przedsiębiorcy na tle innych grup społecznych w polsce
Transkrypt
przedsiębiorcy na tle innych grup społecznych w polsce
2010 HENRYK DOMAŃSKI PRZEDSIĘBIORCY NA TLE INNYCH GRUP SPOŁECZNYCH W POLSCE. POCHODZENIE SPOŁECZNE, DOŚWIADCZENIE ZAWODOWE I WIZERUNEK W SPOŁECZEŃSTWIE Warszawa, 2 grudnia 2010 Warszawa, 2 grudnia 2010 Struktura zawodowa w Polsce 1982-2008 Kategorie społeczno-zawodowe 1982 1987 1994-95 1998-99 2002 Wyższe kadry kierownicze w administracji 0,9 1,8 1,6 państwowej, dyrektorzy przedsiębiorstw Inteligencja nietechniczna 3,2 3,3 3,2 Inteligencja techniczna 3,1 2,6 2,7 Technicy 7,0 6,2 4,6 Pracownicy administracyjni średniego 9,6 10,7 9,5 szczebla Pracownicy biurowi 5,0 4,6 3,9 Właściciele firm 1,6 3,6 6,2 Pracownicy placówek usługowo6,4 7,7 10,6 handlowych Brygadziści 2,1 2,3 1,8 Robotnicy wykwalifikowani 25,7 26,3 27,4 Robotnicy niewykwalifikowani w 5,8 5,7 7,0 produkcji Pracownicy fizyczni usług 4,3 3,9 6,0 Robotnicy rolni 1,8 1,5 2,0 Właściciele gospodarstw – chłopi 23,5 19,8 13,4 Ogółem 100,0 100,0 100,0 2004 2006 2008 1,0 2,4 1,5 0,5 1,5 4,5 2,4 6,0 3,9 2,5 6,1 3,3 2,0 4,5 4,0 0,7 5,9 5,9 3,6 4,2 11,2 13,0 3,5 6,6 4,1 5,0 10,3 12,3 13,7 14,9 12,7 1,9 24,8 5,0 22,4 6,7 3,7 1,9 20,0 20,3 18,8 7,2 4,6 6,4 2,1 12,2 100,0 12,1 10,4 13,2 3,7 11,0 5,3 4,5 7,7 8,2 5,5 7,6 7,8 5,9 6,9 7,7 5,7 2,7 2,2 3,1 2,2 10,2 11,0 8,2 9,4 100,0 100,0 100,0 100,0 Warszawa, 2 grudnia 2010 Struktura zawodowa w Polsce 1982-2008 Kategorie społecznozawodowe Wyższe kadry kierownicze i inteligencja Pracownicy umysłowi średniego i niższego szczebla Właściciele firm Pracownicy placówek usługowo-handlowych Robotnicy wykwalifikowani Robotnicy niewykwalifikowani w produkcji Pracownicy fizyczni usług Robotnicy rolni Właściciele gospodarstw – chłopi Ogółem 1982 1987 1994-95 1998-99 2002 2004 2006 2008 7,2 7,7 7,5 7,9 8,8 6,8 5,2 11,0 21,6 21,5 18,0 20,7 23,2 20,3 20,8 22,9 1,6 3,6 6,2 6,6 5,0 11,0 7,7 7,6 6,4 7,7 10,6 10,3 12,3 13,7 14,9 12,7 27,8 28,6 29,2 26,7 27,4 26,7 24,0 20,7 5,8 5,7 7,0 7,2 4,6 5,3 8,2 7,8 4,3 3,9 6,0 6,4 5,9 6,9 7,7 5,7 1,8 1,5 2,0 2,1 2,7 2,2 3,1 2,2 23,5 19,8 13,4 12,2 10,2 11,0 8,2 9,4 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 Warszawa, 2 grudnia 2010 Dochody z pracy w podstawowych kategoriach społeczno-zawodowych (średnia dla kategorii/średnia ogółem) Rok 1992 1995 1997 1999 