Znamy „Stan Polskiego Internetu”

Znamy „Stan Polskiego Internetu”
Podczas konferencji „Stan Polskiego Internetu”, która odbyła się 21
listopada 2012 r. w gmachu FSNT NOT, referat programowy wygłosił
Minister Administracji i Cyfryzacji Michał Boni. Uczestnikami
konferencji była m.in. Prezes Urzędu Komunikacji Elektronicznej p.
Magdalena Gaj oraz Prezes NOT p. Ewa Mańkiewicz-Cudny.
Konferencję otworzyli wspólnie prezes PTI Marian Noga oraz prezes
SEP Jerzy Barglik. Rolę moderatora pełnił wiceprezes PTI Marek
Hołyński, w końcowej fazie zastąpiony przez Andrzeja Wilka z SEP.
W swym wystąpieniu min. Michał
Boni podkreślił znaczenie rozwoju
informatyzacji dla rozwoju
przedsiębiorczości innowacyjnej, który
jego zdaniem jest w Polsce zbyt wolny.
Trudno bowiem mieć wysoki poziom
innowacyjności bez silnej
infrastruktury, zwłaszcza informacyjnej.
Potrzebne są „turbodoładowania”
rozwoju, wśród których IT jest jednym
z najważniejszych. Na potwierdzenie
min. Boni przedstawił m.in. dane GUS
dotyczące korzystania z Internetu
według wieku, miejsca i zawodu,
potwierdzające spory niewykorzystany potencjał społeczny w tym zakresie. Nakreślił wizję
przejścia od społeczeństwa informacyjnego (którym dopiero zaczynamy być) do
społeczeństwa cyfrowego, w pełni i twórczo korzystającego z udogodnień oferowanych przez
technologie informacyjne. Taki jest cel programu Innowacyjna Gospodarka. „Polska jest
zdominowana przez papier i to trzeba zmienić” - stwierdził min. Boni w końcowej konkluzji.
Radca Ministra w MAiC Violetta Szymanek omówiła stan internetowych zasobów, poziom
ich wykorzystania i wpływ na rozwój gospodarki i kapitału ludzkiego. Pokazała dane, z
których wynika m.in., że w zakresie dostępu szerokopasmowego lokujemy się na szarym
końcu Europy nieznacznie wyprzedzając tylko Bułgarię i Rumunię. Poziom informatyzacji
urzędów państwowych można określić jedynie jako żałosny. Poziom umiejętności Polaków
jest poniżej średniego poziomu europejskiego i różnica ta niestety wzrasta. Również stopień
wykorzystania Internetu do handlu jest na tle UE bardzo niski. 44 proc. urzędów korzysta
jedynie z papierowej dokumentacji. Co gorsza, informatyzacja urzędu przeważnie nie wpływa
na uproszczenie procedur i skrócenie czasu załatwiania spraw. Natomiast widać pozytywny
wpływ wzrostu sieci na biznes, przejawiający się wzrostem produktywności, wydajności
pracy i innowacyjności. Prelegentka zapowiedział publikacje w najbliższym czasie
dokładnych raportów na temat cyfryzacji urzędów i e-administracji w oczach użytkownika.
Reprezentujący firmę analityczną Audytel Tomasz Kulisiewicz dokonał przeglądu
newralgicznych problemów rozwoju Internetu, wśród których wymienił problem dostępu w
kontekście praw obywatelskich, niepełne pokrycie kraju siecią dostepową, bariery
administracyjne i techniczne oraz barierę popytu. Mówca zwrócił szczególna uwagę na
barierę popytu, która przejawia się m.in. w tym, że niemal kompletny brak zainteresowania
internetem wykazuje ok. 3-5 mln gospodarstw domowych oraz 1 mln mikrofirm. Z
problemami borykają się operatorzy, którzy doświadczają coraz większego rozziewu między
dostarczaną mocą transmisyjną a przychodami.
Marcin Cichy z UKE przedstawił dane obrazujące rozwój sieci dystrybucyjnych i
dostępowych w ostatnich latach, porównując je z analogicznymi danymi dotyczącymi UE
przedstawione w raportach UKE „Rynek telekomunikacyjny w Polsce w 2011 roku” oraz
„Łańcuch wartości w Internecie i potencjalne modele funkcjonowania rynku”.
