Wyższa Szkoła Edukacja w Sporcie

rci
e
Slajd 1
Slajd 2
W skład szkieletu klatki piersiowej wchodzi:
12 kręgów piersiowych, 12 par żeber i mostek.
Slajd 3
zko
ła
Ed
trzon mostka
uk
ac
ja
w
Sp
o
OGÓLNA BUDOWA I MECHANIKA
KLATKI PIERSIOWEJ
ŻEBRO
Wy
ższ
aS
• Jest kością długą w kształcie łuku wypukłością
zwróconą na zewnątrz.
• Składa się z części środkowej – trzonu i dwóch
końców: tylnego – kręgosłupowego
i przedniego – mostkowego.
• Żebro kostne (kość żebrowa) przechodzi końcem
przednim w chrząstkę żebrową.
• Każde żebro składa się z większej części kostnej
i przymostkowej mniejszej części chrzęstnej.
rci
e
Slajd 4
ŻEBRO c.d.
wcięcie szyjne
MOSTEK (sternum)
Slajd 5
Slajd 6
zko
ła
Ed
Jest kością płaską, nieparzystą, wcięcie obojczykowe
położoną z przodu ciała. Łączy się
wcięcie żebrowe I
rękojeść
z żebrami i razem z kręgosłupem
chrząstkozrost
odcinka piersiowego tworzy
szkielet klatki piersiowej.
wcięcie żebrowe II
Składa się z rękojeści, trzonu
i wyrostka mieczykowatego.
trzon
Rękojeść łączy się z trzonem
za pomocą chrząstkozrostu.
Trzon łączy się z wyrostkiem
mieczykowatym również za
pomocą chrząstkozrostu,
wcięcie żebrowe VII
ale w wieku starczym najczęściej wyrostek mieczykowaty
ulega on skostnieniu tworząc
kościozrost.
uk
ac
ja
w
Sp
o
• 7 par górnych żeber określa się jako żebra
prawdziwe, które łączą się bezpośrednio chrząstką
żebrową z mostkiem.
• 5 par dolnych żeber nazywa się żebrami rzekomymi.
• Chrząstki żebrowe VIII, IX i X żebra łączą się
z mostkiem za pośrednictwem chrząstki żebrowej
żebra położonego wyżej i razem z chrząstką VIII żebra
tworzą łuk żebrowy prawy i lewy.
• Chrząstki żebrowe XI i XII żebra kończą się swobodnie
między mięśniami brzucha (nazywane są żebrami
wolnymi).
POŁĄCZENIA ŻEBER Z MOSTKIEM
Wy
ższ
aS
Końce przednie żeber zakończone
chrząstką żebrową łączą się z mostkiem.
Żebro I łączy się z rękojeścią
mostka chrząstkozrostem (prawie
nieruchomo).
Żebra od II do VII łączą się
z mostkiem stawami mostkowo –
żebrowymi.
Żebra VIII i IX nie łączą się
z mostkiem bezpośrednio. Każde z nich
tworzy z leżącym wyżej żebrem staw
międzychrząstkowy.
rci
e
Slajd 7
ROLA CHRZĄSTKI ŻEBROWEJ
Sp
o
• Stanowi ona bierny element mechanizmu
oddychania i jest najważniejszym czynnikiem
warunkującym rozszerzalność klatki
piersiowej.
Slajd 8
POŁĄCZENIA ŻEBER Z MOSTKIEM c.d .
obojczyk
żebro I
uk
ac
ja
w
• Chrząstki żebrowe zwiększają elastyczność
ścian klatki piersiowej i umożliwiają
intensywniejsze wychylenia żeber.
więzadło żebrowo - obojczykowe
więzadło mostkowo –
żebrowe promieniste
chrząstka żebra II
zko
ła
Ed
więzadło mostkowo – żebrowe
śródstawowe
POŁĄCZENIA ŻEBER Z KRĘGAMI
Slajd 9
W obrębie odcinka piersiowego kręgosłupa
występują stawy żebrowo – kręgowe łączące głowy
i guzki żeber z kręgami.
aS
Staw głowy żebra łączy głowę żebra
z dołkami żebrowymi kręgów znajdującymi się na
trzonach kręgów. Na głowie żeber II-X znajduje się
grzebień, od którego do krążka międzykręgowego
biegnie więzadło śródstawowe głowy żebra. Dzieli
ono jamę stawową na 2 piętra. Staw posiada
torebkę stawową, wzmocnioną na powierzchni
przedniej przez więzadło promieniste głowy żebra.
