Plan - Rada Programowa UG ds. E

prof. Stanisław Wrycza
dr Michał Kuciapski
Katedra Informatyki Ekonomicznej
Przedstawiciele Wydziału Zarządzania w Radzie Programowej UG ds. E-learningu
Plan rozwoju e-learningu na Wydziale Zarządzania UG w latach 2014-2016
1. Rozpowszechnienie informacji dotyczących Portalu Edukacyjnego Mestwin
oraz jego możliwości wśród kadry akademickiej Wydziału Zarządzania.
Na Wydziale Zarządzania w ramach Portal Edukacyjny Uniwersytetu Gdańskiego
Mestwin funkcjonuje 400 kursów e-learningowych, co jest najlepszym wynikiem spośród
wszystkich wydziałów UG i stanowi 30% całkowitej liczby kursów. Wynik ten wskazywać może
na szerokie stosowanie e-learningu przez ponad 150 pracowników naukowo-dydaktycznych
Wydziału. Dokładniejsza analiza struktury kursów pokazuje jednak, że szkolenia elektroniczne
są stosowane przez kilkudziesięciu dydaktyków, z których wybrani posiadają po kilkanaście
kursów, a w przypadku najszerzej stosującego e-learning dr. Michała Kuciapskiego są to 32
kursy. Taką opinię potwierdza przeprowadzona przez prof. Stanisława Wryczę i dr. Michała
Kuciapskiego, w okresie 02.10.2013 – 15.10.2013 „Ankieta badania akceptacji technologii elearningowych przez kadrę naukowo-dydaktyczną UG”. Wyniki ankiety wskazują, że zaledwie
6% respondentów, będących kadrą akademicką UG i stosujących e-learning reprezentuje
dziedzinę nauki Zarządzanie, a 12% Informatykę, reprezentowaną zarówno przez Wydział
Zarządzania jak i Wydział Matematyki Fizyki i Informatyki. Wskazuje to jednoznacznie, że
e-learning na WZ jest szeroko stosowany wyłącznie przez stosunkowo wąskie grono
kilkunastu procent pracowników. W związku z tym kluczowym elementem planu rozwijania
e-learningu na WZ UG jest:
Rozpowszechnienie informacji dotyczących Portalu Edukacyjnego Mestwin oraz jego
możliwości wśród kadry akademickiej Wydziału Zarządzania, a w szczególności prezentacja
korzyści wynikających ze stosowania Portalu w zakresie publikowania materiałów,
komunikacji ze studentami oraz przeprowadzania procesu oceniania w ramach ćwiczeń i
wykładów.
Analiza oferowanych kursów e-learningowych, przez kadrę naukowo-dydaktyczną WZ,
wskazuje, że zdecydowana większość z nich służy wyłącznie jako metoda zamieszczania
materiałów nauczania, oraz względnie publikowania komunikatów studentom. Prowadzący
nie stosują możliwości jakie daje e-learning dla komunikacji ze studentami, realizacji
projektów czy oceniania postępów nauczania. W tym zakresie w ramach projektu „Program
wdrożenia
nowoczesnych
elementów
kształcenia
w
Uniwersytecie
Gdańskim”,
zrealizowanego w latach 2008-2010 przygotowano i przeprowadzono 6 w pełni
multimedialnych i interaktywnych kursów e-learningowych. Dwa z nich, „Fuzje i przejęcia”
(rys. 1) oraz „Projektowanie i wdrażanie kursów e-learningowych 2.0”, opracowano dla
studentów WZ UG.
Rys. 1. Kurs e-learningowy Fuzje i przejęcia
Przygotowane, wdrożone i przeprowadzone kursy stanowią wzór dla innych
prowadzących w zakresie opracowania oferty e-learningowej. Podstawowym problemem
przygotowania innych szkoleń elektronicznych na analogicznym poziomie są wymagane
wysokie środki finansowe dla produkcji multimediów. W związku z tym w ramach projektu
„Uniwersytet jutra: Umiędzynarodowienie kształcenia w Uniwersytecie Gdańskim poprzez
współpracę z Uniwersytetem Houston-Downtown”, w okresie 11.2014-04.2015, dr Michał
Kuciapski przygotuje kurs e-learningowy z zakresu tworzenia zajęć w trybie na odległość oraz
zasad przygotowania i standaryzacji e-podreczników. Następnie w maju 2015 roku
poprowadzi w oparciu o opracowany kurs, szkolenie elektroniczne, dla pracowników
naukowo-dydaktycznych Uniwerstytetu Gdańskiego w tym Wydziału Zarządzania. Uczestnicy
warsztatów nabędą niezbędną wiedzę z zakresu przygotowywania szkoleń elektronicznych
zgodnie z podejściem Rapid Instructional Design, przy zastosowaniu darmowych narzędzi
projektowania kursów e-learningowych jak CourseLab. Pozwoli to przeszkolonym
nauczycielom akademickim UG samodzielnie przygotowywać i realizować atrakcyjne kursy elearningowe bez konieczności ponoszenia wysokich nakładów finansowych na projektowanie
i produkcję multimediów.
W związku z tym kolejnymi istotnymi składowymi planu rozwijania e-learningu na WZ
UG są:

przedstawienie
przykładowych,
wzorcowych
kursów
e-learningowych
prowadzonych przez Przedstawiciela Rady z Wydziału Zarządzania, stosowanych dla
wspomagania realizacji zajęć: ćwiczeń, laboratoriów, wykładów i seminariów;

promowanie tworzenia interaktywnych i multimedialnych kursów e-learningowych
udostępnianych na PEUG Mestwin, zamiast publikowania statycznych materiałów
jak dokumenty Office i PDF.
2. Rozpowszechnienie informacji dotyczących Portalu Edukacyjnego Mestwin
oraz jego możliwości wśród studentów Wydziału Zarządzania, jako elementu
zachęcania przez studentów, innych prowadzących do szerszego stosowania
Portalu Mestwin.
Wywiad przeprowadzony ze studentami Wydziału Zarządzania UG wskazuje, że wielu
prowadzących nie stosuje w ogóle e-learningu lub w bardzo ograniczonym zakresie, co jest
zbieżne z wynikami badań ankietowych ukazanych w punkcie pierwszym. Przedstawiciel Rady
z WZ na prowadzonych zajęciach stosując e-learning w jak najszerszym zakresie dla publikacji
materiałów, komunikacji czy oceniania projektów studenckich, będzie zachęcał studentów,
aby wpływali oni na innych prowadzących do szerszego stosowania Portalu Mestwin oraz elearningu.
3. Propagowanie wśród kadry akademickiej Wydziału Zarządzania stosowania
nowoczesnych technik komunikacji online ze studentami, poprzez narzędzia
wideo-konferencji i wirtualnych klas.
Szereg zrealizowanych przez przedstawicieli WZ projektów, wskazał na pozytywne
efekty stosowania komunikacji sieciowej opartej o narzędzia takie jak wideokonferencje czy
wirtualne klasy, posiadające dodatkowo białą tablicę, możliwość współdzielenia ekranu
komputera oraz mechanizmy przeprowadzania testów. W ramach projektu „Program
wdrożenia nowoczesnych elementów kształcenia w Uniwersytecie Gdańskim” realizowanego
w latach 2008-2010, opracowany i przeprowadzony został kurs e-learningowy „Projektowanie
i wdrażanie kursów e-learningowych 2.0” dla kadry akademickiej Uniwersytetu Gdańskiego.
Uczestniczyło w nim 30 nauczycieli akademickich z 7 wydziałów. Problemem nie do
rozwiązania było wyznaczenie terminów pasujących wszystkim uczestnikom warsztatów, z
uwzględnieniem trudności w dotarciu do lokalizacji szkolenia oraz zapewnieniem
odpowiedniej sali komputerowej. Rozwiązaniem, które w pełni się sprawdziło, zgodnie z
uzyskaną wysoką oceną szkolenia przez uczestników, okazało się zastosowanie narzędzia
wirtualnej klasy DimDim, gdzie spotkania odbywały się wieczorami, uczestnicy korzystali z
własnych komputerów w domu bez konieczności poświęcania czasu na przyjazdy (rys. 2). W
ten sposób szkolenie odbyło się w pełni e-learningowo.
Analogiczna sytuacja i rozwiązanie sprawdziło się w projekcie „Użytkowanie
oprogramowania wideokonferencji jako innowacyjnej formy dydaktyki akademickiej”
zrealizowanym w roku 2013, przeznaczonym dla nauczycieli akademickich wszystkich
wydziałów Uniwersytetu Gdańskiego.
Rys.2. Użytkowanie wirtualnej klasy DimDim dla prowadzenia szkolenia „Projektowanie i
wdrażanie kursów e-learningowych 2.0”
Inną inicjatywą, dla której narzędzia komunikacji na żywo Adobe Connect oraz WebEx
znalazły ważne zastosowanie, jest coroczna Konferencja EuroSymposium. Narzędzia
wideokonferencji pozwoliły:

zaprosić keynote speekers z odległych krajów, gdzie organizatorów nie byłoby stać na
pokrycie kosztów ich uczestnictwa;

zwiększyć liczbę uczestników, którzy z powodów ekonomiczno-logistycznych nie mogli
by w niej uczestniczyć.
W ten sposób możliwe jest realizowanie konferencji Eurosymposium w trybie mieszanym,
gdzie część osób, bezpośrednio uczestniczy w lokalizacji szkolenia, a pozostałe poprzez
narzędzie wideokonferencji może śledzić prezentacje i zadawać pytania.
Analogiczne podejście jest użytkowane w uruchomionej w roku akademickim
2014/2015 specjalizacji aplikacje informatyczne w biznesie. Dzięki zastosowaniu narzędzia
wirtualnej klasy, w każdym semestrze dwa wykłady będą prowadzone przez zagranicznych
prowadzących, w tym również z wysoce renomowanej uczelni, jaką jest Uniwersytet
Oksfordzki. Przyczynia się to do dostępu przez studentów do wiedzy międzynarodowych
specjalistów, a zatem podnosi atrakcyjność i jakość studiów. W związku z tym wśród kadry
akademickiej Wydziału Zarządzania propagowane będzie stosowanie nowoczesnych technik
komunikacji online ze studentami, poprzez narzędzia wideo-konferencji i wirtualnych klas.
4. Promowanie wśród kadry akademickiej Wydziału Zarządzania użytkowania
społecznościowych technologii współpracy, jak wiki, blogi i webcasting.
W ramach projektu „Program wdrożenia nowoczesnych elementów kształcenia w
Uniwersytecie Gdańskim” opracowany i przeprowadzony przez dr. Michała Kuciapskiego
został kurs e-learningowy „Projektowanie i wdrażanie kursów e-learningowych 2.0” (rys. 3) dla
kadry akademickiej Uniwersytetu Gdańskiego. Uczestniczyło w nim 30 nauczycieli
akademickich z 7 wydziałów, którzy zastosowali technologie Web 2.0 dla swoich zajęć
dydaktycznych.
Rys. 3. Kurs e-learningowy „Projektowanie i wdrażanie kursów e-learningowych 2.0”
Wywiad bezpośredni przeprowadzony z uczestnikami szkolenia nimi pozwolił wskazać,
które z technologii są wysoce przydatne, mogą mieć zastosowanie oraz nie pozwalają osiągać
założonych celów. Za wysoce użyteczne lub istotne technologie akademicy uznali:

wiki – np.: dla zespołowego opracowania referatu, sprawozdania czy realizacji
projektu;

blogi - np.: dla indywidualnego opracowania referatu, sprawozdania czy realizacji
projektu;

wirtualne klasy – dla e-learningowej realizacji wykładów i seminariów oraz wzajemnej
komunikacji pomiędzy studentami;

narzędzia zespołowego uczenia się i współpracy – gdzie studenci wspólnie, przy
podtrzymaniu stałej komunikacji np. w ramach biur online mogą pracować nad
dokumentami i aplikacjami.
Opracowany i przeprowadzony kurs z zakresu Projektowania i wdrażania kursów e-
learningowych 2.0, będzie w jak najszerszym stopniu udostępniany pracownikom WZ dla
rozwijania przez nich oferty e-learningowej o angażujące studentów składowe e-learningu
2.0.
5. Rozwijanie e-learningu poprzez inicjatywy realizowane przez koła naukowe.
Na Wydziale Zarządzania istnieje KNSI e-Xpert (http://www.e-xpert.pl) realizujące
szeroki zakres projektów informatycznych w tym opracowanie systemów webowych
(http://www.e-xpert.pl)
i
mobilnych
(https://play.google.com/store/apps/details?id=pl.wzr.expert.planzajec) planów zajęć. Od
roku 2015 działania koła zostaną poszerzone o:

pomoc w opracowywaniu kursów e-learningowych dla prowadzących,

przygotowania materiałów szkoleniowych dla promowania e-learningu 1.0 i
e-learningu 2.0.