Diagnoza 2.0 - Biuletyn Informacji Publicznej
Transkrypt
Diagnoza 2.0 - Biuletyn Informacji Publicznej
STRATEGIA ROZWOJU GMINY KLODZKO DIAG NO ZA STANU GMINY Powiat: Klodzko Województwo: Dolnoslaskie MARZEC 2001 Dokument przygotowany przy wspólpracy z Agencja Rozwoju Regionalnego „AGROREG” S.A. Spis tresci 1 Wstep ........................................................................................................... 4 Rozwój gminy - zwiezla charakterystyka gospodarcza........................................ 4 Pozycja gminy w powiecie i regionie................................................................. 4 Dokumenty rozwojowe opracowane od 1999 roku ............................................. 5 Wykorzystane materialy.................................................................................... 5 2 Charakterystyka obszaru............................................................................. 6 Pozycja geograficzna ....................................................................................... 6 Ludnosc ........................................................................................................... 6 Struktura i wykorzystanie przestrzeni ................................................................ 7 Mieszkania i gospodarstwa domowe ................................................................. 7 Obecny stan dokumentacji przestrzenno-planistycznej ....................................... 8 3 Infrastruktura .............................................................................................. 9 Infrastruktura transportowa ............................................................................. 9 Infrastruktura techniczna................................................................................ 11 Tereny i obiekty dla prowadzenia dzialalnosci gospodarczej............................ 12 4 Gospodarka................................................................................................ 13 Przemysl, budownictwo, handel i uslugi.......................................................... 13 Rolnictwo, lesnictwo ...................................................................................... 14 Analiza budzetu miny ..................................................................................... 17 Zorganizowanie sektora gospodarczego.......................................................... 18 5 Rynek pracy............................................................................................... 19 Oferta i popyt na sily robocze......................................................................... 19 6 Infrastruktura spoleczna, kultura i sport .................................................. 21 Szkolnictwo .................................................................................................... 21 Sluzba zdrowia............................................................................................... 22 Strategia Rozwoju Gminy Klodzko 2 Opieka spoleczna ........................................................................................... 22 Kultura i sport ............................................................................................... 22 7 Srodowisko naturalne ................................................................................ 24 Czystosc powietrza......................................................................................... 24 Woda............................................................................................................. 24 Grunty ........................................................................................................... 24 Odpady .......................................................................................................... 25 Ochrona krajobrazu ....................................................................................... 25 Najwiekszy sprawcy zanieczyszczenia powietrza i wód..................................... 26 Trend od 1990 r. ............................................................................................ 26 Podsumowanie / zakonczenie.......................................................................... 27 8 Rekreacja i ruch turystyczny ..................................................................... 28 Obszary rekreacyjne....................................................................................... 28 Infrastruktura turystyczna .............................................................................. 28 Zabytki kultury i historii ................................................................................. 29 Osrodki sportu, rekreacji i zabawy.................................................................. 30 Formy przyrodnicze ....................................................................................... 30 Frekwencja .................................................................................................... 31 Podsumowanie / zakonczenie.......................................................................... 