wersja polska

MINISTERSTWO GOSPODARKI
ANALIZA
SYTUACJI GOSPODARCZEJ
POLSKI W 2014 R.
DEPARTAMENT
STRATEGII I ANALIZ
Warszawa, marzec 2015 r.
Misją Ministerstwa Gospodarki
jest stworzenie najlepszych w Europie warunków prowadzenia działalności gospodarczej
Spis treści
Synteza ........................................................................................................................... 5
Stopniowe oŜywienie tempa wzrostu…........................................................................ 7
Przemysł…...................................................................................................................... 9
Budownictwo… ............................................................................................................ 10
Rolnictwo... ................................................................................................................... 11
Obroty w handlu wewnętrznym... ............................................................................... 12
Inflacja… ....................................................................................................................... 13
Rynek pracy… .............................................................................................................. 14
Wynagrodzenia i świadczenia socjalne... ................................................................... 16
Finanse publiczne… .................................................................................................... 17
Polityka monetarna i kurs walutowy… ....................................................................... 18
Wzrost eksportu... ........................................................................................................ 20
Bilans płatniczy... ......................................................................................................... 21
3
4
Synteza
•
Wg wstępnego szacunku GUS, wartość produktu krajowego brutto w 2014 r. wzrosła realnie
o 3,3% r/r.
•
W poszczególnych kwartałach 2014 roku obserwowany był stabilny wzrost aktywności w kraju –
wzrost gospodarczy wyraźnie przyspieszył w porównaniu do 2013 r. Po 1,7% wzroście w 2013 r.
w kolejnych kwartałach 2014 r. PKB wzrastał w tempie: 3,4% w I kw., 3,5% w II kw., 3,3% w III
kw. oraz 3,1% w IV kw.
•
W okresie styczeń-grudzień 2014 r. wzrost produkcji przemysłowej wyniósł 3,3%.
W samym grudniu 2014 r. wyniósł on 8,1% po 0,3-proc. wzroście miesiąc wcześniej.
W przetwórstwie przemysłowym w 2014 r. wzrost był wyŜszy niŜ w całym sektorze i wyniósł 4,6%
w skali roku.
•
Produkcja budowlano-montaŜowa w tym samym okresie wzrosła o 3,6% r/r wobec głębokiego
spadku odnotowanego w roku poprzednim. W grudniu wzrost sięgnął 5,0%.
•
W 2014 r. sprzedaŜ detaliczna wzrosła o 4,1% w stosunku do poprzedniego roku.
•
W 2014 roku ceny towarów i usług konsumpcyjnych pozostały na niezmienionym poziomie
w stosunku do 2013 r. Grudzień był kolejnym miesiącem z rzędu, w którym zanotowano deflację –
ceny spadły o 1,0% r/r. Ceny produkcji sprzedanej przemysłu oraz produkcji budowlanomontaŜowej były niŜsze niŜ przed rokiem. Ceny produkcji sprzedanej przemysłu spadły o 1,5%,
a ceny produkcji budowlano-montaŜowej były niŜsze o 1,2%.
•
Przeciętne zatrudnienie w sektorze przedsiębiorstw w okresie I-XII 2014 r. wzrosło o 0,6% do
poziomu 5 529 tys. osób. W przetwórstwie przemysłowym, które ma największy udział
w zatrudnieniu, liczba zatrudnionych wyniosła 2 071 tys. osób i wzrosła o 2,1%.
•
Stopa bezrobocia rejestrowanego w grudniu 2014 r. ukształtowała się na poziomie 11,5%, tj.
o 1,9 pkt. proc. niŜszym niŜ rok wcześniej.
•
W 2014 r. przeciętne miesięczne wynagrodzenie w sektorze przedsiębiorstw w skali roku
wzrosło nominalnie o 3,7% i wyniosło 3 980 zł. Zwiększenie wynagrodzeń nastąpiło we wszystkich
sekcjach.
•
Według wstępnych danych GUS w 2014 r. eksport wzrósł o 5,2%, osiągając wartość 163,1 mld
euro. W tym samym okresie import wzrósł o 5,5% do poziomu 165,6 mld euro. W rezultacie, saldo
handlowe wyniosło blisko -2,5 mld euro wobec -2,0 mld euro w analogicznym okresie 2013 r.
Największy udział w polskim eksporcie posiadały Niemcy (26,1%), Wlk. Brytania (6,4%) oraz
Republika Czeska (6,3%), a po stronie importu Niemcy (22,0%), Chiny (10,5%) oraz Rosja (10,5%).
•
W 2014 r. miał miejsce wzrost deficytu na rachunku obrotów bieŜących w stosunku do
analogicznego okresu zeszłego roku (-5 337 mln euro wobec -5 252 mln euro rok wcześniej).
•
W okresie styczeń-listopad 2014 r. w ujęciu nominalnym dochody budŜetu państwa wyniosły
260,3 mld zł, wydatki zaś kształtowały się na poziomie 285,1 mld zł. Deficyt budŜetowy wyniósł
24,8 mld zł i stanowił 52,1% kwoty załoŜonej w budŜecie na rok 2014.
5
•
W 2014 r. RPP obniŜyła stopy procentowe jeden raz. W październiku RPP ustaliła wysokości
stóp procentowych na następujących poziomach: referencyjna – 2,0% (-0,5 pkt. proc.), lombardowa
– 3,0% (-1,0 pkt. proc.), depozytowa – 1,0% (bez zmian), redyskonta weksli – 2,25% (-0,5 pkt.
proc.).
•
W 2014 r. złoty średnio umocnił się zarówno w stosunku do dolara, jak i do euro. Średni kurs
euro wyniósł 4,1852 zł i w skali roku spadł o 0,29%. Kurs dolara w tym samym okresie wyniósł
3,1551 zł i spadł o 0,18% r/r.
6
Stopniowe oŜywienie tempa wzrostu1…
W latach 2012-2013 tempo wzrostu PKB polskiej gospodarki spowolniło. Stopniowe oŜywienie pozwoliło
na przyspieszenie tempa wzrostu w całym 2014 r. o 3,3%. Motorem wzrostu gospodarczego był popyt
krajowy, którego wkład we wzrost PKB wyniósł 4,5 pkt. proc.
Tabela 1. Stopa wzrostu PKB w latach 2011-2014
2011
2012
2013
2014
4,8
1,8
1,7
3,3
R/R
R/R
I-III
IV-VI
VII-IX
X-XII
I-III
IV-VI
VII-IX
X-XII
I-III
IV-VI
VII-IX
X-XII
I-III
IV-VI
VII-IX
X-XII
4,6
4,5
4,8
5,1
3,7
2,2
1,3
0,2
0,5
0,7
2,3
3,0
3,4*
3,5*
3,3*
3,1*
*szacunek wstępny GUS.
Źródło: GUS.
Wykres 1. Dekompozycja wzrostu PKB w latach 2008–2014*
%
10,0
8,0
6,0
4,0
2,0
0,0
-2,0
-4,0
-6,0
SpoŜycie indywidualne
SpoŜycie zbiorowe
Akumulacja brutto
Eksport netto
-8,0
1kw
2008
3kw
2008
1kw
2009
3kw
2009
1kw
2010
3kw
2010
1kw
2011
3kw
2011
1kw
2012
3kw
2012
1kw
2013
3kw
2013
1kw
2014
3kw
2014
* dane wg metodologii ESA 2010, dla 2014 roku szacunki GUS.
