ROZKŁAD MATERIAŁU NAUCZANIA

ROZKŁAD MATERIAŁU NAUCZANIA
Wariant B – 5 godzin w cyklu kształcenia
Dział
I. Procesy demograficzne na świecie.
II. Współczesne procesy osadnictwa.
Tematy
Cele kształcenia
1. Rozwój ludnościowy świata – eksplozja demograficzna.
2. Charakterystyka społeczeństw na różnych etapach rozwoju
demograficznego.
3. Liczba i cechy demograficzne ludności Polski.
4. Struktura zawodowa ludności świata.
5. Struktura zawodowa ludności Polski – przyczyny i skutki
bezrobocia.
6. Zróżnicowanie wyznaniowe, narodowościowe i językowe ludności
świata.
7. Czynniki decydujące o rozmieszczeniu ludności na świecie –
ekumena, anekumena, subekumena; bariery osadnicze.
8. Uwarunkowania rozmieszczenia ludności w Polsce.
9. Współczesne kierunki i konsekwencje migracji ludności na świecie.
10. Migracje Polaków.
11. Przemiany cywilizacyjne współczesnego świata.
Uczeń:
– rozumie tempo wzrostu ludności świata –
przyczyny i konsekwencje,
– rozumie zróżnicowanie wzrostu
demograficznego,
– wie, co to jest eksplozja demograficzna,
– zna etapy rozwoju demograficznego,
– rozumie zmiany liczby ludności w Polsce i na
świecie,
– zna cechy demograficzne ludności na świecie i
w Polsce,
– rozumie przyczyny zróżnicowania gęstości
zaludnienia na świecie i w Polsce,
– zna kierunki, przyczyny i konsekwencje
migracji w skali lokalnej i globalnej,
– rozumie zróżnicowanie kulturowe,
– zna cechy biologiczne i demograficzne ludności
świata i Polski,
– potrafi interpretować dane demograficzne,
prezentować je w różnych formach, przeliczać,
– potrafi wskazać przykłady ekumeny,
subekumeny i anekumeny na świecie.
1.
2.
3.
4.
Zmiany czynników miastotwórczych i funkcji miast.
Procesy urbanizacyjne – fazy urbanizacji.
Rozwój sieci osadniczej w Polsce.
Regionalne zróżnicowanie współczesnych procesów
urbanizacyjnych.
5. Skutki procesów urbanizacyjnych.
6. Powtórzenie wiadomości z działów: „Procesy demograficzne”
i „Współczesne procesy osadnictwa”.
7. Sprawdzian.
Uczeń:
– zna czynniki miastotwórcze,
– zna etapy urbanizacji,
– potrafi wymienić cechy sieci osadniczej
w Polsce,
– zna przykłady miast o różnych funkcjach,
– rozumie zróżnicowanie urbanizacji
w poszczególnych regionach,
– zna powiązania funkcjonalno-przestrzenne
zespołów miejskich.
1
III. Światowe problemy żywnościowe.
IV. Produkcja energii i kierunki
rozwoju przemysłu.
1. Zróżnicowanie rolnictwa na świecie – rolnictwo towarowe
i samozaopatrzeniowe.
2. Czynniki rozwoju rolnictwa na świecie.
3. Czynniki rozwoju rolnictwa w Polsce.
4. Typy gospodarki rolnej na świecie.
5. Warunki i obszary upraw roślin na świecie.
6. Warunki upraw roślin w Polsce.
7. Hodowla zwierząt gospodarskich na świecie.
8. Hodowla zwierząt gospodarskich w Polsce.
9. Obszar nadwyżek i niedoborów żywności na świecie. Przyczyny
głodu.
10. Sposoby zwiększania produkcji żywności – przeciwdziałanie
zjawisku głodu.
11. Polskie rolnictwo w drodze do Unii Europejskiej.
12. Powtórzenie wiadomości z działu: „Światowe problemy
żywnościowe”.
13. Sprawdzian.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
Zmiany w bilansie energetycznym świata.
Produkcja energii na świecie – surowce energetyczne.
