny sposób.
Kodeks etyki IFAC dostarcza równie¿ wytycznych dotycz¹cych terminów
„sieæ”, i „firma nale¿¹ca do sieci”.
W celu spe³nienia wymogów zawartych w paragrafach 9-11 definicje u¿yte
w odpowiednich wymogach etycznych maj¹ zastosowanie w zakresie, w jakim
s¹ niezbêdne dla interpretacji tych wymogów etycznych.
Zagro¿enia dla niezale¿noœci (Zob. par. 11(c))
A6.
Partner odpowiedzialny za badanie mo¿e w zwi¹zku z wykonywaniem zlecenia badania rozpoznaæ zagro¿enie dla niezale¿noœci, którego wyeliminowanie
lub zredukowanie do akceptowalnego poziomu za pomoc¹ zabezpieczeñ mo¿e
nie byæ mo¿liwe. W takim przypadku, zgodnie z wymogiem paragrafu 11(c), partner odpowiedzialny za badanie informuje o tym odpowiedni¹(e) osobê(y) z firmy, aby ustaliæ w³aœciwe dzia³ania, które mog¹ polegaæ na wyeliminowaniu
dzia³alnoœci lub posiadanych udzia³ów rodz¹cych zagro¿enie lub wycofaniu
siê z realizacji zlecenia badania, je¿eli jest to dopuszczalne w œwietle obowi¹zuj¹cego prawa lub regulacji.
Uwagi szczególne dotycz¹ce jednostek sektora publicznego
A7. Przepisy ustawowe mog¹ okreœlaæ zabezpieczenia przed utrat¹ niezale¿noœci
bieg³ych rewidentów sektora publicznego. Jednak¿e biegli rewidenci dzia³aj¹cy
w sektorze publicznym lub firmy przeprowadzaj¹ce badania w sektorze publicznym w imieniu bieg³ych rewidentów mog¹ byæ zobowi¹zani, w zale¿noœci od
warunków mandatu badania w danym systemie prawnym, do dostosowania
swego podejœcia, aby zachowaæ zgodnoœæ z duchem zapisów paragrafu 11.
Mo¿e to polegaæ, jeœli mandat badania bieg³ego rewidenta sektora publicznego
nie zezwala na wycofanie siê ze zlecenia, na ujawnieniu w sprawozdaniu zaistnia³ych okolicznoœci, które gdyby wyst¹pi³y w sektorze prywatnym, doprowadzi³yby do wycofania siê bieg³ego rewidenta z badania.
Akceptacja i kontynuacja wspó³pracy z klientem oraz zleceñ badania (Zob. par. 12)
A8. MSKJ 1 wymaga, aby firma przed przyjêciem zlecenia od nowego klienta uzyska³a informacje, które uznaje za niezbêdne w danych okolicznoœciach do pod*
84
Uw. t³um.: Firma audytorska (w skrócie zwana równie¿ firm¹ – ang. firm) jest to, w myœl polskich przepisów, podmiot uprawniony do badania sprawozdañ finansowych.
MSRF 220
KONTROLA JAKOŒCI BADANIA SPRAWOZDAÑ FINANSOWYCH
jêcia decyzji o kontynuacji dotychczasowego zlecenia oraz rozwa¿enia przyjêcia
nowego zlecenia od dotychczasowego klienta5. Takie informacje jak poni¿sze
pomagaj¹ partnerowi odpowiedzialnemu za badanie ustaliæ, czy wnioski
dotycz¹ce akceptacji i kontynuacji wspó³pracy z klientem oraz zlecenia badania s¹ odpowiednie:
!
Uczciwoœæ g³ównych w³aœcicieli, kluczowego kierownictwa oraz osób
sprawuj¹cych nadzór nad jednostk¹.
!
Czy zespó³ wykonuj¹cy badanie jest kompetentny do przeprowadzenia
badania i czy posiada odpowiednie umiejêtnoœci, w tym czas i œrodki.
!
Czy firma oraz zespó³ wykonuj¹cy badanie potrafi¹ przestrzegaæ stosowne etyczne wymogi oraz
!
Znacz¹ce sprawy, które powsta³y w trakcie realizacji bie¿¹cych lub
wczeœniejszych zleceñ badania oraz ich wp³yw na kontynuacjê wspó³pracy z klientem.
Uwagi szczególne dotycz¹ce jednostek sektora publicznego (Zob. par. 12-13)
A9.
