docpobierz plik | opis: wskazanie źródeł finansowania
download 
Reklamacja Transkrypt
pobierz plik | opis: wskazanie źródeł finansowania
Koncepcja selektywnej zbiórki odpadów na terenie miasta Białegostoku – marzec 2011 r. 6. WSKAZANIE ŹRÓDEŁ FINANSOWANIA SELEKTYWNEJ ZBIÓRKI ODPADÓW Z UWZGLĘDNIENIEM MOśLIWOŚCI POZYSKANIA ŚRODKÓW UNIJNYCH I KRAJOWYCH Najbezpieczniejszym źródłem finansowania w całości lub części gospodarki odpadami (w tym programu selektywnej zbiórki odpadów), są środki własne budŜetu Miasta. Z wykorzystywaniem takich środków nie wiąŜą się dodatkowe nakłady finansowe w postaci odsetek. Z uwagi na rozlegle zadania własne i celowe Miasta w stosunku do potrzeb inwestycyjnych, konieczne moŜe stać się sięgnięcie w całości lub części po obce źródła finansowania. Rozdział zawiera podstawowe informacje na temat głównych źródeł finansowania inwestycji ekologicznych. Są nimi: fundusze ekologiczne, fundacje i fundusze operacyjne (w tym Unii Europejskiej), banki oraz fundusze inwestycyjne. Realizacja poszczególnych projektów związanych z gospodarką odpadami, moŜliwa jest poprzez wykorzystanie m.in.: − środków publicznych - pochodzących z budŜetu miasta lub pozabudŜetowych instytucji publicznych, − środków prywatnych - środki własne inwestora, − środków publiczno-prywatnych - pochodzących z budŜetu miasta lub pozabudŜetowych instytucji publicznych oraz środków własnych inwestora. Formy finansowania inwestycji ekologicznych mogą być następujące: − udziały własne miasta lub przedsiębiorstw, − zobowiązania kapitałowe (kredyty, poŜyczki, obligacje, leasing), − udziały kapitałowe – (akcje i udziały w spółkach), − dotacje. Wśród oficjalnych instrumentów ekonomicznych wspierających rozwój selektywnej gospodarki odpadami moŜna wyróŜnić instrumenty ogólnokrajowe, wojewódzkie, powiatowe oraz gminne. Spośród instrumentów ogólnokrajowych wspierających rozwój gospodarki odpadami, naleŜy wymienić następujące instrumenty: − Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, − Bank Ochrony Środowiska S.A., − BGś we współpracy z ARiMR . Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej Finansowanie zadań z zakresu gospodarki odpadami, jest moŜliwe ze środków funduszy ochrony środowiska na zasadach określonych ustawą z dnia 27 kwietnia 2001 r – Prawo ochrony środowiska (tekst jednolity, Dz. U. z dnia 23 stycznia 2008 r. Nr 25, poz. 150 z późn. zm). Dotyczy to głównie zadań o relatywnie niskich kosztach inwestycyjnych. Środki pozyskiwane z Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej oraz Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej zapewniają wsparcie finansowania inwestycji, zgodnie zasadami przyjętymi w tych funduszach. Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej przeznacza środki finansowe na wspieranie wojewódzkich funduszy ochrony środowiska i jednostek gminnych oraz na realizację zadań określonych w ustawie Prawo ochrony środowiska. Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej udziela oprocentowanych poŜyczek, dopłat do oprocentowania preferencyjnych kredytów i poŜyczek, przyznaje dotacje na podstawie umów cywilno-prawnych. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią Polskiej Akademii Nauk 198 Koncepcja selektywnej zbiórki odpadów na terenie miasta Białegostoku – marzec 2011 r. Banki Coraz więcej banków wykazuje zainteresowanie inwestycjami w zakresie ochrony środowiska. Dzięki współpracy z funduszami ochrony środowiska i gospodarki wodnej rozszerzają one swoją ofertę kredytową o kredyty preferencyjne przeznaczone na przedsięwzięcia proekologiczne oraz nawiązują współpracę z podmiotami angaŜującymi swoje środki finansowe w ochronie środowiska (fundacje, międzynarodowe instytucje finansowe). Kredyty preferencyjne