Źródło: Obliczenia DSA MG na podstawie danych GUS.
Wg szacunku GUS, w kolejnych kwartałach 2014 r. odnotowano wzrost PKB powyŜej 3%, co
w całym roku pozwoliło uzyskać wzrost o 3,3%.
Rolę stymulatora wzrostu gospodarczego Polski w tym okresie przejął ponownie popyt krajowy.
Przyczyniły się do tego wzrost konsumpcji o 3,0%, przy wzroście udziału w PKB, oraz dynamiczne
oŜywienie inwestycji (wzrost o 11,6%). Sytuacja ta moŜe świadczyć o ograniczeniu obaw o przyszłą
kondycję przedsiębiorstw i aktywnej realizacji planów inwestycyjnych. Poprawy sytuacji finansowej
przedsiębiorstw moŜna upatrywać równieŜ w odbudowie zapasów.
Zmiany w zakresie wymiany z zagranicą przekładały się negatywnie na wzrost gospodarczy. Wzrost
importu, przy jednocześnie słabnącym tempie wzrostu eksportu sprawił, Ŝe kontrybucja eksportu netto
we wzrost PKB w 2014 r. była negatywna (wyniosła -1,2 pp).
Dane prezentowane są wg metodologii ESA 2010, co odbiega od danych prezentowanych we wcześniejszych publikacjach
(ESA 95).
1
7
Tabela 2. Dynamika wartości dodanej brutto wg sekcji w latach 2005-2014
Przemysł
Budownictwo
Usługi rynkowe*
2005
102,7
105,4
104,5
2006
111,1
110,1
105,0
2007
109,6
107,5
107,8
2008
105,9
99,2
104,7
2009
99,7
111,6
102,0
2010
108,6
106,1
102,5
2011
108,5
110,8
103,2
2012
102,0
96,8
103,6
2013
104,9
101,0
100,5
2014
103,5
104,7
103,4
* Obliczenia DSA MG na podstawie szacunków GUS
Źródło: GUS.
Wg wstępnych danych GUS w 2014 roku wartość dodana brutto w gospodarce wzrosła o 3,0%,
głównie za sprawą stabilnego wzrostu w sektorze usług2 (choć rok 2013 nie był sprzyjający dla tego
sektora). Wartość dodana w przemyśle wzrosła o 3,5% r/r. Sektor budowlany po słabszym okresie
ostatnich dwóch lat stopniowo się rozwija, a wartość dodana w 2014 r. wzrosła o 4,7%, co naleŜy
wiązać z ponownym oŜywieniem na rynku nieruchomości.
Wykres 2. Dynamika wartości dodanej brutto wg sektorów gospodarki w latach 2003-2014*
(analogiczny okres roku poprzedniego=100)
140
Przemysł
Budownictwo
Usługi rynkowe
130
120
110
100
90
80
70
I-III VII- I-III VII- I-III VII- I-III VII- I-III VII- I-III VII- I-III VII- I-III VII- I-III VII- I-III VII- I-III VII- I-III VII2003 IX 2004 IX 2005 IX 2006 IX 2007 IX 2008 IX 2009 IX 2010 IX 2011 IX 2012 IX 2013 IX 2014 IX
* dane wg metodologii ESA 2010 dostępne od 2003 roku, dla 2014 roku szacunki GUS.
Źródło: Obliczenia DSA MG na podstawie danych GUS.
Oczekujemy, Ŝe w 2015 r. tempo wzrostu gospodarczego nieco przyspieszy w stosunku do
odnotowanego w roku 2014 i osiągnie poziom ok. 3,4%. Rolę motoru wzrostu gospodarczego nadal
będzie pełnił popyt wewnętrzny, w wyniku wzmoŜonej aktywności gospodarczej w kraju, a popyt
zewnętrzny będzie uzaleŜniony od tempa oŜywienia w Europie.
Od II połowy 2012 roku recesję przechodził sektor usług finansowych, co moŜe być związane z tzw. drugą falą kryzysu,
w okresie ostatnich 6 kwartałów sektor ten wpływał ujemnie na kształtowanie się wartości dodanej.
2
8
Przemysł…
W 2014 roku – według danych GUS – produkcja sprzedana przemysłu w pełnej zbiorowości
podmiotów wzrosła o 3,2%, a w przedsiębiorstwach zatrudniających powyŜej 9 osób o 3,3%
względem roku poprzedzającego.
Po 4,9-proc. wzroście w I kw. roku, kolejne kwartały przyniosły lekkie spowolnienie dynamiki – w II kw.
wskaźnik ten wyniósł 3,7%, a w III zaledwie 1,8%. Jednak IV kw. przyniósł lekkie przyspieszenie do
2,8%. W przetwórstwie przemysłowym wzrost w całym roku wyniósł 4,6% r/r.
Wykres 3. Dynamika produkcji sprzedanej przemysłu w latach 2012-2014 (analogiczny okres
roku poprzedniego=100)
112
2012
2013
2014
110
108
106
104
102
100
98
96
I
I-II
I-III
I-IV
I-V
I-VI
I-VII
I-VIII
I-IX
I-X
I-XI
I-XII
Źródło: Biuletyny statystyczne GUS z lat 2012-2014.
Wśród głównych grup przemysłowych wzrost produkcji sprzedanej zanotowały podmioty
wytwarzające dobra inwestycyjne (o 7,4%), zaopatrzeniowe (o 6,3%), konsumpcyjne trwałe (o 5,7%)
oraz nietrwałe (o 0,7% r/r). Produkcja wyrobów związanych z energią spadła o 3,7% r/r.
W 2014 r. wzrost produkcji sprzedanej, w porównaniu do roku ubiegłego, odnotowano w 24
spośród 34 działów przemysłu. Największe przyspieszenie nastąpiło w działach obejmujących
produkcję mebli (o 15,6%), komputerów, wyrobów elektronicznych i optycznych (o 12,0%), maszyn
i urządzeń (o 9,5%) oraz wyrobów z pozostałych surowców niemetalicznych (o 8,3%). Spadek produkcji
sprzedanej wystąpił natomiast m.in. w działach zajmujących się produkcją pozostałego sprzętu
transportowego (o 5,4%), chemikaliów i wyrobów chemicznych (o 1,9%) oraz odzieŜy (o 1,1% r/r).
Wydajność pracy w przemyśle, mierzona produkcją na 1 zatrudnionego, w analizowanym okresie była
wyŜsza o 2,2% r/r, przy wyŜszym o 1,1% przeciętnym zatrudnieniu i wzroście przeciętnego
miesięcznego wynagrodzenia brutto o 3,2%.
Oczekuje się, Ŝe w 2015 roku produkcja sprzedana przemysłu wzrośnie o ok. 3,7%.
9
Budownictwo…
W 2014 r., wg danych GUS, produkcja budowlano-montaŜowa w pełnej zbiorowości wzrosła o ok.