31 Strategia Rozwoju Gminy Klodzko 3 1 Wstep Rozwój gminy - zwiezla charakterystyka gospodarcza Historia gminy Gmina Wiejska Klodzko powstala na mocy uchwaly Wojewódzkiej Rady Narodowej we Wroclawiu w 1972 roku. W sklad Gminy wchodzily 23 wsie. Gmina znajdowala sie na obszarze województwa wroclawskiego, w powiecie klodzkim W 1975 roku w wyniku zmian administracyjnych Gmina Wiejska Klodzko znalazla sie na obszarze województwa walbrzyskiego. Równoczesnie ze zwiekszeniem liczby województw zlikwidowano powiatowy szczebel administracji W 1976 roku w sklad gminy weszlo 7 wsi ze zlikwidowanej Gminy Zelazno oraz 5 wsi z Gminy Bozków. W 1990 roku na mocy ustawy o samorzadzie terytorialnym gminy ulegly przeksztalceniu z terenowych organów administracji rzadowej w jednostki samorzadu terytorialnego. W 1999 roku w wyniku reformy administracyjnej kraju, polegajacej na zmniejszeniu liczby województw i utworzeniu powiatowego szczebla administracji samorzadowej Gmina Wiejska Klodzko znalazla sie w powiecie klodzkim, województwie dolnoslaskim. Gospodarka gminy ma charakter rolniczo-przemyslowy. Dominujaca czesc mieszkanców gminy utrzymuje sie z pracy w rolnictwie. W gminie znajduje sie okolo 1400 gospodarstw, przecietna wielkosc gospodarstwa wynosi okolo 8 ha. Glównym sektorem nierolniczym gospodarki gminy jest sektor produkcji przemyslowej. Pozycja gminy w powiecie i regionie Gmina Wiejska Klodzko znajduje sie w powiecie klodzkim, województwie dolnoslaskim. Jest jedna z czternastu gmin powiatu w ogóle i jedna z dwóch gmin wiejskich. Gmina Klodzko posiada najwieksza liczbe mieszkanców wsród gmin wiejskich województwa dolnoslaskiego, wsród wszystkich gmin zajmuje pozycje 34. Pod wzgledem wielkosci gmina zajmuje 4 miejsce wsród gmin wiejskich województwa i 11 ogólem. Gmina Klodzko zlokalizowana jest w centrum Kotliny Klodzkiej wokól Miasta Klodzka. Obszar gminy to teren o charakterze podgórskim i górskim. Tabela 1 Glówne wskazniki gminy i ich porównanie z srednimi wartosciami dla pozostalych szczebli administracji (1998) Wskaznik Powierzchnia Uzytki rolne Ilosc mieszkanców ogólem Ilosc mieszkanców ogólem kobiety Przyrost naturalny ogólem Gestosc zaludnienia Ludnosc w wieku przedprodukcyjnym Ludnosc w wieku produkcyjnym Strategia Rozwoju Gminy Klodzko j. m. Dolny Powiat Gmina Slask Klodzki Klodzko 2 km 19947 1 643,37 252,0 2 km 11519,99 778,20 169,57 osoby 2982128 181 186 18299 osoby 1541668 93804 9381 osoby -687 -274 -28 osób./km2 149,5 110,4 70,47 osoby 716675 43456 4639 osoby 1833659 109667 10673 Uwagi 4 Ludnosc w wieku poprodukcyjnym Pracujacy ogólem Pracujacy ogólem kobiety Zasoby mieszkaniowe ogólem liczba mieszkan Zasoby mieszkaniowe ogólem powierzchnia uzytkowa mieszkan Mieszkania oddane do uzytku ogólem liczba mieszkan Liczba indywidualnych gospodarstw rolnych osoby osoby osoby 431794 730234 349534 28063 38168 18651 2987 1745 766 szt. 922260 56127 5131 m2 55952364 3336392 331424 szt. 4927 287 6 szt. 82485 6252 1400 Dokumenty rozwojowe opracowane od 1999 roku Program rozwoju malych i srednich przedsiebiorstw Dla Gminy Wiejskiej Klodzko opracowano plan rozwoju malych i srednich przedsiebiorstw na lata 1998-2002. Ustalony cel strategiczny rozwoju gospodarczego gminy Klodzko: Rozwój gminy w oparciu o walory rekreacyjno-wypoczynkowe, turystyczne, budownictwo jednorodzinne, uslugi i produkcje nieuciazliwa dla srodowiska. Wykorzystane materialy 1. Plan strategiczny rozwoju malych i srednich przedsiebiorstw w gminie wiejskiej Klodzko w latach 1998-2002. 2. Plan Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Klodzko. Strategia Rozwoju Gminy Klodzko 5 2 Charakterystyka obszaru Pozycja geograficzna Gmina Klodzko polozona jest w centrum Kotliny Klodzkiej na pograniczu Sudetów Wschodnich i Srodkowych w poludniowo-wschodniej czesci Dolnego Slaska. Obszar gminy to tereny o podgórskim i górskim charakterze. Urzezbienie terenu jest w znacznym stopniu nisko i sredniofaliste, co w polaczeniu ze sprzyjajacym klimatem stwarza korzystne warunki do dzialalnosci rolniczej. Ludnosc Ludnosc Gminy Klodzko wynosi 17 758 osób (zameldowanie na pobyt staly) w tym 9082 kobiet i 8676 mezczyzn. 100% ludnosci zamieszkuje na terenach wiejskich. Na 1 km2 przypada 70 osób. Tabela 2 Prognoza stanu ludnosci Gminy Klodzko na lata 2000-2010 – ludnosc zameldowana na pobyt staly i czasowy Rok 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 Ludnosc ogólem 17 912 17 853 17 789 17 780 17 753 17 730 17 709 17 690 17 672 17 659 17 645 Kobiety 9 192 9 164 9 124 9 122 9 108 9 096 9 084 9 075 9 067 9 058 9 051 Mezczyzni 8 720 8 689 8 666 8 658 8 645 8 634 8 625 8 617 8 608 8 601 8 594 Pod wzgledem ilosci mieszkanców Gmina Klodzko jest najwieksza gmina wiejska na Dolnym Slasku. Na terenie Gminy Klodzko wyraznie zaznacza sie tendencja do zmniejszania sie liczby mieszkanców. Struktura wiekowa Porównujac ogólna strukture wiekowa ze struktura wiekowa wg plci wyraznie widac iz w grupach wiekowych 0-14 i 15-59 odsetek mezczyzn jest wyzszy w porównaniu do sredniej dla obydwu plci, natomiast w grupie 60+ znacznie wyzszy od sredniej dla obydwu plci jest odsetek kobiet. Tabela 3 Udzial mieszkanców wg wieku - stan na dzien 26.10.1999. Grupa Wiekowa 0-14 15-59 60+ Razem Wszyscy obywatele ilosc % 3406 19,2 11126 62,7 3226 18,1 17758 100 Strategia Rozwoju Gminy Klodzko Mezczyzni ilosc % 1732 5778 1166 8676 Kobiety 20,0 66,6 13,4 100 ilosc 1674 5348 2060 9082 % 18,4 58,9 22,7 100 6 Struktura i wykorzystanie przestrzeni Na obszarze gminy znajduje sie 35 wsi, z których 13 ma mniej niz 200 mieszkanców, natomiast 2 2000 i wiecej. Najwiekszymi wsiami sa Krosnowice i Oldrzychowice. Tabela 4 Wsie wg wielkosci - stan na dzien Wielkosc wsi (ilosc mieszkanców) do 199 200 – 499 500 – 999 1000 - 1999 2000 - 4999 Razem ilosc wsi 13 11 7 2 2 35 Liczba mieszkanców razem 1420 3086 5385 2443 5424 17758 % 37,2 31,4 20,0 5,7 5,7 100 % 8,0 17,4 30,3 13,8 30,5 100 Mieszkania i gospodarstwa domowe Tabela 5 Zasoby mieszkaniowe ogólem liczba mieszkan (1998) Mieszkania razem 5131 56127 922260 Gmina Klodzko Powiat Klodzko Dolny Slask Zasoby mieszkaniowe 70 60 64,59 59,44 60,67 50 40 30 20 18,36 10 3,5 3,1 18,91 19,17 3,2 0 Powierzchnia uzytkowa/1 mieszkanie Gmina Klodzko Strategia Rozwoju Gminy Klodzko Osób/1 mieszkanie Powiat Klodzki Powierzchnia urzytkowa mieszkania/1 mieszkaniec Dolny Slask 7 Zasoby mieszkaniowe przypadajace na jednego mieszkanca w Gminie Wiejskiej Klodzko sa zblizone do wskazników dla powiatu i województwa. Powierzchnia uzytkowa jednego mieszkania jest wyzsza w gminie w porównaniu z powiatem i województwem. Wieksza jest