Temat 8 - Międzynarodowy System Ochrony Praw Człowieka.

Temat 8: MIĘDZYNARODOWY SYSTEM OCHRONY PRAW CZŁOWIEKA.
1. System międzyrządowy.
2. System pozarządowy.
System międzyrządowy:
system uniwersalny:
podstawą systemu międzyrządowego jest Organizacja Narodów Zjednoczonych (ONZ)
system międzyrządowy ochrony praw człowieka jest systemem uniwersalnym opartym na
podstawowych dokumentach przyjętych przez rządy państw:
− Karta Narodów Zjednoczonych 26.06.1945 r.
− Powszechna Deklaracja Praw Człowieka 10.12.1948 r.
− Międzynarodowy Pakt Praw Obywatelskich i Politycznych 16.12.1966 r.
− Międzynarodowy Pakt Praw Gospodarczych, Socjalnych i Kulturalnych
− Protokół fakultatywny: dający podstawę prawną osobom fizycznym zwracanie się ze skargami
do Komitetu Praw Człowieka w Genewie.
Komitet Praw Człowieka (1977):
− sprawuje kontrolę nad realizacją postanowień MPPOiP,
− pośredniczy w polubownym załatwianiu sporów,
− nie jest trybunałem międzynarodowym,
− jest organizacją niezależną – zwierzchnikiem jest konferencja Państw.
systemy regionalne:
systemy regionalne uwzględniają specyfikę lokalną regionów świata,
Europejski system ochrony praw człowieka zapoczątkowany przez Radę Europy (1949):
− Konwencja o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności (Europejska konwencja praw
człowieka) – 1950,
− Europejska Komisja Praw Człowieka,
− Trybunał Praw Człowieka,
− w 1998 roku Komisję i Trybunał zastąpiono Europejskim Trybunałem Praw Człowieka w
Sztrasburgu,
− od 1991 roku Polska jest członkiem Rady Europy.
Unia Europejska – traktaty ustanawiające Wspólnotę regulują zakres ochrony praw człowieka: PE,
RPO,
Afrykański system ochrony praw człowieka:
− Afrykańska karta praw człowieka i ludów 1981,
− Organizacja Jedności Afrykańskiej 1963.
Amerykański system ochrony praw człowieka:
− Amerykańska deklaracja praw i obowiązków człowieka 1948,
− Międzyamerykańska Komisja Praw Człowieka,
− Międzyamerykański Trybunał Praw Człowieka 1979.
System pozarządowy:
organizacje pozarządowe uzupełniają i wspierają działalność organizacji międzypaństwowych,
uprawnione są do składania zawiadomień o powtarzających się wypadkach naruszania praw
człowieka,
organizacje pozarządowe:
a) Międzynarodowy Komitet Czerwonego Krzyża z siedzibą w Genewie 1864:
− najstarsza organizacja pozarządowa,
− udzielanie pomocy humanitarnej w czasie pokoju i konfliktów zbrojnych,
− trzykrotnie uhonorowany pokojową nagrodą Nobla (1917, 1944, 1963)
1
b) Amnesty International z siedzibą w Londynie 1961:
− występowanie w obronie więźniów politycznych, przeciwko karze śmierci i torturom,
przeciwko okrutnemu i poniżającemu traktowaniu,
− nadaje rozgłos wypadkom łamania praw człowieka, stara się wpłynąć na opinię publiczną,
− podstawowa forma działalności: redagowanie listów podpisywanych na całym świecie,
adresowanie ich do władz państw,
− zabieganie o uwolnienie więźniów politycznych.
c) Międzynarodowa Komisja Prawników:
− inicjowanie prac nad nowymi konwencjami,
− walka o niezawisłość sądów i zawodów prawniczych.
d) Konferencja Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie (KBWE) 1975:
− śledzenie wydarzeń w państwach Europy Środkowej i Wschodniej.
e) Komitet Helsiński 1979:
− wspieranie inicjatyw helsińskich w państwach Europy Wschodniej.
f) Komitet Obrony Robotników (KOR) 1977:
− obrona praw robotniczych, politycznych i obywatelskich.
2