Zębowice - Gmina Paszowice

Transkrypt

Zębowice - Gmina Paszowice
Załącznik nr 1 do Uchwały Nr 1/2009
Zebrania Wiejskiego Sołectwa
Zębowice z dnia 06.02.2009r.
Plan odnowy miejscowości
Zębowice
w gminie Paszowice
Załącznik do Uchwały
Nr XXIV/163/2009
Rady Gminy Paszowice
z dnia 17 lutego 2009 roku
dr Tadeusz Gospodarek
Instytut Funduszy Europejskich
www.ife.pl
Kamieniec Wrocławski luty 2009
Plan Odnowy Miejscowości Zębowice w gminie Paszowice
I
WSTĘP
Samorząd terytorialny zgodnie z art. 163 Konstytucją RP wykonuje zadania publiczne
nie zastrzeŜone przez Konstytucję lub ustawy dla organów innych władz publicznych.
Działanie to powinno zapewnić harmonijny rozwój regionu, co ma szczególne znaczenie w
ustawodawstwie Unii Europejskiej. Rada Regionów Europy ma za zadanie tworzenie
warunków dla wyrównywania dysproporcji pomiędzy regionami. Szczególnie waŜna rola
przypada w tym procesie samorządom lokalnym na poziomie gminy. Art. 7 ust. 1 ustawy o
samorządzie gminnym Dziennik ustaw z roku 2001, nr 142, pozycja 1591 z późniejszymi
zmianami precyzuje podstawowe zadania z zakresu zaspokajania potrzeb wspólnoty.
Najmniejszym organizacyjnie elementem samorządu terytorialnego jest sołectwo. Zgodnie z
art. 18 ust. 2 pkt 6 dokumentem planistycznym sołectwa jest Plan odnowy miejscowości.
Wytyczne zawarte w Rozporządzeniu Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z 17.12.2004 w
sprawie trybu składania i wzoru wniosku o dofinansowanie realizacji projektu w ramach
Sektorowego
Programu
Ŝywnościowego oraz
Operacyjnego
„Restrukturyzacja
i
modernizacja
sektora
rozwój obszarów wiejskich 2004 – 2006” w zakresie działania
„Odnowa wsi oraz zachowanie dziedzictwa kulturowego” (Dz.U. Nr 284, poz. 2846)
określają zakres tworzonego dokumentu. Przepisy w tym zakresie nie zmieniły się, pomimo
wprowadzenia uzupełnień do wspomnianego zarządzenia.
Wszystkie zadania inwestycyjne, wymagają zaangaŜowania finansowego, a zatem
stanowią element budŜetu gminy. Zgodnie z art. 54 w kontekście art. 53 ust. 1 cytowanej
ustawy o samorządzie gminnym, dla prawidłowej gospodarki finansami w dłuŜszym okresie
czasu wymagane jest staranne planowanie i tworzenie planów finansowych oraz
inwestycyjnych. Ma to szczególne znaczenie w świetle aplikacji o dofinansowanie inwestycji
gminnych ze środków pomocowych Unii Europejskiej lub innych źródeł finansowania
zewnętrznego (Bank Światowy, Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej). Stąd
teŜ, Plan odnowy miejscowości na poziomie sołectwa powinien stanowić element
wieloletniego planu inwestycyjnego gminy oraz jej planu rozwoju lokalnego.
2
Plan Odnowy Miejscowości Zębowice w gminie Paszowice
Najistotniejszą przesłanką dla tworzenia dokumentu Plan odnowy miejscowości są
aplikacje o dotacje z funduszu EFOGR (Europejski Fundusz Orientacji i Gwarancji Rolnej).
W tym kontekście Plan odnowy miejscowości Zębowice nie tylko ma na celu oszacowanie
potrzeb inwestycyjnych i skorelowania ich z polityką gminy Paszowice, ale przede wszystkim
usystematyzowanie zadań według przyjętych kryteriów oraz osadzenia ich w realiach
finansowych zgodnie z art. 169 i 170 ustawy o finansach publicznych Dz.U. 2005 nr 249 poz.
2104.
Plan odnowy miejscowości Zębowice zakreślono na horyzont czasowy 2008 - 2013.
Wpisuje się on w ramy czasowe Narodowego Planu Rozwoju 2007 - 2013 oraz kadencji
obecnych władz gminnych. PoniewaŜ jest powiązany z Wieloletnim Planem Inwestycyjnym
Gminy (WPI), pozwala w krótkoterminowej, dwuletniej prognozie stosunkowo precyzyjnie
określić harmonogram realizacji zadań w nim ujętych, koszt ich realizacji oraz moŜliwość
sfinansowania z funduszu strukturalnego EFOGR.
dr Tadeusz
Gospodarek
Instytut Funduszy Europejskich™
3
Plan Odnowy Miejscowości Zębowice w gminie Paszowice
Rys. 1
Rzeka Nysa Szalona w Zębowicach
Źródłem danych statystycznych zawartych w planie Rozwoju miejscowości Zębowice,
opracowanego przez Instytut Funduszy Europejskich jest: Główny Urząd Statystyczny
(www.stat.gov.pl), Urząd Gminy Paszowice – Wydział Ewidencji Ludności, Wydział
Planowania
Przestrzennego
oraz
dane
zawarte
w
dokumentach
planistycznych,
udostępnionych przez Urząd Gminy Paszowice:
•
Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego Zębowic w gminie Paszowice1
•
Plan urządzeniowo-rolny gminy Paszowice2
Ponadto ankieta przygotowana przez Kółko Rolnicze w Zębowicach, umoŜliwiająca poznanie
potrzeb mieszkańców oraz określająca kształt dokumentu.
1
R.S. Studio – Rafał Schmidt, Wrocław 2004; Uchwała Rady Gminy Paszowice nr XIV/86/2004 z dnia
16.06.2004 ogłoszona w: Dziennik Urzędowy Województwa Dolnośląskiego Nr 142 a dnia 28.07.2004, poz.
2408.
2
Dolnośląskie Biuro Geodezji i Terenów Rolnych, Wrocław grudzień 2004, opracowanie zbiorowe
4
Plan Odnowy Miejscowości Zębowice w gminie Paszowice
SPIS TREŚCI
I
WSTĘP......................................................................................................................................................2
SPIS TREŚCI ...................................................................................................................................................5
II
OGÓLNA CHARAKTERYSTYKA ZĘBOWIC ..................................................................................6
ZĘBOWICE – POŁOśENIE....................................................................................................................................... 6
III
ANALIZA STANU AKTUALNEGO ....................................................................................................9
1.
SFERA PRZESTRZENNA......................................................................................................................... 9
1.1
Środowisko przyrodnicze..................................................................................................................... 9
1.2. Dobra kultury.................................................................................................................................... 12
1.3
Układ komunikacyjny ........................................................................................................................ 13
1.4. Infrastruktura techniczna .................................................................................................................. 14
2. SFERA SPOŁECZNA .............................................................................................................................. 15
2.1
Zasoby ludzkie................................................................................................................................... 15
2.2. Usługi socjalne.................................................................................................................................. 17
2.3. Grupy społeczne wymagające wsparcia............................................................................................ 18
3. SFERA GOSPODARCZA ........................................................................................................................ 18
IV. ANALIZA SWOT DLA ZĘBOWIC ....................................................................................................19
4.1.
CZYNNIKI DETERMINUJĄCE MACIERZ SWOT I TOWS.......................................................................... 19
4.1.1.
Mocne strony................................................................................................................................. 19
4.1.2.
Słabe strony.................................................................................................................................. 20
4.1.3.
ZagroŜenia w otoczeniu................................................................................................................. 21
4.1.4.
Okazje w otoczeniu........................................................................................................................ 22
4.2. TABLICA SWOT DLA ZĘBOWIC ............................................................................................................. 23
V.
ZADANIA POLEGAJĄCE NA POPRAWIE SYTAUACJI..............................................................25
5.1.
5.2.
5.3.
5.4.
5.5.
REMONT CHODNIKA............................................................................................................................... 26
REMONT ŚWIETLICY WIEJSKIEJ
26
BUDOWA ZAPLECZA SOCJALNEGO PRZY BOISKU SPORTOWYM ............................................................... 27
BUDOWA SCENY TANECZNO-WIDOWISKOWEJ ........................................................................................ 29
BUDOWA ŚWIETLICY WIEJSKIEJ ............................................................................................................. 29
VI. PREFEROWANE KIERUNKI ROZWOJU ZĘBOWIC...................................................................31
6.1.