równiez liczba osób zamieszkujaca w jednym mieszkaniu, natomiast nieznacznie mniejsza jest powierzchnia uzytkowa mieszkania przypadajaca na jednego mieszkanca. Tabela 6 Wykaz mieszkan wg powierzchni i wielkosci (1998) Ilosc mieszkan razem Gmina Klodzko 5131 Powiat Klodzki 56127 Dolny Slask 922260 PU - powierzchnia uzytkowa PU mieszkan m2 PU Osób 2 [m ] / 1 mieszkanie /1 mieszkanie 331424 3336392 55952364 64,59 59,44 60,67 3,5 3,1 3,2 m2 PU /1 mieszkanca 18,36 18,91 19,17 Obecny stan dokumentacji przestrzenno-planistycznej Gmina posiada opracowany w 1992 roku Plan Ogólny Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Klodzko. Plan ten bedzie obowiazywal do 2002 roku. W opracowaniu znajduje sie Studium Uwarunkowan i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego, którego opracowywanie zostanie ukonczone do 15 marca br. Przygotowywanych jest równiez 13 miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego dla 13 najwiekszych wsi gminy. Ich opracowanie zostanie zakonczone do 30 marca br. Strategia Rozwoju Gminy Klodzko 8 3 Infrastruktura Infrastruktura transportowa Transport drogowy Siec drogowa na terenie gminy jest dobrze rozwinieta. Gmina polozona jest wokól miasta Klodzka, który jest glównym wezlem komunikacyjnym Kotliny Klodzkiej. Wszystkie wsi znajdujace sie na terenie gminy maja polaczenie drogowe z miastem Klodzko Gestosc sieci dróg i ich przepustowosc w pelni zaspokajaja potrzeby gminy. Nienajlepsza jest natomiast jakosc dróg, choc ostatnich latach ulegla znacznej poprawie na skutek remontów w ramach usuwania skutków powodzi 1997 i 1998. Tabela 7 Siec drogowa 1999 Wyszczególnienie drogi gminne drogi powiatowe drogi wojewódzkie drogi krajowe Razem wszystkie drogi j.m. km km km km km Ilosc % 948 138 16,5 18,6 1121,1 84,6 12,3 1,5 1,7 100,0 Struktura dróg w Gminie Klodzko km drogi powiatowe 12,3% km drogi wojewódzkie 1,5% km drogi krajowe 1,7% km drogi gminne 84,6% Gestosc sieci drogowej w gminie: 4,45 km/km2 Strategia Rozwoju Gminy Klodzko 9 Transport kolejowy Przez teren gminy przebiega 5 linii kolejowych laczacych Klodzko z Kudowa, Miedzylesiem, Walbrzychem, Wroclawiem i Stroniem Slaskim. Szlaki te posiadaja znaczenie z punktu widzenia gospodarki i turystyki. Stan polaczenia Wroclaw – Miedzylesie jest dobry natomiast pozostale polaczenia sa w bardzo zlym stanie. Stal sie to podstawa do podjecia decyzji o zamknieciu polaczen do Kudowy i Stronia Slaskiego. Sytuacje pogorszyly powodzie w roku 1997 i 1998. Szczególnie zniszczona zastala linia Klodzko – Kudowa. W zlym stanie jest równiez linia do Walbrzych, w szczególnosci jej obiekty mostowe. Gestosc sieci kolejowej w gminie: 69 km/ 254 km2 =0,2716 Transport lotniczy Na terenie Gminy Klodzko brak jest lotniska oraz ladowiska dla smiglowców. Brak takiego obiektu utrudnia uprawianie sportów lotniczych na terenie Kotliny Klodzkiej, oslabia równiez mozliwosci dzialania w przypadkach zagrozenia (brak lotniska sanitarnego i calodobowego ladowiska dla smiglowców) Transport wodny Siec wodna na terenie gminy jest bardzo dobrze rozwinieta, jednak górski charakter cieków wodnych uniemozliwia ich wykorzystanie w celach transportowych poza ruchem turystycznym – splywy kajakowe. Strategia Rozwoju Gminy Klodzko 10 Infrastruktura techniczna Energia elektryczna Istniejaca siec energetyczna jest w zlym stanie i nie funkcjonuje w sposób prawidlowy. Praktycznie we wszystkich miejscowosciach gminy wystepuja spadki napiecia, wobec czego konieczne jest przeprowadzenie reelektryfikacji tzn. budowa nowych stacji transformatorowych oraz wymiana linii niskiego napiecia. Gospodarka wodna Gospodarstwa domowe na terenie Gminy Klodzko zaopatruja sie w wode pitna z dwóch systemów: system wodociagów oraz indywidualne studnie. W gminie wystepuja czasowe niedobory wody w gospodarstwach domowych zaopatrujacych sie ze studni indywidualnych Tabela 8 Wybrane wskazniki eksploatacji publicznej sieci wodociagowej Wskaznik Ilosc gospodarstw domowych podlaczonych do publicznej sieci Dlugosc sieci Ilosc przylaczen do sieci. Dlugosc przylaczy j. m. Gmina Klodzko liczba 1296 km liczba km 48,6 569 13,4 Tabela 9 Wybrane wskazniki korzystania z kanalizacji publicznej Wskaznik Ilosc podlaczonych gospodarstw domowych Ilosc oczyszczalni scieków Wydajnosc oczyszczalni /laczna/ Dlugosc sieci kanalizacyjnej bez przylaczen Ilosc przylaczen do sieci kanalizacyjnej Laczna dlugosc przylaczen j.m. m3/dzien km km Gmina Klodzko 557 3 1050 12,5 229 4 Telekomunikacja, technika lacznosci Tabela 10 Liczba abonentów telefonicznych (1998) Wyszczególnienie Liczba abonentów Liczba abonentów na 100 mieszkanców Gmina Klodzko 2255 12,3 Powiat Klodzki Dolny Slask 33704 679111 18,6 22,8 Postep w telefonizacji Gminy Klodzko jest w ostatnich latach znaczacy. Czesciowo przyczynilo sie do tego usuwanie skutków powodzi w roku 1997, oraz zwiekszone naklady inwestycyjne TP S.A. w ostatnich latach. Strategia Rozwoju Gminy Klodzko 11 Tereny i obiekty dla prowadzenia dzialalnosci gospodarczej Preferowane kierunki inwestycyjne w Gminie: PRZEMYSLOWY: ?? eksploatacja surowców, ?? przemysl meblarski, ?? przemysl odziezowy, ROLNICZY: ?? przetwórstwo owocowo-warzywne, ?? utworzenie gieldy rolnej, ?? adaptacja istniejacych zagród rolniczych pod dzialalnosc agroturystyczna, USLUGOWY: ?? rozwój uslug ogólnodostepnych TURYSTYCZNEGO: ?? budowa hoteli i pensjonatów, ?? budowa lotniska sportowego, ?? budowa pola golfowego, OCHRONA SRODOWISKA: ?? budowa oczyszczalni scieków, ?? budowa wysypiska smieci, ?? budowa wodociagów i kanalizacji scieków, W ofercie inwestycyjnej gminy zlokalizowano piec stref o róznym przeznaczeniu: ?? strefa budownictwa przemyslowo-uslugowego wies: Oldrzychowice Klodzkie. ?? strefa budownictwa uslugowo-handlowego wsie: Oldrzychowice Klodzkie, Krosnowice. ?? - strefa specjalna wies Wojciechowice – teren pod budowe