Zębowice - Gmina Paszowice
Transkrypt
Zębowice - Gmina Paszowice
Załącznik nr 1 do Uchwały Nr 1/2009 Zebrania Wiejskiego Sołectwa Zębowice z dnia 06.02.2009r. Plan odnowy miejscowości Zębowice w gminie Paszowice Załącznik do Uchwały Nr XXIV/163/2009 Rady Gminy Paszowice z dnia 17 lutego 2009 roku dr Tadeusz Gospodarek Instytut Funduszy Europejskich www.ife.pl Kamieniec Wrocławski luty 2009 Plan Odnowy Miejscowości Zębowice w gminie Paszowice I WSTĘP Samorząd terytorialny zgodnie z art. 163 Konstytucją RP wykonuje zadania publiczne nie zastrzeŜone przez Konstytucję lub ustawy dla organów innych władz publicznych. Działanie to powinno zapewnić harmonijny rozwój regionu, co ma szczególne znaczenie w ustawodawstwie Unii Europejskiej. Rada Regionów Europy ma za zadanie tworzenie warunków dla wyrównywania dysproporcji pomiędzy regionami. Szczególnie waŜna rola przypada w tym procesie samorządom lokalnym na poziomie gminy. Art. 7 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym Dziennik ustaw z roku 2001, nr 142, pozycja 1591 z późniejszymi zmianami precyzuje podstawowe zadania z zakresu zaspokajania potrzeb wspólnoty. Najmniejszym organizacyjnie elementem samorządu terytorialnego jest sołectwo. Zgodnie z art. 18 ust. 2 pkt 6 dokumentem planistycznym sołectwa jest Plan odnowy miejscowości. Wytyczne zawarte w Rozporządzeniu Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z 17.12.2004 w sprawie trybu składania i wzoru wniosku o dofinansowanie realizacji projektu w ramach Sektorowego Programu Ŝywnościowego oraz Operacyjnego „Restrukturyzacja i modernizacja sektora rozwój obszarów wiejskich 2004 – 2006” w zakresie działania „Odnowa wsi oraz zachowanie dziedzictwa kulturowego” (Dz.U. Nr 284, poz. 2846) określają zakres tworzonego dokumentu. Przepisy w tym zakresie nie zmieniły się, pomimo wprowadzenia uzupełnień do wspomnianego zarządzenia. Wszystkie zadania inwestycyjne, wymagają zaangaŜowania finansowego, a zatem stanowią element budŜetu gminy. Zgodnie z art. 54 w kontekście art. 53 ust. 1 cytowanej ustawy o samorządzie gminnym, dla prawidłowej gospodarki finansami w dłuŜszym okresie czasu wymagane jest staranne planowanie i tworzenie planów finansowych oraz inwestycyjnych. Ma to szczególne znaczenie w świetle aplikacji o dofinansowanie inwestycji gminnych ze środków pomocowych Unii Europejskiej lub innych źródeł finansowania zewnętrznego (Bank Światowy, Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej). Stąd teŜ, Plan odnowy miejscowości na poziomie sołectwa powinien stanowić element wieloletniego planu inwestycyjnego gminy oraz jej planu rozwoju lokalnego. 2 Plan Odnowy Miejscowości Zębowice w gminie Paszowice Najistotniejszą przesłanką dla tworzenia dokumentu Plan odnowy miejscowości są aplikacje o dotacje z funduszu EFOGR (Europejski Fundusz Orientacji i Gwarancji Rolnej). W tym kontekście Plan odnowy miejscowości Zębowice nie tylko ma na celu oszacowanie potrzeb inwestycyjnych i skorelowania ich z polityką gminy Paszowice, ale przede wszystkim usystematyzowanie zadań według przyjętych kryteriów oraz osadzenia ich w realiach finansowych zgodnie z art. 169 i 170 ustawy o finansach publicznych Dz.U. 2005 nr 249 poz. 2104. Plan odnowy miejscowości Zębowice zakreślono na horyzont czasowy 2008 - 2013. Wpisuje się on w ramy czasowe Narodowego Planu Rozwoju 2007 - 2013 oraz kadencji obecnych władz gminnych. PoniewaŜ jest powiązany z Wieloletnim Planem Inwestycyjnym Gminy (WPI), pozwala w krótkoterminowej, dwuletniej prognozie stosunkowo precyzyjnie określić harmonogram realizacji zadań w nim ujętych, koszt ich realizacji oraz moŜliwość sfinansowania z funduszu strukturalnego EFOGR. dr Tadeusz Gospodarek Instytut Funduszy Europejskich™ 3 Plan Odnowy Miejscowości Zębowice w gminie Paszowice Rys. 1 Rzeka Nysa Szalona w Zębowicach Źródłem danych statystycznych zawartych w planie Rozwoju miejscowości Zębowice, opracowanego przez Instytut Funduszy Europejskich jest: Główny Urząd Statystyczny (www.stat.gov.pl), Urząd Gminy Paszowice – Wydział Ewidencji Ludności, Wydział Planowania Przestrzennego oraz dane zawarte w dokumentach planistycznych, udostępnionych przez Urząd Gminy Paszowice: • Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego Zębowic w gminie Paszowice1 • Plan urządzeniowo-rolny gminy Paszowice2 Ponadto ankieta przygotowana przez Kółko Rolnicze w Zębowicach, umoŜliwiająca poznanie potrzeb mieszkańców oraz określająca kształt dokumentu. 1 R.S. Studio – Rafał Schmidt, Wrocław 2004; Uchwała Rady Gminy Paszowice nr XIV/86/2004 z dnia 16.06.2004 ogłoszona w: Dziennik Urzędowy Województwa Dolnośląskiego Nr 142 a dnia 28.07.2004, poz. 2408. 2 Dolnośląskie Biuro Geodezji i Terenów Rolnych, Wrocław grudzień 2004, opracowanie zbiorowe 4 Plan Odnowy Miejscowości Zębowice w gminie Paszowice SPIS TREŚCI I WSTĘP......................................................................................................................................................2 SPIS TREŚCI ...................................................................................................................................................5 II OGÓLNA CHARAKTERYSTYKA ZĘBOWIC ..................................................................................6 ZĘBOWICE – POŁOśENIE....................................................................................................................................... 6 III ANALIZA STANU AKTUALNEGO ....................................................................................................9 1. SFERA PRZESTRZENNA......................................................................................................................... 9 1.1 Środowisko przyrodnicze..................................................................................................................... 9 1.2. Dobra kultury.................................................................................................................................... 12 1.3 Układ komunikacyjny ........................................................................................................................ 13 1.4. Infrastruktura techniczna .................................................................................................................. 14 2. SFERA SPOŁECZNA .............................................................................................................................. 15 2.1 Zasoby ludzkie................................................................................................................................... 