Przymiarka marynarki - Inspektorat Wsparcia Sił Zbrojnych

FOT. TOMASZ SZULEJKO
A R M I A
TOMASZ SZULEJKO
Przymiarka marynarki
Na tę wiadomość czeka 12 tysięcy marynarzy.
Przyspieszono prace nad tworzeniem dla nich
nowego munduru ćwiczebnego.
W
mundurach wyjściowych i galowych nasi marynarze wyznaczają kanon żołnierskiej
elegancji. Ten stan trwa od
1936 roku, gdy przyjęto wzór ubioru, który
mimo kosmetycznych zmian jest modny do
dziś. Klasyka broni się sama.
SMERF W AKCJI
Inaczej jest z mundurem ćwiczebnym. Jeszcze w latach osiemdziesiątych marynarze
używali takich samych uniformów jak żołnierze Wojsk Lądowych czy lotnictwa.
W 1985 roku pojawił się nowy wzór ubioru
ćwiczebnego marynarki wojennej. Ze względu na kolor, przypominający atramentowy
odcień granatu, został nazwany ,,smerfem”.
Pierwszym partiom mundurów daleko było
do doskonałości. Po praniu zaskakująco
szybko upodabniały się do zwykłego drelichu roboczego. Na okręcie, gdzie wszyscy
są ubrani jednakowo, można się z tym pogodzić. Ale na lądzie marynarze nie wyglądali
w nich najlepiej.
Pod koniec lat osiemdziesiątych próbowano zaprojektować uniform dla jednostek
brzegowych. Jednak propozycja została źle
oceniona przez żołnierzy i zrezygnowano
z tego pomysłu. Personel jednostek brzegowych używa więc lądowych mundurów polowych z marynarskimi naramiennikami
oraz oznakami stopni wojskowych.
Używane obecnie ubiory okrętowe to wersje munduru ćwiczebnego oficerskiego marynarki wojennej (wzór 126A/MON) oraz
munduru ćwiczebnego marynarskiego (wzór
125/MON) przyjęte na początku lat dziewięćdziesiątych. Cieszą się one dobrą
opinią, marynarze wskazują jednak na konieczność ich udoskonalenia. Dziś uniform
powinien spełniać kryteria ergonomii i termoaktywności.
We wrześniu 2008 roku w łódzkim Wojskowym Ośrodku Badawczo-Wdrożeniowym Służby Mundurowej (WOBWSM) odbyła się konferencja poświęcona stworzeniu
nowego wzoru munduru polowego dla
Wojsk Lądowych. Spotkanie specjalistów
służby mundurowej, żołnierzy, przedstawicieli producentów oraz dziennikarzy prasy
fachowej doprowadziło do opracowania uniformu wzór 2008. Pierwsze partie zostały
już przetestowane przez żołnierzy Wojsk
Lądowych. Zyskały pochlebne opinie.
Wnioski użytkowników służą teraz poprawianiu detali. Powstał nowoczesny i funkcjonalny mundur uwzględniający noszenie
modułowego oporządzenia taktycznego. Po-
Spodnie włożysz nawet w butach
Żołnierze Wojsk Lądowych otrzymają udoskonalone ubranie ochronne.
Nie będzie szeleściło w marszu!
U
biór wzoru 128/MON został zmodernizowany.
W partii prototypowej uwzględniono sugestie użytkowników.
Nie eksperymentowano z tkaniną zasadniczą. Do produkcji
użyto najwyższej jakości laminatu specjalnego o masie powierzchniowej 165 gramów na
metr kwadratowy. Uniform nie
szeleści już podczas marszu!
Rolowany kaptur i wzmocnienia ocieplacza wykonano z laminatu paroprzepuszczalnego
o masie powierzchniowej
75 gramów na metr kwadratowy. Zmieniono konstrukcję
spodni. Mają szelki regulowane rzepem i rozpinają się po
bokach, dzięki zamkom bły-
skawicznym wszytym na całej
długości nogawek. Boczne kieszenie cargo zostały zastąpione zwykłymi kieszeniami
wpuszczanymi z przodu. To pozwala swobodnie włożyć
spodnie bez konieczności zdejmowania butów i zdecydowanie poprawia funkcjonalność
ubrania ochronnego.

