plan rozwoju lokalnego

Transkrypt

PLAN ROZWOJU
LOKALNEGO
GMINA KLESZCZÓW
Kleszczów 2004
Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Kleszczów opracowany przez:
Świętokrzyską Agencję Rozwoju Regionu S.A.
przy współpracy:
Urzędu Gminy Kleszczów
Wykonanie: Reflex Studio, Jacek Wirażka
PLAN ROZWOJU LOKALNEGO GMINY KLESZCZÓW
WPROWADZENIE
6
I.
OBSZAR I CZAS REALIZACJI PLANU ROZWOJU LOKALNEGO
7
II.
AKTUALNA SYTUACJA SPOŁECZNO - GOSPODARCZA NA
OBSZARZE GMINY KLESZCZÓW
8
2.1.
POŁOŻENIE, POWIERZCHNIA, LUDNOŚĆ
2.2.
ŚRODOWISKO PRZYRODNICZE
2.3.
TURYSTYKA
13
2.4.
2.4.1.
2.4.2.
ZAGOSPODAROWANIE PRZESTRZENNE
Uwarunkowania ochrony środowiska naturalnego
Infrastruktura techniczna
15
15
20
2.5.
GOSPODARKA
28
2.6.
2.6.1.
2.6.2.
2.6.3.
2.6.4.
SFERA SPOŁECZNA
Sytuacja demograficzna i społeczna terenu
Warunki i jakość życia mieszkańców
Grupy społeczne wymagające wsparcia
Rynek pracy
34
34
38
41
43
III.
ZADANIA ZMIERZAJĄCE DO POPRAWY SYTUACJI NA
46
3.1.
CELOWOŚĆ ZADAŃ PROPONOWANYCH DO REALIZACJI
46
3.2.
CEL NADRZĘDNY ROZWOJU GMINY KLESZCZÓW
48
3.3.
CELE STRATEGICZNE
49
3.4.
CELE OPERACYJNE ORAZ KIERUNKI POPRAWY SYTUACJI
W GMINIE KLESZCZÓW
50
3.5.
ZADANIA CIĄGŁE SŁUŻĄCE REALIZACJI WSZYSTKICH CELÓW
56
IV.
ZADANIA INWESTYCYJNE PLANOWANE DO REALIZACJI NA
TERENIE GMINY KLESZCZÓW NA LATA 2004 – 2006
57
V.
POWIĄZANIA PROJEKTÓW Z INNYMI DZIAŁANIAMI
REALIZOWANYMI NA TERENIE GMINY / POWIATU /
WOJEWÓDZTWA
62
WSKAŹNIKI OSIĄGNIĘĆ PLANU ROZWOJU LOKALNEGO
66
8
VI.
Świętokrzyska Agencja Rozwoju Regionu S.A.
9
4
VII.
PLAN FINANSOWY NA LATA 2004 – 2006
68
7.1.
PLAN BUDŻETU GMINY NA LATA 2004-2006
68
7.2.
ŹRÓDŁA FINANSOWANIA PLANU ROZWOJU LOKALNEGO
W LATACH 2004 – 2006 (I POZOSTAŁE)
70
VIII.
SYSTEM WDRAŻANIA PLANU ROZWOJU LOKALNEGO
73
IX.
SPOSOBY MONITOROWANIA, OCENY
I KOMUNIKACJI SPOŁECZNEJ
74
9.1.
SYSTEM MONITOROWANIA PLANU ROZWOJU LOKALNEGO
74
9.2.
SPOSOBY OCENY PLANU ROZWOJU LOKALNEGO
74
9.3.
PUBLIC RELATIONS PLANU ROZWOJU LOKALNEGO
75
5
WPROWADZENIE
Przygotowanie planu rozwoju lokalnego wymaga większość typowych projektów
realizowanych przez samorządy, m.in.: budowa kanalizacji, oczyszczalni ścieków,
modernizacja dróg, przygotowanie terenów pod inwestycje czy tworzenie bazy turystycznej.
Projekty powyższe mogą zostać objęte finansowaniem z Europejskiego Funduszu Rozwoju
Regionalnego, w ramach Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego.
Zgodnie z założeniami, celem podejmowanych działań powinno być zapewnienie
koncentracji środków finansowych na strategicznych zadaniach samorządów, tak by środki
powyższe stanowiły źródło finansowania wcześniej zaplanowanych inwestycji - według
zaprogramowanej kolejności. Opracowanie Planu powinno przyczynić się do realizacji
najistotniejszych celów gminy.
Proces planowania strategicznego należy rozpocząć od dokładnej analizy stanu
gminy
w
podstawowych
sferach
życia
społecznego
i
gospodarczego.
Wnioski
z przeprowadzonej diagnozy stanowią punkt wyjścia do określenia mocnych i słabych stron
gminy, a także zdefiniowania wynikających z nich szans i zagrożeń. Powyższe pozwala na
wyznaczenie obszarów priorytetowych, opartych na mocnych stronach regionu i określenie
dla nich strategicznych celów oraz zadań. Proces ten powinien mieć charakter ciągły –
niezbędny jest bieżący monitoring i ocena wdrażania planów strategicznych.
Za źródło informacji dla opracowania Planu Rozwoju Lokalnego Gminy Kleszczów
posłużyły materiały przekazane przez Jednostkę Samorządu Terytorialnego – Urząd Gminy
Kleszczów. Fakt pozyskiwania przez autorów dokumentu informacji z innych źródeł znajduje
odzwierciedlenie w stosownych przypisach.
6
I.
OBSZAR I CZAS REALIZACJI PLANU ROZWOJU LOKALNEGO
Zadania inwestycyjne przewidziane do realizacji w ramach niniejszego opracowania obejmują
obszar Gminy Kleszczów.
Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Kleszczów programuje działania inwestycyjne samorządu na
lata 2004-2013, przy założeniu iż inwestycje, których termin realizacji nie wykracza poza rok
2006 traktowane są jako priorytetowe – ich realizacja nastąpi w pierwszej kolejności –
z uwzględnieniem okresów programowania funduszy strukturalnych w Polsce, zamykających
się w latach 2004-2006 oraz 2007-2013.
7
II. AKTUALNA SYTUACJA SPOŁECZNO – GOSPODARCZA NA
2.1. POŁOŻENIE, POWIERZCHNIA, LUDNOŚĆ
Gmina Kleszczów położona jest w centralnej części Polski, na terenie
województwa łódzkiego, w obrębie powiatu bełchatowskiego. W jej skład wchodzi
10 sołectw:
•
Antoniówka,
•
Łękińsko,
•
Czyżów,
•
Łuszczanowice,
•
Dębina,
•
Rogowiec,
•
Kamień,
•
Wolica,
•
Kleszczów,
•
Żłobnica;
Graniczy z gminami:
•
Kluki - powiat bełchatowski,
•
Bełchatów- powiat bełchatowski,
•
Szczerców – powiat bełchatowski,
•
Sulmierzyce – powiat pajęczański,
•
Lgota Wielka– powiat radomszczański,
•
Dobryszyce - powiat radomszczański,
•
Kamieńsk – powiat radomszczański.
Kleszczów zlokalizowany jest w odległości 75 km od Łodzi, 175 km od Krakowa
i tyleż samo od Warszawy. Miejscowość ma dogodne połączenie komunikacyjne we
wszystkich kierunkach:
-
w odległości 20 km przebiega droga krajowa A1 / Katowice – Gdańsk
-
w odległości 25 km przebiega droga krajowa E8 / Warszawa – Wrocław
Wschodnia i południowa część gminy umiejscowiona jest w obrębie Wysoczyzny
Bełchatowskiej, należącej do makroregionu Wzniesienia Południowomazowieckiego.
Północna i zachodnia część znajduje się w granicach Kotliny Szczercowej, należącej do
Niziny Południowowielkopolskiej.
Południowo-wschodnia
część
gminy,
z
najwyższym
wzniesieniem
naturalnym
o wysokości 243 m n.p.m., (najwyższym wzniesieniem jest zwałowisko usypane
z utworów pokrywających pokłady węgla wysokości 348 m n.p.m.) położna jest ponad
8
210 m n.p.m. Teren nachylony jest w stronę północno-zachodnią; w najniższym punkcie
poziom gruntu nie przekracza 180 m n.p.m. (dno wyrobiska kopalnianego położone jest
niżej).
Powierzchnia zajmowana przez gminę to 12 482 ha, z czego ponad 30% stanowi
Odkrywkowa Kopalnia Węgla Brunatnego „Bełchatów” S.A. oraz Elektrownia
„Bełchatów” S.A.
Obecnie liczba ludności wynosi 3 953, w tym 1 953 kobiet; gęstość zaludnienia
31,67 osób/km2.
Tabela: Liczba ludności w poszczególnych miejscowościach gminy Kleszczów
w latach 2000 – 2003
Miejscowości
Bogumiłów
Kamień
Dębina
Rogowiec
Antoniówka
Kleszczów
Łuszczanowice
Łękińsko
Czyżów
Wolica
Żłobnica
Ogółem
2000
60
187
160
40
230
790
648
657
139
338
285
3534
2001
40
140
148
40
215
950
642
666
137
348
323
3649
2002
20
131
151
39
215
1043
651
674
135
361
337
3757
2003
12
128
152
39
225
1098
700
693
133
366
338
3884
2.2. ŚRODOWISKO PRZYRODNICZE
Budowa geologiczna
Podłoże
utworów
powierzchniowych
stanowią
utwory
mezozoiczne,
trzeciorzędowe i czwartorzędowe: piaski luźne, piaski słabogliniaste i piaski gliniaste
(utwory polodowcowe - plejstoceńskie i holoceńskie: piaski akumulacji eolicznej oraz
wodnolodowcowej; gliny zwałowe moreny dennej z domieszką żwirów i otoczaków).
Obszar Łuszczanowic i Wolicy charakteryzuje się gliniastymi utworami.
Na terenie gminy znajdują się bogate trzeciorzędowe złoża węgla brunatnego.
Kopalnia Węgla Brunatnego „Bełchatów” położona na terenie gminy wydobywa 57%
węgla brunatnego pozyskiwanego w kraju. Pozostałe kopaliny to najczęściej:
9
•
kruszywa mineralne (pospółka piaszczysto – żwirowa i krzemienna, tłucznie,
klińce i grysy granitowe, wapienne, kwarcytowe),
•
piasek naturalny,
•
łatwo topliwe piaski kwarcowe o wysokiej zawartości SiO2,
•
surowce ilaste o dużej różnorodności parametrów chemicznych, mineralogicznych
i technologicznych,
•
kreda jeziorna,
•
torf i ziemia humusowa.
Są to utwory zalegające na pokładach węgla brunatnego.
Pozyskiwany jest również gips syntetyczny – powstający jako produkt uboczny
w procesie odsiarczania spalin z Elektrowni. Nie jest on naturalnym złożem, niemniej
jednak stanowi surowiec ważny gospodarczo, charakteryzujący się dobrymi parametrami
fizykochemicznymi.
Warunki glebowe
W obrębie gminy Kleszczów występują głównie gleby brunatne, bielicowe
i pseudobielicowe oraz niewielka ilość mad. Na podłożu gliniastym wytworzyły się
najżyźniejsze gleby kompleksu żytniego – okolice Kleszczowa, Łuszczanowic oraz
Wolicy. Gleby brunatne i bielicowe wykorzystywane są w większości jako grunty orne. Na
żwirach i piaskach wodnolodowcowych wykształciły się głównie gleby pseudobielicowe rdzawe, na których występują kompleksy leśne.
