Procedura sterylizacji - Spółdzielnia Pracy Specjalistów

Procedura sterylizacji - Spółdzielnia Pracy Specjalistów

INSTRUKCJA NR 6
PROCEDURA STERYLIZACJI
Spis treści instrukcji:
I.
II.
III.
IV.
V.
Cel
Zakres procedury
Definicje i terminologia
Tryb postępowania
1.Mycie, kontrola i kompletowanie narzędzi
2.Pakowanie sprzętu i oznakowanie opakowań
3.Sposób załadowania komory sterylizatora
4.Sterylizacja
5.Kontrola sterylizacji
6.Dokumentacja procesu sterylizacji
7.Postepowanie po sterylizacji, przechowanie i transport sterylnych wyrobów
8.Otwieranie sterylnego opakowania
9.Postepowanie w przypadku dodatniego wyniku testów kontrolnych
Podstawa prawna
Procedura sterylizacji.
Przedsiębiorstwo Podmiotu Leczniczego Spółdzielnia Pracy Specjalistów Rentgenologów
Strona 1
I.
Cel
Celem procedury jest zapewnienie prawidłowych warunków sterylizacji narzędzi
i materiałów medycznych.
II.
Zakres procedury
Przedmiotem procedury jest określenie ogólnych zasad dotyczących zachowania właściwego toku
postępowania w celu prawidłowego przeprowadzenia procesu sterylizacji oraz właściwego postępowania z
materiałem po przeprowadzonym procesie sterylizacji, które dają gwarancję sterylności narzędzi i materiałów
medycznych.
W procedurze zawarto szczegółowe wytyczne dotyczące dezynfekcji narzędzi po użyciu, dokładnego
mycia i suszenia, odpowiedniego pakowania, właściwego ułożenia w komorze sterylizatora, przestrzegania
parametrów sterylizacji, kontroli procesu, wyładunku z komory, przechowywania, dystrybucji i aseptycznego
otwarcia opakowania.
III.
Definicje i terminologia
Sterylizacja – jest procesem mającym na celu zabicie wszystkich form drobnoustrojów,
w tym także bakterii.
Materiał sterylny – (jałowy) – to materiał prawidłowo przygotowany i poddany prawidłowemu procesowi
sterylizacji, który nie zawiera żadnych żywych drobnoustrojów (również wirusów) oraz ich form
przetrwalnikowych i ich toksyn.
Sterylizatornia „brudna” – wydzielone pomieszczenie, w którym przygotowuje się narzędzia oraz
materiały medyczne do procesu sterylizacji (dezynfekcja, mycie i suszenie narzędzi, pakowanie).
Sterylizatornia „czysta” - oddzielne pomieszczenie, w którym narzędzia oraz materiały medyczne są
sterylizowane oraz wyładowywane ze sterylizatora, przeznaczone na narzędzia
i materiały sterylne.
IV.
Tryb postępowania
1. Mycie, kontrola i kompletowanie narzędzi.
Mycie narzędzi wykonywane jest po uprzedniej dezynfekcji wstępnej (bezpośrednio po użyciu
narzędzi, w specjalnie przygotowanych roztworach środków dezynfekcyjnych).
Mycie ręczne przeprowadzamy w obrębie sterylizatorni „brudnej”, w wydzielonych znajdujących się
tam zlewach.
Do mycia używamy szczotek różnej wielkości (dostosowanych do wielkości i rodzaju sprzętu),
przeznaczonych tylko do mycia narzędzi.
Narzędzia należy myć pojedynczo, powinny być one zanurzone w roztworze, aby nie dopuścić
do powstania aerozolu.
Mycie należy przeprowadzić w wodzie ze środkiem myjącym w temperaturze do 40 oC, a następnie
w wodzie gorącej (70oC – 90oC).
Po umyciu, narzędzia należy wypłukać w bieżącej wodzie.
Wypłukane narzędzia suszymy przy użyciu czystych, bawełnianych ściereczek (przeznaczonych tylko
do tego celu).
Po zakończeniu mycia sztuki należy wypłukać, zdezynfekować i wysuszyć.
Po umyciu dokonujemy przeglądu narzędzi pod kątem dokładności mycia oraz wyeliminowania
narzędzi uszkodzonych (korozja, uszkodzenia mechaniczne).
