Biuletyn Branżowy 3/2011

Transkrypt

Biuletyn Branżowy
03 (175) 2011
Syntetyczna
ocena
sytuacji
ekonomiczno-finansowej
sektora
przedsiębiorstw po I kw. 2011 r. na podstawie analizy wybranych
wskaźników rentowności, płynności, zadłużenia oraz sprawności działania; obejmuje 23 działy i 5 grup PKD.
Synteza ....................................................................................................................................................................................1
symbol wg PKD
10. PRODUKCJA ARTYKUŁÓW SPOŻYWCZYCH..............................................................................................8
14. PRODUKCJA ODZIEŻY ..........................................................................................................................................9
15. PRODUKCJA SKÓR I WYROBÓW ZE SKÓR WYPRAWIONYCH ................................................... 10
Departament
Strategii
i Analiz
ul. Puławska 15
02-515 Warszawa
tel. (22) 521-80-84; fax. ...88-87
16. PRODUKCJA WYROBÓW Z DREWNA ....................................................................................................... 11
17. PRODUKCJA PAPIERU I WYROBÓW Z PAPIERU ................................................................................. 12
19.2 WYTWARZANIE I PRZETWARZANIE PRODUKTÓW RAFINACJI ROPY .................................... 13
20. PRODUKCJA CHEMIKALIÓW I WYROBÓW CHEMICZNYCH ....................................................... 14
21. PRODUKCJA PODSTAWOWYCH WYROBÓW FARMACEUTYCZNYCH ..................................... 15
22.2 PRODUKCJA WYROBÓW Z TWORZYW SZTUCZNYCH ..................................................................... 16
23. PRODUKCJA WYROBÓW Z SUROWCÓW NIEMETALICZNYCH................................................... 17
24. PRODUKCJA METALI........................................................................................................................................... 18
25. PRODUKCJA METALOWYCH WYROBÓW (BEZ MASZYN I URZĄDZEŃ) ................................ 19
26. PRODUKCJA KOMPUTERÓW I WYROBÓW ELEKTRONICZNYCH .............................................. 20
27. PRODUKCJA URZĄDZEŃ ELEKTRYCZNYCH ........................................................................................... 21
Zespół Analiz Sektorowych
28. PRODUKCJA MASZYN I URZĄDZEŃ .......................................................................................................... 22
29. PRODUKCJA POJAZDÓW SAMOCHODOWYCH I PRZYCZEP....................................................... 23
Agnieszka Grabowiecka-Łaszek
tel. (22) 521 81 22
31. PRODUKCJA MEBLI............................................................................................................................................. 24
35.1 WYTWARZANIE, PRZESYŁANIE I HANDEL ENERGIĄ ELEKTRYCZNĄ....................................... 25
Piotr Krzysztofik
tel. (22) 521 81 25
41. ROBOTY BUDOWLANE ZWIĄZANE ZE WZNOSZENIEM BUDYNKÓW.................................... 26
Anna Senderowicz
tel. (22) 521 81 24
45. HANDEL HURTOWY I DETALICZNY POJAZDAMI SAMOCHODOWYMI ................................. 28
Wanda Urbańska
tel. (22) 521 81 23
47. HANDEL DETALICZNY ....................................................................................................................................... 30
42. ROBOTY ZW. Z BUDOWĄ OBIEKTÓW INŻYNIERII LĄDOWEJ I WODNEJ .............................. 27
46. HANDEL HURTOWY............................................................................................................................................ 29
49.2 TRANSPORT KOLEJOWY TOWARÓW......................................................................................................... 31
49.4 TRANSPORT DROGOWY TOWARÓW ........................................................................................................ 32
55. ZAKWATEROWANIE............................................................................................................................................ 33
61. TELEKOMUNIKACJA............................................................................................................................................ 34
62. DZIAŁALNOŚĆ ZW. Z OPROGRAMOWANIEM I INFORMATYKĄ .............................................. 35
Zał. 1 Definicje wskaźników....................................................................................................................................... 36
Warszawa, lipiec 2011
Nr 03 (175) 2011
BIULETYN
BRANŻOWY
2011
Synteza – wyniki branżowe na koniec I kwartału 2011 r.
Przedmiotem raportu jest analiza sytuacji 28 branż przemysłowych i nieprzemysłowych
z wykorzystaniem danych podmiotów niefinansowych na koniec I kw. 2011 r., udostępnionych przez GUS
pod koniec czerwca 2011 r.

W I kw. 2011 r. w porównaniu z I kw. 2010 r. przedsiębiorstwa zatrudniające powyżej 49 osób poprawiły wyniki z wyjątkiem wyniku na operacjach finansowych.
w I kw. 2011 r. odnotowano wzrost przychodów z całokształtu działalności (o 12,0%), co przy wzroście
kosztów ich uzyskania (o 11,6%) przyczyniło się do poprawy wskaźnika poziomu kosztów1 (z 95,0% do
94,7%);
przychody ze sprzedaży produktów, towarów i materiałów, czyli z działalności podstawowej przedsiębiorstw rosły szybciej niż koszty ich uzyskania, co znalazło odzwierciedlenie w poprawie wyniku na sprzedaży o 25,8%;
wynik na działalności finansowej w I kw. 2011 r. osiągnął wartość ujemną (minus 1,0 mld zł wobec 0,4
mld zł w I kw. 2010 r.), w rezultacie wynik netto z całokształtu działalności przedsiębiorstw wzrósł o 20,1%;
odnotowano wzrost wskaźników rentowności obrotu brutto i netto; zysk netto wykazało 61,6% ogółu
przedsiębiorstw (wobec 60,2% przed rokiem);
2
płynność finansowa I stopnia poprawiła się z 0,38 do 0,39 (wzrost wskaźnika płynności finansowej
I stopnia świadczy o wysokim stanie gotówki w przedsiębiorstwach – przedsiębiorstwa wciąż wstrzymują
się z inwestycjami);
poziom sprzedaży eksportowej był o 22,7% wyższy niż przed rokiem; spośród eksporterów zysk netto
wykazało 69,2% przedsiębiorstw wobec 65,5% przed rokiem.

Zróżnicowany kierunek zmian pośrednio ilustruje zestawienie zmiany rentowności sprzedaży branż
na koniec I kw. 2011 r. w porównaniu z wynikami na koniec I kw. 2010 r. (uszeregowanie od największej
do najmniejszej zmiany między poziomem rentowności sprzedaży w analizowanych okresach).
▪ znaczący wzrost rentowności sprzedaży wystąpił m.in. w przypadku produkcji metali, produkcji wyrobów z surowców niemetalicznych, zakwaterowania, produkcji wyrobów chemicznych, odzieży, produktów rafinacji ropy naftowej, transportu drogowego towarów, wyrobów z drewna, komputerów;

▪
wyraźne zmniejszenie straty odnotowały firmy związane z budową obiektów inżynierii;
▪
obniżenie rentowności sprzedaży (przy czym rentowność pozostała dodatnia) dotyczyło m.in. telekomunikacji, produkcji farmaceutyków, wyrobów spożywczych, maszyn i urządzeń, mebli, transportu kolejowego towarów, działalności związanej z oprogramowaniem, produkcji urządzeń elektrycznych, handlu pojazdami oraz produkcji wyrobów z tworzyw sztucznych;
▪
stratę (wobec dodatniej rentowności rok temu) odnotowały firmy prowadzące roboty budowlane w
obszarze wznoszenia budynków;
▪
na zbliżonym poziomie do analogicznego okresu poprzedniego roku kształtowała się rentowność handlu hurtowego i detalicznego, producentów papieru i wyrobów z papieru, pojazdów samochodowych.
1
Wskaźnik poziomu kosztów to relacja kosztów uzyskania przychodów z całokształtu działalności do przychodów z całokształtu działalności.
Płynność finansowa I stopnia – relacja sumy środków pieniężnych i krótkoterminowych papierów wartościowych przeznaczonych do obrotu
do zobowiązań krótkoterminowych (pożądany poziom powyżej 0,2).
2
1
Nr 03 (175) 2011
BIULETYN
BRANŻOWY
2011
Zmiana rentowności sprzedaży na koniec I kw. 11 r. wobec I kw. 10 r.
24. PRODUKCJA METALI
23. PRODUKCJA WYR. Z SUROWCÓW NIEMETAL.
55. ZAKWATEROWANIE
42. ROBOTY ZW. Z BUDOWĄ OBIEKTÓW INŻYNIERII
20. PRODUKCJA WYROBÓW CHEMICZNYCH
14. PRODUKCJA ODZIEŻY
19.2 WYTWARZANIE PROD. RAFINACJI ROPY NAFTOWEJ
49.4 TRANSPORT DROGOWY TOWARÓW
16. PRODUKCJA WYROBÓW Z DREWNA
26. PRODUKCJA KOMPUTERÓW I WYROBÓW ELEKTRON.
25. PRODUKCJA METALOWYCH WYROBÓW
15. PRODUKCJA SKÓR I WYROBÓW
35.1 WYTWARZANIE, PRZESYŁANIE I HANDEL ENERGIĄ ELEK.
PRZEMYSŁ ogółem
29. PRODUKCJA POJAZDÓW SAMOCHODOWYCH
17. PRODUKCJA PAPIERU I WYROBÓW Z PAPIERU
47. HANDEL DETALICZNY
46. HANDEL HURTOWY
22.2 PRODUKCJA WYROBÓW Z TWORZYW SZTUCZNYCH
45. HANDEL HURTOWY I DETALICZNY POJAZDAMI
27. PRODUKCJA URZĄDZEŃ ELEKTRYCZNYCH
62. DZIAŁ. ZW. Z OPROGRAM. I INFORMATYKĄ
49.2 TRANSPORT KOLEJOWY TOWARÓW
31. PRODUKCJA MEBLI
28. PRODUKCJA MASZYN I URZĄDZEŃ
10. PRODUKCJA ARTYKUŁÓW SPOŻYWCZYCH
21. PRODUKCJA WYROBÓW FARMACEUTYCZNYCH
41. ROBOTY BUDOWLANE - WZNOSZENIE BUDYNKÓW
61. TELEKOMUNIKACJA
-6
-4
-2
0
2
4
6
w pkt. proc.
2
8
Nr 03 (175) 2011
BIULETYN
BRANŻOWY
2011
W I kw. 2011 r. utrzymała się w wielu branżach korzystna tendencja redukcji kosztów, przy wzroście
przychodów - ważna jest nie tylko dynamika wzrostu, ale i jego efektywność. Sytuacja branż w tym zakresie kształtowała się różnie:
▪ branże o korzystnych tendencjach zmian:
- wzrost przychodów, któremu towarzyszył spadek kosztów (elektroenergetyka);
- wzrost przychodów szybszy niż wzrost kosztów (produkcja metali, produkcja wyrobów z surowców
niemetalicznych, zakwaterowanie, roboty związane z budową obiektów inżynierii, produkcja wyrobów
chemicznych, wytwarzanie produktów rafinacji ropy naftowej, transport drogowy towarów, produkcja
skór, odzieży, wyrobów metalowych, wyrobów z drewna, samochodów, wyrobów z papieru);
- spadek kosztów głębszy niż przychodów (produkcja komputerów i wyrobów elektronicznych);

branże o negatywnych tendencjach zmian:
- spadek przychodów głębszy niż spadek kosztów (produkcja wyrobów farmaceutycznych);
- wzrost kosztów większy niż przychodów (telekomunikacja, roboty budowlane – wznoszenie budynków,
produkcja artykułów spożywczych, produkcja mebli, działalność związana z oprogramowaniem i informatyką, produkcja maszyn i urządzeń, transport kolejowy towarów, produkcja urządzeń elektrycznych, handel pojazdami, handel detaliczny i hurtowy, produkcja wyrobów z tworzyw sztucznych.

Skalę wewnętrznego zróżnicowania branż ilustruje zestawienie wskaźników rentowności, sprawności
działania i zadłużenia dla branży ogółem oraz dla decyla 5.
▪ Wskaźnik dla branży ogółem jest to np. w przypadku rentowności sprzedaży suma zysków (ew. strat)
wszystkich firm z branży podzielona przez sumę przychodów ze sprzedaży wszystkich firm.
▪
▪
Wskaźnik dla przeciętnego przedsiębiorstwa w branży jest to poziom decyla 5 uzyskiwany np. w przypadku rentowności sprzedaży w sposób następujący: wszystkie przedsiębiorstwa z branży zostają uszeregowane wg rosnącego poziomu ich rentowności sprzedaży, następnie ta zbiorowość jest podzielona
na 10 równych grup (decyli) - poziom decyla 5 wyznacza poziom rentowności przeciętnego przedsiębiorstwa branży – czyli połowa firm z branży osiągnęła co najmniej taki poziom rentowności.

Rentowność sprzedaży na koniec I kw. 2011 r. uszeregowana wg malejącej rentowności branży ogółem, dodatkowo zestawiona rentowność sprzedaży dla przeciętnej firmy w tej branży (tzn. decyl 5):
▪ stratę odnotowały dwie branże: roboty związane z budową obiektów inżynierii oraz roboty budowlane wznoszenie budynków;
▪
gdy decyl 5 zdecydowanie odbiega od poziomu dla branży ogółem może to oznaczać silne zróżnicowanie branży (m.in. zakwaterowanie, produkcja wyrobów z surowców niemetalicznych, produkcja wyrobów chemicznych, produkcja papieru i wyrobów z papieru, skór i wyrobów skórzanych);
▪
gdy poziom ogółem i decyla zbliżony – relatywnie zbliżona sytuacja poszczególnych przedsiębiorstw
(np. roboty budowlane - wznoszenie budynków, produkcja farmaceutyków, handel hurtowy, handel detaliczny, handel pojazdami, produkcja komputerów i wyrobów elektronicznych, wytwarzanie produktów
rafinacji ropy naftowej, produkcja samochodów).
3
Nr 03 (175) 2011
BIULETYN
BRANŻOWY
2011
Rentowność sprzedaży (w %) na koniec I kw. 2011 r.
9,7
8,5
8,2
8,0
55. ZAKWATEROWANIE
7,8
7,5
7,5
PRZEMYSŁ ogółem
6,5
61. TELEKOMUNIKACJA
5,9
5,3
5,2
5,2
5,1
4,8
31. PRODUKCJA MEBLI
4,6
4,4
4,1
4,0
3,8
3,7
3,5
3,3
2,1
46. HANDEL HURTOWY
1,6
1,3
0,3
0,1
-0,1
branża ogółem
decyl 5
-6,1
-20
-15
-10
-5
0
5
10
Szybka płynność finansowa QR na koniec I kw. 2011 r. uszeregowana wg malejącej płynności branży ogółem; dodatkowo zestawiona płynność szybka dla przeciętnej firmy w tej branży (decyl 5):
▪ w przypadku 11 branż (na 28 analizowanych) płynność kształtowała się poniżej poziomu akceptowalnego, czyli poniżej 1,0 (przy zalecanym poziomie 1,0 -1,2);

▪
jednocześnie zwraca uwagę, że przy słabej płynności branży ogółem, są branże, gdzie jednocześnie
przeciętna firma ma satysfakcjonującą płynność szybką (producenci urządzeń elektrycznych oraz produkcja komputerów i urządzeń elektronicznych);
4
Nr 03 (175) 2011
BIULETYN
BRANŻOWY
2011
▪
szczególnie problemy płynnościowe widoczne są w przypadku handlu detalicznego, wytwarzania produktów rafinacji ropy naftowej, handlu pojazdami, producentów komputerów i wyrobów elektronicznych, artykułów spożywczych oraz handlu hurtowego);
▪
w porównaniu z wynikami na koniec I kw. 2010 r. rozkład wskaźnika zależnie od branży zbliżony, tzn.
podobne branże cechuje niska/wysoka płynność; zwraca uwagę znaczna poprawa płynności w przypadku transportu kolejowego towarów i produkcji mebli.
Szybka płynność na koniec I kw. 2011 r.
46. HANDEL HURTOWY
31. PRODUKCJA MEBLI
PRZEMYSŁ ogółem
55. ZAKWATEROWANIE
61. TELEKOMUNIKACJA
branża ogółem
decyl 5
0,40
5
0,80
1,20
1,60
2,00
2,40
2,80
Nr 03 (175) 2011
BIULETYN
BRANŻOWY
2011
Pokrycie majątku trwałego kapitałem stałym na koniec I kw. 2011 r.
55. ZAKWATEROWANIE
61. TELEKOMUNIKACJA
PRZEMYSŁ ogółem
31. PRODUKCJA MEBLI
46. HANDEL HURTOWY
branża ogółem
decyl 5
0,75
1,00
1,25
1,50
1,75
2,00
2,25
Wskaźnik pokrycia majątku trwałego kapitałem stałym na koniec I kw. 2011 r. , uszeregowany wg
malejącego poziomu dla branż ogółem (dodatkowo wskaźnik zestawiony dla przeciętnej firmy w tej branży,
tzn. decyl 5) jest satysfakcjonujący, gdy przekracza 1,0;
▪ w przypadku dwóch branż – transportu kolejowego towarów oraz handlu detalicznego majątek trwały
nie jest w całości sfinansowany kapitałem stałym;

▪
zwracają uwagę branże, gdzie poziom wskaźnika dla przeciętnego przedsiębiorstwa jest wyższy niż dla
6
Nr 03 (175) 2011
BIULETYN
BRANŻOWY
2011
branży ogółem (np. w przypadku działalności związanej z oprogramowaniem, producentów urządzeń
elektrycznych oraz związanej z handlem pojazdami);
▪
w porównaniu z wynikami na koniec I kw. 2010 r. poziom wskaźnika w wielu branżach poprawił się;
największą poprawę zanotowano m.in. w: produkcji komputerów i wyrobów elektronicznych, metali
oraz mebli).
Dane finansowe podmiotów na koniec I kw. 2011 r. potwierdzają ocenę korzystnej sytuacji polskich
przedsiębiorstw. Poprawa wyniku finansowego przedsiębiorstw w pierwszych miesiącach br. była pochodną wzrostu popytu, zarówno w kraju, jak i za granicą. Negatywnie na wynik z całokształtu działalności
wpływał ujemny wynik na działalności finansowe, będący efektem rozliczenia różnic kursowych. Stabilne
wskaźniki sytuacji finansowej, w tym wysoki współczynnik płynności są przesłanką dla oczekiwania (po
dwóch latach spadków) wzrostu prywatnych inwestycji przedsiębiorstw – zarówno nowych inwestycji, jak i
inwestycji odtworzeniowych. Perspektywy popytowe w gospodarce wskazują na stabilne perspektywy w
zakresie uzyskiwanych przez przedsiębiorstwa przychodów, wyzwaniem dla wyniku finansowego firm w
2011 r. mogą być jednak czynniki kosztowe w związku z silnym wzrostem kosztów produkcji (ceny surowców i paliw) oraz osłabienie popytu zewnętrznego (spowolnienie produkcji w działach produkujących na
eksport).