15 2.2. Usługi socjalne.................................................................................................................................. 17 2.3. Grupy społeczne wymagające wsparcia............................................................................................ 18 3. SFERA GOSPODARCZA ........................................................................................................................ 18 IV. ANALIZA SWOT DLA ZĘBOWIC ....................................................................................................19 4.1. CZYNNIKI DETERMINUJĄCE MACIERZ SWOT I TOWS.......................................................................... 19 4.1.1. Mocne strony................................................................................................................................. 19 4.1.2. Słabe strony.................................................................................................................................. 20 4.1.3. ZagroŜenia w otoczeniu................................................................................................................. 21 4.1.4. Okazje w otoczeniu........................................................................................................................ 22 4.2. TABLICA SWOT DLA ZĘBOWIC ............................................................................................................. 23 V. ZADANIA POLEGAJĄCE NA POPRAWIE SYTAUACJI..............................................................25 5.1. 5.2. 5.3. 5.4. 5.5. REMONT CHODNIKA............................................................................................................................... 26 REMONT ŚWIETLICY WIEJSKIEJ 26 BUDOWA ZAPLECZA SOCJALNEGO PRZY BOISKU SPORTOWYM ............................................................... 27 BUDOWA SCENY TANECZNO-WIDOWISKOWEJ ........................................................................................ 29 BUDOWA ŚWIETLICY WIEJSKIEJ ............................................................................................................. 29 VI. PREFEROWANE KIERUNKI ROZWOJU ZĘBOWIC...................................................................31 6.1. 6.2. 6.3. ANKIETA SKIEROWANA DO SPOŁECZEŃSTWA......................................................................................... 31 PLAN ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO ZĘBOWIC .................................................................... 32 PODSUMOWANIE .................................................................................................................................... 33 ZAŁĄCZNIK A – MAPA PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO..........................34 5 Plan Odnowy Miejscowości Zębowice w gminie Paszowice II OGÓLNA CHARAKTERYSTYKA ZĘBOWIC Niniejszy dokument wykonany został dla sołectwa Zębowice połoŜonego w gminie Paszowice w powiecie jaworskim, w województwie dolnośląskim. Rys. 2 Gmina Paszowice Zębowice – połoŜenie Miejscowość Zębowice leŜy w północno-wschodniej części gminy Paszowice (rys.2) wzdłuŜ koryta rzeki Nysa Szalona. Zasadniczo stanowi przedmieście Jawora, gdzie ul. Szpitalna przechodzi bezpośrednio w obszar zabudowy Zębowic (rys. 3 - 5). 6 Plan Odnowy Miejscowości Zębowice w gminie Paszowice Rys. 3 Mapka poglądowa okolic Zębowic [http://maps.google.com] Rys. 4 Zębowice jako obrzeŜe Jawora [http://maps.google.com] Geograficznie miejscowość leŜy na obszarze Przedgórza Sudeckiego. Przez teren gminy Paszowice przebiega granica pomiędzy pagórkowatym mezoregionem Pogórza Kaczawskiego a równinnym mezoregionem Wysoczyzny Chojnowskiej - Sudecki Uskok 7 Plan Odnowy Miejscowości Zębowice w gminie Paszowice BrzeŜny. Jest to obszar atrakcyjny krajobrazowo. Gmina w całości leŜy w dorzeczu Kaczawy, naleŜącego do zlewiska Odry, a miejscowość Zębowice bezpośrednio nad rzeką Nysa Szalona. Rys. 5 Ul. Szpitalna w Jaworze, przechodząca bezpośrednio w obszar zabudowany Zębowic. Powierzchnia obrębu Zębowice wynosi 732,56 ha, co stanowi 7,3% obszaru gminy. Ludność 415 mieszkańców stanowi 10,7% mieszkańców gminy, a gęstość zaludnienia wynosi 56 osób/km2. 8 Plan Odnowy Miejscowości Zębowice w gminie Paszowice III ANALIZA STANU AKTUALNEGO 1. SFERA PRZESTRZENNA 1.1 Środowisko przyrodnicze 1.1.1 Elementy środowiska Klimat Północno wschodnia część gminy Paszowice (obszar Równiny Jawora), w obrębie której leŜą Zębowice, zaliczana jest do regionu klimatycznego, nadodrzańskiego, bardzo ciepłego, o długim okresie wegetacyjnym, trwającym 220 - 227 dni . Średnia roczna temperatura wynosi 8,00-8,70 C. Opad okresu wegetacyjnego waha się w granicach 62-65% rocznej sumy opadów wynoszącej 550-600 mm. Są to bardzo korzystne warunki dla upraw rolnych. Rzeźba terenu Pod względem fizyczno-geograficznym miejscowość Zębowice połoŜona jest na obszarze mezoregionu Wysoczyzny Chojnowskiej. Nosi ona równieŜ nazwę Równiny Jawora. Jest to falisty skłon nachylony ku Pogórzu Kaczawskiemu wzniesiony średnio 180 200 m. n.p.m. Geomorfologia i rzeźba obszaru miejscowości jest mało zróŜnicowana. Maksymalne róŜnice wysokości nie przekraczają 25 m. Rzeka Nysa Szalona przepływa przez Zębowice wąską wciosową doliną i stanowi najniŜszy punkt w gminie Paszowice 190 m n.p.m. Geologia i surowce mineralne Z surowców mineralnych na terenie gminy Paszowice występują złoŜa kruszywa naturalnego, granitu oraz bazaltu. Część złoŜa kruszywa naturalnego Siekierzyce połoŜona jest na terenie obrębu Zębowice (w dwóch polach eksploatacyjnych). Powierzchnia złoŜa wynosi 144 ha, a jego zasoby szacuje się na 10 889 tys. ton. ZłoŜe nie jest aktualnie 9 Plan Odnowy Miejscowości Zębowice w gminie Paszowice eksploatowane. Zasoby kruszywa stanowią pozytywny aspekt osi rozwoju wobec planowanych inwestycji komunikacyjnych oraz hydrologicznych w skali kraju. Gleby W regionie przedgórskim, będącym obszarem równin, wysoczyzn, wzgórz i pogórzy. występuje przewaga gleb kompleksów pszennych 2 i 3 z niewielkim udziałem kompleksu 1 znajdujących się w dobrej kulturze. Stosunki wodne całkowicie są uregulowane. Zębowice posiadają 94,7% gleb dobrych. Średni wskaźnik bonitacji w skali 3-punktowej dla uŜytków rolnych gminy Paszowice wynosi 2,07, przy czym najwyŜszy wskaźnik ma wieś Zębowice 2,36. Stąd teŜ powierzchnia Rys. 6 uŜytków rolnych w Zębowicach wynosi ZłoŜa kruszywa na mapie Zębowic 648,27 ha. Warunki wodne Wody powierzchniowe Obszar gminy Paszowice leŜy w całości w dorzeczu Kaczawy będącej lewobrzeŜnym dopływem Odry. Wody z terenu gminy odprowadza do Kaczawy rzeka Nysa Szalona wraz z dopływami. Nysa Szalona w obrębie Pogórza Bolkowskiego ma charakter rzeki górskiej, o krótkotrwałych i gwałtownych wezbraniach letnich oraz nieco mniejszych wiosennych, mieszczących się we wzmocnionym wałami korycie rzecznym. Powierzchnia wód otwartych w obrębie Zębowice wynosi 13,61 ha, co jest atutem miejscowości i pozwala na planowanie małych obiektów rekreacji. 