W sektorze publicznym biegli rewidenci mog¹ byæ wyznaczani zgodnie z procedurami ustawowymi. W zwi¹zku z tym niektóre wymogi i rozwa¿ania dotycz¹ce akceptacji i kontynuacji wspó³pracy z klientem oraz zleceñ badania,
przedstawione w paragrafie 12, 14 i A8, mog¹ nie byæ odpowiednie. Tym niemniej informacje zebrane na skutek opisanego procesu mog¹ byæ wartoœciowe
dla bieg³ych rewidentów sektora publicznego w zwi¹zku z przeprowadzan¹
przez nich ocen¹ ryzyka oraz wype³nianiem obowi¹zków sprawozdawczych.
Wyznaczenie zespo³u wykonuj¹cego badanie (Zob. par. 14)
A10. W sk³ad zespo³u wykonuj¹cego badanie mo¿e wchodziæ tak¿e zaanga¿owana
lub zatrudniona przez firmê osoba posiadaj¹ca specjalistyczn¹ wiedzê w okreœlonej dziedzinie rachunkowoœci lub rewizji finansowej, która przeprowadza
procedury badania dotycz¹ce zlecenia. Jednak¿e osoby posiadaj¹cej tak¹ wiedzê nie uznaje siê za cz³onka zespo³u wykonuj¹cego badanie, je¿eli udzia³ tej
osoby w badaniu polega jedynie na udzielaniu konsultacji. Konsultacjom poœwiêcono paragraf 18 oraz paragrafy A21-A22.
A11. Rozwa¿aj¹c odpowiednie kompetencje i umiejêtnoœci, których posiadania
oczekuje siê od zespo³u jako ca³oœci, partner odpowiedzialny za badanie bierze
pod uwagê takie sprawy zwi¹zane z zespo³em jak:
5
!
Zrozumienie i praktyczne doœwiadczenie w zakresie realizacji zleceñ
o podobnym charakterze i z³o¿onoœci, zdobyte w drodze odpowiedniego
szkolenia i praktyki.
!
Zrozumienie zawodowych standardów oraz obowi¹zuj¹cych wymogów
prawnych i regulacyjnych.
MSKJ 1, paragraf 27(a).
MSRF 220
85
KONTROLA JAKOŒCI BADANIA SPRAWOZDAÑ FINANSOWYCH
!
Wiedza merytoryczna, w tym dotycz¹ca technologii informatycznej
i specjalistycznych obszarów rachunkowoœci i rewizji finansowej.
!
Wiedza na temat odnoœnych bran¿, w których klient prowadzi sw¹ dzia³alnoœæ.
!
!
Zdolnoœæ do dokonania profesjonalnego os¹du.
Zrozumienie zasad i procedur dotycz¹cych kontroli jakoœci firmy.
Uwagi szczególne dotycz¹ce jednostek sektora publicznego
A12. W sektorze publicznym dodatkowe kompetencje mog¹ obejmowaæ umiejêtnoœci niezbêdne do spe³nienia warunków instrukcji (mandatu badania) w danym
systemie prawnym. Takie kompetencje mog¹ obejmowaæ zrozumienie maj¹cych
zastosowanie ustaleñ dotycz¹cych sprawozdawczoœci, w tym sprawozdawczoœæ do organu ustawodawczego lub innego organu zarz¹dzaj¹cego lub sprawozdawczoœæ w interesie publicznym. Szerszy zakres mandatu badania w sektorze publicznym mo¿e obejmowaæ na przyk³ad niektóre aspekty przeprowadzania badania lub kompleksow¹ ocenê zgodnoœci z wymogami prawa, regulacjami lub innymi przepisami oraz zapobiegania i wykrywania oszustwa i korupcji.
Przeprowadzenie badania
Kierowanie, nadzór i przeprowadzenie badania (Zob. par. 15(a))
A13. Kierowanie zespo³em wykonuj¹cym badanie obejmuje poinformowanie cz³onków zespo³u o takich sprawach, jak:
!
Ich odpowiedzialnoœæ, w tym obowi¹zek przestrzegania odpowiednich
wymogów etycznych oraz zaplanowanie i przeprowadzenie badania z zachowaniem zawodowego sceptycyzmu, czego wymaga MSRF 2006.
!
Odpowiedzialnoœæ poszczególnych partnerów, je¿eli w przeprowadzaniu
zlecenia badania bierze udzia³ wiêcej ni¿ jeden partner.
