Dodatki paszowe stosowane w żywieniu trzody chlewnej

Mgr inż. Kamila Stachyra
Katedra Biochemii i Toksykologii
Wydział Biologii i Hodowli Zwierząt
Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie
Dodatki paszowe stosowane w żywieniu trzody
chlewnej
1. Racjonalne żywienie trzody chlewnej
Potrzeby pokarmowe świń zależą od wieku, masy ciała, stanu
fizjologicznego i kierunku użytkowanie. Oprócz znajomości
zapotrzebowania zwierząt niezbędna jest prawidłowa ocena wartości
pokarmowej paszy. Nadmiar lub niedobór energii albo chociażby jednego
składnika pokarmowego, zmniejsza produkcyjność zwierząt, pogarsza
wykorzystanie paszy.
Bardzo często, wskutek błędów żywieniowych, dochodzi do spadku
wydajności u trzody chlewnej, a co za tym idzie wystąpienia u nich
schorzeń lub chorób, którym często towarzyszy biegunka. Aby uniknąć
takowych problemów, producenci pasz dodawali do mieszanek paszowych
antybiotyki, jako stymulatory wzrostu. Niestety stosowanie antybiotyków
w paszy powodowało uodparnianie się na nie drobnoustrojów patogennych
oraz stanowiło poważne zagrożenie dla zwierząt i człowieka. Od stycznia
2006 roku Komisja Europejska zabroniła stosowania w paszach wszelkich
antybiotyków. W związku z tym od kilku lat przeprowadzane są badania
nad wykorzystaniem innych nie-antybiotykowych stymulatorów wzrostu.
Do takowych stymulatorów należą m.in.: prebiotyki.
Racjonalne żywienie świń powinno uwzględnić, m.in. nowoczesne
systemy oceniania pasz i określenie potrzeb pokarmowych w postaci norm
[Grela, 2007]. Normy żywienia [1993] starannie określają, jaka ilość
składników paszy zabezpieczy potrzeby pokarmowe zwierząt, a tym
samym pozwoli zmniejszyć poziom białka w paszy. Ograniczenie
zawartości białka w paszy dla trzody chlewnej powoduje jednocześnie
pełne zapotrzebowanie na niezbędne aminokwasy egzogenne. Dobrze
zbilansowane mieszanki żywieniowe zapewniają zdrowie zwierząt jak
również wysoko wydajną produkcję.
Racjonalne żywienie zwierząt polega również na wprowadzaniu do
mieszanek dodatków paszowych. Celem wprowadzania komponentów
paszowych jest m.in. poprawa efektów produkcyjnych, zmniejszenie
śmiertelności zwierząt, lepsze przyrosty masy ciała przy zmniejszeniu
wykorzystania paszy. Aby podnieść produkcyjność, wydłużenie okresu
użytkowania i poprawę stanu zdrowia zwierząt, do mieszanek paszowych
dodawano antybiotykowe stymulatory wzrostu.
2. Antybiotykowe stymulatory wzrostu
Pierwotnie słowo „antybiotyk" określało jakikolwiek produkt
wytwarzany przez drobnoustroje, który nawet w bardzo małych stężeniach
hamował wzrost lub zabijał pewne mikroorganizmy. Obecnie termin ten
jest zwykle stosowany w szerszym znaczeniu i dodatkowo obejmuje
wszelkie półsyntetyczne lub nawet całkowicie syntetyczne substancje
mające takie właściwości [Singleton, 2000]. Pierwszy antybiotyk został
odkryty w 1929 r. przez Aleksandra Fleminga, który zaobserwował
hamujący wpływ grzyba Penicillium notatum na bakterie gatunku
Staphylococcus.
W połowie XX wieku zaczęto dodawać do pasz antybiotyki. Badania
prowadzone w Stanach Zjednoczonych i Wielkiej Brytanii udowodniły
sens i cel podawania antybiotyków zwierzętom. Badania wykazały lepsze
przyrosty masy ciała jak również poprawę ogólnej zdrowotności zwierząt,
zapobieganie wielu dokuczliwym chorobom i poprawę wykorzystania
paszy. Efekty te zaobserwowano w opasie i odchowie cieląt oraz prosiąt
[Dibner i Richards, 2005]. W Polsce antybiotyki zaczęto stosować w latach
70’ XX wieku. Na początku dodawano substancje, które były produktami
ubocznymi (grzybnie z kadzi fermentacyjnych nasycone antybiotykiem),
powstającymi podczas produkcji antybiotyków dla ludzi [Różański i
Drymel, 2009].
