Leki p. histaminowe, wstrząs 2017 MAT

Transkrypt

Leki p. histaminowe, wstrząs 2017 MAT
!
LEKI
PRZECIWALERGICZNE
!
ANTAGONIŚCI receptora H1
Alergia – nadmierne reakcje na substancje
obojętne dla osób zdrowych
• 1906 – Clemens von Pirquet
!
!
Mediatory:
• Preformowane (mastocyty i bazofile)
• Syntetyzowane (przemiany kwasu
arachidonowego)
• Cytokiny
1
2
MECHANIZMY ALERGII
RODZAJE REAKCJI
ALRGICZNYCH
I. ODCZYN NATYCHMIASTOWY
Zależy od immunoglobulin typu E
Następuje wydzielanie dużej ilości histaminy, kinin,
5-HT, prostaglandyn, leukotrienów
Wstrząs anafilaktyczny, napad astmy,
pokrzywka, katar sienny
II. ODCZYN CYTOTOKSYCZNY
Duża ilość swoistych przeciwciał przeciwtkankowych
w krwi (IgG)
Odczyn po przetoczeniu krwi, niedokrwistość
hemolityczna, ostre zapalenie nerek
3
4
TYPY REAKCJI ALERGICZNYCH
RODZAJE REAKCJI
ALRGICZNYCH
III. ODCZYN OPÓŹNIONY
Przekaźnik: antygen związany z przeciwciałami IgG
i IgA, kompleks antygen-przeciwciało
Choroba posurowicza, ch. Arthusa
IV. ODCZYN OPÓŹNIONY
Przekaźnik: uczulone limfocyty
Reakcja na tuberkulinę, odrzucanie
przeszczepu, choroby autoimmunologiczne,
kontaktowe zapalenie skóry, chroniczna astma
i chroniczny katar sienny
6
5
6
Typ I reakcji
!
!
Związany z
przeciwciałami IgE
!
Miejscowe:
!
!
astma i reakcje
skórne
!
!
!
Typ I reakcji (anafilaksja)
!
Ogólnoustrojowe:
droga pokarmowa,
iniekcje-wstrząs
!
7
Reakcja antygenu z przeciwciałami IgE
związanymi na powierzchni komórek
tucznych
Uwolnienie PG, histaminy, serotoniny,
cząsteczek chemotaktycznych
ATOPIA - dziedziczna skłonność do
nadmiernej reakcji typu I
Postacie kliniczne: wstrząs, astma atopowa,
alergiczne choroby oczu
Postacie kliniczne ze szczególnym
znaczeniem uwalniania histaminy:
pokrzywka, alergiczny nieżyt nosa, katar
sienny
8
ODCZULANIE
Immunoterapia
!
polega na zmianie szlaku odpowiedzi z
dominującej limfocytów Th2 z produkcją
przeciwciał IgE na odpowiedź limfocytów
Th1 z produkcją przeciwciał IgG
!
!
!
!
!
powstają przeciwciała zwane reaginami,
które wiążą alergeny nie dopuszczając do
reakcji antygen-przeciwciało
!
9
10
PRZECIWWSKAZANIA DO
IMMUNOTERAPII
Preparaty:
!
!
!
!
!
!
!
Kilkakrotne podanie alergenu śródskórnie w
małych, zwiększających się dawkach w celu
wywołania niewrażliwości na alergen
Rozpoczynać odpowiednio wcześniej, aby
zakończyć przed okresem kwitnienia
Po zakończeniu odczulania godzinna
obserwacja pacjenta (wstrząs
anafilaktyczny)
Poprawa kliniczna u około 80% pacjentów
po 2-3 letniej terapii
Pollinex (mieszanina 12 pyłków traw)
Catalet T, C, D (mieszanina pyłków traw,
chwastów, drzew)
Pharmalgen (jady owadów – osy, pszczoły)
Phostal (wyciągi alergenowe pochodzenia
roślinnego, zwierzęcego, roztocza kurzu
domowego, grzyby, pleśnie)
Allergovit (alergoidy pyłków roślin)
Purethal (trawy, drzewa, roztocza)
11
!
!
!
!
!