10 Plan Odnowy Miejscowości Zębowice w gminie Paszowice ZagroŜenia powodziowe Na terenie Zębowic, rzeka Nysa Szalona stanowi średnie zagroŜenie powodziowe, związane głównie z okresowymi przyborami. Wody podziemne Zasoby wód podziemnych na terenie gminy Paszowice nie są szczegółowo rozpoznane. Występują w dwóch zasadniczych typach zbiorników: - szczelinach i spękaniach skał litego podłoŜa, - nieskonsolidowanych gruntach pokrywających te skały. Oba te zbiorniki są przewaŜnie połączone ze sobą hydraulicznie a ich zasobność nie jest duŜa i w znacznym stopniu zróŜnicowana. Przeszkodą w wykorzystaniu wód podziemnych są zanieczyszczenia w utworach kaolinowych. Wpływa to na niski stopień zwodociągowania całej gminy, a w tym równieŜ na miejscowość Zębowice (67% zwodociągowania). Lasy Na terenie Zębowic zalesienie nie występuje. Są tylko niewielkie obszary gruntów zadrzewionych i zakrzewionych. 1.1.2 Stan i źródła zagroŜeń środowiska Do obiektów mających negatywny wpływ na środowisko w Zębowicach zaliczyć moŜna: • niski procent skanalizowania gminy Paszowice i Zębowic – ponad połowa mieszkańców nie jest podłączona do sieci kanalizacyjnej, • opalane węglem przestarzałe paleniska stosowane jeszcze w większości gospodarstw domowych, • nadmierne uŜycie środków ochrony roślin i nawozów w bezpośrednim pobliŜu brzegów Nysy Szalonej odbijające się negatywnie na czystości wód. 11 Plan Odnowy Miejscowości Zębowice w gminie Paszowice 1.1.3 Przeciwdziałanie zagroŜeniom środowiska W celu zmniejszenia zagroŜeń środowiska na terenie Zębowic naleŜałoby podjąć następujące działania: • realizacja systemów gospodarki ściekowej w gminie; dąŜenie do pełnego wyposaŜenia istniejących i planowanych terenów zainwestowanych w systemy odprowadzania i unieszkodliwiania ścieków bytowych i przemysłowych, • organizacja kompleksowego systemu zbierania, segregacji, wywozu i unieszkodliwiania odpadów oraz likwidacja dzikich wysypisk, • modernizacja systemów ogrzewania; wprowadzenie paliw o niskich emisjach, odnawialnych źródeł energii, szersze wdraŜanie niekonwencjonalnych systemów ogrzewania i źródeł energii cieplnej przy równoczesnej modernizacji termoizolacyjnej budynków. 1.2. Dobra kultury Na terenie Zębowic ustanawiono strefę „A" ścisłej ochrony konserwatorskiej w granicach wskazanych na rysunku planu zagospodarowania przestrzennego, obejmującą: • park. wpis do rejestru nr 649/L z dnia 22.12.1983; • park, wpis do rejestru nr 691/Lz dnia 26.06.1986. Na obszarze objętym planem występują następujące obiekty wpisane do wykazu dóbr kultury: • pałac obecnie dom ludowy nr 43 z przełomu XIX/XX w, • budynek dawnej cegielni, obecnie warsztat bednarsko-stolarski, XIX/XX w, • budynek gospodarczy, obecnie Stacja Hodowli Roślin z XIX w. Wymienione obiekty nie mają znaczenia turystycznego, ale ich obecność powoduje powaŜne ograniczenia w zagospodarowaniu przestrzennym i ograniczenia funkcjonalne. 12 Plan Odnowy Miejscowości Zębowice w gminie Paszowice 1.3 Układ komunikacyjny 1.3.1 Układ drogowy System komunikacji drogowej w Zębowicach jest bardzo dobrze rozwinięty. Podstawowe ciągi drogowe, to: • droga wojewódzka W 374 (Jawor – Świebodzice), • droga powiatowa 2794 D (Jawor – Roztoka), • droga powiatowa 365 Zębowice-Paszowice. Nie ma Ŝadnych utrudnień w dotarciu do dowolnego punktu w miejscowości. Problemem jest jedynie bezpieczeństwo pieszych związane z brakiem odpowiedniej infrastruktury drogowej na drodze 2794 D (chodnik z funkcjonalnością ścieŜki rowerowej). Kłopotliwe mogą być mosty dojazdowe do pól, przerzucone ponad Nysą Szaloną, które wymagają remontu i powinny zostać odnowione, a teren wokół nich tak zagospodarowany tak Ŝeby stanowił wizytówkę Zębowic. Rys. 7 Dojazd do Zębowic od drogi 374 13 Plan Odnowy Miejscowości Zębowice w gminie Paszowice 1.4. Infrastruktura techniczna 1.4.1 Zaopatrzenie w wodę Układy osadnicze gminy Paszowice są częściowo zwodociągowanie. W tym Zębowice zaledwie w 67%. Przy załoŜeniu znacznego wzrostu potrzeb mieszkańców pojawić się moŜe problem deficytu w zaopatrzeniu w wodę i konieczność realizacji zasilania zewnętrznego, bądź uruchomienia procedur awaryjnych. Aktualnie występują niedobory wody w okresach wiosenno-letnich. Istnieje naturalna moŜliwość połączenia z siecią wodociągową Jawora, do czego naleŜy dąŜyć. 1.4.2 Odprowadzanie i unieszkodliwienie ścieków Gmina Paszowice naleŜy do słabo skanalizowanych obszarów. Dotyczy to częściowo miejscowości Zębowice. Istnieją plany budowy instalacji sanitarnej w Zębowicach, co w istotny sposób zwiększy atrakcyjność inwestycyjną terenu i wpłynie na rozwój lokalny. 1.4.3 Gospodarka odpadami stałymi Gmina Paszowice posiada uporządkowaną gospodarkę odpadami stałymi. Odpady stałe wywoŜone są na eksploatowane składowisko odpadów zlokalizowane w obrębie Paszowice 1.4.4 Zaopatrzenie w gaz O ile sieć gazownicza na terenie Paszowic jest dobrze rozwinięta, stąd na terenie miejscowości Zębowice jest równieŜ udostępniona. Poziom gazyfikacji naleŜy ocenić na 67%. Uczestnicy ankiety wskazują na dobry stan zaopatrzenia w gaz. 1.4.5 Sieć energetyczna Stan zaopatrzenia gminy Paszowice w energię elektryczną oraz stan urządzeń elektroenergetycznych jest oceniany jako dobry. Na terenie Zębowic nie występuje deficyt mocy. Planowana jest budowa linii energetycznej wysokiego napięcia. 14 Plan Odnowy Miejscowości Zębowice w gminie Paszowice 1.4.6 Zaopatrzenie w energię cieplną Z uwagi na brak centralnych urządzeń zaopatrujących mieszkańców w energię cieplną, Zębowice posiadają system gospodarki cieplnej rozproszony. Stanowi to jeden z podstawowych problemów zanieczyszczeń środowiska. Zakłada się zamianę na indywidualne systemy grzewcze, ekologiczne oraz współpracę z Jaworem w zakresie zdalnej obsługi grzewczej Zębowic. 2. SFERA SPOŁECZNA 2.1 Zasoby ludzkie Liczba mieszkańców miejscowości Zębowice na dzień 31.12.2007 wynosi 415 osób, w tym 67 osób poniŜej 18 lat. W ciągu ostatnich sześciu lat liczba ta waha się mniej niŜ 1%. Oznacza to stabilność sytuacji demograficznej. Przekrój wiekowy ludności ma rozkład: 0-6 lat 6%; 7-17 lat 11%; 18-40 lat 35%; 41-55 lat 22%; 55-65 lat 8%; 65+ lat 18% Rozkład wiekowy ludności 18% 6% 11% 0 - 6 lat 7 - 17 lat 8% 18 - 40 lat 41 - 55 lat 55 - 65 lat 35% 22% Rys. 8 65+ lat Rozkład wiekowy ludności Zębowic [wg danych Urząd Gminy – Wydział Ewidencji Ludności] 15 Plan Odnowy Miejscowości Zębowice w gminie Paszowice NaleŜy zauwaŜyć, Ŝe 57% ludności jest w wieku produkcyjnym, a 18% w wieku przedprodukcyjnym. Stanowi to dobry prognostyk dla sytuacji demograficznej Zębowic w kolejnym dziesięcioleciu. 