nape£nij 3 balony gazem, stosuj¥c za ka¯dym razem inn¥ metodę

Transkrypt

nape£nij 3 balony gazem, stosuj¥c za ka¯dym razem inn¥ metodę
CZ£OWIEK – NAJLEPSZA INWESTYCJA
INN¥ METODÊ NAPE£NIANIA. OBWÓD BALONÓW MIERZONY
W DOWOLNYM MIEJSCU NIE MO¯E BYÆ MNIEJSZY NI¯ 30 CM.
Nie dmuchaj balonów i nie korzystaj z ¿adnego gotowego urz¹dzenia do pompowania*
* Za gotowe urz¹dzenie do pompowania uznaje siê: pompkê rowerow¹, samochodow¹,
strzykawkê, butlê z gazem, miech kowalski, itp.
1. Realizowane treœci podstawy programowej
Przedmiot
Realizowana treϾ podstawy programowej
Matematyka
Uczeñ:
9. 3) przedstawia dane w tabeli, za pomoc¹ diagramu s³upkowego lub ko³owego
Fizyka
3.6) pos³uguje siê pojêciem ciœnienia
Chemia
3. 1) … planuje i wykonuje doœwiadczenia ilustruj¹ce zjawisko fizyczne
i reakcjê chemiczn¹
4. 4) pisze równania reakcji otrzymywania tleny, wodoru i tlenku wêgla(IV)
7. 4) pisze równania reakcji otrzymywania soli
Biologia
I.4 przedstawia fotosyntezê, oddychanie tlenowe oraz fermentacjê mlekow¹
i alkoholow¹ jako procesy dostarczaj¹ce energii; wymienia substraty i produkty tych procesów oraz okreœla warunki ich przebiegu
2. Kszta³cone kompetencje
u kompetencje matematyczne i podstawowe kompetencje naukowo-techniczne
3. Cele zajêæ blokowych
u zastosowanie wiedzy z zakresu biologii, chemii, fizyki do rozwi¹zania problemu
4. Oczekiwane osi¹gniêcia ucznia
Uczeñ:
u planuje pracê nad rozwi¹zaniem problemu,
u wspó³pracuje w grupie,
u pos³uguje siê wiedz¹ do rozwi¹zywania problemów w praktyce,
u przedstawia wyniki obserwacji w postaci tabeli i diagramu s³upkowego.
Projekt wspó³finansowany ze œrodków Unii Europejskiej
w ramach Europejskiego Funduszu Spo³ecznego
strona 145
41.
NAPE£NIJ 3 BALONY GAZEM, STOSUJ¥C ZA KA¯DYM RAZEM
CZ£OWIEK – NAJLEPSZA INWESTYCJA
5. Przyk³adowe rozwi¹zania (nadmuchanie 1 z 3 baloników)
Metoda 1
1. Wykaz pomocy dydaktycznych
Lp.
Pomoc dydaktyczna do przeprowadzenia eksperymentu
IloϾ sztuk
1
balon
1
2
dro¿d¿e
1 paczka
3
cukier
ok. 5 ³y¿eczek
4
butelka plastikowa
1
5
ciep³a woda
1 szklanka
6
linijka i sznurek/metr krawiecki
1
2. Proponowany przebieg zajêæ z rozliczeniem czasowym
Uwagi do realizacji dla
nauczyciela (rysunki
i fotografie)
Opis kolejnych dzia³añ
1
Rozmieszaæ dro¿d¿e z cukrem i umieœciæ w butelce.
2
Dodaæ ciep³¹ wodê.
Temperatura nie mo¿e przekroczyæ 40°C.
1
3
Na szyjkê butelki na³o¿yæ balon.
Balonik musi mocno siê trzymaæ.
1
4
Wstrz¹sn¹æ delikatnie w celu rozmieszania sk³adników.