3,0% r/r. W przedsiębiorstwach zatrudniających powyŜej 9 osób wzrost wyniósł 3,6%.
W porównaniu z rokiem 2013 r., kiedy to zanotowano spadek rzędu 12%, wyniki sektora polepszyły się,
na co wpłynął głównie wysoki wzrost w pierwszej połowie roku. Świadczy to o poprawie sytuacji
w sektorze, którego słaba kondycja utrzymywała się od połowy 2012 r.
Wykres 4. Dynamika produkcji budowlano-montaŜowej w latach 2012-2014 (analogiczny okres
roku poprzedniego=100)
145
2012
2013
2014
135
125
115
105
95
85
75
I
I-II
I-III
I-IV
I-V
I-VI
I-VII
I-VIII
I-IX
I-X
I-XI
I-XII
Źródło: Biuletyny Statystyczne GUS z lat 2012-2014.
Wzrost sprzedaŜy produkcji budowlano-montaŜowej w analizowanym okresie wystąpił
w przedsiębiorstwach zajmujących się budową obiektów inŜynierii lądowej i wodnej (o 8,6%) oraz
prowadzących specjalistyczne roboty budowlane (o 7,5%). Spadek o 4,0% r/r odnotowano wśród
przedsiębiorstw zajmujących się budową budynków.
W całym 2014 r. do uŜytku oddano 143,4 tys. mieszkań3, tj. o 1,2% mniej niŜ w roku
poprzedzającym. Podczas gdy w budownictwie indywidualnym zaobserwowano spadek ilości
oddanych do uŜytku mieszkań o 5,7%, to w przypadku mieszkań przeznaczonych na sprzedaŜ lub
wynajem odnotowano wzrost w skali roku o 4,3%. Znacznie polepszyły się dane dotyczące wolumenu
mieszkań, których budowę rozpoczęto (wzrost o 16,3%). Wzrosła takŜe liczba udzielonych pozwoleń na
budowę mieszkań (o 13,0% r/r).
Oczekuje się, Ŝe w 2015 roku produkcja budowlano-montaŜowa wzrośnie o ok. 1,5%.
3
Dane wstępne GUS.
10
Rolnictwo...
Według wstępnych szacunków, w 2014 r. globalna produkcja rolnicza zwiększyła się o 5,7%
w porównaniu z rokiem 2013, do czego przyczynił wzrost produkcji roślinnej – o 4,7%, oraz
jeszcze szybszy wzrost produkcji zwierzęcej – 6,9%.
Tabela 3. Dynamika produkcji rolniczej w latach 2007-2014* (w cenach stałych)
Ogółem
Produkcja roślinna
Produkcja zwierzęca
2007
105,9
108,9
102,9
2008
103,2
108,3
97,1
2009
102,4
103,0
101,7
2010
97,3
90,6
105,0
2011
102,2
105,9
97,9
2012
99,1
99,4
98,6
2013
103,7
105,0
102,1
2014*
105,7
104,7
106,9
*- dane wstępne
Źródło: GUS.
W okresie lipiec - grudzień 2014 r., przy wzroście zakupów pszenicy o 30% i mimo znacznego spadku
zakupów Ŝyta (o 34,4%), skup zbóŜ podstawowych z mieszankami zboŜowymi bez ziarna siewnego
był o 21,5% wyŜszy niŜ w analogicznym okresie poprzedniego roku i wyniósł 5 602 tys. ton.
W grudniu 2014 r. skupiono o 27,5% więcej zbóŜ niŜ w grudniu 2013 r. Skup pszenicy
w tym okresie zwiększył się o 47,2%, podczas gdy w przypadku Ŝyta odnotowano głęboki spadek
(o 60,8%). W stosunku do grudnia 2013 roku, cena pszenicy w skupie spadła o 11,6% r/r,
a w obrocie targowiskowym spadek wyniósł 15,1%. W przypadku cen Ŝyta, zarówno w skupie jak
i w obrocie targowiskowym, równieŜ odnotowano spadki: odpowiednio o 7,9% oraz o 15,9%. Średnie
ceny ziemniaków w obrocie targowiskowym w grudniu 2014 r. w skali roku obniŜyły się o 43,2%.
W 2014 roku, ceny pszenicy i Ŝyta były niŜsze w porównaniu z analogicznym okresem 2013 roku.
Przeciętna cena skupu pszenicy wyniosła 68,71 zł/dt i była niŜsza o 14,5% r/r, podczas gdy cena Ŝyta
osiągnęła wartość 54,49 zł/dt i była o 4% niŜsza w skali roku.
Wg wstępnych szacunków, w okresie od stycznia do grudnia 2014 r. skup Ŝywca rzeźnego ogółem
wyniósł 3 205 tys. ton i był wyŜszy o 14,7% w ujęciu rocznym. Wynikało to ze wzrostu skupu Ŝywca:
wieprzowego (o 18,9%), wołowego (o 12,7%) oraz drobiowego (o 11,7%). W 2014 roku ceny Ŝywca
wieprzowego w skupie i na targowiskach były niŜsze niŜ w 2013 r. – spadek odpowiednio o 9,5% i 7,8%.
W analizowanym okresie odnotowano takŜe spadek cen Ŝywca wołowego w skupie (o 4,6% r/r), jak i na
targowiskach (o 2,0%). TakŜe niŜsze ceny odnotowano w przypadku Ŝywca drobiowego, za który
w skupie płacono o 3,1% mniej niŜ w 2013 r. Wzrosły natomiast ceny mleka w skupie – o 2,3% w ujęciu
rocznym.
W produkcji głównych upraw rolnych i ogrodniczych w 2014 r., zbiory zbóŜ podstawowych
z mieszankami zboŜowymi wyniosły 31,9 mln t, tj. o 12,3% więcej r/r, zbiory rzepaku i rzepiku sięgnęły
3,2 mln t, tj. o 20,5% więcej od zbiorów ubiegłorocznych. Zbiory warzyw gruntowych wyniosły 4,6 mln t,
tj. o 15,2% więcej w skali roku, natomiast zbiory owoców z drzew sięgnęły 3,6 mln t, tj. o 3,0% więcej od
zbiorów ubiegłorocznych, a z krzewów owocowych 0,6 mln t, tj. o 6,4% mniej r/r.
11
Obroty w handlu wewnętrznym...
W 2014 roku wolumen sprzedaŜy detalicznej w pełnej zbiorowości podmiotów realnie
przekroczył poziom sprzed roku o 2,7%. W przedsiębiorstwach zatrudniających powyŜej 9 osób
sytuacja kształtowała się korzystniej i wzrost sprzedaŜy wyniósł 4,1%4.
Obserwowana w 2014 roku poprawa nastrojów konsumenckich, u źródeł której naleŜy dopatrywać
się m.in. lepszej od wstępnie oczekiwanej kondycji rynku pracy, znalazła swoje odzwierciedlenie we
wzroście sprzedaŜy detalicznej, przede wszystkim w pierwszej połowie roku. Siłę nabywczą
konsumentów wspierał teŜ spadek cen wielu grup towarów i usług konsumpcyjnych. W I kw. sprzedaŜ
detaliczna wzrosła o 5,5%, w II kw. o 5,1%, w III kw. o 2,6%, a w IV kw. o 3,7% r/r.
