8.Farmakologia kliniczna

Transkrypt

8.Farmakologia kliniczna
PROGRAM NAUCZANIA PRZEDMIOTU OBOWIĄZKOWEGO
NA WYDZIALE LEKARSKIM I
ROK AKADEMICKI 2015/2016
PRZEWODNIK DYDAKTYCZNY dla studentów V roku
1. NAZWA PRZEDMIOTU : Farmakologia Kliniczna
2. NAZWA JEDNOSTKI (jednostek ) realizującej przedmiot:
Zakład Farmakologii Klinicznej
Katedry Kardiologii Uniwersytetu Medycznego im. K. Marcinkowskiego w Poznaniu
3 . Adres jednostki odpowiedzialnej za dydaktykę:
 Adres: ul. Długa 1/2, 61-848 Poznań
 Tel. /Fax 61 8533161
 Strona WWW : http://www.zfk.ump.edu.pl
 E-mail [email protected]
4. Kierownik jednostki:
 Prof. dr hab. Anna Jabłecka
5. Osoba zaliczająca przedmiot w E-indeksie z dostępem do platformy WISUS

Prof. dr hab. Anna Jabłecka
6. Osoba odpowiedzialna za dydaktykę na Wydziale Lekarskim I z dostępem do
platformy WISUS do listy studentów:
 Nazwisko Anna Jabłecka
 Tel. kontaktowy: 61 853 31 61
 Możliwość kontaktu (dni, godz., miejsce) wtorek, godz. 08:00 – 12:00,
sekretariat Zakładu Farmakologii Klinicznej, Poznań, ul. Długa 1/2
 E-mail: [email protected] [email protected]
1
 Osoba zastępująca
dr med. Iwona Smolarek
 Kontakt 61 853 31 61
7. Miejsce przedmiotu w programie studiów:
Rok:
V
Semestr: zimowy
8. Liczba godzin ogółem :
30
Jednostki uczestniczące w nauczaniu
przedmiotu
Zakład Farmakologii Klinicznej
liczba pkt.ECTS: 2
Semestr zimowy liczba godzin
W
Ć
Ćwiczenia
kategoria
9
21
B
Razem:
Jednostki uczestniczące w nauczaniu
przedmiotu
S
30
Semestr letni liczba godzin
W
Ć
Ćwiczenia
kategoria
S
Razem:
9 . Cel nauczania przedmiotu
Zgodnie z treścią zawartą w Rozporządzeniu Ministra Nauki i Szkolnictwa
Wyższego z dnia 12 lipca 2007 roku w sprawie standardów kształcenia dla
poszczególnych kierunków oraz poziomów kształcenia, załącznik 54
1. Poznanie uwarunkowań środowiskowych i epidemiologicznych , a także
przyczyn, objawów, zasad diagnozowania i postepowania farmakologicznego
w wybranych chorobach układu sercowo-naczyniowego, diabetologii,
pulmonologii
2. Poznanie możliwości wykorzystania terapii monitorowanej, podstawowych
parametrów farmakokinetycznych leków oraz metod farmakogenetycznych dla
zwiększenia skuteczności i bezpieczeństwa stosowanych leków u ludzi.
2
3. Nabycie umiejętności profesjonalnej interpretacji danych zawartych w
charakterystyce
produktów
leczniczych
oraz
danych
z
analiz
farmakoekonomicznych.
4. Nabycie umiejętności rozpoznawania polekowych działań niepożądanych oraz
interakcji między lekami.
5. Nabycie umiejętności indywidualizacji farmakoterapii wobec nieskuteczności
bądź przeciwwskazań do terapii standardowej.