!
!
!
choroby autoimmunizacyjne
niedobory immunologiczne
zaawansowane choroby serca, nerek, płuc
przebyty stan astmatyczny
ciąża
ostre zakażenia wraz z gorączką
napady duszności
osoby poza przedziałem wiekowym 5–45 lat
12
Typ IV reakcji
!
!
Nadwrażliwość późna-uczulone
limfocyty-alergia kontaktowa, ostre
odrzucanie przeszczepu
!
Cytokiny aktywują makrofagi i
zapoczątkowują niszczenie tkanek
13
Najczęstsze alergeny
roztocza kurzu domowego
Dermatophagoides pteronyssinus, D. farinae,
Acarus siro, Tyrophagus putrescentiae,
Lepidoglyphus destructor
!
grzyby, pleśnie
Aspergillus niger, Aspergillus fumigatus, Alternaria
alternata, Alternaria tenuis, Cladosporium
herbarum, Mucor sp., Rhizopus sp., Absidia
ramosoa, Penicillium notatum
!
sierść i nabłonki zwierząt
sierść kota, psa, królika, chomika,
świnki morskiej, szczura, pierze kurze,
kacze, wełna owcza
!
pyłki roślin
14
Pyłki roślin
15
16
Histamina
Sir Henry Dale,
Odkrywca histaminy
17
Histamina
!
autakoid produkowany i magazynowany ziarnistościach
cytoplazmatycznych komórek tucznych (mastocytów) i
granulocytów zasadochłonnych (bazofili)
!
występuje w dużych ilościach w skórze, w płucach, w
błonie śluzowej przewodu pokarmowego i w OUN
!
uwalniana w wyniku reakcji IgE z antygenem w
warunkach uczulenia organizmu
!
odgrywa główną rolę w natychmiastowej reakcji
nadwrażliwości i odpowiedzi alergicznej; bierze udział w
powstawaniu procesu zapalnego; wydzielana również w
sytuacjach stresowych, po uszkodzeniu tkanek, w stanach
zapalnych i po ukąszeniu owadów i węży
!
18
Regulacja uwalniania histaminy
!
Uwalnianie histaminy jest regulowane na
zasadzie ujemnego sprzężenia zwrotnego
HISTAMINA
MASTOCYT
4 podtypy receptorów histaminowych:
H2
H1, H2, H3, H4
19
20
Receptory histaminowe
Typ
H1
H2
H3
H4
Wtórny
przekaźnik
Lokalizacja
IP3
Naczynia
Mięśnie gładkie
Serce
OUN
Przepuszczalność naczyń,
skurcz mięśni, rozszerzenie
naczyń, wydzielanie śluzu
Żołądek
Serce
Macica
Wydzielanie żołądkowe
śluz oskrzelowy, opory
przepływu w nosie
Drogi oddechowe
P. pokarmowy
OUN
Synteza histaminy w
mastocytach
Szpik, obwodowe
leukocyty, śledziona,
grasica
Immunomodulacja
C-AMP
IP3
PLC
Działanie histaminy
Działanie biologiczne
!
!
!
!
!
!
!
!
Mięśnie gładkie:
• Skurcz oskrzeli
• Rozszerzenie naczyń
Śródbłonek: zwiększona przepuszczalność
Nerwy czuciowe: pobudzenie:
• Pokrzywka
Płuca: zwiększone wydzielanie prostanoidów
Komórki wydzielnicze: zmniejszona lepkość
śluzu
Zwiększenie wydzielania żołądkowego (H2)
Neurotransmitter w OUN
Reakcja alergiczna (mediator uczulenia)
21
Receptory H1
• mózg, mięśnie gładkie w drogach
oddechowych, przewód pokarmowy, układ
moczowo-płciowy, układ sercowonaczyniowy, rdzeń kręgowy, komórki
śródbłonka, limfocyty…
CEL
LEKÓW PRZECIWHISTAMINOWYCH
23
22
Receptory H1
Objawy kliniczne
Skurcz mięśni gładkich oskrzeli
i jelit
Duszność, atak astmy
przy nadwrażliwości
Rozszerzenie naczyń
- tętniczych
- pozawłosowatych żylnych błon
śluzowych lub skóry ze
wzrostem ich przepuszczalności
Obrzęk błon śluzowych
obturacja nosa i oskrzeli,
wodnisty katar reakcja
typu bąbel / rumień na
skórze, obrzęk skóry
i tkanki podskórnej
Pobudzenie nerwów czuciowych
Świąd nosa i kichanie
Wzrost wydzielania gruczołów
błony śluzowej nosa i oskrzeli
Zwiększona ilość
wydzieliny śluzowej
nosa i oskrzeli
24
Leki przeciwhistaminowe
antagoniści receptora H1
Leki przeciwhistaminowe H1
!
