Metaplan – metoda aktywizująca - Profesjon@lny trener
Transkrypt
Metaplan – metoda aktywizująca - Profesjon@lny trener
Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego Danuta Wójcik Metaplan – metoda aktywizująca Projekt realizowany w ramach Działania 9.4. „Wysoko wykwalifikowane kadry systemu oświaty” na podstawie umowy podpisanej z Urzędem Marszałkowskim Województwa Lubelskiego. Imię i nazwisko Imię i nazwisko trenera: Danuta Wójcik Mgr filologii rosyjskiej, kwalifikacje do nauczania języka polskiego. Ukończone studia podyplomowe „Kształcenie zdalne w edukacji” oraz „Zarządzanie Oświatą i Marketing”. Nauczycielka języka polskiego, pracuje w liceum. Współpracuje także z ośrodkiem metodycznym, prowadząc doradztwo wśród nauczycieli okolicznych powiatów. Ekspert ds. awansu zawodowego nauczycieli. Pilot wycieczek. 2 Tytuł modułu Metaplan – metoda aktywizująca Cele szkolenia: • Przypomnieć metody stosowane na lekcjach. • Poznać istotę metod aktywizujących. • Przećwiczyć metodę metaplanu. Co to znaczy: metoda nauczania? Metoda nauczania – to „ celowo i systematycznie stosowany sposób pracy nauczyciela z uczniem, umożliwiający uczniom opanowanie wiedzy wraz z umiejętnością posługiwania się nią w praktyce, jak również rozwijanie zdolności i zainteresowań poznawczych uczniów” 1(wg Wikipedii). Podział metod nauczania stosowany obecnie w opracowaniach pedagogicznych: 1. Metody podające: • wykład informacyjny; • pogadanka; • opowiadanie; • opis; • prelekcja; • anegdota; • odczyt; • objaśnienie/wyjaśnienie. 2. Metody problemowe: • wykład problemowy; • wykład konwersatoryjny; • klasyczna metoda problemowa; • metody aktywizujące. 3. Metody eksponujące: 1 • film; • sztuka teatralna; • ekspozycja; • pokaz połączony z przeżyciem. http://pl.wikipedia.org/wiki/Metody_nauczania data korzystania: 10.09.2011 PROFESJON@LNY TRENER 3 Imię i nazwisko 4. Metody programowane: • z użyciem komputera; • z użyciem maszyny dydaktycznej; • z użyciem podręcznika programowanego. 5. Metody praktyczne: • pokaz; • ćwiczenia przedmiotowe; • ćwiczenia laboratoryjne; • ćwiczenia produkcyjne; • metoda projektów; • metoda tekstu przewodniego; • seminarium; • symulacja.2 Co to są metody aktywizujące? Są to wskazówki, sposoby działania, które pomogą uczniom: pogłębić zainteresowanie wspólną sprawą; przyswoić bez trudu nową wiedzę; rozwinąć własne pomysły i idee; komunikować się; dyskutować i spierać się na różne tematy; podjąć działania na rzecz własnej szkoły. Istotą metod aktywizujących jest „przenoszenie akcentu” z procesu nauczania na proces uczenia się uczniów i ponoszenia odpowiedzialności za efekty tego procesu. Stosując na lekcji metody aktywizujące, nauczyciel musi zmienić swój styl pracy. Wymaga to od niego przede wszystkim solidnego przygotowania przebiegu lekcji, gdyż w trakcie trwania zajęć nie będzie w stanie kontrolować wszystkich działań uczniów. Musi wcześniej przygotować potrzebne materiały, a także dostosować miejsce nauki; odpowiednio ustawić krzesła, ławki, itp. Aby upewnić się w prawidłowości zamysłów, nauczyciel doskonali swe umiejętności metodyczno-dydaktyczne oraz pokonuje własną niepewność przed eksperymentowaniem na lekcji. Podczas lekcji aktywni są uczniowie, zaś prowadzący przejmuje inne role; jest doradcą, obserwatorem i słuchaczem, partnerem i uczestnikiem procesu dydaktycznego, animatorem działań podopiecznych. 