POLSKA ZBROJNA NR 7 | 15 LUTEGO 2009
21
M A R Y N A R K A
zostało zaprojektować nowe wzory mundurów dla pozostałych rodzajów wojsk i służb.
Inspektorat Wsparcia Sił Zbrojnych (IWSZ)
podjął wyzwanie. 13 stycznia 2009 roku odbyło się w Łodzi spotkanie poświęcone
opracowaniu projektu munduru ćwiczebnego dla żołnierzy naszej floty. Gospodarzem
konferencji był komendant WOBWSM pułkownik Krzysztof Kacprzak. Dyskusję
prowadził kierujący Szefostwem Służby
Mundurowej IWSZ pułkownik Bogusław
Hapoński.
Podstawą dla projektantów są wstępne założenia taktyczno-techniczne opracowane przez
Dowództwo Marynarki Wojennej. Komandor
porucznik Jerzy Stankiewicz przedstawił
oczekiwania marynarzy i przywiózł prototyp
uniformu ćwiczebnego przygotowany przez
służbę mundurową MW. Oczekiwania marynarzy porównano z propozycjami dziennika-
W O J E N N A
rzy. Michał Sitarski, Bartosz Szołucha
i Mateusz Kurmanow z „Nowej Techniki
Wojskowej” oraz Adam Dubiel z „Raportu”
przygotowali autorską propozycję odzieży
ćwiczebnej dla marynarzy. Zaproponowali
mundur dla załóg okrętów oraz zmodyfikowaną wersję polową dla żołnierzy jednostek brzegowych. Oba modele różnią się detalami,
uwzględniają odmienne warunki służby na
okrętach i na lądzie. Dziennikarze optowali za
wprowadzeniem do użytku jednego modelu
odzieży z tkaniny całorocznej, w nowym kamuflażu. Mundury okrętowe powinny być wykonane z jednobarwnego, granatowego materiału, natomiast mundury polowe – w specjalnie opracowanej wersji maskującej, w której
wykorzystano by sprawdzone rozwiązania
skandynawskie i amerykańskie.
SZTORM MÓZGÓW
Po dyskusji spisano propozycje dotyczące
projektu nowego marynarskiego munduru
ćwiczebnego. Wszystkie zostały ocenione
przez porucznika marynarki Leopolda
Tymanowskiego z okrętu podwodnego ORP
„Kondor”, bosmana sztabowego Pawła
Gajdzisa z okrętu ratowniczego ORP
,,Lech”, bosmana Damiana Zbiciaka reprezentującego Dywizjon Okrętów Rakietowych
oraz starszego bosmanmata Mirosława
Piekarskiego z fregaty ORP „Pułaski”.
Konfrontacja zamierzeń z opiniami praktyków przyniosła interesujące rozwiązania. Jako
model do przygotowania marynarskiego ubioru ćwiczebnego posłuży mundur polowy wzór
2008. Załoga ORP „Lech” testowała przez
sześć tygodni uniform w wersji lądowej. Ich
sugestie wskazały kierunek, w jakim powinny
zmierzać prace nad stworzeniem munduru
ćwiczebnego wzór 2009.