2002 2005 Inteligencja 1,73 1,96 1,67 1,67 1,99 1,64 Niżsi umysłowi 0,86 0,89 0,85 0,94 1,00 1,03 Właściciele 1,57 1,62 1,71 1,48 1,33 1,43 Robotnicy 0,89 0,85 0,85 0,89 0,80 0,97 Rolnicy 0,69 0,53 0,71 0,54 0,70 0,53 Ogółem 1,00 1,00 1,00 1,00 1,00 1,00 Kategorie zawodowe Warszawa, 2 grudnia 2010 Dochody rodzin na osobę w podstawowych kategoriach społeczno -zawodowych (średnia dla kategorii/średnia ogółem) Rok 1992 1995 1997 1999 2002 2005 1,81 1,74 1,63 1,82 1,94 1,73 1,16 1,13 1,09 1,19 1,25 1,16 1,40 1,21 1,31 1,30 1,16 1,23 0,84 0,87 0,86 0,77 0,75 0,77 0,61 0,65 0,63 0,55 0,63 0,78 1,00 1,00 1,00 1,00 1,00 1,00 Kategorie zawodowe Inteligencja Niżsi umysłowi Właściciele Robotnicy Rolnicy Ogółem Warszawa, 2 grudnia 2010 Samoocena sytuacji finansowej 1992 1 Inteligencja Niżsi umysłowi 2 1995 3 1 2 1997 3 1 2 1999 3 2 3 1 2 2005 2 3 9,8 18,9 25,7 20,4 36,3 30,7 17,1 34,8 25,9 18,4 33,2 31,0 21,5 27,5 31,0 12,7 20,9 30,9 6,3 19,2 13,1 3 1 7,9 17,8 13,5 8,7 19,3 13,7 11,6 25,4 13,8 Właściciele 16,3 30,4 25,3 15,6 24,7 21,3 25,3 37,3 22,7 13,5 29,5 27,2 8,1 16,0 19,9 17,0 17,0 23,6 Robotnicy 9,6 19,0 12,3 10,8 25,9 11,2 1 2002 4,7 10,4 5,6 5,5 16,6 4,8 7,8 21,5 9,4 3,6 12,1 9,9 5,8 8,4 5,9 8,8 11,5 6,4 Rolnicy 7,3 4,0 9,3 14,7 2,8 7,6 17,6 8,0 3,4 4,9 7,5 9,8 8,5 5,0 10,1 2,2 Ogółem 6,6 14,1 11,1 9,0 19,0 9,6 10,8 24,6 12,2 8,5 14,0 11,7 10,0 16,5 11,7 8,1 7,6 6,8 16,2 13,4 1 – % zadowolonych z własnej sytuacji finansowej 2 – % stwierdzających, że sytuacja finansowa uległa poprawie 3 – % stwierdzających, że dochody ich rodzin są wyższe od innych dochodów Warszawa, 2 grudnia 2010 Warunki mieszkaniowe i zasobność materialna 1992 1995 1997 Inteligencja Niżsi umysłowi Właściciele Robotnicy Rolnicy Własny dom 19,7 20,4 28,4 21,3 72,0 29,8 Własne mieszkanie 30,3 15,8 23,5 6,6 4,1 11,5 Posiadanie domku letniskowego 11,5 4,5 5,1 1,1 0,0 2,9 Posiadanie samochodu 65,4 47,0 76,9 25,7 30,9 38,2 Własny dom 25,9 19,7 32,6 26,9 69,6 31,8 Własne mieszkanie 36,6 18,4 16,9 8,6 9,7 14,1 Posiadanie domku letniskowego 11,5 6,2 9,0 1,3 1,4 3,9 Posiadanie samochodu 71,7 46,8 73,0 28,6 33,6 40,5 Własny dom 22,8 19,1 36,5 26,2 68,0 30,8 Własne mieszkanie 36,4 22,9 22,3 14,4 8,0 18,5 Liczba m2 na osobę 25,1 20,9 21,7 18,9 23,2 20,9 Posiadanie domku letniskowego 7,4 3,6 12,1 2,5 1,7 3,9 Posiadanie samochodu 62,7 50,7 74,3 37,1 