Wy
ższ
Staw żebrowo – poprzeczny łączy guzek żebra
z dołkiem żebrowym wyrostka poprzecznego. Stawy
te występują przy żebrach I-X. Są wzmocnione przez
więzadła żebrowo – poprzeczne łączące żebro
z wyrostkiem poprzecznym kręgu tworzącego staw
i kręgu położonego wyżej.
więzadło
promieniste
głowy żebra
więzadło żebrowo - poprzeczne
rci
e
STAWY ŻEBROWO - KRĘGOWE
Slajd 10
staw żebrowo - poprzeczny
Sp
o
żebro
Slajd 11
MECHANIKA ODDYCHANIA
Slajd 12
zko
ła
Ed
Dotyczy:
• ruchów żeber,
• ruchów mostka,
• ruchów kręgosłupa,
• czynności mm oddechowych,
• zmian ciśnienia w jamie opłucnej,
• zmian ciśnienia w całej klatce piersiowej
uk
ac
ja
w
staw głowy żebra
RUCHY ŻEBER I MOSTKA
aS
• Pierwsza para żeber razem z rękojeścią mostka (wieczko klatki
piersiowej) i częściowo dalsze 3 pary żeber, podczas wdechu
poruszają się ku górze i przodowi (1 -160).
• Kolejne żebra poruszają się na zasadzie „rączki od wiadra”, co
powoduje zwiększanie czołowego wymiaru klatki piersiowej.
Towarzyszy im także unoszenie mostka – ku górze i ku
przodowi, co powoduje również powiększanie wymiaru
strzałkowego.
Wy
ższ
• Dwie ostatnie pary żeber związane są funkcjonalnie z pracą
przepony i mm brzucha. Podczas wdechu dolna część klatki
piersiowej unosi się ku górze i przodowi, podczas wydechu
jest ściągana w dół.
rci
e
Slajd 13
RUCHY KRĘGOSŁUPA
Sp
o
• W trakcie spokojnego oddychania w zasadzie
nie zachodzą żadne ruchy w obrębie
kręgosłupa.
• Głęboki wdech łączy się z prostowaniem
kręgosłupa.
ja
w
• Czynny, długi wydech – ze zginaniem.
uk
ac
CZYNNOŚĆ MIĘŚNI ODDECHOWYCH
Slajd 14
Mięśnie stanowią napęd dla ruchów żeber, mostka
i kręgosłupa.
Udział mięśni wdechowych i wydechowych – właściwych
i pomocniczych jest różny w zależności od sposobu oddychania.
• Wdech jest aktem czynnym, angażującym właściwe mięśnie
wdechowe tylko podczas spokojnego oddychania. Przy nasilonym
oddychaniu wdech wymaga udziału mięśni pomocniczych.
Slajd 15
zko
ła
Ed
• Spokojny wydech jest aktem biernym. Po ustąpieniu skurczu
mięśni wdechowych odkształcone elementy elastyczne wracają do
początkowego ułożenia. Nasilony wydech wymaga udziału mięśni
wydechowych. W zależności od stopnia tego nasilenia,
w wydechu biorą udział albo tylko zasadnicze mięśnie wydechowe,
albo włączane są mięśnie pomocnicze.
ZESPÓŁ MIĘŚNI ODDECHOWYCH
Wy
ższ
aS
Mięśnie działające na mechanizm kostno –
stawowy klatki piersiowej dzieli się na trzy grupy:
• synchronizatory ruchów 56 stawów sprzężonych,
• mięśnie oddechowe
- wdechowe
- wydechowe
• mięśnie oddechowe pomocnicze
rci
e
Slajd 16
ZESPÓŁ MIĘŚNI ODDECHOWYCH
Sp
o
1. Synchronizatory ruchów 56 stawów sprzężonych:
mm międzyżebrowe zewnętrzne i wewnętrzne
oraz dźwigacze żeber.
2. Mięśnie oddechowe - wdechowe: przepona,
mm zębate tylne górne i mm pochyłe,
- wydechowe: mm skośne brzucha, m. poprzeczny
brzucha, m. prosty brzucha i m. czworoboczny lędźwi.
uk
ac
ja
w
3. Mięśnie pomocnicze: m. piersiowy większy, m. piersiowy
mniejszy i m. zębaty przedni.
Slajd 17
PRACA POMOCNICZYCH MM WDECHOWYCH
Wy
ższ
aS
zko
ła
Ed
W celu pełnego wykorzystania mm pomocniczych
podczas nasilonego oddychania należy ustabilizować
obręcz barkową, kręgosłup szyjny i głowę
(unieruchomić przyczep położony na kości ramiennej
i łopatce).