Tabela: Klasy bonitacyjne gleb w gminie Kleszczów
Grunty orne
w ha
w%
Klasy gleb
IIIa
24
1
IIIb
162
8
IVa
417
22
IVb
329
17
V
673
35
VI
317
17
Gleby te są w znacznym stopniu zdegradowane – przesuszone w wyniku
prowadzonych od lat prac na rzecz odwodnienia odkrywki KWB (prace te niekorzystnie
odbiły się również na stanie gleb w gminach sąsiednich).
W wyniku prowadzonej działalności przemysłowej i związanego z nią dużego
natężenia transportem, wzrasta zakwaszenie gleb – spowodowane zanieczyszczeniem SO2
i NOx. Obecnie ok. 46% gleb ma odczyn kwaśny i bardzo kwaśny.
10
Największe zmiany gleb i powierzchni gruntów spowodowane są bezpośrednią
działalnością Kopalni – wyrobisko zajmujące obszar 27 km2 oraz zwałowisko
o powierzchni 15 km2.
Wody powierzchniowe
Gmina Kleszczów leży w dorzeczu rzeki Warty. Dział wód Warty i Pilicy
przebiega wzdłuż jej zachodniej granicy. Największy ciek wodny stanowi rzeka Widawka,
płynąca przez wschodnią część gminy - z kierunku południowego w kierunku północnozachodnim. Do Widawki uchodzi rzeka Rakówka oraz dwa kanały odprowadzające wody
kopalniane: Struga Żłobnicka i Struga Aleksandrowska. Przy południowej granicy gminy
znajduje się krótki odcinek rzeki Krasówki.
Na terenie gminy znajdują się 4 zbiorniki retencyjne: największy z nich w Słoku,
wykorzystywany także w celach rekreacyjnych, w Kamieniu i Czyżowie – chętnie
odwiedzane przez wędkarzy oraz Wawrzkowizna.
Wody podziemne
Wody podziemne występują na trzech poziomach – w osadach czwartorzędowych,
kredowych oraz jurajskich.
Obiekty mieszkalne oraz pozostałe obiekty o niewielkim zapotrzebowaniu na wodę
zaopatrywane są z poziomu górnokredowego oraz jurajskiego, przy czym woda z tego
ostatniego poziomu wykorzystywana jest głównie jako woda pitna.
Ujęcia wody zlokalizowane są w:
-
Słoku, Rogowcu, – wykorzystywane do celów przemysłowych,
-
Łuszczanowicach, Łękińsku, – wykorzystywane na potrzeby mieszkańców,
oraz w Bogumiłowie, obecnie jeszcze nie eksploatowane - planowane wykorzystanie do
celów przemysłowych i na potrzeby mieszkańców.
Warunki klimatyczne
Na terenie województwa łódzkiego średnia roczna temperatura powietrza w roku
2001 wynosiła 8,0°C; w 2002 r. 9,1°C. Najcieplejszym miesiącem w roku 2001 r. okazał
się lipiec - ze średnią temperaturą wynoszącą 19,8°C. W 2002 r. najcieplejszym miesiącem
był sierpień, ze średnią temperaturą 20,3°C. Najzimniejszym miesiącem we wskazanym
11
okresie był grudzień, ze średnimi temperaturami wynoszącymi odpowiednio: - 4,0°C oraz
– 5,2°C.
Suma opadów w 2001 r. wyniosła 701mm, w 2002 r. 667mm. Największą sumę
opadów w 2001 r. odnotowano w lipcu - wyniosła 138 mm, a w maju 2002 r. – 126 mm.
Miesiące z najmniejszymi opadami to odpowiednio: styczeń – 19 mm i grudzień – 9 mm1.
Zarówno opady jak i temperatury na terenie gminy Kleszczów występują na
poziomie średnim w stosunku do warunków klimatycznych występujących na obszarze
Polski.
1
GUS, Rocznik statystyczny woj. łódzkiego 2003, s. 283 - 284
12
2.3. TURYSTYKA
Kleszczów jest gminą o charakterze przemysłowo – rolniczym, ukierunkowaną
przede wszystkim na rozwój przemysłu i usług. Rolnictwo i turystyka nie należą do
znaczących gałęzi gospodarki gminy. Niemniej jednak potencjalni turyści korzystać mogą
z usług instytucji kulturalnych, sportowo – rekreacyjnych, których na terenie gminy jest
stosunkowo dużo, a które powstały w odpowiedzi na potrzeby wyższe jej mieszkańców,
w celu utrwalania ich tożsamości kulturowej.
Gminny Ośrodek Kultury, Sportu i Rekreacji, w ramach którego działają domy
kultury: w Łękińsku, w Łuszczanowicach, w Żłobnicy, w Wolicy, Antoniówce oraz
w Kleszczowie, a także świetlice w Czyżowie, Kamieniu i Dębinie, stanowi główną
instytucję kulturalną funkcjonującą na terenie gminy. Jego oferta obejmuje m.in.
organizację dyskotek, wystaw, kiermaszów, festynów, imprez estradowych.
Infrastruktura należąca do Ludowego Klubu Sportowego Omega: stadion sportowy
w Kleszczowie oraz 4 boiska, tworzy warunki dla rozwoju kultury fizycznej w gminie.
Klub posiada zaplecze techniczne umożliwiające uprawianie lekkoatletyki, piłki siatkowej,
koszykówki, tenisa stołowego oraz piłki nożnej. Poza tym szkoły posiadają obiekty
13
umożliwiające uprawianie sportu. Poza tym w Antoniówce funkcjonuje boisko nienależące
do LKS Omega.
Do ważnych obiektów sportowo – rekreacyjnych należą ścieżki rowerowe, których
obecnie na terenie gminy jest ok. 24 km.
Gmina „posiada” tylko jeden zabytek. Jest to, znajdujący się w Łękińsku,
murowany kościół p.w. Św. Jana Chrzciciela - pochodzący z początku XIX w. Bryła
kościoła zbudowana została w stylu klasycystycznym, wnętrze natomiast ma wystrój
eklektyczny. Całość tworzy jednak spójną, harmonijną całość.
Atrakcyjność przyrodnicza terenu jest raczej niska. Warunki fizyczno-geograficzne
i geobotaniczne powodują, iż gmina Kleszczów zaliczana jest do Krainy Północnych
Wysoczyzn Brzeżnych, a szerzej – do Pasa Wyżyn Środkowych. Szata roślinna tej krainy
ma charakter „przejściowy” – występują tu zarówno gatunki charakterystyczne dla terenów
wyżynnych, jak i nizinnych.
Tabela: Lasy na terenie gminy Kleszczów w 2003 r.
Sołectwo – obręby
Antoniówka
Czyżów i obręb Piaski
Dębina
Kamień i obręb Bogumiłów
Kleszczów i obręb Kuców
Łękińsko
Łuszczanowice i obręb
Kolonia Łuszczanowice
Rogowiec
Wolica
Żłobnica i obręb Folwark i
Faustynów
Obręby poza sołectwami
Aleksandrów
Karolów
Stawek
Wola Grzymalina
Ogółem
Powierzchnia lasów
ogółem [ha]
127
424
180
448
35
56
w tym
prywatne państwowe
22
105
48
376
73
107
41
407
27
8
35
21
Udział w powierzchni
sołectwa[%]
40
31
32
30
3
6
201
29
172
21
78
66
44
63
34
3
16
16,4
307
81
226
18
1505
47,9
2964
27,4
1505
3427
463
Skutkiem działania Kopalni oraz Elektrowni powierzchnia lasów uległa znacznemu
zmniejszeniu. Obecnie lasy stanowią 27% powierzchni gminy. Od lat prowadzone są prace
mające na celu przywrócenie pierwotnego stanu środowiska naturalnego w gminie, m.in.
poprzez zalesianie terenów zdegradowanych.
W granicach gminy znajduje się rezerwat przyrody „Łuszczanowice”, utworzony
dla ochrony skupisk jodły - w obszarze północnego krańca ich występowania. Rezerwat
14
ten, liczący 40 ha, położny jest w południowej części gminy. Przez jego obszar przebiega
dydaktyczna ścieżka przyrodniczo - leśna o długości ok. 1700 m. Na terenie rezerwatu
występują: ponad 100-letnie jodły (drzewostan taki zajmuje ponad 60% powierzchni
rezerwatu), sosny, dęby szypułkowe, graby pospolite, świerki pospolite, a w podszyciu:
bez koralowy i kruszyna pospolita.
W starorzeczu rzeki Widawki występują relikty przyrody naturalnej, typowej dla
łęgów nadrzecznych np. czeremcha zwyczajna, chmiel pospolity oraz różne gatunki turzyc.
Dużą atrakcją turystyczną stanowią 2 punkty widokowe na wyrobisko kopalniane
oraz możliwość wycieczki na dno wyrobiska z oglądaniem maszyn wydobywczych i in.
Do celów rekreacyjnych przystosowany jest sztuczny zbiornik wodny w Słoku.
Wędkarze mogą korzystać z wypoczynku nad zbiornikami w Kamieniu i Czyżowie oraz
Wawrzkowizny.
Instytucje zaliczane do infrastruktury turystycznej zlokalizowane na obszarze
gminy:
-
hotel, w którym znajduje się 66 miejsc noclegowych o wysokim standardzie oraz,
-
domki letniskowe w ośrodku „Babie Lato”, w których może nocować jednorazowo
20 osób.
Lokale gastronomiczne, uzupełniające ofertę turystyczną gminy, zlokalizowane są:
-
w Kleszczowie - 3,
-
w Łękińsku - 2,
-
w Łuszczanowicach - 1,
-
w Żłobnicy - 1,
-
w Rogowcu - 5.
Wśród nich jest jedna restauracja i jedna pizzeria - pozostałe to bary.
2.4. ZAGOSPODAROWANIE PRZESTRZENNE
2.4.1. Uwarunkowania ochrony środowiska naturalnego
Wody powierzchniowe
Na terenie gminy Kleszczów objęte monitoringiem WIOŚ są tylko wody rzeki
Widawki oraz wody odprowadzane z terenu kopalni.
15
Stan czystości wód rzeki Widawki badany jest w dwóch punktach pomiarowych:
w Piaskach oraz w Słoku. Na jakość jej wody w Piaskach wpływają:
-
dopływ ścieków odprowadzanych ze Spółdzielni „Moto-Car” w Kodrąbiu,
-
dopływ ścieków z oczyszczalni w Gomunicach,
-
dopływ Kręcica (odbiera ścieki ze stacji paliw w Stobiecku Szlacheckim, gminnej
oczyszczalni w Lgocie Wielkiej oraz Zespołu Szkół Rolniczych w Dobryszycach)
-
dopływ „spod Poraja” (odbiornik ścieków oczyszczalni ścieków Przedsiębiorstwa
Produkcyjno – Rolniczego w Niechcicach oraz oczyszczalni w Kamieńsku, za
pośrednictwem dopływu „spod Kamieńska” (Kamionki).
Wody Widawki, w tym profilu, winny spełniać wymogi I klasy czystości, tymczasem
w 2002 r. były pozaklasowe - ze względu na stężenie azotu azotanowego i chlorofilu-a
i w III klasie czystości ze względu na zanieczyszczenie mikrobiologiczne.