I generacja
II generacja
ciproheptadyna
azelastyna
-
!
antazolina
cetirizyna
lewocetirizyna
dimetinden
loratadyna
desloratadyna
klemastyna
ebastina
hydroksyzyna
terfenadyna
Leki pomocnicze
- wstrząs anafilaktyczny
- astma oskrzelowa sezonowa
!
!
Leki przeciwwymiotne
- profilaktyka ch. lokomocyjnej
- zaburzenia przedsionkowe
- Ch. Meniere’a
!
feksofenadyna
25
26
Leki przeciwhistaminowe I generacji - „klasyczne”
!
!
!
-
Leki przeciwuczuleniowe
pokrzywka, katar sienny,
polekowe reakcje alergiczne
Blokada H1 - konkurencyjna i
odwracalna, ale niewybiórcza
Działanie przeciwświądowe blokowanie H1 oraz komponenta miejscowo
znieczulająca
Powinowactwo do innych receptorów blokada receptorów:
Cholinergicznych
Serotoninowych
Adrenergicznych
Dopaminergicznych
27
Leki przeciwhistaminowe I generacji
!
-
-
Farmakokinetyka:
Dobrze wchłaniane z p.p.
Działają po 15-20 min. od podania p.o.
Szczyt po 1 godzinie
Czas działania 4-6 h
Znaczna lipofilność
Biotransformacja w wątrobie, indukcja
enzymów mikrosomalnych
Tachyfilaksja
28
Lek
Działanie
!
Antazolina
Phenazolinum
Duża toksyczność
miejscowo znieczulające, przeciwarytmiczne
oraz ↓ przepuszczalność naczyń
krwionośnych
uczuleniowe
Difenhydramina
Benzhydraminum
Lek
Ketotifen
Zaditen, Pozitan
Dimetinden
Fenistil
Silnie na OUN, cholinolityczne, kinetozy.
Odczyny skórne ze świądem
Klemastyna
Clemastinum
Mniejszy wpływ na OUN
Nagłe odczyny alergiczne
Prometazyna
Diphergan
↓ RR- nie podawać we wstrząsie!!!
Uspokajająco i p/wymiotnie
Świąd, premedykacja, odczyny
poprzetoczeniowe
Cyproheptadyna
Peritol
Hydroksyzyna
29
Skuteczny u małych dzieci,
senność + wzrost apetytu.
Stabilizacja mastocytów
Silne dz. p. świądowe, w leczeniu chorób
skóry.
Dodatkowe dz. stabilizujące kom. tuczną i
miejscowo znieczulające (wpływ na układ
bodźco-przewodzący serca)
Silna blokada rec. serotoninergicznych.
W chorobach alerg. skóry z dużym świądem.
Znaczny wzrost apetytu z szybkim
przyrostem masy ciała + senność
Działa anksjolitycznie, cholinolityczne.
Odczyny skórne ze świądem, senność,
zaburzenia krzepnięcia krwi, działanie
kardiotoksyczne
30
Leki przeciwhistaminowe I generacji
Działania niepożądane
!
- OUN - senność, otępienie, zaburzenia
koordynacji
- Działanie cholinolityczne
- Wzrost apetytu
- ↓ RR, częstoskurcz, zaburzenia rytmu
ANTAZOLINA- lek antyarytmiczny w zaburzeniach
nadkomorowych
Uczulenia na leki !!!
