Kardynała Paul Poupard`a

HOMELIE DE
SON EMINENCE LE CARDINAL PAUL POUPARD
Président Emérite du Conseil Pontifical de la Culture et du
Conseil Pontifical pour le dialogue interreligieux
Proclamation solennelle de l’élévation à la dignité de Basilique
de l’Église paroissiale du Sacré-Cœur
de Dobrowa Gornicza – Strzemieszyce
Diocèse de Sosnowiec
26 avril 2009, IIIème Dimanche de Pâques
HOMILIA JEGO EMINENCJI KSIĘDZA KARDYNAŁA PAUL POUPARD’A
Emerytowanego Przewodniczącego Papieskiej Rady ds. Kultury
oraz Papieskiej Rady ds. Dialogu Międzyreligijnego
Uroczyste ogłoszenie wyniesienia do godności Bazyliki Mniejszej
kościoła parafialnego Najświętszego Serca Pana Jezusa
w Dąbrowie Górniczej – Strzemieszycach
w Diecezji Sosnowieckiej
26 kwietnia 2009 r. , III niedziela wielkanocna
Excellence, chers Frères, Évêques et Prêtres,
Chers frères et sœurs en Jésus-Christ,
C’est pour moi un grand privilège et une immense joie d’avoir pu venir de
Rome, chez vous, pour présider la proclamation solennelle de l’élévation à la
dignité de basilique mineure de l’église paroissiale du Sacré Cœur de Dobrowa
Gornicza – Strzemieszyce.
Ekscelencjo, Drodzy Bracia Biskupi i Kapłani
Umiłowani w Chrystusie Panu Bracia i Siostry,
Wielki to dla mnie przywilej i ogromna radość, że mogłem do Was przybyć z
Rzymu, aby przewodniczyć uroczystościom ogłoszenia wyniesienia kościoła
parafialnego Najświętszego Serca Pana Jezusa w Dąbrowie Górniczej –
Strzemieszycach do godności Bazyliki Mniejszej.
Je remercie du fond du cœur de son invitation, Son Exc. Mgr Piotr
SKUCHA, alors administrateur du Diocèse de Sosnowiec, rendu vacant par la
port du regretté S. Exc. Mgr Adam SMIGIELSKI, comme aussi son successeur,
comme Évêque de Sosnowiec, S. Exc. Le cher Mgr Grzegorz KASZAK, qui était
mon voisin au Palazzo San Callisto, à Rome, comme Secrétaire du Conseil
pontifical de la Famille, qui a bien voulu confirmer très aimablement cette
invitation.
Z głębi serca dziękuję za zaproszenie mnie Jego Ekscelencji Ks. Biskupowi
Piotrowi Skucha, ówczesnemu Administratorowi Diecezji Sosnowieckiej, która
zawakowała po śmierci nieodżałowanego Biskupa Adama Śmigielskiego. Pragnę
podziękować również jego następcy, nowemu Biskupowi Sosnowieckiemu, Jego
Ekscelencji Ks. Biskupowi Grzegorzowi Kaszakowi, który był moim sąsiadem w
Pałacu Świętego Kaliksta w Rzymie, kiedy pełnił funkcję Sekretarza Papieskiej Rady
ds. Rodziny i który zechciał uprzejmie potwierdzić to zaproszenie.
2
Ora mi rivolgo al Rev. Signor Parroco Giovanni esprimendoLe il mio piu
sincero omaggio di riconoscimento per tutto cio che Lei ha realizzato sia per la
comunita parrocchiale sia per la Basilica in questi dieci anni del suo servizio
pastorale. Le auguro Signor Parroco che Lei possa realizzare in futuro tutte
quelle opere che il Signore vorra iniziare e portare a compimento. E che cresca
sempre di piu la reciproca stima e collaborazione tra Lei e i generosi
parrocchiani.
Ateraz zwracam się do Czcigodnego Ksędza Proboszcza Jana, wyrazajoc moje
uznanie za to wszystko, co uczynil dla tej wspolnoty parafialnej i dla tej Bazyliki w
ciogu 10 lat swojej poslugi duszpasterskiej. Zycze Ks. Proboszczowi dalszych
sukcesow i tak zgodnej wspolpracy z ofiarnymi parafianami.
