Corporate Governance

Transkrypt

Corporate Governance
Corporate Governance
Tomasz Kosobucki
Sylwester Krajczy
Wojciech Walniczek
Definicja polska
Corporate governance, tłumaczony niekiedy na polski
jako „nadzór korporacyjny”, „władztwo korporacyjne” lub
„ład korporacyjny”, można zdefiniować jako zespół
powiązanych przepisów prawnych i dobrowolnych
praktyk sektora prywatnego, umożliwiających spółkom
skuteczne pozyskiwanie kapitału w formie finansowania
zewnętrznego oraz mobilizowanie zasobów ludzkich w
celu wdrożenia długofalowej polityki generowania
wartości ekonomicznych przy jednoczesnym
poszanowaniu praw i interesów udziałowców oraz
ogólnie przyjętych zasad rządzących życiem
społecznym.
Definicje – a właściwie próby…
"Corporate governance is the system by which
companies are directed and controlled." Sir
A.Cadbury
"...I define corporate governance as the complex
set of constraints that shape the ex-post
bargaining over the quasi-rents generated by a
firm." L. Zingales
"Corporate governance is concerned with
minimizing the transaction costs of running
firms." Mayer C.
Istota – źródło problematyki
kontraktowy charakter firmy oraz tzw. problem agencji –
początki nowoczesnej ekonomii
nierównomierny dostęp do informacji
zachowania oportunistyczne wymierzone w efektywność
funkcjonowania przedsiębiorstwa
redukowanie niepożądanych zachowań agentów
W tym kontekście corporate governance należy rozumieć
jako system prawnych i ekonomicznych instytucji (formalnych i
nieformalnych reguł działania) służących regulowaniu
stosunków kontraktowych pomiędzy wszystkimi podmiotami
zaangażowanymi w funkcjonowanie korporacji (akcjonariuszy,
kredytodawców, menedżerów, pracowników, dostawców).
Ewolucja CG
Zmiana postrzegania CG wraz z rozwojem
gospodarek rynkowych
Lata 30 - kontrola nad menedżerami w warunkach
znacznego rozproszenia akcjonariatu
Przesunięcie w kierunku zagadnień ochrony praw
akcjonariuszy i wierzycieli oraz regulacji rynku
kapitałowego
Co będzie przedmiotem corporate governance w XXI
wieku ?
Rozwój CG – późne lata 90.
1992 – kodeks
Cadbury’ego w Anglii
Na jego podstawie
OECD przygotowuje
kolejne
Do końca dekady
większość rozwiniętych
rynków ma już swoje
własne akty
CG w Polsce
Organizacja Polskie Forum Corporate
Governance (http://pfcg.org.pl)
Polski Instytut Dyrektorów (http://pid.org.pl)
Najważniejsze dokumenty to Kodeksy
Dobrych Praktyk wydane w roku 2002 i 2005
– przygotowane przez Komitet Dobrych
Praktyk i przyjęte przez GPW
Kodeks Dobrych Praktyk 2005 autorzy
Komitet Dobrych Praktyk Forum – Corporate Governance:
prof. Grzegorz Domański – Partner, Kancelaria Domański,
Zakrzewski, Palinka sp. k.
Henryka Bochniarz – Prezydent, Polska Konfederacja
Pracodawców Prywatnych
Krzysztof A. Lis – Prezes, Polski Instytut Dyrektorów
Wiesław Rozłucki – Prezes, Giełda Papierów Wartościowych
w Warszawie
Jacek Socha – Minister Skarbu Państwa (w tym czasie)
prof. Stanisław Sołtysiński – Partner, Kancelaria Sołtysiński,
Kawecki & Szlęzak
Kodeks Dobrych Praktyk 2005
Preambuła
5 zasad ogólnych
Dobre Praktyki Walnych Zgromadzeń –
zasady od 1 do 17
Dobre Praktyki Rad Nadzorczych – 18 do 31
Dobre Praktyki Zarządów – 32 do 40
Dobre Praktyki w zakresie relacji z osobami i
instytucjami zewnętrznymi – 41 do 48
Ocena ładu korporacyjnego
Rankingi corporate governance na
świecie
World Bank
Brunswick UBS
The Institute of Corporate Law and Governance
(CLG)
Rating Euromoney
GovernanceMetrics International
Standard & Poor’s
DVFA German Society of Investment
Deminor
Rankingi corporate governance
w Polsce
Polski Instytut Dyrektorów
Instytut Badań nad Gospodarką Rynkową
Polskie Forum Corporate Governance
Giełda Papierów Wartościowych
Zasady nadzoru korporacyjnego
OECD
I.
II.
III.
IV.
V.