Zdaniem analityków Zespołu Analiz Makroekonomicznych DSA w 2011 r. dynamika PKB utrzyma się
na poziomie zbliżonym do 2010 r. (tj. 4,0% r/r wobec 3,8% r/r w 2010 r.).

Nadchodzące kwartały będą cechować:
→
→
→
→
→
→
→
→
→
→
→
wyhamowanie większej aktywności w przemyśle głównie na skutek osłabienia popytu zewnętrznego w porównaniu z ostatnimi kwartałami;
przy stopniowym spadku wolnych mocy wytwórczych w przedsiębiorstwach, oczekiwany wzrost
dynamiki inwestycji powyżej 0% (w I kw. dynamika inwestycji sektora prywatnego w maszyny i
urządzenia ukształtowała się na poziomie ok. 0% r/r, po tym jak w minionych dwóch latach notowała wartości ujemne), jednocześnie utrzymujące się ryzyka popytowe (skala spowolnienia gospodarki globalnej) będą zapewne hamowały mocniejsze przyspieszenie; wsparciem dla wyższych dynamik inwestycji w 2011 r. pozostaje budownictwo infrastrukturalne;
utrzymanie popytu na usługi budowlane związane z usuwaniem skutków powodzi na terenach najbardziej poszkodowanych gmin (finansowanie) ze środków NFOŚiGW, budżetu państwa i środków
unijnych;
nadal słabe wyniki budownictwa mieszkaniowego w 2011 r. (ok. 20% produkcji budowlanomontażowej), niemniej wzrost liczby rozpoczynanych mieszkań w ostatnich kilku kwartałach powinien skutkować powolną poprawą; w krótkim okresie zapowiedź wygaszenia programu „Rodzina na
swoim” od 2013 r. stymuluje popyt na mieszkania finansowane kredytem preferencyjnym;
z powodu możliwego ograniczania krajowych środków na współfinansowanie (przy ograniczaniu
deficytu finansów publicznych) ryzyko mniejszego popytu na wyroby i usługi części branż, generowanego przez możliwość korzystania ze środków unijnych;
stopniowa poprawa na rynku pracy i polepszenie sytuacji dochodowej ludności przyczynią się do
niewielkiego przyspieszenia tempa wzrostu konsumpcji prywatnej w 2011 r. do poziomu 4,0% (3,2%
w 2010 r.);
spowolnienie dynamiki inwestycji w środki transportu po bardzo wysokim wzroście w 2010 r.
w wyniku kumulacji wydatków pod koniec roku (efekt zmian podatkowych);
wysoki poziom cen energii elektrycznej, gazu i oleju napędowego;
wyższe ceny surowców rolnych (szczególnie zbóż oraz owoców i warzyw), podnoszące koszty przetwórstwa rolno-spożywczego;
podwyżka cen wody i odprowadzania ścieków;
rosnące koszty dostosowań w zakresie ochrony środowiska.
7
Nr 03 (175) 2011
BIULETYN
BRANŻOWY
2011
Wyniki ekonomiczno-finansowe branży spożywczej w I kw. 2011 r. były słabsze niż w I kw. 2010 r. i na
koniec 2010 r. Przychody ogółem wzrosły o 9% r/r a koszty ich uzyskania o 11%, wyższy wzrost kosztów niż
przychodów przyczynił się do obniżenia wyniku finansowego netto o 28% r/r. i zmniejszenia rentowności
sprzedaży netto (ROS=3,7% wobec 5,7% na koniec I kw. 2010 r.). Najwyższą rentownością charakteryzowała
się produkcja skrobi i wyrobów skrobiowych, cukru, herbaty i kawy, makaronów, wyrobów piekarskich. Ujemna rentowność cechowała producentów lodów, gotowych posiłków i dań, kakao, czekolady i wyrobów cukierniczych oraz przetwórstwo drobiu.
Na wyniki finansowe przetwórców znaczący wpływ wywiera kształtowanie się cen na rynku rolnym. W
sezonie 2010/2011 silny wzrost cen skupu zbóż był spowodowany destabilizacją rynku światowego (rosnące
zużycie, spadek zbiorów w krajach eksporterskich) oraz zwiększone zainteresowanie funduszy kapitałowych
rynkami towarowymi. W pierwszych miesiącach 2011 r. dynamika wzrostu cen żyta i jęczmienia uległa osłabieniu, natomiast ceny pszenicy nadal dynamicznie rosły. Bardzo wysokie ceny pasz determinowały niekorzystne ekonomiczne warunki chowu świń. W efekcie odnotowano spadek zainteresowania tym kierunkiem
produkcji. Koniunktura na światowym rynku mleka pobudzana silnym popytem na produkty mleczarskie ze
strony krajów azjatyckich sprzyja utrzymywaniu krajowych cen mleka na wysokim poziomie.
W nadchodzących kwartałach relatywnie niskie tempo wzrostu dochodów ludności oraz rosnące koszty utrzymania gospodarstw domowych będą stanowiły barierę dla wyraźnego zwiększenia popytu na żywność
oraz wzrostu przychodów producentów żywności. Równocześnie utrzymywanie się wysokich cen zbóż, mleka,
stopniowo rosnące ceny żywca wieprzowego i drobiowego będą wpływać na zwiększanie kosztów działalności
przetwórców. Wzrost produkcji wieprzowiny utrzyma się w I poł. 2011 r., po czym ze względu na nadal wysokie
ceny zbóż i pasz przewiduje się obniżenie opłacalności chowu trzody chlewnej i przejście w II poł. 2011 r. do
spadkowej fazy cyklu świńskiego, co wpłynie na znaczne podrożenie surowca. Wyniki przetwórstwa owoców i
warzyw będą uzależnione od wielkości zbiorów; według szacunków GUS produkcja warzyw gruntowych będzie
nieco wyższa od ubiegłorocznego poziomu, zbiory owoców z drzew wzrosną o 26% r/r, natomiast owoców z
krzewów owocowych zmniejszy się o 8% w porównaniu z ub. r. Przewiduje się utrzymanie dobrej sytuacji branży mleczarskiej z uwagi na wzrost cen światowych produktów mleczarskich stymulowany zwiększonym popytem ze strony Chin i Rosji. Rentowność branży młynarskiej i piekarniczej w najbliższych kwartałach obniży się
ze względu na przewidywane wysokie ceny zbóż, szczególnie ziarna wyższej jakości.
mld zł
Przychody, koszty i wynik finansowy
Zmiana przychodów i kosztów (r/r)
mln zł
%
2000
1800
1600
1400
1200
1000
800
600
400
200
0
40.0
35.0
30.0
25.0
20.0
15.0
10.0
5.0
0.0
24
16
8
0
-8
3Q09
3Q09 4Q09 1Q10 2Q10 3Q10 4Q10 1Q11
przychody (L)
koszty (L)
4Q09
1Q10
2Q10
3Q10
przychody
wynik finansowy netto (P)
Wybrane wskaźniki
2010 I-XII 2009 I-III
ROS (NPM) Stopa zysku netto
4Q10
1Q11
koszty
2010 I-III
2011 I-III
2011 I-III
decyl 5
decyl 9
4.3
4.4
5.7
3.7
1.9
12.5
ROE Stopa rentowności kapitału własnego
13.1
14.8
17.7
13.1
7.9
47.0
CR Wskaźnik płynności bieżącej
1.42
1.39
1.52
1.29
1.30
3.97
QR Wskaźnik podwyższonej płynności
0.95
0.93
1.06
0.90
0.88
2.94
IT (WRZD) Wskaźnik rotacji zapasów (w dniach)
35
33
30
31
18
70
CP (WRND) Wskaźnik rotacji należności (w dniach)
44
45
45
45
35
75
PL (WRZbD) Wskaźnik rotacji zobowiązań (w dniach)
37
36
34
35
30
69
0.50
0.51
0.49
0.55
0.50
0.86
2.26
DR (WZA) Współczynnik długu
WP (WPMK) Pokrycie majątku trwałego kapitałem stałym
1.14
1.14
1.17
1.09
1.12
CFC (WPO) Wskaźnik pokrycia odsetek
10.59
9.77
12.60
9.43
11.98
Liczba jednostek gospodarczych ogółem
1 284
1 285
1 235
1 244
Źródło: Baza PONT Info. GOSPODARKA, grupa B jednostki duże (pracujących >=50 osób), na podstawie danych GUS
8
x
.
.
Nr 03 (175) 2011
BIULETYN
BRANŻOWY
2011
Wyniki ekonomiczno-finansowe producentów odzieży w I kw. 2011 r. znacznie poprawiły się w stosunku do I kw. 2010 r. W ciągu roku liczba producentów odzieży zmniejszyła się o 13% (z 319 do 279). Zbankrutowały najsłabsze firmy, ponoszące na działalności straty. W I kw. 2011 r. branża odnotowała wzrost przychodów i kosztów (odpowiednio o 3% r/r i o 1% r/r), co wpłynęło pozytywnie na łączny wynik finansowy branży
(wzrost o 84%) i rentowność (ROS=4,1% wobec 2,2% na koniec I kw. 2010 r.). Bieżąca płynność finansowa
była akceptowalna.
Udział sprzedaży eksportowej w przychodach ogółem wzrósł z 40% do 42%. Według danych Ministerstwa Gospodarki eksport wyrobów przemysłu lekkiego zwiększył się w I kw. 2011 r. w porównaniu z I kw. 2010
r. o 28%, natomiast import o 14%. Saldo w obrotach pozostało ujemne (-569 mln euro). Polski rynek odzieżowy z rynku producenckiego w coraz większym stopniu przekształca się w rynek handlowy. Firmy, które dawniej
jedynie produkowały odzież, obecnie tworzą własne sieci handlowe. Większość znaczących polskich producentów odzieży otwiera zakłady w Chinach i stamtąd zaopatruje swoje sklepy.
W najbliższych kwartałach stabilna, lecz wciąż niska dynamika wzrostu dochodów gospodarstw domowych stanowić będzie barierę dla wzrostu popytu konsumpcyjnego, co znajdzie odzwierciedlenie w racjonalizowaniu wydatków na odzież przez konsumentów (większy popyt na odzież tańszą sprzedawaną w sklepach
sieciowych i outletach oraz ograniczenie wydatków na ubrania z wyższej półki cenowej). Nie bez znaczenia dla
wyników finansowych producentów będą też utrzymujący się znaczny napływ tanich tekstyliów i odzieży z
krajów azjatyckich (efekt braku ochrony unijnego rynku i znacznie wyższych kosztów produkcji w Polsce w
porównaniu z krajami azjatyckimi) oraz dalsze wypieranie polskich wyrobów przez towary azjatyckie z rynków
UE. Spodziewany jest dalszy wzrost kosztów z uwagi na silny wzrost cen bawełny, w efekcie czego sieci odzieżowe importujące towar będą musiały płacić chińskim wytwórcom nawet o 30% więcej niż przed rokiem.
Wzrost stawki podatku VAT na ubranka i buty dziecięce z 8% do 23% (brak zgody Komisji Europejskiej na stosowanie obniżonych stawek), który nastąpi od początku 2012 r., w bieżącym roku może przyczynić się do
wzrostu popytu na ten asortyment.
mld zł
mln zł
%
6
1.4
70
1.2
60
1.0
50
0.8
40
-6
0.6
30
-13
0.4
20
0.2
10
0.0
0
0
-19
-26
3Q09
3Q09 4Q09 1Q10 2Q10 3Q10 4Q10 1Q11
przychody (L)
koszty (L)
4Q09
1Q10
2Q10
3Q10
przychody
Wybrane wskaźniki
2010 I-XII 2009 I-III
4Q10
1Q11
koszty
2010 I-III
2011 I-III
2011 I-III
decyl 5
decyl 9
4.0
5.1
2.2
4.1
0.9
19.2
9.1
11.8
5.2
9.3
1.0
54.7
1.89
1.84
1.81
1.94
1.95
7.24
1.05
1.07
1.00
1.13
1.11
4.41
77
71
75
68
49
170
52
63
55
54
41
105
41
43
43
41
25
79
0.43
0.44
0.45
0.41
0.40
0.96
7.57
1.68
1.70
1.64
1.68
1.65
10.16
15.70
9.25
10.55
6.85
323
384
319
279
9
x
.
.
Nr 03 (175) 2011
BIULETYN
BRANŻOWY
2011
15. PRODUKCJA SKÓR I WYROBÓW ZE SKÓR WYPRAWIONYCH
Wyniki ekonomiczno-finansowe branży skórzanej w I kw. 2011 r. były lepsze niż w analogicznym okresie 2010 r. Ze względu na wyższą dynamikę wzrostu przychodów (wzrost o 15% r/r) niż kosztów działalności
(wzrost o 13%), wynik finansowy netto znacznie się poprawił (wzrost o 33%), co przyczyniło się do wzrostu
rentowności sprzedaży (z 6,5% do 7,5%).
Zwiększenie przychodów ze sprzedaży jest skutkiem powolnego zwiększenia popytu na wyroby skórzane (w tym zagranicą), co bezpośrednio przekłada się na wzrost mocy produkcyjnych. W ujęciu ilościowym,
według danych GUS, w I kw. 2011 r. produkcja skór zwiększyła się w porównaniu z analogicznym okresem
2010 r. o 24%, natomiast obuwia o 10%. Polska, obok Włoch, Hiszpanii, Portugalii i Rumunii, należy do dużych
producentów obuwia skórzanego w UE. Branża jest silnie rozdrobniona, obejmuje głównie małe i średnie
przedsiębiorstwa, gdzie zatrudnienie bezpośrednio w produkcji znajduje 14 tys. osób, a około 40 tys. osób w
powiązanych sektorach. Udział eksportu w przychodach ogółem zwiększył się z 48% w I kw. 2010 r. do 51% w I
kw. 2011 r.
W najbliższych kwartałach wyniki ekonomiczne branży prawdopodobnie będą stabilne z uwagi na
wciąż niską dynamikę wzrostu dochodów gospodarstw domowych, co będzie stanowić barierę dla wzrostu
popytu konsumpcyjnego. Zniesienie kontroli importu taniego obuwia z Chin i Wietnamu najpewniej wpłynie na
zwiększenie importu obuwia do Polski. Ucierpią na tym szczególnie małe i średnie firmy, prowadzące produkcję
w kraju. Duże firmy obuwnicze często zlecają produkcję w krajach azjatyckich o niższych kosztach wytwarzania a ich rozwinięta sieć handlowa, inwestowanie w jakość i wzornictwo pozwala skutecznie przeciwdziałać
taniej konkurencji. W średnim okresie dojdzie do konsolidacji w branży obuwniczej i przejmowania mniejszych
podmiotów.
Niepełna ilustracja graficzna - GUS nie udostępnił danych dla kilku okresów z uwagi na wymogi tajemnicy statystycznej.
mld zł
mln zł
%
16
50
45
40
35
30
25
20
15
10
5
0
0.7
0.6
0.5
0.4
0.3
0.2
0.1
0.0
12
8
4
0
3Q09
3Q09 4Q09 1Q10 2Q10 3Q10 4Q10 1Q11
przychody (L)
koszty (L)
4Q09
1Q10
2Q10
3Q10
przychody
Wybrane wskaźniki
2010 I-XII 2009 I-III
4Q10
1Q11
koszty
2010 I-III
2011 I-III
2011 I-III
decyl 5
decyl 9
.
8.9
6.5
7.5
3.7
15.9
.
17.5
14.1
24.9
7.9
47.1
.
1.76
1.73
1.65
1.72
5.95
.
1.07
1.15
1.05
1.01
4.36
.
78
61
64
58
166
.
82
80
79
56
118
.
57
53
56
42
132
.
0.42
0.44
0.60
0.48
1.73
6.42
.
1.75
1.67
1.26
1.68
.
19.25
17.20
21.28
9.86
96
90
86
92
10
x
.
.
Nr 03 (175) 2011
BIULETYN
BRANŻOWY
2011
Wyniki ekonomiczno-finansowe branży drzewnej były dobre, nieco powyżej przeciętnej dla przemysłu,
wynik finansowy netto w I kw. 2011 r. był wyraźnie lepszy – większy o 55% w porównaniu z I kw. 2010 r., dodatni wobec straty w IV kw. 2010 r.; poprawie wyniku finansowego sprzyjał wzrost przychodów większy niż
wzrost kosztów (odpowiednio o 13% i 11%). Na wyniki branży decydujący wpływ mają producenci wyrobów z
drewna – w I kw. 2011 r. 70% ogółu firm wytworzyło 85% jego przychodów, pozostałe przychody wygenerowali producenci wyrobów tartacznych. Rentowność sprzedaży w I kw. 2011 r. wzrosła zarówno r/r, jak wobec
poprzedniego kwartału, przy czym poprawa nastąpiła w obu grupach PKD - w przypadku producentów wyrobów z drewna (ROS=5,6% wobec 4,5% w I kw. 2010 r.) i producentów wyrobów tartacznych [ROS=3,2% wobec (-0,1%) w I kw. 2010 r.]; zwraca uwagę zmniejszenie liczebności producentów branży (spadek liczby producentów wyrobów z drewna o 5% r/r). Płynność szybka, pomimo poprawy, nadal kształtowała się poniżej poziomu akceptowalnego (także w przypadku decyla 5). Poprawa wyników finansowych branży wiąże się ze
stopniowa odbudową popytu na rynku krajowym i stabilizacją na zagranicznym (37% przychodów branży z
eksportu), przy spowolnieniu wzrostu cen surowca i transportu, istotnie wpływających na poziom kosztów
branży. W ujęciu ilościowym produkcja ważniejszych wyrobów branży wg GUS wzrosła r/r w I kw. 2011 r. w
przypadku płyt pilśniowych (o 11%), płyt do podłóg z drewna (o 35%), tarcicy (o 9%), sklejki (o 7%), płyt wiórowych (o 5%), utrzymywała się na zbliżonym poziomie w przypadku wyrobów dla stolarki otworowej; obniżyła w przypadku oklein (o 11%) i płyt na podłogi mozaikowe (o 8%).
W kolejnych kwartałach oczekiwana jest stabilizacja z szansą poprawy wraz z umiarkowanym wzrostem
popytu ze strony przemysłu meblarskiego, budowlanego i opakowaniowego. Na niekorzyść branży działa surowcowy charakter. Niezmiennymi problemami są pozyskanie surowca przy jego ograniczonej podaży na rynku krajowym (Lasy Państwowe w 2011 r. przewidują sprzedaż 33,9 mln m sześc.), małej opłacalności importu,
