więto Zmar³ych w Kolumbii, czyli kraju, gdzie zmarli nie
Transkrypt
więto Zmar³ych w Kolumbii, czyli kraju, gdzie zmarli nie
Ewa Kulak ¦wiêto Zmar³ych w Kolumbii, czyli kraju, gdzie zmarli nie umieraj± ca³kowicie wtorek, 01 listopad 2005 (adsbygoogle = window.adsbygoogle || []).push({}); Korzenie obchodów ¦wiêta Zmar³ych w Ameryce £aciñskiej przenosz± nas do antycznych kultur indiañskich: Azteków, Majów, Purepechas, Nahuas i Totonacas. Realizowane przez nich rytua³y symbolizowa³y ¶mieræ i ponowne narodzenie, reprezentowane za pomoc± czaszek umar³ych. Tak, jak podchodzimy do tych obchodów my – obcokrajowcy, trochê z przera¿eniem, trochê z obrzydzeniem, tak mniej wiêcej postrzegali te obchody hiszpañscy konkwistadorzy w XV wieku, którzy w gor±czce katolicyzmu narzucili tubylcom obchody ¦wiêta Zmar³ych i Zaduszek w pierwszych dniach listopada. ¦wiêto Zmar³ych w Ameryce £aciñskiej ³±czy w sobie obecnie elementy kultur indiañskich i hiszpañskiej, a jego najwiêksze obchody pojawiaj± siê w Meksyku. Dziel± siê one tam na dwie czê¶ci. Pierwsza dotyczy ma³ych zmar³ych – dzieci i anio³ków (31 pa¼dziernika i 1 listopada), druga – doros³ych (1 i 2 listopada). Jak obchodzi siê ¦wiêto Zmar³ych w Ameryce Po³udniowej? Ekwador ¦wiêto Zmar³ych jest w Ekwadorze prawdziw± fiest±. Rodziny gromadz± siê wokó³ tradycyjnych potraw: chlebowych guaguas (figurki dzieci) i colada morada – napoju przygotowywanego na bazie fioletowej kukurydzy, je¿yn i innych owoców. Niektóre spo³eczno¶ci indiañskie kultywuj± ci±gle jeszcze antyczny rytua³, polegaj±cy na spotkaniu ze zmar³ym na jego grobie. Zgodnie z popularnym wierzeniem, zmarli powracaj± ka¿dego roku do ¶wiata ¿ywych. Dlatego w³a¶nie rodziny przynosz± im ich ulubione potrawy i czekaj±, a¿ nieboszczyk ich skosztuje. Dopiero wtedy mog± sami zacz±æ je¶æ. W niektórych regionach zaprasza siê równie¿ zmar³ego do gry w ko¶ci (juego del Piruruy). W zale¿no¶ci od wyrzuconego numeru, odgaduje siê potrzeby i zarzuty zmar³ego. Gwatemala Gwatemalczycy wierz±, ¿e dusze wychodz± z cmentarzy i pojawiaj± siê w ró¿nych miejscach. Wielu ludzi pozostawia dla nich tego dnia na wykonanych w domach o³tarzach szklankê z wod±, ¶wieczkê i zdjêcie zmar³ego. W ochodach tym istotn± rolê odgrywa te¿ tzw. kwiat zmar³ego (flor del muerto) – ¿Ã³³ta ro¶linka, która kwitnie tylko o tej porze i u¿ywana jest do dekoracji domów. Meksyk Mieszkañcy Meksyku orzybywaj± na cementarze z serenadami i typowym o tej porze roku jedzeniem: enchiladas (tortille) i mole poblano (indyk w sosie czekoladowym). Meksykanie ozdabiaj± groby swoich bliskich pomarañczowymi kwiatami, znanymi jako xempazuchitl. W domach buduj± o³tarze w honorze dla swoich zmar³ych, na których stawiaj± fotografie, jedzenie i picie, aby zmar³y, kiedy przyjdzie w nocy, móg³ przypomnieæ sobie zalety ziemskiego ¿ycia. W dniu tym przygotowuje siê równie¿ s³odki chleb, znany jako chleb zmar³ego (pan del muerto) i czaszki z cukru, które nastêpnie daje siê w prezencie znajomym z wypisanym na ich czole imieniem obdarowywanego. Nikaragua ¦wiêto Zmar³ych w Nikaragui obchodzone jest na cmentarzu. Aby uhonorowaæ swoich zmar³ych, ich ¿ywi krewni spêdzaj± z nimi noc, ¶pi±c obok grobów. http://www.kolumbijsko.com _PDF_POWERED _PDF_GENERATED 3 March, 2017, 13:05 Ewa Kulak Peru W wiejskich regionach kraju Peruwiañczycy wierz±, i¿ dusze ich zmar³ych wracaj± na ziemiê do skonstruowanych specjalnie na ten dzieñ domowych o³tarzy. Stawia siê na nich zdjêcia zmar³ych, ¶wiece, jedzenie i kwiaty, które zanoszone s± nastêpnego dnia na cmentarze. Wtedy równie¿ odwiedza siê groby zmar³ych. Kolumbia, Kostaryka i Honduras W tych krajach wierz±cy udaj± siê na cmentarze z tzw. pielgrzymkami mi³o¶ci, czyli ofiarami i podziêkowaniami za wszelkie dobro przes³ane przez ¶wiêtych swoim bliskim. 1 listopada ludzie gromadz± siê na cmentarzach z koronami kwiatów i palmami, którymi ozdabiaj± groby. Czêsto równie¿ udaj± siê do ko¶cio³Ã³w, gdzie modl± siê za swoich zmar³ych i prosz± o zdrowie i szczê¶cie dla ¿ywych. A w jaki sposób obchodzi siê ¦wiêto Zmar³ych w Twoim kraju? Napisz o tym... http://www.kolumbijsko.com _PDF_POWERED _PDF_GENERATED 3 March, 2017, 13:05