Wykres 5. Dynamika sprzedaŜy detalicznej w latach 2012-2014 (analogiczny okres roku
poprzedniego=100, ceny stałe)
111
109
107
105
103
101
99
2012
2013
2014
97
I
I-II
I-III
I-IV
I-V
I-VI
I-VII
I-VIII
I-IX
I-X
I-XI
I-XII
Źródło: Biuletyny statystyczne GUS z lat 2012-2014.
WyŜsza niŜ przed rokiem sprzedaŜ wystąpiła w większości grup sprzedaŜy detalicznej, w tym
w sprzedaŜy „Ŝywności, napojów i wyrobów tytoniowych” (o 4,8%) – największej pod względem udziału.
Wśród pozostałych przedsiębiorstw najbardziej znaczący wzrost sprzedaŜy dotyczył tych
reprezentujących grupowania „pojazdy samochodowe, motocykle, części” (o 3,5%), „pozostałą
sprzedaŜ detaliczna w niewyspecjalizowanych sklepach” (o 7,5%) oraz „farmaceutyki, kosmetyki, sprzęt
ortopedyczny” (o 10,6%). Największy wzrost nastąpił w grupie „włókno, odzieŜ, obuwie” (o 17,2% r/r),
choć udział tej grupy jest jednym z najniŜszych. Natomiast w grupie „paliwa ciekłe i gazowe” - drugiej
w kolejności pod względem udziału - odnotowano 3,4-proc. spadek.
W analizowanym okresie sprzedaŜ hurtowa w przedsiębiorstwach handlowych o liczbie pracujących
powyŜej 9 osób była wyŜsza o 0,7% r/r, w tym sprzedaŜ przedsiębiorstw hurtowych wzrosła o 0,4%.5
4
5
W cenach stałych.
W cenach bieŜących.
12
Inflacja…
Ceny towarów i usług konsumpcyjnych średniorocznie w 2014 r. pozostały na niezmienionym
poziomie w stosunku do cen z roku ubiegłego. Tym samym, tempo zmian cen w porównaniu
z rokiem 2013 było niŜsze (o 0,9 pkt. proc.), jednocześnie znacznie odbiegając od zakładanego
w ustawie budŜetowej poziomu 2,4%. W grudniu 2014 r. wskaźnik CPI wyniósł -1,0% r/r. – był to szósty
miesiąc z rzędu, w którym w skali roku zaobserwowano deflację.
Na kształtowanie się poziomu wskaźnika cen towarów i usług konsumpcyjnych w 2014 r. wpływał
spadek cen Ŝywności (średniorocznie o 0,9%) będący wynikiem wysokiej podaŜy produktów rolnych
oraz rosyjskiego embarga, a takŜe brak presji z zewnątrz przejawiający się spadkiem cen surowców
energetycznych, w szczególności ropy naftowej. Wynik z 2014 r. wpisuje się w ogólnoeuropejskie
tendencje deflacyjne.
Na osiągnięty w 2014 r. wynik złoŜyły się z jednej strony wyŜsze niŜ przed rokiem ceny towarów
i usług związanych z utrzymaniem mieszkania oraz napojów alkoholowych i wyrobów tytoniowych,
których kontrybucja wyniosła odpowiednio: +0,3 pkt. proc. i +0,24 pkt. proc. W odwrotną stronę
oddziaływały spadki cen odzieŜy i obuwia (-0,24 pkt. proc.), Ŝywności i napojów bezalkoholowych (-0,22
pkt. proc.) oraz towarów i usług związanych z transportem (-0,21 pkt. proc.).
Zerowej dynamice cen towarów i usług konsumpcyjnych w Polsce w 2014 r. towarzyszył
relatywnie duŜy spadek cen surowców energetycznych oraz cen artykułów rolno-spoŜywczych.
Ropa naftowa potaniała o 7,5% za baryłkę6, a gaz ziemny o 6,5% r/r. Wśród surowców rolnospoŜywczych, najszybciej spadały ceny jęczmienia (o 29,2%), a najwolniej ceny pszenicy (o 8,8%).
Taniały takŜe ryŜ i kukurydza.
Ceny produkcji sprzedanej przemysłu w analizowanym okresie były średnio niŜsze o 1,5% niŜ
w analogicznym okresie roku poprzedzającego. Spadek dynamiki cen w przemyśle był głównie
wynikiem tendencji zniŜkowej cen surowców energetycznych na rynkach światowych. Spadek cen
w przetwórstwie przemysłowym wyniósł 1,7%.
Ceny produkcji budowlano-montaŜowej obniŜyły się w analizowanym okresie o 1,2% r/r. Ocenia
się, Ŝe spadek cen produkcji budowlanej był rezultatem osłabienia koniunktury w II połowie roku oraz
związanym z tym niskim popytem na nieruchomości.
Przewiduje się, Ŝe w 2015 r. wskaźnik inflacji wzrośnie do poziomu 1,0%.
Cena baryłki ropy naftowej liczonej według APSP, tj. przeciętnej ceny waŜonej agregatu składającego się z typów ropy
naftowej: Brent, Dubai oraz West Texas Intermediate.
6
13
Rynek pracy…
Według danych BAEL liczba osób pracujących w IV kwartale 2014 roku była wyŜsza w porównaniu ze
stanem w analogicznym okresie 2013 r. Wzrost zatrudnienia przy jednoczesnym spadku bezrobocia,
przyczyniły się do niewielkiego wzrostu liczby aktywnych zawodowo.
Tabela 4. Podstawowe wskaźniki BAEL w latach 2013-2014
IV kw. 2013
I kw. 2014
II kw. 2014
56,1
56,1
56,1
56,5
56,3
50,6
9,8
50,2
10,6
51,0
9,1
51,9
8,2
51,7
8,1
Liczba osób bezrobotnych (tys.)
15 713
1 700
15 573
1 846
15 793
1 585
16 063
1 426
16 018
1 410
Liczba osób biernych zawodowo (tys.)
13 621
13 613
13 589
13 480
13 543
Współczynnik aktywności zawodowej (%)
Wskaźnik zatrudnienia (%)
Stopa bezrobocia (%)
Liczba osób pracujących (tys.)
III kw. 2014 IV kw. 2014
Źródło: GUS.
W okresie styczeń-grudzień 2014 roku przeciętne zatrudnienie w sektorze przedsiębiorstw
wyniosło 5 529 tys. i było o 0,6% wyŜsze niŜ w analogicznym okresie poprzedzającego roku.
NajwyŜszy wzrost zatrudnienia wystąpił w działalności profesjonalnej, naukowej i technicznej (o 7,1%),
natomiast ograniczenie zatrudnienia w największym stopniu odnotowano w budownictwie (spadek
o 7,7% r/r). W przetwórstwie przemysłowym przeciętne zatrudnienie było o 2,1% wyŜsze w stosunku do
2013 roku. Stopniowa poprawa koniunktury w kolejnych miesiącach 2014 r., po dość długim okresie
braku widocznych efektów, zaczęła pozytywnie oddziaływać na poziom zatrudnienia.