6.2.
6.3.
ANKIETA SKIEROWANA DO SPOŁECZEŃSTWA......................................................................................... 31
PLAN ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO ZĘBOWIC .................................................................... 32
PODSUMOWANIE .................................................................................................................................... 33
ZAŁĄCZNIK A – MAPA PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO..........................34
5
Plan Odnowy Miejscowości Zębowice w gminie Paszowice
II
OGÓLNA CHARAKTERYSTYKA ZĘBOWIC
Niniejszy dokument wykonany został dla sołectwa Zębowice połoŜonego w gminie
Paszowice w powiecie jaworskim, w województwie dolnośląskim.
Rys. 2
Gmina Paszowice
Zębowice – połoŜenie
Miejscowość Zębowice leŜy w północno-wschodniej części gminy Paszowice (rys.2)
wzdłuŜ koryta rzeki Nysa Szalona. Zasadniczo stanowi przedmieście Jawora, gdzie ul.
Szpitalna przechodzi bezpośrednio w obszar zabudowy Zębowic (rys. 3 - 5).
6
Plan Odnowy Miejscowości Zębowice w gminie Paszowice
Rys. 3
Mapka poglądowa okolic Zębowic [http://maps.google.com]
Rys. 4
Zębowice jako obrzeŜe Jawora [http://maps.google.com]
Geograficznie miejscowość leŜy na obszarze Przedgórza Sudeckiego. Przez teren gminy
Paszowice przebiega granica pomiędzy pagórkowatym mezoregionem Pogórza Kaczawskiego
a równinnym mezoregionem Wysoczyzny Chojnowskiej –- Sudecki Uskok
7
Plan Odnowy Miejscowości Zębowice w gminie Paszowice
BrzeŜny. Jest to obszar atrakcyjny krajobrazowo. Gmina w całości leŜy w dorzeczu Kaczawy,
naleŜącego do zlewiska Odry, a miejscowość Zębowice bezpośrednio nad rzeką Nysa
Szalona.
Rys. 5
Ul. Szpitalna w Jaworze, przechodząca bezpośrednio w obszar zabudowany Zębowic.
Powierzchnia obrębu Zębowice wynosi 732,56 ha, co stanowi 7,3% obszaru gminy. Ludność
415 mieszkańców stanowi 10,7% mieszkańców gminy, a gęstość zaludnienia wynosi 56
osób/km2.
8
Plan Odnowy Miejscowości Zębowice w gminie Paszowice
III
ANALIZA STANU AKTUALNEGO
1.
SFERA PRZESTRZENNA
1.1
Środowisko przyrodnicze
1.1.1
Elementy środowiska
Klimat
Północno– wschodnia część gminy Paszowice (obszar Równiny Jawora), w obrębie
której leŜą Zębowice, zaliczana jest do regionu klimatycznego, nadodrzańskiego, bardzo
ciepłego, o długim okresie wegetacyjnym, trwającym 220 - 227 dni . Średnia roczna
temperatura wynosi 8,00-8,70 C. Opad okresu wegetacyjnego waha się w granicach 62-65%
rocznej sumy opadów wynoszącej 550-600 mm. Są to bardzo korzystne warunki dla upraw
rolnych.
Rzeźba terenu
Pod względem fizyczno-geograficznym miejscowość Zębowice połoŜona jest
na obszarze mezoregionu Wysoczyzny Chojnowskiej. Nosi ona równieŜ nazwę Równiny
Jawora. Jest to falisty skłon nachylony ku Pogórzu Kaczawskiemu wzniesiony średnio 180 200 m. n.p.m.
Geomorfologia i rzeźba obszaru miejscowości jest mało zróŜnicowana. Maksymalne
róŜnice wysokości nie przekraczają 25 m. Rzeka Nysa Szalona przepływa przez Zębowice
wąską wciosową doliną i stanowi najniŜszy punkt w gminie Paszowice 190 m n.p.m.
Geologia i surowce mineralne
Z surowców mineralnych na terenie gminy Paszowice występują złoŜa kruszywa
naturalnego, granitu oraz bazaltu. Część złoŜa kruszywa naturalnego –Siekierzyce–
połoŜona jest na terenie obrębu Zębowice (w dwóch polach eksploatacyjnych). Powierzchnia
złoŜa wynosi 144 ha, a jego zasoby szacuje się na 10 889 tys. ton. ZłoŜe nie jest aktualnie
9
Plan Odnowy Miejscowości Zębowice w gminie Paszowice
eksploatowane. Zasoby kruszywa stanowią pozytywny aspekt osi rozwoju wobec
planowanych inwestycji komunikacyjnych oraz hydrologicznych w skali kraju.
Gleby
W
regionie
przedgórskim,
będącym obszarem równin, wysoczyzn,
wzgórz i pogórzy. występuje przewaga
gleb kompleksów pszennych 2 i 3 z
niewielkim
udziałem
kompleksu
1
znajdujących się w dobrej kulturze.
Stosunki
wodne
całkowicie
są
uregulowane. Zębowice posiadają 94,7%
gleb dobrych. Średni wskaźnik bonitacji
w
skali
3-punktowej
dla
uŜytków
rolnych gminy Paszowice wynosi 2,07,
przy czym najwyŜszy wskaźnik ma wieś
Zębowice 2,36. Stąd teŜ powierzchnia
Rys. 6
uŜytków rolnych w Zębowicach wynosi
ZłoŜa kruszywa na mapie Zębowic
648,27 ha.
Warunki wodne
Wody powierzchniowe
Obszar gminy Paszowice leŜy w całości w dorzeczu Kaczawy będącej lewobrzeŜnym
dopływem Odry. Wody z terenu gminy odprowadza do Kaczawy rzeka Nysa Szalona wraz z
dopływami. Nysa Szalona w obrębie Pogórza Bolkowskiego ma charakter rzeki górskiej, o
krótkotrwałych i gwałtownych wezbraniach letnich oraz nieco mniejszych wiosennych,
mieszczących się we wzmocnionym wałami korycie rzecznym. Powierzchnia wód otwartych
w obrębie Zębowice wynosi 13,61 ha, co jest atutem miejscowości i pozwala na planowanie
małych obiektów rekreacji.
10
Plan Odnowy Miejscowości Zębowice w gminie Paszowice
ZagroŜenia powodziowe
Na terenie Zębowic, rzeka Nysa Szalona stanowi średnie zagroŜenie powodziowe,
związane głównie z okresowymi przyborami.
Wody podziemne
Zasoby wód podziemnych na terenie gminy Paszowice nie są szczegółowo
rozpoznane. Występują w dwóch zasadniczych typach zbiorników:
- szczelinach i spękaniach skał litego podłoŜa,
- nieskonsolidowanych gruntach pokrywających te skały.
Oba te zbiorniki są przewaŜnie połączone ze sobą hydraulicznie a ich zasobność nie jest duŜa
i w znacznym stopniu zróŜnicowana. Przeszkodą w wykorzystaniu wód podziemnych są
zanieczyszczenia w utworach kaolinowych. Wpływa to na niski stopień zwodociągowania
całej gminy, a w tym równieŜ na miejscowość Zębowice (67% zwodociągowania).
Lasy
Na terenie Zębowic zalesienie nie występuje. Są tylko niewielkie obszary gruntów
zadrzewionych i zakrzewionych.
1.1.2
Stan i źródła zagroŜeń środowiska
Do obiektów mających negatywny wpływ na środowisko w Zębowicach zaliczyć
moŜna:
•
niski procent skanalizowania gminy Paszowice i Zębowic – ponad połowa
mieszkańców nie jest podłączona do sieci kanalizacyjnej,
•
opalane węglem przestarzałe paleniska stosowane jeszcze w większości
gospodarstw domowych,
•
nadmierne uŜycie środków ochrony roślin i nawozów w bezpośrednim pobliŜu
brzegów Nysy Szalonej odbijające się negatywnie na czystości wód.