Jakość wody Widawki (w Słoku) kształtowana jest przez:
-
zrzut wód kopalnianych z odkrywki KWB „Bełchatów”,
-
dopływ ze zbiornika retencyjnego Słok,
-
dopływ z oczyszczalni w Kleszczowie i Łękińsku,
-
dopływ ścieków z zakładowej oczyszczalni KWB „Bełchatów”,
-
dopływ Świętojanki.
Wymagana klasa wód na tym odcinku Widawki to II i obecnie w zakresie
wskaźników fizyko-chemicznych i mikrobiologicznych taki stan się utrzymuje, niemniej
jednak w ogólnej ocenie wody zaliczane są do III klasy czystości, ze względu na fakt
przekroczenia norm stężenia chlorofilu-a.
Rakówka – dopływ Widawki prowadzi wody pozaklasowe o bardzo dużych
wskaźnikach zanieczyszczeń, przekraczających ustanowione w tym zakresie normy.
Pozaklasowość wód Widawki w odcinku poniżej ujścia Rakówki jest spowodowana
stanem czystości wód tego dopływu.
Zbiornik Słok nie został objęty monitoringiem jakości wód.
Z terenu kopalni odprowadzane są wody I i II klasy czystości:
-
pochodzące z barier studni odwadniających - I klasa czystości
-
pochodzące z opadów atmosferycznych i wycieków resztkowych - II klasy
czystości. Taka klasa osiągana jest dzięki doczyszczaniu w osadnikach terenowych.
Cieki wód powierzchniowych na terenie gminy Kleszczów, ze względu na ich
wykorzystanie w przemyśle, zostały uregulowane. Powyższe w znaczny sposób
zmniejszyło skuteczność naturalnych mechanizmów ich samooczyszczania.
16
Wody podziemne
Ujęcie wody w Łuszczanowicach objęte jest regionalną siecią monitoringu jakości
wód podziemnych WIOŚ. Woda z tego ujęcia zaklasyfikowana została do klasy II – czyli
jest to woda średniej jakości, o naturalnym chemiźmie, poddana wpływom
antropogenicznym, przydatna do picia - po złożonym procesie uzdatniania (w tym
wypadku odżelaziania).
Ujęcia wody w Łękińsku nie zostały objęte monitoringiem jakości wód WIOŚ.
Woda jest uzdatniana do spożycia - w procesie odżelaziania.
Ujęcia wody wykorzystywanej do celów przemysłowych oraz ujęcie wody będące
w fazie przygotowania w Bogumiłowie, także nie podlegają kontroli jakości.
Źródła zanieczyszczeń wód powierzchniowych i podziemnych
¾ zrzuty ścieków z jednostek wiejskich (w miejscach gdzie istnieje już sieć
wodociągowa, a nie funkcjonuje sieć kanalizacyjna oraz system oczyszczania
ścieków),
¾ ścieki deszczowe, spływające z terenów komunikacyjnych, placów utwardzonych
i stacji paliw,
¾ spływy z terenów rolniczych (nawozy sztuczne, środki ochrony roślin, nawozy
naturalne – obornik, gnojowica),
¾ nieszczelne zbiorniki bezodpływowe przeznaczone na nieczystości płynne;
nielegalne wykorzystywanie nieeksploatowanych studni jako szamb – bezpośrednie
zanieczyszczenie całych poziomów wodonośnych.
Gleby
Na terenie gminy Kleszczów przeważają gleby kwaśnie i bardzo kwaśne – bardzo
zdegradowane, nie przynoszące wysokich plonów - pomimo intensywnego nawożenia.
Wysoki poziom zakwaszenia gleb powodowany jest zanieczyszczeniami przenoszonymi
drogą powietrzną z kierunku Elektrowni „Bełchatów”, Elektrowni „Konin” oraz
bezpośrednio ze szlaków komunikacyjnych oraz transportowych. Z tego powodu 26%
użytków rolnych wymaga koniecznie wapnowania, 24% zabieg ten jest potrzebny, 21%
wskazane byłoby wapnować, co oznacza że 60% powierzchni użytków rolnych wymaga
wapnowania. Poza tym 72% użytków rolnych potrzebuje zwiększonego nawożenia
fosforem, taka sama ilość potasem, 57% magnezem. Najwięcej gleb ubogich w fosfor
występuje w sołectwach: Łuszczanowice, Wolica i Żłobnica. Na terenie Dębiny,
17
Antoniówki i Czyżowa występuje niedobór potasu w glebach. Najmniej magnezu jest
w glebach Żłobnicy, Kleszczowa i Antoniówki.
Kleszczowskie gleby charakteryzują się także wysokim wskaźnikiem wysuszenia
i odwodnienia - wynikiem powstania leja depresyjnego wód podziemnych, służącego
osuszaniu odkrywki Kopalni Węgla Brunatnego „Bełchatów”.
Gleby najbardziej zdegradowane występują na terenie zwałowiska usypanego
z utworów zalegających bezpośrednio nad pokładami węgla oraz samego wyrobiska.
Zwałowisko jest najwyższym sztucznym wzniesieniem na terenie gminy (343 m n.p.m.).
Od lat prowadzone są prace rekultywacyjne na rzecz zalesiania i zadarniania wzgórza.
Wyrobisko natomiast - w swej części południowej - wykorzystywane jest jako
składowisko odpadów nieprzydatnych oraz odpadów paleniskowych pochodzących
z Elektrowni.
Powietrze
Gmina Kleszczów nie została objęta pomiarami jakości powietrza – ani w sieci
monitoringu WIOŚ, czy też WSSE. Należy wskazać, iż pomiary takie prowadzone są na
terenie miasta Bełchatów. Jednakże, z racji odmiennych warunków panujących na obu
obszarach, wyniki pomiarów nie mogą być ekstrapolowane na tereny gminy Kleszczów.
W latach 1996 – 2000 opracowano wstępną ocenę jakości powietrza
w województwie łódzkim, której końcowy raport stwierdza, iż – pomimo bardzo silnego
uprzemysłowienia, bliskości Elektrowni „Bełchatów” oraz zanieczyszczeń emitowanych
przez Elektrownię „Konin” – gmina Kleszczów charakteryzuje się dobrymi, w porównaniu
do gmin sąsiednich, warunkami agrosanitarnymi. Biorąc pod uwagę stężenie SO2 teren
zaliczono do II klasy jakości powietrza; ze względu na zanieczyszczenie NO2 oraz stężenie
pyłu zawieszonego PM10 - do klasy III.
Elektrownia „Bełchatów” wyposażona jest w urządzenia redukujące emisję gazów
i pyłów do atmosfery - w postaci elektrofiltrów suchych o skuteczności 99,8% oraz
Instalację Odsiarczania Spalin metodą mokrą wapienno-gipsową (gmina współfinansowała
proces odsiarczania spalin).
Kolejnym
uciążliwym
dla
środowiska
zakładem
jest
firma
KNAUF
BAUPRODUKTE Bełchatów Sp. z o.o. zajmująca się przetwarzaniem kruszyw.
Ubocznym efektem jej działalności jest wysoki stopień emisji pyłu cementowowapiennego, pomimo faktu, iż silosy (stosowane w procesie przetwarzania) wyposażone są
w filtry tkaninowe, charakteryzujące się 90% skutecznością.
18
Zakład Produkcyjno – Przemysłowy „Rogowiec” Z. Lipiński w Kleszczowie
zajmujący się malowaniem natryskowym wielkopowierzchniowym emituje do atmosfery
węglowodory pierścieniowe aromatyczne i ich pochodne, alkohole alifatyczne, ketony i ich
pochodne. Zakład nie jest wyposażony w żadne urządzenia redukujące wielkość emisji.
Znaczącym emiterem zanieczyszczeń jest również transport samochodowy.
Niewielka ilość zanieczyszczeń emitowana jest przez Zakład Przetwórstwa
Mięsnego i Garmażeryjnego „Smak” w Kleszczowie. Zakład odprowadza do powietrza
śladowe ilości SO2, NO2 oraz pyłu i CO. Źródło emisji stanowi proces spalania oleju
lekkiego w palnikach olejowych.
Pozostałe zakłady przemysłowe zaliczyć należy do mało szkodliwych, bądź
neutralnych względem środowiska naturalnego – nie są zobowiązane do prowadzenia
monitoringu.
Hałas
Na terenie gminy nie ma żadnego punktu pomiarowego hałasu. Zakłady
przemysłowe funkcjonujące na jej obszarze zobowiązane są do przestrzegania norm hałasu
na poziomie dopuszczalnym dla stref przemysłowych.
Przyroda ożywiona
Krajobraz lasów liściastych dębowo-grabowo-lipowych oraz grądów zastąpił
obecnie krajobraz borów mieszanych: sosnowo - dębowych i sosnowych. Kompleksy leśne
zlokalizowane są głównie w pn. części gminy i pełnią obecnie funkcję buforową dla miasta
i gminy Bełchatów - w stosunku do Kopalni oraz Elektrowni „Bełchatów”. Najcenniejszy
kompleks leśny gminy stanowi Uroczysko Łuszczanowice, w obrębie którego
zlokalizowany jest rezerwat przyrody „Łuszczanowice” z drzewostanem jodłowym.
Rezerwat pełni także funkcję kontrolną do badań nad oddziaływaniem kopalni i elektrowni
na lasy. Do gatunków roślin rozwijających się na jego terenie zaliczyć należy fitocenzory
reprezentujące zespół grądu subkontynentalnego w odmianie małopolskiej: jodłę oraz bez
koralowy. Największym zagrożeniem dla lasów jest zanieczyszczenie powietrza
i odwodnienie - choć dotychczas nie stwierdzono negatywnego wpływu BOP na populację
jodły w rezerwacie.
Wynikiem powstania leja depresyjnego, z obszaru gminy znikły siedliska wilgotne
oraz bagienne. Jedynie w sąsiedztwie Widawki zachowały się relikty naturalnej przyrody związane ze starym, naturalnym korytem rzeki (obecne koryto rzeki jest wybetonowane).
19
Odcięcie od corocznych wezbrań, zalewających te zbiorowiska powoduje, iż upodabniają
się one do bagiennych lasów olszowych - wykształcających się w miejscach ze stagnującą
wodą. Zbiorowiska te odegrają ogromne znaczenie w procesie renaturalizacji doliny - po
wycofaniu się leja depresyjnego.
Pobliskie sztuczne zbiorniki wodne w Słoku, Kamieniu i Czyżowie oraz
Wawrzkowizna pełnią obecnie funkcję wtórnego siedliska życia roślin i zwierząt wodnych.
2.4.2. Infrastruktura techniczna
Sieć drogowa
1. Drogi powiatowe
Na terenie Gminy Kleszczów przebiega kilka dróg powiatowych, o łącznej długości
42,7 km. Łączą one gminę z sąsiednimi jednostkami administracyjnymi. Większość dróg
charakteryzuje się bardzo dobrym stanem technicznym. Wzdłuż większości dróg ciągną się
ścieżki rowerowe oraz, na terenie zabudowanym, chodniki. Obecnie do przebudowy
przewidziane są dwie drogi powiatowe o łącznej długości ok. 4,5 km.
Drogi powiatowe to:
¾ droga Kalisko-Sulmierzyce, łącząca się z drogą wojewódzką Bełchatów-Kamieńsk.
¾ droga łącząca Kleszczów z Chorzenicami,
¾ Kleszczów – Brudzice,
¾ Kleszczów – Chabielice.
