Pobierz materiał

PODSTAWOWE FUNKCJE APARATÓW
Aby robienie zdjęć stało się prostsze, producenci sprzętu fotograficznego
wprowadzili
do
konstrukcji
aparatów
wiele
przydatnych
funkcji,
pozwalających lepiej kontrolować proces powstawania obrazu. Uruchamia
sieje za pomocą przycisków i pokręteł umieszczonych na korpusie aparatu
lub poprzez wejście w odpowiednie menu. Każdej z nich przypisany jest inny
symbol, jaki pozwala rozpoznać, do czego daną funkcję można stosować.
Dla tych, którzy uważają, że do wykonania zdjęcia wystarczy wyłącznie
wciśnięcie przycisku wyzwolenia migawki, duża liczba funkcji może być
utrudnieniem. Nieznajomość możliwości, jakie oferuje aparat, niewątpliwie
zmniejsza gamę środków pozwalających na uzyskanie bardziej interesujących fotografii.
Program
Tryb programu używany jest zazwyczaj przez początkujących fotografów.
Aparat w sposób uśredniony samoczynnie dobiera wszystkie parametry
potrzebne do prawidłowego naświetlenia (przysłonę i czas otwarcia migawki).
W trybie tym nie ma możliwości kontroli głębi ostrości ani czasu otwarcia
migawki.
Priorytet przysłony
Pracując w trybie priorytetu przysłony, fotograf sam wybiera odpowiednią
wartość przysłony, a aparat dobiera do niej czas otwarcia migawki, tak, by
otrzymać właściwą ekspozycję. Tryb ten jest dość często używany, ponieważ
pozwala kontrolować głębię ostrości. Jeśli wybieramy małą wartość przysłony
(np.f/2.8 lub f/4), aparat dobiera krótsze czasy otwarcia migawki. W
rezultacie pierwszy plan i tło są mniej ostre niż obiekt, na który została
ustawiona ostrość. Gdy wybieramy dużą wartość przysłony (np. f/16 czy
f/22), wydłużony zostaje czas otwarcia migawki. Zdjęcia uzyskane w ten
sposób charakteryzują się większą głębią ostrości. Oznacza to, że ostro
odwzorowane są zarówno obiekty, na których ustawiona jest ostrość, jak i te
znajdujące się bliżej i dalej od nich.
Stosując priorytet przysłony, należy zawsze kontrolować wskazania czasu
otwarcia migawki. Zbyt duże przymknięcie otworu przysłony może na tyle
wydłużyć czas otwarcia migawki, że nie będziemy w stanie utrzymać aparatu
w rękach i zdjęcia wyjdą poruszone.
Priorytet migawki
Priorytet migawki jest odwrotnością trybu priorytetu przysłony - parametrem,
który nastawia fotograf, jest czas otwarcia migawki. Aparat sam dobiera
wtedy właściwą wartość przysłony. Tryb ten stosuje się głównie do
fotografowania obiektów w ruchu.
Jeśli ustawimy długi czas otwarcia migawki (np. 1/30 lub 1/15 sekundy),
obiekty szybko poruszające się będą na zdjęciu rozmazane. Jeśli dobierzemy
krótki czas otwarcia migawki (np. 1/500 lub 1/1000 sekundy), obiekty
znajdujące się w ruchu zostaną zatrzymane w kadrze. Tryb ten często
stosowany jest w fotografii reporterskiej i sportowej.
Tryb ręczny (manualny)
W trybie ręcznym fotograf sam decyduje zarówno o wartościach przysłony,
jak i czasu otwarcia migawki. Aby poznać właściwe dla danej sceny
parametry ekspozycji, można skorzystać z odczytu światłomierza w aparacie
- wszystkich ustawień należy jednak dokonać indywidualnie.
Praca w trybie ręcznym zajmuje nieco więcej czasu niż w innych trybach,
ponieważ trzeba ustawić dwa parametry. Tryb ten umożliwia realizowanie
zmian w ekspozycji, np. prześwietleń lub niedoświetleń. Tryb ręczny jest
najlepszym trybem dla początkujących fotografów, którzy chcą szybko przyswoić sobie zasadę zależności między przysłoną a czasem otwarcia migawki.
TRYBY TEMATYCZNE
Tryby
tematyczne
są
w
aparacie
przedstawione
w
postaci
symboli
obrazkowych. Wykorzystując je, w pewien sposób podpowiadamy aparatowi,
co będzie tematem naszego zdjęcia. Aparat dokonuje wtedy najlepszych
ustawień ekspozycji dla najczęściej spotykanych sytuacji zdjęciowych
Tryb krajobrazowy
Tryb krajobrazowy przeznaczony jest do robienia zdjęć pejzażowych. Aparat
samoczynnie ustawia ostrość na nieskończoność, tak by ostre były elementy
znajdujące się daleko (np. linia horyzontu). Jednocześnie przymykana jest
przysłona, co umożliwia uzyskanie na zdjęciach dużej głębi ostrości.
Tryb portretowy
Tryb ten przeznaczony jest do wykonywania portretów. Aparat samoczynnie
dobiera niską wartość przysłony (f/4 lub f/5.6), by ostry był tylko główny
obiekt zdjęcia, np. twarz modela. Pozostałe elementy, znajdujące się w tle i
na pierwszym planie, pokazane są nieostro.