Tabela 5. Przeciętne zatrudnienie w sektorze przedsiębiorstw (w tys.)
I-XII 2013
Ogółem
Przemysł
Górnictwo i wydobywanie
Przetwórstwo przemysłowe
Wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz i wodę
Dostawa wody; gospodarowanie ściekami i odpadami;
rekultywacja
Budownictwo
Handel; naprawa pojazdów samochodowych
Transport i gospodarka magazynowa
Zakwaterowanie i gastronomia
Informacja i komunikacja
Obsługa rynku nieruchomości
Działalność profesjonalna, naukowa i technicznaa
Administrowanie i działalność wspierająca
a Nie obejmuje działów: Badania naukowe i prace rozwojowe oraz Działalność weterynaryjna.
Źródło: Informacja o sytuacji społeczno-gospodarczej kraju, GUS, 2013-2014.
14
I-XII 2014
2014/2013
5 494
2 446
168
2 029
136
5 529
2 473
157
2 071
128
100,6
101,1
93,5
102,1
94,5
114
444
1 115
484
110
175
94
171
322
116
410
1 130
484
108
180
96
184
330
102,4
92,3
101,3
100,1
98,8
103,1
101,9
107,1
102,4
Spośród działów przetwórstwa przemysłowego, w okresie styczeń-grudzień 2014 roku, największe
zmiany zatrudnienia w stosunku do analogicznego okresu poprzedzającego roku miały miejsce w:
1.
2.
3.
4.
1.
2.
3.
produkcji mebli
produkcji komputerów i wyrobów optycznych
produkcji pojazdów samochodowych, przyczep i naczep
produkcji skór, wyrobów skórzanych
produkcji odzieŜy
produkcji pozostałego sprzętu transportowego
produkcji metali
106,4
105,4
105,0
105,0
95,3
99,0
99,6
Wykres 6. Liczba zarejestrowanych bezrobotnych i stopa bezrobocia rejestrowanego
tys. osób
%
22,0
liczba bezrobotnych
stopa bezrobocia rejestrowanego
3 300
20,0
18,0
2 800
16,0
2 300
14,0
12,0
1 800
10,0
V
IX
I 2014
V
IX
I 2013
V
IX
I 2012
V
IX
I 2011
V
IX
I 2010
V
IX
I 2009
V
IX
I 2008
V
IX
I 2007
V
IX
I 2006
V
IX
I 2005
V
IX
I 2004
1 300
8,0
Źródło: GUS.
Liczba zarejestrowanych bezrobotnych na koniec grudnia 2014 r. wynosiła 1 825,2 tys. osób.
W stosunku do sytuacji sprzed roku, liczba ta była niŜsza o 332,7 tys. osób (o 15,4%). Stopa bezrobocia
w grudniu 2014 wyniosła 11,5% i była niŜsza o 1,9 pkt. proc. niŜ przed rokiem, natomiast w stosunku do
listopada 2014 zwiększyła się o 0,1 pkt. proc. NajniŜszą stopę bezrobocia odnotowano w województwie
wielkopolskim (7,8%), zaś najwyŜszą (18,9%) - w warmińsko-mazurskim.
Dalsze oŜywienie aktywności gospodarczej w kraju powinno mieć przełoŜenie na dalszą poprawę
sytuacji na rynku pracy. Negatywnie na rynek pracy moŜe oddziaływać sytuacja za wschodnią granicą,
zwłaszcza w odniesieniu do firm eksportujących do Rosji i na Ukrainę. Oczekuje się, Ŝe na koniec
2015 r. stopa bezrobocia rejestrowanego osiągnie poziom 10,8%.
15
Wynagrodzenia i świadczenia socjalne...
Przeciętne wynagrodzenie w sektorze przedsiębiorstw w okresie I-XII 2014 roku wyniosło 3 980 zł
i nominalnie było o 3,7% wyŜsze niŜ w analogicznym okresie roku 2013.
Tabela 6. Przeciętne nominalne wynagrodzenie brutto w sektorze przedsiębiorstw
I-XII 2013
Ogółem
Przemysł
Górnictwo i wydobywanie
Przetwórstwo przemysłowe
Wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz i wodę
Dostawa wody; gospodarowanie ściekami i odpadami;
rekultywacja
Budownictwo
Handel; naprawa pojazdów samochodowych
Transport i gospodarka magazynowa
Zakwaterowanie i gastronomia
Informacja i komunikacja
Obsługa rynku nieruchomości
Działalność profesjonalna, naukowa i technicznaa
Administrowanie i działalność wspierająca
I-XII 2014
2014/2013
3 837
3 959
6 744
3 592
6 198
3 980
4 087
6 868
3 747
6 381
103,7
103,2
101,8
104,3
103,0
3 736
3 729
3 429
3 618
2 663
6 698
4 021
5 543
2 615
3 856
3 888
3 563
3 754
2 766
6 896
4 180
5 764
2 755
103,2
104,3
103,9
103,8
103,9
103,0
103,9
104,0
105,3
a Nie obejmuje działów: Badania naukowe i prace rozwojowe oraz Działalność weterynaryjna.
Źródło: Informacja o sytuacji społeczno-gospodarczej kraju, GUS, 2013-2014.
Siła nabywcza przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia brutto w sektorze przedsiębiorstw
w 2014 roku była o 3,7% wyŜsza niŜ przed rokiem.
Wzrost płac odnotowano w większości sekcji. Spośród działów przetwórstwa przemysłowego
największe dynamiki przeciętnych płac wystąpiły w produkcji:
1. komputerów, wyrobów elektronicznych i optycznych
2. pojazdów samochodowych, przyczep i naczep
3. poligrafii i reprodukcji zapisanych nośników
107,9
107,5
106,2
W okresie styczeń-grudzień 2014 roku odnotowano takŜe wzrost wartości świadczeń społecznych
w stosunku do analogicznego okresu 2013 roku. Przeciętne miesięczne emerytury i renty
z pozarolniczego systemu ubezpieczeń społecznych wzrosły o 3,6% (zarówno w ujęciu nominalnym jak
i realnym) do poziomu 1 991 zł. Przeciętna emerytura i renta rolników indywidualnych wzrosła w tym
okresie do poziomu 1 145 zł (wzrost 2,1% w ujęciu nominalnym i realnym).
16
Finanse publiczne…
W okresie styczeń-listopad7 2014 roku w ujęciu nominalnym dochody budŜetu państwa wyniosły
260,3 mld zł i były o 1,8% wyŜsze w skali roku. Wydatki kształtowały się na poziomie 285,1 mld zł, tj.
o 3,2% mniej w stosunku do wykonania wydatków budŜetowych w 2014 roku. W rezultacie tego deficyt
budŜetowy wyniósł 24,8 mld zł wobec 38,6 mld zł w 2013 roku.