Prawa wspólników / akcjonariuszy
Równoprawne traktowanie wspólników /
akcjonariuszy
Rola w procesach nadzoru korporacyjnego
osób należących do grup interesów
zainteresowanych działaniem
przedsiębiorstwa (stakeholders)
Jawność i przejrzystość
Zakes odpowiedzialności organu spółki
Metodologie oceny
corporate governance
Na świecie
- Standard & Poor’s Corporate Governance
Score (S&P)
- Scorecard for German Corporate
Governance (DVFA)
W Polsce
- Ranking Corporate Governance polskich
spółek Polskiego Instytutu Dyrektorów
Standard & Poor’s Corporate
Governance Score (S&P)
Ocena na poziomie spółki – reprezentuje
stopień w jakim spółka wdraża i wykorzystuje
zasady dobrych praktyk corporate
governance
Klasyfikacja kraju – określa jak siły na
poziomie makro mogą wpływać na jakość
praktyk corporate governance korporacji
Scorecard for German Corporate
Governance (DVFA)
Zaangażowanie spółki w sprawy corporate
governance
Akcjonariusze i walne zgromadzenie
Współpraca między zarządem a radą nadzorczą
Zarząd
Rada nadzorcza
Przejrzystość
Raportowanie i audyt rocznych sprawozdań
2003 – Polski Instytut Dyrektorów
2005 – Fundacja PID
Promowanie zasad ładu korporacyjnego we
wszystkich środowiskach mających wpływ na
sposób funkcjonowania gospodarki
Kreowanie zachowań przedsiębiorców zgodnie
z najwyższymi standardami etycznymi
Krzewienie i upowszechnianie wysokich
standardów pracy członków rad nadzorczych i
zarządów
Ranking Corporate Governance
polskich spółek PID – 2005 r.
Struktura właścicielska
-Przejrzystość struktury właścicielskiej
-Koncentracja i wpływ właścicieli
Walne zgromadzenie i relacje między
akcjonariuszami i innymi grupami interesów
-Informacja zapewniająca równe traktowanie
akcjonariuszy na walnych zgromadzeniach
-Głosowania i procedury na walnych zgromadzeniach
-Prawa właścicieli
Ranking Corporate Governance
polskich spółek PID – 2005 r.
Przejrzystość finansowa i dostępność informacji
-Jakość i zawartość informacji udostępnianych przez
spółkę
-Terminowość i dostępność ujawnianych informacji
-Niezależność i status audytora
Struktura rady nadzorczej i procesy w niej
zachodzące
-Struktura rady nadzorczej i jej skład
-Rola i efektywność działań rady nadzorczej
-Funkcjonowanie i rola niezależnych członków rady nadz.
-Wynagrodzenie zarządów
Ranking Corporate Governance
polskich spółek PID – 2005 r.
Spółki
Ocena
Agora, BPH, Eldorado, Computerland, Kęty, PGF, LPP Lentex, Hydrobudowa,, Nowa Gala, Pekao, Sanok
BACA, BZWBK, TPSA, Wólczanka, Duda, Grajewo,
Mieszko, Stalprofil, Śnieżka, Forte, Emax, Intercars
BRE, Cersanit, Echo, Getin, Groclin, GTC, ING BSK,
Netia, Plast-Box, Rafako, Stalexport, Techmex
Apator, Boryszew, Budimex, Dębica Hygienika, Kredyt
Bank, MCI, Orbis, PKN Orlen, Żywiec
Amica, Impexmetal, Jelfa, KGHM, Mennica, Millenium,
Prokom, Softbank, SterProjekt
Polskie Forum Corporate
Govenance (PFCG)
Propagowanie wysokich standardów nadzoru
korporacyjnego oraz standardów etycznych i moralnych
Propagowanie wiedzy z zakresu nadzoru
korporacyjnego oraz funkcjonowania rynku
kapitałowego
Wspieranie dialogu między praktykami życia
gospodarczego, akademikami, przedstawicielami
władzy, politykami w celu wypracowania najlepszych dla
kraju rozwiązań w zakresie nadzoru korporacyjnego
Wspieranie współpracy badawczej między polską
społecznością akademicką i akademikami z innych
krajów
Ranking Nadzoru Korporacyjnego
PFCG – 2005
Ocena
Spółki
A
Bank BPH, Agora, Bank Zachodni WBK
A-
ING Bank Śląski, Kęty, PKN Orlen, Eldorado, PGF,
Computerland, Stomil Sanok, Bank Pekao
B+
BRE Bank, Telekomunikacja Polska, Amica, KGHM, TVN,
Prokom, PKO BP, Kredyt Bank, Getin Holding, Groclin
B
Boryszew, Impexmetal, Polmos Białystok, Netia, Bioton,
Grupa Lotos, CCC, Softbank, Ciech, Rafako, Hoop
B-
Sokołów, Kogeneracja, Krosno, TC Dębica, Rolimpex,
Mennica, Kruszwica, Cersanit, Echo Investment
Statystyka ładu korporacyjnego –
GPW – listopad 2005
Notowane 254 spółki
8 z nich nie przestrzega żadnej z 48 zasad „Dobrych
praktyk w spółkach publicznych 2005 roku”
Tylko dwie zasady akceptowane przez wszystkie
spółki:
- I Zasada Ogólna, Zasada 48.
Trzy najczęściej nieakceptowane zasady:
- Zasada 20., Zasada 28., Zasada 43.
Rating a wartość rynkowa spółki
Dlaczego spółki, które uzyskały wysoką
ocenę ratingową nie zawsze charakteryzują
się wyższą oceną rynkową niż te, których
rating jest niski?
Linki dla pogłębienia wiedzy
http://pfcg.org.pl – Polskie Forum CG
http://pid.org.pl – Polski Instytut Dyrektorów
www.ecgi.org – European CG Institute
http://iicg.som.yale.edu - The International Institute of
Corporate Governance
www.moodys.com/cust/default.asp - przykładowa
agencja ratingowa (Moody’s)
www.gpw.com.pl – parę rzeczy do ściągnięcia w pdf
www.sknprofit.ae.poznan.pl – nieoceniona skarbnica
wiedzy wszelakiej o rynkach kapitałowych ;-)