Marynarze sceptycznie odnieśli się do propozycji rozróżnienia mundurów okrętowych
i lądowych. W czasie dyskusji uzgodniono
jednak, że mundur ćwiczebny będzie produkowany w dwóch wariantach. Powstaną wersje całoroczna i letnia, różniące się składem
Kombinezon
lotniczy z nowej
trudno palnej
tkaniny
termoaktywnej
Wodoszczelne
ubranie
sztormowe
z elementami
taśmy
fluoroscencyjnej
FOT. TOMASZ SZULEJKO
Mundur polowy
wzór 2008
22
POLSKA ZBROJNA NR 7 | 15 LUTEGO 2009
Czarny
ubiór ochronny
marynarzy
z membraną
paroprzepuszczalną
A R M I A
oraz gramaturą materiału. Tkaniną zasadniczą będą mieszanki bawełniano-poliestrowe
o splocie typu rip-stop. W wersji letniej materiał US-21 o gramaturze 195 gramów na
metr kwadratowy zawiera 85 procent bawełny i 15 procent poliestru. Natomiast całoroczna tkanina Frontiera-4 o gramaturze 255
gramów na metr kwadratowy jest mieszanką
tych samych składników w proporcjach
50/50.
Obydwa ubiory będą miały identyczny
krój i taką sama barwę kamuflażu. Mundurowcy przewidują zastosowanie jednobarwnej tkaniny w kolorze zbliżonym do morskiego. Chodzi zapewne o tak zwany navy
blue, a więc połączony niebieski, nasycony
granatowy i szary.
Bluza marynarskiego munduru będzie zapinaną na guziki kurtką o jednoczęściowym
tyle, prostych przodach i dwuczęściowych rękawach. Tak jak w mundurze polowym wzór
2008, kołnierz powinien mieć formę stójki
z możliwością wykładania. Kieszenie zewnętrzne będą tylko na rękawach. Do ich zamykania posłużą kryte zamki błyskawiczne.
Sekcyjne otwarte od góry kieszonki przyda-
dzą się do schowania pisaków lub światła
chemicznego. Naszyte rzepy umożliwią przypięcie oznak rozpoznawczych.
Wewnętrzne zamykane krytym suwakiem
kieszenie na piersiach pomieszczą przedmioty wielkości terminarza polowego. Dzięki takiej konstrukcji kurtka munduru ćwiczebnego będzie pozbawiona elementów, którymi
w wąskich przejściach okrętów można zaczepić o wystające przedmioty.
Użytkownicy nie widzą potrzeby umieszczania na przedramieniu dodatkowych wkładek ochronnych. Za niecelowe uznają również przyszywanie na mundurze taśm odblaskowych. Taśmy umożliwiające przypięcie
stopnia wojskowego i nazwiska pozostaną na
piersiach. Oznaki przynależności państwowej
znajdą się dwa centymetry poniżej wszycia
rękawów.
TESTY OD CZERWCA
Spodnie mundurowe będą mieć prosty krój
nogawek, wzmocnienia na pośladkach, pojedyncze podtrzymywacze pasa głównego, taśmę z klamrą ściągającą do regulacji w pasie
i zapięcie na guziki. Marynarze sprzeciwiają
się umieszczaniu w nogawkach spodni wkładek ochronnych.
Istotne jest rozmieszczenie kieszeni. Ustalono, że dwie z nich zostaną klasycznie
wpuszczone z przodu, a kolejne dwie – naszyte po bokach. Będą to duże kieszenie typu
cargo z wewnętrznymi organizerami, zapinane na zamki błyskawiczne. Kieszenie powinny być płaskie. W lewej wszyta będzie taśma
gumowa ułatwiająca noszenie narzędzi.
W prawej znajdą się dodatkowe kieszonki
sekcyjne służące przenoszeniu przedmiotów
takich jak telefon komórkowy lub scyzoryk
wielofunkcyjny.
Podstawowym kryterium decydującym
o kroju nowego munduru jest ergonomia.
Uwzględnienie sugestii marynarzy oraz niezależnych ekspertów pozwoli uszyć funkcjonalny
i dostosowany do warunków służby na okręcie
ubiór. Nie bez znaczenia są jakość użytych materiałów oraz nowoczesny wygląd. Testowanie
prototypowej partii uniformów wzór 2009 rozpocznie się w jednostkach Marynarki Wojennej
już w czerwcu. Jeżeli uda się utrzymać tempo
prac, pierwsi marynarze otrzymają nowe mundury ćwiczebne w 2011 roku.