a także stabilność dostaw, uzależniona od polityki LP (w 2011 r. 55% surowca sprzedawane jest poprzez internetowe przetargi ograniczone, tj. tylko dla firm z historią zakupową, a 45% jest dostępne poprzez aplikację edrewno na otwartej aukcji). Kolejne zagrożenie to konkurencja o surowiec z energetyką (zobowiązaną do pozyskiwania energii w części z biomasy), a także z zagranicznymi producentami z branży drzewnej w przygranicznych regionach.
mld zł
5.0
4.5
4.0
3.5
3.0
2.5
2.0
1.5
1.0
0.5
0.0
mln zł
%
24
350
300
16
250
8
200
150
0
100
-8
50
0
-16
-50
-24
-100
3Q09
3Q09 4Q09 1Q10 2Q10 3Q10 4Q10 1Q11
przychody (L)
koszty (L)
4Q09
1Q10
2Q10
3Q10
przychody
Wybrane wskaźniki
2010 I-XII 2009 I-III
4Q10
1Q11
koszty
2010 I-III
2011 I-III
2011 I-III
decyl 5
decyl 9
2.0
-4.3
3.8
5.2
1.8
13.3
3.7
-8.3
7.1
10.9
6.0
43.5
1.46
1.34
1.37
1.50
1.58
4.51
0.94
0.83
0.87
0.96
0.92
2.72
49
55
55
48
42
133
49
57
60
53
44
105
40
41
47
40
34
88
0.48
0.52
0.52
0.50
0.49
0.92
1.13
1.09
1.11
1.16
1.37
3.26
5.93
1.97
7.43
8.19
9.20
337
348
319
312
11
x
.
.
Nr 03 (175) 2011
BIULETYN
BRANŻOWY
2011
Wyniki ekonomiczno-finansowe producentów papieru i wyrobów z papieru w I kw. 2011 r. były nieco
lepsze niż w I kw. 2010 r. i korzystniejsze niż średnio w przemyśle ogółem. Przychody ogółem i koszty ich uzyskania zwiększyły się o 18%, wynik finansowego netto wzrósł o 26% r/r. Rentowność branży na koniec I kw.
2011 r. kształtowała się powyżej średniej dla przemysłu, była też nieznacznie wyższa niż rok temu (8,0% wobec
7,6%). Płynność finansowa bieżąca była dobra, natomiast płynność szybka (0,95) obniżyła się do poziomu
poniżej akceptowalnego. 61% przychodów działu ze sprzedaży oraz 39% łącznego wyniku finansowego jest
generowane przez producentów wyrobów z papieru i tektury, natomiast pozostałe 39% przychodów oraz 61%
wyniku przez producentów masy włóknistej, papieru i tektury. Według danych GUS w I kw. 2011 r. w największym stopniu wzrosła r/r worków z papieru (o 17%) oraz tektury falistej (o 14%); w mniejszym stopniu pudełek
(o 6%), celulozy (o 5%) i papieru gazetowego (o 5%).
Wyniki branży w I kw. 2011 r. uwarunkowane były rosnącymi od połowy 2009 r. cenami celulozy. Częściowo wynikało to z globalnego trendu na rynku surowcowym. W I kw. 2011 r. średnia cena celulozy była o
13% wyższa niż w I kw. 2010 r., w porównaniu do końca 2010 r. wzrost cen był niewielki. W I kw. 2011 r. kontynuowana była stabilizacja cen gotowych wyrobów, choć dla wybranych rynków i rodzajów papieru widoczne
również były nieznaczne spadki cen papieru. Wyższy wzrost cen surowca niż cen wyrobów finalnych był czynnikiem niekorzystnie wpływającym na wyniki producentów wyrobów z papieru.
W najbliższych kwartałach sytuacja ekonomiczna branży pozostanie stabilna. Pozytywnie na wyniki finansowe producentów papieru powinny wpływać stopniowo rosnące ceny papieru (producenci wprowadzili
podwyżki od II kw. br.) ze względu na odbudowujący się popyt ze strony drukarni, wydawnictw, branży reklamowej i opakowaniowej oraz spadkowa tendencja cen surowca. Oczekiwać można w miarę stabilnych cen
celulozy liściastej, gdyż podaż i popyt na nią są obecnie zrównoważone. W połowie maja 2011 r. Komisja Europejska wprowadziła cła antydumpingowe na papier powlekany, na którym drukowane są książki i czasopisma
sprowadzany z Chin. Cła wyrównawcze mają skompensować subsydia udzielane producentom chińskiego
papieru.
mld zł
mln zł
%
500
450
400
350
300
250
200
150
100
50
0
7.0
6.0
5.0
4.0
3.0
2.0
1.0
0.0
40
32
24
16
8
0
-8
3Q09
3Q09 4Q09 1Q10 2Q10 3Q10 4Q10 1Q11
przychody (L)
koszty (L)
4Q09
1Q10
2Q10
3Q10
przychody
Wybrane wskaźniki
2010 I-XII 2009 I-III
4Q10
1Q11
koszty
2010 I-III
2011 I-III
2011 I-III
decyl 5
decyl 9
6.5
7.3
7.6
8.0
3.9
12.9
14.2
14.6
15.1
17.6
10.9
50.9
1.32
1.45
1.50
1.36
1.50
3.45
0.88
1.07
1.14
0.95
0.99
2.41
39
34
32
35
33
75
57
59
58
57
60
89
46
45
46
45
45
93
0.48
0.47
0.47
0.46
0.52
0.91
2.39
1.04
1.15
1.13
1.12
1.21
11.77
12.78
12.78
14.22
14.45
210
207
203
211
12
x
.
.
Nr 03 (175) 2011
BIULETYN
BRANŻOWY
2011
19.2 WYTWARZANIE I PRZETWARZANIE PRODUKTÓW RAFINACJI ROPY NAFTOWEJ
Wyniki ekonomiczno-finansowe w I kw. 2011 r. dużych przedsiębiorstw wytwarzających produkty rafinacji ropy naftowej (m.in. paliw silnikowych, olejów, brykietów, wyrobów dla przemysłu petrochemicznego)
były znacznie lepsze niż w analogicznym okresie 2010 r. W strukturze przychodów dominujący udział mają
wielkie firmy (zatrudniające powyżej 250 osób), są to PKN Orlen SA i Grupa Lotos SA. O poprawie sytuacji w
branży rafineryjnej w I kw. 2011 r. zadecydowały: wzrostowe tendencje cen ropy pozytywnie wpływające na
wycenę zapasów; aprecjacja złotego względem USD zmniejszająca wartość zadłużenia kredytów denominowanych w tej walucie; wzrost przychodów Grupy Lotos wynikający ze zwiększonego przerobu ropy naftowej
(wzrost o 38% r/r), oraz wysoki poziom dyferencjału Ural/Brent, (w I kwartale średnio 2,9 USA za baryłkę
wobec 1,4 w 2010 r.) rekompensujące negatywne dla branży ponad dwukrotne obniżenie się średniego poziomu marży rafineryjnej (1,5 USD za baryłkę w I kw. 2011 r. wobec średniej 3,8 USD w 2010 r.).
W I kw. 2011 r. większy wzrost przychodów niż kosztów (w których ok. połowę stanowią koszty materiałów; znaczący udział w kosztach ogółem mają również podatki i opłaty) przyczynił się do ponad dwukrotnego
wzrostu wyniku finansowego i podwyższenia rentowności branży, powyżej średniej w przetwórstwie przemysłowym (ROS=4,8% wobec 4,3%). Płynność finansowa bieżąca była akceptowalna, natomiast podwyższona była
zbyt niska. Nie zmienił się okres rotacji zapasów, wydłużyło się natomiast (o 3 dni) inkaso należności i okres regulowania zobowiązań handlowych. Zwraca uwagę znaczny spadek nakładów inwestycyjnych w branży (o ponad
70%), mogący negatywnie wpłynąć (poprzez spadek produkcji) na przyszłe wyniki branży.
W kolejnych kwartałach można oczekiwać utrzymania się korzystnego dla sektora rafineryjnego poziomu dyferencjału Ural/Brent i relatywnie wysokich notowań ropy naftowej na światowych giełdach przekładających się na przecenę w górę zgromadzonych przez krajowe rafinerie zapasów surowca. Dodatkowo, rozbudowa rafinerii w Gdańsku (w ramach programu 10+, zakończona w pełni w I kw. 2011 r.) będzie skutkować
zwiększeniem przerobu ropy naftowej, co powinno sprzyjać poprawie wyników branży i wypracowaniu wyższego zysku pozwalającego na realizację programów inwestycyjnych, czy też zwiększeniu zaangażowania w
projekty poszukiwawczo-wydobywcze ropy naftowej. Z drugiej strony, utrzymywanie się wysokich cen ropy
(wynikające m.in. z niespokojnej sytuacji politycznej w krajach arabskich) może negatywnie wpłynąć na wysokość popytu na wyroby krajowych rafinerii i zwiększać presje na marże rafineryjne.
Niepełna ilustracja graficzna - GUS nie udostępnił danych dla kilku okresów z uwagi na wymogi tajemnicy statystycznej.
mld zł
mln zł
35.0
1600
30.0
1400
25.0
1200
%
40
32
1000
20.0
24
800
15.0
16
600
10.0
400
5.0
200
0.0
0
8
0
3Q09
3Q09 4Q09 1Q10 2Q10 3Q10 4Q10 1Q11
przychody (L)
koszty (L)
4Q09
1Q10
2Q10
3Q10
przychody
Wybrane wskaźniki
2010 I-XII 2009 I-III
4Q10
1Q11
koszty
2010 I-III
2011 I-III
2011 I-III
decyl 5
decyl 9
.
-13.0
2.9
4.8
4.3
10.0
.
-47.7
10.5
19.2
22.4
42.6
.
0.83
1.48
1.30
1.48
2.79
.
0.40
0.67
0.60
0.78
1.73
.
45
42
42
40
88
.
26
24
27
46
84
.
23
30
32
45
87
.
0.58
0.52
0.52
0.51
0.94
.
0.85
1.16
1.13
1.24
2.88
.
-34.32
12.46
28.35
16.87
108.78
17
17
18
17
13
.
.
Nr 03 (175) 2011
BIULETYN
BRANŻOWY
2011
20. PRODUKCJA CHEMIKALIÓW I WYROBÓW CHEMICZNYCH
Wyniki ekonomiczno-finansowe branży w I kw. 2010 r. poprawiły się w porównaniu z I kw. 2010 r., były korzystniejsze niż średnio w przemyśle. Branża chemiczna mocno reaguje na zmiany koniunktury gospodarczej (jej produkty są wykorzystywane w wielu gałęziach przemysłu), dlatego wraz ze stopniowym ożywieniem
gospodarczym, nastąpił wzrost popytu na produkty chemiczne, zwiększenie przychodów (o 19%) oraz w mniejszym stopniu wzrost kosztów (o 15%) i w rezultacie powiększenie zysku netto o 65%. Wraz z poprawą wyniku
finansowego zwiększyła się rentowność sprzedaży i kapitału, poprawiła się także płynność bieżąca.
Na koniec I kw. 2011 r. najwyższą rentownością charakteryzowała się produkcja nawozów i związków
azotowych (ROS=16,3%), pestycydów i pozostałych środków agrochemicznych (ROS=11,7%) oraz produkcja
wyrobów kosmetycznych i toaletowych (ROS=11,2%); ujemną rentowność wykazali producenci materiałów
wybuchowych [ROS=(-2,4%)]. I kw. 2011 r. przyniósł znaczącą poprawę sytuacji w branży nawozowej. Od początku br. nawozy silnie drożały ze względu na zwiększone zakupy rolników w okresie przedwiosennym. W I kw.
2011 r. średni wzrost cen nawozów mineralnych w kraju w porównaniu z analogicznym okresem 2010 r. wyniósł 11,9%, w tym najbardziej zdrożał saletrzak (o 31,9%) oraz saletra amonowa (o 25,9%). Na rynkach światowych nawozy podrożały w tym okresie o 28%, w tym superfosfat potrójny o 40%, mocznik o 18%, fosforan
amonu o 27% a sól potasowa o 22%. Wysokie ceny nawozów mineralnych na światowych rynkach są przede
wszystkim następstwem dobrej koniunktury na rynkach produktów roślinnych.
W najbliższych kwartałach wraz ze stopniową poprawą koniunktury na rynkach odbiorców końcowych, sektor chemiczny odnotuje odbicie popytu i zwiększenie sprzedaży. Obserwowany na rynkach światowych wzrost cen wyrobów chemicznych pozwoli na osiągnięcie wyższej marży. Na rynku nawozów w krótkim
okresie będą najprawdopodobniej kontynuowane podwyżki cen nawozów azotowych z uwagi na utrzymujący
się popyt, zarówno ze strony odbiorców krajowych, jak i zagranicznych (poprawa dochodów rolników ze
względu na utrzymywanie się wysokich cen zbóż w skupie). Podwyżka cen gazu ziemnego wysokometanowego
od połowy lipca 2011 r. wpłynie negatywnie na wyniki firm chemicznych. Pod koniec III kw. 2011 r. ponownie
ruszy proces prywatyzacji firm sektora chemicznego, podjęte w 2010 r. próby prywatyzacji dwóch grup chemicznych nie powiodły się. Także PKN Orlen pod koniec br. podejmie kolejną próbę sprzedaży akcji włocławskiego Anwilu. Orlen chce wystawić na sprzedaż nie całą spółkę, ale poszczególne jej części, przede wszystkim
część nawozową. Wśród potencjalnych nabywców nawozowej części Anwilu mogą znaleźć się Puławy oraz
Azoty Tarnów.
mld zł
mln zł
%
14.0
1200
32
12.0
1000
24
10.0
800
8.0
600
6.0
400
4.0
200
2.0
0
0.0
-200
16
8
0
-8
-16
3Q09
3Q09 4Q09 1Q10 2Q10 3Q10 4Q10 1Q11
przychody (L)
koszty (L)
wynik ujemny
4Q09
1Q10
2Q10
3Q10
przychody
Wybrane wskaźniki
2010 I-XII 2009 I-III
4Q10
1Q11
koszty
2010 I-III
2011 I-III
2011 I-III
decyl 5
decyl 9
5.5
3.7
6.2
8.5
4.4
10.9
7.2
11.5
18.8
11.3
43.7
1.61
1.42
1.56
1.64
1.77
5.91
1.17
1.04
1.12
1.19
1.09
4.11
35
37
39
34
45
98
53
56
57
54
65
102
46
45
49
44
42
77
0.41
0.43
0.40
0.42
0.43
0.78
3.14
1.19
1.13
1.19
1.23
1.46
14.92
13.22
17.62
22.11
17.56
214
207
213
210
14
18.6
x
.
.
Nr 03 (175) 2011
BIULETYN
BRANŻOWY
2011
21. PRODUKCJA PODSTAWOWYCH WYROBÓW FARMACEUTYCZNYCH
Wyniki ekonomiczno-finansowe branży farmaceutycznej w I kw. 2011 r. były słabsze niż w I kw. 2010 r.,
jednak wciąż na wyższym poziomie pod względem rentowności niż średnio w przemyśle. Przychody i koszty
działalności zmniejszyły się w I kw. 2011 r. odpowiednio o 7% i o 6% r/r, wynik finansowy netto spadł o 26%.
Rentowność sprzedaży producentów leków pogorszyła się (z 10,4% do 8,2%), pozostając wciąż na wysokim
poziomie. Branża osiągnęła także zadawalający poziom płynności finansowej, zadłużenia i pokrycia obsługi
odsetek. Udział sprzedaży eksportowej w obrotach zwiększył się z 28% do 31%.
Polski przemysł farmaceutyczny dostarcza około połowy obecnych na krajowym rynku leków (wartościowo), pozostała część jest importowana. W kraju produkowane są głównie leki generyczne (odtwórcze).
Udział sprzedaży leków generycznych wynosi około 65% pod względem wartości i ponad 80%, biorąc pod
uwagę liczbę sprzedanych opakowań. Najwięksi producenci leków w Polsce to: GlaxoSmithKline, Polpharma
oraz Aventis. Wyniki producentów leków zależą w znacznym stopniu od wielkości sprzedaży leków w aptekach.
W I kw. 2011 r. sprzedaż farmaceutyków, według danych PharmaExpert, była wyższa niż przed rokiem o 7%.
W najbliższych kwartałach prawdopodobne jest utrzymanie wyników przemysłu farmaceutycznego na
korzystnym poziomie z uwagi na stabilny popyt na pełnopłatne leki oraz możliwe zmiany na listach refundacyjnych, wprowadzających droższe leki nowej generacji. Według prognozy PharmaExpert wartość sprzedaży
całego rynku farmaceutycznego na koniec 2011 r. wyniesie 27,5 mld zł (wzrost o 1-3% w porównaniu z 2010
r.). Na wyniki producentów negatywny wpływ może mieć wprowadzenie nowej ustawy refundacyjnej dotyczącej ustalenia sztywnych marż na leki refundowane (likwidacja rabatów udzielanych aptece przez hurtownię
prawdopodobnie spowoduje podrożenie leków i zmniejszenie sprzedaży). Projekt zakłada obniżenie poziomu
refundacji ponoszonych przez NFZ z 19% do 17% wydatków NFZ na świadczenia zdrowotne, co może spowodować zmniejszenie liczby refundowanych farmaceutyków. Projekt jest częścią nowego pakietu ustaw zdrowotnych; obecnie po zatwierdzeniu przez Sejm poprawek wniesionych w Senacie, projekt Ustawy czeka na
podpis Prezydenta. Senat usunął z ustawy uciążliwy dla producentów zapis o 3-proc. podatku od przychodu z
refundacji leków (środki miały trafić do państwowej Agencji Oceny Technologii Medycznych).
mld zł
4.5
mln zł
%
56
500
4.0
48
400
3.5
3.0
40
32
300
2.5
24
200
2.0
1.5
16
8
100
0
1.0
0
0.5
0.0
-8
-16
-100
3Q09
3Q09 4Q09 1Q10 2Q10 3Q10 4Q10 1Q11
przychody (L)
koszty (L)
wynik ujemny
4Q09
1Q10
2Q10
3Q10
przychody
Wybrane wskaźniki
2010 I-XII 2009 I-III
4Q10
1Q11
koszty
2010 I-III
2011 I-III
2011 I-III
decyl 5
decyl 9
9.9
9.9
10.4
8.2
8.5
14.1
12.8
14.1
10.7
10.0
56.0
2.06
2.67
2.92
2.48
2.82
10.41
1.40
1.88
2.03
1.62
1.83
7.30
59
64
63
59
66
118
64
71
73
74
70
119
35
44
46
40
29
93
0.32
0.29
0.29
0.26
0.23
0.80
2.83
1.46
1.72
1.76
1.49
1.51
32.30
22.13
35.44
29.31
101.60
68
68
68
66
15
27.0
x
.
.
Nr 03 (175) 2011
BIULETYN
BRANŻOWY
2011