6. zasady farmakogenetyki, terapii genowej, terapii celowanej w onkologii,
informacje o chorobach genetycznych/RNAi
Efekt kształcenia – umiejętności i kompetencje:
Zgodnie z treścią zawartą w Rozporządzeniu Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego
z dnia 12 lipca 2007 roku w sprawie standardów kształcenia dla poszczególnych
kierunków oraz poziomów kształcenia, załącznik 54)
W zakresie umiejętności student:
5.u12. przeprowadza diagnostykę różnicową najczęstszych chorób osób dorosłych
5.u14. rozpoznaje stany bezpośredniego zagrożenia życia;
5.u16. planuje postępowanie diagnostyczne, terapeutyczne i profilaktyczne;
5.u17. przeprowadza analizę ewentualnych działań niepożądanych poszczególnych leków
oraz interakcji między nimi;
5.u18. proponuje indywidualizację obowiązujących wytycznych terapeutycznych oraz inne
metody leczenia wobec nieskuteczności bądź przeciwwskazań do terapii standardowej;
5.u19. rozpoznaje objawy lekozależności i proponuje postępowanie lecznicze;
5.u31. interpretuje charakterystyki farmaceutyczne produktów leczniczych oraz krytycznie
ocenia materiały reklamowe dotyczące leków;
W zakresie kompetencji personalno-społecznych
K1 Posiada świadomość ograniczeń własnej wiedzy w zakresie farmakologii klinicznej
i uznaje potrzebę ciągłego doszkalania się.
K2 Umiejętność pracy zespołowej przy planowaniu terapii
K3Aktywne poszukiwanie informacji o lekach z wykorzystaniem dodatkowych pomocy
dydaktycznych
K4 Rzetelne przygotowywanie się do ćwiczeń
K5 Posiada świadomość ograniczeń własnej wiedzy w zakresie farmakologii klinicznej
i uznaje potrzebę ciągłego doszkalania się.
3
10.SYLABUS
SYLABUS
Nazwa
przedmiotu/modułu
Wydział
Nazwa kierunku
studiów
Poziom kształcenia
Forma studiów
Język przedmiotu
Farmakologia Kliniczna
Wydział Lekarski I
Lekarski
Jednolite magisterskie
stacjonarne
polski
obowiązkowy
Rodzaj przedmiotu
Rok studiów/semestr
Liczba godzin zajęć
dydaktycznych z
podziałem na formy
prowadzenia zajęć
V
9
10
30 godzin
9 godzin – wykłady
21 godzin – ćwiczenia
Celem nauczania przedmiotu „Farmakologia kliniczna” jest nabycie wiedzy o
możliwościach terapeutycznych w odniesieniu do określonych jednostek chorobowych
i sytuacji klinicznych.
Podczas zajęć student powinien zdobyć wiedzę na temat właściwego stosowania
leków w najczęściej spotykanych schorzeniach. Dodatkowo zapoznaje się z
etiopatogenezą, objawami i elementami diagnostyki wybranych schorzeń.
Założenia i cele
przedmiotu
Ćwiczenia mają na celu powiązanie zachodzących w organizmie procesów
patologicznych i ich objawów z możliwościami terapeutycznymi, wynikającymi z
mechanizmów działania leków. Dzięki temu student powinien rozumieć zasadność
stosowania określonych grup leków w jednostkach chorobowych.
Student znając efekty działania leków, powinien potrafić dobrać odpowiednie
dawkowanie, przewidzieć działania niepożądane oraz wykazać się znajomością
interakcji lekowych w określonej symulowanej sytuacji klinicznej. Student powinien
potrafić zaplanować leczenie chorego zgodnie z obowiązującymi standardami.
Szczególny nacisk kładzie się na postępowanie lecznicze u osób w podeszłym wieku,
leczenie chorób układu sercowo-naczyniowego, chorób cywilizacyjnych oraz na
zagrożenia związane z polipragmazją i interakcjami leków.