Produkcja energii w Polsce na tle bazy surowcowej.
Energetyka alternatywna.
Przemysł – jego podział i rola w gospodarce.
Tradycyjne i nowoczesne gałęzie przemysłu. Regionalne
zróżnicowanie procesów uprzemysłowienia.
Czynniki lokalizacji przemysłu.
Główne regiony przemysłowe świata – struktura gałęziowa.
Technopolie na świecie.
Okręgi przemysłowe Polski.
Współczesne przemiany polskiego przemysłu.
Powtórzenie wiadomości z działu: „Produkcja energii i kierunki
rozwoju przemysłu”.
Sprawdzian.
Uczeń:
– zna przyrodnicze i pozaprzyrodnicze czynniki
rozwoju rolnictwa Polski i świata – wpływ
czynników na rozmieszczenie produkcji rolnej
w różnych częściach świata,
– rozumie wpływ czynników na poziom rozwoju
gospodarki rolnej,
– rozumie przemiany rolnictwa w Polsce pod
koniec XX i na początku XXI wieku,
– potrafi wymienić cechy i problemy gospodarki
rolnej w KWR i KSR,
– zna cechy rolnictwa w określonym regionie
świata,
– rozumie problem głodu jawnego i utajonego –
przyczyny i metody walki z głodem,
– rozumie związek między warunkami środowiska
naturalnego, poziomem rozwoju gospodarczego
a poziomem wyżywienia ludności świata.
Uczeń:
– zna główne regiony eksploatacji surowców
energetycznych na świecie i w Polsce –
konsekwencje nierównomiernego
rozmieszczenia surowców energetycznych,
– potrafi scharakteryzować energetykę Polski na
tle bazy surowcowej,
– rozumie rolę energii w rozwoju gospodarczym,
– zna przyczyny zmian w bilansie energetycznym
świata,
– zna poziom wykorzystania energetyki
alternatywnej w poszczególnych częściach
świata,
– rozumie rolę przemysłu w rozwoju
gospodarczym państw,
– potrafi wymienić czynniki lokalizacji przemysłu
oraz określić rozmieszczenie
uprzemysłowionych regionów świata i Polski –
ośrodki, okręgi przemysłowe świata
i Polski; technopolie na świecie i obszary
zalążkowe technopolii w Polsce,
– zna zmiany w strukturze gałęziowej przemysłu
Polski i świata – problem restrukturyzacji
2
przemysłu Polski,
– potrafi interpretować dane statystyczne,
prezentować je w różnych formach, przeliczać.
V. Usługi i komunikacja.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
Usługi a poziom rozwoju gospodarczego świata.
Turystyka na świecie.
Infrastruktura turystyczna w Polsce. Regiony turystyczne kraju.
Poziom rozwoju usług w Polsce.
Transport lądowy na świecie.
Transport lotniczy i wodny na świecie.
Główne szlaki i węzły transportowe na świecie.
Nowoczesne systemy i środki łączności.
Komunikacja w Polsce.
VI. Obrót międzynarodowy.
1.
2.
3.
4.
VII. Zróżnicowanie poziomu rozwoju
gospodarczego państw świata.
1. Mierniki poziomu rozwoju gospodarczego.
2. Ogólna charakterystyka krajów wysoko rozwiniętych gospodarczo,
średnio rozwiniętych gospodarczo i słabo rozwiniętych
gospodarczo.
Międzynarodowe kontakty gospodarcze.
Bilans handlowy i płatniczy.
Struktura towarowa i kierunki wymiany międzynarodowej.
Struktura towarowa handlu zagranicznego Polski – zmiany po roku
1990.
5. Powtórzenie wiadomości z działów: „Usługi i komunikacja” oraz
„Obrót międzynarodowy”.
6. Sprawdzian.
Uczeń:
– zna klasyfikację usług,
– rozumie związek między poziomem
zatrudnienia w usługach a rozwojem
cywilizacyjnym i gospodarczym,
– rozumie rozwój usług w poszczególnych
częściach Polski,
– zna walory turystyczne i infrastrukturę
turystyczną regionów Polski i świata,
– potrafi ocenić różne rodzaje transportu – wady
i zalety,
– zna rolę telekomunikacji w gospodarce świata –
integrujące znaczenie,
– potrafi ocenić rozwój telekomunikacji
w Polsce,
– zna położenie komunikacyjne Polski
w Europie,
– zna główne szlaki, porty, węzły transportowe na
świecie i w Polsce.