Leukopenia, agranulocytoza, niedokrwistość
szpikowa
Drżenia mięśniowe, szum w uszach, zawroty głowy
Działanie
Leki przeciwhistaminowe I generacji
!
31
!
Przeciwwskazania:
-
Leukopenia, trombocytopenia, niedokrwistość
Jaskra
-
Przerost gruczołu krokowego
-
Nadwrażliwość na lek
Napady astmy oskrzelowej
-
-
Stosowanie łącznie z : anksjolitykami,
l.nasennymi, alkoholem
32
Leki przeciwhistaminowe I generacji - wskazania
!
!
!
-
Ostre, natychmiastowe reakcje alergiczne - skuteczne
zwłaszcza w pokrzywkach z nasilonym świądem podawane pozajelitowo
W leczeniu przewlekłym zastąpione przez leki II
generacji
OUN: hamowanie ośrodka wymiotnego i zaburzeń
błędnikowych:
Dimenhydrynat (Aviomarin)
Prometazyna (Diphergan)
!
!
!
!
Miejscowe zmiany uczuleniowe: atopowe zapalenia
skóry, stany po ukąszeniach
Pomocniczo we wstrząsie i chorobie posurowiczej pozajelitowo: antazolina
obrzęk naczynioruchowy, odczyny polekowe, reakcje
uczuleniowe ze strony układu pokarmowego
Ostre zatrucia lekami
przeciwhistaminowymi I generacji
!
!
!
!
!
Najczęściej u dzieci i przy próbach
samobójczych
Główne objawy - drgawki i śpiączka
Objawy atropinowe
Senność, zaburzenia orientacji, chodu,
halucynacje
Wzmożenie odruchów, drżenia, pobudzenie,
oczopląs, hipertermia, drgawki
33
Preparaty złożone
!
!
!
!
!
!
!
BETADRIN- difenhydramina + nafazolina
(alfa-adrenomimetyk)
RHINOPHENAZOL- antazolina + nafazolina
COMAROL- difenhydramina + lidokaina
!
TABCIN TREND - paracetamol +
pseudoefedryna + chlorfenamina
FERVEX - paracetamol + feniramina + wit.C
THERAFLU Extra GRIP - paracetamol +
feniramina + fenylefryna (alfa-adrenomimetyk)
ACATAR - triprolidyna + pseudoefedryna
35
34
Leki przeciwhistaminowe II
generacji
Idealne leki ???
Cel : wynalezienie
bezpiecznych leków
przeciwhistaminowych
pozbawionych działań
niepożądanych
36
Cechy idealnego leku
przeciwhistaminowego
!
!
!
!
!
!
!
!
!
!
!
Silne i wybiórcze działanie przeciwhistaminowe
Duża rozpiętość pomiędzy dawką lecznicza a
toksyczną
Szybki początek działania
Krótki okres półtrwania, ale dawkowanie raz
dziennie
Brak akumulacji w ustroju, szybki zanik działania
po odstawieniu
Krótkotrwałe tłumienie odczynów skórnych
Brak działań niepożądanych
Brak tachyfilaksji
Brak interakcji z lekami, pokarmami, alkoholem
!
!
!
!
!
!
!
Dobrze wchłaniają się z p.p.
Szybki początek działania
Długi czas działania
Wybiórcze i silne działanie względem
obwodowych receptorów H1
Duża skuteczność podczas długotrwałego leczenia
Wysoki stopień bezpieczeństwa - słabo
przechodzą do OUN
Metabolizowane w wątrobie CYP 3A4
INTERAKCJE!!!- wyjątek cetirizyna,
lewocetirizyna oraz lewokobastyna- wydalane przez
nerki
Loratadyna – CYP 3A4 oraz CYP 2D6
37
38
Dodatkowe działanie p. zapalne
Podział leków
przeciwhistaminowych II generacji
Zmniejszają:
Leki o długim działaniu podawane doustnie
- Cetirizyna i lewocetirizyna
- Loratadyna i dezloratadyna
- Mizolastyna, feksofenadyna, azelastyna,
ebastyna, (astemizol, terfenadyna) - wycofane!