Poprzez sieć wymienionych dróg powiatowych możliwy jest „płynny” dojazd
z gminy Kleszczów do największych miast w
regionie: Bełchatowa, Piotrkowa
Trybunalskiego, Radomska. Z tych miast możliwy jest dojazd drogami wojewódzkimi
i krajowymi do Gdańska, Warszawy, Wrocławia, Łasku i Częstochowy, Katowic.
2. Drogi gminne
Sieć dróg gminnych posiada łączną długość 74,2 km, w tym:
-
drogi o nawierzchni asfaltowej
- 57,2 km
-
drogi o nawierzchni tłuczniowej
- 12,8 km
-
drogi o nawierzchni gruntowej i żwirowej
- 4,2 km
20
Drogi gminne łączą poszczególne miejscowości gminy, stanowiąc jednocześnie
o płynności ich połączeń z drogami powiatowymi. Umożliwiają dojazd do sąsiednich gmin
i większych miast w regionie.
W większości drogi posiadają bardzo dobry stan techniczny nawierzchni. Duża
część dróg posiada kanalizację deszczową, chodniki lub ścieżki rowerowe. Łączna długość
ścieżek rowerowych na terenie gminy wynosi 24,2 km. W najbliższych latach planowana
jest dalsza rozbudowa i modernizacja sieci drogowej na terenie gminy wraz z rozbudową
sieci ścieżek rowerowych.
3. Gminna obwodnica Kleszczowa
Obwodnica Kleszczowa jest obecnie w fazie budowy (w chwili obecnej
wybudowane są dwa odcinki o łącznej długości 5,5 km) w bezpośredni sposób ma
połączyć gminę Kleszczów (główne miejscowości i strefy przemysłowe zlokalizowane
w Kleszczowie, Żłobnicy i Bogumiłowie) z drogą krajową nr 1 z jednej strony; z drugiej
strony natomiast, poprzez drogi powiatowe, z drogą krajową nr 8 biegnącą w kierunku
Wrocławia.
Wskaźnik dróg publicznych o twardej nawierzchni na 100 km2 w gminie
Kleszczów jest wysoki i wynosi 90,8. Dla porównania w województwie łódzkim – 88,3.
Komunikacja zbiorowa
W każdej miejscowości należącej do gminy znajdują się przystanki PKS. Wobec
powyższego istnieje bezpośrednie połączenie z okolicznymi miejscowościami. Wyróżnić
należy fakt istnienia bardzo dobrego połączenia z Bełchatowem (ok. 15 kursów dziennie),
Radomskiem oraz z Łodzią. Ze wskazanych miast można w sposób bezproblemowy
dojechać do każdej części kraju2.
Istniejąca bocznica kolejowa jest wykorzystywana przy transporcie towarowym.
Sieć wodociągowa i kanalizacyjna
Obecnie gmina jest zwodociągowana w 100%. Łączna długość sieci wodociągowej
wynosi 85 km, w tym 1 032 szt. przyłączy o łącznej długości 15,6 km. Sieć oraz przyłącza
wykonane są z rur polietylenowych o podwyższonej gęstości (PE HD). Wszystkie posesje,
2
www.rozklady.com.pl (28.0 7.2004)
21
zakłady przemysłowe, usługowe itp. są olicznikowane poprzez licznik główny znajdujący
się w studni wodomierzowej, na przyłączu wodociągowym oraz poprzez podliczniki
wewnątrz budynków.
Obecnie gmina zasilana jest w wodę poprzez dwa ujęcia wody:
-
ujęcie wody w Łuszczanowicach o wydajności Qmaxh = 245 m3/h, w skład którego
wchodzą trzy studnie głębinowe oraz,
-
ujęcie wody w Łękińsku o wydajności Qmaxh = 240 m3/h, w skład którego również
wchodzą trzy studnie głębinowe.
Budowane jest ujęcie wody w Bogumiłowie o planowanej wydajności 100 m3/h.
Sieć wodociągowa należy do gminy, a jej użytkownikiem jest Zakład Komunalny
„Kleszczów” Sp. z o.o.
Tabela: Przyrost sieci wodociągowej
Długość sieci [km]
1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002
65
65
66
67
72
73 74,8 81,6 82,7
Liczba budynków przyłączonych (szt.)
800 815 905 923
949
2003
85
1032
22
Tabela: Sieć wodociągowa i kanalizacyjna na terenie gminy Kleszczów w 2002 r.
42,4
993
530
Zużycie wody
w gospodarstwach
na 1
[tys.
mieszkanie
3
m]
[tys. m3]
532,0
0,536
11,6
8,5
10,4
4,3
3,5
4,1
-
244
199
148
111
41
61
83
17
165
102
127
61
33
42
-
107,6
92,2
72,3
65,8
27,2
39,2
48,3
10,5
0,441
0,463
0,489
0,593
0,663
0,643
0,582
0,618
-
8
-
3,3
0,413
-
48
30
3
-
38,0
26,2
1,4
0,792
0,873
0,467
Sieć w [km]
Przyłącza do mieszkań [szt.]
Obszar
wodociągowa kanalizacyjna wodociągowa kanalizacyjna
82,7
Gmina
Poszczególne miejscowości
18,5
Kleszczów
13,5
Łuszczanowice
12,4
Łękińsko
7,2
Wolica
6,0
Czyżów
4,5
Antoniówka
7,1
Żłobnica
2,3
Rogowiec
Bogumiłów–
2,2
Karolów
4,7
Dębina
3,0
Kamień
1,3
Stefanowizna
Wody na potrzeby przemysłowe – głównie Elektrowni „Bełchatów” – pozyskiwane
są z 10 ujęć znajdujących się w Słoku, Rogowcu i Ładzicach, a w przyszłości także
z ujęcia w Bogumiłowie.
Teren o zwartej zabudowie jest w 100% skanalizowany, co oznacza podłączenie do
sieci kanalizacyjnej 55% budynków mieszkalnych znajdujących się na terenie gminy.
Kanalizacja sanitarna posiada łączną długość kanałów głównych rzędu 54,3 km, w tym
564 szt. przyłączy kanalizacyjnych o łącznej długości 7 km.
Na terenach o rozproszonej zabudowie funkcjonuje 97 szt. przydomowych
oczyszczalni ścieków. Planowana jest budowa kolejnych. Ścieki z kanalizacji sanitarnej
odprowadzane są do 4 zbiorczych oczyszczalni ścieków typu BOS, tj.
-
w Kleszczowie BOS 200, o wydajności 200 m3/dobę
-
w Łękińsku BOS 200, o wydajności 200 m3/dobę
-
w Łuszczanowicach BOS 200, o wydajności 200 m3/dobę
-
w Żłobnicy BOS 100, o wydajności 100 m3/dobę.
Oczyszczalnie w Kleszczowie i Łękińsku odprowadzają ścieki do kanału KWB nr 2, dwie
pozostałe do rowów melioracyjnych.
Obecnie rozbudowywana jest oczyszczalnia ścieków w Kleszczowie, celem
osiągnięcia przepustowości rzędu 400 m3/d. W roku 2005 planowana jest rozbudowa
oczyszczalni ścieków w Łękińsku – również do poziomu 400m3/dobę. Właścicielem
23
kanalizacji sanitarnej jest gmina, a użytkownikiem Zakład Komunalny „Kleszczów”
Sp. z o.o.
Tabela: Przyrost sieci kanalizacyjnej
1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003
8
14
17
22
29
34 37,1 40,7 42,4 54,3
Liczba budynków przyłączonych [szt.]
120 200 260 330 370 430 477 504 530 564
W Rogowcu działa Centralna Oczyszczalnia Ścieków, o wydajności 1219 m3/dobę,
obsługująca Elektrownię, a w Piaskach zakładowa oczyszczalnia ścieków KWB
o wydajności 290 m3/dobę. Planowana jest budowa drugiej oczyszczalni ścieków
przemysłowych w miejscowości Bogumiłów.
Bezpośrednim odbiornikiem ścieków płynących z Elektrowni jest Struga
Żłobnicka, a pośrednim Krasówka. Ostatnia jest także odbiornikiem ścieków w zakresie
wód pochodzących z odwodnienia eksploatowanej odkrywki KWB. Są one uprzednio
oczyszczane w osadnikach wód dołowych – zmniejszany jest tym samym ładunek
zawiesiny. Poza tym wody z KWB są także odprowadzane do rzeki Widawki.
W miejscowości Winek wybudowany został zbiornik retencyjno-osadowy, gdzie
retencjonowanie są wody z wgłębienia, charakteryzujące się bardzo wysokimi parametrami
jakości.
Gospodarka odpadami
Na terenie gminy wytwarzane są odpady komunalne oraz znaczna ilość odpadów
przemysłowych. Głównym producentem tych ostatnich jest Elektrownia.
Prowadzona jest segregacja odpadów komunalnych na poziomie indywidualnych
gospodarstw domowych. W roku 2002 wywieziono na wysypisko 3550 m3 odpadów,
pochodzących z 1218 gospodarstw domowych.
Część wyrobiska kopalnianego wykorzystywana jest jako składowisko odpadów
paleniskowych z Elektrowni.
Sieć energetyczna
Sieć elektroenergetyczna na terenie gminy jest zróżnicowana pod względem
własności. Odbiorcy zlokalizowani w strefie przemysłowej Kleszczowa i Bogumiłowa
oraz na terenie osiedla Zacisze zasilani są z sieci elektroenergetycznej stanowiącej
własność gminy –operatorem sieci jest Energoserwis Kleszczów Sp. z o.o.
24
Odbiorcy z terenu zaplecza Elektrowni „Bełchatów” zasilani są z sieci należącej do
Elektrowni, również poprzez operatora – Energoserwis Kleszczów. Pozostali odbiorcy
zasilani są z sieci Zakładu Energetycznego Łódź - Teren S.A.
Gmina Kleszczów w celu obniżenia cen oraz poprawy jakości dostarczanej energii
elektrycznej – dla mieszkańców z terenu Gminy i podmiotów działających na jej terenie
oraz przyszłych inwestorów – podjęła szereg przedsięwzięć inwestycyjnych. Do
powyższych
zaliczyć
należy
bezpośrednie
wyprowadzenie
energii
elektrycznej
z Elektrowni „Bełchatów” S.A. z bloku nr 12 - poprzez rozdzielnię 110 kV EBE pole nr 7.
1. Zrealizowane przez Gminę Kleszczów inwestycje w sieciach 110 kV, 15 kV i 0,4 kV:
a) stacja 110/15 kV Kleszczów „KLE”, wraz z zasilającą linią napowietrzną
dwutorową 110 kV Piaski-Kleszczów o długości 15,6 km,
b) kablowe sieci średniego napięcia 15 kV o długości 13,1 km, wraz ze stacjami
transformatorowymi 15/0,4 kV - w ilości 8 szt. i mocy łącznej transformatorów
3,2 MVA,
c) sieć niskiego napięcia 0,4 kV o długości 16,0 km, wraz z infrastrukturą
towarzyszącą (złącza kablowe, oświetlenie),
d) przyłączenie do rozdzielni 110 kV EBE, poprzez wybudowanie pola liniowego
nr 7 w tej rozdzielni,
e) linia kablowa 110 kV - z rozdzielni 110 kV EBE Elektrowni „Bełchatów” S.A.
do linii napowietrznej dwutorowej Piaski-Kleszczów o długości 8,2 km,
f) linia światłowodowa ze stacji 110/15 kV Kleszczów do siedziby Energoserwisu
Kleszczów,
g) linia kablowa 110 kV do stacji 110/30 kV Grzymalin - KWB „Bełchatów”
S.A., o długości 0,8 km, wraz z linią światłowodową.