W przypadku narzędzi zawiasowych, należy je otworzyć, w narzędziach ostrych ostrza zabezpieczyć
osłonkami lub nakładkami.
Narzędzia kompletujemy w zestawy przeznaczone do jednego zabiegu.
2. Pakowanie sprzętu i oznakowanie opakowań.
Umyte, wysuszone, posegregowane narzędzia umieszczamy w specjalnie przygotowanych do
sterylizacji opakowaniach (torebki, rękawy) w opakowaniach papierowo- foliowych.
W każdym pakiecie umieszczamy chemiczny wskaźnik kontroli skuteczności sterylizacji – Twindicator.
Rękawy papierowo-foliowe zgrzewamy przy zastosowaniu urządzenia do zgrzewania (temperatura
zgrzewania około 180oC).
Procedura sterylizacji.
Przedsiębiorstwo Podmiotu Leczniczego Spółdzielnia Pracy Specjalistów Rentgenologów
Strona 2
Przy umieszczaniu pakietów w koszach sterylizacyjnych należy pamiętać o tym, że strona papierowa
opakowania musi zawsze stykać się ze stroną papierową drugiego opakowania, a foliowa z foliową.
Wynika to z faktu, że wymiana powietrza i przenikanie pary w opakowaniach papierowo-foliowych
może odbywać się tylko przez papier.
Na opakowaniu należy umieścić następujące informacje:
- zawartość opakowania,
- dane (nazwisko i imię lub kod) osoby pakującej,
- data sterylizacji i data ważności,
Uwaga! Opakowanie jednorazowego użytku można sterylizować tylko raz. W przypadku przerwania procesu
sterylizacyjnego, sprzęt należy ponownie opakować i poddać procesowi sterylizacji.
3. Sposób załadowania komory sterylizatora
Opakowania papierowo-foliowe układamy w koszach sterylizacyjnych naprzemiennie wg schematu
„folia na folię”, „papier na papier”.
Nie wolno pakować kosza powyżej górnego brzegu.
Pakiety należy układać tak aby zapewnić swobodny przepływ pary.
Misy, naczynia, butelki umieszczamy dnem do góry.
Drenów o długich i wąskich światłach nie zwijamy zbyt ciasno, a w luźne koła o maksymalnie
możliwym i dużym promieniu.
Lekkie artykuły układamy na samej górze, aby chronić je przed zamoczeniem wodą kondensacyjną.
Komora sterylizatora nie powinna być przeładowana, przestrzegamy maksymalnych wielkości wsadu
podanych przez producenta. Nie wykonujemy sterylizacji przy minimalnym (poniżej 1/6 objętości)
napełnieniu komory sterylizacyjnej.
4. Sterylizacja
Proces sterylizacji prowadzony jest wg instrukcji sterylizacji przez osobę przeszkoloną.
Przed przystąpieniem do sterylizacji należy upewnić się czy posiadany sprzęt może być sterylizowany
być daną metodą – tj. parą wodną w nadciśnieniu. Przestrzegamy ściśle zaleceń producenta sprzętu.
Minimalne parametry sterylizacji to:
- temperatura 121oC – 15 minut,
- temperatura 134oC – 3 minuty,
Sterylizacja w znajdującym się w zakładzie autoklawie odbywa się w temp.134 oC przez 25 minut,
zgodnie z instrukcją podaną przez producenta.
Wszystkie powierzchnie sterylizowanych materiałów muszą być w kontakcie z parą.
W czasie kolejnych cykli sterylizacji dokonujemy kontroli i monitorowania parametrów fizycznych,
których wyniki zapisujemy w zeszycie rejestru pracy autoklawu.
Sterylizator po użyciu należy poddać zabiegom czyszczącym i konserwującym, zgodnie z zaleceniem
producenta.
5. Kontrola sterylizacji
Kontrola okresowa:
- wewnętrzna – raz w miesiącu kontroluje się skuteczność procesów sterylizacji testem Sporal A, a jego
wyniki wpisujemy do zeszytu kontroli skuteczności sterylizacji.