Votre église paroissiale dédiée à Dieu en l’honneur du très Saint Sacré
Cœur de Jésus a déjà une très belle et longue histoire. Elle se distingue, comme
le rappelle Sa Sainteté notre Saint-Père Benoît XVI dans son Bref du 19 août
2008, « non seulement par la grandeur et la splendeur de l’édifice, mais pardessus tout, par le fait qu’elle est le lieu d’une piété extraordinaire démontrée
par les prêtres et les fidèles réunis en prière et animés par une foi profonde».
Wasz kościół parafialny poświęcony Bogu ku czci Najświętszego Serca Pana
Jezusa posiada już bardzo piękną i długą historię. Wyróżnia się on, jak przypomina o
tym Jego Świątobliwość Papież Benedykt XVI w swoim Brewe z 19 sierpnia 2008
roku, «nie tylko wielkością i pięknem swojej architektury lecz także poprzez fakt iż
jest miejscem szczególnej pobożności o czym świadczą kapłani i wierni, gromadzący
się na modlitwie i ożywiani głęboką wiarą».
Le Décret du 9 novembre 1989 promulgué par la Congrégation du Culte
Divin et de la Discipline des Sacrements, en la fête de la Dédicace de la Basilique
du Latran, souligne tout particulièrement le lien étroit de communion qui unit
une basilique à la Chaire de Pierre et le service liturgique et pastoral qu’elle doit
3
rendre au peuple de Dieu dans l’esprit de renouveau de la sainte liturgie, voulu
par le Concile Vatican II.
Dekret Kongregacji ds. Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów,
promulgowany w dniu 9 listopada 1989 roku w święto Poświęcenia Bazyliki
Laterańskiej, podkreśla w szczególny sposób ścisłą więź jedności łączącą bazylikę z
katedrą św. Piotra oraz posługę liturgiczno-duszpasterską jaką należy zapewnić
Ludowi Bożemu w duchu odnowy liturgicznej, zapoczątkowanej przez Sobór
Watykański II.
Il m’en souvient, j’étais alors jeune collaborateur du bienheureux pape
Jean XXIII, puis de son successeur le serviteur de Dieu Paul VI, avant d’avoir
l’immense privilège d’être le collaborateur immédiat, tout au long de son fécond
pontificat, comme Président d’abord du Secrétariat pour les Non-Croyants, puis
du Conseil Pontifical de la Culture, de votre illustre compatriote, notre bienaimé pape Jean-Paul II, de vénéré mémoire, puis de son successeur, notre actuel
pape Benoît XVI, comme Président par surcroit du Conseil Pontifical pour le
Dialogue interreligieux. Ainsi, ma présence même, au milieu de vous, en ce jour
de célébration extraordinaire atteste de façon singulière, comme vous l’avez
souhaité, le lien de cette basilique avec le Saint-Siège, avec le successeur de
Pierre.
Przypominam sobie, że byłem w czasie tego Soboru młodym
współpracownikiem błogosławionego Papieża Jana XXIII, a następnie
współpracowałem z jego następcą Sługą Bożym Pawłem VI. Dostąpiłem także
niesłychanie wielkiego przywileju zostania bezpośrednim współpracownikiem w
ciągu długiego i owocnego Pontyfikatu waszego wielkiego rodaka, naszego
umiłowanego, świętej pamięci, Papieża Jana Pawła II, najpierw jako Przewodniczący
Sekretariatu ds. Niewierzących, a potem Papieskiej Rady ds. Kultury. Następnie
byłem współpracownikiem, jako Przewodniczący Papieskiej Rady ds. Dialogu
Międzyreligijnego, naszego aktualnego Papieża Benedykta XVI. Tym samym moja
obecność wśród was, w dniu tej nadzwyczajnej celebracji potwierdza w szczególny
4
sposób, jak zresztą tego pragnęliście, jedność tej bazyliki ze Stolicą Apostolską i z
Następcą św. Piotra.