W normalnym układzie pracy energia elektryczna, dla potrzeb odbiorców
zasilanych z sieci elektroenergetycznej Gminy Kleszczów, pobierana jest bezpośrednio
z Elektrowni „Bełchatów” S.A., z bloku nr 12. Dla zasilania rezerwowego odbiorców
stworzono możliwość zasilania z sieci ZEŁT S.A. oraz z sieci PSE S.A.
Energoserwis Kleszczów Sp. z o.o. występuje również jako operator sieci
rozdzielczych na terenie Zaplecza Wspólnego Użytkowania w Rogowcu (ZWU
w Rogowcu), działając z upoważnienia
Elektrowni „Bełchatów” S.A. – na sieciach
należących do Elektrowni Bełchatów.
25
Sieci 15 kV na Zapleczu Wspólnego Użytkowania w Rogowcu – jako element sieci
rozdzielczych, których operatorem jest Energoserwis Kleszczów Sp. z o.o. – zasilane są
poprzez sieci rozdzielcze Zakładu Energetycznego Łódź Teren S.A.
Na całość sieci Zaplecza Wspólnego Użytkowania składają się:
-
linie kablowe średniego napięcia 15 kV o łącznej długości 5,5 km,
-
stacje transformatorowe 15/0,4 kV - w ilości 10 szt., o łącznej mocy 12,6
MVA,
-
linie niskiego napięcia 0,4 kV o długości 19 km.
Sieć rozdzielcza Gminy Kleszczów może być zasilana z rozdzielni 110 kV EBE
Elektrowni „Bełchatów” S.A. w układzie:
-
kiedy blok nr 12 pracuje – z bloku nr 12,
-
poprzez transformator TB 12 z sieci 400 kV PSE S.A. gdy odstawiony jest blok
nr 12,
-
lub z sieci rozdzielczej ZEŁT S.A., z odczepu linii 110 kV Piaski – Gorzkowice.
Energia elektryczna z rozdzielni 110 kV EBE Elektrowni „Bełchatów” S.A. jest
wyprowadzona do stacji 110/15 kV Kleszczów i wydzielonego systemu nr 3 szyn stacji
110/30 kV Grzymalin, poprzez linię kablowo – napowietrzną oraz odczep kablowy linii
110 kV Elektrownia Bełchatów-Kleszczów-Grzymalin.
Gmina Kleszczów w chwili obecnej rozbudowuje Strefę Przemysłową Kleszczów
i realizuje budowę dwóch nowych: strefy Przemysłowej Bogumiłów, strefy Przemysłowej
Żłobnica oraz rozbudowuje sieć dla zasilania nowych terenów pod budownictwo.
Sieć Zakładu Energetycznego średniego i niskiego napięcia zasilana jest ze stacji
110/15 „Rogowiec Stary”.
Sieci obsługiwane przez ZEŁ-T S.A. w miejscowościach Antoniówka i Żłobnica –
zmodernizowane przez ZEŁ-T S.A oraz w miejscowościach Kleszczów, Łuszczanowice,
Wolica, Łękińsko - zmodernizowane przez Gminę Kleszczów w latach 1992-1996 – są
w stanie technicznym dobrym.
W gorszym stanie technicznym są nie modernizowane sieci w Czyżowie, Dębinie,
Kamieniu, Rogowcu oraz cała sieć rozdzielcza 15 kV na terenie gminy, stanowiąca
własność Zakładu Energetycznego.
26
Na terenie gminy znajdują się również stacje elektroenergetyczne:
st. 220/110 „Kopalnia”
- własność ZEŁ-T S.A.
st. 110 kV „Piaski”
- własność ZEŁ-T S.A
st. 110/30 Sgs3 „Grzymalin” - własność KWB Bełchatów S.A.
st. 110/30 Sgs4 „Karolów” - własność KWB Bełchatów S.A.
Sieć gazociągowa
Gmina jest właścicielem 100% sieci gazociągowej znajdującej się na jej terenie.
W roku 2003 do sieci gazociągowej podłączone były 742 budynki mieszkalne, co oznacza,
iż 72% ogółu mieszkań z terenu gminy było podłączonych do gazociągu. Pozostałe
korzystają z gazu dostarczanego za pomocą butli lub nie korzystają z niego w ogóle.
Obecnie gmina Kleszczów zużywa ok. 400m3/h gazu w okresie zimowym i ok. 50m3/h
gazu w okresie letnim. W Czyżowie znajduje się stacja pomiarowa dla gminy.
Maksymalnie może przez nią przepłynąć ok. 6000 m3 gazu/h.
Tabela: Przyrost sieci gazociągowej
1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003
70
70
70
70
74
75
75
76
77
77
480 520 560 583 602 644 667 681 712 742
Gmina zaopatrywana jest gazociągiem średniego ciśnienia o dopuszczalnym
ciśnieniu 0,4 MPa. Przeciętne ciśnienie w gazociągu wynosi ok. 0,195 Mpa.
System przesyłu informacji i łączności
Gmina Kleszczów posiada własną infrastrukturę telefoniczną na którą składa się:
-
sieć kablowa o długości 147 km, w tym 47 km sieci światłowodowej,
-
telefoniczna centrala cyfrowa ALCATEL E - 10 B,
-
centrala DGT SKB Milenium,
-
4 koncentratory,
-
węzeł CISCO AS 5300, umożliwiający dostęp wdzwaniany dla klientów
internetowych.
która pozwala na zapewnienie każdemu zainteresowanemu pełnego zakresu usług po
konkurencyjnych cenach:
-
usług telefonii stacjonarnej,
27
-
usług szybkiej transmisji danych POLPAK – T,
-
usług ISDN,
-
usług stałego dostępu do internetu – SCI,
-
dzierżawy łączy.
Głównym operatorem telefonii jest Agencja Rozwoju Regionalnego „ARREKS”,
z siedzibą w Kleszczowie. Centrala telefoniczna posiada możliwości rozwojowe.
Na koniec II kwartału 2004 r. na terenie Gminy Kleszczów z usług telefonii
stacjonarnej korzystało 1145 abonentów, w tym 54 podmioty prowadzące działalność
gospodarczą, co oznacza, że każda rodzina posiada telefon, a 1/3 spośród ogółu stały
dostęp do internetu.
Tabela: Przyrost sieci telekomunikacyjnej
1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003
107 107 107 112 115,7 124,3 128,1 133,2 141,1 146,5
660 850 885 922 977 1021 1053 1069 1113 1131
2.5. GOSPODARKA
Gmina Kleszczów należy do gmin o charakterze przemysłowo – rolniczym, przy
czym przemysł daje zatrudnienie ogromnej większości zatrudnionych. Działania gminy
nakierowane są przede wszystkim na rozwój przedsiębiorczości. Prowadzona jest
ekspansywna polityka mającą na celu pozyskanie nowych inwestorów. Zadanie powyższe
powierzono Fundacji Rozwoju Gminy Kleszczów. Zajmuje się ona promocją gminy,
popieraniem przedsiębiorczości (Fundusz Popierania Przedsiębiorczości), prowadzi
szkolenia dla mieszkańców gminy np. kursy komputerowe, nauczanie języków obcych,
przyuczanie do nowych zawodów lub na potrzeby konkretnych firm. W zakresie działania
Fundacji znajduje się również zadanie sprzedaży gruntów dla inwestorów i promocja
oferty inwestycyjnej.
Działalność wspomagającą rozwój małej i średniej przedsiębiorczości prowadzi
Agencja Rozwoju Regionalnego ARREKS. W zakres jej kompetencji wchodzą:
-
organizacja szkoleń i doradztwo dla MŚP – powołała do tego celu Ośrodek
Szkolenia Zawodowego ADEPT
-
promocja gospodarcza regionu
28
-
działalność pożyczkowa
-
zarządzanie Inkubatorem Przedsiębiorczości (utworzonym w styczniu 2004 r. przez
Agencję)
Zakres działań Inkubatora Przedsiębiorczości obejmuje:
•
udostępnienie taniej powierzchni do prowadzenia działalności
•
zapewnienie
doradztwa
organizacyjnego,
ekonomicznego,
prawnego
i finansowego,
•
udostępnienie firmie możliwości bezpłatnego podłączenia telefonu, faksu
i Internetu,
•
udostępnienie usług sekretarsko-biurowych,
•
możliwość korzystania z kontaktów i ofert będących w posiadaniu IP,
•
możliwość korzystania z usług szkoleniowych,
•
pomoc w pozyskiwaniu informacji o funduszach strukturalnych.
Ważną rolę w rozwoju przedsiębiorczości pełni Gminne Centrum Informacji
Kleszczów utworzone przez Urząd Gminy w Kleszczowie, przy współpracy Powiatowego
Urzędu Pracy w Bełchatowie, Agencji Rozwoju Regionalnego ARREKS i Gminnego
Ośrodka Pomocy Społecznej w Kleszczowie. Do głównych celów GCI należą: zwiększenie
szans osób bezrobotnych na podjęcie zatrudnienia lub rozpoczęcie własnej działalności
gospodarczej, nawiązanie współpracy z lokalnymi firmami i przedsiębiorcami oraz
wyrównanie dysproporcji w dostępie do nowoczesnych technologii przekazu informacji
Poza tym, na terenie gminy, utworzono 4 strefy przemysłowe o łącznej powierzchni
300 ha:
-
w Rogowcu (zaplecze Elektrowni),
-
w Kleszczowie,
-
w Żłobnicy,
-
w Bogumiłowie.
Pierwsze 3 strefy przeznaczone są pod inwestycje o charakterze produkcyjnym
i usługowym, czwarta, o powierzchni 120 ha – pod budowę zakładów zajmujących się
nowoczesnymi technikami przetwarzania odpadów.
Inwestorzy lokujący swoje zakłady w strefach mogą korzystać z szeregu ulg
i zwolnień z podatków. Tereny przeznaczone pod inwestycje mają uregulowany status
prawny i doprowadzone media.
29
Ponadto ceny gruntów przeznaczonych pod inwestycje są niskie; wprowadzono
możliwość korzystania z tańszej energii elektrycznej, pochodzącej bezpośrednio
z Elektrowni „Bełchatów” – doprowadzanej za pomocą własnej linii zasilającej.
W rolnictwie zatrudniona jest niewielka część mieszkańców gminy – 22%
pracujących, choć grunty orne zajmują powierzchnię 5 198 ha, co stanowi 42% ogółu
powierzchni gminy.
W 2002 r. w powiecie bełchatowskim 0,6% pracujących zajmowało się rolnictwem,
łowiectwem i leśnictwem; 66,3% pracowało w przemyśle i budownictwie; 15,8%
w usługach rynkowych i 17,3% w usługach nierynkowych3.
W 2002 r. w gminie Kleszczów pracę w przedsiębiorstwach zatrudniających
powyżej 9 osób znalazło 17 886 osób, z czego: w przemyśle 16 057, w budownictwie 850,
w handlu i naprawach 37, edukacji 84, ochronie zdrowia i opiece społecznej 384.