Tabela 7. Realizacja ustawy budŜetowej w okresie styczeń-listopad 2014 roku (w mld zł)
Ustawa budŜetowa
DOCHODY
Dochody podatkowe
Podatki pośrednie
PIT
CIT
Dochody niepodatkowe
Środki z UE i innych źródeł niepodlegające zwrotowi
WYDATKI
Obsługa długu krajowego
Obsługa długu zagranicznego
Dotacja dla funduszu emerytalno-rentowego
Dotacja dla FUS
Subwencje ogólne dla jednostek samorządu
terytorialnego
SALDO
Finansowanie budŜetu środków UE
ŹRÓDŁA FINANSOWANIA DEFICYTU
KRAJOWE
Bony skarbowe
Obligacje
Przychody z prywatyzacji
Prefinansowanie zadań z udziałem środków z UE
ZAGRANICZNE
* -56,3 mln PLN; **16,6 mln PLN
Źródło: Ministerstwo Finansów.
Wykonanie
%
277,8
248,0
179,0
43,7
23,3
28,1
1,7
325,3
24,4
11,8
16,1
30,4
260,3
234,8
173,4
38,8
21,7
24,4
1,1
285,1
23,7
9,5
14,5
30,4
93,7
94,7
96,8
88,7
92,1
86,6
68,2
87,6
95,3
84,2
90,1
100,0
51,2
50,2
98,0
-47,5
-0,4
47,9
25,3
32,2
3,7
0,2
22,5
-24,8
0,0*
24,8
23,1
46,7
1,0
0,0**
1,7
52,1
14,4
51,8
91,2
145,0
26,6
9,0
7,6
Po stronie dochodów największe znaczenie miały wyŜsze o 7,4% niŜ przed rokiem wpływy
z podatków pośrednich, stanowiące 66,6% całości dochodów zrealizowanych w okresie styczeńlistopad 2014 r. Dochody z tytułu podatku VAT wyniosły w tym okresie 116,3 mld zł i w skali roku były
nominalnie wyŜsze o ok. 10,6%.
Po stronie wydatków, w skali roku, największy udział miały subwencje ogólne dla JST (17,6%). Koszty
obsługi długu krajowego i zagranicznego zrealizowano odpowiednio w 91,2% i 7,6% w stosunku do
załoŜeń w ustawie budŜetowej, a ich całkowity udział w wydatkach stanowił 8,7%.
7
Do dnia publikacji materiału Ministerstwo Finansów nie opublikowało szacunkowego wykonania budŜetu za cały 2014 r.
17
Polityka monetarna i kurs walutowy…
W 2014 roku, Rada Polityki PienięŜnej dokonała jednorazowej obniŜki stóp procentowych,
z wyjątkiem stopy depozytowej, która pozostała bez zmian, co zawęziło korytarz stóp procentowych do
2 pkt. proc. W październiku RPP ustaliła następujący poziom stóp procentowych: referencyjna – 2,0%
(-0,5 pkt. proc.), lombardowa – 3,0% (-1,0 pkt. proc.), depozytowa – 1,0% (bez zmian), redyskonta
weksli – 2,25% (-0,5 pkt. proc.).
Wykres 7. Wartość stóp procentowych NBP w latach 2001-2014
%
25
Lombardowa
Redyskontowa
Referencyjna
Depozytowa
Dyskontowa
20
15
10
5
2014-10-01
2014-05-01
2013-12-01
2013-07-01
2013-02-01
2012-09-01
2011-11-01
2012-04-01
2011-06-01
2010-08-01
2011-01-01
2010-03-01
2009-10-01
2009-05-01
2008-12-01
2008-07-01
2008-02-01
2007-09-01
2007-04-01
2006-06-01
2006-11-01
2006-01-01
2005-08-01
2005-03-01
2004-10-01
2004-05-01
2003-12-01
2003-07-01
2003-02-01
2002-09-01
2002-04-01
2001-06-01
2001-11-01
2001-01-01
0
Źródło: Narodowy Bank Polski.
Zgodnie z zapowiedziami, RPP utrzymała stopy procentowe na niezmienionym poziomie do
końca III kwartału 2014 r. Jednak, w związku z wyraźnym odchyleniem inflacji od celu inflacyjnego,
które mogłoby stanowić zagroŜenie dla stabilności cen w średnim okresie, 8 października 2014 r. Rada
dokonała dostosowania polityki pienięŜnej do zmieniającej się sytuacji gospodarczej poprzez obniŜkę
stóp procentowych oraz obniŜenie oprocentowania rezerwy obowiązkowej banków do 0,9 stopy
referencyjnej (poprzednio było to 0,9 stopy redyskontowej). Dodatkowym impulsem do zmian była
narastająca niepewność co do perspektyw aktywności gospodarczej w Polsce. Spadek dynamiki
produkcji przemysłowej, produkcji budowlano-montaŜowej i sprzedaŜy detalicznej oraz słabsze od
oczekiwań wyniki wielu głównych partnerów handlowych Polski stanowiły ryzyko ogólnego osłabienia
koniunktury gospodarczej w kraju. Rada nie wyklucza dalszych dostosowań polityki pienięŜnej, jeśli
wskaźnik inflacji będzie dalej utrzymywał się na niskim poziomie, odbiegającym od celu inflacyjnego
oraz jeśli dojdzie do spowolnienia dynamiki aktywności gospodarczej w kraju przy niskim wzroście
w otoczeniu gospodarczym Polski.
W 2014 r. złoty średnio umocnił się zarówno w stosunku do dolara, jak i do euro. Średni kurs euro
wyniósł 4,1852 zł i w skali roku spadł o 0,29%. Kurs dolara w tym samym okresie wyniósł 3,1551 zł
i spadł o 0,18% r/r. Z kolei w grudniu 2014 r. kursy obu walut osiągnęły średnio poziomy: 4,2233
EUR/PLN oraz 3,4287 USD/PLN.
W pierwszym półroczu 2014 r. wartość złotego – w ujęciu dziennym - pozostawała w wąskim paśmie
wahań z lekką tendencją aprecjacyjną. Kurs USD/PLN notował w tym okresie najniŜsze
średniomiesięczne wartości od 2011 r., a czerwcowemu umocnieniu polskiej waluty wobec euro
sprzyjało pogłębienie ekspansywnej polityki EBC (obniŜka stóp procentowych do rekordowo niskich
poziomów). W kolejnych kwartałach doszło jednak do osłabienia się złotego, co było szczególnie
widoczne w kursie USD/PLN, który znalazł się w dynamicznym trendzie wzrostowym, czemu sprzyjały
18
dobre wyniki gospodarki amerykańskiej, planowana podwyŜka stóp procentowych w USA oraz spadek
kursu EUR/USD.
Pomimo dobrych wyników polskiej gospodarki i stabilnego tempa wzrostu aktywności gospodarczej,
w najbliŜszym czasie nie naleŜy spodziewać się wyraźnego umacniania się złotego. Decydujący wpływ
na kształtowanie się kursu złotego ma sytuacja na rynku globalnym. Słabe wyniki gospodarcze państw
strefy euro oraz napięcia geopolityczne w otoczeniu gospodarczym Polski związane z niestabilną
sytuacją na Ukrainie i reperkusjami sankcji nałoŜonych na Rosję są znaczącym źródłem ryzyka dla
kursu złotego. Złoty pozostaje takŜe wraŜliwy na decyzje zagranicznych banków centralnych, stąd
niepewność co do wpływu na kurs polskiej waluty długo zapowiadanej decyzji EBC o rozpoczęciu tzw.
luzowania ilościowego.