11
Plan Odnowy Miejscowości Zębowice w gminie Paszowice
1.1.3
Przeciwdziałanie zagroŜeniom środowiska
W celu zmniejszenia zagroŜeń środowiska na terenie Zębowic naleŜałoby podjąć
następujące działania:
•
realizacja systemów gospodarki ściekowej w gminie; dąŜenie do pełnego
wyposaŜenia istniejących i planowanych terenów zainwestowanych w systemy
odprowadzania i unieszkodliwiania ścieków bytowych i przemysłowych,
•
organizacja
kompleksowego
systemu
zbierania,
segregacji,
wywozu
i
unieszkodliwiania odpadów oraz likwidacja dzikich wysypisk,
•
modernizacja systemów ogrzewania; wprowadzenie paliw o niskich emisjach,
odnawialnych źródeł energii, szersze wdraŜanie niekonwencjonalnych systemów
ogrzewania
i
źródeł
energii
cieplnej
przy
równoczesnej
modernizacji
termoizolacyjnej budynków.
1.2.
Dobra kultury
Na terenie Zębowic ustanawiono strefę „A" ścisłej ochrony konserwatorskiej w
granicach wskazanych na rysunku planu zagospodarowania przestrzennego, obejmującą:
•
park. wpis do rejestru nr 649/L z dnia 22.12.1983;
•
park, wpis do rejestru nr 691/Lz dnia 26.06.1986.
Na obszarze objętym planem występują następujące obiekty wpisane do wykazu dóbr
kultury:
•
pałac obecnie dom ludowy nr 43 z przełomu XIX/XX w,
•
budynek dawnej cegielni, obecnie warsztat bednarsko-stolarski, XIX/XX w,
•
budynek gospodarczy, obecnie Stacja Hodowli Roślin z XIX w.
Wymienione obiekty nie mają znaczenia turystycznego, ale ich obecność powoduje
powaŜne ograniczenia w zagospodarowaniu przestrzennym i ograniczenia funkcjonalne.
12
Plan Odnowy Miejscowości Zębowice w gminie Paszowice
1.3
Układ komunikacyjny
1.3.1
Układ drogowy
System komunikacji drogowej w Zębowicach jest bardzo dobrze rozwinięty.
Podstawowe ciągi drogowe, to:
•
droga wojewódzka W 374 (Jawor – Świebodzice),
•
droga powiatowa 2794 D (Jawor – Roztoka),
•
droga powiatowa 365 Zębowice-Paszowice.
Nie ma Ŝadnych utrudnień w dotarciu do dowolnego punktu w miejscowości.
Problemem jest jedynie bezpieczeństwo pieszych związane z brakiem odpowiedniej
infrastruktury drogowej na drodze 2794 D (chodnik z funkcjonalnością ścieŜki rowerowej).
Kłopotliwe mogą być mosty dojazdowe do pól, przerzucone ponad Nysą Szaloną, które
wymagają remontu i powinny zostać odnowione, a teren wokół nich tak zagospodarowany tak
Ŝeby stanowił wizytówkę Zębowic.
Rys. 7
Dojazd do Zębowic od drogi 374
13
Plan Odnowy Miejscowości Zębowice w gminie Paszowice
1.4.
Infrastruktura techniczna
1.4.1
Zaopatrzenie w wodę
Układy osadnicze gminy Paszowice są częściowo zwodociągowanie. W tym Zębowice
zaledwie w 67%. Przy załoŜeniu znacznego wzrostu potrzeb mieszkańców pojawić się moŜe
problem deficytu w zaopatrzeniu w wodę i konieczność realizacji zasilania zewnętrznego,
bądź uruchomienia procedur awaryjnych. Aktualnie występują niedobory wody w okresach
wiosenno-letnich. Istnieje naturalna moŜliwość połączenia z siecią wodociągową Jawora, do
czego naleŜy dąŜyć.
1.4.2
Odprowadzanie i unieszkodliwienie ścieków
Gmina Paszowice naleŜy do słabo skanalizowanych obszarów. Dotyczy to częściowo
miejscowości Zębowice. Istnieją plany budowy instalacji sanitarnej w Zębowicach, co w
istotny sposób zwiększy atrakcyjność inwestycyjną terenu i wpłynie na rozwój lokalny.
1.4.3
Gospodarka odpadami stałymi
Gmina Paszowice posiada uporządkowaną gospodarkę odpadami stałymi. Odpady
stałe wywoŜone są na eksploatowane składowisko odpadów zlokalizowane w obrębie
Paszowice
1.4.4
Zaopatrzenie w gaz
O ile sieć gazownicza na terenie Paszowic jest dobrze rozwinięta, stąd na terenie
miejscowości Zębowice jest równieŜ udostępniona. Poziom gazyfikacji naleŜy ocenić na
67%. Uczestnicy ankiety wskazują na dobry stan zaopatrzenia w gaz.
1.4.5
Sieć energetyczna
Stan zaopatrzenia gminy Paszowice w energię elektryczną oraz stan urządzeń
elektroenergetycznych jest oceniany jako dobry. Na terenie Zębowic nie występuje deficyt
mocy. Planowana jest budowa linii energetycznej wysokiego napięcia.
14
Plan Odnowy Miejscowości Zębowice w gminie Paszowice
1.4.6
Zaopatrzenie w energię cieplną
Z uwagi na brak centralnych urządzeń zaopatrujących mieszkańców w energię cieplną,
Zębowice posiadają system gospodarki cieplnej rozproszony. Stanowi to jeden z
podstawowych problemów zanieczyszczeń środowiska. Zakłada się zamianę na indywidualne
systemy grzewcze, ekologiczne oraz współpracę z Jaworem w zakresie zdalnej obsługi
grzewczej Zębowic.
2.
SFERA SPOŁECZNA
2.1
Zasoby ludzkie
Liczba mieszkańców miejscowości Zębowice na dzień 31.12.2007 wynosi 415 osób,
w tym 67 osób poniŜej 18 lat. W ciągu ostatnich sześciu lat liczba ta waha się mniej niŜ 1%.
Oznacza to stabilność sytuacji demograficznej. Przekrój wiekowy ludności ma rozkład: 0-6
lat 6%; 7-17 lat 11%; 18-40 lat 35%; 41-55 lat 22%; 55-65 lat 8%; 65+ lat 18%
Rozkład wiekowy ludności
18%
6%
11%
0 - 6 lat
7 - 17 lat
8%
18 - 40 lat
41 - 55 lat
55 - 65 lat
35%
22%
Rys. 8
65+ lat
Rozkład wiekowy ludności Zębowic [wg danych Urząd Gminy – Wydział Ewidencji Ludności]
15
Plan Odnowy Miejscowości Zębowice w gminie Paszowice
NaleŜy zauwaŜyć, Ŝe 57% ludności jest w wieku produkcyjnym, a 18% w wieku
przedprodukcyjnym. Stanowi to dobry prognostyk dla sytuacji demograficznej Zębowic w
kolejnym dziesięcioleciu.
2.1.1.
Zatrudnienie
W Zębowicach na 266 osób zawodowo czynnych, 38 utrzymuje się z pracy na roli,
prowadząc własne gospodarstwo. Stanowi to około 14% ogółu ludności zawodowo czynnej.
Pozostali związani są głównie z ofertą zatrudnienia miasta Jawor.
W strukturze zatrudnienia 41% osób czynnych zawodowo posiada wykształcenie
podstawowe, 30% zawodowe, 25% średnie i 4% wyŜsze. Taki układ poziomu wykształcenia
sugeruje rozwijanie programów reorientacji zawodowej, a jednocześnie umoŜliwia skuteczne
aplikacje o dotacje z funduszu EFOGR oraz EFS.
2.1.2.
Bezrobocie i jego struktura
Problem bezrobocia dotyczy w tej samej mierze Zębowic, co gminy Paszowice i
powiatu jaworskiego. Według danych Powiatowego Urzędu Pracy w Jaworze w gminie
Paszowice jest 454 bezrobotnych co proporcjonalnie moŜna przenieść na sołectwo Zębowice.
Struktura bezrobocia jest zła. Największą grupę wśród bezrobotnych (40,5%) stanowią osoby
posiadające wykształcenie gimnazjalne i poniŜej gimnazjalnego. Na drugim miejscu są osoby
z wykształceniem zawodowym, których udział w strukturze bezrobotnych wynosi 38,8%.