pola golfowego, wies Boguszyn – teren pod budowe lotniska turystycznego, wsie Swiecko, Jaszkówka – teren pod budowe stacji paliw, wies Wojciechowice – teren pod budowe tras i wyciagów narciarskich, wies Wojbórz – teren pod budowe lodowiska wraz z infrastruktura towarzyszaca, wsie Jaszkowa Dolna, Zelazno – teren pod budowe obiektów przemyslowych, wsie Starków, Droszków, Podzamek, Morzyszów, Podtynie Stary Wielislaw, SwieckoHuberek – tereny pod budowe infrastruktury rekreacyjnej i turystycznej, ?? strefa rekreacyjna i turystyczna Wsie: Wilcza, Jaszkowa Górna, Jaszkówka. ?? strefa zabudowy mieszkaniowej Wsie: Oldrzychowice Klodzkie, Zelazno, Wilcza Strategia Rozwoju Gminy Klodzko 12 4 Gospodarka Przemysl, budownictwo, handel i uslugi Tabela 11 Gospodarka - liczba zatrudnionych (1998) Wyszczególnienie Ogólem Rolnictwo, lesnictwo, lowiectwo Rybolówstwo i rybactwo Przemysl Górnictwo i kopalnictwo Dzialalnosc produkcyjna Zaopatrywanie w energie elektryczna, gaz i wode Budownictwo Handel i naprawy Hotele i restauracje Transport, skladowanie, lacznosc Posrednictwo finansowe Obsluga nieruchomosci i firm Administracja publiczna, obrona narodowa Edukacja Ochrono zdrowia i opieka socjalna Pozostala dzialalnosc uslugowa, komunalna, socjalna i indywidualna Gmina Klodzko 1745 86 1 634 90 485 59 49 415 8 52 12 125 201 141 21 Tabela 12 Struktura podmiotów wg wlasnosci 1998 Wyszczególnienie Ogólem Sektor publiczny Sektor prywatny w tym osoby fizyczne Gmina Klodzko 844 18 826 731 Tabela 13 Liczba podmiotów wg wybranych dzialalnosci 1998 Wyszczególnienie Produkcja Budownictwo Handel i naprawy Transport Strategia Rozwoju Gminy Klodzko Gmina Klodzko 136 78 328 98 13 Tabela 14 Najwieksi pracodawcy na terenie Gminy Klodzko 1999 Nazwa/miejscowosc Bielinex-Beton / Bierkowice Boltex / Krosnowice Kajzerka / Zelazno Marsped / Oldrzychowice Plan Inwest / Krosnowice Rapmet / Krosnowice Stol-Plast / Szalejów Dolny Syntetyka / Szalejów Dolny Rodzaj dzialalnosci Zatrudnienie Produkcja, uslugi 48 Produkcja Produkcja 39 60 Rodzaj produkcji, uslug Produkcja piasku, zwiru, betonu Odziez sportowa Chleb, ciasta Uslugi-produkcja 27 Uslugi spedycyjne Produkcja 363 Produkcja mebli Produkcja 32 Elementy stalowe Produkcja, handel, uslugi 39 Produkcja, montaz okien Produkcja 50 Produkcja styropianu i artykulów chemicznych Rolnictwo, lesnictwo Tabela 15 Struktura urzytków rolnych 1996 Wyszczególnienie grunty ogólem grunty orne laki pastwiska sady tereny lesne pozostale grunty Gmina Klodzko ha % 25 200,0 100,0 11 116 1 704 4 098 94 5 550 2 638 44,1 6,8 16,3 04 22,0 10,5 Powiat Klodzki ha % 161 928,0 100,0 43 046 15 979 18 351 444 69 670 14 438 26,6 9,9 11,3 0,3 43,0 8,9 Dolny Slask ha % 1 975 100,0 304,0 901 965 45,7 149 437 7,6 90 893 4,6 9 704 0,5 562 093 28,5 261 212 13,2 Grunty orne zajmuja 44,1% ogólnej powierzchni gminy. Jest to wartosc zblizona do wskaznika dla Dolnego Slaska, natomiast znacznie wieksza w porównaniu ze srednia dla Powiatu Klodzkiego. Udzial w strukturze gruntów uzytków zielonych w gminie jest zblizony do udzialu UZ w powiecie, jest to wartosc znacznie wieksza w porównaniu z Dolnym Slaskiem, co wynika z podgórskiego i górskiego charakteru gminy jak równiez Powiatu Klodzkiego. Niski jest natomiast stopien zalesienia gminy, zarówno w porównaniu do Powiatu Klodzkiego jak równiez Dolnego Slaska. Strategia Rozwoju Gminy Klodzko 14 Struktura wykorzystania gruntów w Gminie Klodzko pozostale grunty 10,5% tereny lesne 22,0% sady 0,4% grunty orne 44,1% pastwiska 16,3% laki 6,8% Tabela 16 Ilosc podmiotów zajmujacych sie rolnictwem Wyszczególnienie Liczba Gospodarstwa indywidualnie Pozostale podmioty 1400 3 Na terenie Gminy Klodzko znajduje sie okolo 1 400 gospodarstw rolnych. Srednia powierzchnia indywidualnego gospodarstwa rolnego wynosi okolo 8 ha. Tabela 17 Wykorzystanie powierzchni GO pod uprawy 1998 j. m. ha % zboze 8000 72,0 pszenica 5500 49,5 zyto 150 1,3 Burak cukr. 200 1,8 rzepak 1200 10,8 ziemniaki 600 5,4 W strukturze upraw polowych gmny dominuja zboza. Zbozem o najwiekszej powierzchni uprawy jest pszenicazajmujaca niemal 50% w strukturze uprawy. Maly jest natomiast w strukturze upraw udzial roslin okopowych. Jest to spowodowane z jednej strony warunkami klimatycznymi, z drógiej zas strony brakiem w poblizu zakladu przetwórstwa ziemniaków oraz zla kondycja cukrowni. Tabela 18 Liczba zwierzat gospodarskich 1998 j. m. liczba bydlo ogólem 3 000 Strategia Rozwoju Gminy Klodzko bydlo mleczne 1 300 trzoda chlewna 4 000 drób 30 000 15 W ostatnich latach daje sie zaobserwowac ciagly spadek produkcji zwierzecej. W przypadku bydla spadek poglowia nastepuje od poczatku lat 90-tych. Jest on spowodowany spadkiem cen skupu mleka a w konsekwencji spadkiem oplacalnosci produkcji. Dodatkowym czynnikiem, jaki wplyna na ograniczenie poglowia bydla mlecznego jest brak na terenie Kotliny Klodzkiej zakladu przetwórstwa mleczarskiego. Pozytywnym zjawiskiem jest utworzenie jest utworzenie przez producentów mleka Spóldzielni Skupowej w Szalejewie Dolnym. Ze wzgledu na niska oplacalnosc produkcji rolników nie stac na podnoszenie jakosci produkcji, co w dluzszym okresie czasu moze spowodowac upadek mleczarstwa na terenie gminy. Produkcja trzody chlewnej podlega wahaniom, wynikajacym z „cyklu swinskiego” oraz zmianom w wielkosci popytu. Tabela 19 Dochód ze sprzedazy produktów i uslug w rolnictwie 1999 Wyszczególnienie Utarg ze sprzedazy produktów i uslug w tym produkty rolne bydlo rogate trzoda chlewna mleko zboze ziemniaki burak cukrowe Dochód w PLN na 1 ha terenów rolnych tys. PLN 17 000 10 800 750 1 800 2 000 6 000 1 000 500 1 Sytuacja dochodowa gospodarstw rolnych na terenie gminy jest bardzo trudna. Wynika ona z niskich cen skupu, przy jednoczesnie wyzszych kosztach produkcji wynikajacych z podgórskiego i górskiego charakteru tutejszego rolnictwa. Dodatkowym, niekorzystnym