Wyniki ekonomiczno-finansowe producentów wyrobów z tworzyw na koniec I kw. w 2011 r. były stabilne, z wynikiem finansowym lepszym niż na koniec I kw. 2010 r. (wzrost o 13% r/r), jak i wobec poprzedniego kwartału (wzrost o 30%). W I kw. 2011 r., po dwóch kwartałach spadków, nastąpiła zmiana trendu - dynamika przychodów i kosztów r/r wyraźnie wzrosła, przy podobnej skali zmian przychodów i kosztów (o 26%
r/r). Rentowność sprzedaży producentów wyrobów z tworzyw sztucznych obniżyła się r/r i kształtowała się
nieco poniżej średniej dla przemysłu (4,0% wobec 4,7% w przemyśle); rentowność przeciętnej firmy była
mniejsza (D5=2,7%) niż dla branży ogółem, co wskazuje na silną polaryzację tej grupy firm. Bieżąca płynność
finansowa była satysfakcjonująca, natomiast podwyższona obniżyła się do granicy akceptowalnego poziomu.
Branża wytwarza szeroki asortyment wyrobów z tworzyw sztucznych dla gospodarstw domowych
(m.in. artykuły kuchenne, stołowe i toaletowe), budownictwa (drzwi, okna, żaluzje, płyty, rury, artykuły sanitarne, linoleum) oraz przemysłu opakowaniowego (torebki, worki, pojemniki), co z uwagi na powszechność stosowania, jak i coraz częstsze zastępowanie produktami z tworzyw sztucznych wyrobów metalowych, zapewnia
jej rynek zbytu; jest to produkcja głównie na potrzeby rynku krajowego (33% przychodów ze sprzedaży eksportowej, dla połowy firm to jedynie 23%). Z punktu widzenia kosztów branży istotne są ceny gazu, stosowanego w procesie technologicznym produkcji tworzyw sztucznych (czyli surowca dla branży), jak i wyrobów z
tworzyw sztucznych. Producenci opakowań z tworzyw sztucznych w planach rozwojowych powinni uwzględniać stopniowo malejący popyt na jednorazowe opakowania z foli z uwagi na coraz powszechniejsze zastępowanie ich opakowaniami biodegradowalnymi lub wielokrotnego użytku (trwają prace KE nad dyrektywą zakazującą używania i produkcji torebek foliowych) i związany z tym wzrost kosztów z tytułu inwestycji w technologie produkcji biodegradowalnych opakowań.
W kolejnych kwartałach wyniki branży prawdopodobnie będą stabilne, ewentualne osłabienie wiąże
się z ryzykiem słabego jeszcze popytu ze strony budownictwa kubaturowego (mniej oddawanych mieszkań do
użytku) i gospodarstw domowych; niekorzystnie na wyniki wpłynie podwyżka cen gazu od połowy lipca br., a
także wygaśnięcie 30. września 2011 r. ceł antydumpingowych nałożonych na przywóz do UE toreb i worków
plastikowych pochodzących z Chin i Tajlandii (o ile nie zostanie przedłożony wniosek o ewentualne przedłużenie obowiązywania środka ochronnego).
mld zł
10.0
9.0
8.0
7.0
6.0
5.0
4.0
3.0
2.0
1.0
0.0
mln zł
%
32
700
600
24
500
400
16
300
200
8
100
0
0
3Q09
3Q09 4Q09 1Q10 2Q10 3Q10 4Q10 1Q11
przychody (L)
koszty (L)
4Q09
1Q10
2Q10
3Q10
przychody
Wybrane wskaźniki
2010 I-XII 2009 I-III
4Q10
1Q11
koszty
2010 I-III
2011 I-III
2011 I-III
decyl 5
decyl 9
5.1
5.5
4.5
4.0
2.7
14.5
12.2
12.8
9.3
9.3
7.9
46.0
1.44
1.38
1.52
1.44
1.45
4.08
1.01
0.95
1.07
0.97
0.90
2.85
40
45
45
47
46
99
62
71
69
68
62
112
50
50
50
54
49
99
0.48
0.51
0.48
0.48
0.50
0.83
2.72
1.21
1.21
1.24
1.21
1.26
11.64
9.75
11.27
10.38
10.43
537
529
522
544
16
x
.
.
Nr 03 (175) 2011
BIULETYN
BRANŻOWY
2011
23. PRODUKCJA WYROBÓW Z POZOSTAŁYCH SUROWCÓW NIEMETALICZNYCH
Wyniki ekonomiczno-finansowe producentów wyrobów z surowców niemetalicznych w I kw. 2011 r.
były lepsze niż rok temu, w ostatnim okresie poprawa następowała z kwartału na kwartał, analizowany kwartał przyniósł wyhamowanie tej tendencji - w I kw. 2011 r. wynik finansowy był wyraźnie większy r/r (strata w I
kw. 2010 r.), ale słabszy niż w poprzednim kwartale (IV kw. 2010 r.). W I kw. 2011 r. korzystny był wyraźnie
wyższy wzrost przychodów niż kosztów.
O wynikach branży decydowały głównie wyniki producentów szkła (28% przychodów działu), wyrobów z betonu (24%), cementu i wapna (18%) oraz ceramicznych materiałów budowlanych (10%). Rentowność
sprzedaży, wyższa w porównaniu z analogicznym okresem lat 2009-2010, niższa niż średnio w przemyśle, była
jednocześnie zróżnicowana zależnie od segmentu produkcji: najwyższy poziom rentowności uzyskali producenci cementu (ROS=15,4%) i producenci szkła (ROS=6,1%); stratę odnotowali producenci wyrobów betonowych
[ROS=(-7,2%)] oraz producenci ceramicznych wyrobów budowlanych [ROS=(-0,2%)]. Płynność finansowa
była nadal satysfakcjonująca, wystąpiło korzystne skrócenie okresu rotacji zapasów (o 11 dni) i inkasa należności (o 13 dni), co sygnalizuje poprawę sytuacji kontrahentów, spora rozpiętość (20 dni) między regulowaniem zobowiązań a inkasem należności wskazuje, że producenci nadal kredytują klientów.
W ujęciu ilościowym produkcja w I kw. 2011 r. wg GUS w większości asortymentów wzrosła: - najwięcej w
przypadku pustaków stropowych (o 140%), masy betonowej (o 81%), elementów silikatowych (o 67%), cementu (o 43%), wyrobów z izolacji termicznej (o 43%), bloków z betonu (o 20%); - w nieco mniejszej skali w
przypadku cegły budowlanej (o 17%), wapna (o 18%), spoiw gipsowych (o 15%), dachówki (o 10%), szkła
typu float (o 5%); poziom produkcji był zbliżony do poprzedniego roku w przypadku ceramiki sanitarnej oraz
płyt gipsowych.
W kolejnych kwartałach wyniki działu będą prawdopodobnie stabilne, z możliwością poprawy dzięki
utrzymującemu się popytowi ze strony budownictwa infrastrukturalnego, powoli wracającemu popytowi ze
strony budownictwa kubaturowego oraz stabilnemu popytowi remontowemu, dodatkowo wzmocnionemu koniecznością usuwania skutków powodzi; dla wyników producentów korzystny będzie również prawdopodobnie
lekki trend wzrostowy cen ich wyrobów. Natomiast negatywnie na wyniki branży będą wpływać duża konkurencja oraz wzrost cen energii i gazu dotkliwy dla energochłonnych technologii.
mld zł
mln zł
%
1600
1400
1200
1000
800
600
400
200
0
-200
-400
12.0
10.0
8.0
6.0
4.0
2.0
0.0
32
24
16
8
0
-8
3Q09
3Q09 4Q09 1Q10 2Q10 3Q10 4Q10 1Q11
przychody (L)
koszty (L)
wynik ujemny
4Q09
1Q10
2Q10
3Q10
przychody
Wybrane wskaźniki
2010 I-XII 2009 I-III
4Q10
1Q11
koszty
2010 I-III
2011 I-III
2011 I-III
decyl 5
decyl 9
7.5
2.5
-2.9
3.5
-1.2
12.8
10.7
2.8
-3.0
4.5
-2.9
31.8
1.64
1.74
1.59
1.54
1.57
5.09
1.09
1.18
1.08
1.05
0.96
3.94
51
65
66
55
53
151
57
72
81
68
67
123
41
45
48
48
45
116
0.41
0.42
0.43
0.42
0.47
0.89
2.95
1.14
1.20
1.12
1.13
1.23
10.69
4.41
4.32
7.82
4.71
392
405
376
380
17
x
.
.
Nr 03 (175) 2011
BIULETYN
BRANŻOWY
2011
Wyniki finansowe dużych producentów metali w I kw. 2011 r. poprawiły się w porównaniu z analogicznym
okresem roku poprzedniego; od II kw. 2010 r. branża metalowa notowała wyraźne ożywienie popytu na jej
wyroby i usługi. Mimo, że w I kw. 2011 r. przedsiębiorstwa wykazały niższe przychody (o 4%) niż w IV kw. 2010
r., to dzięki odpowiedniemu dostosowaniu poziom kosztów do osiąganych przychodów (redukcja o 6,5% wobec
wielkości kosztów w poprzednim kwartale) wypracowały najwyższy od ostatniego kwartału 2008 r. zysk netto.
Wynik finansowy netto w I kw. 2011 r. wyniósł 347 mln zł, podczas gdy w poprzednim kwartale wynosił 128
mln zł, a w I kw. 2010 r. firmy zajmujące się produkcją metali wykazywały prawie 247 mln zł straty na sprzedaży. Wzrosła zarówno liczba przedsiębiorstw rentownych, jak i udział przychodów przedsiębiorstw wykazujących
zysk netto w łącznych przychodach branży (do 84% w I kw. 2011 r. wobec 72% w 2010 r.).
Na wyniki branży decydujący wpływ mają producenci stali oraz wyrobów hutniczych (tworzą 57% przychodów działu) oraz producenci metali nieżelaznych i odlewnictwa (odpowiednio ok. 19% i 12% przychodów
działu). W I kw. 2011 r. producenci żelaza i stali, dzięki wdrażanym programom oszczędnościowych, poprawili
relacje przychodów do kosztów (w których prawie 70% stanowią koszty materiałów; koszty energii zależnie od
wyrobu sięgają nawet do 25% kosztów ich produkcji) i zmniejszyli straty w porównaniu do wyników z początku
2010 r.
W kolejnych kwartałach można oczekiwać poprawy sytuacji krajowego hutnictwa w wyniku zwiększających się obrotów branży, w tym wzrostu sprzedaży na rynkach zagranicznych, m.in. dzięki stałemu poszerzaniu
oferty produktowej, i rosnącego krajowego zużycia stali. Prawie połowa zużycia stali przypada na budownictwo i powiązany z nim przemysł konstrukcji stalowych, które potrzebują stali, m.in. do kontynuacji wielkich
inwestycji infrastrukturalnych i mogą korzystać z dofinansowania z Programu Operacyjnego Innowacyjna
Gospodarka na lata 2007-2013. W I kw. 2011 r. branża wykazała dodatnią dynamikę nakładów inwestycyjnych (wzrost o ponad 18% r/r), co również powinno pozytywnie wpłynąć na wyniki przedsiębiorstw. Obowiązująca od 1 kwietnia 2011 r. nowelizacja ustawy o VAT na złom (wprowadzająca mechanizm samo naliczania
podatku VAT w przypadku transakcji obrotu złomem) sprzyja marginalizowaniu zjawisk patologicznych w handlu złomem i powinno korzystnie wpłynąć na działalność firm przerabiających i handlujących złomem. Negatywnie na wyniki branży może wpłynąć od 2013 r. koszt ewentualnego zakupu dodatkowych uprawnień do
emisji CO2, obniżający konkurencyjność europejskich hut wobec np. chińskiego sektora hutniczego.
mld zł
mln zł
%
14.0
400
80
12.0
300
60
200
10.0
40
100
20
8.0
0
6.0
-100
0
-200
-20
4.0
-300
2.0
-400
0.0
-500
-40
-60
3Q09
3Q09 4Q09 1Q10 2Q10 3Q10 4Q10 1Q11
przychody (L)
koszty (L)
wynik ujemny
4Q09
1Q10
2Q10
3Q10
przychody
Wybrane wskaźniki
2010 I-XII 2009 I-III
4Q10
1Q11
koszty
2010 I-III
2011 I-III
2011 I-III
decyl 5
decyl 9
0.9
4.5
-3.7
3.3
2.2
12.1
1.5
6.6
-5.7
6.3
7.5
49.2
1.67
1.57
1.37
1.68
1.23
3.37
1.11
1.04
0.90
1.11
0.75
2.20
57
68
56
51
37
94
46
62
55
49
53
82
60
61
64
53
48
109
0.44
0.47
0.46
0.43
0.58
1.08
1.18
1.14
1.03
1.22
1.11
2.92
6.41
8.07
0.83
10.56
9.45
158
165
151
148
18
x
.
.
Nr 03 (175) 2011
BIULETYN
BRANŻOWY
2011
25. PRODUKCJA METALOWYCH WYROBÓW GOTOWYCH (bez maszyn i urządzeń)
Wyniki ekonomiczno-finansowe dużych producentów wyrobów z metalu w I kw. 2010 r. były znacząco
lepsze w porównaniu z I kw. 2010 r. Szybszy wzrost przychodów niż wzrost kosztów (odpowiednio o 24,5% r/r i
22,9% r/r) przyczynił się do wyższego wyniku finansowego (wzrost o ponad 64% r/r i o ok. 20% wyższego
wobec zysku wykazanego w IV kw. 2010 r.). Producenci wyrobów z metalu są spolaryzowani; prawie 1/2 przychodów generują wielkie podmioty, zatrudniające powyżej 250 osób (m.in. Rafako czy CAN PACK). Branża
wytwarza szeroki asortyment wyrobów metalowych, w większości na potrzeby rynku krajowego (ponad 40%
przychodów kierowana jest na eksport, chociaż np. w produkcji zbiorników i cystern udział sprzedaży eksportowej sięga ok. 55% przychodów, a produkcji wytwornic pary prawie 65%).
Na poprawę ogólnej ocenę działu w I kw. 2011 r. w największym stopniu wpłynął wzrost wyników (o
ok. 140%) generujących ok. 30% przychodów działu producentów metalowych elementów konstrukcyjnych
dla budownictwa przemysłowego (m.in. urządzenia dźwigowe, elementy pieców hutniczych, pawilony wystawowe) oraz budownictwa infrastrukturalnego (wieże, maszty, kratownice, mosty) i mieszkaniowego (drzwi,
ramy, żaluzje, bramy) oraz firm zajmujących się obróbką (grawerowanie, spawanie itp.) metalu (generują ok.
16% przychodów działu). Niemniej, początek 2011 r. był korzystnym okresem także dla większości segmentów
produkcji metalowych wyrobów gotowych. Producenci pozostałych gotowych wyrobów metalowych (m.in.
elementy torów kolejowych, pojemniki, opakowania, metalowe art. gosp. domowego) wykazali wyższy o ok.
71% r/r wynik finansowy netto (klasa generuje ok. 32% przychodów branży); wyraźnie poprawiła się też sytuacja producentów zajmujący się kuciem, prasowaniem, wytłaczaniem i walcowaniem metali , którzy na koniec
I kw. 2011 r. wygenerowali zysk netto, podczas gdy rok wcześniej wykazywali straty ze sprzedaży. Jedynie producenci wytwornic pary odnotowali relatywnie niewielki spadek wyniku finansowego (o 6,7% r/r), a produkcja
broni i amunicji pozostała wciąż deficytowa, niemniej z uwagi na niski udział obu tych klas w przychodach
działu nie zdołały one znacząco wpłynąć na ogólną ocenę branży.
W kolejnych kwartałach wyniki producentów metalowych wyrobów gotowych mogą być lepsze dzięki
utrzymującemu się popytowi ze strony budownictwa infrastrukturalnego, mogącego współfinansować inwestycje ze środków funduszy UE oraz kontynuowaniu projektów związanych z budową stadionów i obiektów
towarzyszących EURO 2012, a także lepszej koniunkturze na rynku stali. Negatywnie na wyniki branży mogą
wpływać wysokie koszty surowca.
mld zł
mln zł
%
14.0
700
32
12.0
600
24
10.0
500
8.0
400
6.0
300
4.0
200
2.0
100
0.0
0
16
8
0
-8
-16
3Q09
3Q09 4Q09 1Q10 2Q10 3Q10 4Q10 1Q11
przychody (L)
koszty (L)
4Q09
1Q10
2Q10
3Q10
przychody
Wybrane wskaźniki
2010 I-XII 2009 I-III
4Q10
1Q11
koszty
2010 I-III
2011 I-III
2011 I-III
decyl 5
decyl 9
4.8
5.2
3.9
5.1
2.9
16.6
10.8
13.5
7.8
11.4
8.0
53.5
1.40
1.33
1.43
1.44
1.49
4.48
0.92
0.82
0.94
0.94
0.96
3.28
52
59
58
55
46
126
62
63
69
67
59
110
56
56
58
59
44
115
0.50
0.54
0.50
0.50
0.51
0.92
3.33
1.25
1.25
1.24
1.27
1.36
10.29
10.44
9.50
12.05
11.84
957
983
932
943
19
x
.
.
Nr 03 (175) 2011
BIULETYN
BRANŻOWY
2011
26. PRODUKCJA KOMPUTERÓW I WYROBÓW ELEKTRONICZNYCH
Wyniki ekonomiczno-finansowe producentów komputerów, wyrobów elektronicznych i optycznych w I
kw. 2011 r. były pod względem rentowności lepsze w porównaniu z I kw. 2010 r. Z uwagi niższy popyt zagraniczny w pierwszych miesiącach br. w porównaniu z początkiem ub. r., przychody producentów zmniejszyły się
o 4% r/r; ograniczenie kosztów o 5% poprawiło wynik finansowy netto (ponad dwukrotny wzrost r/r). Na wyniki działu mają wpływ przede wszystkim wyniki osiągnięte przez producentów elektronicznego sprzętu powszechnego użytku (12% ogółu firm, 51% przychodów działu) oraz producentów elektronicznych elementów i
obwodów drukowanych (28% ogółu firm, 24% przychodów działu). Udział eksportu w przychodach osiąganych przez producentów komputerów i wyrobów elektronicznych w I kw. 2011 r. wynosił 66% (63% w I kw.
2010 r.), w tym producentów telewizorów 83% (wobec 88% przed rokiem).
Sytuacja producentów telewizorów w I kw. 2011 r. poprawiła się względem I kw. 2010 r. Przychody ze
sprzedaży wzrosły r/r w większym stopniu niż koszty ich uzyskania (odpowiednio o 20% i 19%), co spowodowało znaczący wzrost wyniku finansowego r/r (o 70%) i poprawę wskaźników rentowności (ROS=3,0% wobec