Krzysztof Heller z firmy doradczej Infostrategia dokonał krótkiego przeglądu aktualnie
realizowanych projektów budowy linii szerokopasmowych. Obecnie w ramach 5 różnych
Działań jest podpisanych ok. 240 umów (ta liczba szybko się zmienia) na sieci lokalne,
regionalne, komercyjne i publiczne. Są one nadzorowane przez MAC, MRR, MR i urzędy
wojewódzkie. Na ogół są dofinansowane ze środków UE. Mówca przedstawił najczęstsze
problemy związane z cyklem inwestycyjnym i różnymi modelami biznesowymi stosowanymi
przez realizatorów.
Świadomie pominięty przez K. Hellera temat budowy Sieci Szerokopasmowej Polski
Wschodniej omówił dyrektor Departamentu Programów Ponadregionalnych MRR Michał
Ziętara. Ten największy obecnie w Europie projekt budowy publicznej sieci
szerokopasmowej pochłania ok. 1 mld zł ze środków UE oraz ok. 0,5 mld zł wkładu
krajowego. Jego celem jest zbudowanie sieci, na która złoży się ponad 10 tys. km linii
przesyłowych i 1000 węzłów, obsługujących docelowo ok. 1 mln osób. Projekt jest w
większości w fazie podpisywania umów doradczych i uzyskiwania kolejnych potwierdzeń i
decyzji szczegółowych ze strony administracji UE. W 2013 r. odbędzie się konkurs na
budowę sieci.
Justyna Jasiewicz z Uniwersytetu Warszawskiego podjęła temat cyfrowych kompetencji
Polaków. Prelegentka przyznała, że temat jest jeszcze dość słabo zdefiniowany i rozpoznany.
Niemniej nawet te badania, którymi dysponujemy, dość wyraziście pokazują, że niedostatek
kompetencji jest dziś jedną z głównych barier rozwoju. Przykładowo, dla osób powyżej 30 lat
posiadany przez nich dostęp do internetu znacząco przewyższa poziom jego wykorzystania.
Coraz wyższy jest odsetek osób które mają dostęp np. w domu ale z niego nie korzystają.
Ponad 90 proc. twierdzi, że „umie” korzystać z wyszukiwarki ale wiele wskazuje na to, że
skutecznego wyszukiwania prowadzić nie potrafi. Liczbę tę tłumaczy w jakimś stopniu fakt,
że 60-70 proc. deklaruje, że korzystania z internetu nauczyli się w ramach samokształcenia.
W tej sytuacji J. Jasiewicz rekomenduje skupienie się na zwiększeniu nacisku na edukację,
systematyczne dokształcanie nauczycieli i promowanie kształcenia ustawicznego.
Dominujący dziś model pasywnego korzystania z mediów informacyjnych to nie jest model
pożądany dla społeczeństwa informacyjnego.
Maciej Stroiński z Poznańskiego Centrum Superkomputerowo-Sieciowego omówił projekt
Europejskiej Przestrzeni Badawczej, której fundamentalnym elementem jest e-Infrastruktura.
Jej polskim odcinkiem jest sieć Pionier, budowana od 1997 roku, sieci metropolitalne, 5
centrów obliczeniowych wielkiej mocy, łącząca ok. 700 jednostki badawczo-rozwojowych.
Na Sieć składa się 7,5 tys. km światłowodu o transmisyjności 100 Gbps w części szkieletowej
i 10 Gbps w 80 kanałach dostępowych. Sieć zawiera już bardzo wiele zaawansowanych usług,
m.in. biblioteki cyfrowe, narzędzia archiwizacji oraz wiele portali tematycznych jak wirtualne
laboratoria, portale edukacyjne, telemedyczne. Zdaniem M. Stroińskiego właśnie sieć
naukowa powinna odegrać kluczową rolę w upowszechnieniu usług prawdziwie
szerokopasmowych – ta tendencja jest już widoczna w USA i Europie.
Dyrektor Działu Rozwiązań Multimedialnych w ATM Software Przemysław Frasunek
przedstawił analizę rynku multimedialnego w Polsce, wskazując że dostarczane przez
internetu usługi multimedialne szybko zdobywają rynek, owocując sukcesem takich inicjatyw
jak tvnplayer, ipla czy advertising VoD, przyczyniając się m.in. do znacznego ograniczenia
ruchu typu p2p. Szybko rozszerza się wachlarz terminali odbierających treści multimedialne,
w coraz większym stopniu obejmując smartfony, tablety i konsole do gry. Rośnie też
twórczość użytkowników serwisów społecznościowych takich jak youtube. Prelegent omówił
też techniczne aspekty internetu wysokiej rozdzielczości, gdzie trwa ostra walka standardów
przesyłu. Przedstawił też ogólnie sieć ATM CDN – największa w Polsce sieć typu Content
Delivery Network.