Jukes i in. [1950] w trakcie prowadzonego doświadczenia zauważyli
szybsze przyrosty masy ciała, poprawę ogólnej zdrowotności zwierząt,
lepsze wykorzystanie paszy podczas odchowu prosiąt.
Sposób działania antybiotyki na wzrost masy ciała. Antybiotyki
oddziałują na procesu biochemiczne zachodzące w komórkach
somatycznych jak również wpływają na układ hormonalny. Dzięki
właściwościom bakteriostatycznym i (lub) bakteriobójczym antybiotyki
oddziałują na stosunki ilościowe oraz skład jakościowy mikroflory
przewodu pokarmowego, przez co modyfikują procesy trawienia i
wchłaniania składników pokarmowych. Antybiotyki zmieniają stopień
wchłaniania niektórych składników pokarmowych. Dotychczasowe
badania udowodniły, że tetracykliny hamują wchłanianie kwasów
tłuszczowych z jelit do krwi. Zmieniają przemiany tłuszczów i związków
azotowych, wpływają na stopień wykorzystania włókna. Spośród 130
rodzajów antybiotyków zastosowanie w żywieniu zwierząt – jako
antybiotyki paszowe – znalazło około 20.
Antybiotyki stosowane jako stymulatory wzrostu wpływały na
rozwój bakterii z grupy Clostridium, Lactobacillus i Streptococcus oraz
metabolizm bakterii przewodu pokarmowego. Podawane antybiotyki
eliminowały dobroczynne bakterie flory jelitowej, przez co zwiększał się
udział bakterii chorobotwórczych, prowadziło to do biegunek. Niestety
antybiotyki używane w produkcji zwierzęcej były często identyczne z
używanymi w lecznictwie ludzi. Pochodzące od zwierząt
antybiotykoodporne drobnoustroje, oprócz wywoływania zakażeń u
człowieka, stanowią źródło przekazywanych patogennym dla ludzi
bakteriom genów, kodujących ich antybiotykoodporność [Pejsak i
Truszczyński, 2006].
W związku z tym, iż stosowanie antybiotyków w tym ASW mogło
przyczyniać się do wzrostu antybiotykoodpornych bakterii człowieka, Unia
Europejska wprowadziła obowiązujący od 1 stycznia 2006 r. zakaz
stosowania antybiotykowych stymulatorów wzrostu u zwierząt rzeźnych,
w tym u świń, we wszystkich krajach członkowskich.
Konsekwencje wprowadzenia zakaz stosowania antybiotykowych
stymulatorów wzrostu (ASW) w żywieniu trzody chlewnej:
•
w zakresie efektów produkcyjnych – zmniejszenie przyrostów
dziennych, zwiększenie zużycia paszy na 1 kg przyrostu masy ciała
rosnących świń, pogorszenie jakości tusz oraz zwiększona śmiertelność,
•
odnośnie warunków zoohigienicznych i środowiskowych –
zwiększenie produkcji gazów kloacznych (amoniaku i siarkowodoru) i
innych szkodliwych metabolitów bakteryjnych (np. toksycznych amin),
zwiększenie produkcji kału i moczu,
•
występowanie powikłań i schorzeń układu pokarmowego zwiększona aktywność patogenów (czerpanie ze składników odżywczych
żywiciela, a w zamian dostarczanie mu toksyn), zmniejszona produkcja
kwasów organicznych, biegunki, rozrostowe zapalenie jelit, spirochetoza,
dyzenteria i inne [Grela i Czech, 2005].
W wyniku wycofania antybiotyków zaczęto szukać skutecznej
alternatywy dla ASW. W grupie tej znalazły się naturalne dodatki
paszowe, które wywołują podobne efekty produkcyjne co ASW. Do tej
grupy należą m.in.: zakwaszacze (kwasy organiczne i nieorganiczne, sole
tych kwasów), susze zielarskie i wyciągi roślinne, enzymy i proenzymy,
probiotyki oraz prebiotyki.