2.1.1. Zatrudnienie W Zębowicach na 266 osób zawodowo czynnych, 38 utrzymuje się z pracy na roli, prowadząc własne gospodarstwo. Stanowi to około 14% ogółu ludności zawodowo czynnej. Pozostali związani są głównie z ofertą zatrudnienia miasta Jawor. W strukturze zatrudnienia 41% osób czynnych zawodowo posiada wykształcenie podstawowe, 30% zawodowe, 25% średnie i 4% wyŜsze. Taki układ poziomu wykształcenia sugeruje rozwijanie programów reorientacji zawodowej, a jednocześnie umoŜliwia skuteczne aplikacje o dotacje z funduszu EFOGR oraz EFS. 2.1.2. Bezrobocie i jego struktura Problem bezrobocia dotyczy w tej samej mierze Zębowic, co gminy Paszowice i powiatu jaworskiego. Według danych Powiatowego Urzędu Pracy w Jaworze w gminie Paszowice jest 454 bezrobotnych co proporcjonalnie moŜna przenieść na sołectwo Zębowice. Struktura bezrobocia jest zła. Największą grupę wśród bezrobotnych (40,5%) stanowią osoby posiadające wykształcenie gimnazjalne i poniŜej gimnazjalnego. Na drugim miejscu są osoby z wykształceniem zawodowym, których udział w strukturze bezrobotnych wynosi 38,8%. Osoby z wykształceniem policealnym i średnim zawodowym stanowią 15% bezrobotnych, a ze średnim ogólnokształcącym 3,5%. Pozostające bez pracy osoby z wykształceniem wyŜszym stanowią 2,2% zarejestrowanych bezrobotnych. Porównanie struktury bezrobocia według wykształcenia ze strukturą wykształcenia ludności wiejskiej pokazuje, Ŝe bezrobocie wśród osób z niŜszym poziomem wykształcenia jest istotnie wyŜsze. Oznacza to, Ŝe biorąc pod uwagę rozwój miejscowości konieczne jest uwzględnienie procesów aktywizacji zawodowej oraz dywersyfikacji zatrudnienia. 16 Plan Odnowy Miejscowości Zębowice w gminie Paszowice 2.2. Usługi socjalne Usługi socjalne w Zębowicach związane są głównie z wykorzystaniem zasobów miasta Jawor. Ze względu na odległość rzędu 2 km, szkoły, słuŜba zdrowia, kultura i wypoczynek są ściśle powiązane z miastem. Obserwuje się bardzo korzystne zjawisko animacji kulturalnej w Zębowicach, związane z powstaniem terenu rekreacji (boisko sportowe) na końcu miejscowości. Odbywają się tam imprezy masowe, w których uczestniczą mieszkańcy Jawora. Jest to zaląŜek powstawania relacji integracji społecznej o charakterze ponadgminnym. 2.2.1 Bezpieczeństwo publiczne Stan bezpieczeństwa publicznego w Zębowicach określić moŜna jako dobry. Mieszkańcy w ankiecie nie wskazują na występowanie zagroŜeń. 2.2.2 SłuŜba zdrowia Usługi ochrony zdrowia w Zębowicach dostępne są w mieście Jawor. Stopień ich zróŜnicowania oraz nasycenie nie stanowi problemów. 2.2.3 Edukacja Na obszarze Zębowic nie ma szkoły. Oferta edukacyjną miasta Jawor jest wystarczająca, a bliska odległość do miasta w sposób naturalny eliminuje konieczność integracji edukacyjnej z Paszowicami. 2.2.4 Kultura i sport Na bazę kulturalną, z której korzystają mieszkańcy Zębowic składają się przede wszystkim zasoby miasta Jawor. Brakuje świetlicy, zaplecza typu szatnia przy boisku oraz jakiegoś miejsca integracji. Stąd teŜ nie ma aktualnie wielu moŜliwości tworzenia własnej kultury, wspieranej przez fundusz EFOGR. Aktualnie w Zębowicach jest boisko piłki noŜnej i powstała druŜyna piłkarska. Jest to zaczątek obiektu sportowego, który w przyszłości powinien pełnić rolę centrum rekreacji o 17 Plan Odnowy Miejscowości Zębowice w gminie Paszowice zasięgu ponadgminnym. Istnieją po temu wskazania, wynikające z połoŜenia nad Nysą Szaloną oraz moŜliwości stopniowej rozbudowy funkcjonalnej. 2.3. Grupy społeczne wymagające wsparcia Dotychczasowe usługi socjalne bazują na redystrybucji środków finansowych i oddziaływaniu na skutki negatywnych zjawisk społecznych, zamiast na ich przyczyny. Nie istnieją równieŜ systemowe procedury współpracy pomiędzy instytucjami i organizacjami działającymi w sferze socjalnej. Przewidywania zwiększającego się popytu na usługi socjalne, w związku z obserwowanymi tendencjami demograficznymi i pogłębiającymi się patologiami Ŝycia społecznego, zmuszają władze gminy do opracowania systemu profilaktyki społecznej. Konieczna w tej kwestii jest współpraca z organizacjami pozarządowymi, takimi jak: Kółko Rolnicze, Stowarzyszenie na Rzecz Rozwoju Zębowic. Organizacje te są silne, jak na poziom miejscowości i dąŜą do wsparcia procesów absorpcji funduszy pozabudŜetowych. Wsparcia wymaga przede wszystkim grupa inicjatywna, stowarzyszona z Kółkiem Rolniczym w Zębowicach. Konieczna jest pomoc organizacyjna gminy oraz poparcie dla inicjatyw społecznych, ukierunkowanych na zasoby ludzkie, tak Ŝeby ewentualne aplikacje do funduszy miękkich miały ułatwioną drogę. 3. SFERA GOSPODARCZA Podobnie, jak w przypadku sfery społecznej, sfera gospodarcza zdominowana jest przez integrację Zębowic z pobliskim Jaworem. Głównym zajęciem lokalnym jest rolnictwo. W Zębowicach ma swoją siedzibę Rejon Dróg Publicznych Jawora oraz kilka firm o znaczeniu lokalnym. Istnieją zasoby lokalizacji inwestycji w Zębowicach, opisane wcześniej zasoby naturalne oraz potencjał w postaci terenów dla rekreacji. Wymaga to jednak inwestycji w infrastrukturę oraz wzmocnienia procesów integracji społecznej. 18 Plan Odnowy Miejscowości Zębowice w gminie Paszowice IV. Analiza SWOT dla Zębowic Analiza SWOT dla Zębowic stanowi wynik kompromisowej konsolidacji analiz SWOT- cząstkowych, dotyczących: sfery społecznej, sfery środowiska naturalnego, sfery gospodarczej i sfery infrastruktury. NaleŜy zwrócić uwagę, Ŝe praca za pomocą analizy SWOT nie polega na stworzeniu palety wskaźników i czynników, ale wybór najwaŜniejszych z nich tak, Ŝeby elementy macierzy SWOT lub TOWS miały jak największą liczbę niezerowych elementów. 4.1. Czynniki determinujące macierz SWOT i TOWS 4.1.1. Mocne strony M1. Bliskie połoŜenie gminy wobec regionalnych ośrodków gospodarczych (Jawor, Jelenia Góra, Legnica). Czynnik ten nabiera większego znaczenia w kolejnej projekcji budŜetowej UE na lata 2007-2013, w związku ze zwiększeniem volumenu inwestycji w okolicy Wrocławia oraz strategią rozwoju Dolnego Śląska i Regionalnym Planem Operacyjnym. W korelacji z czynnikiem dobrej sieci komunikacyjnej moŜna próbować z powodzeniem wykorzystać nadarzające się okazje do znalezienia inwestorów na terenie miejscowości. M2. Zdefiniowane cele rozwoju i dobrze zorganizowany urząd gminy posiadający odpowiednie relacje z powiatem. Gmina Paszowice jest zarządzana przez dobrze zorganizowany aparat urzędniczy. Stanowi istotne ogniwo powiatu jaworskiego. Rada Gminy wraz z Zarządem nakreśliła cele rozwoju, w których Zębowice stanowią istotny element rozwoju. Ta współpraca umoŜliwia wsparcie biurokratyczne inicjatyw społecznych. M3. Korzystny układ szlaków komunikacyjnych, Bardzo waŜny aspekt rozwojowy, stanowiący istotny czynnik lokalizacji nowych inwestycji. Zębowice są łatwo dostępne poprzez drogę wojewódzką. Do autostrady A4 jest około 17 km. Planowana jest budowa drogi krajowej S3, przechodzącej przez Zębowice. M4. Tereny inwestycyjne dla realizacji róŜnorodnych projektów (w tym inwestycji przemysłowych), Miejscowość Zębowice dysponuje atrakcyjnym terenem inwestycyjnym. Nie jest on zbyt dobrze uzbrojony, ale istniej moŜliwość szybkiej interwencji infrastrukturalnej w miarę potrzeb. Tereny są dobrze skomunikowane. 