Pracujący w gospodarce narodowej w 2002 r.
przemysł
94,09%
budownictwo
handel i naprawy
edukacja
0,22%
4,98%
0,49%
0,22%
ochrona zdrowia i opieka
społeczna
Należy zaznaczyć, iż zakłady znajdujące się na terenie gminy dają zatrudnienie
znacznie większej liczbie ludności niż liczy populacja mieszkańców gminy Kleszczów.
W 2002 r. w gminie mieszkało 2 889 osób w wieku produkcyjnym. Jednocześnie,
w omawianym roku, zarejestrowanych w urzędzie pracy było 269 bezrobotnych
mieszkańców gminy, z czego pozostających bez pracy powyżej 12 miesięcy – 100, w tym
bezrobotnych kobiet – 158; 25 absolwentów szkół ponadpodstawowych; bezrobotnych
z prawem do zasiłku – 575.
GUS, Rocznik statystyczny województwa Łódzkiego 2003, s. 73
GUS, Rocznik..., s. 134
5
GUS, Rocznik ..., s. 147
3
4
30
W strukturze zatrudnienia sektor publiczny nie odgrywa znaczącej roli. Na 230
podmiotów gospodarki narodowej, zarejestrowanych w rejestrze REGON w 2002 r., liczba
jednostek publicznych wyniosła 22.6
Tabela: Ważniejsze zakłady przemysłowe
L.p.
NAZWA
LICZBA
ZATRUDNIONYCH
LOKALIZACJA
1.
Kopalnia Węgla Brunatnego
BEŁCHATÓW S.A.
9580
górnictwo
Rogowiec,
gm. Kleszczów
2.
Elektrownia BEŁCHATÓW S.A.
4940
energetyka
Rogowiec,
gm. Kleszczów
3.
Energomontaż Północ - Bełchatów,
Sp. z o.o.,
450
4.
SEMPERTRANS Bełchatów S.A.
286
5.
Towarzystwo Gospodarcze
„BEWA” Sp. z o.o.
250
produkcja wód i napoRogowiec,
jów, wykonywanie
gm. Kleszczów
konstrukcji stalowych
6.
TEICH Poland Sp. z o.o.
129
produkcja opakowań
dla art. spożywczych
Rogowiec,
gm. Kleszczów
7.
KWH Pipe Poland Sp. z o.o.
104
produkcja rur
polietylenowych
Kleszczów
ul. Przemysłowa
8.
CAT Polska Sp. z o.o.
70
9.
KNAUF Bełchatów Sp. z o.o.
63
10. COLEP Polska Sp. z o.o.
63
11. KNAUF Bauprodukte Sp. z o.o.
35
12. ARIX Sp. z o.o.
54
13. KERSTEN EUROPE Sp. z o.o.
22
6
BRANŻA
budownictwo, roboty
montażowe
produkcja mieszanek
gumowych i gumowych taśm przenośnikowych
dystrybucja nowych
samochodów do sieci
dilerskiej
produkcja płyt
gipsowo-kartonowych
Rogowiec,
gm. Kleszczów
Rogowiec,
gm. Kleszczów
Rogowiec,
gm. Kleszczów
Rogowiec,
gm. Kleszczów
produkcja i konfekcjo- Kleszczów,
nowanie kosmetyków ul. Przemysłowa
produkcja mat.
budowlanych
(zaprawy, kleje, masy
samopoziomujące)
producent artykułów
czystości, higieny
osobistej w domu
i firmie; gąbki
kuchenne,
gięcie i walcowanie na
zimno profili, blach,
kształtowników i rur.
Rogowiec,
gm. Kleszczów
Kleszczów
ul. Przemysłowa
Kleszczów
ul. Przemysłowa
31
Największym pracodawcą w gminie jest kopalnia węgla brunatnego oraz
elektrownia, dające łącznie zatrudnienie ponad 80% ogółu zatrudnionych.
Rynek Małych i Średnich Przedsiębiorstw rozwija się prężnie, rośnie liczba
przedsiębiorstw
usługowych
i
produkcyjnych,
szczególnie
handlowych,
usług
budowlanych oraz transportowych. Wśród MŚP popularne jest samozatrudnienie –
w 2002 r. było zarejestrowanych 117 takich przedsiębiorstw. Poza tym, we wskazanym
roku, na terenie gminy działało 47 spółek prawa handlowego oraz 10 spółek cywilnych
i 2 spółdzielnie7.
Tabela: Podmioty gospodarcze wybranych branży działające na terenie gminy
Kleszczów w latach 1994 – 2003
Rodzaj działalności
Betoniarstwo
Cegielnia
Handel
Inne
Mechanika pojazdowa
Młynarstwo
Murarstwo
Piekarnictwo
Skup zwierząt
Stacja paliw
Stolarstwo
Ślusarstwo
Tartak
Transport
Usługi budowlane
Usługi leśne
Usługi rolnicze
Ogółem
1994
2
1
20
14
3
1
1
3
-6
9
1
61
1995
2
1
31
16
3
1
1
1
5
6
11
2
5
85
1996
2
1
37
23
2
2
1
1
1
4
6
11
6
6
103
1997
1
1
51
21
3
3
1
1
1
3
5
14
5
6
116
1998
2
1
44
28
3
2
1
1
1
3
6
16
6
5
119
1999
2
44
38
6
2
1
1
1
4
4
17
7
5
132
2000
2
36
43
8
1
1
1
1
4
7
21
7
4
136
2001
2
44
45
6
2
1
1
1
6
1
8
20
7
4
148
2002
1
45
42
7
2
1
1
1
6
1
8
23
7
4
149
2003
1
46
42
7
2
1
1
1
7
1
11
24
6
4
153
Tabela: Podmioty gospodarcze wybranych branży działające na terenie gminy
Kleszczów w latach 1994 – 2003
1994
1995
1996
1997
1998
1999
2000
2001
2002
2003
7
Ogółem Handel obwoźny Sklepy, hurtownie Usługi, produkcja Gastronomia
61
8
12
35
6
85
11
19
47
8
103
15
21
59
8
116
18
30
60
8
119
17
24
67
11
132
17
24
76
15
136
15
19
86
16
148
19
23
88
18
149
21
21
91
16
153
23
21
94
15
32
Liczba pracujących wyłącznie lub głównie w swoim gospodarstwie rolnym
w 2002 r. wyniosła 474 osoby (w tym 235 kobiet) tj. 26% ogółu ludności aktywnej
zawodowo, a 30% ludności pracującej. Liczba gospodarstw rolnych wyniosła 765, z czego
prowadzących działalność rolniczą – 541; prowadzących wyłącznie działalność
pozarolniczą tylko 7; prowadzących działalność rolniczą i pozarolniczą – 74; nie
prowadzących ani działalności rolniczej; ani pozarolniczej 143.
Działalność pozarolnicza to przede wszystkim przetwórstwo przemysłowe – 28
gospodarstw, handel – 6, budownictwo – 4, transport i magazynowane – 2. Liczba
gospodarstw prowadzących działalność pozarolniczą w obrębie dwóch lub więcej sekcji
wyniosła 128.
Tabela: Średnia wielkość gospodarstwa w 2003 r.
Sołectwo
Liczba gospodarstw
Antoniówka
Czyżów
Dębina
Kamień
Kleszczów
Łękińsko
Łuszczanowice
Rogowiec + Biłgoraj
Wolica
Żłobnica
Razem
36
27
25
19
72
95
113
8
67
46
508
Powierzchnia
ogólna gospodarstw
264,79
200,14
179,00
142,75
424,79
450,84
554,50
33,11
340,15
300,25
2890,32
Średnia wielkość
gospodarstwa [ha]
7,35
7,41
7,16
7,51
5,90
4,74
4,91
4,14
5,07
6,52
5,69
Struktura gospodarstw rolnych w gminie Kleszczów ma charakter rozdrobniony.
Najwięcej gospodarstw (41,6%) wykazuje powierzchnie od 2 do 5 ha. Gospodarstwa
o powierzchni większej niż 10 ha stanowią 7.9% ilości wszystkich gospodarstw.
Gospodarstwa prowadzone są w znacznej części na potrzeby własne. Dla
niewielkiej liczby osób stanowią główne źródło utrzymania i jedyne miejsce pracy, choć
użytki rolne stanowią 41% powierzchni gminy.
8
GUS, Podstawowe informacje ze spisów powszechnych 2002, Kleszczów, gmina wiejska, s. 67
33
Tabela: Użytkowanie gruntów w gospodarstwach rolnych na dzień 31.05.2004 r.
Ogółem
W tym w gospodarstwach indywidualnych
w ha w %
w ha
w%
12 482 100,0
3 821
100,0
Ogółem
5 131 41,0
2 719
71,0
Użytki rolne
Grunty orne
3 985 32,0
2 197
57,5
w tym odłogi
360
2,9
360
9,4
ugory
78
0,6
78
2,0
Sady
10
0,1
10
0,2
Łąki
516
4,0
398
10,4
Pastwiska
620
4,9
114
2,9
463
12,0
Lasy i grunty leśne 3 155 34,0
4 196 25,0
639
17,0
Pozostałe grunty
Wyszczególnienie
Tabela: Mechanizacja rolnictwa w 2002 r.
Wyszczególnienie
Ogółem [szt.] W przeliczeniu na 100 gospodarstw W przeliczeniu na 100 ha
Agregaty uprawowe
77
15,2
2,64
Dojarki bańkowe
1
0,2
0,03
Dojarki rurociągowe
12
2,4
0,41
Kombajny zbożowe
5
0,9
0,17
Kombajny ziemn.
32
6,3
1,1
Kopaczki do ziemn.
14
2,8
0,48
Kosiarki ciągnikowe
2
0,4
0,07
Ładowacze chwyt.
67
13,2
2,3
Opryskiwacze
5
0,9
0,17
Prasy zbierające
3
0,6
0,1
Przyczepy zbierające
98
19,3
3,37
Rozrzutnik obornika
13
2,6
0,45
Rozsiewacz nawozów
29
5,7
1
Sadzarki do ziemn.
97
19,1
3,33
Schładzarki do mleka
2.6. SFERA SPOŁECZNA
2.6.1. Sytuacja demograficzna i społeczna terenu
Liczba ludności zamieszkującej w gminie Kleszczów wynosi niecałe 4 tys. Od lat
obserwuje się tendencję wzrostową, spowodowaną dodatnim przyrostem naturalnym
oraz dodatnim saldem migracji. W 2002 r. saldo migracji w liczbach bezwzględnych
wynosiło 123 osoby, w przeliczeniu na 1000 mieszkańców 32 (powiat bełchatowski
w 2002 r. 0,5 na 1000 mieszkańców); przyrost naturalny 15 osób, na 1000 mieszkańców
4,0. W 2003 r. odpowiednio 142 (36) i 35 (8,9).
34
W województwie łódzkim – w wyniku ujemnego przyrostu naturalnego, który
w 2002 wynosił -3,4 oraz ujemnego salda migracji, które w omawianym roku wynosiło
-0,6 – spada liczba ludności.
Tabela: Ludność gminy Kleszczów w latach 2000 – 2003
Miejscowości
Bogumiłów
Kamień
Dębina
Rogowiec
Antoniówka
Kleszczów
Łuszczanowice
Łękińsko
Czyżów
Wolica
Żłobnica
Ogółem
2000
60
187
160
40
230
790
648
657
139
338
285
3534
2001
40
140
148
40
215
950
642
666
137
348
323
3649
2002
20
131
151
39
215
1043
651
674
135
361
337
3757
2003
12
128
152
39
225
1098
700
693
133
366
338
3884
Struktura wiekowa mieszkańców gminy również jest korzystna – ludności w wieku
poprodukcyjnym jest mniej niż w przedprodukcyjnym (liczonym do 18 roku życia).