3.Kwasy organiczne i nieorganiczne stosowane w żywieniu trzody
chlewnej
Do
zakwaszania
paszy
mogą
być
wykorzystywane
krótkołańcuchowe kwasy organiczne, do których należą m.in.: kwas
mlekowy, fumarowy, propionowy, cytrynowy, sorbowy, octowy, jabłkowy
i winowy [Świątkiewicz i Świątkiewicz, 2009]. Kwasy organiczne
dodawane do paszy i wody obniżają pH treści przewodu pokarmowego,
zmieniają proces fermentacji, co ogranicza niekorzystną florę bakteryjną
oraz produkowane przez nią toksyny [Grela, 2001]. Niskie pH w
przewodzie pokarmowym niszczy ściany komórkowe bakterii
grammujemnych i zapobiega replikacji kwasu dezoksyrybonukleinowego
[Castro, 2005]. W żołądku środki zakwaszające wspomagają działanie
kwasu solnego, aktywują pepsynogen (który jest zymogenem) do aktywnej
formy enzymu – pepsyny [Świątkiewicz i Świątkiewicz, 2009].
Dodatkowym efektem stosowania kwasów organicznych jest większa
przyswajalność wapnia (Ca2+) i żelaza (Fe3+) z racji tego, iż tworzy on
rozpuszczalne sole wapnia i żelaza. Kwasy organiczne są całkowicie
przyswajalne i metabolizowane w organizmie zwierząt. Dodatek
zakwaszaczy do pasz poprawia ich smak, co wpływa na ich chętne
przyjmowanie przez zwierzęta. Bardzo ważne jest stosowanie kwasów
organicznych w żywieniu prosiąt, ponieważ w pierwszych dniach po
odstawieniu. Przyjęcie nadmiernej ilość paszy powoduje niewielkie
zakwaszenie żołądka. W konsekwencji pH w treści przewodu
pokarmowego podnosi się, co powoduje osłabienie funkcji ochronnej
bariery żołądka i namnażanie się chorobotwórczych bakterii [Hansen i
wsp., 2007].
Kwasy organiczne są dostępne w postaci preparatów stałych i
płynnych. W żywieniu trzody chlewnej stosujemy kwas mlekowy w
postaci 1% roztworu, jako dodatek do pasz suchych. Roztwór 1%
uzyskujemy po zmieszaniu 1 kg kwasu mlekowego 50% z 50 litrami wody.
Przy podawaniu z wodą do picia stosujemy roztwór 0,5% (0,5 kg kwasu
mlekowego 50% na 50 litrów wody). Dla trzody chlewnej możemy
również podawać kwas mlekowy z mlekiem w ilości 0,5 do 1,0 kg na 50
litrów mleka. Kwas mlekowy 50 % może być z powodzeniem stosowany
do szybkiego i skutecznego kiszenia pasz [Grela, 2001].
Ważną zaleta kwasu mlekowego jest optymalizowanie bilansu
witaminowego w jelitach [Konieczna,1995]. Badacze amerykańscy
przypuszczają, że Acidophillus, którego zalicza się do bakterii kwasu
mlekowego, w biosyntezie jelitowej uczestniczy w tworzeniu witaminy
B12. Witamina ta ma znaczący wpływ na powstawanie czerwonych ciałek
krwi, skąd można wnioskować, że Acidophyllus jest bardzo pomocny w
leczeniu niedokrwistości oraz skutecznie wspomaga walkę ze złośliwą
anemią [Ciechanowska, 1988].
W zapobieganiu i leczeniu zaburzeń przewodu pokarmowego należy
wykorzystać antyseptyczne właściwości kwasu mlekowego, zakwaszając
nim wodę podawaną do picia. Przy występowaniu objawów biegunki,
braku apetytu lub innych zaburzeniach przewodu pokarmowego, których
przyczyną jest zmiana paszy, należy przez trzy dni podawać ptakom do
picia 0,2% roztwór kwasu mlekowego. Stwierdzono, że takie zakwaszenie
wody nie tylko nie wywiera ujemnego wpływu na zwierzęta, ale i
gwarantuje ich większą zdrowotność [Napierała, 1996].