19 Plan Odnowy Miejscowości Zębowice w gminie Paszowice M5. Dobry poziom zabezpieczenia medycznego i szkolnictwa, Czynnik ten ma istotne znaczenie dla rozwoju miejscowości, poniewaŜ nie wymaga palących interwencji obciąŜających budŜet gminy. Mieszkańcy cenią sobie bliskość miasta, jako jeden z atutów połoŜenia Zębowic. M6. Mocna grupa inicjatyw społecznych. Bardzo istotny czynnik postępu i rozwoju, umoŜliwiający pozyskanie środków pozabudŜetowych oraz wpływu na redystrybucję funduszy gminnych. M7. Istnienie Lokalnego Planu Zagospodarowania Przestrzennego. Bardzo istotny czynnik po stronie mocnej. UmoŜliwia łatwość inwestowania oraz uzyskania pozwoleń na budowę. Jednocześnie miejscowość zna dokładnie kierunki rozwoju. 4.1.2. Słabe strony S1. Wysokie bezrobocie o niekorzystnej strukturze Ten problem dotyczy nie tylko Zębowic. Nowa strategia rozwoju województwa dolnośląskiego poświęca temu zagadnieniu oddzielny priorytet. Istotność tego czynnika nie spadnie w ciągu najbliŜszych kilku lat. S2. Niski standard zasobu mieszkaniowego i konieczność remontów. Czynnik, którego znaczenie będzie maleć powoli, poniewaŜ jest kapitałochłonny, a brakuje inwestorów. Nie wydaje się, aby w najbliŜszej prognozie budŜetu znajdą się środki na rewitalizację zdekapitalizowanego zasobu (remonty dachów i elewacji). S3. Brak kapitału własnego wśród mieszkańców na rozpoczęcie działalności gospodarczej Tego czynnika zmodyfikować się nie da. Nie będzie on równieŜ zmieniał się w 6letnim horyzoncie czasowym. Jest to powaŜne ograniczenie rozwojowe. S4. Mała siła nabywcza mieszkańców powodująca słaby rozwój usług na obszarach wiejskich Nie da się szybko wpłynąć na ten czynnik. W sześcioletnim horyzoncie czasowym nie będzie się on zmieniał. Jedynym wyjściem jest dotacja na cele infrastrukturalne, związane z tworzeniem nowych miejsc pracy. S5. Niski poziom nasycenia infrastrukturą wod-kan Nie da się szybko wpłynąć na ten czynnik. Wymaga on inwestycji. W sześcioletnim horyzoncie czasowym nie będzie się on szybko zmieniał. Jedynym wyjściem jest pozyskanie dotacja na projekty infrastrukturalne i szybkie opracowanie dokumentacji, aby być w kaŜdej chwili gotowym na złoŜenie aplikacji EFRR/EOG. S6. Atomizacja społeczeństwa i słabe związki z gminą PołoŜenie Zębowic w sposób naturalny prowadzi do większej integracji społecznej z Jaworem, niŜ z Paszowicami. Istnieje wysokie prawdopodobieństwo zmian układu 20 Plan Odnowy Miejscowości Zębowice w gminie Paszowice terytorialnego i przejęcie Zębowic w obręb miasta Jawor. Działanie integrujące gminy nie jest skuteczne. 4.1.3. ZagroŜenia w otoczeniu Z1. Migracja wykwalifikowanej kadry roboczej do większych ośrodków (innych państw), odpływ młodych mieszkańców Zębowic, migracja zarobkowa, odpływ wykształconej/ wykwalifikowanej siły roboczej Czynnik związany z typową dysfunkcją społeczno-ekonomiczną. Bezrobocie, brak perspektywy na mieszkanie, stagnacja rozwojowa, niskie zarobki, etc. stanowią podstawową bolączkę okolic Jawora. Jedynie uruchomienie powaŜnych inwestycji w okolicy moŜe tą sytuację zmienić. Z2. ObniŜanie się kwalifikacji długotrwale bezrobotnych Czynnik ten wynika z niekompetencji organów odpowiedzialnych za politykę pomocy społecznej w Polsce. Projekty są w większości nietrafione i nie powodują restrukturyzacji bezrobocia oraz nie umoŜliwiają podniesienia kwalifikacji. Gmina ma w tej kwestii ograniczone moŜliwości. ObniŜanie się poziomu kwalifikacji bezrobotnych obciąŜa dodatkowo budŜet i jest w dłuŜszym horyzoncie czasowym podstawą trwałego wykluczenia społecznego. Z3. Niechęć inwestorów do lokowania inwestycji na obszarach o słabszej infrastrukturze Jest to zrozumiałe, a wobec konkurencji lokalizacyjnych w innych miejscowościach stanowi dodatkowe zagroŜenie. Jest ono moŜliwe do zredukowania przez okazje związane z inwestycjami infrastrukturalnymi, wspieranymi z funduszy pomocowych. NaleŜy przy tym zaznaczyć, Ŝe stworzenie planowanych obszarów dla inwestycji i koncentrowanie projektów infrastrukturalnych na tych terenach powinno stanowić strategiczne działanie, umoŜliwiające wykorzystanie wielu szans, wymienionych w niniejszej analizie. Z4. Niekorzystna sytuacja w zakresie finansów publicznych, w tym udziału samorządu w dochodach budŜetu państwa (wzrost zakresu zadań samorządu, przy jednoczesnym braku zwiększenia środków, przekazywanie samorządom przez państwo nowych zadań bez pełnego zabezpieczenia finansowego). To jest kluczowy element hamujący rozwój gmin. Niskie budŜety samorządów gminnych przy znaczących kosztowo zadaniach. Sytuacja w tej kwestii nie poprawi się w ciągu najbliŜszych lat, zwłaszcza Ŝe podział dochodów z podatków nie został zmieniony. NaleŜy przyjąć, Ŝe ten negatywny czynnik moŜe zostać osłabiony dotacjami z funduszy pomocowych. Tego równieŜ Ŝąda społeczeństwo w ankiecie. Zwiększyć sprawność pozyskiwania środków pozabudŜetowych przez samorząd gminny. Z5. Nieotrzymanie dotacji z budŜetu UE. To jest istotny element hamujący rozwój gminy. Niski budŜet samorządu gminnego przy znaczących kosztowo zadaniach nie jest wystarczający, a dodatkowo zostanie zuboŜony o wysokie koszty przygotowania dokumentacji aplikacyjnej. Sytuacja w tej kwestii nie poprawi się w bieŜącym horyzoncie budŜetowym. 