Osoby z wykształceniem policealnym i średnim zawodowym stanowią 15% bezrobotnych, a
ze średnim ogólnokształcącym 3,5%. Pozostające bez pracy osoby z wykształceniem
wyŜszym stanowią 2,2% zarejestrowanych bezrobotnych.
Porównanie struktury bezrobocia według wykształcenia ze strukturą wykształcenia
ludności wiejskiej pokazuje, Ŝe bezrobocie wśród osób z niŜszym poziomem wykształcenia
jest istotnie wyŜsze. Oznacza to, Ŝe biorąc pod uwagę rozwój miejscowości konieczne jest
uwzględnienie procesów aktywizacji zawodowej oraz dywersyfikacji zatrudnienia.
16
Plan Odnowy Miejscowości Zębowice w gminie Paszowice
2.2.
Usługi socjalne
Usługi socjalne w Zębowicach związane są głównie z wykorzystaniem zasobów
miasta Jawor. Ze względu na odległość rzędu 2 km, szkoły, słuŜba zdrowia, kultura i
wypoczynek są ściśle powiązane z miastem. Obserwuje się bardzo korzystne zjawisko
animacji kulturalnej w Zębowicach, związane z powstaniem terenu rekreacji (boisko
sportowe) na końcu miejscowości. Odbywają się tam imprezy masowe, w których uczestniczą
mieszkańcy Jawora. Jest to zaląŜek powstawania relacji integracji społecznej o charakterze
ponadgminnym.
2.2.1
Bezpieczeństwo publiczne
Stan bezpieczeństwa publicznego w Zębowicach określić moŜna jako dobry.
Mieszkańcy w ankiecie nie wskazują na występowanie zagroŜeń.
2.2.2
SłuŜba zdrowia
Usługi ochrony zdrowia w Zębowicach dostępne są w mieście Jawor. Stopień ich
zróŜnicowania oraz nasycenie nie stanowi problemów.
2.2.3
Edukacja
Na obszarze Zębowic nie ma szkoły. Oferta edukacyjną miasta Jawor jest
wystarczająca, a bliska odległość do miasta w sposób naturalny eliminuje konieczność
integracji edukacyjnej z Paszowicami.
2.2.4
Kultura i sport
Na bazę kulturalną, z której korzystają mieszkańcy Zębowic składają się przede
wszystkim zasoby miasta Jawor. Brakuje świetlicy, zaplecza typu szatnia przy boisku oraz
jakiegoś miejsca integracji. Stąd teŜ nie ma aktualnie wielu moŜliwości tworzenia własnej
kultury, wspieranej przez fundusz EFOGR.
Aktualnie w Zębowicach jest boisko piłki noŜnej i powstała druŜyna piłkarska. Jest to
zaczątek obiektu sportowego, który w przyszłości powinien pełnić rolę centrum rekreacji o
17
Plan Odnowy Miejscowości Zębowice w gminie Paszowice
zasięgu ponadgminnym. Istnieją po temu wskazania, wynikające z połoŜenia nad Nysą
Szaloną oraz moŜliwości stopniowej rozbudowy funkcjonalnej.
2.3.
Grupy społeczne wymagające wsparcia
Dotychczasowe usługi socjalne bazują na redystrybucji środków finansowych i
oddziaływaniu na skutki negatywnych zjawisk społecznych, zamiast na ich przyczyny. Nie
istnieją równieŜ systemowe procedury współpracy pomiędzy instytucjami i organizacjami
działającymi w sferze socjalnej. Przewidywania zwiększającego się popytu na usługi socjalne,
w związku z obserwowanymi tendencjami demograficznymi i pogłębiającymi się patologiami
Ŝycia społecznego, zmuszają władze gminy do opracowania systemu profilaktyki społecznej.
Konieczna w tej kwestii jest współpraca z organizacjami pozarządowymi, takimi jak: Kółko
Rolnicze, Stowarzyszenie na Rzecz Rozwoju Zębowic. Organizacje te są silne, jak na poziom
miejscowości i dąŜą do wsparcia procesów absorpcji funduszy pozabudŜetowych.
Wsparcia wymaga przede wszystkim grupa inicjatywna, stowarzyszona z Kółkiem
Rolniczym w Zębowicach. Konieczna jest pomoc organizacyjna gminy oraz poparcie dla
inicjatyw społecznych, ukierunkowanych na zasoby ludzkie, tak Ŝeby ewentualne aplikacje do
funduszy miękkich miały ułatwioną drogę.
3.
SFERA GOSPODARCZA
Podobnie, jak w przypadku sfery społecznej, sfera gospodarcza zdominowana jest
przez integrację Zębowic z pobliskim Jaworem. Głównym zajęciem lokalnym jest rolnictwo.
W Zębowicach ma swoją siedzibę Rejon Dróg Publicznych Jawora oraz kilka firm o
znaczeniu lokalnym.
Istnieją zasoby lokalizacji inwestycji w Zębowicach, opisane wcześniej zasoby
naturalne oraz potencjał w postaci terenów dla rekreacji. Wymaga to jednak inwestycji w
infrastrukturę oraz wzmocnienia procesów integracji społecznej.
18
Plan Odnowy Miejscowości Zębowice w gminie Paszowice
IV. Analiza SWOT dla Zębowic
Analiza SWOT dla Zębowic stanowi wynik kompromisowej konsolidacji analiz
SWOT- cząstkowych, dotyczących: sfery społecznej, sfery środowiska naturalnego, sfery
gospodarczej i sfery infrastruktury. NaleŜy zwrócić uwagę, Ŝe praca za pomocą analizy
SWOT nie polega na stworzeniu palety wskaźników i czynników, ale wybór najwaŜniejszych
z nich tak, Ŝeby elementy macierzy SWOT lub TOWS miały jak największą liczbę
niezerowych elementów.
4.1.
Czynniki determinujące macierz SWOT i TOWS
4.1.1. Mocne strony
M1. Bliskie połoŜenie gminy wobec regionalnych ośrodków gospodarczych (Jawor, Jelenia
Góra, Legnica).
Czynnik ten nabiera większego znaczenia w kolejnej projekcji budŜetowej UE na lata
2007-2013, w związku ze zwiększeniem volumenu inwestycji w okolicy Wrocławia oraz
strategią rozwoju Dolnego Śląska i Regionalnym Planem Operacyjnym. W korelacji z
czynnikiem dobrej sieci komunikacyjnej moŜna próbować z powodzeniem wykorzystać
nadarzające się okazje do znalezienia inwestorów na terenie miejscowości.
M2. Zdefiniowane cele rozwoju i dobrze zorganizowany urząd gminy posiadający
odpowiednie relacje z powiatem.
Gmina Paszowice jest zarządzana przez dobrze zorganizowany aparat urzędniczy.
Stanowi istotne ogniwo powiatu jaworskiego. Rada Gminy wraz z Zarządem nakreśliła cele
rozwoju, w których Zębowice stanowią istotny element rozwoju. Ta współpraca umoŜliwia
wsparcie biurokratyczne inicjatyw społecznych.
M3.
Korzystny układ szlaków komunikacyjnych,
Bardzo waŜny aspekt rozwojowy, stanowiący istotny czynnik lokalizacji nowych
inwestycji. Zębowice są łatwo dostępne poprzez drogę wojewódzką. Do autostrady A4 jest
około 17 km. Planowana jest budowa drogi krajowej S3, przechodzącej przez Zębowice.
M4. Tereny inwestycyjne dla realizacji róŜnorodnych projektów (w tym inwestycji
przemysłowych),
Miejscowość Zębowice dysponuje atrakcyjnym terenem inwestycyjnym. Nie jest on
zbyt dobrze uzbrojony, ale istniej moŜliwość szybkiej interwencji infrastrukturalnej w miarę
potrzeb. Tereny są dobrze skomunikowane.
19
Plan Odnowy Miejscowości Zębowice w gminie Paszowice
M5.
Dobry poziom zabezpieczenia medycznego i szkolnictwa,
Czynnik ten ma istotne znaczenie dla rozwoju miejscowości, poniewaŜ nie wymaga
palących interwencji obciąŜających budŜet gminy. Mieszkańcy cenią sobie bliskość miasta,
jako jeden z atutów połoŜenia Zębowic.
M6.