Zastosowanie kwasów organicznych zarówno w żywieniu drobiu jak
i trzody chlewnej nie wywiera ujemnego wpływu na te organizmy. Sprzyja
natomiast rozwojowi korzystnej mikroflory jelitowej, zwiększa przyrosty
masy mięsnej poprzez aktywowanie enzymów trawiennych, zmniejsza
zużycie paszy i śmiertelność zwierząt oraz wpływa na ogólną sprawność
młodych zwierząt [Partanen i wsp., 2007].
4.Zioła stosowane w żywieniu trzody chlewnej
Preparaty ziołowe znajdują duże zastosowanie jako składniki
mieszanek paszowych dla trzody chlewnej. Do przygotowania dodatków
ziołowych stosuje się różne części roślin: podziemne – kłącza i korzenie
oraz naziemne – kora, łodygi, liście, kwiaty, owoce i nasiona. Rośliny
zbierane są w fazie, gdy zawierają odpowiednią ilość substancji czynnych.
Po zbiorze powinny być dobrze wysuszone oraz przechowywane w
odpowiednich warunkach temperatury, wilgotności i oświetlenia. W
żywieniu trzody chlewnej można stosować pojedyncze zioła bądź ich
mieszanki, zarówno w postaci suszu albo w formie wywaru.
Zawarte w ziołach substancje biologicznie czynne wpływają na
poprawę smakowitości paszy, pobudzają również apetyt zwierząt,
zwielokrotniają pobranie paszy, regulują procesy trawienia i przemianę
materii. Zioła są bogatym źródłem witamin, związków mineralnych jak
również kwasów organicznych. Szereg ziół stosowanych w żywieniu świń
ma działanie przeciwzapalne oraz antybakteryjne co wykazało
doświadczenie prowadzone przez Perisa i Asensio (2002). Mieszanki
ziołowe stymulują układ hormonalny i odpornościowy, przez co mogą być
stosowane w leczeniu infekcji bakteryjnych i wirusowych. Zioła i ich
wyciągi działają przeciwbiegunkowo [Kołacz i in., 1997]. Dzięki swym
pozytywnym aspektom zioła mogą być dopuszczone jako naturalne
stymulatory, które mogą zastąpić antybiotykowe stymulatory wzrostu. Do
ziół najczęściej stosowanych w żywieniu zwierząt należą: czosnek,
lebiodka, mięta, rumianek, kora wierzby, pokrzywa, dziurawiec,
kozieradka, krwawnik, szałwia, tymianek. Wybrane zioła mogą wpływać
na efekty reprodukcyjne zwierząt.
W ostatnich latach przeprowadzono liczne badania dotyczące
wpływu surowców zielarskich w paszy na użytkowość rozpłodową loch.
Uzyskane wyniki badań dowodzą o pozytywnym wpływie ziół na efekty
reprodukcyjne świń. Wykorzystywanie mieszanek ziołowych z dodatkiem
pokrzywy jak również kopru włoskiego przyczyniło się do
zminimalizowania czasu trwania porodu i przyśpieszenia odejścia łożyska
[Paschma i Wawrzyński, 2003].
Flawonoidy zawarte w rumianku, jako dodatku do paszy dla macior
korzystnie wpływają na przebieg porodu i zdrowotność nowo urodzonych
prosiąt.
Doświadczenie prowadzone przez Kołacza i wsp. (1997) dowiodło,
iż po zastosowaniu mieszanki z dodatkiem takich ziół jak: koper,
rumianek, nagietek, bazylia i kozieradka, nastąpiło podwyższenie
przyrostów masy ciała prosiąt po odsadzeniu. Kuhn i in. (2005) po
wprowadzeniu wyciągu z jeżówki lochom ciężarnym i karmiącym
wywołało podwyższenie stężenia immunoglobulin IgG i IgA u prosiąt.