21 Plan Odnowy Miejscowości Zębowice w gminie Paszowice Z6. Sytuacje kryzysowe, na które gmina nie jest przygotowana ekonomicznie. To zagroŜenie związane jest z powodziami, poŜarami i innymi klęskami Ŝywiołowymi. Wystąpienie sytuacji kryzysowej wiąŜe się zawsze z zahamowaniem rozwoju gminy na długie lata. 4.1.4. Okazje w otoczeniu O1. Funkcjonowanie specjalnej strefy ekonomicznej w bliskim otoczeniu, Czynnik o najbardziej istotnym znaczeniu rozwojowym dla regionu. Przyciąga inwestycje, poprawia sytuację na rynku pracy, a dodatkowo przynosi szybkie efekty ekonomiczne. Niestety pojemność stref jest ograniczona i znaczenie tego czynnika w kolejnych latach będzie maleć. Okazją dla Zębowic moŜe być oferta usług socjalnych dla pracowników z Jawora oraz pozyskania inwestorów budownictwa jednorodzinnego. O2. Powstawanie nowych miejsc pracy na wsi poza rolnictwem Czynnik, który powinien uzyskać wszelkie priorytety. Dywersyfikacja zatrudnienia w sołectwie na rzecz usług, wytwórczości i przetwórstwa jest optymalnym modelem, którego doskonałym przykładem moŜe być Holandia, Belgia i Niemcy. Wymaga to jednak inwestycji i systematyczności w działaniu. Jest to ewidentna szansa rozwoju Zębowic. O3. Połączenie Zębowic wspólnymi projektami z sąsiadującymi gminami w tym Jaworem. Nadarzająca się okazja, umoŜliwiająca wejście w projekty inwestycyjne. zarezerwowane dla większych organizacji (związki międzygminne), które są traktowane priorytetowo przy ocenach. MoŜe mieć wpływ na rozwój miejscowości. O4. Pozyskanie środków z funduszy RPO, EFOGR, EOG Okazja warunkowa, dająca moŜliwości rozwojowe w sferze określonej przez priorytet programu wsparcia. Jedna z najwaŜniejszych okazji o charakterze trwałym w czasie, którą gmina moŜe przewidzieć i wykorzystać. O5. Powstanie podmiotów publiczno-prywatnych Nowe przepisy prawne stwarzają okazję do współdziałania jednostek samorządowych z podmiotami gospodarczymi i osobami prywatnymi. Istnieje na terenie Zębowic sporo moŜliwości zawiązania takich porozumień, w których strona prywatna dostarczy środków na finansowanie pozabudŜetowe społecznie uŜytecznych inwestycji. O6. Oferta rekreacji dla mieszkańców Jawora i gminy Paszowice Oferta rozwoju rekreacji na terenach zielonych Zębowic stwarza moŜliwości powstania obiektów o znaczeniu gminnym oraz inicjatyw, prowadzących do powstania sfery usługowej i nowych miejsc pracy. W planie rozwoju Zębowic jest to okazja. 22 Plan Odnowy Miejscowości Zębowice w gminie Paszowice 4.2. Tablica SWOT dla Zębowic Mocne strony Słabe strony M1. Bliskie połoŜenie gminy wobec regionalnych ośrodków gospodarczych (Jawor, Jelenia Góra, Legnica). M2. Zdefiniowane cele rozwoju i dobrze zorganizowany urząd gminy posiadający odpowiednie relacje z powiatem. M3. Korzystny układ szlaków komunikacyjnych, M4. Tereny inwestycyjne dla realizacji róŜnorodnych projektów (w tym inwestycji przemysłowych), M5. Dobry poziom zabezpieczenia medycznego i szkolnictwa, M6. Mocna grupa inicjatyw społecznych. M7. Istnienie Lokalnego Planu Zagospodarowania Przestrzennego S1. Wysokie bezrobocie o niekorzystnej strukturze S2. Niski standard zasobu mieszkaniowego i konieczność remontów. S3. Brak kapitału własnego wśród mieszkańców na rozpoczęcie działalności gospodarczej S4. Mała siła nabywcza mieszkańców powodująca słaby rozwój usług na obszarach wiejskich S5. Niski poziom nasycenia infrastrukturą wodkan S6. Atomizacja społeczeństwa i słabe związki z gminą Okazje w otoczeniu ZagroŜenia w otoczeniu O1. Funkcjonowanie specjalnej strefy ekonomicznej w bliskim otoczeniu, O2. Powstawanie nowych miejsc pracy na wsi poza rolnictwem O3. Połączenie Zębowic wspólnymi projektami z sąsiadującymi gminami w tym Jaworem. O4. Pozyskanie środków z funduszy RPO, EFOGR, EOG O5. Powstanie podmiotów publiczno-prywatnych O6. Oferta rekreacji dla mieszkańców Jawora i gminy Paszowice Z1. Migracja wykwalifikowanej kadry roboczej do większych ośrodków (innych państw), odpływ młodych mieszkańców Zębowic, migracja zarobkowa, odpływ wykształconej/ wykwalifikowanej siły roboczej Z2. ObniŜanie się kwalifikacji długotrwale bezrobotnych Z3. Niechęć inwestorów do lokowania inwestycji na obszarach o słabszej infrastrukturze Z4. Niekorzystna sytuacja w zakresie finansów publicznych, w tym udziału samorządu w dochodach budŜetu państwa. Z5. Nieotrzymanie dotacji z budŜetu UE. Z6. Sytuacje kryzysowe, na które gmina nie jest przygotowana ekonomicznie Rys. 9 Widok z Zębowic na Pogórze Kaczawskie 23 Plan Odnowy Miejscowości Zębowice w gminie Paszowice 24 Plan Odnowy Miejscowości Zębowice w gminie Paszowice V. ZADANIA POLEGAJĄCE NA POPRAWIE SYTAUACJI Poprawa warunków Ŝycia i pracy mieszkańców realizowana będzie poprzez cele szczegółowe i związane z nimi zadania. W szczególności przez: • podniesienie poziomu wykształcenia ludności wiejskiej, • wielofunkcyjny, zrównowaŜony rozwój, • modernizację i rozwój infrastruktury technicznej, • kształtowanie i ochronę środowiska przyrodniczego, • poprawę infrastruktury społecznej. PowyŜsze zadania stanowią domenę działań gminnych, których fragment stanowić będą działania objęte niniejszym planem rozwoju miejscowości Zębowice. PoniŜej przedstawiono harmonogram zadaniowo-finansowy Planu Rozwoju Zębowic na lata 2007 2013. Tab. 1 Lp. Wykaz działań przewidzianych Planem Rozwoju Zębowic na lata 2008-2013 Nazwa projektu Wartość [zł] Termin rozpoczęcia Termin zakończenia 1 Remont chodnika przy drodze powiatowej 2794D 500 000 zł 2008 2009 2 Remont Świetlicy wiejskiej 450 000 zł 2010 2010 3 Budowa zaplecza socjalnego przy boisku sportowym 100 000 zł 2009 2010 4 Budowa sceny taneczno-widowiskowej 100 000 zł 2010 2011 5 Budowa nowej świetlicy wiejskiej 600 000 zł 2012 2013 Przyjmując średnie czasy realizacji projektu współfinansowanego ze środków Unii Europejskiej naleŜy załoŜyć następujące punkty kontrolne dla kaŜdego zadania. Przygotowanie wstępne 16 dni Analiza/wymagania dokumentacyjne 30 dni Projektowanie inwestycji 90 dni Wniosek o dofinansowanie i pozwolenia 90 dni Przetarg i wybór wykonawcy 30 dni Wykonanie inwestycji maksimum 200 dni 25 Plan Odnowy Miejscowości Zębowice w gminie Paszowice Rozliczenie 14 dni Przy planowania wdroŜenia, naleŜy wziąć pod uwagę rozłączność czasową robót budowlanych (marzec – październik) oraz prac przygotowawczych, tak aby moŜliwe było podpisywanie umów na roboty między listopadem a kwietniem następnego roku. PoniŜej przedstawiono karty projektów inwestycyjnych, zgłoszonych do Planu Rozwoju Zębowic na lata 2007-2013. 