Chers frères et sœurs en Jésus-Christ, vous êtes les héritiers privilégiés du
patrimoine de foi incomparable légué par vos ancêtres de Strzemieszyce depuis
1440, à travers l’appartenance successive de la paroisse au diocèse de Cracovie,
de Breslau, de Kielce, de Czestochowa, et aujourd’hui de Sosnowiec, dont je
salue avec respect et affection le jeune évêque, en lui faisant tous mes voeux de
fécond apostolat, que j’accompagne de ma fervente prière au Seigneur pour son
nouveau ministère pastoral: «ad multos felicesque annos !»
Drodzy w Chrystusie Panu, Bracia i Siostry. Jesteście uprzywilejowanymi
spadkobiercami dziedzictwa głębokiej wiary przekazanej wam przez waszych
przodków ze Strzemieszyc począwszy od 1440 roku, poprzez sukcesywną
przynależność parafii do diecezji krakowskiej, wrocławskiej, kieleckiej,
częstochowskiej, a dzisiaj sosnowieckiej. Pragnę w tym miejscu serdecznie
pozdrowić młodego Biskupa tejże diecezji sosnowieckiej. Pragnę też złożyć mu
najlepsze życzenia owocnego apostolatu zapewniając Go o mojej żarliwej modlitwie,
jaką kieruję do Pana w intencji Jego nowej biskupiej posługi: «ad multos felicesque
annos !»
Les vicissitudes de l’histoire tragique de votre noble patrie ne vous ont
certes pas épargnés du démembrement de la Nation et de votre sujétion au Tsar,
aux tentatives de rupture de votre identité catholique de la part de l’abominable
régime marxiste léniniste athée. Mais vous avez su résister avec la ténacité
opiniâtre et l’invincible énergie de votre illustre compatriote Karol Wojtyla,
manifesté avec un courage indomptable comme Archevêque de Cracovie et
proclamé à la face du monde entier, depuis le parvis de la basilique Saint-Pierre
de Rome, au premier jour de son ministère pétrinien: «N’ayez pas peur, ouvrez
toutes grandes les portes au Christ».
5
Burzliwe losy, często tragicznej historii waszej szlachetnej ojczyzny, z
pewnością nie oszczędziły was przed kolejnymi rozbiorami kraju, przed
podporządkowaniem Carowi czy też przed próbami zniszczenia waszej katolickiej
tożsamości ze strony ateistycznego marksistowsko-leninowskiego reżimu.
Wiedzieliście jednak jak przetrwać te ciężkie czasy dzięki wielkiej wytrwałości i
niezwyciężonej energii waszego wielkiego rodaka Karola Wojtyły. Okazywał on ją z
ogromną odwagą jako Arcybiskup Krakowa. Głosił ją także wobec całego świata na
Placu z przed bazyliki św. Piotra, w pierwszym dniu swojej posługi Piotrowej kiedy
wolał: «Nie lękajcie się, otwórzcie drzwi Chrystusowi».
Votre belle basilique est consacré au Sacré-Cœur de Jésus dont la figure
est particulièrement vénérée par les fidèles, de telle manière que l’évêque du
diocèse, par décret du 13 octobre 2002 a voulu lui conférer le titre de Sanctuaire
diocésain du très Saint Cœur de Jésus. Et en même temps, trois chapelles sont
dédiées, singulièrement, à la Madone de Czestochowa, à l’Immaculée
Conception de la Très Sainte Vierge Marie et à la Divine Miséricorde, avec le
grand tableau de Jésus Miséricordieux et la précieuse relique de sainte Sœur
Faustina Kowalska. Ce sont là des trésors incomparables qui vous ont aidés à
surmonter victorieusement les persécutions du régime communiste léniniste
athée de sinistre mémoire, et à vaincre les tentations de laïcisation opérante, tout
particulièrement au sein du Bassin ouvrier Dabrowa.
Wasza piękna bazylika jest poświęcona Najświętszemu Sercu Pana Jezusa,
którego figura otaczana jest szczególną czcią wiernych. Właśnie z tego względu,
biskup diecezjalny, dekretem z dnia 13 października 2002, ogłosił tę świątynię
diecezjalnym sanktuarium Najświętszego Serca Pana Jezusa. Ponadto w świątyni tej
znajdują się trzy kaplice: Matki Bożej Częstochowskiej, Niepokalanego Poczęcia
Najświętszej Maryi Panny oraz Bożego Miłosierdzia z obrazem Jezusa Miłosiernego
i relikwiami św. Siostry Faustyny Kowalskiej. To właśnie tutaj znajdują się
niezrównane bogactwa duchowe, które pomogły wam w pokonaniu prześladowań
nieszczęsnego ateistycznego reżimu leninowsko-komunistycznego oraz w
przezwyciężeniu aktywnego laicyzmu, zwłaszcza w robotniczym Zagłębiu
Dąbrowskim.