!
!
!
!
!
Cele pracy wymagaj¹cej wykonania.
Rodzaj dzia³alnoœci gospodarczej jednostki.
Sprawy powi¹zane z ryzykiem.
Mog¹ce siê pojawiæ problemy.
Szczegó³owe podejœcie do przeprowadzenia zlecenia.
Dyskusje miêdzy cz³onkami zespo³u wykonuj¹cego badanie pozwalaj¹ mniej
doœwiadczonym cz³onkom zespo³u na zadawanie pytañ bardziej doœwiadczonym cz³onkom zespo³u, dziêki czemu w zespole mo¿e zaistnieæ w³aœciwa komunikacja.
6
86
MSRF 200 „Ogólne cele niezale¿nego bieg³ego rewidenta oraz przeprowadzanie badania zgodnie
z Miêdzynarodowymi Standardami Rewizji Finansowej”, paragraf 15.
MSRF 220
KONTROLA JAKOŒCI BADANIA SPRAWOZDAÑ FINANSOWYCH
A14. Odpowiednia praca w zespole oraz szkolenia pomagaj¹ mniej doœwiadczonym
cz³onkom zespo³u wykonuj¹cego badanie w lepszym zrozumieniu celów
wyznaczonej pracy.
A15. Nadzór obejmuje takie sprawy, jak:
!
Œledzenie postêpów realizacji zlecenia badania.
!
Rozwa¿enie kompetencji i umiejêtnoœci poszczególnych cz³onków zespo³u wykonuj¹cego badanie oraz tego, czy posiadaj¹ wystarczaj¹c¹ iloœæ
czasu do wykonania pracy, czy rozumiej¹ instrukcje oraz czy praca jest
wykonywana zgodnie z zaplanowanym podejœciem do zlecenia badania.
!
Rozwa¿enie znacz¹cych spraw pojawiaj¹cych siê w trakcie realizacji zlecenia badania, rozwa¿enie ich znaczenia i odpowiednie zmodyfikowanie
zaplanowanego podejœcia.
!
Zidentyfikowanie w trakcie zlecenia badania spraw wymagaj¹cych konsultacji b¹dŸ rozwa¿enia przez bardziej doœwiadczonych cz³onków zespo³u wykonuj¹cego badanie.
Przegl¹dy
Odpowiedzialnoœæ zwi¹zana z przegl¹dem (Zob. par. 16)
A16. W myœl MSKJ 1 zasady i procedury zwi¹zane z odpowiedzialnoœci¹ firmy za
przegl¹d opieraj¹ siê na zasadzie, ¿e bardziej doœwiadczeni cz³onkowie zespo³u wykonuj¹cego badanie dokonuj¹ przegl¹du pracy wykonanej przez mniej
doœwiadczonych cz³onków7.
A17. Przegl¹d obejmuje na przyk³ad rozwa¿enie, czy:
7
!
Praca zosta³a wykonana zgodnie ze standardami zawodowymi oraz obowi¹zuj¹cymi wymogami prawnymi i regulacyjnymi.
!
Wskazano na znacz¹ce sprawy, które bêd¹ przedmiotem dalszych rozwa¿añ.
!
Przeprowadzono odpowiednie konsultacje a wyci¹gniête wnioski zosta³y
udokumentowane i wdro¿one.
!
Istnieje potrzeba, zrewidowania rodzaju, czasu przeprowadzenia oraz zakresu wykonanej pracy.
!
Wykonana praca potwierdza wyci¹gniête wnioski i jest odpowiednio
udokumentowana.
!
Uzyskane dowody s¹ wystarczaj¹ce i odpowiednie dla potwierdzenia
sprawozdania bieg³ego rewidenta oraz
!
Cele zastosowanych procedur zlecenia zosta³y osi¹gniête.
MSKJ 1, paragraf 33.
MSRF 220
87
KONTROLA JAKOŒCI BADANIA SPRAWOZDAÑ FINANSOWYCH
Przegl¹d pracy wykonanej przez partnera odpowiedzialnego za badanie (Zob. par. 17)
A18. Przeprowadzane terminowo przegl¹dy poni¿szych elementów przez partnera
odpowiedzialnego za badanie na odpowiednich etapach zlecenia badania zapewniaj¹, ¿e znacz¹ce sprawy s¹ na czas i zgodnie z intencj¹ partnera rozwi¹zywane w dacie lub przed dat¹ sprawozdania bieg³ego rewidenta:
!