2,1% na koniec I kw. 2010 r.). Według danych GUS w I kw. 2011 r. produkcja odbiorników telewizyjnych w Polsce osiągnęła poziom 2,2 mln sztuk i była o 18% niższa w porównaniu z I kw. 2010 r.
Z uwagi na proeksportowy charakter produkcji, wyniki finansowe producentów elektroniki są uwarunkowane tempem poprawy sytuacji gospodarczej zagranicą. W 2011 r. stabilny eksport przy silnej pozycji polskich producentów urządzeń elektronicznych na rynku europejskim będzie sprzyjał lekkiej poprawie wyników
branży w porównaniu z 2010 r. Na rynku krajowym, wobec wciąż niewysokiego tempa wzrostu popytu konsumpcyjnego, trudno oczekiwać znacznego zwiększenia wydatków konsumentów na zakup sprzętu elektronicznego, nawet w sytuacji spodziewanych wyprzedaży zapasów magazynowych. Coraz większy jest udział sklepów internetowych w sprzedaży elektroniki. E-sklepy ma już część tradycyjnych sieci, jak Euro, Avans czy
Neonet. W 2011 r. spodziewany jest także internetowy debiut lidera rynku, czyli sieci Media Markt. Wdrożenie
Rekomendacji T i związana z tym trudniejsza dostępność kredytów może przyczynić się do mniejszej sprzedaży
sprzętu RTV w systemie ratalnym (na raty sprzedaje się 25–35% sprzętu AGD/RTV).
mld zł
mln zł
14.0
600
12.0
500
%
80
72
64
56
48
40
32
24
16
8
0
-8
-16
400
10.0
300
8.0
200
6.0
100
0
4.0
-100
2.0
-200
0.0
-300
3Q09 4Q09 1Q10 2Q10 3Q10 4Q10 1Q11
przychody (L)
koszty (L)
wynik ujemny
3Q09
4Q09
1Q10
2Q10
3Q10
przychody
Wybrane wskaźniki
2010 I-XII 2009 I-III
4Q10
1Q11
koszty
2010 I-III
2011 I-III
2011 I-III
decyl 5
decyl 9
2.0
6.2
0.9
2.1
2.6
15.0
7.3
21.0
4.4
9.6
6.7
80.0
1.52
1.42
1.24
1.25
1.76
6.28
1.17
1.05
0.88
0.88
1.11
5.09
35
44
38
39
56
144
92
70
63
70
56
103
75
85
78
79
32
98
0.56
0.59
0.67
0.61
0.48
0.93
5.75
1.61
1.42
1.09
1.30
1.52
13.00
16.97
9.95
18.12
34.84
155
169
157
145
20
x
.
.
Nr 03 (175) 2011
BIULETYN
BRANŻOWY
2011
Wyniki ekonomiczno-finansowe producentów urządzeń elektrycznych w I kw. 2010 r. były słabsze niż w
I kw. 2010 r., co było skutkiem pogorszenia się relacji przychodów do kosztów (w których ponad 60% stanowią
koszty materiałów). W I kw. 2011 r. wzrost przychodów był niższy niż wzrost kosztów (odpowiednio o 10,4% i
11,4%), co negatywnie wpłynęło na wynik finansowy (spadek o 3,2% r/r). Bieżąca płynność finansowa jest na
akceptowalnym poziomie, ale utrzymał się zbyt niski poziom podwyższonej płynność finansowej. Wydłużenie
rotacji zapasów i dłuższy czas rotacji zobowiązań wskazuje na pogorszenie sprawności działania.. W strukturze
przychodów działu dominują wielkie firmy, zatrudniające powyżej 250 osób (m.in. Philips, Indesit, ABB, PolarWhirlpool, LG Electronics, Electrolux, Zelmer, Amica Wronki, FagorMastercook), niemniej liczni są też mniejsi
producenci urządzeń elektrycznych. Wysoki poziom internalizacji branży (prawie 70% generują firmy z udziałem kapitału zagranicznego) sygnalizuje konkurencyjność wyrobów produkowanych w Polsce, która już od
kilku lat jest największym producentem sprzętu AGD w Europie. Branża obejmuje produkcję: urządzeń wytwarzających energię elektryczną, aparatury rozdzielczej i sterowniczej energii elektrycznej, elektrycznego sprzętu
oświetleniowego i sygnalizacyjnego oraz sprzętu gospodarstwa domowego. Ten ostatni obszar (przeznaczający
ponad 60% produkcji na eksport) generuje ok. 40% przychodów działu. Co prawda w I kw. 2011 r. producenci
AGD wykazali spadek sprzedaży (o ponad 24% r/r), co niekorzystnie wpłynęło na wynik finansowy (spadek o
ponad 42% r/r), niemniej zrekompensowała to znacząca poprawą sytuacji w pozostałych segmentach branży;
największy wzrost wyniku (ponad trzykrotny) wykazali producenci kabli oraz sprzętu instalacyjnego.
W kolejnych kwartałach można oczekiwać wzrostu krajowego rynku sprzętu gospodarstwa domowego
(adekwatnie do zwiększania przez koreański koncern Samsung produkcji pralek i lodówek oraz rosnącej produkcji
kuchni przez Amicę), wprowadzanie nowych linii wzorniczych oraz kolejne inwestycje (m.in. planowane przez spółkę
BSH podwojenie mocy produkcyjnych łódzkiej fabryki suszarek, czy zapowiadana przez Indesit budowa piątej już
fabryki w Polsce), przy utrzymaniu wysokiej sprzedaży eksportowej i stopniowym przyspieszaniu popytu krajowego,
powinny skutkować poprawą wyników branży. Popyt na energooszczędne komponenty podtrzymują m.in. unijne
działania na rzecz energooszczędności oraz konieczna modernizacja starych sieci i urządzeń energetycznych. Dlatego
też część producentów aparatury elektrycznej inwestuje w nowe technologie dla energetyki i automatyki, starając się
oferować produkty, które pozwolą klientom przemysłowym oraz zakładom użyteczności publicznej zwiększyć efektywność przy zminimalizowaniu oddziaływania na środowisko. Negatywnie na poziom realizowanej marży mogą
wpłynąć utrzymujące się wysokie ceny surowców (w tym blachy i plastiku).
mld zł
mln zł
14.0
800
12.0
700
10.0
600
%
24
16
500
8.0
400
6.0
300
4.0
200
2.0
100
8
0
0.0
0
3Q09 4Q09 1Q10 2Q10 3Q10 4Q10 1Q11
przychody (L)
koszty (L)
3Q09
4Q09
1Q10
2Q10
przychody
Wybrane wskaźniki
2010 I-XII 2009 I-III
3Q10
4Q10
1Q11
koszty
2010 I-III
2011 I-III
2011 I-III
decyl 5
decyl 9
5.3
4.7
5.9
5.3
3.8
17.6
19.0
12.0
21.0
16.3
8.0
49.0
1.34
1.28
1.36
1.37
1.89
5.06
0.96
0.91
0.97
0.96
1.27
3.50
37
38
36
42
54
113
69
67
65
71
65
109
65
57
61
66
42
101
0.55
0.49
0.55
0.53
0.42
0.82
4.69
1.25
1.12
1.20
1.27
1.73
23.53
14.48
27.08
16.46
29.83
265
258
248
247
21
x
.
.
Nr 03 (175) 2011
BIULETYN
BRANŻOWY
2011
Wyniki finansowe producentów maszyn, urządzeń i narzędzi mechanicznych były w I kw. 2011 r. gorsze
pod względem rentowności niż w analogicznym okresie roku poprzedniego. Branża jest silnie zróżnicowana, na
jej ocenę decydujący wpływ mają producenci maszyn ogólnego przeznaczenia (głównie silników i turbin), generujący prawie ½ przychodów działu. W przychodach działu wysoki (63%) udział mają firmy zatrudniające
powyżej 250 osób (m.in. Fasing; Kopex, Famur, POLNA, ALSTOM); relatywnie wysoki poziomie internalizacji
branży (ponad 50% przychodów działu generują firmy z przewagą kapitału zagranicznego) sygnalizuje konkurencyjność wyrobów produkowanych w Polsce. Produkcja działu w znacznej części kierowana jest na rynek
krajowy (51% przychodów z eksportu, choć w produkcji maszyn ogólnego przeznaczenia udział eksportu sięga
nawet 71% przychodów ogółem).
W I kw. 2011 r. nastąpił niewielki spadek przychodów (o 0,4% r/r), co przy wzroście kosztów (o 1,6%)
negatywnie wpłynęło na wynik finansowy (spadek o ok. 27% r/r) i obniżenie się poziomu rentowności sprzedaży poniżej średniej dla przemysłu. Pomimo nieznacznie większej, niż w analogicznym okresie poprzedniego
roku, liczby przedsiębiorstw rentownych, wyraźnie spadł udział przychodów przedsiębiorstw wykazujących
zysk netto w łącznych przychodach branży (do 69% wobec 81% w I kw. 2010 r.). Płynność finansowa, zarówno
bieżąca jak i podwyższona, była na satysfakcjonującym poziomie. Pomimo gorszych wyników branża szybciej
(o ok. tydzień) regulowała zobowiązania handlowe; bez większych zmian pozostał cykl rotacji zapasów i czas
ściągania należności.
W kolejnych kwartałach można oczekiwać stabilizacji wyników branży adekwatnie do wzrastających
potrzeb uzupełnienia i rozbudowy parku maszynowego wynikających z rosnącego wykorzystania zdolności
produkcyjnych i większych zamówień, zarówno krajowych, jak i ze strony odbiorców zagranicznych. Wraz z
coraz większym zapotrzebowaniem na urządzenia do produkcji zarówno standardowej, jak i ekologicznej energii oraz ciepła zwiększa się zainteresowanie krajowych wytwórców inwestycjami w produkcję m.in. wiatraków i
turbin, zwłaszcza że jest to działalność, która może być dofinansowywana z programów UE.
Powracająca koniunktura na rynku wydobywczym, przy jednoczesnym utrzymywaniu się cen węgla na relatywnie wysokim poziomie, pozwala spółkom węglowym przeznaczać wyższe kwoty na maszyny i urządzenia
górnicze, co przekłada się na ożywienie w zakresie zamówień od kopalń i powinno korzystnie wpłynąć na wyniki tego segmentu branży.
mld zł
10.0
9.0
8.0
7.0
6.0
5.0
4.0
3.0
2.0
1.0
0.0
mln zł
%
600
8
500
0
400
300
-8
200
-16
100
0
-24
3Q09 4Q09 1Q10 2Q10 3Q10 4Q10 1Q11
przychody (L)
koszty (L)
3Q09
4Q09
1Q10
2Q10
3Q10
przychody
Wybrane wskaźniki
2010 I-XII 2009 I-III
4Q10
1Q11
koszty
2010 I-III
2011 I-III
2011 I-III
decyl 5
decyl 9
5.4
4.7
6.0
4.4
2.9
16.4
12.2
12.0
13.4
9.4
6.8
47.4
1.51
1.40
1.52
1.62
1.84
5.23
0.95
0.89
0.95
1.00
1.02
3.31
58
62
63
65
72
170
60
62
60
62
58
107
53
67
58
52
43
109
0.47
0.55
0.50
0.47
0.43
0.85
4.02
1.31
1.22
1.27
1.35
1.55
12.25
11.71
14.68
14.24
14.50
539
584
536
489
22
x
.
.
Nr 03 (175) 2011
BIULETYN
BRANŻOWY
2011
29. PRODUKCJA POJAZDÓW SAMOCHODOWYCH I PRZYCZEP (bez motocykli)
Wyniki ekonomiczno-finansowe producentów samochodów oraz producentów części i akcesoriów do pojazdów silnikowych były w I kw. 2011 r. wyraźnie lepsze niż w poprzednich okresach. Produkcję działu tworzą w
połowie producenci pojazdów samochodowych oraz producenci części i akcesoriów, realizujący sprzedaż głównie
na rynkach zagranicznych (81% przychodów ze sprzedaży eksportowej w przypadku producentów samochodów;
62% w przypadku producentów części). W strukturze przychodów działu dominują wielkie firmy (m.in. FIAT; General Motors; Volkswagen), w większości z udziałem kapitału zagranicznego. W I kw. 2011 r. wyprodukowano w Polsce większą o ponad 1/5 liczbę samochodów niż na początku poprzedniego roku (m.in. dzięki produkcji Astry IV).
W I kw. 2011 r. branża wykazał najwyższą, na przestrzeni ostatnich kilku lat, dynamikę wzrostu przychodów (o 20,6% r/r), co przy wolniej rosnących kosztach (wzrost o 19,6% r/r) przyczyniło się do wysokiego
wzrostu wyniku finansowego netto (wzrost o prawie 42% r/r) i poprawy rentowności powyżej średniej w
przemyśle. Tak znacząca poprawa wyników branży została osiągnięta zarówno dzięki bardzo dobrym wynikom
producentów pojazdów samochodowych (wzrost przychodów o prawie 21%, kosztów o ok. 20% i o ponad 54%
wyniku finansowego), jak i produkcji części i akcesoriów do samochodów (wzrost przychodów o 24%, kosztów
o 23% i wyniku finansowego o ponad 35%). Wzrosła zarówno liczba przedsiębiorstw rentownych, jak i udział
przychodów przedsiębiorstw wykazujących zysk netto w łącznych przychodach branży (93% wobec 67% w I
kw. 2010 r.), niemniej szybciej rosnące koszty wpłynęły na wyraźny spadek marż ze sprzedaży i obniżenie wyniku finansowego (spadek o 32% r/r). Płynność finansowa, zarówno bieżąca jak i podwyższona, była na satysfakcjonującym poziomie. Poprawiły się wskaźniki sprawności działania, widoczne w szybszej rotacji zapasów,
krótszym okresie regulowania zobowiązań handlowych i sprawniejszym ściąganiu należności.
W kolejnych kwartałach można oczekiwać trudniejszych warunków rynkowych dla produkcji samochodów. Możliwe obniżenie popytu zagranicznego na produkcję z Polski, przy niskim popycie krajowym i likwidacji FSO, może negatywnie wpłynąć na bilans produkcji krajowych producentów samochodów. Niemniej wyniki branży będą wspierane przez rozbudowę mocy produkcyjnych fabryk części samochodowych (m.in.: nowa
hala DWS Draexlmaier w Jeleniej Górze, dwie nowe linie tłoków Federal Morgul w Gorzycach, rozbudowywane
zakłady Brembo - okładziny hamulcowe; inwestycje producenta elementów zawieszenia i nadwozia dla Opla,
Volkswagena i Forda w Mielcu). Rosnące inwestycje i rozbudowa istniejącego potencjału produkcyjnego (w
efekcie m.in. wzrostu produkcji aut w Niemczech przekładającego się na rosnące zapotrzebowania na podzespoły produkowane w Polsce) wzmocni dalszy rozwój segmentu produkcji części i akcesoriów do pojazdów.
mld zł
mln zł
%
35.0
1600
24
30.0
1400
20
25.0
1200
16
1000
20.0
12
800
15.0
8
600
10.0
400
4
5.0
200
0
0
0.0
-4
3Q09 4Q09 1Q10 2Q10 3Q10 4Q10 1Q11
przychody (L)
koszty (L)
3Q09
4Q09
1Q10
2Q10
przychody
Wybrane wskaźniki
2010 I-XII 2009 I-III
3Q10
4Q10
1Q11
koszty
2010 I-III
2011 I-III
2011 I-III
decyl 5
decyl 9
3.7
1.3
4.5
5.2
4.5
14.1
6.0
18.9
21.6
15.2
66.7
1.35
1.16
1.36
1.36
1.57
4.53
1.06
0.91
1.09
1.09
1.00
3.55
24
26
22
21
34
109
52
66
56
51
55
91
57
65
59
56
47
105
0.54
0.65
0.58
0.55
0.50
0.96
1.18
1.04
1.13
1.22
1.35
3.78
17.60
11.26
21.73
23.00
21.82
291
307
283
306
23
17.8
x
.
.
Nr 03 (175) 2011
BIULETYN
BRANŻOWY
2011
31. PRODUKCJA MEBLI
Wyniki ekonomiczno-finansowe branży meblarskiej w I kw. 2011 r. były dobre, po kilku kwartałach
spadkowej tendencji przychodów i kosztów nastąpiła zmiana trendu – wzrosły zarówno przychody, jak i koszty, przy czym niekorzystny był większy wzrost kosztów (o 23%) niż przychodów (o 21%), co może się wiązać z
wysokimi cenami surowca. Wynik finansowy na koniec I kw. 2011 r. był nieco mniejszy niż rok temu (o 6% r/r),
wyższy jednak niż w poprzednim kwartale. Na wyniki działu decydujący wpływ mają producenci pozostałych
mebli – w I kw. 2011 r. wytworzyli 85% jego przychodów, pozostałe przychody wygenerowali producenci mebli
biurowych, mebli kuchennych i materaców. W I kw. 2011 r. rentowność branży kształtowała się na poziomie
średniej dla przemysłu ogółem; rentowność przeciętnego producenta mebli była mniejsza (D5=2,3%) niż dla
branży ogółem, co wskazuje na polaryzację producentów. Płynność finansowa była satysfakcjonująca, wskaźniki sprawności działania były nieznacznie lepsze niż w I kw. 2010 r.; korzystnie zmalała rotacja zapasów w
stosunku do sytuacji na koniec IV kw. 2010 r. W ujęciu ilościowym produkcja ważniejszych wyrobów branży w
I kw. 2011 r. wg danych GUS wzrosła r/r w przypadku mebli tapicerskich (o 32%), drewnianych do pokoi
dziennych (o 10%), do sypialni (o 8%); była podobna jak w I kw. 2010 r. w przypadku mebli kuchennych.
Dla wyników branży istotny jest popyt zagraniczny - Polska jest wśród 4 największych światowych
eksporterów mebli; na koniec I kw. 2011 r. 62% przychodów branży pochodziło ze sprzedaży eksportowej, dla
połowy firm było to 40%, w porównaniu z analogicznym kwartałem 2010 r., jak i poprzednim kwartałem nastąpił wzrost o kilka pkt. proc., dzięki korzystnym tendencjom popytowym za granicą.