pochodzą ze środków finansowych gromadzonych przez banki, zaś fundusze ochrony środowiska i gospodarki wodnej udzielają dopłat do wysokości oprocentowania. W ten sposób ulega obniŜeniu koszt kredytu dla podejmującego inwestycje proekologiczne. Banki uruchamiają teŜ linie kredytowe w całości ze środków funduszy ochrony środowiska i gospodarki wodnej i innych instytucji. Szczególną rolę na rynku kredytów na inwestycje proekologiczne odgrywa Bank Ochrony Środowiska (www.bosbank.pl). Oferuje on najwięcej środków finansowych w formie preferencyjnych kredytów i dysponuje zróŜnicowaną ofertą dla prywatnych i samorządowych inwestorów, a takŜe osób fizycznych. WaŜne miejsce na rynku kredytów ekologicznych zajmują takŜe międzynarodowe instytucje finansowe, a w szczególności Bank Światowy (www.worldbank.org) i Europejski Bank Odbudowy i Rozwoju (www.polisci.com). Bank Ochrony Środowiska S.A. Bank Ochrony Środowiska SA specjalizuje się w finansowaniu przedsięwzięć słuŜących ochronie środowiska. Misją Banku Ochrony Środowiska jest świadczenie kompleksowych usług finansowych dla podmiotów realizujących projekty na rzecz ochrony środowiska naturalnego. BOŚ jest bankiem komercyjnym. Współpracuje z Narodowym Funduszem Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, wojewódzkimi funduszami ochrony środowiska i gospodarki wodnej, Fundacją Polska Wieś 2000 im. M. Rataja, Europejskim Funduszem Rozwoju Wsi Polskiej oraz innymi funduszami pomocowymi. Bank Ochrony Środowiska specjalizuje się w finansowej obsłudze przedsięwzięć proekologicznych. Współpracuje m.in. z Bankiem Światowym oraz Europejskim Funduszem Rozwoju Wsi Polskiej "Counterpart Found". Kredyty oraz inne formy finansowania proponowane przez BOŚ umoŜliwiają realizację wielu inwestycji, m.in. zagospodarowanie odpadów stałych. Bank Ochrony Środowiska prowadzi równieŜ linie kredytowe ze środków Narodowego i Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej na m.in.: zagospodarowanie odpadów stałych, inwestycje wykorzystujące odnawialne źródła energii. Bank Gospodarki śywnościowej (BGś) Bank Gospodarki Ŝywnościowej współpracuje z Agencją Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa w zakresie udzielania kredytów preferencyjnych. Podstawą do udzielania przez ARiMR pomocy ze środków krajowych, jest rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 22 stycznia 2009 r. w sprawie realizacji niektórych zadań ARiMR. Zasady udzielania dopłat do oprocentowania ustalane są przez ARiMR. Podmiotami uprawnionymi do ubiegania się o kredyt preferencyjny są: − osoby fizyczne, posiadające zdolność do czynności prawnych, z wyłączeniem emerytów i rencistów, − osoby prawne, − jednostki organizacyjne nie posiadające osobowości prawnej. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią Polskiej Akademii Nauk 199 Koncepcja selektywnej zbiórki odpadów na terenie miasta Białegostoku – marzec 2011 r. Na szczeblu wojewódzkim instrumenty finansowe wspierające rozwój gospodarki odpadami oferują następujące instytucje: − Wojewódzkie Fundusze Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, − Bank Ochrony Środowiska S.A. (BOS) we współpracy z WFOŚiGW, − Regionalne Programy Operacyjne dla poszczególnych województw. Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej Głównym zadaniem funduszy wojewódzkich jest finansowe wspieranie przedsięwzięć z zakresu ochrony środowiska i gospodarki wodnej. Co roku Rady Nadzorcze Wojewódzkich Funduszy Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (WFOŚiGW) uchwalają listy przedsięwzięć priorytetowych planowanych do dofinansowania ze środków wojewódzkich funduszy ochrony środowiska i gospodarki wodnej, Rady Nadzorcze uchwalają takŜe „Zasady udzielania i umarzania poŜyczek oraz udzielania dotacji ze środków Wojewódzkich Funduszy Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej” dla realizacji wyznaczonych priorytetowych przedsięwzięć. W ramach tych przedsięwzięć, zadania związane z gospodarką odpadami mogą uzyskać wsparcie dofinansowania działalności. Forma i zakres wsparcia, a takŜe uprawnieni do ubiegania się o dofinansowanie róŜnią się w zaleŜności od obowiązujących zasad w kaŜdym z wojewódzkich funduszy. Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej udziela poŜyczek, dotacji oraz przekazuje środki finansowe na realizacje zadania z zakresu ochrony środowiska i gospodarki wodnej, zgodnie z art. 400a ust. 1 pkt 1-9 i 11-42 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 roku – Prawo ochrony środowiska (tekst jednolity Dz.U. z 2008r. Nr 25, poz. 150 z późn. zm.). Zgodnie z § 5 dokumentu „Zasady udzielania i umarzania poŜyczek oraz tryb i zasady udzielania i rozliczania dotacji” z 2010 r., Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej przeznacza, w zakresie gospodarki odpadami, środki Funduszu na dofinansowanie m. in. zadań: − działania z zakresu zagospodarowania odpadów nielegalnie przemieszczonych, w przypadkach, o których mowa w art. 23-25 rozporządzenia (WE) nr 1013/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 14 czerwca 2006 r. w sprawie przemieszczania odpadów (Dz. Urz. UE L 190 z 12.07.2006, str. 1) oraz wspomaganie realizacji zadań przeciwdziałających nielegalnemu przemieszczaniu odpadów, − koszty gospodarowania odpadami z wypadków, o których mowa w art. 17b ust. 5 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach, − przedsięwzięcia związane z gospodarką odpadami. W ramach priorytetu 4 - Ochrona powierzchni ziemi, Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Białymstoku przeznacza środki na: − Dostosowanie systemów gospodarki odpadami do wymogów określonych w „Planie gospodarki odpadami dla województwa podlaskiego na lata 2007- 2010”. − Wspieranie systemów zagospodarowania odpadów ze szczególnym uwzględnieniem selektywnej zbiórki odpadów, odzysku i recyklingu surowców wtórnych. − Przedsięwzięcia związane z usuwaniem i unieszkodliwianiem azbestu. − Rekultywacja zamkniętych składowisk i wysypisk odpadów. Ekofundusz Zgodnie ze statutem środki Ekofunduszu (www.ekofundusz.org.pl) mogą być wykorzystane przede wszystkim w czterech sektorach uznanych za priorytetowe. Są nimi: − zmniejszenie emisji gazów powodujących zmiany klimatu Ziemi (tzw. gazów cieplarnianych), Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią Polskiej Akademii Nauk 200 Koncepcja selektywnej zbiórki odpadów na terenie miasta Białegostoku – marzec 2011 r. − ograniczenie transgranicznego transportu dwutlenku siarki i tlenków azotu z terytorium Polski, − zmniejszenie zanieczyszczenia Morza Bałtyckiego, − zachowanie bioróŜnorodności polskiej przyrody. Od roku 1998 jednym z priorytetów w działaniach Ekofunduszu stała się równieŜ gospodarka odpadami. Fundacja wspiera najbardziej efektywne i nowatorskie przedsięwzięcia związane z utylizacją i unieszkodliwianiem odpadów oraz z rekultywacją gleb skaŜonych. Ekofundusz udziela wsparcia finansowego jedynie w formie bezzwrotnej dotacji. Z reguły wynosi ona 10-30% kosztów projektu. W wyjątkowych przypadkach, gdy inwestorem jest instytucja budŜetowa lub organ samorządowy, dotacja ta moŜe sięgać 50%, a w ochronie przyrody, gdy partnerem Ekofunduszu jest społeczna organizacja pozarządowa - nawet 80%. Fundusze inwestycyjne Fundusze inwestycyjne stanowią nowy i potencjalnie waŜny segment rynku finansowego ochrony środowiska. Oprócz dodatkowego kapitału mogą wnieść takŜe wiedzę menedŜerską, doświadczenie i kontakty do wspieranej finansowo spółki. Szerokie wejście ekologicznych funduszy