Antropologia Chrześcijańska – artykuł

Antropologia biblijna.
Na pytanie: Kim jest człowiek, ludzkość zna wiele odpowiedzi, które zależą
od wyznawanego światopoglądu.
Pismo Święte, jedyna księga w dziejach ludzkości nosząca potwierdzone przez
wieki znamiona objawienia jedynego , prawdziwego Boga, nie tylko udziela nam
jednoznacznej odpowiedzi na pytanie kim jest człowiek, ale przedstawia nam
dokąd zmierzamy.
Unikalne spojrzenie na człowieka zawarte na kartach Starego i Nowego
Testamentu wykracza historycznie poza dzieje Izraela czy starożytności.
Biblia nie traktuje człowieka przede wszystkim z punktu widzenia ożywionej
materii1. Podobnie sprawę pochodzenia od zwierząt Pismo Święte rozwiązuje
stawiając jakościową barierę pomiędzy człowiekiem a zwierzęciem.2 Wyjątkowa
rola człowieka wiąże się z jego szczególnym miejscem w dziele stworzenia.
Mianowicie Bóg stwarzając człowieka tchnął w niego Swojego ducha.3 Biblia z
emfazą przedstawia nas jako stworzonych na obraz i podobieństwo Boże dlatego,
że tylko nas spośród wszystkiego co stworzył Bóg na Ziemi upodobał sobie do
bezpośredniej relacji ze sobą. Obserwując uważnie przekaz biblijny zawarty od
księgi Genesis do Apokalipsy św. Jana, zauważyć można, że od Adama począwszy
Bóg przeznaczył człowieka do bezpośredniej, osobistej, opartej na przyjaźni
relacji ze swoim Stwórcą. Zarówno Enoch,4 Noe,5 Mojżesz6, Dawid i inni wielcy
mężowie Izraela, jak i apostołowie oraz inni wierzący Nowego Testamentu
dostarczają nam dowodu, że osobista relacja z Bogiem jest biblijnym celem
człowieka.
Pojawia się pytanie, dlaczego tak wielu ludzi nigdy nie poznało swojego celu
życia, do którego przeznaczył ich Stwórca. Odpowiedzi udziela nam Pismo
Święte, kiedy relacjonuje nam jak Adam, nasz praojciec zbuntował się
przeciwko Bogu. Pierwszy człowiek i jego żona Ewa wybrali nieposłuszeństwo,
gdyż chcieli być tacy jak Bóg znający dobro i zło7. Swój grzech popełnili z
własnego wyboru, a w konsekwencji z własnego wyboru zerwali bezpośrednią
relację przyjaźni z Bogiem, a zerwawszy ją stali się nieprzyjaciółmi swojego
Stwórcy. W taki oto sposób Pismo Święte relacjonuje nam początek dramatu
ludzkości, bowiem to grzech, czyli bunt przeciwko Bogu stanowi zasadniczy
problem człowieka. Grzech rodzi śmierć fizyczną8 i duchową,9 wieczną przepaść
pomiędzy świętym Bogiem, a człowiekiem.
Konsekwencje wyboru Adama ponosimy my wszyscy, gdyż rodzimy się z
odziedziczoną po naszym praojcu skłonnością do grzechu tj. buntu przeciwko
Bogu i jego woli. Gdy grzeszymy to nie robimy tego z własnej woli, ale
dlatego że taka jest nasza natura; przychodzimy na ten świat w niewoli
grzechu.10 Jedną z konsekwencji buntu przeciw Bogu jest odejście od celu
człowieczeństwa: relacji z Bogiem, która pozostaje zerwana z naszej winy.
Druga konsekwencja wiąże się z karą za grzech.11 Podlegamy karze w sensie
doczesności i wieczności.
Konsekwencje buntu przeciw Bogu można odnaleźć w patologiach życia
psychicznego takich jak: brak pokoju,12 życie w strachu,13 złe myśli, itp.14, w
1
Genesis 2:7, Człowiek powstał z prochu ziemi, tj. z materii
(pierwiastków chem.) ziemi.
2
Gen.1:26-28. Bóg ustalił hierarchię na ziemi. Tylko człowiek
stworzony na obraz Boga.
3
Job 32:8, I Tesal. 5:23.
4
Gen. 5:22,24.
5
Gen.6:9 i nast.
6
Exodus 3 i nast.
7
Gen.3:5
8
Gen.4:1-16, pierwsze morderstwo, Kain zabija Abla.
9
Rzym.6:23
10
Rzym. 3:9-20
11
Rzym.1:18
12
Izaj.48:22
patologiach życia społecznego takich jak: zabójstwa, kradzieże, rozbicie
rodzin, zboczenia seksualne, itp.15
Człowiek w ujęciu biblijnym stanowi trójdzielną jedność, której częściami
składowymi są: ciało, dusza i duch.16 O ile ciało pozostaje widoczną częścią
naszej osoby, to pojęcie duszy zawiera w sobie wolę, pragnienia, myśli,
odczucia, przeżycia, cele życiowe czyli psychikę człowieka. Pojęcie ducha
ludzkiego zawiera w sobie intuicję, sumienie; duch dąży do poznania sensu
życia, kontaktu z Bogiem.
Żyjąc człowiek kieruje się wskazaniami swojej duszy, która bezpośrednio
oddziałuje poprzez nerwy i mięśnie na ciało.
Duch człowieka naturalnego, tego który żyje w stadium buntu wobec Boga daje
mu poczucie istnienia istoty wyższej, które człowiek ten żyjący w niewoli
grzechu odrzuca, gdyż pragnie żyć kierując się własnymi pragnieniami.