Niektóre aparaty mają w trybie portretowym możliwość regulacji ogniskowej.
Ustawiana jest ona wtedy automatycznie na długość około 80 mm, co
powoduje, że otrzymujemy właściwe proporcje wielkości twarzy w stosunku
do reszty ciała.
Tryb sportowy
W trybie sportowym aparat ustawia krótki czas otwarcia migawki, dobierając
do niego odpowiednią wartość przysłony.
Krótki czas otwarcia migawki powoduje, że obiekty będące w ruchu zostają
na zdjęciu „zatrzymane". Stopień „zatrzymania" związany jest nie tylko z
czasem otwarcia migawki, ale również z szybkością i kierunkiem ruchu oraz
długością ogniskowej obiektywu.
Tryb makro
Makro stosowany jest do wykonywania zdjęć z bardzo małej odległości.
Działa on na zasadzie zmiany zakresu ostrości, tak, że możliwe jest
fotografowanie bardzo małych przedmiotów. Tryb makro używany jest
przede wszystkim do wykonywania zdjęć detali lub niewielkich obiektów,
takich jak kwiaty lub owady.
Tryb korekcji tylnego światła
Używanie trybu korekcji tylnego światła sugerowane jest w sytuacjach, gdy za
wybranym przez nas obiektem znajduje się bardzo jasne tło (np. gdy
fotografujemy osoby ustawione na tle okna lub bardzo jasnych powierzchni).
Jasne
tło
może
spowodować
zafałszowanie
pomiarów
ekspozycji
-
światłomierz odczytuje, że do prawidłowego naświetlenia nie potrzeba dużo
światła i przymyka przysłonę. Obiekt na pierwszym planie jest wtedy
niedoświetlony. Po włączeniu trybu korekcji tylnego światła aparat lekko
przeeksponuje zdjęcie - w ten sposób, że tło zostanie prześwietlone, a
pierwszy plan naświetlony prawidłowo.
Tryb zdjęć nocnych
Tryb zdjęć nocnych przeznaczony jest do fotografowania w nocy. Działa on
na zasadzie wydłużenia czasu otwarcia migawki, dzięki czemu jasne elementy obrazu są na zdjęciu poprawnie naświetlone.
W niektórych typach aparatów tryb zdjęć nocnych wiąże się z działaniem
lampy błyskowej. Czas naświetlania jest wydłużony, ale dodatkowo uruchomiony zostaje błysk o niewielkiej intensywności światła, by obiekty na
pierwszym planie zostały doświetlone.
Należy pamiętać, iż długi czas ekspozycji może spowodować poruszenie
aparatu.
FUNKCJE LAMP BŁYSKOWYCH
Większość aparatów fotograficznych ma wbudowaną lampę błyskową, zwaną
popularnie fleszem. Lampy te posiadają zazwyczaj możliwość pracy w
różnych trybach, co w większym stopniu pozwala kontrolować warunki
naświetlania i estetykę zdjęć.
Tryb automatyczny
W trybie automatycznym aparat, mierząc światło, ocenia, czy jest go
wystarczająco dużo dla danej wartości przysłony, by zdjęcie zostało
naświetlone prawidłowo. Jeśli światła jest za mało lub obiekt jest zbyt
ciemny, lampa błyskowa zostanie samoczynnie uruchomiona. W trybie
automatycznym zdarza się, że flesz używany jest zbyt często - nawet wtedy,
gdy nie jest to konieczne.
Tryb włączonego flesza
W trybie włączonego flesza błysk wyzwalany jest przy każdym naciśnięciu
spustu aparatu. Fotograf, przed wykonaniem zdjęcia, kontroluje przez
włączenie lub wyłączenie tej funkcji, czy dodatkowe światło będzie mu
potrzebne. Wykonywanie zdjęć w tym trybie sprawdza się w sytuacjach, gdy
światła jest bardzo mało. Jest on również przydatny podczas fotografowania
pod
światło,
gdy
chcemy,
by
nieoświetlonej, zostały rozjaśnione.
cienie,
które
tworzą
się
po
stronie
Tryb wyłączonego flesza
Tryb wyłączonego flesza jest przeciwnością trybu włączonego flesza. W
trybie tym fotograf również sam decyduje o użyciu lampy błyskowej. Nawet
wtedy, gdy będzie za mało światła, flesz nie włączy się, by rozświetlić
fotografowany obraz.
Pracując w trybie wyłączonego flesza, możemy zrobić zdjęcia niezależnie od
warunków oświetlenia - nie zawsze niedoświetlenie pewnych elementów
obrazu musi być rekompensowane błyskiem. Rozjaśnianie lampą błyskową
każdego cienia i półmroku może zniszczyć nastrój zdjęcia.
Tryb światła dopełniającego
W trybie światła dopełniającego błysk lampy jest wyzwalany za każdym
naciśnięciem spustu aparatu. Błysk ten jest jednak słaby, ponieważ ma za
zadanie jedynie dopełniać główne źródło światła. Wymieniony tryb doskonale
nadaje się do rozjaśniania cieni, szczególnie zaś, gdy fotografujemy pod
światło.