inwestycyjnych (Green Equity Funds) na rynek finansowy ochrony środowiska, moŜe okazać się przełomowe dla usprawnienia podejmowania decyzji inwestycyjnych oraz integracji ochrony środowiska z przedsięwzięciami o charakterze gospodarczym. Doświadczenie z łączeniem wymagań ochrony środowiska i rozwoju produkcji moŜe być przydatne w celu niedopuszczenia do zwiększenia obciąŜeń środowiska w warunkach wzrostu gospodarczego. Fundusze inwestycyjne są nastawione na wykorzystywanie moŜliwości jakie dają współczesne procesy technologiczne i wiedza menedŜerska. Ich zainteresowanie nowymi spółkami jest szczególnie cenne dla proekologicznego rozwoju gospodarki. Fundusze Strukturalne i Fundusz spójności Polska moŜe korzystać z funduszy strukturalnych Unii i Funduszu Spójności (www.cie.gov.pl lub www.ukie.gov.pl), przeznaczonego na wsparcie rozwoju transportu i ochrony środowiska. Pełnią one rolę silnego instrumentu pomocowego, zapewniającego kierowanie duŜych środków finansowych, m.in. na ochronę środowiska i zadania realizowane w tym zakresie szczególnie przez samorządy terytorialne. Unia Europejska (UE) przewiduje udzielenie Polsce pomocy na rozwój systemów infrastruktury ochrony środowiska poprzez instrumenty takie jak fundusze strukturalne i Fundusz Spójności (FS). Obecny okres programowania obejmuje lata 2007 – 2013. Cel strategii dla Funduszu Spójności to wsparcie podmiotów publicznych w realizacji działań na rzecz poprawy stanu środowiska będące realizacją zobowiązań Polski wynikających z wdraŜania prawa ochrony środowiska Unii Europejskiej, poprzez dofinansowanie: − realizacji indywidualnych projektów, − programów grupowych z zakresu ochrony środowiska, − programów ochrony środowiska rządowych i samorządowych. Jednym z kryteriów uzyskania środków finansowych z Funduszu Spójności jest wielkość projektu. Projekty takie są w stanie zorganizować głównie średnie lub duŜe miasta bądź np. związki miast czy gmin. Beneficjentem końcowym w ramach działań są samorządy wojewódzkie, powiatowe i gminne. W ramach działań dotyczących gospodarki odpadami na dofinansowanie mogą liczyć projekty ograniczające wpływ składowanych odpadów na powietrze atmosferyczne, wody i glebę poprzez: − modernizację istniejących wysypisk komunalnych, − budowę zakładów unieszkodliwiania odpadów (kompostownie, spalarnie), Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią Polskiej Akademii Nauk 201 Koncepcja selektywnej zbiórki odpadów na terenie miasta Białegostoku – marzec 2011 r. − − wprowadzenie na szeroką skalę systemu powtórnego zagospodarowania odpadów, regionalne programy likwidacji niebezpiecznych i dzikich wysypisk. Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko jest jednym z programów operacyjnych stanowiących instrumenty realizacji Narodowej Strategii Spójności na lata 2007-2013. Strategia ta zakłada znaczne przyspieszenie rozwoju społeczno-gospodarczego Polski, wzrost zatrudnienia oraz zwiększenie spójności społecznej, gospodarczej i terytorialnej z pozostałymi krajami UE. Głównym celem Programu jest podniesienie atrakcyjności inwestycyjnej Polski i jej regionów poprzez rozwój infrastruktury technicznej przy równoczesnej ochronie i poprawie stanu środowiska, zdrowia społeczeństwa, zachowaniu toŜsamości kulturowej i rozwijaniu spójności terytorialnej. Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej jest instytucją wdraŜającą w latach 2007-2013 dla projektów o wartości poniŜej 25 mln euro dotyczących osi priorytetowej II oraz osi priorytetowej V. Oś priorytetowa II, Gospodarka odpadami i ochrona powierzchni ziemi, w zakresie: − instalacji i systemów obsługujących min. 150 tys. mieszkańców spójnych z krajowym i wojewódzkimi planami gospodarki odpadami − rekultywacji na cele przyrodnicze terenów zdegradowanych. Oś priorytetowa V - ochrona przyrody i kształtowanie postaw ekologicznych, ( m. in. w zakresie edukacji ekologicznej. Zgodnie z załoŜeniami, Priorytet II: Gospodarka odpadami i ochrona powierzchni ziemi, ma przyczynić się do wdroŜenia nowoczesnych technologii odzysku i unieszkodliwiania odpadów komunalnych, w tym termicznego przekształcania odpadów oraz intensyfikacji odzysku, recyklingu odpadów oraz ich unieszkodliwiania w procesach innych niŜ składowanie, w takŜe likwidacji zagroŜeń wynikających ze składowania odpadów zgodnie z krajowym i wojewódzkimi planami gospodarki odpadami. Działanie 2.1.: Kompleksowe przedsięwzięcia z zakresu gospodarki odpadami komunalnymi ze szczególnym uwzględnieniem odpadów niebezpiecznych. Działanie realizowane będzie poprzez rozwój nowoczesnych technologii odzysku i unieszkodliwiania odpadów komunalnych, w tym termicznego przekształcania odpadów oraz intensyfikację odzysku, w tym recyklingu odpadów oraz ich unieszkodliwiania w procesach innych niŜ składowanie, ze szczególnym uwzględnieniem odpadów niebezpiecznych wydzielonych ze strumienia odpadów komunalnych. W ramach działania budowane będą kompleksowe obiekty, obejmujące instalacje umoŜliwiające przygotowanie odpadów do procesów odzysku, w tym recyklingu lub unieszkodliwiania poszczególnych rodzajów odpadów komunalnych w procesach innych niŜ składowanie. Ponadto, będzie realizowane tworzenie kompleksowych systemów selektywnego zbierania odpadów komunalnych, w szczególności odpadów niebezpiecznych, a takŜe odpadów wielkogabarytowych i budowlanych oraz odpadów opakowaniowych i zielonych (z ogrodów i parków). Będą podejmowane równieŜ działania na rzecz likwidacji zagroŜeń wynikających ze składowania odpadów zgodnie z krajowym i wojewódzkimi planami gospodarki odpadami. Instalacje przeznaczone będą do obsługi regionów zamieszkałych przez minimum 150 tys. mieszkańców. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią Polskiej Akademii Nauk 202 Koncepcja selektywnej zbiórki odpadów na terenie miasta Białegostoku – marzec 2011 r. Regionalny Program Operacyjny Województwa Podlaskiego na lata 2007-2013 (RPOWP) Inwestycje z zakresu gospodarki odpadami mogą być realizowane w ramach Osi Priorytetowej V – Rozwój infrastruktury ochrony środowiska. Głównym celem tej Osi jest zachowanie dziedzictwa środowiska naturalnego poprzez inwestycje infrastrukturalne zmniejszające negatywne skutki cywilizacji. W ramach tej Osi wspierane będą projekty o zasięgu ponadlokalnym, jak i o zasięgu lokalnym o wartości nieprzekraczającej 1 mln euro. Priorytetowo traktowane będą min. inwestycje dotyczące kompleksowego zagospodarowania odpadów wraz z instalacjami do termicznego przekształcania odpadów z odzyskiem energii (w tym, np. międzygminne sortownie, kompostownie, obiekty do końcowego unieszkodliwiania odpadów, tj. zakłady mechaniczno-biologiczne, spalarnie, składowiska odpadów, kampanie edukacyjne), przewidziane w Wojewódzkim Planie Gospodarki Odpadami. Dodatkowo w ramach programu przewidziana jest pomoc dla przedsięwzięć zmierzających do likwidacji „dzikich” wysypisk śmieci. Program LIFE+ Program LIFE+ jest instrumentem finansowym wspierającym politykę ochrony środowiska Unii Europejskiej. Głównym celem programu LIFE+ jest wspieranie działań mających na celu wdraŜanie prawa wspólnotowego oraz wzmocnienie polityki w zakresie ochrony środowiska, jak równieŜ wskazywanie nowych rozwiązań problemów związanych z wdraŜaniem i realizacją polityki ochrony środowiska. Środki na gospodarowanie odpadami dostępne są w drugim komponencie: LIFE – Środowisko i obejmują m.in. działania związane z zapobieganiem, recyklingiem i racjonalną gospodarką strumieniami odpadów. W szczególności, LIFE+ wspiera wdraŜanie szóstego Programu Działania Środowiskowego Wspólnoty (6th EAP, 2002–2012), włącznie z jego strategiami tematycznymi, oraz zapewnia wsparcie finansowe dla środków i przedsięwzięć wnoszących wartość dodaną w dziedzinie ochrony przyrody i środowiska państw członkowskich UE. Program ten jest realizowany w latach 2007 – 2013 i stanowi kontynuację programu LIFE, realizowanego w latach 1992 - 2006. Instrument finansowy LIFE+ jest bardzo wymagającym programem, obejmującym róŜnorodne zagadnienia poczynając od ochrony przyrody i róŜnorodności biologicznej, przez zmiany klimatu, ochronę powietrza, ochronę gleb i wód, przeciwdziałanie hałasowi, ochronę zdrowia aŜ po działania mające na celu wzrost świadomości społecznej w dziedzinie środowiska. Zasady wdraŜania LIFE+ są następujące: Program zarządzany jest przez Komisję Europejską, która raz do roku ogłasza nabór wniosków. Wnioski kierowane są do Komisji za pośrednictwem Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, który od września 2008 r. pełni funkcję Krajowego Punktu Kontaktowego LIFE+. Termin przesyłania wniosków LIFE+ do NFOŚiGW jest wskazany w Kalendarium. Finansowanie z LIFE+ mogą otrzymywać jednostki, podmioty i instytucje publiczne lub prywatne zarejestrowane na terenie dowolnego państwa naleŜącego do Wspólnoty Europejskiej. Beneficjenci mogą tworzyć partnerstwa w celu realizacji poszczególnych projektów. Wnioski o udzielenie dofinansowania w ramach Instrumentu Finansowego LIFE+ publikowane są w specjalnych pakietach aplikacyjnych dla kaŜdego komponentu, zarówno na stronie internetowej Komisji Europejskiej, jak i Narodowego Funduszu. WaŜne jest, aby przed złoŜeniem wniosku do Komisji Europejskiej, beneficjenci dokładnie sprawdzili, czy działania przedstawione we wniosku, w ramach ich projektu, istotnie nie mogą być lub nie są finansowane z innych środków europejskich. NFOŚiGW jako Krajowy Punkt Kontaktowy, oprócz wspomnianego juŜ przekazywania wniosków LIFE+ do Komisji Europejskiej pełni następujące funkcje: Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią Polskiej Akademii Nauk 203 Koncepcja selektywnej zbiórki odpadów na terenie miasta Białegostoku – marzec 2011 r. Przeprowadzanie krajowego naboru wniosków o dofinansowanie z LIFE+ wraz z oceną kompletności wniosków; − BieŜąca współpraca z Komisją Europejską, w tym reprezentowanie Polski na Komitecie sterującym LIFE+; − Działalność promocyjna mająca na celu poinformowanie społeczeństwa o moŜliwości skorzystania z LIFE+ w celu dofinansowania działań w zakresie ochrony środowiska; − BieŜąca współpraca z potencjalnymi wnioskodawcami, w tym m.in. konsultacje przy przygotowywaniu wniosków. Wnioskodawcy pragnący, by NFOŚiGW włączył się finansowo w realizację projektu mogą składać do NFOŚiGW osobne wnioski o udzielenie dofinansowania przedsięwzięć LIFE+ ze środków krajowych. KaŜdego roku termin złoŜenia wniosku publikowany jest wraz z formularzami wniosków o dofinansowanie NFOŚiGW. Narodowy Fundusz zapewnia współfinansowanie projektów LIFE+ do wysokości 95% kosztów kwalifikowanych. Dofinansowanie mogą otrzymać zarówno Beneficjenci koordynujący projektów realizowanych na terenie Polski, jak równieŜ polscy partnerzy (Współbeneficjenci) projektów międzynarodowych. − Pozostałe źródła finansowania Wśród moŜliwych do zastosowania innych źródeł finansowania selektywnej zbiórki odpadów moŜna wymienić: − opłaty produktowe - opłaty nakładane na produkty obciąŜające środowisko np. opakowania, baterie, świetlówki. Wpływy z tego tytułu, trafiające do budŜetu państwa, będą przeznaczane na wspomaganie i dofinansowanie systemu recyklingu (Ustawa o opakowaniach i odpadach opakowaniowych z dnia 11 maja 2001 r. (Dz.U.2001.63.638) – weszła z dniem 