Gdyby Bóg pozostawił nas takimi, jakim był Adam gdy został wyrzucony z
raju, to nikt z nas nie miałby relacji z Bogiem, a tym samym pełni
człowieczeństwa, to każdy z nas skazany byłby na wieczne potępienie, wieczne
oddzielenie od Boga. Ponieważ jednak Bóg, który umiłował swoje stworzenie człowieka, miał inny plan odnośnie ludzkości - plan zbawienia, ok. 2 tysiące lat
temu narodził się poczęty z Ducha Świętego doskonały człowiek, a zarazem w
pełni Bóg - Jezus Chrystus. To On, Syn Boży, całkowicie wypełnił wolę Ojca w
swoim życiu.
Jezus żył w pełni relacji ze swoim Ojcem, więzi niezakłóconej przez grzech.
Życie Jezusa było spełnieniem jego człowieczeństwa. On nie tylko był
człowiekiem, ale żył jego pełnią. Misja Jezusa na ziemi nie zawierała w sobie
jedynie przynoszenia nam przykładu wzorowego życia, ale przyniosła ostateczne
złamanie mocy grzechu na krzyżu. Ofiara śmierci krzyżowej Syna Bożego jest
pojednaniem pomiędzy świętym Bogiem, a grzesznym człowiekiem.17
Jezus Chrystus jako Baranek Boży stał się przebłagalną ofiarą za grzechy
całej ludzkości, po to by przywrócić tym, którzy wierzą w Jego imię
bezpośrednią relację z Bogiem.18 Ofiara została poniesiona na odkupienie całej
ludzkości, ale tylko ci którzy świadomie przyjmują tę ofiarę jako dokonaną za
ich grzechy śmierć zastępczą, mogą zmienić swoją relację z Bogiem. Bóg
potwierdza akt wiary człowieka poprzez dokonanie narodzenia z góry,19 w którym
Duch Święty,20 osoba Boża, dokonuje przemiany wewnętrznej człowieka
zamieszkując w nim. W ten sposób zostaje zniszczony naturalny porządek w
którym wewnętrzna natura człowieka zmusza go do grzeszenia. Człowiek
narodzony z góry odzyskuje wolną wolę,21 w której od decyzji człowieka zależy,
czy pragnie on żyć podległy swoim dotychczasowym pragnieniom, czy pragnie żyć
pod kierownictwem Ducha Świętego, to jest w relacji z Bogiem.
Stan ten oznacza przywrócenie Bożego planu dla człowieka, tj. relacji z
Bogiem opartej na przyjaźni, zrozumieniu, miłości. Konkludując, nowe
narodzenie przywraca relację z Bogiem, jaką miał Adam w raju, ale uzależnia ją
od stałego zwrotu człowieka w kierunku posłuszeństwa głosowi Ducha Świętego.
Człowiek ma możliwość życia realizując Boża wolę, lub przeprowadzając swoją
wolę; jedno oznacza życie pełnią człowieczeństwa, drugie pozostaje życiem w
grzechu.
Praca osoby Ducha Świętego w życiu narodzonego z góry chrześcijanina polega
także na przemianie jego duszy, tj. życia psychicznego człowieka. Bóg
13
Przyp. Salom.10:24
Mat.15:19.
15
Mat.15:19; Rzym.1:24-32
16
I Tesal. 5:23
17
Rzym.5:10-11
18
Ew. Jana 1:12
19
Ew. Jana 1:13;3:3. "Narodzenie z góry" i "narodzenie na nowo" to
równorzędne tłumaczenia tekstu oryginalnego. Jedno określenie
podkreśla fakt powołania do bytu nowego człowieka, drugie wskazuje
na Boga, jako na jedynego Dawcę nowego życia
20
Ew. Jana 3:5
21
2Kor. 3:17, Gal.5:13.
14
prowadzi do naprawy relacji z innymi,22 do przewartościowania celów życiowych,
jednocześnie prowadząc do umocnienia osobowości. Przede wszystkim człowiek,
który dotąd żył w niepewnej perspektywie czasowo-przyczynowej,23 doświadcza
relacji z wiecznie żywym Bogiem, i ma możliwość uczestniczenia w jego
ponadczasowym planie.24 Jak formułuje Pismo Święte,25 człowiek żyjący w
posłuszeństwie Duchowi Świętemu ma rozwijaną miłość, pokój, cierpliwość,
uprzejmość, dobroć, wierność, łagodność, samokontrolę jako owoc Ducha.
Sądzę, że powyższe przymioty świadczą o zdrowiu psychicznym człowieka, ale
co najważniejsze wynikają one z pojednania człowieka z Bogiem, z przyjęcia
planu odpuszczenia naszych grzechów i zbawienia powziętego przez świętego i
pełnego miłości Boga a zrealizowanego na krzyżu Golgoty przez Jezusa
Chrystusa. Tylko ta droga prowadzi nas do pełnego, owocnego życia z Bogiem,
samym sobą i z bliźnimi.
Materiał
napisany przez na Konferencję
Psychologów
Chrześcijańskich, Warszawa 1994
22
Ew. Mateusza 18:21-22. Uzyskanie Bożego przebaczenia prowadzi do przebaczenia
innym, a w konsekwencji do uzdrowienia relacji interpersonalnych. Przyp.Salom.16:7
23
Niepokój, obawa o życie, lęk przed śmiercią.
24
Rzym. 8:31-39, pewność Bożej miłości. Fil.1:23, pewność zbawienia. życie
nabiera sensu ponadczasowego.
25
List do Galacjan 5:22-23.