36,8 45,8 Ogółem Warszawa, 2 grudnia 2010 1999 2002 2005 Inteligencja Niżsi umysłowi Właściciele Robotnicy Rolnicy Ogółem Własny dom 21,5 22,0 38,8 27,1 73,2 31,8 Własne mieszkanie 39,3 23,8 20,4 12,1 11,3 18,5 Liczba m2 na osobę 23,9 22,4 31,8 19,4 23,4 20,9 Posiadanie domku letniskowego 13,1 5,3 8,7 2,3 0,4 4,4 Posiadanie samochodu 66,4 51,9 77,9 37,6 43,3 47,5 Własny dom 20,8 19,7 44,0 29,4 73,8 33,1 Własne mieszkanie 45,5 36,6 29,6 21,2 8,8 26,6 Liczba m2 na osobę 26,7 22,3 25,5 19,5 25,2 22,2 Posiadanie domku letniskowego 15,4 6,1 2,4 2,5 2,0 4,7 Posiadanie samochodu 69,5 62,0 79,0 49,6 59,9 58,3 Własny dom 20,7 18,8 50,0 30,8 65,8 31,2 Własne mieszkanie 52,2 37,7 29,6 23,5 20,8 30,6 Liczba m2 na osobę 27,9 23,8 29,9 23,7 29,4 25,1 Posiadanie domku letniskowego 10,9 5,0 7,5 2,3 1,7 4,1 Posiadanie samochodu 76,4 59,7 77,8 48,4 58,5 57,1 Warszawa, 2 grudnia 2010 Bezrobocie i szanse znalezienia pracy 1992 1 2 1995 3 1 2 1997 3 Inteligencja 3,8 7,0 20,3 4,4 12,4 22,8 1 6,3 2 1999 3 13,7 32,4 1 4,2 2 2002 3 15,0 22,9 1 4,4 2 2005 3 16,2 14,8 1 8,2 2 3 27,3 21,8 Niżsi 11,0 15,2 9,5 14,7 25,9 18,2 12,0 27,5 23,0 13,6 26,6 13,8 15,9 31,6 umysłowi 9,7 20,2 38,9 15,8 Właściciele 16,3 22,8 25,0 8,9 15,6 16,9 10,7 28,0 32,7 15,4 40,4 15,4 14,9 28,7 9,6 9,4 Robotnicy 15,8 20,9 9,2 20,5 28,8 10,4 18,3 33,2 11,4 19,6 35,2 29,6 17,0 9,9 28,2 45,4 5,7 20,8 38,2 6,7 5,3 11,5 23,1 3,6 19,2 38,5 4,2 Ogółem 13,1 17,7 10,1 16,1 25,2 13,1 14,4 28,6 17,7 15,5 30,2 12,0 20,3 36,0 7,6 18,5 36,7 11,1 Rolnicy 12,5 12,8 2,8 9,4 21,9 5,5 15,8 24,6 1 – % bezrobotnych w ciągu ostatniego roku 2 – % bezrobotnych w ciągu ostatnich czterech lat 3 – % tych, którzy łatwo znaleźliby pracę 8,6 16,0 26,0 Warszawa, 2 grudnia 2010 Średnie znormalizowanych ocen prestiżu zawodów w latach 1991 – 2008 Tytuły zawodów i stanowisk 1991 1995 1999 2004 2006 Profesor uniwersytetu 83 80 81 77 80 79 81 Górnik 68 72 66 72 73 62 77 Strażak - - - - - - 80 Lekarz 75 75 73 69 76 74 74 Pielęgniarka 64 - 65 71 69 67 75 Nauczyciel 70 72 71 70 72 71 73 Biskup 72 - - - - - - Sędzia 72 71 70 62 - - 69 - - - 59 - - 67 Dyrektor przedsiębiorstwa/fabryki 72 64 64 59 67 68 67 Minister 77 62 59 48 50 53 54 Poseł na Sejm - 58 56 41 41 44 45 Radny gminy - - 54 - - - 53 Wojewoda - - 63 56 - - 62 Prezydent średniego miasta/burmistrz - - 60 56 - - 59 Starosta - - 59 - - - 