czynnikiem sa opóznione w stosunku do terenów nizinnych terminy zbiorów utrudniajace sprzedaz, w szczególnosci zbóz. Strategia Rozwoju Gminy Klodzko 16 Analiza budzetu miny Dochody gminy Planowane dochody ogólem gminy Klodzko wyniosa w roku 2000 wyniosa 17 798 625 zlotych. W roku ubieglym dochody gminy wyniosly 19 336 362 zl, a w roku 1998 wyniosly 28 209 755 zl. Widoczna jest wyrazna tendencja spadkowa w poziomie dochodów ogólem gminy klodzko. Tegoroczne dochody beda nizsze od ubieglorocznych o okolo 9% natomiast w porównaniu z rokiem 1998 sa nizsze az o 58%. Jest to zwiazane pomoca na usuwanie skutków powodzi z roku 1997 i 1998 jaka gmina otrzymala z budzetu panstwa oraz ze srodków pozabudzetowych. Tabela 20 Struktura dochodów budzetu Gminy Klodzko w latach 1998-2000 Wyszczególnienie Dochody ogólem (I+II+III) I Dochody wlasne Podatki i oplaty lokalne Udzial w podatkach stanowiacych dochody budzetu panstwa Pozostale dochody wlasne II Dotacje celowe Na zadania wlasne Na zadania celowe III Subwencja ogólna Zródla pozabudzetowe 1998 28 209 755 7 654 194 3 304 286 2 880 548 1999 19 336 362 8 267 740 3 874 544 2 233 795 2000 (plan) 17 798 625 9 741 185 4 825 000 2 826 985 1 469 360 9 038 898 6 655 726 2 383 172 5 631 603 5 885 060 2 159 401 3 952 187 1 833 243 2 118 944 7 116 435 – 2 089 200 1 806 450 124 000 1 682 450 6 250 990 – Analizujac strukture budzetu Gminy Klodzko w latach 1998-2000 widac wyrazny wzrost dochodów wlasnych. Tegoroczne dochody wlasne beda wyzsze od ubieglorocznych o okolo 18%, i o okolo 27% wyzsze w porównaniu z rokiem 1998. Wydatki budzetu gminy Wydatki ogólem gminy Klodzko w roku 2000 wyniosa okolo 17 848 625 zlotych. Planowane wydatki sa nizsze w porównaniu do roku 1999, kiedy wyniosly 20 157 827 zl , a takze z rokiem 1998 gdy wynosily 29 878 448 zl. Tendencja spadkowa jest bardzo wyrazna. Zjawisko to jest zwiazane ze zwiekszonymi wydatkami na usuwanie skutków powodzi w z lat 1997 i 1998. Jest to widoczne równiez w strukturze wydatków. Wydatki na inwestycje w roku 1998 wyniosly 14 226 543 zlotych i stanowily 47,7% wydatków budzetu, w roku 199 zostaly zmniejszone do poziomu 4 723 407 zl i stanowily 23,4% wydatków, natomiast w roku 2000 przewidziane sa inwestycje na poziomie 2 634 000 co stanowi 14,7% budzetu. Tabela 21 Struktura wydatków budzetu Gminy Klodzko w latach 1998-2000 Wyszczególnienie Wydatki ogólem (I+II) I Wydatki majatkowe Wydatki inwestycyjne II Wydatki biezace Wynagrodzenia i pochodne Pozostale wydatki biezace Strategia Rozwoju Gminy Klodzko 1998 29 818 448 14 226 543 14 226 543 15 591 905 6 696 162 8 895 743 1999 20 157 827 4 723 407 4 723 407 15 434 420 7 286 137 8 148 283 2000 (plan) 17 848 625 2 634 000 2 634 000 15 214 625 8 111 758 7 102 867 17 Wynik finansowy Wynik finansowy budzetu gminy w latach 1998 – 2000 jest ujemny. Pozytywnym zjawiskiem jest zmniejszanie sie deficytu budzetowego. W wymienionym okresie poziom strat byl najwyzszy w roku 1998 i wynosil – 1 608 693 zl., a planowany deficyt na rok 2000 wyniesie –500 000 zl. Zródlem finansowania deficytu budzetowego w byly kredyty i pozyczki. Tabela 22 Wynik finansowy i zródla pokrycia deficytu budzetowego Gminy Klodzka w latach 1998-2000 Wyszczególnienie Dochody ogólem Wydatki ogólem Wynik budzetu 1998 28 209 755 29 818448 - 1 608 693 1999 19 336 362 20 157 827 - 821 465 2000 (plan) 17 798 625 17 848 625 - 50 000 Zorganizowanie sektora gospodarczego Izby gospodarcze ?? Obszar Gminy Klodzko znajduje sie na obszarze dzialalnosci Izby Przemyslowo-Handlowej z siedziba w Klodzku przy ulicy Lutyckiej 6. Instytucja ta powstala w 1993 roku, zaprzestala dzialalnosci. Reaktywowana w roku 1998. ?? Wszyscy platnicy podatku rolnego sa na mocy Ustawy o Izbach Rolniczych z 1996 roku czlonkami samorzadu rolniczego. Rolnicy z obszaru Gminy Klodzko sa czlonkami Dolnoslaskiej Izby Rolniczej. Strategia Rozwoju Gminy Klodzko 18 5 Rynek pracy Oferta i popyt na sily robocze Liczba bezrobotnych w gminie ulega wahaniom, zarówno w cyklu rocznym jak równiez w dluzszych okresach czasu. W okresie kilkuletnim brak jest jednak dajacej sie zauwazyc wyrazne stalej tendencji spadku bezrobocia. Trzeba równoczesnie pamietac, iz Gmina Klodzko jest obszarem rolniczym, gdzie charakterystycznym zjawiskiem jest bezrobocie ukryte zwiazane z brakiem pozarolniczych miejsc pracy. Tabela 23 Podstawowe wskazniki bezrobocia w Gminie Klodzko Wyszczególnienie 1996 2107 1038 bd. 29 bd. Bezrobotni ogólem Kobiety Absolwenci szkól Osoby z ograniczeniem zdrowotnym Wolne miejsca pracy 1997 1607 876 bd. 28 bd. 1998 1704 1004 84 20 bd. Tabela 24 Bezrobocie na terenie gminy Klodzko Rok 1996 1997 1998 1999 % bezrobotnych w strukturze ludnosci czynnej zawodowe 20,2 15,2 16,0 17,8 % bezrobotnych w strukturze ludnosci czynnej zawodowe 25 % bezrobotnych 20 20,2 17,8 15 16,0 15,2 10 5 0 1996 1997 1998 1999 rok Strategia Rozwoju Gminy Klodzko 19 Struktura bezrobotnych Najwiecej bezrobotnych z Gminy Wiejskiej Klodzko znajduje sie w wieku 24-54 lata, najmniej w wieku powyzej 54 lata. W roku 98 w porównaniu z rokiem 95 zmniejszyla sie liczba bezrobotnych w wieku do 24 lat, zwiekszyla sie liczba bezrobotnych w przedziale wiekowym 2454 lata. Tabela 25 Podzial bezrobotnych wedlug wieku Wyszczególnienie wg wieku: do lat 24 do lat 54 ponad 54 lat Suma liczba udzial w% liczba 36 61 3 100 522 1141 41 1704 1995 udzial w% 1998 881 1509 62 2452 31 67 2 100 Najwiecej bezrobotnych w Gminie Wiejskiej Klodzko posiada wyksztalcenie podstawowe, co wynika z niskich kwalifikacji zawodowej tej grupy bezrobotnych. W porównaniu do roku 95 w 98 zwiekszyl sie udzial bezrobotnych o wyksztalceniu srednim. Tabela 26 Podzial bezrobotnych wedlug wyksztalcenia Wyszczególnienie wg wyksztalcenia: Podstawowe Zawodowe Srednie Wyzsze Suma udzial w% liczba 1995 1095 946 400 11 2452 udzial w% liczba 1998 45 