Mocna grupa inicjatyw społecznych.
Bardzo istotny czynnik postępu i rozwoju, umoŜliwiający pozyskanie środków
pozabudŜetowych oraz wpływu na redystrybucję funduszy gminnych.
M7.
Istnienie Lokalnego Planu Zagospodarowania Przestrzennego.
Bardzo istotny czynnik po stronie mocnej. UmoŜliwia łatwość inwestowania oraz
uzyskania pozwoleń na budowę. Jednocześnie miejscowość zna dokładnie kierunki rozwoju.
4.1.2. Słabe strony
S1.
Wysokie bezrobocie o niekorzystnej strukturze
Ten problem dotyczy nie tylko Zębowic. Nowa strategia rozwoju województwa
dolnośląskiego poświęca temu zagadnieniu oddzielny priorytet. Istotność tego czynnika nie
spadnie w ciągu najbliŜszych kilku lat.
S2.
Niski standard zasobu mieszkaniowego i konieczność remontów.
Czynnik, którego znaczenie będzie maleć powoli, poniewaŜ jest kapitałochłonny, a
brakuje inwestorów. Nie wydaje się, aby w najbliŜszej prognozie budŜetu znajdą się środki na
rewitalizację zdekapitalizowanego zasobu (remonty dachów i elewacji).
S3.
Brak kapitału własnego wśród mieszkańców na rozpoczęcie działalności gospodarczej
Tego czynnika zmodyfikować się nie da. Nie będzie on równieŜ zmieniał się w 6letnim horyzoncie czasowym. Jest to powaŜne ograniczenie rozwojowe.
S4.
Mała siła nabywcza mieszkańców powodująca słaby rozwój usług na obszarach
wiejskich
Nie da się szybko wpłynąć na ten czynnik. W sześcioletnim horyzoncie czasowym nie
będzie się on zmieniał. Jedynym wyjściem jest dotacja na cele infrastrukturalne, związane z
tworzeniem nowych miejsc pracy.
S5.
Niski poziom nasycenia infrastrukturą wod-kan
Nie da się szybko wpłynąć na ten czynnik. Wymaga on inwestycji. W sześcioletnim
horyzoncie czasowym nie będzie się on szybko zmieniał. Jedynym wyjściem jest pozyskanie
dotacja na projekty infrastrukturalne i szybkie opracowanie dokumentacji, aby być w kaŜdej
chwili gotowym na złoŜenie aplikacji EFRR/EOG.
S6.
Atomizacja społeczeństwa i słabe związki z gminą
PołoŜenie Zębowic w sposób naturalny prowadzi do większej integracji społecznej z
Jaworem, niŜ z Paszowicami. Istnieje wysokie prawdopodobieństwo zmian układu
20
Plan Odnowy Miejscowości Zębowice w gminie Paszowice
terytorialnego i przejęcie Zębowic w obręb miasta Jawor. Działanie integrujące gminy nie jest
skuteczne.
4.1.3. ZagroŜenia w otoczeniu
Z1.
Migracja wykwalifikowanej kadry roboczej do większych ośrodków (innych państw),
odpływ młodych mieszkańców Zębowic, migracja zarobkowa, odpływ wykształconej/
wykwalifikowanej siły roboczej
Czynnik związany z typową dysfunkcją społeczno-ekonomiczną. Bezrobocie, brak
perspektywy na mieszkanie, stagnacja rozwojowa, niskie zarobki, etc. stanowią podstawową
bolączkę okolic Jawora. Jedynie uruchomienie powaŜnych inwestycji w okolicy moŜe tą
sytuację zmienić.
Z2.
ObniŜanie się kwalifikacji długotrwale bezrobotnych
Czynnik ten wynika z niekompetencji organów odpowiedzialnych za politykę pomocy
społecznej w Polsce. Projekty są w większości nietrafione i nie powodują restrukturyzacji
bezrobocia oraz nie umoŜliwiają podniesienia kwalifikacji. Gmina ma w tej kwestii
ograniczone moŜliwości. ObniŜanie się poziomu kwalifikacji bezrobotnych obciąŜa
dodatkowo budŜet i jest w dłuŜszym horyzoncie czasowym podstawą trwałego wykluczenia
społecznego.
Z3.
Niechęć inwestorów do lokowania inwestycji na obszarach o słabszej infrastrukturze
Jest to zrozumiałe, a wobec konkurencji lokalizacyjnych w innych miejscowościach
stanowi dodatkowe zagroŜenie. Jest ono moŜliwe do zredukowania przez okazje związane z
inwestycjami infrastrukturalnymi, wspieranymi z funduszy pomocowych. NaleŜy przy tym
zaznaczyć, Ŝe stworzenie planowanych obszarów dla inwestycji i koncentrowanie projektów
infrastrukturalnych na tych terenach powinno stanowić strategiczne działanie, umoŜliwiające
wykorzystanie wielu szans, wymienionych w niniejszej analizie.
Z4.
Niekorzystna sytuacja w zakresie finansów publicznych, w tym udziału samorządu w
dochodach budŜetu państwa (wzrost zakresu zadań samorządu, przy jednoczesnym braku
zwiększenia środków, przekazywanie samorządom przez państwo nowych zadań bez pełnego
zabezpieczenia finansowego).
To jest kluczowy element hamujący rozwój gmin. Niskie budŜety samorządów
gminnych przy znaczących kosztowo zadaniach. Sytuacja w tej kwestii nie poprawi się w
ciągu najbliŜszych lat, zwłaszcza Ŝe podział dochodów z podatków nie został zmieniony.
NaleŜy przyjąć, Ŝe ten negatywny czynnik moŜe zostać osłabiony dotacjami z funduszy
pomocowych. Tego równieŜ Ŝąda społeczeństwo w ankiecie. Zwiększyć sprawność
pozyskiwania środków pozabudŜetowych przez samorząd gminny.
Z5.
Nieotrzymanie dotacji z budŜetu UE.
To jest istotny element hamujący rozwój gminy. Niski budŜet samorządu gminnego
przy znaczących kosztowo zadaniach nie jest wystarczający, a dodatkowo zostanie zuboŜony
o wysokie koszty przygotowania dokumentacji aplikacyjnej. Sytuacja w tej kwestii nie
poprawi się w bieŜącym horyzoncie budŜetowym.
21
Plan Odnowy Miejscowości Zębowice w gminie Paszowice
Z6.
Sytuacje kryzysowe, na które gmina nie jest przygotowana ekonomicznie.
To zagroŜenie związane jest z powodziami, poŜarami i innymi klęskami
Ŝywiołowymi. Wystąpienie sytuacji kryzysowej wiąŜe się zawsze z zahamowaniem rozwoju
gminy na długie lata.
4.1.4. Okazje w otoczeniu
O1.
Funkcjonowanie specjalnej strefy ekonomicznej w bliskim otoczeniu,
Czynnik o najbardziej istotnym znaczeniu rozwojowym dla regionu. Przyciąga
inwestycje, poprawia sytuację na rynku pracy, a dodatkowo przynosi szybkie efekty
ekonomiczne. Niestety pojemność stref jest ograniczona i znaczenie tego czynnika w
kolejnych latach będzie maleć. Okazją dla Zębowic moŜe być oferta usług socjalnych dla
pracowników z Jawora oraz pozyskania inwestorów budownictwa jednorodzinnego.
O2.
Powstawanie nowych miejsc pracy na wsi poza rolnictwem
Czynnik, który powinien uzyskać wszelkie priorytety. Dywersyfikacja zatrudnienia w
sołectwie na rzecz usług, wytwórczości i przetwórstwa jest optymalnym modelem, którego
doskonałym przykładem moŜe być Holandia, Belgia i Niemcy. Wymaga to jednak inwestycji
i systematyczności w działaniu. Jest to ewidentna szansa rozwoju Zębowic.
O3.
Połączenie Zębowic wspólnymi projektami z sąsiadującymi gminami w tym Jaworem.
Nadarzająca się okazja, umoŜliwiająca wejście w projekty inwestycyjne.
zarezerwowane dla większych organizacji (związki międzygminne), które są traktowane
priorytetowo przy ocenach. MoŜe mieć wpływ na rozwój miejscowości.
O4.