Na światowym poziomie
Dzięki pomysłom żołnierzy oraz niezależnych ekspertów prasy fachowej w nowych
mundurach zastosowano rozwiązania na światowym poziomie.
Ubrania
ochronne
T
rwają przygotowania do wprowadzenia nowych ubrań
ochronnych Marynarki Wojennej
oraz wodoszczelnych ubrań sztormowych dla żołnierzy jednostek
pływających. Czarne ubiory
ochronne uszyte zostaną
Mundurowcy
z Inspektoratu
z tkaniny wodoszczelnej
Wsparcia SZ udowadz membraną paroprzeniają, że droga od ,,popuszczalną i podpinką
mysłu do przemysłu”
z
dzianiny typu windnie musi być
wyboista.
stopper. Wodoszczelne
ubrania sztormowe będą
w kolorze pomarańczowym, z naszytymi elementami z taśmy fluorescencyjnej dla zapewnienia jak
najlepszej widoczności w sytuacjach ekstremalnych. Oba uniformy powinny wkrótce trafić do testów na okrętach.
Dwustronna
kurtka puchowa
Niepalny
czołgista
W
stosunku do używanego modelu kombinezonu czołgisty
nowa konstrukcja zasługuje na
miano rewolucyjnej. Na łódzkim
spotkaniu po raz pierwszy poka-
zano nowe przedmioty mundurowe przygotowane dla innych rodzajów wojsk i służb. WOBWSM
zaprezentował kombinezon czołgisty z tkaniny trudno palnej.
Użyte w nim włókna aramidowe
typu Nomex nie powinny się topić
i palić. W temperaturze przekraczającej 370 stopni Celsjusza
ulegają jedynie zwęgleniu. Stanowią 93 procent składu surowcowego. Dopełniają je wzmacniający strukturę tkaniny kevlar (5 procent) oraz domieszka włókien
antystatycznych P-140 (2 procent). Zastosowana mieszanka
może powstrzymać uderzenie
ognistego podmuchu i ochronić
pancerniaka przed poważnymi
obrażeniami w przypadku pożaru
w czołgu.
Zielony kombinezon zapina się
dwukierunkowym zamkiem błyskawicznym. Ma liczne, ergonomicznie rozmieszczone kieszenie
i dopinany kaptur. Zupełnie nowym rozwiązaniem jest szelkowy
system ewakuacyjny. Kombinacja
zintegrowanych z ubiorem taśm,
pasa i uchwytu umożliwia sprawne wydobycie z wozu rannego
czołgisty. Przypomina najlepsze
wzorce zagraniczne. Projektanci
jednoczęściowego kombinezonu
pomyśleli nawet o udogodnieniu
pozwalającym na załatwianie potrzeb fizjologicznych bez konieczności zdejmowania ubioru (zaprojektowano z tyłu rozpinany płat
tkaniny). Uzupełnienie kombinezonu stanowi kurtka. Jest to dodatkowa warstwa ocieplająca,
skrócona do pasa, umożliwiająca
dostęp do szelek ewakuacyjnych.
Pierwsze opinie o ubiorze są znakomite. W stosunku do używanego modelu kombinezonu czołgisty
nowa konstrukcja zasługuje na
miano rewolucyjnej.
Komfort
dla pilotów
S
pecjaliści z WOBWSM przygotowali prototypowe wersje
kombinezonów lotniczych zachowujące dotychczasowe rozwiązania konstrukcyjne, lecz wykonane
z nowej, trudno palnej i termoaktywnej tkaniny typu Nomex komfort. Przewidziano, że ubiór ten
będzie miał dwie wersje: krajową
w kolorze zielonym oraz jasnobeżową, tropikalną.

POLSKA ZBROJNA NR 7 | 15 LUTEGO 2009
23