1 stycznia 2002 r.), − depozyty ekologiczne - obciąŜenia nakładane na produkty, podlegające zwrotowi w momencie przekazania tego produktu do recyklingu lub unieszkodliwienia (Ustawa o obowiązkach przedsiębiorców w zakresie gospodarowania niektórymi odpadami oraz o opłacie produktowej i opłacie depozytowej z dnia 11 maja 2001 r. (tekst jednolity Dz.U. z 2007 r. Nr 90, poz. 607) – weszła z dniem 1 stycznia 2002 r.). − opłata za przyjęcie odpadów na składowisko. Interesującą formą wspomagania inwestycji proekologicznych jest leasing. Polega on na oddaniu na określony czas przedmiotu w posiadanie uŜytkownikowi, który za opłatą korzysta z niego, z moŜliwością docelowego nabycia praw własności. Leasing jest jedną z najszybciej rozwijających się form finansowania inwestycji w Polsce. Wkracza on coraz bardziej w sferę finansowania inwestycji proekologicznych. Zwykle z leasingu korzysta podmiot, który nie posiada wystarczających środków na zakup potrzebnego sprzętu lub który nie posiada wystarczającego zabezpieczenia potrzebnego do wzięcia kredytu bankowego. Z tego powodu leasing uznawany jest bardziej niŜ kredyt uniwersalną i elastyczną formę finansowania działalności inwestycyjnej. Z punktu widzenia podmiotu gospodarczego największymi zaletami leasingu są moŜliwości łatwego dostępu do najnowszej techniki bez angaŜowania własnych środków finansowych oraz rozłoŜenie finansowania przedsięwzięć w długim okresie czasu, co jest szczególnie istotne przy wielu rodzajach inwestycji ekologicznych. Finansowaniem ochrony środowiska w Polsce interesuje się coraz więcej banków i funduszy inwestycyjnych. Rozwija się teŜ pomoc zagraniczna, dzięki której funkcjonuje w Polsce wiele fundacji ekologicznych. Poszukiwane są teŜ nowe instrumenty ekonomiczno – finansowe w ochronie środowiska, takie jak opłaty produktowe czy ekoobligacje. Inwestorzy Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią Polskiej Akademii Nauk 204 Koncepcja selektywnej zbiórki odpadów na terenie miasta Białegostoku – marzec 2011 r. w zakresie ochrony środowiska mogą więc liczyć na to, Ŝe system finansowania przedsięwzięć proekologicznych w Polsce będzie rozwijał się nadal, oferując coraz szersze formy finansowania i coraz większe środki finansowe, przeznaczane na wsparcie działań słuŜących ochronie środowiska w naszym kraju. Konsekwencją członkostwa Polski w Unii było przystąpienie do Europejskiego Obszaru Gospodarczego (EOG). Tworzy go 25 krajów Unii Europejskiej oraz Norwegia, Lichtenstein i Islandia. Polska stała się członkiem EOG na mocy podpisanej Umowy o rozszerzeniu Europejskiego Obszaru Gospodarczego. Jednym z elementów podpisanej umowy było przyznanie Polsce środków finansowych w postaci dwóch instrumentów: − Mechanizmu Finansowego Europejskiego Obszaru Gospodarczego; − Norweskiego Mechanizmu Finansowego. Oba mechanizmy zostały objęte jednolitymi zasadami i procedurami oraz podlegają jednemu systemowi zarządzania i wdraŜania w Polsce. Funkcję koordynującą pełni Ministerstwo Gospodarki i Pracy. W ramach Mechanizmu Finansowego Europejskiego Obszaru Gospodarczego i Norweskiego Mechanizmu Finansowego wspierane mogą być działania w zakresie ochrony środowiska, w tym np. organizacja selektywnej zbiórki odpadów, a następnie zagospodarowanie ich przez odzysk – większość projektów powinna dotyczyć uzupełnienia systemu gospodarowania odpadami komunalnymi przez zbiórkę i recykling odpadów z urządzeń elektronicznych, sprzętu AGD, odpadów opakowaniowych oraz zagospodarowania odpadów z remontu obiektów budowlanych i z przebudowy infrastruktury drogowej. MoŜliwe jest zgłaszanie przedsięwzięć dotyczących innych rodzajów odpadów stałych. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią Polskiej Akademii Nauk 205