Pozyskanie środków z funduszy RPO, EFOGR, EOG
Okazja warunkowa, dająca moŜliwości rozwojowe w sferze określonej przez priorytet
programu wsparcia. Jedna z najwaŜniejszych okazji o charakterze trwałym w czasie, którą
gmina moŜe przewidzieć i wykorzystać.
O5.
Powstanie podmiotów publiczno-prywatnych
Nowe przepisy prawne stwarzają okazję do współdziałania jednostek samorządowych
z podmiotami gospodarczymi i osobami prywatnymi. Istnieje na terenie Zębowic sporo
moŜliwości zawiązania takich porozumień, w których strona prywatna dostarczy środków na
finansowanie pozabudŜetowe społecznie uŜytecznych inwestycji.
O6.
Oferta rekreacji dla mieszkańców Jawora i gminy Paszowice
Oferta rozwoju rekreacji na terenach zielonych Zębowic stwarza moŜliwości
powstania obiektów o znaczeniu gminnym oraz inicjatyw, prowadzących do powstania sfery
usługowej i nowych miejsc pracy. W planie rozwoju Zębowic jest to okazja.
22
Plan Odnowy Miejscowości Zębowice w gminie Paszowice
4.2. Tablica SWOT dla Zębowic
Mocne strony
Słabe strony
M1.
Bliskie połoŜenie gminy wobec regionalnych
ośrodków gospodarczych (Jawor, Jelenia Góra,
Legnica).
M2.
Zdefiniowane cele rozwoju i dobrze
zorganizowany urząd gminy posiadający odpowiednie
relacje z powiatem.
M3.
Korzystny układ szlaków komunikacyjnych,
M4.
Tereny
inwestycyjne
dla
realizacji
róŜnorodnych
projektów
(w
tym
inwestycji
przemysłowych),
M5.
Dobry poziom zabezpieczenia medycznego i
szkolnictwa,
M6.
Mocna grupa inicjatyw społecznych.
M7.
Istnienie Lokalnego Planu Zagospodarowania
Przestrzennego
S1.
Wysokie
bezrobocie
o
niekorzystnej
strukturze
S2.
Niski standard zasobu mieszkaniowego i
konieczność remontów.
S3.
Brak kapitału własnego wśród mieszkańców
na rozpoczęcie działalności gospodarczej
S4.
Mała
siła
nabywcza
mieszkańców
powodująca słaby rozwój usług na obszarach wiejskich
S5.
Niski poziom nasycenia infrastrukturą wodkan
S6.
Atomizacja społeczeństwa i słabe związki z
gminą
Okazje w otoczeniu
ZagroŜenia w otoczeniu
O1.
Funkcjonowanie
specjalnej
strefy
ekonomicznej w bliskim otoczeniu,
O2.
Powstawanie nowych miejsc pracy na wsi
poza rolnictwem
O3.
Połączenie Zębowic wspólnymi projektami z
sąsiadującymi gminami w tym Jaworem.
O4.
Pozyskanie środków z funduszy RPO,
EFOGR, EOG
O5.
Powstanie podmiotów publiczno-prywatnych
O6.
Oferta rekreacji dla mieszkańców Jawora i
gminy Paszowice
Z1.
Migracja wykwalifikowanej kadry roboczej do
większych ośrodków (innych państw), odpływ młodych
mieszkańców Zębowic, migracja zarobkowa, odpływ
wykształconej/ wykwalifikowanej siły roboczej
Z2.
ObniŜanie
się
kwalifikacji
długotrwale
bezrobotnych
Z3.
Niechęć inwestorów do lokowania inwestycji
na obszarach o słabszej infrastrukturze
Z4.
Niekorzystna sytuacja w zakresie finansów
publicznych, w tym udziału samorządu w dochodach
budŜetu państwa.
Z5.
Nieotrzymanie dotacji z budŜetu UE.
Z6.
Sytuacje kryzysowe, na które gmina nie jest
przygotowana ekonomicznie
Rys. 9
Widok z Zębowic na Pogórze Kaczawskie
23
Plan Odnowy Miejscowości Zębowice w gminie Paszowice
24
Plan Odnowy Miejscowości Zębowice w gminie Paszowice
V.
ZADANIA POLEGAJĄCE NA POPRAWIE SYTAUACJI
Poprawa warunków Ŝycia i pracy mieszkańców realizowana będzie poprzez cele
szczegółowe i związane z nimi zadania. W szczególności przez:
•
podniesienie poziomu wykształcenia ludności wiejskiej,
•
wielofunkcyjny, zrównowaŜony rozwój,
•
modernizację i rozwój infrastruktury technicznej,
•
kształtowanie i ochronę środowiska przyrodniczego,
•
poprawę infrastruktury społecznej.
PowyŜsze zadania stanowią domenę działań gminnych, których fragment stanowić
będą działania objęte niniejszym planem rozwoju miejscowości Zębowice. PoniŜej
przedstawiono harmonogram zadaniowo-finansowy Planu Rozwoju Zębowic na lata 2007 2013.
Tab. 1
Lp.
Wykaz działań przewidzianych Planem Rozwoju Zębowic na lata 2008-2013
Nazwa projektu
Wartość [zł]
Termin
rozpoczęcia
Termin
zakończenia
1
Remont chodnika przy drodze powiatowej 2794D
500 000 zł
2008
2009
2
Remont Świetlicy wiejskiej
450 000 zł
2010
2010
3
Budowa zaplecza socjalnego przy boisku sportowym
100 000 zł
2009
2010
4
Budowa sceny taneczno-widowiskowej
100 000 zł
2010
2011
5
Budowa nowej świetlicy wiejskiej
600 000 zł
2012
2013
Przyjmując średnie czasy realizacji projektu współfinansowanego ze środków Unii
Europejskiej naleŜy załoŜyć następujące punkty kontrolne dla kaŜdego zadania.
Przygotowanie wstępne
16 dni
Analiza/wymagania dokumentacyjne
30 dni
Projektowanie inwestycji
90 dni
Wniosek o dofinansowanie i pozwolenia
90 dni
Przetarg i wybór wykonawcy
30 dni
Wykonanie inwestycji maksimum
200 dni
25
Plan Odnowy Miejscowości Zębowice w gminie Paszowice
Rozliczenie
14 dni
Przy planowania wdroŜenia, naleŜy wziąć pod uwagę rozłączność czasową robót
budowlanych (marzec – październik) oraz prac przygotowawczych, tak aby moŜliwe było
podpisywanie umów na roboty między listopadem a kwietniem następnego roku.
PoniŜej przedstawiono karty projektów inwestycyjnych, zgłoszonych do Planu
Rozwoju Zębowic na lata 2007-2013.
5.1.
Remont chodnika w centrum Zębowic.
Plan odnowy Miejscowości Zębowice 2008-2015
Karta projektu
Infrastruktura
Kategoria
Drogi
Kod
D1
Remont chodnika w centrum Zębowic
Cel
Projekt realizuje postulaty mieszkańców w zakresie poprawy bezpieczeństwa
w ruchu pieszym w szczególności dotarcia do centrum kultury w świetlicy
wiejskiej.
Projekt obejmuje wykonanie następujących robót:
•
•
•
•
•
•
•
•
Harmonogram
korytowanie pod konstrukcję i nawierzchnię chodnika i zjazdów
roboty ziemne i rozbiórkowe z wywozem
ułoŜenie krawęŜników betonowej na ławie z oporem
wykonanie podbudowy pod konstrukcję zjazdów
ustawienie obrzeŜy krawęŜnikowych
remont nawierzchni jezdni w części przykrawęŜnikowej
ułoŜenie nawierzchni chodnika
regulacje wysokościowe studzienek rewizyjnych i pokryw zaworów
Przeznaczenie
Istniejący chodnik posiada nawierzchnię gruntową wskutek czego w okresie
zimy, wiosennych roztopów oraz kaŜdorazowych opadów deszczu staje się
grzązki. Zniechęca to mieszkańców do komunikacji pieszej
do centrum
kulturowego i handlowego wsi, gdyŜ komunikacja piesza po jezdni drogi jest
niebezpieczna z uwagi na bardzo duŜy ruch pojazdów samochodowych.
Remont chodnika usunie tą niedogodność i oŜywi działanie świetlicy wiejskiej
oraz zwiększy wzajemne kontakty mieszkańców.