5.1. Remont chodnika w centrum Zębowic. Plan odnowy Miejscowości Zębowice 2008-2015 Karta projektu Infrastruktura Kategoria Drogi Kod D1 Remont chodnika w centrum Zębowic Cel Projekt realizuje postulaty mieszkańców w zakresie poprawy bezpieczeństwa w ruchu pieszym w szczególności dotarcia do centrum kultury w świetlicy wiejskiej. Projekt obejmuje wykonanie następujących robót: • • • • • • • • Harmonogram korytowanie pod konstrukcję i nawierzchnię chodnika i zjazdów roboty ziemne i rozbiórkowe z wywozem ułoŜenie krawęŜników betonowej na ławie z oporem wykonanie podbudowy pod konstrukcję zjazdów ustawienie obrzeŜy krawęŜnikowych remont nawierzchni jezdni w części przykrawęŜnikowej ułoŜenie nawierzchni chodnika regulacje wysokościowe studzienek rewizyjnych i pokryw zaworów Przeznaczenie Istniejący chodnik posiada nawierzchnię gruntową wskutek czego w okresie zimy, wiosennych roztopów oraz kaŜdorazowych opadów deszczu staje się grzązki. Zniechęca to mieszkańców do komunikacji pieszej do centrum kulturowego i handlowego wsi, gdyŜ komunikacja piesza po jezdni drogi jest niebezpieczna z uwagi na bardzo duŜy ruch pojazdów samochodowych. Remont chodnika usunie tą niedogodność i oŜywi działanie świetlicy wiejskiej oraz zwiększy wzajemne kontakty mieszkańców. Zgodność z dokumentami planistycznymi Koszt brutto Termin realizacji Program Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013 Plan Rozwoju Powiatu Jaworskiego na lata 2007-2013 Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Paszowice na lata 2007-2013 Wieloletni Plan Inwestycyjny Gminy Paszowice na lata 2007-2013 499 704,31 zł 2009 W tym: 26 Środki budŜetowe Wsparcie z PROW na lata 2007-2013 124 926,08 zł 374 778,23 zł Plan Odnowy Miejscowości Zębowice w gminie Paszowice Zabezpieczenie finansowe Wskaźniki 5.2. Tak Produktu Długość wyremontowanego chodnika 1 818 m Rezultatu Długość dróg z funkcją ścieŜki rowerowej 1 818 m Oddziaływania Wzrost bezpieczeństwa na drodze i komfortu pieszych oraz rowerzystów . Remont świetlicy wiejskiej. Plan odnowy Miejscowości Zębowice 2008-2015 Karta projektu Infrastruktura Kategoria Kultura i sport Kod K1 Remont Świetlicy wiejskiej w Zębowicach Cel Projekt realizuje postulaty mieszkańców w zakresie poprawy stanu technicznego zaplecza kulturalnego w Zębowicach. W chwili obecnej istniejący obiekt o duŜych walorach architektonicznych pełni funkcje c centrum Ŝycia kulturalnego lecz jego stan techniczny ogranicza moŜliwości korzystania. Odnowiona świetlica zachęci mieszkańców do częstszych wspólnych spotkań , organizowania imprez co wpłynie korzystnie na podniesienie świadomości, rozwój kulturalny i intelektualny mieszkańców oraz na promocję miejscowości. Projekt obejmuje wykonanie następujących robót: • • • • Harmonogram Przeznaczenie Zgodność z dokumentami planistycznymi Remont konstrukcji stropodachu, Wymiana poszycia dachu z utylizacją eternitu, Wykonanie elewacji budynku, Wykonanie instalacji odgromowej, Powiększenie zaplecza kulturalnego na Gminnego Ośrodka Kultury, Miejsce wspólnych spotkań mieszkańców, organizacja imprez okolicznościowych, Miejsce zajęć świetlicowych dla dzieci, Program Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013 Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Paszowice na lata 2007-2013 Wieloletni Plan Inwestycyjny Gminy Paszowice na lata 2007-2013 253 923,35 zł Koszt brutto ogółem: Źródła finansowania: PROW na lata 2007-2013 125 221,77 zł 27 Środki budŜetowe 128 701,58 zł Plan Odnowy Miejscowości Zębowice w gminie Paszowice 2010 Termin realizacji Tak Zabezpieczenie finansowe 5.3. Budowa zaplecza socjalnego przy boisku sportowym Plan odnowy Miejscowości Zębowice 2008-2013 Karta projektu Infrastruktura Kategoria Kultura i sport K1 Kod Budowa zaplecza socjalnego przy boisku sportowym w Zębowicach Projekt realizuje postulaty mieszkańców w zakresie poprawy zaplecza rekreacyjnego w okolicy Jawora. Cel Projekt obejmuje wykonanie następujących robót: • • • • Harmonogram utwardzenie terenu przy boisku sportowym, budowę wiaty lub baraku socjalnego pełniącego rolę szatni, doprowadzenie wody bieŜącej, budowę sanitariatów Przeznaczenie Powstałe boisko piłkarskie w Zębowicach oddziaływuje w sposób integrujący na społeczeństwo Zębowic oraz pobliskiego Jawora. Stanowi miejsce imprez masowych. Pozytywna rola obiektu wskazuje na konieczność dalszej rozbudowy. Konieczne jest zwłaszcza powstanie sanitariatów oraz doprowadzenie bieŜącej wody. W dalszej kolejności naleŜy zagospodarować teren z funkcjonalnością parkingu. Zgodność z dokumentami planistycznymi Regionalny Program Operacyjny dla Dolnego Śląska na lata 2007-2013 Plan odnowy Lokalnego Gminy Paszowice na lata 2007-2013 Wieloletni Plan Inwestycyjny Gminy Paszowice Koszt brutto 100 000 zł W tym budŜet gminy Termin realizacji 2009-2010 Zabezpieczenie finansowe 25 000 zł Tak Wskaźniki Produktu Liczba powstałych sanitariatów Liczba przyłączy wody bieŜącej Powierzchnia baraku 2 szt. 1 szt. 2 20 m Rezultatu Liczba zmodernizowanych obiektów sportowych 1 szt. Oddziaływania Działanie integrujące społeczności lokalnej. Organizacja zawodów ponalokalnych. Organizacja imprez masowych 3 imprezy 2 imprezy 28 Plan Odnowy Miejscowości Zębowice w gminie Paszowice 5.4. Budowa sceny taneczno-widowiskowej Plan odnowy Miejscowości Zębowice 2008-2013 Karta projektu Infrastruktura Kategoria Kultura i sport K2 Kod Budowa sceny taneczno-widowiskowej w Zębowicach Projekt realizuje postulaty mieszkańców w zakresie poprawy zaplecza rekreacyjnego w okolicy Jawora. Cel Projekt obejmuje wykonanie następujących robót: • • • Harmonogram utwardzenie terenu przy boisku sportowym, budowę sceny tanecznej, drewnianej na około 100 osób, zagospodarowanie terenu wokół obiektu. Przeznaczenie Imprezy o charakterze masowym mają oddziaływanie ponadgminne. Mieszkańcy Jawora przybywają na nie do Zębowic. Stwarza to okazję i uzasadnia dalszą rozbudowę terenów rekreacyjnych wokół boiska sportowego. Działanie polegające na wybudowaniu sceny tanecznej na 100 osób jest kolejnym etapem rozbudowy infrastruktury kulturalnej, mającej znaczenie ponadlokalne. Od tego etapu moŜna planować powstanie nowych miejsc pracy, związanych z usługami kulturalnymi oraz małą gastronomią lub handlem. Zgodność z dokumentami planistycznymi Regionalny Program Operacyjny dla Dolnego Śląska na lata 2007-2013 Plan odnowy Lokalnego Gminy Paszowice na lata 2007-2013 Wieloletni Plan Inwestycyjny Gminy Paszowice Koszt brutto 100 000 zł W tym budŜet gminy Termin realizacji 2010-2011 Zabezpieczenie finansowe 25 000 zł Tak Wskaźniki Produktu Liczba powstałych obiektów kultury 1 szt. Rezultatu Liczba zmodernizowanych obiektów sportowych 1 szt. Oddziaływania Działanie integrujące społeczności lokalnej. Organizacja zawodów ponalokalnych. Organizacja imprez masowych 3 imprezy 2 imprezy 5.5. Budowa świetlicy wiejskiej Karta projektu Kategoria Plan odnowy Miejscowości Zębowice 2008-2013 Infrastruktura Kultura i sport Budowa świetlicy wiejskiej w Zębowicach 29 Kod K2 Plan Odnowy Miejscowości Zębowice w gminie Paszowice Projekt realizuje postulaty mieszkańców w zakresie zwiększenia zaplecza kulturalnego w Zębowicach przy letnim ośrodku rekreacyjno-sportowym. Cel Projekt obejmuje wykonanie następujących robót: • • • • Harmonogram 2 budowę pawilonu o powierzchni 130-150 m , doprowadzenie instalacji sanitarnej, doprowadzenie instalacji elektrycznej, zagospodarowanie terenu wokół obiektu. Przeznaczenie Atomizacja społeczeństw lokalnych nie sprzyja rozwojowi społecznogospodarczemu. Stanowi zaprzeczenie