2 http://pl.wikipedia.org/wiki/Metody_nauczania data korzystania: 10.09.2011 4 Tytuł modułu Uczniowie również zmieniają swoje zachowanie; stają się samodzielni, rozwijają własne strategie uczenia się, są zmotywowani i ciekawi, zaangażowani, zainteresowani i aktywni - lepiej czują się w szkole, a lekcja nie jest już rutyną czy przykrym obowiązkiem. Ważne jest, by uczeń przyjmował cel zadania za swój, by uwzględniano jego potrzeby i zainteresowania, by brał udział w planowaniu i podejmowaniu decyzji, by miał możliwość zrealizowania swoich pomysłów, by dostrzegano wkład jego pracy. W takich okolicznościach młody człowiek odczuwa satysfakcję oraz ma poczucie własnej wartości. Nasuwa się pytanie, czy metody aktywizujące są złotym środkiem w nauczaniu? Otóż, w procesie dydaktycznym nie ma idealnych rozwiązań. Niewątpliwie zaletami metod wyzwalających aktywność uczniów jest to, iż: umożliwiają uczniom dopuszczenie do głosu w czasie lekcji, rozwijają myślenie, gwarantują dużą trwałość zdobytej wiedzy (50-75%), integrują grupę w czasie wspólnej pracy, zabawy, a także rozwijają uczniów intelektualnie i emocjonalnie. Powszechnie wiadomo, iż ucząc się, zapamiętujemy w taki oto sposób:10% tego, co czytamy, 20% tego, co słyszymy, 30% tego, co widzimy, 50% tego, co słyszymy i widzimy, 70% tego, co sami mówimy, 90% tego, co sami robimy. Zasady te opisał Dale, obrazując je na tzw. „stoŜku Dale`a” (piramidzie zapamiętywania):3 5% - Wykład 10% - Czytanie 20% - Metody audiowizualne 30% - Demonstracje 50% - Gry dyskusyjne 70% - Praktyka i działanie 90% - Natychmiastowe wykorzystanie wiedzy - uczenie innych „Metody bez powiązania z celami, treściami, zakresem organizacyjnym, a przede wszystkim z potrzebami ucznia i preferencjami nauczyciela nie mają wartości.” 3 (www.elektronik.rzeszow.pl/elektronik/pliki/metody.doc) data korzystania: 10.09.2011 PROFESJON@LNY TRENER 5 Imię i nazwisko Przykłady metod aktywizujących: burza mózgów; debata; drzewko decyzyjne; dywanik pomysłów; mapa mózgu; metaplan; myślące kapelusze; projekt. Problemy można wysnuwać przy pomocy „burzy mózgów”, która jest najprostszą metodą aktywizującą. Jej istotą jest zgromadzenie w jak najkrótszym czasie dużej ilości pomysłów na rozwiązanie jakiegoś problemu. Po wyczerpaniu pomysłów następuje dyskusja i wybór najlepszego rozwiązania. Metaplan Jak jest? Jak powinno być? 1…………………………….. 1…………………….. 2……………………………… 2……………………. Dlaczego nie jest tak, jak być powinno? …………………… ……………………… …………………… ………….............. Wnioski: 1……………………….. 2………………………… 6 Tytuł modułu Problem do dyskusji: „Nasze miasto pustoszeje” (należy przedyskutować w grupach problem – zastanowić się, jaka jest obecnie sytuacja demograficzna w naszym mieście, jaka sytuacja byłaby idealna dla rozwoju regionu i wskazać przyczyny, dlaczego jest inaczej; następnie należy wysnuć wnioski z dyskusji, a jej przebieg umieścić na plakacie zgodnie ze wzorem znajdującym się powyżej). Literatura: • Skuteczna nauka języka obcego. Redakcja: Komorowska H. 2009 r., Warszawa, CODN. • Materiały dydaktyczne dla uczestników szkolenia dla nauczycieli – opiekunów praktyk pedagogicznych. 2010 r., UMCS, Instytut Filologii Słowiańskiej. Netografia: • Metody aktywizujące w nauczaniu: (www.elektronik.rzeszow.pl/elektronik/pliki/metody.doc) data korzystania: 10.09.2011 • Metody nauczania: http://pl.wikipedia.org/wiki/Metody_nauczania data korzystania: 10.09.2011 PROFESJON@LNY TRENER 7