Programy graficzne

Programy graficzne
1. Programy graficzne tworzą grupę komputerowych narzędzi do tworzenia,
obróbki i prezentacji różnego typu rysunków. Rysunek w postaci cyfrowej
możemy otrzymać w dwojaki sposób: stworzyć od początku przy pomocy
narzędzi komputerowych lub zeskanować grafikę wykonaną wcześniej
tradycyjnymi technikami.
2. Grafika komputerowa dzieli się na dwie główne kategorie: obrazy rastrowe
(bitmapy) i grafikę wektorową.
3. Bitmapy
 Obrazy bitmapowe, składają się z siatki – czyli rastra – małych
kwadracików zwanych pikselami. Każdy piksel ma swoje miejsce i kolor.
Pracując z obrazami bitmapowymi modyfikuje się grupy pikseli, a nie
obiekty i kształty. Zatem ograniczona jest kontrola rysunku.
 Bitmapy są najczęściej wykorzystywane przy pracy z obrazami o płynnych
przejściach tonów, takimi jak fotografie lub obrazy stworzone
w programach do malowania, ponieważ mogą one odzwierciedlić subtelne
gradacje cieni i kolorów.
 Obrazy bitmapowe zależą od rozdzielczości – składają się z określonej
liczby pikseli. Z tego powodu mogą być zatarte i pozbawione niektórych
szczegółów, jeśli zmieni się ich rozmiar na ekranie lub wydrukuje
w większe rozdzielczości niż ta, z jaką zostały utworzone. Zatem
skalowanie rysunku ma wpływ na utratę jakości.
 Bitmapy zawierają wiele miejsca na dysku. Wielkość pliku zależy od
wymiaru rysunku i ilości zastosowanych kolorów. I tak dla obrazu
dwukolorowego na każdy piksel przypada jeden bit (przybierający wartość
0 lub 1 związaną z kolorem punktu). Dla obrazów kolorowych liczba bitów
opisujących pojedynczy punkt waha się w dosyć szerokich zakresach.
Najprostsze, 16-kolorowe obrazy to obrazy 4-bitowe ( w słowie
4-bitowym można zapisać wartości od 0 do 15). Z kolei punkty obrazu
o kolorach kodowanych 24-bitowo mogą przybierać już aż 224 ok. 16,7
mln barw. Bywa, że na jeden punkt przypada nawet 32 bity – wtedy
dodatkowe 8 bitów może być przeznaczone na określenie
„przezroczystości”.
4. Grafika wektorowa
 Grafika wektorowa składa się z linii prostych i krzywych, zdefiniowanych
przez obiekty matematyczne – wektory. Wektory opisują grafikę
w kategoriach geometrycznych, np.: Odcinek jest zapamiętywany jako
zbiór dwóch punktów (początkowy i końcowy) o określonych

Opracowane przez Beatę Kuźmińską
współrzędnych. Następnie program oblicza pośrednie punkty ze wzoru
matematycznego i następnie wyświetla je na ekranie. Nie ma więc
problemu z modyfikacją poszczególnych obiektów.
Nie zależy od rozdzielczości, tzn. nie jest określona przez stałą liczbę
pikseli i jest zawsze odtwarzana z maksymalną rozdzielczością dowolnego
urządzenia wyjściowego. Z tego powodu grafika wektorowa najlepiej
nadaje się do tworzenia grafiki tekstowej, wizytówek, emblematów,
znaków firmowych, gdzie linie muszą być ostre i wyraźne niezależnie od
wielkości, w jakiej są odtwarzane.
5. Zasadnicze różnice wynikające z właściwości grafiki bitowej i grafiki
wektorowej: (www.wodip.opole.pl/corel/rysunek/rysunek.htm)
 Skalowanie rysunku
 Wielkość pliku graficznego
 Kontrola nad rysunkiem
 Zdjęcia i ich modyfikacja – zdjęcia rastrowe wyglądają ładnie gdy są
w oryginalnej wielkości, ale po powiększeniu nie można już rozróżnić
szczegółów. Nie mogę przedstawić zdjęcia wektorowego, gdyż takich nie
można zrobić. W technice wektorowej wszystko musi być narysowane
przy użyciu takich obiektów jak okrąg, odcinek, kwadrat, wielobok itp.
Choć i w tej technice można stworzyć prawdziwe arcydzieła, do złudzenia
przypominające rzeczywistość.
6. Programy graficzne:
 Profesjonalne programy bitmapowe: Paint Shop Pro, Corel Photo Paint,
Adobe Photoshop, Picture Publisher, Xres
 Profesjonalne programy wektorowe: Corel DRAW, Desinger, Expression,
AdobeIlustrator, Xara2
 Programy do domu lub firmy: Micrografx Windows Draw, PhotoDeluxe,
7. Formaty grafiki
 formaty zapisu grafiki rastrowej
ppm Portable PixMap, zapis bez kompresji.
bmp Bitmap, zapis bez kompresji.
pcx Paintbrush, zapis z prymitywną kompresją.
gif Graphics Interchange Format, zapis z kompresją bezstratną, do 256 barw.
jpeg Joint Photo Experts Group, zapis z kompresją stratną.
png Portable Network Graphics, zapis z kompresją stratną.
tif Tagged Interchange Format, otwarty format roboczy grafiki rastrowej dla
skanerów i edytorów graficznych

formaty zapisu grafiki wektorowej

Formaty publicznie dostępne i przenośne:
cgm Computer Graphics Metafile, obiekty dwuwymiarowe.
ps (Adobe PostScript), wektorowy opis wydruku dokumentu strona po stronie.
dgn (AutoCAD), obiekty trójwymiarowe.
svg Scalable Vector Graphics, obiekty dwuwymiarowe do publikacji na
stronach internetowych.
 Formaty poszczególnych aplikacji użytkowych, np.:
cdr (Corel Draw!)
sda (Sun StarDraw)
wmf (system Windows).