! Leki o krótkim działaniu podawane doustnie
- Akrywastyna
! Leki podawane miejscowo na błony śluzowe nosa/
spojówek
- azelastyna, emedastyna, epinastyna,
olopatadyna, (lewokabastyna)
!
• Uwalnianie mediatorów
• Ekspresję molekuł adhezyjnych
• Tworzenie nadtlenków
• Chemotaksję
• Ekspresję cytokin
!
Ogólna charakterystyka grupy…
Zwiększają:
• Immunoreaktywność neutrofili i komórek
śródbłonka
• Ilość i reaktywność receptorów
β-adrenergicznych
39
40
Leki przeciwhistaminowe II generacji
preparaty złożone
Cirrus:
cetyryzyna + pseudoefedryna
! Dymista:
azelastyna + flutykazon
!
Lek
Azelastyna
Allergodil
Cetyryzyna
Zyrtec, Amertil
Lewocetyryzyna
Xyzal
Ebastyna
Działanie
Działa na elementy komórkowe odczynu
alergicznego, m
Hamuje chemotaksję eozynofili
U dzieci od 13 m-ca życia
Izomer cetyryzyny
Czynny metabolit: karebastyna
Potencjalnie kardiotoksyczna
Emedastyna
Emadine
Stabilizuje kom. tuczne
Wykazuje dz. miejscowe (dospojówkowo)
Fenspiryd
Eurespal
Rozkurcza oskrzela, wykazuje działanie
spazmolityczne typu papawerynowego i dz. p.
zapalne - zmniejsza wytwarzanie mediatorów
procesów zapalnych (cytokin, TNF-alfa, poch.
kwasu arachidonowego, wolnych rodników)
41
Feksofenadyna
Telfast
Lewokabastyna
Histimet
Loratadyna
Claritine, Flonidan
Dezloratadyna
Aerius
Mizolastyna
Mizollen
Bilastyna
Clatra
Rupatadyna
Aktywny metabolit terfenadyny
Brak kardiotoksyczności, >12 r. życia
Największe powinowactwo do H1
Stosowana miejscowo co 12 godz. (donosowo i
dospojówkowo)
Dz
alergicznego
Czynny metabolit loratadyny
Brak wpływu na kanały potasowe serca
Brak czynnych metabolitów
Pozareceptorowe działanie p. zapalne
Pozareceptorowe działanie p. zapalne,
zmniejsza ekspresję cytokin, TNF, hamuje PAF
43
42
LEKI PRZECIWHISTAMINOWE II GENERACJI
METABOLIZOWANE W WĄTROBIE POSIADAJĄCE
AKTYWNE LUB WYŁĄCZNIE NIEAKTYWNE
METABOLITY
LEK I JEGO AKTYWNY METABOLIT
LEK BEZ
AKTYWNYCH METABOLITÓW
MIZOLASTYNA
!
TERFENADYNA- FEKSOFENADYNA
!
!
!
!
!
EMEDASTYNA
ASTEMIZOL- NORASTEMIZOL
!
!
LORATYDYNA- DEZLORATYDYNA
!
!
EBASTYNA- KAREBASTYNA
!
!
!
FEKSOFENADYNA
!
!
!
DEZLORATYDYNA
44
Wpływ leków przeciwhistaminowych na
pohistaminowy odczyn skórny
CZAS HAMOWANIA
ODCZYNU
LEK
CETIRIZYNA
!
-
-
4 DNI
Działania niepożądane
!
!
!
LORATYDYNA
5 DNI
ASTEMIZOL
7 TYGODNI
!
AZELASTYNA
9 DNI
!
EBASTYNA
3 DNI
AKRIWASTYNA
15 GODZIN
TERFENADYNA
5 DNI
FEKSOFENANA
4 DNI
MIZOLASTYNA
4 DNI
DEZLORATYDYNA
5 DNI
!
!
!