- Kontrola zewnętrzna – raz na kwartał przeprowadzana przez Stację Sanitarno-Epidemiologiczną, a jej
wynik wpisywany jest do zeszytu kontroli skuteczności sterylizacji.
Kontrola bieżąca:
- wskaźniki chemiczne Twindicator umieszczamy w każdym pakiecie, który poddawany jest procesowi
sterylizacji – test biologiczny 3M Attest, wynik kontroli odczytujemy po 12, 24 i 48 godzinach
i wpisujemy do zeszytu kontroli skuteczności sterylizacji.
- codziennie po rozgrzaniu sterylizatora, jako pierwszy cykl rozpoczynający pracę sterylizatora
wykonujemy badanie testem Bowiego – Dicka. Arkusze testowe umieszczane są w standardowym
pakiecie testowym.
Procedura sterylizacji.
Przedsiębiorstwo Podmiotu Leczniczego Spółdzielnia Pracy Specjalistów Rentgenologów
Strona 3
6.
Dokumentacja procesu sterylizacji.
W zakładzie znajduje się zeszyt kontroli skuteczności sterylizacji, w którym umieszczane są wyniki
wszystkich przeprowadzanych badań oceniających skuteczność procesu sterylizacji. Osobą
odpowiedzialną za jej prowadzenie jest pielęgniarka wykonująca sterylizację.
Ocenę sprawności aparatu przeprowadza osoba do tego upoważniona, a jej wyniki wpisywane są
do paszportu technicznego autoklawu. Osobą odpowiedzialną jest Kierownik Przychodni
Dokumentacja przechowywane jest przez okres lat 10.
7. Postępowanie po sterylizacji, przechowywanie i transport sterylnych wyrobów
Wyjęty z autoklawu załadunek schładzamy w czystym pomieszczeniu.
Schładzanie odbywa się na zasadzie stopniowego wyrównywania temperatury w czasie około 30 minut
(optymalnie przez 1 godzinę), załadunek osiąga wówczas temperaturę panującą w pomieszczeniu, na
powierzchniach skutecznie zdezynfekowanych.
Pakiety podczas wyjmowania i odkładania w celu wyrównania temperatury bezpośrednio po sterylizacji
nie powinny być dotykane ręką (użycie koszy), gdyż mogą stracić swą barierowość wobec
mikroorganizmów.
Narzędzia po wykonanej sterylizacji przechowujemy w postaci przygotowanych wcześniej pakietów
w zamkniętych szafach z dala od źródeł ciepła, wilgoci, środków dezynfekcyjnych oraz
promieniowania słonecznego.
Okres przechowywania narzędzi i materiałów po dokonanej sterylizacji wynosi 1 miesiąc. Po upływie
terminu ważności narzędzia poddawane są następnej sterylizacji.
Osobą odpowiedzialną za przestrzeganie terminu przechowywania jałowego sprzętu jest osoba
odpowiedzialna za sterylizację.
Uwaga! Utrata barierowości mikrobiologicznej, to również; wilgoć, (zalanie, zachlapanie,
zaparowanie), urazy mechaniczne (uszkodzenia mechaniczne jawne i niejawne), gwałtowne zmiany
temperatury.
8. Otwieranie sterylnego opakowania
Używane w zakładzie opakowania papierowo-foliowo otwieramy zawsze oddzielając folię od papieru
zgodnie z kierunkiem zaznaczonym na opakowaniu.
9. Postępowanie w przypadku dodatniego wyniku testów
Kontrolnych
Natychmiast wstrzymać sterylizację,
Zgłosić autoklaw do przeglądu technicznego,
Po przeglądzie wykonać ponowną kontrolę skuteczności sterylizacji,
Po otrzymaniu prawidłowego wyniku kontroli wznowić sterylizację.
V. Podstawa prawna:
Ustawa z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi
(Dz. U. nr 234, poz.1570 ze zm.).
Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 26 czerwca 2012 r. w sprawie szczegółowych wymagań
jakim powinny odpowiadać pomieszczenia i urządzenia podmiotu wykonującego działalność leczniczą
(Dz. U. 2012 poz.739).
Procedura sterylizacji.
Przedsiębiorstwo Podmiotu Leczniczego Spółdzielnia Pracy Specjalistów Rentgenologów
Strona 4