Stosunkowo korzystnie wygląda proporcja liczby ludności w wieku nieprodukcyjnym
i produkcyjnym: 1 do ponad 2. O młodości społeczności kleszczowskiej świadczy również
wysoki wskaźnik płodności kobiet, który w 2002 r. osiągnął wartość 58,4, podczas gdy
w województwie łódzkim wynosił wówczas tylko 33,1, a na łódzkich wsiach – 41,6.
Tabela: Struktura wiekowa mieszkańców gminy Kleszczów w roku 2004
Grupa wiekowa
Ogółem Mężczyźni Kobiety
0–3
176
92
84
4–7
206
103
103
8 – 18
609
313
296
19 – 60 kobiety
1085
1085
19 – 65 mężczyźni 1218
1218
Powyżej 65
611
251
360
Razem
3953
2025
1928
Do scharakteryzowania struktury demograficznej gminy służą m.in. współczynniki
obciążenia
ekonomicznego,
wskazujące
proporcje
pomiędzy
grupami
ludności
nieprodukcyjnej (przed i poprodukcyjnej) w stosunku do grupy czynnej zawodowo.
Proporcje pomiędzy powyższymi grupami pozwalają na ocenę problemów, z jakimi będzie
się spotykać gmina przy realizacji polityki społecznej oraz przy rozwiązywaniu problemów
związanych z ekonomiczną egzystencją ludności gminy Kleszczów.
35
STRUKTURA DEMOGRAFICZNA LUDNOŚCI W ROKU 20029 i w 2004*.
Rok
2002 2004
* liczba ludności........................................................
3592 3953
L
w tym mężczyzn................................................
1811 2025
Lm
w tym kobiet .....................................................
1781 1928
Lk
* liczba ludności w wieku przedprodukcyjnym.........
901
991
Ld
w tym chłopców.................................................
471
508
Ldm
w tym dziewcząt.................................................
430
483
Ldk
* liczba ludności w wieku produkcyjnym....................
2083 2303
Lp
w tym mężczyzn................................................
1128 1218
Lpm
w tym kobiet......................................................
955
1085
Lpk
* liczba ludności w wieku poprodukcyjny.................
608
611
Ls
w tym mężczyzn.............................................
212
251
Lsm
w tym kobiet...................................................
396
360
Lsk
* współczynniki charakteryzujące strukturę demograficzną ludności:
współczynnik feminizacji [%]....................................
98
95
100*Lk/Lm
Wdz [%]......................................................................
43
43
100*Ld/Lp
Ws [%]........................................................................
29
27
100*Ls/Lp
Wo [%].......................................................................
72
70
100*(Ld+Ls)/Lp
współczynnik starości dem. Wsd [%]........................
17
15
100*Ls/L
współczynniki obciążenia ekonomicznego:
*W roku 2004 liczba ludności w wieku przedprodukcyjnym liczona jest dla osób w wieku 0-18 lat
i odpowiednio ludność w wieku produkcyjnym to osoby od 19 roku życia, a w roku 2002 osoby w wieku
przedprodukcyjnym to 0-17 -latkowie i a produkcyjnym to 18-60/65 -latkowie, co oznacza, że faktycznie
wskaźniki Wo nie poprawił się tak znacznie jak na to wskazuje jego wartości, wskaźnik Wdz nieznacznie się
pogorszył, natomiast wskaźnik Ws jest jeszcze bardziej korzystny niż na to wskazuje porównanie jego
wartości z prezentowanych lat.
W gminie Kleszczów mieszka więcej mężczyzn niż kobiet, a tendencja ta się
pogłębia. Należy jednak zaznaczyć, iż wskaźnik ten osiąga różne wartości w różnych
grupach wiekowych. W starszych grupach wiekowych występuje przewaga kobiet nad
mężczyznami,
która
spowodowana
jest
nadumieralnością
mężczyzn
w
wieku
poprodukcyjnym. Natomiast w województwie łódzkim (wskaźnik feminizacji wynosił
w 2002 r. 109) i w kraju proporcja jest odwrotna – występuję przewaga kobiet. Podczas
gdy w Kleszczowie przewaga mężczyzn w wieku przedprodukcyjnym i produkcyjnym jest
9
Wskaźniki zostały policzone na podstawie danych z roku 2002, by była możliwość porównania ich ze
wskaźnikami wojewódzkimi, a najnowsze dane dotyczące całego województwa są właśnie z tego roku.
36
na tyle duża, że nie równoważy jej odwrócenie proporcji w grupie osób starszych,
w województwie łódzkim i w Polsce przewaga liczebna mężczyzn w młodszych grupach
jest znacznie mniejsza niż przewaga kobiet w wieku poprodukcyjnym.
W Kleszczowie korzystny jest wskaźnik Wdz, świadczący o młodości populacji
i możliwości w przyszłości zastąpienia obecnie pracujących młodszym pokoleniem
(woj. łódzkim Wdz wynosił 33). Natomiast proporcja liczby ludności w wieku
poprodukcyjnym do ludności w wieku produkcyjnym oraz wskaźnik Wo jest mniej
korzystna w Kleszczowie, niż średnia z terenu województwa (Ws = 27 i Wo = 60),
niemniej ma tendencję do poprawy. Należy zaznaczyć, że wysoki wskaźnik Wo jest
w znacznym stopniu „zasługą” dużej liczby osób w wieku przedprodukcyjnym, co jest
korzystnym zjawiskiem. Udział ludzi starszych w ogólnej liczbie ludności utrzymuje się na
poziomie średniej wojewódzkiej.
Wyższe
Poziom wykształcenia ludności
gminy Kleszczów
Policealne
Średnie zawodowe
11%
1% 6% 2%
15%
3%
39%
Średnie
ogólnokształcące
Zasadnicze zawodowe
Podstawowe ukończone
23%
Podstawowe
nieukończone
Kursy rolnicze
Poziom
wykształcenia
mieszkańców
gminy
w
porównaniu
do
danych
ogólnopolskich jest gorszy – osób z wykształceniem wyższym, policealnym i średnim jest
mniej niż w kraju. Natomiast osoby z wykształceniem co najwyżej zasadniczym
zawodowym stanowią 74 % ludności, gdy w kraju ta grupa stanowi 56%.
37
Tabela: Poziom wykształcenia mieszkańców gminy w 2002r. (w wieku 13 lat
i więcej)10
Wykształcenie
Ogółem Ogółem [%] Ogółem w kraju [%]11
Ogółem
2954
100,00
100,0
Wyższe
167
5,65
9,9
Policealne
59
2,00
3,2
Średnie zawodowe
440
14,90
28,3
Średnie ogólnokształcące
96
3,25
Zasadnicze zawodowe
680
23,02
23,2
1177
39,84
29,8
Podstawowe nieukończone
327
11,07
5,6
Kursy rolnicze
31
1,05
Tabela: Poziom wykształcenia mieszkańców gminy w 2003 r. (w wieku 13 lat i więcej)
Wykształcenie
Ogółem Ogółem [%] Kobiety Kobiety[%] Mężczyźni Mężczyźni[%]
Ogółem
3194
100,0%
1594
100,0%
1600
100,0%
Wyższe
185
5,8%
110
6,9%
75
4,7%
Policealne
67
2,1%
54
3,4%
13
0,8%
Średnie zawodowe
476
14,9%
265
16,6%
211
13,2%
Średnie ogólnokształcące
104
3,3%
80
5,0%
24
1,5%
Zasadnicze zawodowe
735
23,0%
245
15,4%
490
30,6%
1273
39,9%
614
38,5%
659
41,2%
Podstawowe nieukończone
354
11,1%
226
14,2%
128
8,0%
Kobiety są lepiej wykształcone od mężczyzn. 32% z nich posiada wykształcenie co
najmniej średnie, mężczyzn tylko 20,2%. 6,9% kobiet posiada wykształcenie wyższe
- mężczyzn tylko 4,7%. Należy jednak zaznaczyć, że mniejsza liczba mężczyzn,
w stosunku do liczby kobiet, nie posiada nawet wykształcenia podstawowego.
2.6.2. Warunki i jakość życia mieszkańców
Mieszkalnictwo
Na terenie gminy w 2003 roku znajdowało się 1 045 budynków mieszkalnych;
1 279 budynków gospodarczych; 27 usługowych oraz 43 budynki nie mieszczące się
w żadnej z powyższych kategorii.
Wszystkie budynki podłączone są do sieci wodociągowej; 564 do kanalizacji, co
stanowi 100% budynków w zwartej zabudowie, a 55% budynków mieszkalnych, 742 do
10
Umieszczono dane z roku 2002 z powodu konieczności porównywania danych z jednego okresu, a
najnowsze dane o poziomie wykształcenia w województwie Łódzkim GUS są właśnie z tego roku.
11
GUS, Raport z wyników Narodowego Spisu Powszechnego Ludności i Mieszkań 2002, www.gus.pl
(02.08.2004)
38
gazociągu, co stanowi 72% budynków mieszkalnych; telefon stacjonarny znajduje się
praktycznie w każdym mieszkaniu.
Tabela: Struktura przestrzenne zamieszkania w 2003 r.
Sołectwo
Liczba mieszkańców Liczba budynków mieszkalnych Liczba osób na 1 budynek
207
54
3,8
Antoniówka
137
38
3,6
Czyżów
154
58
2,7
Dębina
150
51
2,9
Kamień
1080
255
4,1
Kleszczów
648
192
3,4
Łękińsko
681
184
3,7
Łuszczanowice
82
17
4,8
Rogowiec
406
104
3,9
Wolica
339
92
3,7
Żłobnica
3884
1045
3,6
Ogółem
Średnia liczba osób na jeden budynek mieszkalny (w gminie występuje zabudowa
jednorodzinna) jest mniej korzystna niż w woj. łódzkim, gdzie wynosi 2,96 osoby na
mieszkanie. Kleszczów jest największym sołectwem w gminie – Rogowiec najmniejszym,
przy czym w Rogowcu występuje największa średnia liczba osób przypadających na
1 budynek mieszkalny. Najkorzystniejszy wskaźnik dotyczący liczby osób przypadających
na budynek występuje w miejscowości Dębina.
Tabela: Struktura własności budynków mieszkalnych w 2002 r.
Własność
Budynki Mieszkania
837
871
Osób fizycznych
9
33
Gminy
6
6
Skarbu państwa
2
2
Zakładów pracy
7
16
Pozostałych podmiotów
Wspólna z wyodrębnieniem własności
2
3
lokali mieszkalnych
Wspólna bez wyodrębnienia własności
1
1
lokali mieszkalnych
Źródło: Podstawowe informacje..., s. 64
Mieszkania zamieszkałe
na stałe
865
25
6
2
15
3
1
Zdecydowana większość budynków mieszkalnych stanowi własność osób
fizycznych.