38 16 1 100 726 562 409 7 1704 43 32 24 1 100 Najwiecej bezrobotnych pozostaje bez pracy dluzej niz 12 miesiecy, najmniej nie pracuje od 6 do 12 miesiecy. Szczególnie niekorzystne jest zjawisko pozostawania bez pracy dluzej niz 12 miesiecy, szczególnie wobec wzrostu ilosci osób trwale bezrobotnych w roku 1998 w porównaniu do 1995r. Tabela 27 Podzial bezrobotnych wedlug dlugosci okresu, przez który dana osoba jest w ewidencji bezrobotnych Dlugosc okresu przez który bezrobotny .jest w ewidencji bezrobotnych: do 6 m-cy do 12 m-cy ponad 12 m-cy Strategia Rozwoju Gminy Klodzko liczba udzial w% liczba 37 18 45 654 272 778 1995 912 443 1097 udzial w% 1998 38 16 46 20 6 Infrastruktura spoleczna, kultura i sport Szkolnictwo System szkolnictwa na terenie Gminny Klodzko obejmuje Przedszkola Gminne, Szkoly Podstawowe i Gimnazjum Wyzsze szkoly Na terenie Gminy Klodzko brak jest jednostek szkól wyzszych. Potrzeby mieszkanców w tym zakresie sa zaspokajane poza terenem gminy. Najwiekszym osrodkiem akademickim w regionie jest Wroclaw, ponadto w ostatnim czasie otwarto filie i oddzialy zamiejscowe uczelni wyzszych w Klodzku. Szkolnictwo srednie Na terenie Gminy brak jest szkól srednich. Potrzeby mieszkanców w tym zakresie sa zaspokajane przede wszystkim przez szkoly srednie zlokalizowane na terenie miasta Klodzka. Tabela 28 Liczby uczniów konczacych szkole podstawowa Wyszczególnienie Liczba uczniów rok szkolny 97/98 2212 98/99 99/2000 2000/2001 2001/2002 2061 1758 1623 1894 Szkolnictwo podstawowe Szkolnictwo podstawowe na dzien 01.09.1999 obejmuje: - 10 szkól podstawowych - 1 gimnazjum publiczne - 1 szkola podstawowa wygaszana Tabela 29 Wykaz placówek szkolnych wyszczególnienie Przedszkola Klasy w przedszkolach Dzieci w przedszkolach Wychowawczyni w przedszkolach Szkoly podstawowe Klasy w szkolach podstawowych Uczniowie szkól podstawowych Nauczyciele w szkolach podstawowych Szkoly specjalne Gimnazja Klasy w gimnazjach Zintegrowane szkoly srednie Nauczyciele w srednich szkolach zawodowych (glówny etat) Nauczyciele w gimnazjach (glówny etat) Nauczyciele w zintegrowanych szkolach srednich Szkoly zawodowe Strategia Rozwoju Gminy Klodzko Liczba 3 7 126 10 11 95 1495 180 (136+34) 1 10 16 - 21 Sluzba zdrowia Tabela 30 Wykaz osrodków zdrowia, 1999 Wyszczególnienie Liczba lekarzy w tym: Praktyka lekarza rodzinnego Centrum Medyczne ,,SALUS” Lekarz ZOZ Felczerzy ZOZ Szpitale Ilosc lózek w szpitalach Ambulatoria Ambulatoria laczone Osrodek opieki dlugoterminowej liczba 8 4 1 1 2 - Opieka spoleczna Tabela 31 Infrastruktura opieki spolecznej, I pólrocze 2000 Wyszczególnienie Osrodki Pomocy Spolecznej (OPS) Dom Pomocy Spolecznej (ponadgminny) Liczba miejsc w tym DPS-ie Ogólna liczba osób pobierajacych z OPS-u renty socjalne W tym pensjonariusze DPS Podzamek Ilosc osób pobierajacych zasilki stale, zasilki wyrównawcze Ilosc rodzin objetych pomoca w ramach ochrony macierzynstwa Ilosc rodzin objetych pomoca materialna (niezaleznie od zródla finansowania – srodki rzadowe, samorzadowe) liczba 1 1 75 162 64 56 46 711 Kultura i sport Tabela 32 Infrastruktura kulturalna i sportowa, 1999. Wyszczególnienie Kina czynne przez caly rok Liczba krzesel w kinach Biblioteki publiczne wl. z filiami Ksiegozbiór bibliotek publicznych Muzea wraz z filiami Galerie wraz ze salami wystawowymi. Teatry (budynki) Pozostale obiekty kulturalne (swietlice, domy ludowe) Obiekty sportowe ogólem Strategia Rozwoju Gminy Klodzko liczba 10 136 546 22 34 22 Kapieliska i baseny (zewnetrzne) z obsluga Baseny kryte Sale gimnastyczne wl. z szkolnymi i udostepnione dla publicznosci Stadiony zewnetrzne Stadiony kryte Stadiony zimowe kryte i zewnetrz. Pozostale obiekty sportowe Strategia Rozwoju Gminy Klodzko 6 13 15 23 7 Srodowisko naturalne Czystosc powietrza Na terenie gminy nie prowadzi sie stalego monitoringu czystosci powietrza. Wedlug opinii Powiatowego Inspektora Sanitarnego na terenie Gminy Klodzko nie wystepuja przekroczenia norm zanieczyszczenia atmosfery. Woda Woda powierzchniowa Gmina lezy w dorzeczu Nysy Klodzkiej, bedacej lewobrzeznym doplywem Odry. Dorzecze Nysy Klodzkiej na terenie Sudetów jest obszarem o najgestszej sieci rzecznej. Najwiekszym doplywem Nysy Klodzkiej jest Biala Ladecka z doplywami: Skrzynczana, potok Piotrówka, potok Jaszkówka i potok Jodlownik. Drugim doplywem jest Bystrzyca Dusznicka z doplywami: Wielislawka, Cicha i Toczek. Trzecim doplywem Nysy Klodzkiej na terenie Gminy Klodzko jest Scinawka z doplywami: Splaw Roszycki, Potok Bozkowski, Jasnica i potok Czerwionka. Pomimo dobrze rozwinietej sieci rzecznej oraz wyzszych od przecietnej opadów atmosferycznych zasoby wód rzecznych na terenie gminy sa niewielkie. Jest to spowodowane niekorzystna lokalizacja w ukladzie hydrograficznym co przyczynia sie do szybkiego odplywu wód. Zarówno Nysa Klodzka jak i Bystrzyca Dusznicka prowadza wody w III klasie czystosci. Natomiast Scinawka prowadzi wody pozaklasowe. Zasadniczy wplyw na jakosc wody wywieraja scieki bytowo-gospodarcze oraz zanieczyszczenia obszarowe, które przedostaja sie do rzek poprzez splyw powierzchniowy Wody podziemne Wody podziemne o znaczeniu uzytkowym w Gminie Klodzko wystepuja w utworach czwartorzedowych (Klodzko) orz w pietrze wodonosnym kredowym (Polanica). Na terenie gminy istnieja dwa ujecia glebinowe: w Szalejewie Górnym o wydajnosci 640 m3 /dobe oraz we wsi Krosnowice o wydajnosci 170 m3 /dobe. W Starym Wielislawiu wystepuja wody mineralnolecznicze z naturalna zawartoscia wolnego CO2/szczawy/. Grunty W Gminie Klodzko mozna wyodrebnic nastepujace gleby: - gleby górskie: brunatne wylugowane, brunatne kwasne, bielicowe - gleby nizinne: bielicowe i brunatne Baza gruntowa Tabela 33 Wykorzystanie bazy gruntowej Wskaznik Laczna powierzchnia obszaru Uzytki rolne ogólem Grunty orne Sady owocowe Laki Pastwiska Strategia Rozwoju Gminy Klodzko