4
Symbol
efektów
kształcenia
zgodnie ze
standardami
OPIS KIERUNKOWYCH EFEKTÓW KSZTAŁCENIA
Metody weryfikacji
osiągnięcia
zamierzonych
efektów kształcenia:
WIEDZA (ZGODNIE ZE SZCZEGÓŁOWYMI EFEKTAMI
KSZTAŁCENIA)
Metody
podsumowujące np.:
- egzamin pisemny
(test)
W01
Charakteryzuje leki stosowane w leczeniu najczęstszych chorób dzieci.
Oblicza dawki leków dla dzieci.
Wymienia objawy niepożądane leków stosowanych w leczeniu
najczęstszych chorób dzieci.
Wymienia przeciwwskazania do stosowania leków u dzieci.
Metody formujące,
np.
- obserwacja pracy
studenta
- ocena aktywności w
czasie zajęć
- ocena
przygotowania do
zajęć
- dyskusja w czasie
zajęć
Metody
podsumowujące np.:
- egzamin pisemny
(test)
W02
Charakteryzuje leki stosowane w leczeniu najczęstszych chorób
wewnętrznych i ich powikłań Wymienia objawy niepożądane leków
stosowanych w leczeniu najczęstszych chorób wewnętrznych i ich
powikłań Charakteryzuje interakcje zachodzące między lekami
stosowanymi w leczeniu najczęstszych chorób wewnętrznych i ich
powikłań Wymienia przeciwwskazania do stosowania leków Wymienia
leki stosowane u kobiet w ciąży
Metody formujące,
np.
- obserwacja pracy
studenta
- ocena aktywności w
czasie zajęć
- ocena
przygotowania do
zajęć
- dyskusja w czasie
zajęć
W03
Charakteryzuje odrębności diagnostyczno-terapeutyczne osób w
podeszłym wieku.
Charakteryzuje zasady terapii osób w podeszłym wieku. Wymienia
stany wymagające korekty dawki leku u osób w podeszłym wieku.
Omawia zagrożenia związane z polipragmazją.
Omawia interakcje zachodzące między lekami stosowanymi u osób w
Metody
podsumowujące np.:
- egzamin pisemny
(test)
Metody formujące,
5
podeszłym wieku
W04
W05
W06
np.
- obserwacja pracy
studenta
- ocena aktywności w
czasie zajęć
- ocena
przygotowania do
zajęć
- dyskusja w czasie
zajęć
Metody
podsumowujące np.:
- egzamin pisemny
(test)
Wymienia leki stosowane w leczeniu chorób nowotworowych
Charakteryzuje działania niepożądane leków stosowanych w leczeniu
chorób nowotworowych Opisuje przeciwwskazania do stosowania
leków
cytostatycznych
Rozumie
zasady
leczenia
chorób
Metody formujące
nowotworowych wg schematów terapeutycznych
- uczetniczenie w
wykladach
Metody
podsumowujące np.:
- egzamin pisemny
(test)
Metody formujące,
Wymienia leki stosowane w leczeniu chorób układu sercowo- np.
- obserwacja pracy
naczyniowego. Omawia zasady stosowania leków w tych chorobach.
Charakteryzuje wskazania do stosowania leków stosowanych w studenta
chorobach układu sercowo-naczyniowego
- ocena aktywności w
Omawia działania niepożądane tych leków.
czasie zajęć
- ocena
przygotowania do
zajęć
- dyskusja w czasie
zajęć
Wymienia wskazania do stosowania terapii monitorowanej.
Omawia korzyści wynikające ze stosowania terapii monitorowanej.
Wymienia przyczyny różnic w działaniu leków w organizmie.
Wymienia leki, których stosowanie powinno być monitorowane.
Podaje sytuacje kliniczne, w których monitorowanie stężenia leku ma
istotny wpływ na proces leczenia.
Poznaje zasady farmakogenetyki, terapii genowej, terapii
celowanej w onkologii, informacje o chorobach
genetycznych/RNAi
Metody
podsumowujące np.:
- egzamin pisemny
(test)
Metody formujące,
np.