Zgodność z
dokumentami
planistycznymi
Koszt brutto
Termin realizacji
Program Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013
Plan Rozwoju Powiatu Jaworskiego na lata 2007-2013
Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Paszowice na lata 2007-2013
Wieloletni Plan Inwestycyjny Gminy Paszowice na lata 2007-2013
499 704,31 zł
2009
W
tym:
26
Środki
budŜetowe
Wsparcie z
PROW na lata
2007-2013
124 926,08 zł
374 778,23 zł
Plan Odnowy Miejscowości Zębowice w gminie Paszowice
Zabezpieczenie
finansowe
Wskaźniki
5.2.
Tak
Produktu
Długość wyremontowanego chodnika
1 818 m
Rezultatu
Długość dróg z funkcją ścieŜki rowerowej
1 818 m
Oddziaływania
Wzrost bezpieczeństwa na drodze i komfortu
pieszych oraz rowerzystów .
Remont świetlicy wiejskiej.
Plan odnowy Miejscowości Zębowice 2008-2015
Karta projektu
Infrastruktura
Kategoria
Kultura i sport
Kod
K1
Remont Świetlicy wiejskiej w Zębowicach
Cel
Projekt realizuje postulaty mieszkańców w zakresie poprawy stanu
technicznego zaplecza kulturalnego w Zębowicach. W chwili obecnej
istniejący obiekt o duŜych walorach architektonicznych pełni funkcje c
centrum Ŝycia kulturalnego lecz jego stan techniczny ogranicza moŜliwości
korzystania. Odnowiona świetlica zachęci mieszkańców do częstszych
wspólnych spotkań , organizowania imprez co wpłynie korzystnie na
podniesienie świadomości, rozwój kulturalny i intelektualny mieszkańców
oraz na promocję miejscowości.
Projekt obejmuje wykonanie następujących robót:
•
•
•
•
Harmonogram
Przeznaczenie
Zgodność z
dokumentami
planistycznymi
Remont konstrukcji stropodachu,
Wymiana poszycia dachu z utylizacją eternitu,
Wykonanie elewacji budynku,
Wykonanie instalacji odgromowej,
Powiększenie zaplecza kulturalnego na Gminnego Ośrodka Kultury,
Miejsce wspólnych spotkań mieszkańców, organizacja imprez
okolicznościowych,
Miejsce zajęć świetlicowych dla dzieci,
Program Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013
Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Paszowice na lata 2007-2013
Wieloletni Plan Inwestycyjny Gminy Paszowice na lata 2007-2013
253 923,35 zł
Koszt brutto
ogółem:
Źródła
finansowania:
PROW na lata 2007-2013
125 221,77 zł
27
Środki budŜetowe
128 701,58 zł
Plan Odnowy Miejscowości Zębowice w gminie Paszowice
2010
Termin realizacji
Tak
Zabezpieczenie finansowe
5.3. Budowa zaplecza socjalnego przy boisku sportowym
Plan odnowy Miejscowości Zębowice 2008-2013
Karta projektu
Infrastruktura
Kategoria
Kultura i sport
K1
Kod
Budowa zaplecza socjalnego przy boisku sportowym w Zębowicach
Projekt realizuje postulaty mieszkańców w zakresie poprawy zaplecza
rekreacyjnego w okolicy Jawora.
Cel
Projekt obejmuje wykonanie następujących robót:
•
•
•
•
Harmonogram
utwardzenie terenu przy boisku sportowym,
budowę wiaty lub baraku socjalnego pełniącego rolę szatni,
doprowadzenie wody bieŜącej,
budowę sanitariatów
Przeznaczenie
Powstałe boisko piłkarskie w Zębowicach oddziaływuje w sposób integrujący
na społeczeństwo Zębowic oraz pobliskiego Jawora. Stanowi miejsce imprez
masowych. Pozytywna rola obiektu wskazuje na konieczność dalszej
rozbudowy. Konieczne jest zwłaszcza powstanie sanitariatów oraz
doprowadzenie bieŜącej wody. W dalszej kolejności naleŜy zagospodarować
teren z funkcjonalnością parkingu.
Zgodność z
dokumentami
planistycznymi
Regionalny Program Operacyjny dla Dolnego Śląska na lata 2007-2013
Plan odnowy Lokalnego Gminy Paszowice na lata 2007-2013
Wieloletni Plan Inwestycyjny Gminy Paszowice
Koszt brutto
100 000 zł
W tym budŜet gminy
Termin realizacji
2009-2010
Zabezpieczenie
finansowe
25 000 zł
Tak
Wskaźniki
Produktu
Liczba powstałych sanitariatów
Liczba przyłączy wody bieŜącej
Powierzchnia baraku
2 szt.
1 szt.
2
20 m
Rezultatu
Liczba zmodernizowanych obiektów sportowych
1 szt.
Oddziaływania
Działanie integrujące społeczności lokalnej.
Organizacja zawodów ponalokalnych.
Organizacja imprez masowych
3 imprezy
2 imprezy
28
Plan Odnowy Miejscowości Zębowice w gminie Paszowice
5.4. Budowa sceny taneczno-widowiskowej
Plan odnowy Miejscowości Zębowice 2008-2013
Karta projektu
Infrastruktura
Kategoria
Kultura i sport
K2
Kod
Budowa sceny taneczno-widowiskowej w Zębowicach
Projekt realizuje postulaty mieszkańców w zakresie poprawy zaplecza
rekreacyjnego w okolicy Jawora.
Cel
Projekt obejmuje wykonanie następujących robót:
•
•
•
Harmonogram
utwardzenie terenu przy boisku sportowym,
budowę sceny tanecznej, drewnianej na około 100 osób,
zagospodarowanie terenu wokół obiektu.
Przeznaczenie
Imprezy o charakterze masowym mają oddziaływanie ponadgminne.
Mieszkańcy Jawora przybywają na nie do Zębowic. Stwarza to okazję i
uzasadnia dalszą rozbudowę terenów rekreacyjnych wokół boiska
sportowego. Działanie polegające na wybudowaniu sceny tanecznej na 100
osób jest kolejnym etapem rozbudowy infrastruktury kulturalnej, mającej
znaczenie ponadlokalne. Od tego etapu moŜna planować powstanie nowych
miejsc pracy, związanych z usługami kulturalnymi oraz małą gastronomią lub
handlem.
Zgodność z
dokumentami
planistycznymi
Regionalny Program Operacyjny dla Dolnego Śląska na lata 2007-2013
Plan odnowy Lokalnego Gminy Paszowice na lata 2007-2013
Wieloletni Plan Inwestycyjny Gminy Paszowice
Koszt brutto
100 000 zł
W tym budŜet gminy
Termin realizacji
2010-2011
Zabezpieczenie
finansowe
25 000 zł
Tak
Wskaźniki
Produktu
Liczba powstałych obiektów kultury
1 szt.
Rezultatu
Liczba zmodernizowanych obiektów sportowych
1 szt.
Oddziaływania
Działanie integrujące społeczności lokalnej.
Organizacja zawodów ponalokalnych.
Organizacja imprez masowych
3 imprezy
2 imprezy
5.5. Budowa świetlicy wiejskiej
Karta projektu
Kategoria
Plan odnowy Miejscowości Zębowice 2008-2013
Infrastruktura
Kultura i sport
Budowa świetlicy wiejskiej w Zębowicach
29
Kod
K2
Plan Odnowy Miejscowości Zębowice w gminie Paszowice
Projekt realizuje postulaty mieszkańców w zakresie zwiększenia zaplecza
kulturalnego w Zębowicach przy letnim ośrodku rekreacyjno-sportowym.
Cel
Projekt obejmuje wykonanie następujących robót:
•
•
•
•
Harmonogram
2
budowę pawilonu o powierzchni 130-150 m ,
doprowadzenie instalacji sanitarnej,
doprowadzenie instalacji elektrycznej,
zagospodarowanie terenu wokół obiektu.
Przeznaczenie
Atomizacja społeczeństw lokalnych nie sprzyja rozwojowi społecznogospodarczemu. Stanowi zaprzeczenie zasad zrównowaŜonego rozwoju.