j. m. ha ha ha ha ha ha Powierzchnia 25 200 16 957 11 970 95 2 360 2 532 24 Wydobycie surowców naturalnych Zwir i piasek Na terenie Gminy Klodzko zlokalizowane sa 4 wystapienia zwirów. Dwa z nich maja opracowania geologiczna i sa eksploatowane. Jest to zloze Gorzuchów i Bierkowice. Pozostale rejony wystepowania zwirów tj. Oldrzychowice i Podtynie nie przedstawiaja znaczenia przemyslowego. Prognozowane zasoby zwiru na zlozach posiadajacych opracowanie geologiczne wynosi 1 527 tys. ton oraz 7 405 tys. ton. Kamien budowlany Na terenie gminy eksploatowany jest szaroglaz na zlozu ,,Mlynów” Zasoby tego zloza sa szacowane na 24 000 tys. ton. Wapien Na terenie Gminy Klodzko najwieksze znaczenie maja marmury pólnocno-zachodniej czesci Krowiarek. W rejonie tym stwierdzono 16 punktów wystepowania marmurów z których 5 jest eksploatowane. Obszary podkopane lub zagrozone obsunieciem Obszary podkopane i zagrozone obsunieciem wystepuja w minimalnym stopniu i maja marginalne znaczenie. Odpady Gmina nie ma wlasnego skladowiska odpadów. Odpady produkowane na terenie gminy sa wywozone na wysypisko nalezace do miasta Klodzka. Ochrona krajobrazu Obszary podlegajace szczególnej ochronie Tabela 34 Wykaz obszarów podlegajacych szczególnej ochronie Nazwa Snieznicki Park Krajobrazowy Obszar krajobrazu chronionego Gór Bardzkich i Sowich Lesne Ciagi Ekologiczne Romanowskie Zródla ,,Wapniarka” stary kanieniolom wapnia Pojedyncze drzewa (50 szt.) Grupy drzew (3 szt.) Strategia Rozwoju Gminy Klodzko Kategoria park krajobrazowy Rok powstania 1981 rezerwat przyrody bd. rezerwat przyrody zabytek przyrody zabytek przyrody zabytek przyrody zabytek przyrody bd. bd. bd. – – 25 Najwiekszy sprawcy zanieczyszczenia powietrza i wód ?? ,,Wam ino II” Przedsiebiorstwo Wielobranzowe s.c. w Walbrzychu (eksploatacja i sprzedaz surowców mineralnych ?? ,,Bielinex-Beton” sp. z o.o. Szczecin (wydobycie kruszywa i materialów budowlanych) ?? Stronskie Zaklady Kamienia Budowlanego ,,KAMBUD” sp. z o.o. Stronie Slaskie (wydobycie i obróbka marmuru dolomitowego) ?? Plan Inwest sp. z o.o. w Krosnowicach (zaklad produkcji mebli) ?? Gminna Spóldzielnia SC w Klodzku (Produkcja Pieczywa) ?? Zaklad Piekarniczo-Cukierniczy ,,Kajzerka” Zelazno (Produkcja Pieczywa) ?? Zaklad Gospodarki Mieszkaniowej i Komunalnej Gminy Klodzko(kotlownie w gminnych osiedlach) ?? Petrochemia Plock S.A. stacja paliw w Boguszynie k/Klodzka (dystrybucja paliw) ?? Stacja paliw ,,Naped” s.c. Szalejów Dolny (dystrybucja paliw) ?? Stacja paliw –Kret Mieczyslaw Jaszkowa Górna (dystrybucja paliw) ?? Chemiczna Spóldzielnia Pracy ,,Syntetyka” Szalejów Dolny (produkcja art. chemicznych i styropianu) ?? Gminny Zaklad Wodociagów i Kanalizacji w Klodzku (oczyszczalnie scieków) ?? Przedsiebiorstwo Produkcyjno-Uslugowe ,,PROMESA” Oldrzychowice (galwanotechnikacynk, uslugi slusarskie) ?? Zaklad Wodociagów i Kanalizacji Polanica Zdrój (oczyszczalnia scieków) Trend od 1990 r. I. Uporzadkowanie gospodarki wodno-sciekowej Generalnie przyjmuje sie jako obowiazujaca zasade laczenia gospodarki wodnej z gospodarka sciekowa. Zalozono, ze kompleksowe rozwiazanie gospodarki sciekowej dotyczyc bedzie 10-ciu najwiekszych wsi o zwartej zabudowie gdzie mieszka 70% mieszkanców gmin. - Wybudowano oczyszczalnie scieków w Wojborzu (1995), - Wybudowano oczyszczalnie scieków wraz z przepompownia o kolektorami sciekowymi (1996-98) - Przygotowanie inwestycji oczyszczalni scieków dla Krosnowic i Zelazna ( rozpoczecie w 1998) W pozostalych wsiach promuje sie budowe przydomowych oczyszczalni scieków. Do chwili obecnej wybudowano ponad 20 oczyszczalni zagrodowych. II. Zorganizowanie gminnych sluzb komunalnych. Gmina zorganizowala wlasne sluzby do odbioru odpadów komunalnych stalych i plynnych. Zakupila tabor samochodowy i specjalistyczny oraz zaopatruje mieszkanców w pojemniki i kontenery do odbioru smieci. III. Zagospodarowanie terenów nieprzydatnych rolniczo i uporzadkowanie gospodarki lesnej Powierzchnia lasów na terenie gminy wynosi 5550 ha, co stanowi 22% jej obszaru. Wiekszosc z nich stanowi wlasnosc Skarbu Panstwa w zarzadzie Lasów Panstwowych. Lasy i duze obszary niewykorzystywanych gruntów rolnych polozonych w sasiedztwie kompleksów lesnych (po bylych PGR-ach Agencja Wlasnosci Rolnej Skarbu Panstwa przekazala do nadlesnictw pod zalesienie. Czesc lasów komunalnych Gminy Klodzko zostala wydzierzawiona osobom fizycznym, co w znacznym stopniu przyczynilo sie do zmniejszenia liczby kradziezy drewna. Strategia Rozwoju Gminy Klodzko 26 Podsumowanie / zakonczenie Srodowisko naturalne jest jednym z glównych walorów Gminy Klodzko. Zasoby gruntów rolnych, kompleksy lesne i kopaliny sa niewatpliwym bogactwem gminy. Na terenie gminy nie wystepuja przekroczenia norm atmosfery i gleby. Sporadycznie wystepuje przekroczenie norm dla wód plynacych indywidualnych ujec wodnych. Postepujacy proces kanalizowania i wodociagowania przyczyni sie do poprawy stanu ochrony srodowiska. Strategia Rozwoju Gminy Klodzko 27 8 Rekreacja i ruch turystyczny Obszary rekreacyjne W gminie brak jest rozwinietej infrastruktury rekreacyjnej. Na terenie gminy wystepuja nastepujace szlaki turystyczne: ?? Szlak spacerowy (51 km) Lawica, Bogu szyn, Wojciechowie, Jaszkowa Dolna, Marcinów, Zelazno, Krosnowice, Starków, Stary Wielislaw, Szalejów Dolny, Roszyce, Piszkowice, Bierkowice, Laczna, Scinawica, Gologlowy. ?? Szlak turystyczny im. Jana Szczypinskiego (30 km) ze Zlotego Stoku do Bystrzycy Klodzkiej przez Ptasznik, Oldrzychowice Kl., Romanowo i Stary Waliszów. ?? Szlak turystyczny z Zelazna do Przeleczy Puchaczówka (20 km) przez Romanowo i Stary Waliszów. ?? Szlak turystyczny z Klodzka na Owcza Góre (9 km) przez dolna czesc wsi Wojciechowice. ?? Szlak Wodny Towarzystwa Filozoficzno-Kajakowego im. Kubusia Puchatka. - odcinek turystyczny: Klodzko-Scinawica, Mlynów, Podtynie, Morzyszów, Opolnica, Bardo. - odcinek