6
Chers amis, noblesse oblige ! Soyez légitimement fiers de votre passé
séculaire et de cet immense privilège de grâce que vous a conféré notre SaintPère Benoît XVI en élevant votre église paroissiale à la dignité de basilique
mineure. Ensemble, nous rendons grâce à Dieu et nous le prions de tout cœur
pour que cette nouvelle dignité soit le point de départ d’une nouvelle vitalité
chrétienne pour la paroisse et tout le diocèse.
Drodzy przyjaciele, historia zobowiązuje! Bądźcie dumni z waszej chlubnej
przeszłości oraz z ogromnego przywileju, którego udzielił wam Ojciec święty
Benedykt XVI podnosząc wasz kościół parafialny do godności bazyliki mniejszej.
Dziękujmy wspólnie Bogu i prośmy Go z całego serca, aby ta nowa godność stała się
źródłem żywej chrześcijańskiej wiary dla waszej parafii i całej diecezji.
En ce troisième dimanche de Pâque, toute la liturgie de l’Église, que nous
célébrons avec joie, depuis l’introït de la messe: «Iubilate Deo omnis terra», nous
invite à l’action de grâce avec la collecte: «Semper exsultat populus tuus Deus»,
que ton peuple Seigneur exulte toujours, et la prière d’offrande: «Exsultantis
Ecclesiae». Qui ! avec toute l’Église nous sommes dans la joie pour cette
célébration solennelle bien sur de l’érection de cette église paroissiale en
basilique, mais aussi parce que, comme le souligne le pape Benoît XVI dans son
décret d’érection: «elle donne l’occasion de répandre le culte divin».
Liturgia trzeciej niedzieli wielkanocnej, którą z całym Kościołem radośnie
sprawujemy zgodnie z antyfoną na Wejście: «Iubilate Deo omnis terra» - Chwalcie
Boga wszystkie narody - , zaprasza nas do składania dziękczynienia słowami kolekty:
«Semper exsultat populus tuus Deus», niech się zawsze weseli Lud Twój o Panie.
Modlimy się także słowami modlitwy nad darami: «Exsultantis Ecclesiae» - raduj się
Kościele. Właśnie tak! Radujemy się z całym Kościołem nie tylko z powodu
uroczystej celebracji podniesienia tego kościoła do godności bazyliki, ale również
dlatego że, jak to podkreśla Papież Benedykt XVI w swoim Brewe: «świątynia ta
daje sposobność szerzenia kultu Bożego».
7
Notre foi est la foi de Pierre, proclamé dans la première lecture de cette
messe du IIIème dimanche de Pâques, tirée des Actes des Apôtres, le chef du
Collège apostolique s’adresse sans peur à tout le peuple en lui rappelant la
passion et la mort du Seigneur: «Lui, le chef des vivants vous l’avez tué, mais
Dieu l’a ressuscité d’entre les morts, nous en sommes témoins: «Convertissezvous donc et revenez à Dieu pour que vos péchés soient effacés».
Nasza wiara jest wiarą Piotra, o której wspomina pierwsze czytanie tej III
niedzieli wielkanocnej zaczerpnięte z Dziejów Apostolskich. Głowa Kolegium
Apostołów z wielką odwagą zwraca się do całego ludu, przypominając mu o męce i
śmierci Pana Jezusa: «Zabiliście Dawcę życia, ale Bóg wskrzesił Go z martwych,
czego my jesteśmy świadkami: «Pokutujcie więc i nawróćcie się, aby grzechy wasze
zostały zgładzone».