Uczeń:
– zna cechy światowego obrotu
międzynarodowego,
– rozumie kierunki wymiany międzynarodowej,
– zna rolę obrotu międzynarodowego
w tworzeniu PKB,
– rozumie zależność między strukturą towarową
obrotu międzynarodowego a poziomem rozwoju
gospodarczego,
– rozumie zmiany w strukturze towarowej
i kierunków handlu zagranicznego Polski,
– potrafi zaprezentować dane statystyczne.
Uczeń:
– potrafi wymienić grupy mierników rozwoju
gospodarczego świata,
– zna cechy społeczno-gospodarcze państw,
3
3. Zróżnicowanie poziomu życia ludności na świecie.
4. Wzrost dysproporcji między poziomem gospodarczym państw
bogatych i biednych.
VIII. Przemiany polityczne
współczesnego świata.
IX. Zmiany w środowisku wywołane
działalnością człowieka.
1. Zmiany polityczne na świecie zachodzące w ostatnich latach.
2. Problemy polityczne, gospodarcze i społeczne krajów Europy
Środkowej.
3. Główne ugrupowania i organizacje integracyjne o charakterze
globalnym.
4. Organizacje i ugrupowania integracyjne o charakterze regionalnym
i lokalnym.
5. Unia Europejska.
6. Korzyści i zagrożenia wynikające z przystąpienia Polski do Unii
Europejskiej.
7. Udział i znaczenie Polski w organizacjach międzynarodowych.
8. Obszary, przyczyny i skutki napięć i konfliktów na świecie.
9. Terroryzm na świecie.
10. Powtórzenie wiadomości z działów: „Zróżnicowanie poziomu
rozwoju gospodarczego” oraz „Przemiany polityczne”.
11. Sprawdzian.
1. Środowisko przyrodnicze a środowisko antropogeniczne.
2. Globalne zmiany środowiska naturalnego.
3. Ocena stanu środowiska w Polsce.
4. Koncepcja rozwoju zrównoważonego.
5. Międzynarodowa współpraca w zakresie ochrony i kształtowania
środowiska.
6. Powtórzenie wiadomości z działu: „Zmiany w środowisku
wywołane działalnością człowieka”.
7. Sprawdzian.
– rozumie przyczyny narastania dysproporcji
między krajami bogatymi a biednymi – problem
współczesnego świata,
– rozumie tendencje zmian poziomu rozwoju
gospodarczego Polski.
Uczeń:
– rozumie przemiany polityczne na świecie, ze
szczególnym uwzględnieniem przemian
w Europie po 1990 roku – procesy
transformacji,
– potrafi scharakteryzować ugrupowania
integracyjne świata,
– rozumie przemiany polityczne, społeczne
i gospodarcze w Polsce – korzyści
i ograniczenia po przystąpieniu do UE,
– zna aktualne wydarzenia polityczne na świecie,
– potrafi wymienić konflikty społeczne
i polityczne na świecie – przyczyny i skutki,
terroryzm.
Uczeń:
– rozumie zależność człowiek – środowisko
a rozwój gospodarczy państw,
– zna przykłady zmian środowiska wywołane
procesami urbanizacyjnymi; wpływ rolnictwa na
środowisko, racjonalne gospodarowanie
rolnicze, industrializacja a środowisko (kwaśne
deszcze, dziura ozonowa itp.),
– zna genezę i skutki zagrożeń środowiska na
wybranym obszarze,
– potrafi ocenić stan środowiska w Polsce,
– rozumie działania na rzecz ochrony środowiska
w Polsce i na świecie,
– rozumie ideę rozwoju zrównoważonego – od
raportu U’Thanta do Szczytu Ziemi
w Johannesburgu (1969–2002).
4