Dyrektor Projektów Strategicznych NASK Marcin Bochenek skupił się na ciemnej stronie
internetu prezentując doświadczenia CERT Polska, które rejestruje na terenie Polski 21 mln
naruszeń bezpieczeństwa sieciowego rocznie (większość zgłoszeń i reakcji odbywa się
automatycznie). Niektóre dane: 10 mln zgłoszeń jest skutkiem działalności botów, 4,6 mln
komputerów w Polsce rozsyła spam, 180 tys. pochodzi od złośliwych stron internetowych.
Zjawiska nasilające się to pshishing, trojany bankowe i oprogramowanie szpiegujące,
pojawiają się coraz to nowe formy oszustwa. Problemem jest wymiar sprawiedliwości, który
bardzo często nie rozumie istoty zjawiska i nie umie z nim skutecznie walczyć. NASK
wypracował kilka systemów ochronnych jak ARAKIS, NISHA i SOPAS. Polski CERT na
bieżąco współpracuje z CERT-ami zagranicznymi. Szczególny obszar działalności NASK to
ochrona dzieci przed zagrożeniami online. M.in. NASK prowadzi Dyżurnet.pl – hotline
służący zgłaszaniu incydentów dotyczących dzieci, niebezpiecznych stron itp.
Z kolei wstydliwe aspekty internetu omówili Adam Pietrasiewicz z AkcesLab i Artur
Marcinkowski z Fundacji Widzialni prezentując wyniki badania ok. 200 stron internetowych
instytucji publicznych pod kątem stopnia dostępności dla osób niepełnosprawnych – jak się
okazuje, 8 proc. stron zbliża się do minimum wymagań ale tylko się zbliża. Najczęściej
stosowane narzędzia jak „odsłuchaj” czy odwrócony kontrast są źle zaprojektowane i
przeważnie nie spełniają założonej roli. Mówca podał szereg przykładów łączących
śmieszność z dramatyzmem. Międzynarodowy standard dostępności WCAG 2.0 jest słabo
znany i rzadko stosowany. Jak się okazuje, najlepiej w tym rankingu wypadają strony
ministerstw ale i one nie spełniają norm WCAG. Nadzieje budzi rozporządzenie Rady
Ministrów, które włącza standard w Krajowe Ramy Interoperacyjności.
W końcowej części Andrzej Wilk z SEP przedstawił profil SEP, jego główne dokonania w
zakresie działań na rzecz społeczeństwa informacyjnego oraz omówił 7-punktowe
„Stanowisko SEP wobec Internetu”.
====
Prezentacje:
„Polska 2.0” - Michał Boni, Minister Administracji i Cyfryzacji
„Internet w Polsce – fakty i liczby” - Violetta Szymanek, Radca Ministra, MAC
„Newralgiczne problemy rozwoju Internetu” - Tomasz Kulisiewicz, Analityk Wiodący,
Audytel S.A.
„Rynek usług szerokopasmowych – stan i perspektywy rozwoju” – Marcin Cichy, Dyrektor
Departamentu Strategii i Analiz Rynku Teleinformatycznego Urzędu Komunikacji
Elektronicznej
"Aktualny stan projektów budowy infrastruktury szerokopasmowej w Polsce" - Krzysztof
Heller, Infostrategia
"Sieć Szerokopasmowa Polski Wschodniej" - Michał Ziętara, Dyrektor Departamentu
Programów Ponadregionalnych, MRR
„Cyfrowe kompetencje Polaków ” - Justyna Jasiewicz, Uniwersytet Warszawski
„Sieć Pionier bazą dla badań naukowych i prac rozwojowych”- Maciej Stroiński, Poznańskie
Centrum Superkomputerowo-Sieciowe
"Telewizja w Internecie - fakty i wyzwania" - Przemysław Frasunek, Dyrektor Działu
Rozwiązań Multimedialnych, ATM Software
"Bezpieczeństwo sieci w aspekcie społecznym i technicznym" – Dariusz Bochenek, Dyrektor
Projektów Strategicznych, NASK
"Dostępność elektronicznej przestrzeni publicznej" - Adam Pietrasiewicz, Akces Lab
"Dostępność stron internetowych szansą dla osób niepełnosprawnych" – Artur Marcinkowski,
Fundacja Widzialni
„Stanowisko SEP w sprawie stanu polskiego Internetu” – Andrzej Wilk, Koordynator
Projektów Informatycznych i Telekomunikacyjnych, TK Telecom Sp. z o.o.