Et saint Jean, dans sa première lettre, prolonge son message: «Mes petits
enfants, je vous écrit pour que vous évitiez le péché, mais, si l’un de nous vient à
péché, nous avons un défenseur devant le Père, Jésus-Christ le juste, il est la
victime offerte pour nos péchés, et non seulement pour les nôtres, mais encore
pour ceux du monde entier». C’est pour nous que le Christ est mort, c’est pour
nous qu’Il est ressuscité, c’est Lui le Vivant, notre Rédempteur que nous
célébrons en cette eucharistie.
Również św. Jan, w swoim pierwszym Liście, oznajmia: «Dzieci moje, piszę
wam to dlatego, żebyście nie grzeszyli. Jeśliby nawet ktoś zgrzeszył, mamy Rzecznika
wobec Ojca - Jezusa Chrystusa sprawiedliwego. On bowiem jest ofiarą przebłagalną
za nasze grzechy i nie tylko za nasze, lecz również za grzechy całego świata». To
właśnie dla nas Chrystus umarł i dla nas zmartwychwstał. Nasz Zbawiciel, którego
celebrujemy w czasie tej Eucharystii, jest obecny i żyje pośród nas.
C’est Jésus dont nous venons d’entendre en l’Évangile de Luc le récit
bouleversant de sa rencontre avec les disciples qui rentraient d’Emmaüs pour
8
raconter «ce qui s’était passé sur la route et comment ils avaient reconnu le
Seigneur quand il avait rompu le pain. Et voilà, comme ils en parlaient encore,
lui-même était là au milieu d’eux et il leur dit: ‘la paix soit avec vous !’».
Ewangelia według św. Łukasza, której przed chwilą wysłuchaliśmy,
przypomina fragment dotyczący przejmującego spotkania Jezusa z uczniami, którzy
wracali z Emmaus, aby opowiedzieć «co ich spotkało w drodze, i jak poznali Jezusa
przy łamaniu chleba. A gdy rozmawiali o tym, On sam stanął pośród nich i rzekł do
nich: Pokój wam!».
Chers frères et sœurs en Jésus-Christ, nous sommes réunis ce matin en
cette basilique, nous aussi, pour la fraction du pain eucharistique. De nouveau,
comme voici deux millénaires, c’est notre foi qui nous l’enseigne, Jésus sera là,
bien présent, pour se donner à nous, en nourriture eucharistique, nous donner
sa paix et nous inviter à la partager. «C’est bien ce qui était annoncé par
l’Écriture, les souffrances du Messie, sa Résurrection d’entre les morts le
troisième jour et la conversion proclamée en son nom pour le pardon des péchés
à toutes les nations, c’est vous qui en êtes le témoins».
Umiłowani w Chrystusie Panu, Bracia i Siostry. Również my, zgromadziliśmy
się dzisiaj w tej bazylice na łamaniu chleba eucharystycznego. Podobnie, jak dwa
tysiące lat temu, Jezus będzie tu realnie obecny, o czym poucza nas nasza wiara, aby
dać się nam jako pokarm w chlebie eucharystycznym, aby udzielić nam daru
swojego pokoju i zaprosić nas do dzielenia się nim z innymi. «Tak jest napisane:
Mesjasz będzie cierpiał i trzeciego dnia zmartwychwstanie, w imię Jego głoszone
będzie nawrócenie i odpuszczenie grzechów wszystkim narodom. Wy jesteście
świadkami tego».
Ces paroles de Jésus, ce testament de Jésus, c’est à chacune et chacun
d’entre vous, frères et sœurs qu’il s’adresse en cette Basilique consacrée à Son
9
Sacré-Cœur: soyez tous des témoins de Jésus, de son Sacré-Cœur, de sa
miséricorde, de son amour pour tous les pêcheurs, l’Église, la Pologne,
l’Europe, le monde attendent ce témoignage. Amen !
Te słowa Jezusa, ten Jego testament, skierowany jest do każdego i każdej z
was, zgromadzonych w tej bazylice poświęconej Jego Najświętszemu Sercu. Bracia
i Siostry bądźcie wszyscy świadkami Jezusa, Jego Najświętszego Serca, Jego
Miłosierdzia, Jego miłości względem wszystkich grzeszników, Jego miłości do
Kościoła, Polski, Europy. Cały świat czeka na to świadectwo. Amen!
10