W kolejnych kwartałach sytuacja producentów mebli raczej nie zmieni się: spowolnienie w gospodarce globalnej przełoży się prawdopodobnie na stabilizację produkcji eksportowej (polscy producenci cieszą się
zaufaniem klientów na rynkach zagranicznych), na rynku krajowym można oczekiwać stopniowego wzrostu
popytu adekwatnie do wzrostu dochodów ludności; niemniej popyt może być ograniczany wzrostami cen mebli
związanymi ze wzrostowym trendem cen surowca, tj. drewna oraz płyt wiórowych i drewnopochodnych; niekorzystna dla branży jest też konkurencja o drewno z energetyką (zobowiązaną do wykorzystywania biomasy do
produkcji energii w celu ograniczania emisji dwutlenku węgla). Negatywnie na wielkość popytu krajowego
może też wpływać osłabienie sprzedaży w systemie ratalnym z uwagi zaostrzoną ocenę zdolności kredytowej
zgodnie z obowiązującą Rekomendacją T.
mld zł
mln zł
%
7.0
350
32
6.0
300
24
5.0
250
16
4.0
200
8
3.0
150
0
2.0
100
-8
1.0
50
-16
0
-24
0.0
3Q09 4Q09 1Q10 2Q10 3Q10 4Q10 1Q11
przychody (L)
koszty (L)
3Q09
4Q09
1Q10
2Q10
przychody
Wybrane wskaźniki
2010 I-XII 2009 I-III
3Q10
4Q10
1Q11
koszty
2010 I-III
2011 I-III
2011 I-III
decyl 5
decyl 9
5.2
2.4
6.1
4.6
2.3
11.3
13.5
8.2
16.8
13.5
7.0
56.4
1.55
1.14
1.20
1.60
1.49
3.61
0.96
0.75
0.76
1.01
0.95
2.74
44
38
43
40
35
96
43
50
45
44
42
75
39
40
37
38
37
83
0.46
0.57
0.50
0.48
0.50
0.94
3.45
1.24
1.05
1.10
1.27
1.33
11.99
6.73
12.25
13.82
13.63
429
445
409
400
24
x
.
.
Nr 03 (175) 2011
BIULETYN
BRANŻOWY
2011
35.1 WYTWARZANIE, PRZESYŁANIE, DYSTRYBUCJA I HANDEL ENERGIĄ ELEKTRYCZNĄ
W I kw. 2011 r. wyniki sektora energetycznego utrzymały się na korzystnym poziomie. Przychody ogółem wzrosły o 1%, natomiast koszty ich uzyskania obniżyły się o 1% r/r, w rezultacie wynik finansowy netto
był o 12% wyższy niż uzyskany w I kw. 2010 r. Najwyższą rentownością spośród poszczególnych rodzajów
działalności elektroenergetycznej charakteryzowało się wytwarzanie energii elektrycznej (ROS=19,8%).
W I kw. 2011 r., wraz ze stopniowym ożywieniem gospodarczym a także z uwagi na zwiększony popyt
na energie podczas mroźnej zimy, rosła produkcja energii (wzrost o 4,0%) i zapotrzebowanie na prąd (wzrost o
1,8% r/r). 42% energii wyprodukowano w elektrowniach opartych na węglu kamiennym, natomiast 30% - na
węglu brunatnym. Średnia cena energii elektrycznej dla gospodarstw domowych na koniec I kw. 2011 r. zwiększyła się o 6,5% w porównaniu z ceną na koniec I kw. 2010 r., z kolei dla podmiotów gospodarczych spadła o
0,7%, co mogło być związane z coraz większym zainteresowaniem firm zmianą dostawcy prądu. Od początku
2011 r. wzrosły ceny energii elektrycznej oraz opłaty za jej dostarczenie. Według szacunków URE rachunki
odbiorców w gospodarstwach domowych wzrosły średnio o 5,7%. Taryfa obowiązuje do końca br.
W krótkiej perspektywie, w warunkach stabilnego wzrostu gospodarczego, zużycie energii będzie rosło,
co znajdzie odzwierciedlenie w wyższych przychodach ze sprzedaży. Wpłynie to pozytywnie na wyniki ekonomiczno - finansowe elektroenergetyki. Czynnikiem negatywnym pozostanie wzrost cen surowców (węgiel, gaz)
do produkcji energii elektrycznej. Regulowanie cen energii elektrycznej dla gospodarstw domowych przez
Urząd Regulacji Energetyki wpływa hamująco na wyniki osiągane przez dystrybutorów i sprzedawców prądu, z
tego też powodu wytwórcy energii również ograniczają swoje marże. Prezes URE zapowiedział, że w 2011 r. nie
będzie już podwyżek cen energii a w 2012 r. ich skala nie będzie znacząca ze względu na obecną stabilizację na
rynku hurtowym. W transakcjach zawieranych na 2012 r. na Towarowej Giełdzie Energii ceny elektryczności
(203 zł/MWh) są zbliżone cen na dostawy na ostatni kwartał br. Kontynuowana będzie prywatyzacja energetyki mająca na celu pozyskanie środków na sfinansowanie niezbędnych inwestycji. We wrześniu 2010 r. MSP
podpisało umowę z PGE, która za pakiet Energi zaoferowała 7,5 mld zł, jednak na transakcję nie zgodził się w
styczniu br. Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów, stwierdzając zbyt silną koncentrację rynku (obecnie
PGE ma 40% rynku wytwarzania i 29% sprzedaży, Energa odpowiednio 2% i 15%). PGE odwołał się do Sądu
Ochrony Konkurencji i Konsumentów, który ma zająć się sprawą za kilka miesięcy.
mld zł
mln zł
%
5000
4500
4000
3500
3000
2500
2000
1500
1000
500
0
35.0
30.0
25.0
20.0
15.0
10.0
5.0
0.0
16
8
0
-8
-16
-24
3Q09 4Q09 1Q10 2Q10 3Q10 4Q10 1Q11
przychody (L)
koszty (L)
3Q09
4Q09
1Q10
2Q10
przychody
Wybrane wskaźniki
2010 I-XII 2009 I-III
3Q10
4Q10
1Q11
koszty
2010 I-III
2011 I-III
2011 I-III
decyl 5
decyl 9
9.7
8.3
8.8
9.7
8.5
27.7
8.5
9.8
9.0
8.8
12.4
39.4
1.74
1.39
2.14
2.21
2.22
6.32
1.61
1.25
1.96
2.04
2.04
6.29
9
8
8
8
4
27
39
34
35
31
37
62
29
24
23
19
20
41
0.29
0.30
0.26
0.26
0.32
0.74
4.30
0.98
0.94
1.02
1.02
1.07
29.45
24.27
29.70
33.14
x
x
71
95
92
70
.
.
25
Nr 03 (175) 2011
BIULETYN
BRANŻOWY
2011
41. ROBOTY BUDOWLANE ZWIĄZANE ZE WZNOSZENIEM BUDYNKÓW
Wyniki ekonomiczno-finansowe budownictwa kubaturowego były na koniec I kw. 2011 r. słabsze niż
rok temu, są one wypadkową wyników firm zajmujących się wznoszeniem budynków (94% przychodów działu)
oraz firm deweloperskich. Przy niewielkim wzroście przychodów i kosztów w porównaniu z I kw. 2011 r. niekorzystna jest tendencja wyraźnie wyższego wzrostu kosztów niż przychodów (odpowiednio o 10% i o 4%), skutkująca stratą, strata ta wystąpiła w dominującym segmencie firm zajmujących się wznoszeniem budynków
[ROS=(-0,7%) wobec 4% w I kw. 2010 r.], firmy deweloperskie odnotowały dodatni wynik (ROS=9,1% wobec
14,1%). Na koniec I kw. 2011 r. 51% firm działu było rentowne (67% w przypadku firm deweloperskich), podobnie jak rok temu. Płynność finansowa pozostała akceptowalna; zwraca uwagę długi cykl rotacji zapasów
(jednak o kilka dni krótszy w porównaniu z poprzednim kwartałem), a także wydłużenie inkasa należności.
Branża odczuwała skutki stagnacji budownictwa mieszkaniowego (ok. 20% produkcji budowlano-montażowej)
i koniunkturalnego wyhamowania budownictwa przemysłowego i komercyjnego, przy sezonowym osłabieniu
aktywności; negatywnie oddziaływał także powrót trendu lekkiego wzrostu cen materiałów budowlanych, jak i
problemy z pozyskaniem wykwalifikowanych pracowników z uwagi na konkurencję z budownictwem infrastrukturalnym.
W perspektywie nadchodzących kwartałów prawdopodobnie nastąpi niewielka poprawa w budownictwie kubaturowym (możliwa tendencja stopniowo malejącego udziału obiektów użyteczności publicznej i powoli wzrastającego udziału obiektów komercyjnych - biurowych i przemysłowych). Czynnikiem podtrzymującym popyt na usługi budowlane jest finalizowanie obiektów dla potrzeb EURO 2012; kolejny impuls popytowy
stanowią remonty i odbudowa obiektów zniszczonych w wyniku powodzi i innych klęsk żywiołowych. Niekorzystne z punktu widzenia firm budowlanych są możliwe ograniczenia wydatków inwestycyjnych jednostek
samorządów terytorialnych na obiekty użyteczności publicznej w kontekście problemów finansów publicznych.
Wyniki budownictwa mieszkaniowego prawdopodobnie będą jeszcze w 2011 r. słabe, niemniej wzrost liczby
rozpoczynanych mieszkań w ostatnich kilku kwartałach powinien skutkować powolną poprawą, w krótkim
okresie zapowiedź wygaszenia programu „Rodzina na swoim” od 2013 r. stymuluje popyt na mieszkania finansowane kredytem preferencyjnym. Ewentualne uchwalenie dyskutowanego w lipcu br. w Sejmie projektu ustawy chroniącej nabywców mieszkań w proponowanym kształcie może negatywnie wpłynąć na sytuację małych
i średnich firm deweloperskich m.in. z uwagi na koszty wymaganego mieszkaniowego rachunku powierniczego
i zabezpieczenia gwarancją bankową lub polisą ubezpieczeniową nabywcy.
mld zł
mln zł
%
900
800
700
600
500
400
300
200
100
0
-100
18.0
16.0
14.0
12.0
10.0
8.0
6.0
4.0
2.0
0.0
24
16
8
0
-8
-16
-24
3Q09 4Q09 1Q10 2Q10 3Q10 4Q10 1Q11
przychody (L)
koszty (L)
wynik ujemny
3Q09
4Q09
1Q10
2Q10
przychody
Wybrane wskaźniki
2010 I-XII 2009 I-III
3Q10
4Q10
1Q11
koszty
2010 I-III
2011 I-III
2011 I-III
decyl 5
decyl 9
5.5
4.7
4.9
-0.1
0.1
13.5
16.7
11.6
8.9
-0.1
-0.1
43.5
1.81
1.82
2.17
1.90
1.57
4.44
1.24
1.05
1.37
1.23
1.04
3.23
72
112
114
101
29
306
64
79
81
84
79
195
69
66
75
70
64
172
0.66
0.62
0.56
0.67
0.57
0.94
1.65
1.92
2.07
1.66
1.71
9.90
7.40
9.16
8.93
3.09
3.35
749
777
728
661
26
x
.
.
Nr 03 (175) 2011
BIULETYN
BRANŻOWY
2011
42. ROBOTY ZWIĄZANE Z BUDOWĄ OBIEKTÓW INŻYNIERII LĄDOWEJ I WODNEJ
Wyniki ekonomiczno-finansowe budownictwa inżynieryjnego na koniec I kw. 2011 r. były słabe, obok
sezonowego pogorszenia w 1. kwartale roku charakterystycznego szczególnie dla tego segmentu budownictwa
(choć w br. warunki pogodowe nie były tak dotkliwe, jak rok temu), nie można wykluczyć negatywnego wpływu na wyniki działu materializowania się problemów firm wygrywających przetargi dzięki bardzo niskim cenom. W warunkach ponownego lekkiego trendu wzrostowego cen materiałów budowlanych, wzrostu cen
energii i transportu, a także deficytu niektórych specjalistów budowlanych, pojawiła się trudność terminowego
i jakościowego realizowania umów, przekładająca się negatywnie na koszty firm. Dział obejmuje budowę m.in.
autostrad, dróg, ulic, dróg szynowych, wiaduktów, płyt lotnisk, systemów i sieci wodno - kanalizacyjnych, linii
elektroenergetycznych i telekomunikacyjnych; wyniki firm drogowych generowały 62% przychodów działu. Na
koniec I kw. 2011 r. przychody branży były większe o 48% r/r, koszty wzrosły o 44%, ta wysoka dynamika
wiąże się z bardzo trudną sytuacją rok temu (złe warunki atmosferyczne i opóźnienia w uruchamianiu środków
na współfinansowanie projektów unijnych). W I kw. 2011 r. stratę odnotowało 69% firm ogółem (72% na koniec I kw. 2010 r.), w br. skala spadku wyniku finansowego była nieco mniejsza niż rok temu. Płynność finansowa branży, pomimo pogorszenia, była nadal akceptowalna, zwraca uwagę wydłużona rotacja zapasów i
długi okres regulowania zobowiązań (prawie 3 miesiące).
W nadchodzących kwartałach wyniki branży powinny być lepsze z uwagi na szeroki front realizowanych robót infrastrukturalnych, współfinansowanych ze środków perspektywy finansowej UE 2007-2013, przy
mobilizacji rozliczenia projektów do 2015 r. (warunek unijnego dofinansowania); dodatkowo umowa BGK i EBI
przewiduje na remonty dróg i poprawę ich norm bezpieczeństwa 315 mln euro kredytu do 2011 r. Czynnikiem
generującym popyt na usługi budowlane jest także usuwanie skutków powodzi, finansowane ze środków budżetu państwa i pomocowych z UE. Niekorzystne z punktu widzenia branży jest ograniczanie lub przesuwanie
na późniejszy okres części inwestycji związane z ryzykiem nierozliczenia dużych projektów jeszcze w obecnej
perspektywie budżetu UE (skutkujące brakiem współfinansowania). Przy generalnie niezłych perspektywach
firm z tego segmentu budownictwa, nadal będą występować problemy finansowe słabych przedsiębiorstw,
które wygrały przetargi przy ofercie cenowej na granicy opłacalności projektu, w II kw. br. negatywnie na wyniki części firm z tego działu może negatywnie wpłynąć zawieszenie budowy autostrady Łódź-Warszawa. W
szczycie sezonu budowlanego istnieje tez ryzyko niedoboru niektórych rodzajów materiałów wobec dużej liczby prowadzonych inwestycji i problemów z logistyką.
mld zł
mln zł
14.0
1200
12.0
1000
10.0
800
%
56
48
40
32
24
16
8
0
-8
-16
-24
-32
600
8.0
400
6.0
200
4.0
0
2.0
-200
0.0
-400
3Q09 4Q09 1Q10 2Q10 3Q10 4Q10 1Q11
przychody (L)
koszty (L)
wynik ujemny
3Q09
4Q09
1Q10
2Q10
przychody
Wybrane wskaźniki
2010 I-XII 2009 I-III
3Q10
4Q10
1Q11
koszty
2010 I-III
2011 I-III
2011 I-III
decyl 5
decyl 9
3.0
-17.7
-9.2
-6.1
-20.0
9.1
11.7
-17.5
-18.4
-13.6
-27.7
21.4
1.36
1.07
1.41
1.36
1.45
4.64
1.20
0.91
1.17
1.08
1.08
3.64
16
33
37
46
54
356
59
99
94
85
89
255
61
78
83
92
80
370
0.60
0.55
0.57
0.62
0.54
0.91
5.07
1.65
0.93
1.62
1.50
1.49
10.95
-2.28
-1.48
0.31
-5.40
682
613
644
669
27
x
.
.
Nr 03 (175) 2011
BIULETYN
BRANŻOWY
2011
45. HANDEL HURTOWY I DETALICZNY POJAZDAMI SAMOCHODOWYMI
Wyniki ekonomiczno-finansowe branży w I kw. 2011 r. były słabsze niż w I kw. 2010 r. W I kw. 2011 r.
wzrost przychodów był wolniejszy niż wzrost kosztów (odpowiednio o 6,8% r/r i o 7,5% r/r), co negatywnie
wpłynęło na wynik finansowy (spadek o ok. 26% r/r). Branża nadal wykazywała zbyt niski poziom podwyższonej płynności finansowej. Na wyniki branży decydujący wpływ mają sprzedawcy pojazdów samochodowych, generujący prawie ¾ łącznych przychodów działu (pozostała część przychodów pochodzi ze sprzedaży
części i akcesoriów). W strukturze przychodów działu dominujący udział mają spółki z polskim kapitałem zatrudniające od 50 do 250 osób, (m.in. HYUNDAI; Mercedes-Benz, TOYOTA, Ford, RENAULT, General Motors,
MAN Star Trucks, Peugeot).
W I kw. 2011 r. sprzedawcy pojazdów odnotowali wzrost sprzedaży (o 6,8% r/r), niemniej wzrost kosztów był szybszy (o 5,7%), co przełożyło się na znaczne pogorszenie wyniku finansowego (spadek o 67% r/r).
Mniejszy popyt na pojazdy w I kw. 2011 r. wynikał m.in. z faktu, że w poprzednim kwartale branża odnotowała
wzrost sprzedaży samochodów (efekt ze zmian regulacyjnych i podatkowych: wzrost stawki VAT, zawieszenie
możliwości odliczania pełnego odpisu VAT od samochodów z „kratką” oraz wejście w życie normy EURO V).
I kw. 2011 r. był o wiele lepszy dla producentów części i akcesoriów, którzy dzięki korzystnej relacji przychodów do kosztów (wzrosty odpowiednio o 13,6% r/r i 12,4% r/r) wykazali znaczną poprawę wyniku finansowego (wzrost o ponad 63%).
W kolejnych okresach można oczekiwać pojawienia się negatywnych czynników z punktu widzenia wyników branży, są to m.in.: spadek sprzedaży samochodów (wobec znacznych ograniczeń korzystnej
oferty dla firm i wzrostu zakupów pod koniec 2010 r.) oraz nadal niski popyt krajowy na nowe samochody
(głównie ze strony odbiorców indywidualnych), dodatkowo ograniczany importem używanych samochodów.
Możliwy jest też spadek liczby rejestrowanych pojazdów, co oznacza mniejsze dochody dealerów z serwisu
(podstawy działalności większości punktów sprzedaży), sprzedaży ubezpieczenia komunikacyjnego, czy prowizji od udzielonego kredytu. Stymulująco na rynek sprzedaży pojazdów mogą wpłynąć: wejście w życie przepisów ułatwiających rozwój leasingu konsumenckiego (wzmacniających popyt na środki transportu); rosnące