Wykres 8. Złoty w relacji do euro i dolara (kursy nominalne)
PLN
5,0
4,5
4,0
3,5
3,0
2,5
1 USD
1 EUR
2014-09-03
2014-05-03
2014-01-03
2013-09-03
2013-05-03
2013-01-03
2012-09-03
2012-05-03
2012-01-03
2011-09-03
2011-05-03
2011-01-03
2010-09-03
2010-05-03
2010-01-03
2009-09-03
2009-05-03
2009-01-03
2008-09-03
2008-05-03
2008-01-03
2007-09-03
2007-05-03
2007-01-03
2006-09-03
2006-05-03
2006-01-03
2005-09-03
2005-05-03
2005-01-03
2004-09-03
2004-05-03
2004-01-03
2003-09-03
2003-05-03
2003-01-03
2002-09-03
2002-05-03
2002-01-03
2001-09-03
2001-05-03
2001-01-03
2000-09-03
2000-05-03
2000-01-03
2,0
Źródło: Narodowy Bank Polski.
19
Wzrost eksportu...
Według wstępnych danych GUS, w 2014 roku wartość eksportu liczonego według cen bieŜących
wyniosła 163,1 mld euro i była o 5,2% wyŜsza w porównaniu z rokiem 2013. Wartość importu wyniosła
prawie 165,6 mld euro i była wyŜsza o 5,5% r/r. W rezultacie pogłębił się deficyt obrotów towarowych,
do poziomu blisko 2,5 mld euro. W 2014 r., w odróŜnieniu od lat poprzednich, szybciej rósł eksport do
krajów rozwiniętych – wzrost o 7,7% do prawie 136,8 mld euro, niŜ na rynki rozwijające się, gdzie
eksport zwiększył się o 6,8%, do ponad 14,3 mld euro. Jednocześnie, odnotowano znaczne
ograniczenie eksportu do państw Europy Środkowo-Wschodniej. Zmniejszenie wywozu na te rynki było
rezultatem jego głębokiego spadku do Rosji o 14%, Ukrainy o 27% i na Białoruś o 11,9%. Udział krajów
Europy Środkowo-Wschodniej w obniŜył się zarówno w strukturze eksportu, jak i importu.
Tabela 8. Struktura obrotów handlowych Polski w 2014 r.
Eksport
Udział w
strukturze (%)
Kraje rozwinięte
w tym Unia Europejska
Kraje rozwijające się
Kraje Europy Środkowej i Wschodniej
Źródło: dane wstępne GUS.
83,8
77,1
8,8
7,4
Import
Zmiana
(pkt. proc)
Udział w
strukturze (%)
+1,9
+2,1
+0,1
-2,0
65,4
58,6
22,6
12,0
Zmiana
(pkt. proc)
-0,6
+0,1
+2,2
-1,6
Główni partnerzy handlowi Polski w 2014 r. (zmiany w stosunku do analogicznego okresu roku 2013):
Niemcy:
Wzrost eksportu (€) o 9,5%, wzrost importu o 6,9%,
Udział w polskim eksporcie 26,1% (+1,0 pkt. proc.); w imporcie 22,0% (+0,3 pkt. proc.)
Wielka Brytania:
Wzrost eksportu (€) o 3,0%, wzrost importu o 3,6%,
Udział w polskim eksporcie 6,4% (-0,1 pkt. proc.); w imporcie 2,6% (bez zmian)
Republika Czeska:
Wzrost eksportu (€) o 7,4%, wzrost importu o 3,3%,
Udział w polskim eksporcie 6,3% (+0,1 pkt. proc.); w imporcie 3,6% (-0,1 pkt. proc.)
Rosja:
Spadek eksportu (€) o 14,0%, spadek importu o 8,7%,
Udział w polskim eksporcie 4,3% (-1,0 pkt. proc.); w imporcie 10,5% (-1,6 pkt. proc.)
Chiny:
Wzrost importu (€) o 19,0%,
Udział w polskim imporcie 10,5% (+1,2 pkt. proc.).
Przewiduje się, Ŝe w 2015 r. wartość eksportu wyniesie ok. 172,1 mld euro, tj. o ok. 5,5% więcej niŜ
w 2014 roku. Wartość importu wyniesie natomiast ok. 173,9 mld euro, tj. o ok. 5% więcej niŜ w roku
2014. Tym samym, saldo obrotów towarowych osiągnie poziom ok. -1,8 mld euro.
20
Bilans płatniczy...
Wstępne dane bilansu płatniczego w 2014 roku wskazują na pogłębienie deficytu na rachunku
obrotów bieŜących w stosunku do analogicznego okresu roku ubiegłego.
Wykres 9. Skumulowana wartość rachunku obrotów bieŜących (mln euro)
mln euro
0
-2 000
-4 000
-6 000
-8 000
-10 000
-12 000
-14 000
2012
2013
2014
-16 000
I
I-II
I-III
I-IV
I-V
I-VI
I-VII
I-VIII
I-IX
I-X
I-XI
I-XII
Źródło: Narodowy Bank Polski.
W analizowanym okresie odnotowano ujemne saldo na rachunku obrotów bieŜących w wysokości
5 337 mld euro (wobec 5 252 mld euro deficytu rok wcześniej). Pogłębienie deficytu wynikało
z pogorszenia salda w handlu towarami (przekształcenie nadwyŜki 634 mln EUR w deficyt na poziomie
-36 mln EUR) oraz z ograniczenia nadwyŜki w handlu usługami (7 147 mld EUR wobec
8 016 mld EUR). Nie zdołała skompensować tego poprawa sald w pozycjach: dochody pierwotne oraz
dochody wtórne. W 2014 r. znacznie wyŜszą wartość odnotowano w pozycji „inwestycje bezpośrednie:
pasywa”.
Tabela 9. Bilans płatniczy w latach 2012-2014 (w mln euro)
Rachunek bieŜący
Towary: saldo
Wpływy z eksportu
Wypłaty z importu
Usługi: saldo
Dochody pierwotne: saldo
Dochody wtórne: saldo
Rachunek kapitałowy
Rachunek finansowy
Inwestycje bezpośrednie: aktywa
Inwestycje bezpośrednie: pasywa
Inwestycje portfelowe: aktywa
Inwestycje portfelowe: pasywa
Pozostałe inwestycje: aktywa
Pozostałe inwestycje: pasywa
2012
-13 655
-7 153
140 833
147 986
6 218
-12 599
-121
8 548
-9 249
496
5 656
337
15 546
1 727
-2 797
2013*
-5 252
634
148 846
148 212
8 016
-13 484
-418
8 992
-5 445
-2 710
165
1 654
1 780
274
2 899
2014*
-5 337
-36
157 698
157 734
7 147
-12 653
205
10 006
-2 873
4 461
10 379
3 782
3 063
1 606
-158
*dane wstępne
Źródło: Narodowy Bank Polski.
21
MINISTERSTWO GOSPODARKI
Departament Strategii i Analiz
Warszawa, marzec 2015 r.