Krytyczne obszary wymagaj¹ce os¹du, szczególnie te, które odnosz¹ siê
do trudnych lub spornych spraw rozpoznanych podczas zlecenia badania.
!
Znacz¹ce ryzyka oraz
!
Inne obszary, które partner odpowiedzialny za badanie uznaje za wa¿ne.
Partner odpowiedzialny za badanie nie musi dokonywaæ przegl¹du ca³ej dokumentacji badania ale mo¿e to uczyniæ. Jednak zgodnie z wymogami MSRF 230
partner dokumentuje zakres i czas przegl¹dów8.
A19. Partner, który przejmuje badanie w trakcie trwania zlecenia, aby móc przej¹æ
obowi¹zki partnera odpowiedzialnego za badanie stosuje procedury z paragrafu 18A do przegl¹du pracy wykonanej do daty zmiany partnera.
Uwagi szczególne dotycz¹ce korzystania z us³ug cz³onka zespo³u wykonuj¹cego badanie, posiadaj¹cego wiedzê w okreœlonej dziedzinie rachunkowoœci lub rewizji finansowej (Zob. par. 15-17)
A20. Je¿eli korzysta siê z us³ug cz³onka zespo³u wykonuj¹cego badanie posiadaj¹cego wiedzê w okreœlonej dziedzinie rachunkowoœci lub rewizji finansowej, kierowanie, nadzór i przegl¹d pracy tego cz³onka zespo³u wykonuj¹cego
badanie mo¿e obejmowaæ takie sprawy, jak:
!
Ustalenie z tym cz³onkiem rodzaju, zakresu i celów jego pracy oraz odnoœnych zadañ, rodzaju, czasu i zakresu komunikowania siê z innymi
cz³onkami zespo³u wykonuj¹cego badanie.
!
Ocenê adekwatnoœci pracy tego cz³onka w tym wa¿noœci i racjonalnoœci
ustaleñ lub wniosków oraz ich spójnoœci z innymi dowodami badania.
Konsultacje (Zob. par. 18)
A21. Efektywne konsultacje w sprawach merytorycznych, etycznych i innych w ramach firmy lub, tam gdzie ma to zastosowanie, poza firm¹ mo¿na uzyskaæ, gdy
osoby konsultowane:
8
88
!
Pozna³y wszystkie wa¿ne fakty, które umo¿liwi¹ im udzielenie uzasadnionej porady oraz
!
Posiadaj¹ odpowiedni¹ wiedzê, wysok¹ pozycjê zawodow¹ i doœwiadczenie.
MSRF 230, paragraf 9(c).
MSRF 220
KONTROLA JAKOŒCI BADANIA SPRAWOZDAÑ FINANSOWYCH
A22. Mo¿e byæ w³aœciwe, aby zespó³ wykonuj¹cy badanie skorzysta³ z konsultacji
poza firm¹, je¿eli na przyk³ad firma nie posiada odpowiednich wewnêtrznych
zasobów. Mo¿e skorzystaæ z us³ug doradczych dostarczanych przez inne firmy,
organizacje zawodowe b¹dŸ regulacyjne lub organizacje komercyjne œwiadcz¹ce
odnoœne us³ugi z zakresu kontroli jakoœci.
Kontrola jakoœci wykonania zlecenia badania
Zakoñczenie kontroli jakoœci wykonania zlecenia badania przed dat¹ sprawozdania
bieg³ego rewidenta (Zob. par. 19(c))
A23. MSRF 700 wymaga, aby sprawozdanie bieg³ego rewidenta nie nosi³o daty
wczeœniejszej ni¿ data uzyskania przez bieg³ego rewidenta wystarczaj¹cych
i odpowiednich dowodów badania, na podstawie których mo¿e wydaæ opiniê
o sprawozdaniach finansowych9. W przypadku badania sprawozdañ finansowych
jednostek notowanych na gie³dzie papierów wartoœciowych lub kiedy zlecenie
spe³nia kryteria kontroli jakoœci wykonania zlecenia badania, kontrola taka pomaga bieg³emu rewidentowi ustaliæ, czy uzyskano wystarczaj¹ce i odpowiednie dowody badania.