58 Działacz partii politycznej 38 46 47 39 - - 42 Etatowy pracownik Solidarności 42 - - - - - - Adwokat IFiS 2008 CBOS 2008 Warszawa, 2 grudnia 2010 Tytuły zawodów i stanowisk Przedsiębiorca – właściciel dużej firmy 1991 69 1995 60 1999 62 2004 58 Dziennikarz Inżynier – analityk komputerowy Inżynier pracujący w przedsiębiorstwie/fabryce 63 - 67 - 61 - 64 66 65 65 68 65 Technik sprzętu komputerowego Księgowy Ksiądz Rolnik indywidualny na średnim gospodarstwie 61 55 55 58 61 56 Oficer zawodowy w randze kapitana Policjant Tokarz /ślusarz– robotnik wykwalifikowany 61 58 66 62 63 61 61 60 58 Murarz – robotnik wykwalifikowany Kierowca autobusu Makler giełdowy Właściciel małego sklepu Sprzedawca w sklepie Doradca podatkowy Agent ubezpieczeniowy Urzędnik – referent Sprzątaczka Goniec Robotnik rolny 53 51 - 53 52 51 - 62 56 53 53 - 46 - Robotnik budowlany niewykwalifikowany 40 46 2006 65 2008 IFiS 2008 CBOS 67 65 - - 67 67 67 67 62 61 59 67 62 65 61 62 66 63 61 56 54 53 52 - - 64 62 54 59 61 56 52 55 61 53 55 45 53 65 70 72 61 58 70 58 67 61 58 69 63 72 68 59 63 63 61 62 - - 62 57 54 54 52 - 50 51 56 59 57 69 72 Warszawa, 2 grudnia 2010 Samoocena pozycji społecznej Rok 1992 1995 1997 1999 2002 2005 Inteligencja 5,17 5,83 6,12 5,70 5,97 5,89 Niżsi umysłowi 4,61 4,98 5,47 4,89 5,57 5,13 Właściciele 4,84 5,13 5,68 5,35 5,29 5,44 Robotnicy 4,13 4,66 4,76 4,39 4,78 4,46 Rolnicy 3,83 4,68 4,63 3,62 4,55 4,35 Ogółem 4,33 4,87 5,14 4,63 5,12 4,84 Kategorie zawodowe Warszawa, 2 grudnia 2010 Udział w kulturze Kategoria osób (w %): mających powyżej 100 książek Czytających książki co najmniej raz w tygodniu Czytających codziennie gazetę Korzystających z biblioteki co najmniej raz w miesiącu Chodzących do teatru kilka razy w roku Inteligencja 62,6 42,4 40,6 29,1 31,2 Niżsi umysłowi 49,2 36,4 26,4 21,8 21,9 Właściciele 42,9 25,8 33,3 4,8 4,8 Robotnicy 16,6 12,9 18,4 5,0 2,0 Rolnicy 6,2 8,3 7,6 4,0 0,8 Ogółem 31,1 22,2 22,3 12,8 10,2 Kategorie zawodowe Warszawa, 2 grudnia 2010 Udział w wyborach (w %) Udział w wyborach (w %) Udział w organizacjach samorządowych (w %) 1991 Kategorie zawodowe Inteligencja 80,3 1993 1997 2001 2002 83,0 79,5 77,0 30,3 Niżsi umysłowi 62,1 69,1 65,9 65,5 21,4 Właściciele 60,3 54,5 64,9 66,7 20,5 Robotnicy 45,4 53,1 50,2 56,3 12,5 Rolnicy 49,2 48,0 51,8 59,8 15,2 Ogółem 54,1 59,1 58,6 62,1 17,8