- obserwacja pracy
studenta
- ocena aktywności w
czasie zajęć
6
- ocena
przygotowania do
zajęć
- dyskusja w czasie
zajęć
W07
U01
U02
K01
K02
K03
K04
Definiuje podstawowe pojęcia farmakoekonomiczne,
UMIEJĘTNOŚCI (ZGODNIE ZE SZCZEGÓŁOWYMI
EFEKTAMI KSZTAŁCENIA)
Analizuje działania niepożądane poszczególnych leków oraz interakcje
między nimi.
Planuje leczenie mając na uwadze działania niepożądane leków i
interakcje pomiędzy lekami.
Planuje postępowanie w przypadku wystąpienia działań niepożądanych
leków.
Proponuje postępowanie terapeutyczne w wybranych jednostkach
klinicznych, z uwzględnieniem specyfiki leków.
Analizuje charakterystyki farmaceutyczne produktów leczniczych.
Wykorzystuje charakterystyki farmaceutyczne produktów leczniczych
do planowania terapii. Odnajduje dane dotyczące wskazań i
przeciwwskazań do stosowania leków. Odnajduje dane dotyczące
dawkowania leków. Weryfikuje i poddaje ocenie materiały reklamowe
dotyczące leków skierowane do lekarzy i chorych. Weryfikuje i poddaje
ocenie materiały reklamowe dotyczące leków podawane w środkach
masowego przekazu. Analizuje dane dotyczące skuteczności leczenia,
zwłaszcza w odniesieniu do innych leków na podstawie publikacji
wyników badań wieloośrodkowych
KOMPETENCJE SPOŁECZNE (ZGODNIE Z OGÓLNYMI
EFEKTAMI KSZTAŁCENIA)
Umiejętność pracy zespołowej przy planowaniu terapii
Aktywne poszukiwanie informacji o lekach z wykorzystaniem
dodatkowych pomocy dydaktycznych
Rzetelne przygotowywanie się do ćwiczeń
Student posiada świadomość ograniczeń własnej wiedzy w zakresie
farmakologii klinicznej i uznaje potrzebę ciągłego doszkalania się.
Metody formujące.
- uczetniczenie w
wykladach
Praca własna studenta
Praca własna studenta
Obserwacja studenta
Obserwacja studenta
Obserwacja studenta
Obserwacja studenta
PUNKTY ECTS 2
TREŚCI MERYTORYCZNE PRZEDMIOTU:
Tematyka
1. Przyczyny, objawy, zasady diagnozowania i postępowania terapeutycznego w wybranych
jednostkach chorobowych oraz ich powikłaniach.
2. Zasady farmakoterapii osób w podeszłym wieku
Forma
Wykłady
Ćwiczenia
7
3. Zasady farmakoterapii chorób nowotworowych
4. Zasady farmakogenetyki, terapii genowej, terapii celowanej w onkologii,
informacje o chorobach genetycznych/RNAi
5. Interpretacja i praktyczna umiejętność wykorzystania Charakterystyki Produktu
Leczniczego.
6. Terapia monitorowana
7. Elementy farmakoekonomii
8. Działania niepożądane leków i interakcje pomiędzy lekami
LITERATURA PODSTAWOWA I UZUPEŁNIAJĄCA:
Zalecana literatura:
Obowiązkowa
1. K. Orzechowska-Juzwenko (red.)
Farmakologia Kliniczna. Znaczenie w praktyce medycznej.
Górnicki Wydawnictwo Medyczne. Wrocław 2012
2. W. Kostowski, Z. S. Herman (red.)
Farmakologia. Podstawy Farmakoterapii.
Podręcznik dla studentów medycyny i lekarzy. Tom 1 i 2. Wydanie III poprawione i uzupełnione.
Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2013
3. E. Mutschler, G. Geissleringer, H. K. Kroemer, M. Schofer- Korting
Farmakologia i Toksykologia.
MedPharm Polska, Wrocław, 2010
4. Katzung (red)
Farmakologia ogólna i kliniczna.