5.Probiotyki stosowane w żywieniu trzody chlewnej
Za probiotyki uważa się zarówno preparaty zawierające żywe i/lub
martwe mikroorganizmy, jak również dostarczane przez nie metabolity,
które przyczyniają się do stabilizacji równowagi populacji
mikroorganizmów i aktywności enzymatycznej w przewodzie
pokarmowym, wywierając tym samym dodatni wpływ na wzrost i rozwój
zwierząt. W skład preparatu probiotycznego może wchodzić odpowiednio
wyselekcjonowany pojedynczy, naturalny szczep bakterii jelitowych lub
mieszanina mikroorganizmów oraz ich metabolitów. Probiotyki dla trzody
chlewnej powinny być przygotowane w oparciu o mikroorganizmy
izolowane ze światła przewodu pokarmowego świń. Wynika to z tego, iż
bardzo często probiotyki skuteczne u jednego gatunku zwierząt są zupełnie
nieprzydatne u innych gatunków. Większość używanych probiotyków jest
produkowana z bakterii kwasu mlekowego. Do produkcji probiotyków
wykorzystuje się następujące szczepy: Lactobacillus acidophilus, L. casei,
L. plantarum, L. actis, Bifidobacterium bifidum, Pediococcus acidilacti,
Enterococcus faecium, Bacillus subtilis, B. toyoi [Holzapfel i wsp., 2001]
Głównym zadaniem bakterii probiotycznych jest utrzymanie
równowagi mikrobiologicznej (ilościowej i jakościowej) przewodu
pokarmowego. Bakterie te powinny się charakteryzować: bardzo dobrą
adhezją, tj. przyleganiem do powierzchni nabłonka przewodu
pokarmowego, zdolnością do szybkiego namnażania się i do zasiedlania
przewodu pokarmowego, odpornością na niskie pH, konkurencyjnością o
pożywienie w stosunku do mikroflory patogennej, brakiem właściwości
patogennych lub toksycznych dla organizmu gospodarza, wywieraniem
korzystnego wpływu na jego organizm, efektywnością działania, tj.
szybkim obniżeniem i utrzymaniem właściwego pH oraz aktywności
enzymatycznej.
Korzystne oddziaływanie probiotyków na organizm zwierzęcia
polega na:
•
obniżaniu pH treści jelit poprzez wytwarzanie przez bakterie
probiotyczne
kwasów
organicznych
(mlekowego,
octowego,
propionowego, masłowego),
•
stabilizacji pożytecznej mikroflory przewodu pokarmowego i
zapobieganiu rozwojowi mikroflory chorobotwórczej,
•
poprawie trawienia i przyswajania składników pokarmowych,
•
obniżaniu poziomu toksycznych produktów metabolizmu w
przewodzie pokarmowym i krwi, co sprzyja ograniczeniu występowania
biegunek,
•
zwiększeniu odporności na infekcje bakteryjne i poprawie
zdrowotności,
•
zwiększeniu aktywności niektórych enzymów jelitowych laktazy, sacharazy, maltazy, a w konsekwencji wzrostu strawności
pobieranej paszy,
•
stymulowaniu odporności ogólnej organizmu oraz odporności
miejscowej w obrębie błon śluzowych przewodu pokarmowego,
•
obniżaniu poziomu trójglicerydów i cholesterolu we krwi oraz
tkankach [Dziuba i Tokarska, 2001].
Zastosowanie opracowanych preparatów probiotycznych w hodowli
zwierząt powoduje zmniejszenie zużycia paszy oraz poprawę zdrowotności
zwierząt, co również wpływa na obniżenie kosztów produkcji.
6.Prebiotyki stosowane w żywieniu trzody chlewnej
Prebiotyki
są
dodatkiem
paszowym
nie
zawierającym
mikroorganizmów. Zawierają natomiast substancje odżywcze, stymulujące
rozwój i wzrost naturalnej, pożytecznej mikroflory jelitowej zasiedlającej
przewód pokarmowy zwierząt oraz tłumiące potencjalnie szkodliwe
bakterie. Do grupy prebiotyków należą niestrawne substancje, które mają
wpływ na mikroflorę jelitową poprzez zwiększenie ilości bakterii kwasu
mlekowego i zmniejszenie ilości patogenów. Najczęściej stosowanymi
prebiotykami są poli- i oligosacharydy, do których należą inulina,
fruktooligosacharydy (FOS), są one zawarte w roślinach (m.in. cykoria,
szpinak, karczochy), mannanooligosacharydy – MOS – produkty
otrzymywane ze ścian komórkowych drożdży (Saccharomyces cerevisiae).