WYNIKI GOSPODARCZE POLSKI W LATACH 2013-2015
Wyszczególnienie
2014
20154
103,33
103,03
103,13
111,63
109,53
103,4
103,2
103,2
106,1
106,0
99,0
100,0
101,0
99,0
97,3
98,5
106,7
105,8
108,1
105,0
103,3
103,6
Jednostka
2013
dynamika
dynamika
dynamika
dynamika
dynamika
101,7
101,3
101,1
96,3
100,9
dynamika
100,9
100,7
dynamika
98,7
dynamika
dynamika
101,8A
94,1A
zł
3 650
zł
3 837
4 222
4 379
3 980
- z pozarolniczego systemu ubezpieczeń
zł
1 921
1 943
2 003
1 991
- rolników indywidualnych
zł
1 122
1 122
1 142
1 145
tys. osób
5 494
5 491
5 549
5 529
Przeciętna liczba emerytów i rencistów
tys. osób
8 952
8 914
8 865
8 870
- z pozarolniczego systemu ubezpieczeń
tys. osób
7 706
7 684
7 665
7 659
- rolników indywidualnych
tys. osób
1 246
1 230
1 200
1 212
13,4
13,4
11,5
Stopa bezrobocia (stan na koniec okresu)
%
Handel zagraniczny wg GUS
-1 984
Saldo obrotów handlowych
mln euro
Eksport
mln euro
154 994
156 978
Import
mln euro
1- dane zaprezentowano w oparciu o metodologię ESA2010;
2- jeśli nie zaznaczono inaczej dotyczy podmiotów o liczbie pracujących powyŜej 9 osób
3- dane wstępne
4- prognoza DSA MG
A - dotyczy pełnej zbiorowości
11,5
10,8
-2 4473
163 1263
165 5733
-1 800
172 100
173 900
XII 2013 XII 2014
Rachunki narodowe1
PKB
SpoŜycie ogółem
SpoŜycie indywidualne
Akumulacja
Nakłady brutto na środki trwałe
Ceny
Wskaźnik cen towarów i usług
konsumpcyjnych
Wskaźnik cen produkcji sprzedanej
przemysłu
Produkcja2
Produkcja sprzedana przemysłu
Produkcja budowlano-montaŜowa
Wynagrodzenia
Przeciętne miesięczne wynagrodzenie
w gospodarce narodowej, w tym:
- w sektorze przedsiębiorstw
103,7
101,5
3 783
Świadczenia społeczne
Przeciętna emerytura i renta
Rynek pracy
Przeciętne zatrudnienie w sektorze
przedsiębiorstw
22
2000
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
Produkt Krajowy Brutto (zmiana,
Jednostka
%
1995
r/r)1
7,0
4,3
5,1
3,5
6,2
7,2
3,9
2,6
3,7
4,8
1,8
1,7
3,3
SpoŜycie indywidualne (zmiana,
r/r)1
%
3,2
3,1
4,3
2,3
4,6
6,4
6,1
3,3
2,5
3,0
1,0
1,1
3,1
Nakłady brutto na środki trwałe (zmiana, r/r)1
%
6,7
12,6
8,7
3,7
0,9
9,5
-3,2
9,8
7,7
1,0
2,2
3,3
-7,0
1,5
8,4
4,4
2,5
9,6
10,9
-1,5
1,4
19,2
11,2
9,8
17,4
15,7
9,3
5,6
13,3
11,2
11,9
13,7
17,5
-0,4
%
2,7
6,7
-1,9
Produkcja sprzedana przemysłu (zmiana, r/r)*
16,5
9,7
3,7
3,5
16,3
-1,0
-12,0
3,6
Produkcja budowlano-montaŜowa (zmiana, r/r)*
%
Inflacja (średnioroczna)
%
27,8
10,1
3,5
2,1
1,0
2,5
4,2
3,5
2,6
4,3
3,7
0,9
0,0
Inflacja (XII/XII)
%
21,6
8,5
4,4
0,7
1,4
4,0
3,3
3,5
3,1
4,6
2,4
0,7
-1,0
mln osób
14,7
15,0
12,6
12,7
12,9
13,3
13,9
13,8
13,8
13,9
13,9
13,9
5738
5312
4684
4769
4915
5146
5392
5327
5373
5544
5549
5494
5529
tys. osób
2629
2703
3000
2773
2309
1747
1474
1893
1955
1983
2137
2158
1825
%
14,9
15,1
19,0
17,6
14,8
11,4
9,5
12,1
12,4
12,5
13,4
13,4
11,5
691
1894
2273
2361
2476
2673
2942
3102
3225
3404
3530
3659
3783
2,8
1,0
0,7
1,8
4,0
5,5
5,9
2,0
1,4
1,4
0,1
2,8
3,4
754
2057
2439
2516
2644
2889
3186
3325
3435
3605
3728
3837
3980
3,2
1,3
0,8
1,2
4,2
6,8
6,1
1,1
0,8
0,9
-0,2
2,0
3,7
3,2
-2,3
0,6
0,3
6,2
0,0
4,1
4,3
3,6
0,3
1,3
4,4
3,6
Pracujący w gospodarce narodowej (średniorocznie)
Przeciętne zatrudnienie w sektorze przedsiębiorstw
Liczba bezrobotnych
Stopa bezrobocia
Przeciętne wynagrodzenie nominalne brutto w gospodarce
narodowej
Przeciętne wynagrodzenie realne brutto w gospodarce
narodowej (zmiana, r/r)
Przeciętne wynagrodzenie nominalne brutto w sektorze
przedsiębiorstw
Przeciętne wynagrodzenie realne brutto w sektorze
przedsiębiorstw (zmiana, r/r)
Przeciętna realna emerytura i renta z pozarol. syst. ubezp.
społecznych brutto (zmiana, r/r)
tys. osób
PLN
%
PLN
%
%
Saldo obrotów towarowych (wg GUS)
mld EUR
-
-18,7
-11,7
-9,7
-12,9
-18,6
-26,2
-9,3
-13,8
-15,9
-10,5
-2,0
-2,5
Wartość eksportu (wg GUS)
mld EUR
-
34,4
59,7
71,4
87,9
101,8
116,2
98,2
120,4
136,7
143,5
155,0
163,1
Eksport (wg GUS – zmiana, r/r)
%
-
-
25,6
19,6
23,1
15,8
14,1
-15,5
22,6
13,6
4,9
8,0
5,2
Wartość importu (wg GUS)
Import (wg GUS – zmiana, r/r)
mld EUR
%
-
53,1
-
71,4
18,2
81,2
13,8
100,8
24,1
120,4
19,4
142,4
18,3
107,5
-24,5
134,2
24,8
152,6
13,7
154,0
1,0
157,0
1,9
165,6
5,5
* zmiana metodologii (wyŜszy rząd odnosi się do PKD 2004, niŜszy do PKD 2007), dot. danych dla podmiotów o liczbie pracujących powyŜej 9 osób.
1 – dane od 2004 r. zgodne z metodologią ESA2010.
Opracowano
w Wydziale Analiz Makroekonomicznych i Prognoz
w Departamencie Strategii i Analiz
Urszula Kmita
Monika Krupa-Leończyk
Marta Ostrowska
Marcin Zelman
Akceptowała Aneta Piątkowska
Dyrektor Departamentu
24