A24. Przeprowadzaj¹c kontrolê jakoœci wykonania zlecenia badania czyni siê to terminowo i na odpowiednich etapach zlecenia w taki sposób, aby znacz¹ce sprawy mog³y byæ w dacie lub przed dat¹ sprawozdania bieg³ego rewidenta niezw³ocznie rozwi¹zane i zgodnie z intencj¹ osoby przeprowadzaj¹cej kontrolê
jakoœci wykonania zlecenia badania.
A25. Zakoñczenie kontroli jakoœci wykonania zlecenia badania oznacza spe³nienienie przez osobê przeprowadzaj¹c¹ kontrolê jakoœci wykonania zlecenia badania wymogów paragrafów 20-21 oraz, tam gdzie ma to zastosowanie, zgodnoœæ
z paragrafem 22. Dokumentacja kontroli jakoœci wykonania zlecenia badania
mo¿e zostaæ skompletowana po dacie sprawozdania bieg³ego rewidenta
w zwi¹zku z gromadzeniem koñcowych akt badania. MSR 230 okreœla wymogi
i wytyczne w tej dziedzinie10.
Rodzaj, zakres i czas przeprowadzenia kontroli jakoœci wykonania zlecenia badania
(Zob. par. 20)
A26. Wyczulenie na zmiany okolicznoœci umo¿liwia partnerowi odpowiedzialnemu
za badanie rozpoznanie sytuacji, w których kontrola jakoœci wykonania zlecenia
badania jest konieczna mimo, i¿ na pocz¹tku zlecenia taka kontrola nie by³a wymagana.
A27. Zakres kontroli jakoœci wykonania zlecenia badania mo¿e zale¿eæ, miêdzy innymi, od z³o¿onoœci zlecenia, czy jednostka jest notowana na gie³dzie papierów wartoœciowych oraz ryzyka, ¿e sprawozdanie bieg³ego rewidenta mo¿e nie
byæ odpowiednie w danych okolicznoœciach. Przeprowadzenie kontroli jakoœci
9
10
MSRF 700 „Formu³owanie opinii i sprawozdanie na temat sprawozdañ finansowych”, paragraf 41.
MSRF 230, paragrafy 14-16.
MSRF 220
89
KONTROLA JAKOŒCI BADANIA SPRAWOZDAÑ FINANSOWYCH
wykonania zlecenia badania nie zmniejsza odpowiedzialnoœci partnera za samo
badanie i jego przeprowadzenie.
Kontrola jakoœci wykonania zlecenia badania w jednostkach notowanych na gie³dzie
papierów wartoœciowych (Zob. par. 21)
A28. Inne sprawy wa¿ne dla oceny os¹dów dokonanych przez zespó³ wykonuj¹cy
badanie, które mog¹ zostaæ uwzglêdnione podczas kontroli jakoœci wykonania
zlecenia badania jednostki notowanej na gie³dzie papierów wartoœciowych
obejmuj¹:
!
Znacz¹ce ryzyka rozpoznane podczas badania zgodnie z MSRF 31511
oraz reakcje na te ryzyka zgodnie z MSRF 33012, w tym ocenê i reakcjê zespo³u wykonuj¹cego badanie na ryzyko oszustwa zgodnie z MSRF 24013.
!
!
Os¹dy, w szczególnoœci dotycz¹ce istotnoœci i znacz¹cego ryzyka.
!
Zagadnienia, o których nale¿y poinformowaæ kierownictwo oraz osoby
sprawuj¹ce nadzór oraz, tam gdzie to odpowiednie, inne strony takie, jak
organy regulacyjne.
Znaczenie oraz rodzaj skorygowanych i nieskorygowanych zniekszta³ceñ
rozpoznanych podczas badania.
Powy¿sze sprawy, zale¿nie od okolicznoœci, mog¹ równie¿ mieæ zastosowanie
do kontroli jakoœci wykonania zlecenia badania sprawozdañ finansowych innych jednostek.
Rozwa¿ania szczególne dotycz¹ce mniejszych jednostek (Zob. par. 20-21)
A29. Obowi¹zek przeprowadzania kontroli jakoœci wykonania zlecenia badania dotyczy, oprócz jednostek notowanych na gie³dzie papierów wartoœciowych, zleceñ
badania spe³niaj¹cych kryteria okreœlone przez firmê, która poddaje zlecenia
kontrolom jakoœci ich wykonania. W niektórych przypadkach ¿adne ze zleceñ
badania firmy mo¿e nie spe³niaæ kryteriów przeprowadzenia takiej kontroli.