szkoleniowy: Gorzanów, Krosnowice, Klodzko. - odcinek wyczynowy: Oldrzychowice Kl., Zelazno, Krosnowice, Klodzko. Gmina dysponuje ciekawymi terenami rekreacyjnymi, dogodnymi dla uprawiania turystyki pieszej, rowerowej, oraz do zagospodarowanie dla mniej popularnych form spedzania wolnego czasu: jezdziectwo, golf, kapieliska, lotnictwo, sciezki sportowe, sporty zimowe. Infrastruktura turystyczna Infrastruktura turystyczna gminy jest bardzo slabo rozwinieta. Brak jest miejsc noclegowych, punktów gastronomicznych. Na terenie gminy nie ma hotelu. Zakwaterowanie: ?? Osrodek Wypoczynkowy ,,Zamek” w Zelaznie – 154 miejsca noclegowe. Obecnie osrodek zmienil wlasciciela, brak informacji o jego dalszym przeznaczeniu. ?? Gospodarstwo Agrotrystycze Krosnowice 166. Miejsc noclegowych 8, parking strzezony, mozliwosc lowienia ryb, plac zabaw dla dzieci, komunikacja PKP, PKS. ?? Gospodarstwo Agroturystyczne Gorzuchów 19. Miejsc noclegowych 16, stawy rybne, sala bilardowa, sala mysliwska z kominkiem, komunikacja PKP i PKS. ?? Gospodarstwo Agroturystyczne Jaszkowa Górna – Kolonia Gaj 5. Miejsc noclegowych 6, stawy rybne, plac zabaw dla dzieci kompleksy lesne. Gastronomia ?? Restauracja ,,Klodzka Róza” Szalejów Górny /102 miejsca/ ?? Zajazd ,,Kukulka” Wojciechowie /80 miejsc/ ?? Zajazd ,,Alicja” Szalejów Dolny /40 miejsc/ ?? Kawiarnie: - Krosno wice ul. Sportowa /70 miejsc/ - Krosno wice ul. Fabryczna /80 miejsc/ - Stary Wieli slaw /50 miejsc/ - Laczna /30 miejsc/ ?? Bary: - ,,AS” Krosno wice /30 miejsc/ - ,,Przystanek” Zelazo /30 miejsc/ Strategia Rozwoju Gminy Klodzko 28 - ,,Gryf” Oldrzychowice /30 miejsc/ ,,Na rozdrozu” Zelazno /15 miejsc/ ,,Mala gastronomia” Szalejów Dolny /30 miejsc/ Warunki transportowe Warunki transportowe i komunikacyjne na terenie gminy mozna uznac za zadowalajace. Siec drogowa Wszystkie wioski na terenie gminy maja polaczenie drogowe z miastem Klodzkim. Przez obszar gminy przebiegaja 3 drogi wojewódzkie (Walbrzych – Klodzko, Scinawka – Gorzuchów, Zelazno – Stronie Slaskie) oraz 3 drogi krajowe (Wroclwa – Kudowa, Klodzko Boboszów, Klodzko – Zloty Stok). Komunikacja kolejowa Przez teren gminy przebiega 5 linii kolejowych (w kierunku Wroclawia, Walbrzycha, Miedzylesia, Kudowy i Stronia Slaskiego) Komunikacja autobusowa Teren gminy obslugiwany jest przez dwa przedsiebiorstwa: PKS oraz firme AVISTA Stacje benzynowe - Szalejów Dolny (calodobowa) - Boguszyn (calodobowa) - Jaszkowa Dolna (600 – 2200 ) Noclegi Gmina nie posiada rozwinietej bazy noclegowej. Istniejaca baza noclegowa nie zaspokaja zapotrzebowania na miejsca noclegowe obslugujace ruch turystyczny. Gmina nie posiada ani jednego obiektu hotelowego. Tabela 35 Baza noclegowa gminy. Wskaznik Liczba osrodków Liczba lózek ogólem Zakwaterowanych osób ogólem ... w tym obcokrajowcy Udzial obcokrajowców [%] Srednia liczba noclegów Liczba 1 184 (154 zamrozone) 500 50 10 167 Zabytki kultury i historii Na terenie gminy jest zlokalizowana znaczna liczba zabytków w postaci dworów, palaców oraz obiektów sakralnych. W sród tych zabytków mozna wymienic zespoly palacowo-parkowe w Oldrzychowicach, Zelaznie, Szalejewie Dolnym, Zelaznie i Piszkowicach, zespoly dworskie w Jaszkowej Górnej, Swiecku, Kamienicy, Bierkowicach, Krosnowicach oraz koscioly miedzy innymi w Starym Wielislawiu, Szalejewie Górnym, Krosnowicach. Wsród innych obiektów wyróznic zabytki techniki: hydroelektrownie przeplywowa w Lawicy, most zelazny w Zelaznie, zespól fabryczny tkalni bawelny w Krosnowicach. Strategia Rozwoju Gminy Klodzko 29 Czesc zabytkowych obiektów znajdujacych sie na terenie gminy wymaga poniesienia duzych nakladów finansowych, celem przywrócenia dawnej swietnosci badz zaadoptowania do potrzeb turystyki. Osrodki sportu, rekreacji i zabawy Na terenie gminy wystepuja nastepujace kluby i organizacje sportowe: ?? Rada Gminna Zrzeszenia LZS ?? Gminny Klub Sportowy ,,Orleta” w Krosnowice ?? Ludowy Klub Sportowy ,,Lech” w Oldrzychowicach Kl. ?? Ludowy Klub Sportowy ,,Iskra” w Jaszkowej Dolnej ?? Ludowy Klub Sportowy ,,Bierkowice” w Bierkowicach ?? Szkolny Zwiazek Sportowy ?? Towarzystwo Filozoficzno-Kajakowe im. Kubusia Puchatka Na terenie gminy boiska sportowe istnieja w nastepujacych wsiach: ?? Krosnowice ?? Oldrzychowice Kl. ?? Jaszkowa Dolna ?? Bierkowice ?? Szalejów Górny ?? Zelazno ?? Scinawica ?? Salejów Dolny ?? Wojbórz ?? Roszyce ?? Stary Wielislaw ?? Jaszkowa Górna ?? Gorzuchów ?? Wojciechowice Formy przyrodnicze Obszar Gminy Klodzko ma charakter podgórski i górki. Tabela 36 Najwazniejsze formy przyrodnicze na terenie gminy Góry Formy skalne Powierzchnie wodne Góry Bardzkie, Masyw Snieznika, Góry Zlote, Wzgórza Scinawskie, Wysoczyzna Lomnicy, Wzgórza Rogówki – Na terenie gminy nie wystepuja zbiorniki wodne poza sztucznie stworzonymi stawami i wyrobiskami. Wystepuje tu natomiast dobrze rozwinieta siec rzeczna Nysy Klodzkiej i jej doplywów Strategia Rozwoju Gminy Klodzko 30 Frekwencja Ze wzgledu na brak rozwinietej bazy turystycznej w gminie turysci odwiedzajacy gmine sa tu przejazdem badz korzystaja z bazy turystycznej w okolicznych gminach majacych lepiej rozwinieta baze noclegowa. Pobyt gosci zagranicznych mozna okreslic jako okazjonalny. Sa to przede wszystkim goscie z Niemiec. Podsumowanie / zakonczenie Gmina Klodzko posiada wysokie walory klimatyczno-krajobrazowe oraz wiele obiektów zabytkowych stanowiacych spuscizne bogatej historii tych terenów. Brak bazy noclegowej powoduje, ze turystyka w gospodarce gminy ma niewielkie znaczenie. Utrudnieniem dla bardziej intensywnego rozwoju infrastruktury turystycznej jest znacznie wyzsza atrakcyjnosc gmin sasiednich. Dziedzina turystyki majaca najwieksze perspektywy rozwoju jest agroturyzm, co wynika z poszukiwania dodatkowych zródel utrzymania dla rolników i ich rodzin. Strategia Rozwoju Gminy Klodzko 31