Ponadto do prebiotyków zalicza laktuloza (polimer fruktozo-glukozowy,
powstający podczas przemian laktozy). Fruktooligosacharydy po raz
pierwszy wykorzystano w Japonii w celu poprawy zdrowia oraz wyników
produkcyjnych zwierząt [Hirayama, 2002]. Efektem stosowania tego
oligosacharydu był wzrost w przewodzie pokarmowym populacji bakterii
„korzystnych” dla organizmu, takich jak szczepy rodzajów
Bifidobacterium i Lactobacillus. Jednak w związku z tym, że wyniki
stosowania fruktooligosacharydów nie były powtarzalne ich wykorzystanie
było ograniczone.
Prebiotyczne sacharydy są fermentowane w okrężnicy do
krótkołańcuchowych kwasów tłuszczowych , z przewagą octowego i
mlekowego, które są absorbowane przez nabłonek jelita i metabolizowane.
W produkcji zwierzęcej, a nawet u ludzi, przyjęły się
mannanooligosacharydy. Prebiotyki te produkowane są z zewnętrznych
ścian komórkowych określonego szczepu drożdży, Saccharomyces
cerevisiae. Wspomniane związki wykazują zdolność ograniczania
kolonizacji jelit cienkich i grubych chorobotwórczymi drobnoustrojami
charakteryzującymi się obecnością fimbrii typu 1. Fimbrie te umożliwiają
adhezję chorobotwórczych bakterii (E. coli, Salmonella spp.) do
mannozozależnych receptorów enterocytów nabłonka ściany jelit
[Truszczyński, Pejsak, 2007]. Mannanooligosacharydy mogą przyczyniać
się do poprawy przyrostu masy ciała poprzez dwa sposoby działania.
Pierwszy sposób to przyłączanie się mannanoligosacharydów do ściany
komórkowej bakterii. Uniemożliwia to przyleganie chorobotwórczych
drobnoustrojów do komórek nabłonkowych jelita [Spring i wsp., 2000].
Ponadto, MOS może wzmacniają układ odpornościowy poprzez
wywołanie bezpośredniej reakcji przeciwciała [Newman i Newman, 2001].
Od wielu lat prowadzone są badania dotyczące wpływu mannan
oligosacharydów w hodowli zwierząt.
Dvorak i Jacques [1998] w prowadzonym przez siebie
doświadczeniu udowodnili, iż 0,2% dodatek Bio-MOSu do paszy dla
prosiąt wpływa pozytywnie na przyrosty masy ciała. Podobne wyniki
uzyskali Davis i in. [2002]. Wykazali oni, iż suplementacja 0,2% BioMOSu do paszy wpływa dodatnio na wzrost prosiąt w okresie od
urodzenia do 38 dnia życia. W grupie doświadczalnej odnotowano
przyrostu masy ciała na poziomie 427 g, z kolei w grupie kontrolnej 402 g.
Zaobserwowano nieznaczne zwiększenie zużycia paszy w grupie z
dodatkiem Bio-MOSu (617 g) w porównaniu do grupy kontrolnej (611 g).
Kolejne badania prowadzone przez Davisa i in. [2004] polegały na
wprowadzeniu do paszy dla prosiąt (od urodzenia do 21 dnia życia) 0,3%
dodatku prebiotyku (mannan oligosacharydu). W tym doświadczeniu
również zaobserwowano zwiększenie dziennych przyrostów masy ciała,
jak również zwiększenie pobierania paszy. Dzienne przyrosty masy ciała w
grupie z dodatkiem Bio-MOSu wynosiły średnio 311 g, podczas gdy w
grupie kontrolnej 231 g. Zużycie paszy w grupie doświadczalnej wynosiło
392 g, a w grupie kontrolnej 357 g. Ponadto Newman i Newnam [2001]
poinformowali, że prosięta loch otrzymujących dodatek Bio-MOSu w
okresie 14 – 21 dni przed porodem szybciej przybierały na wadze.
Miguel i in. [2004] prowadzili doświadczenie w którym 21 i 28
dniowym prosiętom podawano dodatek 0,2% i 0,4% Bio-MOSu. W
uzyskanych wynikach zauważono, iż 0,2% dodatek Bio-MOSu do paszy
dla prosiąt spowodował większe przyrosty masy ciała aniżeli w grupie
kontrolnej. Odnotowano ponadto obniżenie zużycia paszy o ponad 7% w
stosunku do grupy kontrolnej. Dodatek 0,4% Bio-MOSu również wywołał
lepsze przyrosty masy ciała w porównaniu do grupy kontrolnej. Nie
zaobserwowano zmniejszenia zużycia paszy.
