ANALIZA WYSKLEPIENIA STÓP U DZIECI W

Sandra ŚMIGIEL, Zakład Techniki Cyfrowej, Uniwersytet Technologiczno-Przyrodniczy im.
J. i J. Śniadeckich w Bydgoszczy
Marek ANDRYSZCZYK, Zakład Inżynierii Biomedycznej, Uniwersytet TechnologicznoPrzyrodniczy im. J. i J. Śniadeckich w Bydgoszczy
ANALIZA WYSKLEPIENIA STÓP U DZIECI W WIEKU SZKOLNYM
ANALYSIS OF THE FOOT IN CHILDREN AT SCHOOL AGE
Słowa kluczowe: wady stóp, kąt Clarke’a, wskaźnik Wejsfloga
1. WSTĘP
Jedną z podstawowych czynności fizycznych każdego człowieka jest chód. Ponieważ
chodzenie wykonywane jest rutynowo jak również nieświadomie często uznawane jest
za prostą fizjologiczne czynność. W rzeczywistości proces ten jest bardzo złożony i mimo
wielu lat badań nad chodem człowieka wiele aspektów do dzisiaj pozostaje niewyjaśnionych a
te znane są udoskonalane przez nowe metody badań chodu.
Pierwsze kroki dziecko stawia w wieku około jednego roku jednakże pełną sprawność
uzyskuje w wieku dziesięciu lat. Dopiero po tym okresie zostaje całkowicie rozwinięta
koordynacja układu nerwowo-mięśniowego aparatu kroczenia człowieka. Szczyt sprawności
aparatu ruchu przypada między 22-25 rokiem życia [1].
W okresie tym może ulec zmianie wysklepienie stóp co może mieć wpływ na występowanie
nieprawidłowości postawy, związanych z płaskostopiem – które poprzez łańcuchy
kinematyczne będzie wpływać na inne elementy ustawienia ciała, takie jak np. miednica, barki,
kręgosłup. Ważnym jest określenie występujących różnic w wysklepieniu stóp dzisiejszej
młodzieży oraz ich porównanie względem osób dorosłych [2, 3].
Badania tej grupy mogą zainteresować lekarzy oraz fizjoterapeutów w zakresie
wspomagania diagnozowania aparatu kroczenia lub oceny postępów w rehabilitacji i leczenia.
Inżynierowie wspomagają ww. badania naukowe dając nowe możliwości diagnozowania przy
wykorzystaniu technik wcześniej niedostępnych.
2. CEL PRACY
Celem pracy jest analiza kąta Clarka oraz wskaźnika Wejsfloga u dzieci w wieku wczesno
szkolnym w odniesieniu do osób dorosłych.
3. MATERIAŁY I METODY
Badania przeprowadzono na grupie liczącej łącznie 30 osób, podzieloną na dzieci i osoby
dorosłe. Grupę dzieci reprezentowało dwadzieścioro osób w wieku od 10 do 11 lat w równej
XIII Konferencja Naukowa Majówka Młodych Biomechaników im. prof. Dagmary Tejszerskiej
s. 122
proporcji chłopców i dziewcząt. Grupę osób dorosłych stanowili dorośli mężczyźni w wieku
22 lat.
Kryteriami wyłączenia z badania były stwierdzone: otyłość i niedowaga, schorzenia
kręgosłupa i kończyn dolnych, choroby neurologiczne oraz niepełnosprawność ruchowa.
Podczas badań określono wzrost i masę ciała badanych osób oraz wykonano pomiary przy
pomocy platformy dynanometrycznej RSscan. Uzyskane dane pozwoliły na określenie
wskaźnika BMI, badanie pedobarograficzne pozwoliło na ocenę wysklepienia podłużnego
i poprzecznego. Wysklepienie podłużne oceniano na podstawie wartości kąta Clarke’a,
a sklepienie poprzeczne określono na podstawie wskaźnika Wejsfloga.
Rys.1. Wynik z platformy dynanometrycznej RSscan A - kąt Clarke’a, B – wskaźnika Wejsfloga
4. WYNIKI BADAŃ
Obliczono odsetek występowania płaskostopia poprzecznego oraz podłużnego w obu
badanych grupach jest zbliżone, podobnie jak proporcje w obciążeniach stóp.
W badaniach własnych zaobserwowano dla większości badanych osób, prawidłowe
parametry wysklepienia stóp. Uzyskane wyniki są zbliżone do tych prezentowanych przez
autorów innych prac [4, 5]. Wyniki średnie kąta Clarke’a dla grupy dzieci wyniosły 52,9
oraz 53,5 dla grupy dorosłych, a w zakresie wskaźnika Wejsfloga odpowiednio 2,7 oraz 2,8.
LITERATURA
[1] Tejszerska D., Świtoński E., Gzik M.: Biomechanika narządu ruchu człowieka, Wyd. I,
Instytut Technologii Eksploatacji - PIB, Radom, 2011
[2] Żur K.K.: Nowa koncepcja modelowania i analizy dynamiki aparatu kroczenia
człowieka, Acta Mechanica et Automatica [online], 2011, vol. 5, no. 1, s. 148-153
[3] Mrozowski J.: Analiza chodu człowieka w aspekcie jego stabilności oraz wytrzymałości
wybranych elementów kończyny dolnej, Zeszyty naukowe PL, nr 1117, Łódź, 2012
[4] Mrozkowiak M.: Modulacja, Wpływ i związki wybranych parametrów postawy ciała
dzieci i młodzieży w wieku od 4 do 18 lat w świetle mory projekcyjnej, Tom I,
Wydawnictwo Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego, Bydgoszcz, 2015
[5] Rykała J., Snela S., Drzał-Grabiec J., i inni: Ocena wysklepienia podłużnego i
poprzecznego stóp w warunkach odciążenia i obciążenia masą własną u dzieci w wieku
7–10 lat, Przegląd Medyczny Uniwersytetu Rzeszowskiego i Narodowego Instytutu
Leków w Warszawie, Rzeszów, 2013, no. 2, s. 183–193