2
5
Odczekaæ, a¿ nagromadzi siê odpowiednia iloœæ gazu. Jeœli po 20 minutach nie uzbiera³a siê w³aœciwa iloœæ gazu – poczekaæ jeszcze trochê.
30
6
Zmierzyæ obwód balonika.
1
5
Ca³kowity czas trwania 1 z 3 czêœci bloku
strona 146
Czas
trwania
w min
Lp.
40
Uwagi: Dodanie wody utlenionej przyspieszy reakcjê; zamykaj¹c odp³yw powietrza z balonika
mo¿na czynnoœci powtórzyæ, a¿ do nape³nienia balonu do wymaganej objêtoœci.
Wyt³umaczenie: Dro¿d¿e oddychaj¹, wydzielaj¹c dwutlenek wêgla.
Projekt wspó³finansowany ze œrodków Unii Europejskiej
w ramach Europejskiego Funduszu Spo³ecznego
CZ£OWIEK – NAJLEPSZA INWESTYCJA
Metoda 2
1. Wykaz pomocy dydaktycznych
Lp.
Pomoc dydaktyczna do przeprowadzenia eksperymentu
IloϾ sztuk
1
proszek do pieczenia
3 paczki
2
ocet spirytusowy
1 butelka
3
butelka plastikowa
0,5 l/1 l
4
balon
1
2. Proponowany przebieg zajêæ z rozliczeniem czasowym
Lp.
Opis kolejnych dzia³añ
Uwagi do realizacji dla
nauczyciela (rysunki
i fotografie)
Czas
trwania
w min
1
Wlaæ ok. szklankê octu do butelki.
0,5
2
Wsypaæ proszek do pieczenia do balonika.
1
3
Za³o¿yæ balonik na szyjkê butelki.
1
4
Wsypaæ zawartoœæ balonika do butelki.
0,5
5
Poczekaæ, a¿ nagromadzi siê odpowiednia iloœæ gazu.
10
6
Zmierzyæ obwód balonika.
1
Ca³kowity czas trwania 1 z 3 czêœci bloku
14
Uwagi: Zamykaj¹c odp³yw powietrza z balonika mo¿na czynnoœci powtórzyæ, a¿ do nape³nienia balonu do wymaganej objêtoœci
Wyt³umaczenie: NaHCO3 + CH3COOH ® CH3COONa + H2O + CO2
Metoda 3
1. Wykaz pomocy dydaktycznych
Pomoc dydaktyczna do przeprowadzenia eksperymentu
IloϾ sztuk
1
calcium/multiwitamina – tabletki musuj¹ce
1 opakowanie
2
ciep³a woda
0,5 l
3
balon
1
Projekt wspó³finansowany ze œrodków Unii Europejskiej
w ramach Europejskiego Funduszu Spo³ecznego
strona 147
Lp.
CZ£OWIEK – NAJLEPSZA INWESTYCJA
2. Proponowany przebieg zajêæ z rozliczeniem czasowym
Uwagi do realizacji dla
nauczyciela (rysunki
i fotografie)
Czas
trwania
w min
Lp.
Opis kolejnych dzia³añ
1
W³o¿yæ pokruszone tabletki musuj¹ce do balonika.
1
2
Wlaæ 1,5 szklanki ciep³ej wody.
1
3
Za³o¿yæ balon na szyjkê butelki.
0,5
4
Wsypaæ zawartoœæ balonu do butelki.
0,5
5
Poczekaæ, a¿ nagromadzi siê odpowiednia iloœæ gazu.
10
Ca³kowity czas trwania 1 z 3 czêœci bloku
13
Uwagi: Zamykaj¹c odp³yw powietrza z balonika, mo¿na czynnoœci powtórzyæ, a¿ do nape³nienia balonu do wymaganej objêtoœci.
Wyt³umaczenie: Wydziela siê CO2.
Metoda 4
1. Wykaz pomocy dydaktycznych
Lp.