wymogi ochrony środowiska dające impuls do wymiany samochodu na nowszy (mniej kosztowny w eksploatacji); oraz wzrost udziału zakupów pojazdów przez internet (obniżający koszty sprzedaży).
mld zł
20.0
18.0
16.0
14.0
12.0
10.0
8.0
6.0
4.0
2.0
0.0
mln zł
%
600
40
500
32
24
400
16
300
8
200
0
100
-8
0
-16
3Q09 4Q09 1Q10 2Q10 3Q10 4Q10 1Q11
przychody (L)
koszty (L)
3Q09
4Q09
1Q10
2Q10
przychody
Wybrane wskaźniki
2010 I-XII 2009 I-III
3Q10
4Q10
1Q11
koszty
2010 I-III
2011 I-III
2011 I-III
decyl 5
decyl 9
2.3
0.8
1.8
1.3
0.6
5.8
17.3
6.4
13.0
8.6
3.0
30.3
1.31
1.25
1.31
1.33
1.23
2.64
0.75
0.61
0.67
0.68
0.53
1.38
39
52
50
53
54
110
31
31
33
34
27
67
42
51
47
51
44
92
0.65
0.69
0.67
0.66
0.64
0.88
1.34
1.33
1.36
1.42
1.22
3.74
7.18
3.60
6.32
5.74
4.25
107.33
415
414
400
381
28
.
.
Nr 03 (175) 2011
BIULETYN
BRANŻOWY
2011
46. HANDEL HURTOWY, Z WYŁĄCZENIEM HANDLU POJAZDAMI SAMOCHODOWYMI
Wyniki ekonomiczno-finansowe hurtowni w I kw. 2011 r. były nieco słabsze pod względem rentowności niż w I kw. 2010 r. Według danych GUS sprzedaż hurtowa w I kw. 2011 r. była o 17,7% wyższa r/r. Znacznie
szybciej niż przed rokiem rosła sprzedaż m.in. w grupie „półprodukty i odpady pochodzenia nierolniczego oraz
złom” (31,7%) a także „kosmetyki i wyroby farmaceutyczne” (16,1%). Umocnił się również wzrost sprzedaży w
grupie „żywność” (5,0%). Przychody uzyskane przez handel hurtowy oraz koszty zwiększyły się r/r o 8%. Wynik
finansowy netto spadł o 5%, co wpłynęło na lekkie pogorszenie rentowności. Rentowność sprzedaży netto
ROS zmniejszyła się z 1,9% do 1,6%.
Sprzedaż hurtowa jest jedną z bardziej rozdrobnionych branż (w systemie REGON jest zarejestrowanych prawie 280 tys. hurtowni; 94% z nich stanowią hurtownie o zatrudnieniu do 9 osób). W I kw. 2011 r. zarejestrowano 20 upadłości, tj. 13% wszystkich przypadków niewypłacalności. Bankructwa w handlu hurtowym
są skutkiem zbyt dużej liczby hurtowników i silnej konkurencji, co przy ograniczonym popycie na towar prowadzi do eliminowania przedsiębiorstw gorzej prosperujących.
W najbliższych kwartałach przewidywany niewielki wzrost dochodów gospodarstw domowych oraz
utrzymujący się relatywnie wysoki wskaźnik bezrobocia mogą przyczyniać się do utrzymania słabej dynamiki
sprzedaży w handlu detalicznym, co bezpośrednio wpłynie na wielkość dostaw hurtowych do sklepów detalicznych. Sytuacja poszczególnych segmentów hurtu jest zróżnicowana zależnie od rodzaju towarów, którymi
handluje. Generalnie oczekuje się kontynuacji procesów konsolidacyjnych w handlu hurtowym oraz dalszego
rozwoju specjalistycznych hurtowni z dobrą pozycją na lokalnych rynkach. Mniejsze hurtownie będą miały
trudności z utrzymaniem na rynku, nie można wykluczyć upadłości. Ich szansą na przetrwanie może być skoncentrowanie się na niszach lub podjęcie współpracy z ogólnokrajowymi hurtowniami. Ze względu na to, że
znaczną część kosztów sprzedaży stanowią koszty logistyki, wzrost cen paliw i związane z tym wyższe koszty
dostaw, będą negatywnie wpływać na rentowność sprzedaży hurtowej. W styczniu br. Eurocash podpisał z
Emperią umowę na zakup za ok. 1 mld zł jej części dystrybucyjnej (Tradis oraz franczyzowe sieci sklepów).
Obecnie czeka na zgodę UOKiK (decyzja miała być wydana w kwietniu, ale procedura przeciąga się). W przypadku transakcji Eurocash z Emperią powstałby największy dystrybutor hurtowy na rynku FMCG.
mld zł
100.0
90.0
80.0
70.0
60.0
50.0
40.0
30.0
20.0
10.0
0.0
mln zł
%
2500
16
2000
8
1500
1000
0
500
0
-8
3Q09 4Q09 1Q10 2Q10 3Q10 4Q10 1Q11
przychody (L)
koszty (L)
3Q09
4Q09
1Q10
2Q10
przychody
Wybrane wskaźniki
2010 I-XII 2009 I-III
3Q10
4Q10
1Q11
koszty
2010 I-III
2011 I-III
2011 I-III
decyl 5
decyl 9
2.1
0.6
1.9
1.6
1.1
10.5
12.3
3.1
10.8
10.0
7.2
49.2
1.33
1.28
1.27
1.35
1.37
3.54
0.92
0.86
0.88
0.93
0.84
2.36
30
33
30
31
41
110
46
50
48
48
53
104
45
47
47
46
46
105
0.59
0.60
0.61
0.60
0.62
0.89
1.36
1.35
1.31
1.47
1.77
7.47
7.35
4.38
7.13
7.35
7.27
1 761
1 813
1 712
1 557
29
x
.
.
Nr 03 (175) 2011
BIULETYN
BRANŻOWY
2011
47. HANDEL DETALICZNY, Z WYŁĄCZENIEM HANDLU DETALICZNEGO POJAZDAMI SAMOCHODOWYMI
Przychody przedsiębiorstw zajmujących się handlem detalicznym i koszty ich uzyskania w I kw. 2011 r.
wzrosły o 15%, w rezultacie wynik finansowy netto praktycznie pozostał na poziomie I kw. 2010 r. (wzrost o
3%). Rentowność sprzedaży netto była bliska zera (ROS=0,3%), połowa firm nie uzyskała dodatniego wyniku
[decyl 5 dla ROS=(-0,3%)]. Płynność finansowa bieżąca i szybka kształtowały się na niskim, typowym dla
handlu, poziomie. Dosyć słabe rezultaty handlu detalicznego w I kw. br. są m.in. wynikiem spadku popytu konsumentów na dobra trwałe (efekt większych zakupów pod koniec 2010 r. związany z zapowiadanym wzrostem
stawki podatku VAT), a także wzrostu cen produktów żywnościowych i wyboru przez klientów tańszych sklepów. Niższy zysk sklepów na początku roku jest związany z sezonowością sprzedaży (ograniczenie wydatków
konsumentów po okresie wzmożonych zakupów w IV kw. ).
Rynek handlu detalicznego w Polsce jest jednym z bardziej rozdrobnionych w Europie. Sklepy wielkoformatowe (hipermarkety, supermarkety i dyskonty) kontrolują jedną trzecią polskiego handlu detalicznego,
jednak udział tych formatów w obrotach detalu stale wzrasta. Trzy największe sieci detaliczne w Polsce (Tesco,
Biedronka, Real) generują jedynie kilkanaście procent całkowitych obrotów handlu, podczas gdy w niektórych
krajach Europy Zachodniej wskaźnik ten wynosi nawet 80–90%. Jednakże handel tradycyjny staje się coraz
bardziej nowoczesny i zorganizowany w sieci. Następuje jego konsolidacja poprzez przyłączanie się małych
sklepów do sieci franczyzowych, w rezultacie liczba placówek spożywczych w Polsce zmniejsza się. Dynamicznie rozwijają się dyskonty. Do końca 2011 r. sieci dyskontowe otworzą 250 nowych placówek (w całym br. 400
placówek). W przyszłym roku ich liczba ma się zwiększyć o kolejne 600. W miejscach, gdzie powstają dyskonty, na znaczeniu tracą małe, niezależne sklepy, w których ceny są średnio o 1/3 wyższe niż w dyskontach.
W najbliższych kwartałach można oczekiwać stabilizacji poziomu sprzedaży detalicznej z uwagi na
nadal niską dynamikę wzrostu popytu konsumpcyjnego. Konsumenci przy codziennych zakupach wciąż będą
przykładać dużą uwagę do poziomu cen tych towarów, wybierając zakupy w dyskontach. Większe znaczenie
będzie odgrywać sprzedaż towarów pod marką detalistów. Na rozwój mogą też liczyć sklepy typu convenience
i inne małoformatowe placówki rozwijane blisko zamieszkania i z asortymentem dopasowanym do oczekiwań
lokalnych nabywców. Spodziewany jest wzrost liczby supermarketów w centrach miast z ofertą skierowaną do
osób pracujących z dużym udziałem produktów „Take away”. Negatywnie na wyniki sprzedaży detalicznej prowadzonej w systemie ratalnym wpływać będzie wejście w życie od 23 grudnia 2010 r. Rekomendacji T dotyczącej maksymalnego pułapu zadłużenia klientów.
mld zł
mln zł
%
60.0
2 500
24
50.0
2 000
16
1 500
8
1 000
0
40.0
30.0
20.0
500
10.0
-8
0
0.0
-16
3Q09 4Q09 1Q10 2Q10 3Q10 4Q10 1Q11
przychody (L)
koszty (L)
3Q09
4Q09
1Q10
2Q10
przychody
Wybrane wskaźniki
2010 I-XII 2009 I-III
3Q10
4Q10
1Q11
koszty
2010 I-III
2011 I-III
2011 I-III
decyl 5
decyl 9
2.3
1.1
0.4
0.3
-0.3
5.0
11.5
4.9
1.8
1.7
-3.3
38.6
0.97
1.01
0.97
1.04
1.10
2.72
0.51
0.47
0.45
0.49
0.42
1.49
33
38
36
36
28
113
12
12
11
12
6
34
46
44
44
44
31
88
0.56
0.53
0.54
0.57
0.55
0.98
0.92
0.96
0.92
0.98
1.09
2.98
9.42
5.55
5.80
5.40
4.78
1 426
1 399
1 377
1 323
30
x
.
.
Nr 03 (175) 2011
BIULETYN
BRANŻOWY
2011
Wyniki ekonomiczno-finansowe transportu kolejowego towarów (zarówno na sieciach magistralnych,
jak i na sieciach lokalnych, bez magazynowania i przeładunku towarów oraz bez obsługi infrastruktury kolejowej) w I kw. 2011 r. były gorsze niż w analogicznym okresie poprzedniego roku. Szybszy wzrost kosztów niż
przychodów (odpowiednio o 9,7% r/r i 11,5% r/r) negatywnie wpłynął na wyniki branży (spadek o ok. 88%
r/r) i obniżenie rentowności poniżej średniej dla sekcji H (transport i gospodarka magazynowa). Mimo znacznego pogorszenie się wyniku finansowego w I kw. 2011 r., transport kolejowy cechuje rosnąca z kwartału na
kwartał dynamika przychodów, co przy niejednokrotnie wykazywanej umiejętność osiągania korzystnej relacji
kosztów do przychodów, pozwala oczekiwać stopniowej stabilizacji sytuacji branży. Zwraca też uwagę, że w I
kw. 2011 r. wzrosła zarówno liczba przedsiębiorstw rentownych, jak i udział przychodów przedsiębiorstw wykazujących zysk netto w łącznych przychodach branży (do 87% wobec 26% w I kw. 2010 r.). Wzrosła płynność
finansowa branży, niemniej bieżąca płynność była jeszcze w dolnej granicy akceptowanego poziomu, zwraca
uwagę skrócony (o tydzień) okres regulowania zobowiązań. Minimalnego poziomu nie osiągnął wskaźnik pokrycia majątku trwałego kapitałem stałym.
W strukturze przychodów działu dominujący udział mają firmy z polskim kapitałem, zatrudniające powyżej 250 osób (PKP Cargo, CTL Logistics S.A., DB Schenker - PCC RAIL S.A., Cargosped Sp. z o.o., Freightliner
PL Sp. z o.o., TRANS-KOL Sp. z o.o., Express Polska Sp. z o.o.). Łącznie w I kw. 2011 r. przewieziono 59,4 mln ton
ładunków (więcej o ok. 14% r/r, na co wpłynął wyraźny wzrost ilości przewozów kruszyw, m.in.: kamienia, żwiru i wapna).
W kolejnych kwartałach można oczekiwać poprawy wyników branży. Stopniowy wzrost przewozów towarów oraz rozpoczęty proces prywatyzacji PKP Cargo wraz z kontynuowaną restrukturyzacją spółki tworzącą podstawy do trwałego generowania systematycznie rosnących zysków, powinny pozytywnie wpływać na wyniki
krajowego transportu kolejowego towarów. Dodatkowo, wprowadzenie droższych niż winiety opłat drogowych,
tzw. e-myta dla ciężarówek zwiększa atrakcyjność transportu intermodalnego. W dłuższym okresie korzystnie na
wyniki kolei powinny też wpływać modernizowane linie kolejowe i planowane znaczne inwestycje (współfinansowane z funduszy UE) polepszające stan techniczny użytkowanych torów i rozjazdów. Negatywnie na wyniki branży wciąż wpływają jedne z najwyższych w Europie stawki za korzystanie z dostępu do infrastruktury (ustalane
przez zarządcę, tzn. PKP PLK), stanowiące ok. 1/2 wszystkich obciążeń przewoźników oraz konkurowanie przez
przewoźników ceną przy ograniczonej pojemności rynku przewozowego i zbliżonym poziomie usług.
mld zł
3.0
mln zł
%
16
40
20
2.5
0
2.0
8
-20
-40
1.5
0
-60
1.0
-80
-8
-100
0.5
-120
0.0
-140
-16
3Q09 4Q09 1Q10 2Q10 3Q10 4Q10 1Q11
przychody (L)
koszty (L)
wynik ujemny
3Q09
4Q09
1Q10
2Q10
przychody
Wybrane wskaźniki
2010 I-XII 2009 I-III
3Q10
4Q10
1Q11
koszty
2010 I-III
2011 I-III
2011 I-III
decyl 5
decyl 9
-0.9
-13.1
1.3
0.1
2.3
23.4
-2.2
-24.0
2.8
0.4
10.7
63.3
1.19
1.33
0.92
1.23
1.58
4.53
1.11
1.23
0.87
1.16
1.45
4.51
6
10
6
5
4
11
43
59
54
56
53
77
32
42
37
30
24
49
0.61
0.57
0.59
0.64
0.48
1.03
0.91
1.00
0.88
0.94
1.02
2.75
3.06
-1.16
4.18
3.31
30.41
27
32
27
24
31
x
.
.
Nr 03 (175) 2011
BIULETYN
BRANŻOWY
2011
Wyniki ekonomiczno-finansowe towarowego transportu drogowego w I kw. 2011 r. były dobre, z wyraźną tendencją wzrostu wyniku finansowego z kwartału na kwartał (blisko trzykrotnie większy w porównaniu
z I kw. 2010 r.). Przy pewnym wyhamowaniu dynamiki wzrostu, utrzymała się korzystna tendencja większego
wzrostu kosztów niż przychodów (wzrost odpowiednio o 18% i o 16% r/r). Rentowność sprzedaży branży była
lepsza niż w I kw. 2010 r., wyraźnie też wyższa w porównaniu z poprzednim kwartałem. Jednocześnie poziom
rentowności sprzedaży znacząco mniejszy dla połowy firm niż dla branży ogółem wskazuje na polaryzację
sytuacji przewoźników. Płynność finansowa utrzymywała się na poziomie akceptowalnym, nie zmieniły się
znacząco wskaźniki sprawności działania. Nadal inkaso należności następowało później niż regulowanie zobowiązań, co oznacza kredytowanie kontrahentów.
Dla wyników branży korzystny był wzrost zapotrzebowania na usługi przewozowe, w I kw. 2011 r.
transportem samochodowym zarobkowym przewieziono 34,5 mln ton ładunków (o 24% więcej niż w I kw.
2010 r.). Ceny usług transportowych wzrosły w I kw. br. o 4,9% w porównaniu z analogicznym kwartałem poprzedniego roku. Potencjał przewozowy transportu towarowego zwiększył się od początku roku o 5%. Negatywnie na koszty branży wpływały rosnące ceny paliwa, które stanowią ok. 40-50% kosztów przewoźnika. Wg
danych GUS w I kw. 2011 r. ceny oleju napędowego wzrosły o 21%, gazu ciekłego o 17% a benzyn silnikowych o 11%.
W kolejnych kwartałach poprawa na rynku usług transportowo-logistycznych zależy od utrzymania i
skali wzrostu zapotrzebowania na przewozy, w warunkach stabilnego wzrostu gospodarczego można oczekiwać utrzymania większej liczby zleceń i wzrostu przychodów przewoźników. Jednocześnie wysokie ceny ON, a
także wprowadzenie od lipca 2011 r. wysokich stawek e-myta dla samochodów ciężarowych w miejsce dotychczasowych winiet (przejazd po autostradzie lub drodze ekspresowej kosztuje od 20 do 53 gr. za km i od 16
do 42 gr. za km drogą krajową) będą negatywnie wpływać na wynik finansowy branży. Przewoźnicy mogą też
negatywnie odczuwać skutki konkurencji z rynkiem niemieckim i austriackim o kierowców po liberalizacji rynku pracy w tych krajach od maja br. Prawdopodobnie wraz ze wzrostem kosztów prowadzenia działalności,
firmy transportowe będą powoli podnosić ceny usług transportowych.
mld zł
mln zł
%
200
180
160
140
120
100
80
60
40
20
0
6.0
5.0
4.0
3.0
2.0
1.0
0.0
32
24
16
8
0
-8
3Q09 4Q09 1Q10 2Q10 3Q10 4Q10 1Q11
przychody (L)
koszty (L)
3Q09
4Q09
1Q10
2Q10
przychody
Wybrane wskaźniki
2010 I-XII 2009 I-III
3Q10
4Q10
1Q11
koszty
2010 I-III
2011 I-III
2011 I-III
decyl 5
decyl 9
2.8
3.4
2.0
3.8
2.2
12.9
17.4
17.9
11.3
25.5
11.7
90.1
1.21
1.29
1.18
1.17
1.22
2.95
1.16
1.24
1.14
1.13
1.16
2.79
4
4
3
3
1
11
58
76
59
57
57
92
44
47
43
43
34
85
0.68
0.66
0.66
0.67
0.65
1.04
3.68
1.09
1.24
1.11
1.14
1.28
12.07
10.39
11.35
16.22
16.59
348
327
319
330
32
x
.
.
Nr 03 (175) 2011
BIULETYN
BRANŻOWY
2011
55. ZAKWATEROWANIE
Wyniki ekonomiczno-finansowe hoteli i innych obiektów zakwaterowania turystycznego w I kw. 2011 r.