Wydawnictwo Czelej 2012
5. L. Brunton, K. Parker, D. Blumenthal, I. Buxton.
Podręcznik farmakologii i terapii Goodmana i Gilmana.
Wydawnictwo Czelej Sp. z o.o. 2010
6. Aktualne wytyczne Polskich Towarzystw Naukowych
Uzupełniająca
1. W. Hryniewicz, J. Meszaros (red.)
Antybiotyki w profilaktyce i leczeniu zakażeń.
Wydawnictwo PZWL. Warszawa 2002.
2. A. Ciechanowicz, F. Kokot
Genetyka molekularna w chorobach wewnętrznych.
Wydawnictwo PZWL. Warszawa 2009
3. H. Lullmann, K. Mohr, L. Hein
Ilustrowane Kompendium Farmakologii.
Red. naukowa wydania polskiego Tadeusz F. Krzemiński.
Wydawnictwo Czelej 2008
8
4. Kwiatkowski Z., Markiewicz Z. Bakterie, antybiotyki, lekooporność PWN, 2012
WARUNKI UZYSKANIA ZALICZENIA PRZEDMIOTU:
Zaliczenie – kryterium zaliczenia
Warunkiem zaliczenia jest:
1. uczestnictwo w zajęciach oraz pozytywna ocena scenariuszy klinicznych omówionych na
zajęciach (wpisy w książeczce zaliczeń) – 50%
2. pozytywna ocena z kolokwium końcowego złożonego z testu jednokrotnego wyboru
składającego się z 30 zagadnień ( 50%)
ocena pozytywna od 18 punktów:
18-20 punktów - ocena dostateczna
21-22 punktów - ocena dość dobra
23-24 punktów - ocena dobra
25-26 punktów - ocena ponad dobra
27-30 punktów - ocena bardzo dobra
9
11.Tematyka poszczególnych wykładów, ćwiczeń i seminariów
Wykłady - Semestr zimowy
Tematyka wykładów
Imię i nazwisko osoby
prowadzącej zajęcia
Wykład 1.
Farmakoekonomiczne aspekty terapii.
Prof. dr hab. Anna
Jabłecka
Wykład 2.
Współczesna farmakoterapia nowotworów
Prof. dr hab. Anna
Jabłecka
Kobieta ciężarna - jakie leki można
bezpiecznie stosować.
Wybrane zagadnienia leczenia chorób
układu sercowo-naczyniowego.
Prof. dr hab. Anna
Jabłecka
Wykład 3.
Wykład 4.
Wykład 5.
Wybrane zagadnienia leczenia chorób
internistycznych.
Prof. dr hab. Anna
Jabłecka
Prof. dr hab. Anna
Jabłecka
Wykłady - Semestr letni
Tematyka wykładów
Imię i nazwisko osoby
prowadzącej zajęcia
Wykład 1.
Wykład 2.
Wykład 3.
10
Wykład 4.
Ćwiczenia - Semestr zimowy
Tematyka ćwiczeń
Osoba odpowiedzialna
Ćwiczenie 1.
Ćwiczenie 2.
Ćwiczenie 3.
Ćwiczenia - Semestr letni
Tematyka ćwiczeń
Ćwiczenie 1.
Postępowanie farmakoterapeutyczne w
wybranych jednostkach chorobowychscenariusze kliniczne
Ćwiczenie 2.
A/ Zajęcia kliniczne z podstaw
farmakogenetyki
B/ Farmakoterapia chorób układu sercowo –
naczyniowego – scenariusze kliniczne
C/ Zapisywanie recept na leki gotowe i
recepturowe
D/ Farmakoterapia cukrzycy – scenariusze
kliniczne
Ćwiczenie 3.
Ćwiczenie 4.
Ćwiczenie 5.