Duża rozpiętość terapeutyczna
Mała toksyczność
Brak działań teratogennych na płód- kategoria B
(wyjątek- kategoria C: astemizol, terfenadyna,
hydroksyzyna, triprolidyna)
Nie zalecane w ciąży i w trakcie karmienia
Objawy ze strony OUN podobnie jak placebo
(możliwa jednak senność)
Można w jaskrze i przeroście gruczołu
krokowego- brak komponenty cholinolitycznej
Możliwość wystąpienia groźnych zaburzeń
rytmu serca- częstoskurcze nadkomorowe
Wydłużenie czasu QT- zagrożenie torsades de
pointes (astemizol, ebastyna oraz terfenadyna)
45
46
Bezpieczeństwo stosowania leków
przeciwhistaminowych II generacji
Loratadyna
↓ metabolizmu wątrobowego- cytochrom P450
Leki p/grzybicze: ketokonazol, itrakonazol,
Makrolidy: erytromycyna, klarytromycyna
Inhibitory proteaz HIV: ritonawir
Leki przeciwserotoninowe: fluwoksamina,
sertralina, fluoksetyna
Sok grejpfrutowy
47
Działanie: Długo działający lek przeciwhistaminowy II
generacji, wybiórczy antagonista obwodowych
receptorów H1
!
• Należy do pochodnych piperydyny
• W badaniach in vitro wykazano wpływu na komórki
zapalne odczynu alergicznego (nie potwierdzone u ludzi)
• Nie wykazuje działania cholinolitycznego ani
depresyjnego na OUN (nie powoduje sedacji,
upośledzenia czynności poznawczych
ani wydolności psychomotorycznej)
• Po 12 miesiącach stosowania nie powoduje tachyfilaksji
48
Loratadyna
!
!
!
!
!
!
!
wchłania się dobrze p.o.
początek działania 1,5 h po podaniu
t1/2 : 8-11 h
Działanie utrzymuje się ok. 24 h.
Metabolizm wątrobowy (cytochrom P-450)→ czynny
metabolit dezloratadyna, która powoduje wydłużenie
czasu działania leku i jest wydalana przez nerki.
Słabo przenika do OUN. Przenika do pokarmu
kobiecego.
W przypadku niewydolności nerek lub wątroby oraz u
pacjentów w podeszłym wieku dochodzi do
przedłużenia czasu działania leku; w takim przypadku
konieczna jest modyfikacja dawkowania
Cetyryzyna
!
• Silny wybiórczy antagonista receptora H1 II
generacji o długim czasie działania, pochodna
piperazyny
!
• Hamuje nadreaktywność błony mięśniowej
oskrzeli
!
• W dawkach leczniczych nie wykazuje
powinowactwa do receptorów cholinergicznych i
serotoninergicznych, dzięki czemu pozbawiona
jest właściwości sedatywnych
49
50
Cetyryzyna
Lewocetirizyna w porównaniu z cetirizyną
CETYRYZYNA
"Jest dobrze wchłaniana z przewodu pokarmowego,
"maksymalne stężenie we krwi osiąga 0,9 h po
podaniu p.o.- najszybciej działający lek II
generacji
" t1/2 jest zróżnicowany, wynosi: u dorosłych 10 h,
u dzieci 6.-12. rż. 6 h, u dzieci 2.-6. rż. 5 h.
" Czas ten ulega wydłużeniu w przypadku
niewydolności nerek.
" Wiąże się z białkami osocza w 93%.
" Słabo przenika do OUN.
" Wydalana głównie przez nerki (70% w postaci
niezmienionej).
51
LEWOCETYRYZYNA
MAX. stężenie w osoczu
(godziny)
0,5- 1
0,5-1
Okres półtrwania w osoczu
(godziny)
≈10
7,9±1,9
% substancji wydalonej w
postaci
niezmienionej
≈ 66%
≥85%
Powinowactwo do receptora H1
(nmol/l)
6,3
3,2
Czas wiązania z receptorem H1
(minuty)
95
115
Objętość dystrybucji (l/kg mc.)
0,4
≤0,4
52
LEKI P. HISTAMINOWE
STOSOWANE U DZIECI
Kliniczne zastosowanie leków
przeciwhistaminowych II generacji
!
!
!
!
!
!