Pomoc dydaktyczna do przeprowadzenia eksperymentu
IloϾ sztuk
1
coca-cola w butelce
0,5 l
2
sól
ok.5 ³y¿eczek
3
balon
1
2. Proponowany przebieg zajêæ z rozliczeniem czasowym
Lp.
Opis kolejnych dzia³añ
Uwagi do realizacji dla
nauczyciela (rysunki
i fotografie)
1
Wsypaæ sól do balonika.
2
Za³o¿yæ balon na szyjkê butelki coli.
1
3
Wsypaæ zawartoœæ balonu do butelki.
0,5
4
Poczekaæ, a¿ nagromadzi siê odpowiednia iloœæ gazu.
10
Ca³kowity czas trwania 1 z 3 czêœci bloku
strona 148
Czas
trwania
w min
0,5
12
Uwagi: Zamykaj¹c odp³yw powietrza z balonika, mo¿na czynnoœci powtórzyæ, a¿ do nape³nienia balonu do wymaganej objêtoœci.
Wyt³umaczenie: Rozk³ad kwasy wêglowego, wydzielenie CO2.
Projekt wspó³finansowany ze œrodków Unii Europejskiej
w ramach Europejskiego Funduszu Spo³ecznego
CZ£OWIEK – NAJLEPSZA INWESTYCJA
Metoda 5
1. Wykaz pomocy dydaktycznych
Lp.
Pomoc dydaktyczna do przeprowadzenia eksperymentu
IloϾ sztuk
1
ziemniak
3
2
woda utleniona
1
3
butelka plastikowa
1
4
balon
1
5
tarka
1
2. Proponowany przebieg zajêæ z rozliczeniem czasowym
Lp.
Opis kolejnych dzia³añ
Uwagi do realizacji dla
nauczyciela (rysunki
i fotografie)
Czas
trwania
w min
1
Utrzeæ ziemniaki na tarce.
5
2
Umieœciæ utarte ziemniaki w butelce.
1
3
Wlaæ wodê utlenion¹ bo balonu.
0,5
4
Za³o¿yæ balon na szyjkê butelki.
1
5
Wlaæ zawartoœæ balonu do butelki.
0,5
6
Poczekaæ, a¿ nagromadzi siê odpowiednia iloœæ gazu.
15
Ca³kowity czas trwania 1 z 3 czêœci bloku
23
Uwagi: zamykaj¹c odp³yw powietrza z balonika, mo¿na czynnoœci powtórzyæ, a¿ do nape³nienia balonu do wymaganej objêtoœci
Wyt³umaczenie: Bulwy ziemniaków zawieraj¹ enzym katalazê, która zabezpiecza komórki
przed szkodliwym H2O2: 2 H2O2 ® 2 H2O + O2­
Metoda 6
1. Wykaz pomocy dydaktycznych
Pomoc dydaktyczna do przeprowadzenia eksperymentu
IloϾ sztuk
1
manganian(VII) potasu KMnO4
8g
2
kolba szklana z korkiem
1
3
d³uga rurka szklana/rurka z tworzywa
1
Projekt wspó³finansowany ze œrodków Unii Europejskiej
w ramach Europejskiego Funduszu Spo³ecznego
strona 149
Lp.
CZ£OWIEK – NAJLEPSZA INWESTYCJA
Lp.
Pomoc dydaktyczna do przeprowadzenia eksperymentu
IloϾ sztuk
4
balon
1
5
plastelina
2 wa³eczki
2. Proponowany przebieg zajêæ z rozliczeniem czasowym
Uwagi do realizacji dla
nauczyciela (rysunki
i fotografie)
Czas
trwania
w min
Lp.
Opis kolejnych dzia³añ
1
Umieœciæ manganian(VII) potasu w kolbie i zatkaæ
korkiem z rurk¹.
2
2
Do rurki zamocowaæ szczelnie balon.
5
3
Delikatnie ogrzewaæ kolbê nad palnikiem.