wskazują na poprawę sytuacji branży w porównaniu z I kw. 2010 r. O wynikach działu decydują przede
wszystkim wyniki hoteli (generują 88% przychodów ogółem i są obecnie najdynamiczniej rozwijającą się częścią polskiej bazy noclegowej) oraz turystycznych obiektów noclegowych (12% przychodów). W I kw. 2011 r.
szybszy wzrost przychodów (o 17% r/r) niż kosztów (o 12% r/r) przyczynił się do ponad trzykrotnego wzrostu
wyniku finansowego branży i poprawy rentowności sprzedaży (ROS=7,8% wobec 2,5% po I kw. 2010 r.), przy
utrzymującym się znacznym zróżnicowaniu sytuacji finansowej firm – połowa firm odnotowywała ujemna rentowność sprzedaży. Płynność finansowa poprawiła się i była akceptowalna, utrzymała się tendencja wzrostu
wskaźnika pokrycia obsługi odsetek, nadal jednak relatywnie niskiego; cykl inkasa należności i zobowiązań
wydłużył się o kilka dni w porównaniu z takim samym okresem w 2010 r. (odpowiednio o 4 i 6 dni).
Poprawa sytuacji branży hotelarskiej jest konsekwencją stabilnego ożywienia koniunktury gospodarczej w kraju i na świecie, a co za tym idzie ożywienia ruchu turystycznego i biznesowego. Wg danych GUS w
I kw. 2011 r. liczba osób korzystających z obiektów noclegowych wzrosła o 8% r/r, w tym turystów zagranicznych o 6,4%, co przełożyło się na lekką poprawę wykorzystania pokoi hotelowych (36,9% wobec 35,1% w I kw.
2010 r.); wzrasta także liczba turystów krajowych korzystających z noclegów w hotelach (o 8,3% r/r), co jest
jednym z ważniejszych bodźców rozwoju branży (70% korzystających z obiektów noclegowych to goście krajowi). Prognozy Instytutu Hotelarstwa na 2011 r. przewidują wzrost o ok. 3% liczby turystów korzystających z
usług hotelarskich, i to zarówno krajowych jak i zagranicznych.
W nadchodzących kwartałach dalsza poprawa sytuacji hoteli będzie się wiązała przede wszystkim z
rozwojem turystyki krajowej i biznesowej. Turystyka krajowa w br. zyskuje klientów na skutek zniechęcających
do wypoczynku zagranicą niepokojów społecznych w Egipcie, Tunezji czy w Grecji, a także doniesień medialnych np. o możliwości wznowienia aktywności wulkanów. W 2011 r. dodatkowo korzystnie na wyniki hoteli
będzie oddziaływać polska prezydencja w UE od lipca br.
mld zł
1.4
1.2
1.0
0.8
0.6
0.4
0.2
0.0
mln zł
%
160
140
120
100
80
60
40
20
0
-20
-40
-60
32
24
16
8
0
-8
-16
-24
-32
3Q09
3Q09 4Q09 1Q10 2Q10 3Q10 4Q10 1Q11
przychody (L)
koszty (L)
wynik ujemny
4Q09
1Q10
2Q10
3Q10
przychody
Wybrane wskaźniki
2010 I-XII 2009 I-III
4Q10
1Q11
koszty
2010 I-III
2011 I-III
2011 I-III
decyl 5
decyl 9
5.5
-13.0
2.5
7.8
-5.6
22.4
3.5
-6.9
1.8
4.5
-6.4
20.8
1.29
1.34
1.16
1.21
1.06
7.63
1.21
1.26
1.07
1.15
0.89
7.03
8
8
9
7
5
15
24
23
25
29
18
38
30
26
25
31
22
77
0.43
0.43
0.51
0.48
0.48
1.18
1.02
1.02
1.00
1.01
0.97
1.92
5.67
1.04
5.36
5.72
2.10
141
137
135
140
33
x
.
.
Nr 03 (175) 2011
BIULETYN
BRANŻOWY
2011
61. TELEKOMUNIKACJA
Wyniki ekonomiczno-finansowe dużych przedsiębiorstw telekomunikacyjnych świadczących usługi
transmisji głosu, danych, tekstu, dźwięku i obrazu były w I kw. 2011 r. gorsze niż w I kw. 2010 r. Przychody
działu w 63% generuje działalność w zakresie telekomunikacji przewodowej (m.in. stacjonarnej) oraz w 34%
telekomunikacji bezprzewodowej (m.in. komórkowej; bez telekomunikacji satelitarnej). W strukturze przychodów działu dominujący udział mają wielkie firmy [Telekomunikacja Polska S.A., PTK CENTERTEL Sp. z o.o.
(Orange GSM), Polkomtel S.A (Plus GSM), Polska Telefonia Cyfrowa (ERA – od czerwca 2011 r. zmiana nazwy
na T-Mobile)]. Branża oferuje swoje produkty i usługi głównie na rynku krajowym.
W I kw. 2011 r. odnotowano spadek przychodów telefonii przewodowej (o 32,4% r/r), co przy mniejszej
redukcji kosztów (o 25,2% r/r) przełożyło się na znaczny spadek wyniku finansowego (o prawie 88% r/r); natomiast telekomunikacja bezprzewodowa odnotowała wzrost przychodów (o 41,3% r/r), niemniej ten segment
rynku również charakteryzował się niekorzystną relacją przychodów do kosztów (wzrost kosztów o 48,9% r/r),
co negatywnie wpłynęło na wynik finansowy przedsiębiorstw (spadek o 8,9%). Zwraca uwagę znaczny wzrost
nakładów inwestycyjnych (o ok. 41% r/r), mogący pozytywnie wpłynąć na przyszłe wyniki tego segmentu
branży. Generalnie w I kw. 2011 r. na rynku telekomunikacyjnym wystąpił szybszy wzrost dynamiki kosztów (w
których przeważają usługi obce) niż przychodów, co skutkowało wypracowaniem niższego (o prawie 47%)
wyniku finansowego niż w analogicznym okresie poprzedniego roku i obniżenia rentowności sprzedaży, chociaż jej poziom nadal przewyższał średnią w sekcji J (informacja i komunikacja). Spadła zarówno liczba przedsiębiorstw rentownych, jak i udział przychodów przedsiębiorstw wykazujących zysk netto w łącznych przychodach branży (69% wobec 98% w I kw. 2010 r.).
W kolejnych kwartałach branża będzie pod wpływem nasilenia się negatywnych czynników. Obniżki
stawek za zakańczanie połączeń w sieciach mobilnych (MTR) oraz wysoki stopień nasycenia usługami telekomunikacyjnymi (rosnąca konkurencję) mogą wymuszać spadek marż (na poszczególnych usługach i produktach) i ujemnie wpływać na wyniki telekomów. Negatywnie na wyniki sektora wpłynie kara (127,5 mln euro)
nałożona przez KE w czerwcu 2011 r. na Telekomunikację Polską za nadużywanie dominującej pozycji na polskim rynku szerokopasmowego dostępu do Internetu. Branża wymaga też kosztownych inwestycji związanych
z CDMA (nowoczesna metoda transmisji danych) oraz budową infrastruktury dla potrzeb EURO 2012. Stymulująco na rozwój branży powinien wpływać oczekiwany wzrost inwestycji (współfinansowanych z funduszy
UE), pozwalający wdrażać nowe technologie i wprowadzać nowe usługi telekomunikacyjne.
mld zł
14.0
3000
12.0
2500
10.0
mln zł
%
16
8
2000
0
8.0
1500
6.0
-8
1000
4.0
2.0
0.0
500
-16
0
-24
3Q09 4Q09 1Q10 2Q10 3Q10 4Q10 1Q11
przychody (L)
koszty (L)
3Q09
4Q09
1Q10
2Q10
3Q10
przychody
Wybrane wskaźniki
2010 I-XII 2009 I-III
4Q10
1Q11
koszty
2010 I-III
2011 I-III
2011 I-III
decyl 5
decyl 9
12.0
3.0
11.3
5.9
4.4
12.8
3.3
11.1
5.9
6.3
55.3
1.68
1.31
1.69
1.79
1.96
7.88
1.62
1.25
1.63
1.71
1.73
7.88
27
16.6
6
7
6
7
2
42
41
39
42
56
95
49
41
32
43
21
105
0.47
0.47
0.44
0.46
0.39
0.85
1.01
0.98
1.04
1.05
1.21
5.25
12.35
6.85
12.43
10.91
19.91
51
47
48
47
34
x
.
.
Nr 03 (175) 2011
BIULETYN
BRANŻOWY
2011
62. DZIAŁALNOŚĆ ZW. Z OPROGRAMOWANIEM I INFORMATYKĄ
Wyniki ekonomiczno-finansowe dużych przedsiębiorstw informatycznych były w I kw. 2011 r. lepsze
niż w analogicznym okresie poprzedniego roku. Pomimo niższego wzrostu przychodów niż wzrost kosztów (w
których największy udział mają wynagrodzenia, usługi obce oraz wartość towarów i materiałów sprzedanych)
branża poprawiła wynik finansowy (wzrost o ponad 11%). W I kw. 2011 r. wzrosła zarówno liczba przedsiębiorstw rentownych, jak i udział przychodów przedsiębiorstw wykazujących zysk netto w łącznych przychodach branży (do 89% wobec 72% w I kw. 2010 r.).
W strukturze przychodów działu znaczny udział mają duże firmy zatrudniające powyżej 250 osób (np.
ComArch S.A., Sygnity S.A., Oracle Polska Sp. z o.o.), w tym ok. 1/3 z udziałem kapitału zagranicznego. Branża
sprzedaje wyroby i usługi głównie na rynku krajowym (tylko 16% przychodów ze sprzedaży eksportowej), na
jej wyniki decydujący wpływ (ok. 55% przychodów działu) mają producenci oprogramowania (zajmujący się
analizą, doradztwem i pisaniem programów na zlecenie użytkownika oraz projektowaniem stron internetowych) oraz działalność usługowa (m.in. odzyskiwanie danych, instalowanie oprogramowania) w zakresie technologii informatycznych i komputerowych (36% przychodów). Producenci oprogramowania wykazali wzrost
przychodów (o ok. 40% r/r) i wyraźną poprawę wyniku finansowego (wzrost o ok. 37%), natomiast drugi segment rynku, przy niezmienionej sprzedaży i wyższych kosztach (o 4%), odnotował spadek wyniku finansowego
(o prawie 40% r/r).
W nadchodzących kwartałach prognozy dla producentów oprogramowania są optymistyczne. Popyt
na usługi informatyczne podtrzymuje konkurencja wymuszająca poszukiwanie nowych narzędzi usprawniających prowadzenie działalności. Oczekiwane są: wzrost popytu na usługi informatyczne ze strony energetyki,
ciepłownictwa, telekomunikacji i sektora zdrowia; tendencje konsolidacyjne MŚP determinujące inwestycje w
zintegrowane systemy informatyczne oraz powrót do zawieszonych planów informatyzacji przedsiębiorstw.
Niezwykle ważna dla branży będzie realizacja dużych zamówień sektora publicznego, w części współfinansowana z funduszy UE (m.in. bezpieczeństwo transportu, szczególnie istotne z uwagi na mistrzostwa w piłce nożnej EURO 2012) i mniejszych projektów dla jednostek samorządu terytorialnego. Wciąż bardzo dobre perspektywy rozwoju mają rozwiązania oferowane w modelu outsourcingu (np. wirtualizacja - autonomiczne środowiska systemowe; oprogramowanie jako usługa: SaaS, cloud computing), niemniej najbardziej perspektywicznym
obecnie segmentem wydają się być usługi związane z bezpieczeństwem informatycznym oraz zaawansowane
rozwiązania dla biznesu (business intelligence).
mld zł
3.5
600
3.0
500
2.5
mln zł
%
64
56
48
40
32
24
16
8
0
-8
-16
400
2.0
300
1.5
200
1.0
100
0.5
0
0.0
3Q09
3Q09 4Q09 1Q10 2Q10 3Q10 4Q10 1Q11
przychody (L)
koszty (L)
4Q09
1Q10
2Q10
3Q10
przychody
Wybrane wskaźniki
2010 I-XII 2009 I-III
4Q10
1Q11
koszty
2010 I-III
2011 I-III
2011 I-III
decyl 5
decyl 9
11.1
8.6
8.3
7.5
4.5
22.8
13.6
9.9
10.9
11.7
11.6
104.1
2.10
1.95
2.20
2.40
2.98
10.74
1.97
1.86
2.06
2.21
2.92
10.64
10
7
9
11
2
30
92
79
65
63
61
142
46
39
32
32
15
65
0.34
0.30
0.29
0.34
0.39
0.81
9.05
1.26
1.21
1.25
1.25
2.07
34.02
27.73
41.56
32.94
71.25
140
122
135
149
35
x
.
.
Nr 03 (175) 2011
BIULETYN
BRANŻOWY
2011
Załącznik 1
Definicje analizowanych wskaźników
ROS (NPM)
Stopa zysku netto (wskaźnik rentowności netto sprzedaży)
=
zysk netto (strata netto)
przychody netto
ROE
Stopa rentowności kapitału własnego
(wskaźnik rentowności kapitału)
=
zysk netto x A*
kapitał własny
CR
Wskaźnik płynności bieżącej
=
majątek obrotowy
zobowiązania krótkoterminowe
QR
Wskaźnik podwyższonej płynności (szybki)
=
majątek obrotowy – zapasy
zobowiązania krótkoterminowe
IT (WRZD)
Wskaźnik rotacji zapasów w dniach
=
zapasy x T**
przychody netto
CP (WRND)
Wskaźnik rotacji należności w dniach
=
należności z tytułu dostaw i usług x T**
przychody netto
PL (WRZbD)
Wskaźnik rotacji zobowiązań w dniach
=
zobowiązania z tytułu dostaw i usług x T**
przychody netto
DR (WZA)
Współczynnik długu (wskaźnik zadłużenia aktywów)
=
zobowiązania ogółem
aktywa całkowite
WP (WPMK)
Wskaźnik pokrycia majątku trwałego kapitałem stałym
=
kapitał własny + zobowiązania
długoterminowe majątek trwały
CFC (WPO)
Wskaźnik pokrycia odsetek
=
zysk netto + podatek dochodowy +
amortyzacja + odsetki
odsetki
Uwaga: *A = 4 dla I kwartału, 2 dla II kwartału, 4/3 dla III kwartału, 1 dla IV kwartału; **T – liczba dni (90 - dla I kwartału,
180 - dla II kwartału, 270 - dla III kwartału, 360 - dla IV kwartału)
Objaśnienie znaków umownych. Występowanie w tabelach kropek (.) zamiast wartości liczbowych oznacza brak danych związany
z obowiązywaniem ustawy o tajemnicy statystycznej (nieudostępnianie danych, gdy: zbyt mała jest liczba jednostek; poziom przychodów
jednej z firm przekracza ¾ przychodów grupy klasyfikacyjnej PKD; dane można obliczyć w sposób pośredni). Występowanie w tabelach
znaków x oznacza dane, które nie są podawane z powodu powstawania “sztucznych” wartości (bez interpretacji ekonomicznej) związanych z
konstrukcją wskaźnika, tzn. gdy: kategoria występująca w mianowniku bliska zeru (wartości wskaźnika dążą dla tych jednostek do
nieskończoności); kategorie występujące tak w liczniku jak i w mianowniku przyjmują wielkości ujemne (w efekcie uzyskuje się dodatnie
wartości wskaźników).
Rozkład decylowy wskaźnika powstaje poprzez uszeregowanie badanych przedsiębiorstw według rosnącej wartości wskaźnika. Następnie z
tak uporządkowanego zbioru wybiera się dziewięć wartości wskaźnika (decyli), które dzielą zbiór przedsiębiorstw na dziesięć grup (po 10%
każda). Grupę 10% przedsiębiorstw wyznaczoną przez pierwszy decyl (D1) można uznać za najgorszą w badanym zbiorze (w odniesieniu do
wskaźników rentowności, płynności, pokrycia majątku trwałego kapitałem stałym, wskaźnika pokrycia obsługi odsetek, udziału sprzedaży
eksportowej w przychodach) lub najlepszą (w odniesieniu do wskaźnika zadłużenia, cyklu rotacji zapasów, należności i zobowiązań). Decyl
piąty (D5) wyznacza medianę, czyli wartość środkową, dzielącą zbiór przedsiębiorstw w taki sposób, że ich pierwsza połowa osiąga wartości
niższe od D5, a druga połowa wartości wyższe od D5, decyl piąty to dane dla przeciętnego przedsiębiorstwa. Dziewiąty decyl (D9) określa
poziom wskaźnika dla ostatniej grupy 10% przedsiębiorstw, osiągających najwyższe wartości analizowanego wskaźnika, wyznaczając 10%
przedsiębiorstw odpowiednio najlepszych lub najgorszych w badanej zbiorowości.
Niniejszy materiał został opracowany wyłącznie w celu informacyjnym na potrzeby klientów PKO BP SA i nie może być traktowany jako
oferta lub rekomendacja do zawierania jakichkolwiek transakcji. Informacje zawarte w materiale pochodzą z ogólnie dostępnych,
wiarygodnych źródeł, jednak PKO BP SA nie może zagwarantować ich dokładności i pełności. PKO BP SA nie ponosi odpowiedzialności za
skutki decyzji podjętych na podstawie informacji zawartych w niniejszym materiale.
Materiał może być wykorzystywany do opracowań własnych pod warunkiem powołania się na źródło.
Powszechna Kasa Oszczędności Bank Polski Spółka Akcyjna z siedzibą w Warszawie przy ul. Puławskiej 15, 02-515 Warszawa,
zarejestrowana w Sądzie Rejonowym dla m.st. Warszawy w Warszawie, XIII Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego pod nr KRS
0000026438; NIP: 525-000-77-38 REGON: 016298263; kapitał zakładowy (kapitał wpłacony) 1 250 000 000 zł.
36

Biuletyn Branżowy 3/2011

Transkrypt

Podobne dokumenty

Regulamin szkolnego konkursu plastycznego dla uczniów klas I

„EKO – PRZYJACIEL ZIEMI”

x indywidualne mistrzostwa w szachach szkół

Ładowarka sieciowa impulsowa Nokia 3100 3310

dla klas i-iii

Andrzejkowe inspiracje - Młodzieżowy Dom Kultury w Lubaniu

1.Karta zgłoszenia.