Uwagi szczególne dotycz¹ce jednostek sektora publicznego (Zob. par. 20-21)
A30. W sektorze publicznym ustawowo wyznaczony bieg³y rewident (na przyk³ad generalny bieg³y rewident lub inna odpowiednio wykwalifikowana osoba wybrana
w jego imieniu) mo¿e wystêpowaæ w roli równorzêdnej do roli partnera odpowiedzialnego za badanie, na którym spoczywa ca³oœciowa odpowiedzialnoœæ za badania
w sektorze publicznym. W takich okolicznoœciach, tam gdzie ma to zastosowanie,
wybieraj¹c osobê przeprowadzaj¹c¹ kontrolê jakoœci wykonania zlecenia badania
bierze siê pod uwagê jej niezale¿noœæ od badanej jednostki oraz zdolnoœæ do przeprowadzenia obiektywnej oceny.
11
12
13
90
MSRF 315 „Rozpoznanie i ocena ryzyka istotnego zniekszta³cenia dziêki poznaniu jednostki i jej otoczenia”.
MSRF 330 „Dostosowanie postêpowania bieg³ego rewidenta do oceny ryzyka”.
MSRF 240 „Odpowiedzialnoœæ bieg³ego rewidenta podczas badania sprawozdañ finansowych dotycz¹ca oszustw”.
MSRF 220
KONTROLA JAKOŒCI BADANIA SPRAWOZDAÑ FINANSOWYCH
A31. Jednostki, o których mowa w paragrafie 21 i 28A nie wystêpuj¹ powszechnie
w sektorze publicznym. Mog¹ jednak¿e wystêpowaæ innego rodzaju jednostki
sektora publicznego, które s¹ znacz¹ce ze wzglêdu na wielkoœæ, z³o¿onoœæ lub
inne aspekty interesu publicznego i dlatego posiadaj¹ce szerokie grono interesariuszy. Do przyk³adów takich jednostek zalicza siê korporacje bêd¹ce w³asnoœci¹ pañstwa lub jednostki u¿ytku publicznego. Ci¹g³e zmiany zachodz¹ce
w sektorze publicznym mog¹ równie¿ prowadziæ do powstawania nowych rodzajów znacz¹cych jednostek. Nie ma ¿adnych sta³ych i obiektywnych kryteriów, w oparciu o które mo¿na ustaliæ, które jednostki s¹ znacz¹ce. Tym niemniej
biegli rewidenci oceniaj¹, które jednostki mog¹ byæ na tyle znacz¹ce, aby konieczne by³o przeprowadzenie kontroli jakoœci wykonania zlecenia badania.
Nadzorowanie (Zob. par. 23)
A32. MSKJ 1 wymaga, aby firma stworzy³a proces nadzorowania, który zapewni
uzyskanie wystarczaj¹cej pewnoœci, ¿e zasady i procedury dotycz¹ce systemu
kontroli jakoœci s¹ przydatne, adekwatne i dzia³aj¹ skutecznie14.
A33. Analizuj¹c s³aboœci, które mog¹ wp³yn¹æ na zlecenie badania, partner odpowiedzialny za badanie mo¿e uwzglêdniæ œrodki podjête przez firmê w celu naprawienia sytuacji, które partner uzna za wystarczaj¹ce w kontekœcie badania.
A34. S³aboœæ systemu kontroli jakoœci firmy nie musi oznaczaæ, ¿e dane zlecenie badania nie zosta³o przeprowadzone zgodnie z zawodowymi standardami oraz
obowi¹zuj¹cymi wymogami prawnymi i regulacyjnymi lub ¿e sprawozdanie
bieg³ego rewidenta by³o nieodpowiednie.
Dokumentacja
Dokumentacja przeprowadzonych konsultacji (Zob. par. 24(d))
A35. Dokumentacja obrazuj¹ca prowadzone z innymi profesjonalistami konsultacje
w sprawach trudnych lub spornych, która jest wystarczaj¹co pe³na i szczegó³owa, pomaga w zrozumieniu:
14
!
Sprawy bêd¹cej przedmiotem konsultacji oraz
!
Wyników konsultacji, w tym wszelkich podjêtych decyzji, podstawy
podjêcia tych decyzji oraz sposobu, w jaki zosta³y wdro¿one.
MSKJ 1, paragraf 48.
MSRF 220
91