Uwaga na bezpieczeñstwo w cza- 5 (czas
sie podgrzewania.
orientacyjny)
Ca³kowity czas trwania 1 z 3 czêœci bloku
12
Uwagi: Zamykaj¹c odp³yw powietrza z balonika, mo¿na czynnoœci powtórzyæ, a¿ do nape³nienia balonu do wymaganej objêtoœci.
Wyt³umaczenie: Termiczny rozk³ad manganianu(VI) potasu z wydzieleniem tlenu. Pozosta³e
produkty reakcji to manganian(VI) potasu K2MnO4 i tlenek manganu(IV) MnO2.
2 KMnO4 ® K2MnO4 + MnO2 + O2­
Metoda 7
1. Wykaz pomocy dydaktycznych
strona 150
Lp.
Pomoc dydaktyczna do przeprowadzenia eksperymentu
IloϾ sztuk
1
rura plastikowa np. PCW
1
2
koñcówka od p³ynu do mycia naczyñ
1
3
kawa³ek sztywnej gumy
1
4
zakrêtka od s³oika dopasowana do przekroju rury
1
5
plastikowe wieczko
1
6
rurka o mniejszym przekroju
1
7
klej na gor¹co
1
8
pi³ka do drewna
1
Projekt wspó³finansowany ze œrodków Unii Europejskiej
w ramach Europejskiego Funduszu Spo³ecznego
CZ£OWIEK – NAJLEPSZA INWESTYCJA
2. Proponowany przebieg zajêæ z rozliczeniem czasowym
Uwagi do realizacji dla
nauczyciela (rysunki
i fotografie)
Czas
trwania
w min
Lp.
Opis kolejnych dzia³añ
1
Zamontowaæ szczelnie, przy pomocy kleju na gor¹co, koñcówkê od p³ynu do mycia naczyñ na plastikowym wieczku.
9
2
Przymocowaæ plastikowe wieczko do rury, tak aby
by³a zatkana.
7
3
Zmontowaæ t³ok: do zakrêtki od s³oika, dostosowanej do przekroju szerszej rury, przymocowaæ z jednej strony gumê, z drugiej wê¿sz¹ rurkê.
11
4
Za pomoc¹ w³asnorêcznie wykonanej pompki nadmuchaæ balon.
3
Ca³kowity czas trwania 1 z 3 czêœci bloku
30
6. Uwagi
Uczniowie wczeœniej musz¹ byæ zapoznani z problemem, jaki bêd¹ rozwi¹zywaæ. Przyk³adowe
rozwi¹zania s¹ propozycj¹ tylko dla uczniów nie mog¹cych poradziæ sobie z problemem nauczyciel wybiera metody i przygotowuje do nich materia³y, ale pozwala uczniom samym
eksperymentowaæ. Uwaga na ew. nieprzewidziane reakcje chemiczne np. woda utleniona
(metoda 5) i proszek do pieczenia (metoda 2)!
7. Literatura uzupe³niaj¹ca
strona 151
http://www.youtube.com/watch?v=wixX922y3S0&feature=related – 45 s – dro¿d¿e pod mikroskopem
http://video.about.com/chemistry/Erupting-Volcano.htm – 1,51 – wulkan z proszku do pieczenia i octu – po angielsku
http://www.youtube.com/watch?v=jaAZ37NBGME&feature=related – 50 s – dzia³anie katalazy z krwi na H2O2
Projekt wspó³finansowany ze œrodków Unii Europejskiej
w ramach Europejskiego Funduszu Spo³ecznego
CZ£OWIEK – NAJLEPSZA INWESTYCJA
8. Karta pracy grupy uczniów:
……………………………………………………………………………………………………………
(imiona i nazwiska, klasa)
Nape³nij 3 balony gazem, stosuj¹c za ka¿dym razem inn¹ metodê nape³niania.