Keegan i in. [2005] przeprowadzili doświadczenie na prosiętach, w
okresie od urodzenia do 27 dnia życia, które polegało na badaniu
oddziaływania m.in. probiotyków oraz prebiotyków (w postaci Bio-MOS)
na przyrosty masy ciała i zużycie paszy u prosiąt. W doświadczeniu
zaobserwowano, że dodatek 0,3% Bio-MOSu wpływa pozytywnie na
przyrosty masy ciała. Odnotowano, że w grupie prosiąt otrzymującej
dodatek Bio-MOS, dzienne przyrosty masy ciała wynosiły średnio 318 g,
podczas gdy w grupie kontrolnej, nie otrzymującej prebiotyku, przyrosty
wynosiły 313 g. W grupie doświadczalnej zaobserwowano również
obniżenie zużycia paszy (395 g) w porównaniu do grupy kontrolnej (404
g).
Stockland [1999] przeprowadzał doświadczenia na prosiętach w
wieku 21 dni. Przez 30 dni zwierzętom były podawane dodatki Bio-MOSu
od 0,1% do 0,4% do paszy. We wszystkich grupach odnotowano większe
dzienne przyrosty masy ciała prosiąt aniżeli w grupie kontrolnej bez
dodatku prebiotyku. Z kolei zużycie paszy przeważnie było większe w
grupie z dodatkiem Bio-MOSu niż w grupie kontrolnej. Stockland
stwierdził, iż dodatek 0,3% Bio-MOS do paszy jest najbardziej optymalne i
daje najlepsze efekty produkcyjne. W grupie otrzymującej 0,3%
prebiotyku dzienne przyrosty masy ciała wynosiły 213 g, podczas gdy w
grupie kontrolnej 166 g. Maxwell i in. [1999] potwierdził, iż dodatek 0,3%
Bio-MOS do paszy wywiera lepsze efekty produkcyjne w porównaniu z
suplementacją 0,2% prebiotyku.
Badania prowadzone przez Brendemuhl i Harvey [1999] wskazują
stosowne dodawanie do paszy 0,2% prebiotyku aniżeli 0,1% Bio-MOS.
Dodatek 0,2% Bio-MOSu spowodował większe przyrosty masy ciała (649
g) w porównaniu z grupą kontrolną (639 g). Zaobserwowano również
zmniejszenie zużycia paszy w grupie doświadczalnej (1102 g). W grupie
kontrolnej zużycie paszy wynosiło (1120 g).
Doświadczenie Davisa i in. [2002] prowadzone było na trzodzie
chlewnej uwzględniając poszczególne grupy wiekowe. Pierwsza z nich
startet od 20-32 kg masy ciała, druga grower do uzyskania 68 kg i trzecia
grupa (finisher) do 106 kg masy ciała (do uboju). Wszystkie grupy
otrzymywały ten sam dodatek w postaci prebiotyku Bio- MOS w ilości
0,2%. W grupie pierwszej (od 20 do 32 kg) odnotowano większe dzienne
przyrosty masy ciała (583 g) w porównaniu z grupą kontrolną – bez
dodatku prebiotyku (578 g). Dzienne zużycie paszy było mniejsze w
grupie z dodatkiem Bio-MOSu (1348 g). W grupie kontrolnej zużycie
paszy wynosiło (1370 g). W kolejnej grupie wiekowe, grower (32-68 kg
m.c.), u zwierząt otrzymujących prebiotyk do paszy odnotowano wyższe
przyrosty masy ciała. Wynosiły one 922 g, podczas gdy w kontroli
wynosiły 903 g. Zużycie paszy w grupie z Bio-MOS kształtowało się na
poziomie 2304 g a w kontroli 2295 g. W ostatniej grupie wiekowej
(finisher) zauważono wyższe przyrosty masy ciała u zwierząt
otrzymujących prebiotyki (1067 g), a niżeli w grupie kontrolnej (1001 g).
W grupie z dodatkiem Bio-MOS odnotowano większe zużycie paszy (3244
g). W grupie kontrolnej zużycie paszy wynosiło 3060 g.
Literatura dostępna u Autora