Ćwiczenie: Otwórz plik kwiaty.bmp. Zapisz go w różnych formatach. Porównaj
wielkości plików między sobą. Czy i w których formatach zaobserwowałeś utratę
jakości grafiki?
8. Systemy zapisu kolorów



RGB (Red, Green, Blue) każdy kolor jest przedstawiany w postaci mieszanki
kolorów czystych: czerwonego (255,0,0), zielonego (0,255,0) i niebieskiego
(0,0,255). Punkt (255,255,255) (środek koła lub trójkąta barw) oznacza kolor
biały. Punkt (0, 0, 0) oznacza kolor czarny. Każda ze składowych koloru jest
opisana 8-bitowym kodem (3*8=24bity). Mamy więc 256 możliwych do
odtworzenia odcieni każdej z barw, opisujących w sumie jeden piksel, a więc
256*256*256=16,777216 różnych barw. Wyjątek stanowi zapis skali szarości
w pliku JPG. Mamy wtedy do dyspozycji 256 odcieni. System RGB jest szeroko
stosowany do definiowania barw w grafice ekranowej, używa się go do
retuszu i kompozycji fotografii.
W systemie HSL(B) (Hue, Saturation, Lightness (Brightness) - odcień,
nasycenie, jasność (jaskrawość)) parametr odcienia przyjmuje kolejne kolory
tęczy dla wartości od 0 (czerwony) do 360 (purpurowy), parametr nasycenia
leży w przedziale od 0 (biel) do 100 (pełne nasycenie), parametr jasności leży
w przedziale od 0 (czerń) do 100 (jasny kolor o podanym odcieniu
i nasyceniu).
System CMYK (Cyan, Magenta, Yellow) jest podobny do systemu RGB, lecz
korzysta z innego układu kolorów bazowych (turkusowy, purpurowy i żółty,
a także czarny). Jest on używany głównie w sterownikach drukarek do
definiowania barw wydruku.






9. Możliwości edytorów grafiki

Wektoryzacja, czyli tzw. tracing, polega na rozpoznaniu w układzie
barwnych pikseli przebiegających linii, okręgów, liter i innych znaków,
obszarów jednobarwnych i ich brzegów. Zapamiętane zostają ich parametry
i miejsce dawnych grup pikseli tworzone są krzywe, które następnie mogą

Opracowane przez Beatę Kuźmińską
być edytowane w programach wektorowych. Operacja przeprowadzana jest
czasem w edytorze graficznym, czasem w osobnym programie.
Digitalizacja, proces odwrotny do tracingu, polega na nałożeniu na rysunek
wektorowy siatki kwadratów. Każdy kwadrat zostaje zamalowany
dominującym kolorem. Zamiast parametrów obiektów zapamiętany zostaje
układ punktów barwnych.
Warstwy umożliwiają edycję pewnych obszarów obrazka, nie wpływając na
inne. Pozwalają stworzyć skomplikowany rysunek, a elementy jednej kategorii
umieścić na wspólnej warstwie (np. warstwa tekstu, warstwa tła, warstwa
elementów głównych). Daje to większą swobodę w eksperymentowaniu
z różnymi kombinacjami tekstu, grafiki, przezroczystości. Dopóki warstwy nie
zostaną połączone w całość, każda pozostaje niezależną częścią obrazu.
Kolejność warstw oraz ich właściwości mogą być zmieniane tak, aby można
było je modyfikować, drukować i wyświetlać zarówno wszystkie razem, jak
i każdą z osobna.
Wypełnienie pozwala nadać zaznaczonemu obszarowi grafiki dowolny
odcień, gradient, czy teksturę. Możemy przy tym ustalić subtelne przejścia
tonalne, rozchodzące się pod dowolnym kątem.
Możliwość wprowadzania tekstu, to funkcja, w którą wyposażony jest
każdy profesjonalny program graficzny. Prezentuje też zazwyczaj bogatą
ofertę krojów liter, nadanie im dowolnej tekstury, kształtu, czy nachylenia,
korektę pisowni, a także wszelkie podstawowe narzędzia DTP, jak regulacja
interlinii, wielkość spacji czy kerning.
Undo to z pewnością jedno z największych udogodnień dla artysty.
Umożliwia łatwe eksperymentowanie z grafiką, efektami, barwami, kształtami,
bez ryzyka utraty czy zniszczenia wykonanej pracy.
Wszelkiego rodzaju linijki i siatki pozwalają na precyzyjne wymierzenie
proporcji rysunku, a także na wykonanie jego elementów z matematyczną
dokładnością.
Palety narzędzi programów graficznych zawierają mnóstwo podstawowych
narzędzi, jak pędzle, ołówki, pióra, czy szablony do automatycznego
tworzenia kształtów takich jak okrąg, proste, krzywe, wielokąty, itp. Dostępne
są też narzędzia do uzyskiwania efektów specjalnych, jak gąbka, aerograf,
gumka, woda.
Filtry to elementy pozwalające zastosować w grafice efekty specjalne.
Możemy uzyskać efekt przezroczystości, wyostrzyć lub rozmyć obraz,
pozostawić same krawędzie, usuwając wszelkie barwy, dodać efekty świetlne,
zniekształcić obrazki, miksować kolory itp.
Widok to opcja, która pozwala na obejrzenie rysunku z wszelkich
perspektyw, pod każdym kątem, a także w dowolnym powiększeniu czy
pomniejszeniu. Wpływa to zdecydowanie na możliwość korekty
poszczególnych detali obrazka oraz np. dopasowanie do siebie odrębnych
jego warstw