zasad zrównowaŜonego rozwoju. Podstawowym obiektem integracji wiejskiej są świetlice. Są to wielofunkcyjne lokale, umoŜliwiające animację edukacyjną, rekreację oraz wyrównanie szans rozwoju wsi i miast. W świetlicach moŜliwe jest zainstalowanie sieci publicznej Internet oraz organizacja zajęć pozalekcyjnych dla dzieci i młodzieŜy. Stanowią one równocześnie waŜny obiekt spotkań lokalnych i siedzibę stowarzyszeń. Dlatego budowa świetlicy w Zębowicach jest waŜnym zadaniem rozwoju miejscowości. Zgodność z dokumentami planistycznymi Regionalny Program Operacyjny dla Dolnego Śląska na lata 2007-2013 Plan odnowy Lokalnego Gminy Paszowice na lata 2007-2013 Wieloletni Plan Inwestycyjny Gminy Paszowice Koszt brutto 600 000 zł W tym budŜet gminy Termin realizacji 2010-2011 Zabezpieczenie finansowe 100 000 zł Nie Wskaźniki Produktu Liczba powstałych obiektów kultury Liczba przyłączy do sieci Internet 1 szt. 10 szt. Rezultatu Liczba osób uczestniczących w zajęciach Liczba dodatkowych zajęć 100 osób 6 Oddziaływania Działanie integrujące społeczności lokalnej. Nowe miejsca pracy 2 30 Plan Odnowy Miejscowości Zębowice w gminie Paszowice VI. Preferowane kierunki rozwoju Zębowic Preferowane kierunki rozwoju Zębowic wynikają z następujących przesłanek: • wyników ankiety, skierowanej do społeczeństwa lokalnego, • Lokalnego planu zagospodarowania przestrzennego Zębowic, • Planu rozwoju lokalnego gminy Paszowice 6.1. Ankieta skierowana do społeczeństwa Kółko Rolnicze w Zębowicach opracowało ankietę, dotyczącą planu rozwoju miejscowości i dokonało jej dystrybucji wśród mieszkańców gminy. Niestety, zaledwie 10% populacji dorosłych osób wzięło udział w ankiecie. Stąd teŜ wyniki mają charakter opisowy. Jest to jednak jakiś głos w dyskusji nad kształtem rozwoju miejscowości. • • • • • • • • • • • • • • • • • Standard mieszkaniowy: od średniego do dobrego Wygląd miejscowości: od zły do średni Stan środowiska: zły do średni Kontakty społeczne: średnie – bardzo dobre Sieć ulic: zła do średniej Komunikacja autobusowa: zła do średniej Opieka medyczna: średnia do dobrej Place zabaw: bardzo źle Szkoła: nie dotyczy miejscowości Infrastruktura techniczna: dobra do bardzo dobrej Sytuacja gospodarcza: zła do średniej Miejsca pracy: bardzo źle do źle Rolnictwo: średni do dobrego Oferta kulturalna: bardzo źle do źle MoŜliwość uprawiania sportu: bardzo źle do źle Gastronomia, restauracje, domy kultury: bardzo źle do źle Stowarzyszenia, koła, związki: bardzo źle do źle Z powyŜszych danych wynika typowy obraz niedostatku w sferze społecznej, pomimo stosunkowo dobrej oceny poziomu zaplecza technicznego. Miejscowość zdaniem respondentów jest zaniedbana i wymaga odnowienia elewacji na większości budynków, 31 Plan Odnowy Miejscowości Zębowice w gminie Paszowice remontów pokryć dachowych oraz zagospodarowania terenów wokół posesji. Wymaga to nakładów inwestycyjnych, na które aktualnie nie stać mieszkańców oraz gminę. Społeczeństwo jest wyraźnie zatomizowane. Nie są znane ani tradycje, ani zwyczaje lokalne. Brak jest równieŜ tradycyjnych imprez lokalnych. Nie ma równieŜ tradycji kulturalnej ani w formie twórczości, ani rzemiosła ani produktów. PowyŜszy stan wynika między innymi z silnego oddziaływania Jawora na społeczność Zębowic, brak zaplecza kulturalnego oraz rekreacyjnego. Widać to równieŜ w oczekiwaniach inwestycyjnych respondentów ankiety, które znalazły odzwierciedlenie w konstrukcji kart projektów. 6.2. Plan Zagospodarowania Przestrzennego Zębowic Bardzo waŜny dokument, uchwalony Uchwała Rady Gminy Paszowice nr XIV/86/2004 z dnia 16.06.2004 stanowi pewną wizję moŜliwych kierunków rozwoju Zębowic. W korelacji z wizją mieszkańców oraz moŜliwościami budŜetu gminy, istnieją szanse na poprawę sytuacji w sferze społecznej oraz infrastruktury w zakresie kultury i rekreacji. Działania te mogą uzyskać wsparcie pozabudŜetowe z funduszu: EFOGR, EFS – Kapitał Ludzki oraz RPO. W Planie Zagospodarowania Przestrzennego wyznaczono tereny zabudowy, dla których funkcją wiodąca jest zabudowa mieszkaniowa jednorodzinna i zagrodowa. Przy tym za zgodne z funkcją wiodącą terenu uznano: • • • • • • • • • lokalizacje zabudowy zagrodowej z wykluczeniem uciąŜliwych obiektów hodowlanych, lokalizację zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej wolnostojącej i bliźniaczej; lokalizację niezbędnych obiektów pomocniczych oraz urządzeń i sieci infrastruktury technicznej, w tym wydzielanie terenów pod ww. urządzenia, lokalizację usług nieuciąŜliwych oraz produkcji nieuciąŜliwej w budynkach mieszkaniowych oraz w budynkach produkcji rolniczej, lokalizację niewielkich wolnostojących obiektów produkcyjnych oraz usługowych, wprowadzenie na całym obszarze zieleni wysokiej i średniej, urządzanie ogólnodostępnych urządzeń sportu i rekreacji z wykluczeniem obiektów kubaturowych, lokalizację komunikacji wewnętrznej wraz z niezbędną infrastrukturą, w tym wydzielanie terenu pod ww. komunikację. 32 Plan Odnowy Miejscowości Zębowice w gminie Paszowice Oznacza to kierunek rozwoju zorientowany na funkcje socjalne miejscowości Zębowice z małym udziałem nieuciąŜliwego przemysłu. Ze względu na częściowe połoŜenie terenu w granicach obszaru zewnętrznego ochrony pośredniej ujęcia wody powierzchniowej z rzeki Kaczawy, dla całego obszaru objętego planem obowiązują szczególne zasady zagospodarowania terenu, uznające priorytet ochrony przyrody. 6.3. Podsumowanie NaleŜy uznać, Ŝe Zębowice mają przed sobą właściwie nakreślony Plan odnowy, spełniający nadzieje mieszkańców i zgodny z zasadami zrównowaŜonego rozwoju. Głównym kierunkiem funkcjonalnym Zębowic będzie rola przedmieścia Jawora. Jest to dość szczęśliwa sytuacja w stosunku do pozostałych sołectw gminy Paszowice. Stanowi to okazję w otoczeniu zarówno na zaistnienie atrakcyjnych terenów budownictwa mieszkaniowego, jak i lokalizacji atrakcyjnych inwestycji. A zatem budując Plan odnowy miejscowości naleŜy skupić się na inwestycjach w infrastrukturę socjalną, kulturalną oraz rekreację, tak aby funkcjonalność usługowa ukierunkowana została na usługi socjalne. Zębowice na dziś dysponują zaląŜkiem obiektów sportowo-rekreacyjnych w postaci wydzielonego terenu. Budownictwo indywidualne powinno być wspierane inwestycjami typu przedszkole, świetlica, obiekt gastronomiczny połączony z estradą taneczną. NaleŜy szukać rozwiązania dla obiektu rekreacji z wykorzystaniem zasobu Nysy Szalonej. PoniewaŜ dla Zębowic opracowano dobry plan zagospodarowania przestrzennego naleŜy przy planowaniu działań inwestycyjnych posługiwać się tym dokumentem. 33 Plan Odnowy Miejscowości Zębowice w gminie Paszowice Załącznik A – Mapa planu zagospodarowania przestrzennego 34