Obwód balonu, mierzony w dowolnym miejscu, nie mo¿e byæ mniejszy ni¿ 30 cm.
Nie dmuchaj balonów i nie korzystaj z ¿adnego gotowego urz¹dzenia do pompowania*.
* Za gotowe urz¹dzenie do pompowania uznaje siê: pompkê rowerow¹, samochodow¹,
strzykawkê, butlê z gazem, miech kowalski, itp.
1. Opis pierwszej metody nape³niania balonika
a. U¿yte materia³y:
b. Opis przebiegu doœwiadczenia:
strona 152
c. Rysunkowy schemat sposobu nape³niania:
d. Czas potrzebny do nape³nienia balonika:
e. Liczba osób zaanga¿owanych w nape³nianie balonika:
Projekt wspó³finansowany ze œrodków Unii Europejskiej
w ramach Europejskiego Funduszu Spo³ecznego
CZ£OWIEK – NAJLEPSZA INWESTYCJA
2. Opis drugiej metody nape³niania balonika
a. U¿yte materia³y:
b. Opis przebiegu doœwiadczenia:
d. Czas potrzebny do nape³nienia balonika:
e. Liczba osób zaanga¿owanych w nape³nianie balonika:
Projekt wspó³finansowany ze œrodków Unii Europejskiej
w ramach Europejskiego Funduszu Spo³ecznego
strona 153
c. Rysunkowy schemat sposobu nape³niania:
CZ£OWIEK – NAJLEPSZA INWESTYCJA
3. Opis trzeciej metody nape³niania balonika
a. U¿yte materia³y:
b. Opis przebiegu doœwiadczenia:
c. Rysunkowy schemat sposobu nape³niania:
strona 154
d. Czas potrzebny do nape³nienia balonika:
e. Liczba osób zaanga¿owanych w nape³nianie balonika:
Projekt wspó³finansowany ze œrodków Unii Europejskiej
w ramach Europejskiego Funduszu Spo³ecznego
CZ£OWIEK – NAJLEPSZA INWESTYCJA
Kalkulacja kosztów wykonania eksperymentu:
Lp.
Pomoc dydaktyczna
IloϾ sztuk
Cena
Cena ³¹czna
jednostkowa
metoda 1
1
2
3
4
5
Suma kosztów dla metody 1
metoda 2
6
7
8
9
10
Suma kosztów dla metody 2
metoda 3
11
12
13
14
15
Suma kosztów dla metody 3
Suma kosztów eksperymentu
Oszacowanie kosztów pracy
Zadanie
Czas
wykonania
(h)
Liczba osób
£¹cznie
Cena osoboosobogodzin
godziny
pracy
pracy (z³)
1
Metoda 1
15
2
Metoda 2
15
3
Metoda 3
15
Suma:
Projekt wspó³finansowany ze œrodków Unii Europejskiej
w ramach Europejskiego Funduszu Spo³ecznego
Koszt
strona 155
Lp.
CZ£OWIEK – NAJLEPSZA INWESTYCJA
Wype³nijcie tabelê:
Metoda 1
Metoda 2
Metoda 3
Czas nape³niania balonika.
Liczba zaanga¿owanych osób.
Koszty nape³niania balonu.
Sporz¹dŸcie diagramy s³upkowe dla porównania czasu potrzebnego do nape³nienia baloników
ró¿nymi metodami, liczby zaanga¿owanych osób oraz kosztów u¿ytych przez was metod.
strona 156
Najlepsz¹, wed³ug nas, metod¹ nape³niania balonika jest
.………………………………………………………………………………………………, poniewa¿
…………………………………………………………………………………………………………....
…………………………………………………………………………………………………………....
…………………………………………………………………………………………………………....
…………………………………………………………………………………………………………....
Projekt wspó³finansowany ze œrodków Unii Europejskiej
w ramach Europejskiego Funduszu Spo³ecznego

Podobne dokumenty