Osoba odpowiedzialna
Dr Iwona Smolarek
Dr Artur Cieślewicz
Prof. Anna Jabłecka
Dr Katarzyna
Korzeniowska
A/ Farmakoterapia zespołów metabolicznych
– scenariusze kliniczne
B/Patofarmakokinetyka leków – scenariusze
kliniczne
C/ Terapia monitorowana i chronobiologiascenariusze kliniczne
D/ farmakoterapia POCHP i osteoporozy –
scenariusze kliniczne
Dr Iwona Smolarek
A/ Interakcje leków – scenariusze kliniczne
B/ Leczenie bólu ostrego – scenariusze
kliniczne
C/ Farmakoterapia nowotworów – scenariusze
kliniczne
D/ Choroby genetyczne i ich leczenie –
scenariusze kliniczne
Dr Katarzyna
Korzeniowska
A/ Farmakoterapia kobiet ciężarnych i w
okresie laktacji – scenariusze kliniczne
B/ Antybiotykoterapia – scenariusze kliniczne
C/ Podstawy farmakoekonomii – scenariusze
Dr Iwona Smolarek
Dr Katarzyna
Korzeniowska
Dr Artur Cieślewicz
Prof. Anna Jabłecka
Dr Iwona Smolarek
Prof. Anna Jabłecka
Dr Artur Cieślewicz
Dr Katarzyna
Korzeniowska
Dr Artur Cieślewicz
11
D/ Farmakoterapia chorób wieku podeszłego –
scenariusze kliniczne
Dr Artur Cieślewicz
Seminaria - Semestr zimowy
Tematyka seminariów
Imię i nazwisko osoby
prowadzącej zajęcia
Seminarium 1.
Seminarium 2.
Seminarium 3.
Seminaria - Semestr letni
Tematyka seminariów
Imię i nazwisko osoby
prowadzącej zajęcia
Seminarium 1.
Seminarium 2.
Seminarium 3.
12. Organizacja zajęć:
Zajęcia kliniczne na V roku odbywają się w godzinach 8.00 – 13.00 z 30 minutową
przerwą 6 godzin dydaktycznych.
Zajęcia kliniczne odbywają się od poniedziałku do piątku w godzinach:
Poniedziałek - 9:00-12:45 (5 godzin)
Wtorek - 9:00-12:00 (4 godziny)
Środa - 9:00-12:00 (4 godziny)
Czwartek - 9:00-12:00 (4 godziny)
Piątek - 9:00-12.00 (4 godziny)
12
Aktualny podział grupy studenckiej na stronie internetowej jednostki :
www.zfk.ump.edu.pl
REGULAMIN ZAJĘĆ: www.zfk.ump.edu.pl
PROGRAM ZAJĘĆ:
Poniedziałek - zajęcia wspólne dla całej grupy
W tym dniu zostanie dokonany podział na podgrupy (A, B, C, )
Podstawy farmakogenetyki, leczenia chorób genetycznych
Przykłady scenariuszy klinicznych.
Wtorek
Zajęcia kliniczne z podstaw farmakogenetyki
Farmakoterapia nadciśnienia tętniczego – scenariusze kliniczne
Zapisywanie recept na leki gotowe i recepturowe
Farmakoterapia cukrzycy – scenariusze kliniczne
Środa
Farmakoterapia zespołów metabolicznych – scenariusze kliniczne
Patofarmakokinetyka leków – scenariusze kliniczne
Farmakoterapia POCHP – scenariusze kliniczne
Farmakoterapia choroby niedokrwiennej - scenariusze kliniczne
Czwartek
Interakcje leków – scenariusze kliniczne
Farmakoterapia chorób cywilizacyjnych - scenariusze kliniczne
Leczenie chorób genetycznych – scenariusze kliniczne
13
Piątek
Farmakoterapia kobiet ciężarnych i w okresie laktacji – scenariusze kliniczne
Antybiotykoterapia – scenariusze kliniczne
Podstawy farmakoekonomii – praktyczne zastosowanie analiz farmaceutycznych
Farmakoterapia chorób wieku podeszłego – scenariusze kliniczne
PROGRAM NAUCZANIA
Zakłada się, że student ma opanowaną wiedzę i umiejętności z III i IV roku studiów z
zakresu podstawowej farmakologii ogólnej.