Leczenie sezonowego i całorocznego
alergicznego nieżytu nosa
Alergicznego zapalenia spojówek
Łagodzą objawy: kichanie, wodnisty katar,
świąd, łzawienie
Ostra i przewlekła samoistna pokrzywka,
pokrzywka fizykalna
Atopowe zapalenie skóry
Pomocniczo: sezonowa, alergiczna astma
oskrzelowa, łagodna astma całoroczna
rejestracja od 1 roku życia:
klemastyna, dimetinden, desloratadyna
! rejestracja od 2 roku życia:
diphergan, cetyryzyna, lewocetyryzyna,
loratadyna, rupatadyna, fenspiryd
! od 6 roku życia:
dimenhydrynat
!
53
54
WSTRZĄS
PATOFIZJOLOGIA
WSTRZĄSU
Stan patologiczny:
!
!
!
!
niedostateczna perfuzja tkanek
względny niedobór tlenu na poziomie
komórkowym
55
!
!
zmniejszenie objętości krwi krążącej
pogorszenie wydolności serca jako pompy
zmniejszenie oporu naczyń obwodowych
56
Wstrząs anafilaktyczny
KLASYFIKACJA WSTRĄSU
!
!
!
!
Wstrząs kardiogenny
Ostry zawał serca
Zespół małego rzutu
Kardiomiopatia
Wstrząs obturacyjny
Tamponada serca
Masywny zator płucny
Ostre nadciśnienie płucne
Wstrząs oligowolemiczny
Krwotok
Utrata płynów ustrojowych
Wstrząs dystrybucyjny
Septyczny
Anafilaktyczny
Neurogenny
!
Reakcja na powtórny kontakt z alergenem (IgE zależna)
• Alergia wziewna, pokarmowa
• Uczulenia na jad owadów
• Pozajelitowe podawanie preparatów białkowych- surowic
zwierzęcych, szczepionek, preparatów krwiopochodnych i
krwiozastępczych, enzymów, hormonów…
• Środki medyczne- środki kontrastowe, fluoresceina,
szczepionki do odczulania, leki (NLPZ, antybiotyki, opiaty,
środki zwiotczające i znieczulające), lateks…
57
58
Wstrząs anafilaktyczny
!
Nagły początek-reakcja na powtórny kontakt z alergenem
!
Objawy (skutek działania histaminy na receptory H1 i H2):
-
Układ sercowo- naczyniowy: hipotensja, tachykardia, objawy
wstrząsu, niewydolności wieńcowej, niewydolności lewej
komory
-
Układ oddechowy: obrzęk Quinckego, objawy astmy,
chrypka
-
Przewód pokarmowy: bóle brzucha, biegunki, wzdęcia
-
Skóra: świąd, pokrzywka, obrzęk
59
Wstrząs anafilaktyczny-
postępowanie
!
Wszystkie procedury medyczne zagrożone
wystąpieniem anafilaksji powinny być wykonywane
w warunkach zabezpieczenia w zestaw
przeciwwstrząsowy
60
Wstrząs anafilaktyczny - postępowanie
profilaktyczne przed podaniem środka
kontrastowego
Kompensacja wstrząsu
• Autotransfuzja
Czas przed podaniem
kontrastu (w godzinach)
Prednizon 50 mg doustnie
12, 7, 1
Difenhydramina 50 mg
domięśniowo
1
Efedryna 25 mg doustnie
1
• Uszkodzenie
wielonarządowe
Ranitydyna 150 mg doustnie
3
Cymetydyna 300 mg doustnie
3
• Zgon pomimo leczenia
farmakologicznego
Wstrząs anafilaktyczny
postępowanie w ostrej reakcji
Epinefryna s.c. 0,2-0,5 mg co 15-20 min
i.v. 2,5-5 mg w 500ml 0,9% NaCl (10-40 kropli/min)
!
!
LEK
61
!
Etapy wstrząsu
Leki wspomagające
- Leki blokujące receptory H1 i H2
- Aminofilina (0,24-0,48 g i.v.)
- Glikokortykosteroidy (metyloprednizolon lub
hydrokortyzon 100-250 mg i.v.)
- Sole wapnia ( glukonian wapnia 10% roztwór-10 ml)
63
!
Dekompensacja wstrząsu
• przemieszczenie krwi do
narządów centralnych
!
62
Faza nieodwracalna

Podobne dokumenty