Podstawowym obiektem integracji wiejskiej są świetlice. Są to wielofunkcyjne
lokale, umoŜliwiające animację edukacyjną, rekreację oraz wyrównanie szans
rozwoju wsi i miast. W świetlicach moŜliwe jest zainstalowanie sieci
publicznej Internet oraz organizacja zajęć pozalekcyjnych dla dzieci i
młodzieŜy. Stanowią one równocześnie waŜny obiekt spotkań lokalnych i
siedzibę stowarzyszeń. Dlatego budowa świetlicy w Zębowicach jest waŜnym
zadaniem rozwoju miejscowości.
Zgodność z
dokumentami
planistycznymi
Regionalny Program Operacyjny dla Dolnego Śląska na lata 2007-2013
Plan odnowy Lokalnego Gminy Paszowice na lata 2007-2013
Wieloletni Plan Inwestycyjny Gminy Paszowice
Koszt brutto
600 000 zł
W tym budŜet gminy
Termin realizacji
2010-2011
Zabezpieczenie
finansowe
100 000 zł
Nie
Wskaźniki
Produktu
Liczba powstałych obiektów kultury
Liczba przyłączy do sieci Internet
1 szt.
10 szt.
Rezultatu
Liczba osób uczestniczących w zajęciach
Liczba dodatkowych zajęć
100 osób
6
Oddziaływania
Działanie integrujące społeczności lokalnej.
Nowe miejsca pracy
2
30
Plan Odnowy Miejscowości Zębowice w gminie Paszowice
VI.
Preferowane kierunki rozwoju Zębowic
Preferowane kierunki rozwoju Zębowic wynikają z następujących przesłanek:
•
wyników ankiety, skierowanej do społeczeństwa lokalnego,
•
Lokalnego planu zagospodarowania przestrzennego Zębowic,
•
Planu rozwoju lokalnego gminy Paszowice
6.1. Ankieta skierowana do społeczeństwa
Kółko Rolnicze w Zębowicach opracowało ankietę, dotyczącą planu rozwoju
miejscowości i dokonało jej dystrybucji wśród mieszkańców gminy. Niestety, zaledwie 10%
populacji dorosłych osób wzięło udział w ankiecie. Stąd teŜ wyniki mają charakter opisowy.
Jest to jednak jakiś głos w dyskusji nad kształtem rozwoju miejscowości.
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Standard mieszkaniowy: od średniego do dobrego
Wygląd miejscowości: od zły do średni
Stan środowiska: zły do średni
Kontakty społeczne: średnie – bardzo dobre
Sieć ulic: zła do średniej
Komunikacja autobusowa: zła do średniej
Opieka medyczna: średnia do dobrej
Place zabaw: bardzo źle
Szkoła: nie dotyczy miejscowości
Infrastruktura techniczna: dobra do bardzo dobrej
Sytuacja gospodarcza: zła do średniej
Miejsca pracy: bardzo źle do źle
Rolnictwo: średni do dobrego
Oferta kulturalna: bardzo źle do źle
MoŜliwość uprawiania sportu: bardzo źle do źle
Gastronomia, restauracje, domy kultury: bardzo źle do źle
Stowarzyszenia, koła, związki: bardzo źle do źle
Z powyŜszych danych wynika typowy obraz niedostatku w sferze społecznej, pomimo
stosunkowo dobrej oceny poziomu zaplecza technicznego. Miejscowość zdaniem
respondentów jest zaniedbana i wymaga odnowienia elewacji na większości budynków,
31
Plan Odnowy Miejscowości Zębowice w gminie Paszowice
remontów pokryć dachowych oraz zagospodarowania terenów wokół posesji. Wymaga to
nakładów inwestycyjnych, na które aktualnie nie stać mieszkańców oraz gminę.
Społeczeństwo jest wyraźnie zatomizowane. Nie są znane ani tradycje, ani zwyczaje
lokalne. Brak jest równieŜ tradycyjnych imprez lokalnych. Nie ma równieŜ tradycji
kulturalnej ani w formie twórczości, ani rzemiosła ani produktów.
PowyŜszy stan wynika między innymi z silnego oddziaływania Jawora na społeczność
Zębowic, brak zaplecza kulturalnego oraz rekreacyjnego. Widać to równieŜ w oczekiwaniach
inwestycyjnych respondentów ankiety, które znalazły odzwierciedlenie w konstrukcji kart
projektów.
6.2. Plan Zagospodarowania Przestrzennego Zębowic
Bardzo waŜny dokument, uchwalony Uchwała Rady Gminy Paszowice nr
XIV/86/2004 z dnia 16.06.2004 stanowi pewną wizję moŜliwych kierunków rozwoju
Zębowic. W korelacji z wizją mieszkańców oraz moŜliwościami budŜetu gminy, istnieją
szanse na poprawę sytuacji w sferze społecznej oraz infrastruktury w zakresie kultury i
rekreacji. Działania te mogą uzyskać wsparcie pozabudŜetowe z funduszu: EFOGR, EFS –
Kapitał Ludzki oraz RPO.
W Planie Zagospodarowania Przestrzennego wyznaczono tereny zabudowy, dla
których funkcją wiodąca jest zabudowa mieszkaniowa jednorodzinna i zagrodowa. Przy tym
za zgodne z funkcją wiodącą terenu uznano:
•
•
•
•
•
•
•
•
•
lokalizacje zabudowy zagrodowej z wykluczeniem uciąŜliwych obiektów
hodowlanych,
lokalizację zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej wolnostojącej i bliźniaczej;
lokalizację niezbędnych obiektów pomocniczych oraz urządzeń i sieci infrastruktury
technicznej, w tym wydzielanie terenów pod ww. urządzenia,
lokalizację usług nieuciąŜliwych oraz produkcji nieuciąŜliwej w budynkach
mieszkaniowych oraz w budynkach produkcji rolniczej,
lokalizację niewielkich wolnostojących obiektów produkcyjnych oraz usługowych,
wprowadzenie na całym obszarze zieleni wysokiej i średniej,
urządzanie ogólnodostępnych urządzeń sportu i rekreacji z wykluczeniem obiektów
kubaturowych,
lokalizację komunikacji wewnętrznej wraz z niezbędną infrastrukturą, w tym
wydzielanie terenu pod ww. komunikację.
32
Plan Odnowy Miejscowości Zębowice w gminie Paszowice
Oznacza to kierunek rozwoju zorientowany na funkcje socjalne miejscowości
Zębowice z małym udziałem nieuciąŜliwego przemysłu. Ze względu na częściowe połoŜenie
terenu w granicach obszaru zewnętrznego ochrony pośredniej ujęcia wody powierzchniowej z
rzeki Kaczawy, dla całego obszaru objętego planem obowiązują szczególne zasady
zagospodarowania terenu, uznające priorytet ochrony przyrody.
6.3. Podsumowanie
NaleŜy uznać, Ŝe Zębowice mają przed sobą właściwie nakreślony Plan odnowy,
spełniający nadzieje mieszkańców i zgodny z zasadami zrównowaŜonego rozwoju. Głównym
kierunkiem funkcjonalnym Zębowic będzie rola przedmieścia Jawora. Jest to dość szczęśliwa
sytuacja w stosunku do pozostałych sołectw gminy Paszowice. Stanowi to okazję w otoczeniu
zarówno na zaistnienie atrakcyjnych terenów budownictwa mieszkaniowego, jak i lokalizacji
atrakcyjnych inwestycji.
A zatem budując Plan odnowy miejscowości naleŜy skupić się na inwestycjach w
infrastrukturę socjalną, kulturalną oraz rekreację, tak aby funkcjonalność usługowa
ukierunkowana została na usługi socjalne. Zębowice na dziś dysponują zaląŜkiem obiektów
sportowo-rekreacyjnych w postaci wydzielonego terenu. Budownictwo indywidualne
powinno być wspierane inwestycjami typu przedszkole, świetlica, obiekt gastronomiczny
połączony z estradą taneczną. NaleŜy szukać rozwiązania dla obiektu rekreacji z
wykorzystaniem zasobu Nysy Szalonej.
PoniewaŜ dla Zębowic opracowano dobry plan zagospodarowania przestrzennego
naleŜy przy planowaniu działań inwestycyjnych posługiwać się tym dokumentem.
33
Plan Odnowy Miejscowości Zębowice w gminie Paszowice
Załącznik A – Mapa planu zagospodarowania przestrzennego
34