W pierwszym dniu ćwiczeń każdy student otrzymuje książeczkę ćwiczeń, w której, w
kolejnych dniach, asystenci oceniają stopień przygotowania i aktywności podczas zajęć
Wymagania końcowe Obowiązkowe uczestnictwo w 1-tygodniowym cyklu ćwiczeń i
pozytywne zaliczenie przedmiotu. W indywidualnych sytuacjach będą rozpatrywane
nieobecności usprawiedliwione.
13.Kryteria zaliczenia przedmiotu: zaliczenie, egzamin teoretyczny i praktyczny
Egzamin teoretyczny – kryterium zaliczenia: Test jednokrotnego wyboru. Pierwsza
poprawa - test jednokrotnego wyboru. Druga poprawa - zaliczenie ustne u Kierownika
Zakładu Farmakologii Klinicznej.
Zaliczenie – kryterium zaliczenia
Warunkiem zaliczenia jest:
3. uczestnictwo w zajęciach oraz pozytywna ocena scenariuszy klinicznych
omówionych na zajęciach (wpisy w książeczce zaliczeń) – 50%
4. pozytywna ocena z kolokwium końcowego złożonego z:
a. testu jednokrotnego wyboru składającego się z 30 zagadnień (50%)-ocena
pozytywna od 18 punktów:
18-20 punktów - ocena dostateczna
21-22 punktów - ocena dość dobra
14
23-24 punktów - ocena dobra
25-26 punktów - ocena ponad dobra
27-30 punktów - ocena bardzo dobra
14.Literatura:
Zalecana literatura:
Obowiązkowa
1. K. Orzechowska-Juzwenko (red.)
Farmakologia Kliniczna. Znaczenie w praktyce medycznej.
Górnicki Wydawnictwo Medyczne. Wrocław 2012
2. W. Kostowski, Z. S. Herman (red.)
Farmakologia. Podstawy Farmakoterapii.
Podręcznik dla studentów medycyny i lekarzy. Tom 1 i 2. Wydanie III poprawione i
uzupełnione.
Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2013
3. E. Mutschler, G. Geissleringer, H. K. Kroemer, M. Schofer- Korting
Farmakologia i Toksykologia.
MedPharm Polska, Wrocław, 2010
4. Katzung (red)
Farmakologia ogólna i kliniczna.
Wydawnictwo Czelej 2012
5. L. Brunton, K. Parker, D. Blumenthal, I. Buxton.
Podręcznik farmakologii i terapii Goodmana i Gilmana.
Wydawnictwo Czelej Sp. z o.o. 2010
6. Aktualne wytyczne Polskich Towarzystw Naukowych
Uzupełniająca
1. W. Hryniewicz, J. Meszaros (red.)
Antybiotyki w profilaktyce i leczeniu zakażeń.
Wydawnictwo PZWL. Warszawa 2002.
2. A. Ciechanowicz, F. Kokot
Genetyka molekularna w chorobach wewnętrznych.
Wydawnictwo PZWL. Warszawa 2009
3. H. Lullmann, K. Mohr, L. Hein
Ilustrowane Kompendium Farmakologii.
Red. naukowa wydania polskiego Tadeusz F. Krzemiński.
15
Wydawnictwo Czelej 2008
4. Kwiatkowski Z., Markiewicz Z. Bakterie, antybiotyki, lekooporność PWN, 2012
15.Studenckie koło naukowe
16. Podpis osoby odpowiedzialnej za nauczanie przedmiotu lub koordynatora
17. Podpisy osób współodpowiedzialnych za nauczanie przedmiotu ( w przypadku
przedmiotów koordynowanych)
16