39
Bezpieczeństwo publiczne
Na terenie gminy zlokalizowany jest jeden posterunek policji oraz 8 jednostek
OSP: w Antoniówce, Dębinie, Kamieniu, Kleszczowie, Łękińsku, Łuszczanowicach,
Wolicy i Żłobnicy. Jednostki te posiadają łącznie: 3 samochody pożarnicze typu lekkiego,
1 samochód typu lekkiego - do ratownictwa drogowego, 3 samochody typu średniego,
w tym 1 terenowy oraz 1 samochód typu ciężkiego.
Oświata
Najmłodsze dzieci mogą korzystać z opieki w 3 przedszkolach: w Kleszczowie,
Łuszczanowicach, Łękińsku. Poza tym w gminie Kleszczów działają 2 szkoły podstawowe
oraz 1 gimnazjum: SP i gimnazjum w Kleszczowie oraz SP w Łękińsku. W 2003 roku do
szkół podstawowych uczęszczało 329 dzieci, z czego 70% do szkół w Kleszczowie.
W gimnazjum uczyło się 169 dzieci.
Tabela: Personel i infrastruktura placówek oświatowych w 2003 r.
Szkoła
Liczba sal
lekcyjnych
Liczba
oddziałów
Liczba
nauczycieli
Liczba
pracowników
Średnia liczba
uczniów na
oddział
SP Kleszczów
19
12
33
14
19
SP Łękińsko
10
6
18
14
17
Gimnazjum
7
9
27
37
19
Na terenie gminy nie ma szkolnictwa zabezpieczającego potrzeby mieszkańców na
poziomie
ponadgimnazjalnym.
Uczniowie
dojeżdżają
do
liceów
i
techników
zlokalizowanych w Bełchatowie, Radomsku i Piotrkowie Trybunalskim.
Ochrona zdrowia
Podstawowa opieka zdrowotna dla mieszkańców gminy Kleszczów świadczona jest
przez Ośrodek Zdrowia w Kleszczowie (w którym można korzystać także z usług
masażysty, gabinetu rehabilitacyjnego i 3 gabinetów stomatologicznych) oraz jedną
prywatną praktykę lekarską. Dwa razy w miesiącu przyjeżdżają lekarze specjaliści. Kilka
razy w roku w miejscowym ośrodku zdrowia istnieje możliwość poddania się badaniom
profilaktycznym.
Najbliższy szpital, z którego korzystają mieszkańcy znajduje się w Bełchatowie.
Mieszkańcy Kleszczowa mają stosunkowo łatwy dostęp do wysokiej klasy usług
40
medycznych, które świadczone są przez szpitale i specjalistyczne przychodnie znajdujące
się w Łodzi.
Zaopatrzenie farmaceutyczne zapewniają 1 apteka i 1 punkt apteczny.
Kultura
Gminny Ośrodek Kultury, Sportu i Rekreacji w Kleszczowie z podlegającymi mu
domami kultury w Antoniówce, Łękińsku, Łuszczanowicach, Wolicy i Żłobnicy oraz
świetlicami w Czyżowie, Kamieniu i Dębinie stanowi prężnie działającą sieć placówek
kulturalnych, umożliwiającą łatwe korzystanie wszystkim mieszkańcom gminy ze swojej
oferty.
Gmina posiada Gminną Bibliotekę Publiczną, z 2 filiami w Łękińsku i Żłobnicy.
Dumą mieszkańców jest Młodzieżowa Orkiestra Dęta, często nagradzana
na różnego rodzaju festiwalach i konkursach.
2.6.3. Grupy społeczne wymagające wsparcia
Główną instytucją świadczącą pomoc ludności gminy jest Gminny Ośrodek
Pomocy Społecznej. Najczęstszą przyczyną udzielania pomocy jest bezrobocie
i długotrwała choroba. Pomoc znacznie częściej udzielana jest mężczyznom niż kobietom.
Pomoc dla dzieci jest udzielana jako pomoc dorosłemu „na dzieci” i w statystykach liczona
jest jako pomoc dla jednego z rodziców.
41
Tabela: Przyczyny udzielenia pomocy społecznej w 2002 i 2003 roku
2002
2003
Liczba
Liczba
Liczba
Liczba
Liczba
Liczba
Przyczyny
rodzin
osób
kobiet
rodzin
osób
kobiet
objętych objętych objętych objętych objętych objętych
pomocą* pomocą* pomocą* pomocą* pomocą* pomocą*
Alkoholizm
9
21
3
1
5
1
Bezdomność
11
29
8
14
34
9
Bezradność
31
96
17
91
309
53
Bezrobocie
107
369
67
167
566
102
Choroba
111
138
26
211
410
78
Klęska żywiołowa
0
0
0
17
53
25
Niepełnosprawność
54
138
31
50
134
29
Ochrona macierzyństwa
15
53
14
33
130
33
Sieroctwo
0
0
0
0
0
0
Ubóstwo
46
125
30
50
165
39
Zakład karny
1
6
1
5
12
12
Ilość decyzji
385
975
197
639
1818
381
*Pomoc może być udzielona jednej osobie z kilku przyczyn. W tabeli umieszczono liczbę decyzji przyznania
pomocy, a nie osób, którym tej pomocy udzielono. Umieszczono przyczynę udzielenia pomocy, czyli główny
problem danej osoby czy rodziny. W rzeczywistości w jednej rodzinie występuje na ogół kilka problemów –
dotyczy to przede wszystkim alkoholizmu, który znacznie częściej niż pokazuje to tabela jest udziałem osób
objętych pomocą społeczną.
W stosunku do roku 2002, liczba wydanych decyzji o udzieleniu pomocy wzrosła
prawie dwukrotnie. Jest to efektem zwiększenia się liczby świadczeń na rzecz osób
bezradnych, bezrobotnych, przewlekle chorych i matek – ochrona macierzyństwa.
Tabela: Pomoc społeczna w 2003 r. w rozbiciu na sołectwa
Ilość objętych pomocą
Osoby
Sołectwo
W wieku
w wieku
Rodziny
Ogółem K M produkcyjnym poprodukcyjnym
K
M
K
M
Antoniówka
57
152
71 81
33
39
14
5
Czyżów
50
133
67 66
35
43
17
5
Dębina
43
114
64 50
17
16
21
6
Kamień
48
116
60 54
23
19
20
11
Kleszczów
93
246
138 108 52
57
39
12
Łękińsko
97
240
144 96
48
49
48
28
Łuszczanowice
149
379
216 163 64
94
65
25
Rogowiec
7
19
9 10
5
6
2
1
Wolica
99
286
149 137 57
80
34
11
Żłobnica
71
209
87 122 46
54
25
8
Najwięcej osób korzystających z pomocy społecznej mieszka w Łuszczanowicach.
W stosunku do liczby ludności, najwięcej decyzji o przyznaniu pomocy otrzymali
mieszkańcy Czyżowa. Średnio każdy mieszkaniec tego sołectwa został wsparty w różny
sposób przez GOPS (wydano 133 decyzji o udzieleniu wsparcia, w sołectwie mieszka 133
42
osób), w Kleszczowie średnio co 5 mieszkaniec otrzymał pomoc, w całej gminie średnio
co 2. Powyższe nie oznacza, iż 50% mieszkańców korzysta z pomocy społecznej - dla
jednej osoby jest wydawanych kilka decyzji o udzieleniu pomocy.
Na dzień 30.06.2004 wydano 379 decyzji o przyznaniu pomocy dla osób z 311
rodzin (z jednej rodziny pomoc może być udzielona kilku osobom).
W 2002 r. na terenie gminy mieszkało 350 osób niepełnosprawnych, tj. 9,3% ogółu
ludności. Jest to wskaźnik utrzymujący się dużo poniżej średniej krajowej, która wynosi
ok. 16%. Osób, których niepełnosprawność uznano prawnie, było 231. Liczba osób
niepełnosprawnych w wieku przedprodukcyjnym wyniosła 18, produkcyjnym – 151,
w tym w wieku mobilnym – 45, w poprodukcyjnym – 181.
Większość niepełnosprawnych pozostaje bierna zawodowo – 274. Spośród liczby
osób aktywnych zawodowo prawie wszyscy pracują (73 z 75).
2.6.4. Rynek pracy
Kleszczów jest specyficzną, na tle kraju, gminą. Przede wszystkim daje
zatrudnienie ponad 4 razy większej liczbie osób niż wynosi liczba mieszkańców, co nie
oznacza nieobecności zjawiska bezrobocia. Najnowsze dane pochodzące z II kwartału
2004 r. mówią o 221 osobach zarejestrowanych bezrobotnych, z czego tylko 31 osób
posiadało prawo do zasiłku. Większa część bezrobotnych to kobiety – 135. Nie ma wśród
bezrobotnych absolwentów, ale 188 osób to ludzie w wieku mobilnym. Znaczący jest
udział osób długotrwale bezrobotnych – 97 osób szukało pracy dłużej niż rok.
43
Wyższe
Poziom wykształcenia osób
bezrobotnych w 2002 r.
Średnie
5%
28%
33%
Zasadnicze zawodowe
34%
Podstawowe ukończone,
nieukończone i bez
wykształcenia szkolnego
Porównywalna liczba osób bezrobotnych posiadała wykształcenie średnie
i zasadnicze zawodowe. Są to najliczniejsze – zarówno w liczbach bezwzględnych, jak
i względnych (w stosunku do mieszkańców gminy z danym wykształceniem) – grupy
bezrobotnych.
W liczbach
bezwzględnych
najmniej
jest
osób
bezrobotnych
z wykształceniem wyższym, ale w liczbach względnych – to najmniej liczną grupę
bezrobotnych stanowią osoby z wykształceniem nie wyższym niż podstawowe.
Wykształcenie
Wyższe
Średnie
Zasadnicze zawodowe
Podstawowe ukończone, nieukończone i bez wykształcenia
szkolnego
Liczba
Liczba
bezrobotnych mieszkańców
12
167
83
595
86
680
72
1535
Biorąc pod uwagę główne - przynoszące największe dochody - źródło utrzymania,
większość ludności gminy Kleszczów utrzymuje się z pracy najemnej – 56%. Wliczono
tutaj także dzieci i inne osoby, będące na utrzymaniu pracowników najemnych. Procent ten
spadł w stosunku do roku poprzedniego, w którym wynosił 68%.
Wśród osób posiadających własne źródło utrzymania, osoby utrzymujące się
z pracy najemnej stanowią 75% - wzrost w stosunku do poziomu z roku 2002, w którym
wynosił 58%. Na rachunek własny pracuje 25%, ogółu pracujących.
Z własnego gospodarstwa rolnego utrzymuje się 11% ludności tj. 431 osób
(odsetek ten wzrósł w stosunku do roku 2002 o 2%), a pracuje w nim 22% pracujących
tj. 311.
44
Emerytura stanowi główne źródło utrzymania dla 19% ludności, renta dla 6%, przy
czym należy zaznaczyć, że tylko 7% emerytów ma na swoim utrzymaniu inne osoby,
a 21% rencistów utrzymuje także inne osoby.
Tabela: Ludność wg głównego źródła utrzymania i płci w 2003 r.
Wyszczególnienie Ogółem
razem
Ogółem
Mężczyźni
Kobiety
3884
1958
1926
2643
1408
1235
Ogółem
Mężczyźni
Kobiety
2487
1313
1174
1433
862
577
Ogółem
Mężczyźni
Kobiety
1387
640
747
1203
546
657
Utrzymujący się
Z pracy
z pozostałych źródeł
na własny rachunek
w tym z
w tym w swoim
najemnej
razem
Razem gospodarstwie
emerytur rent
rolnym
2116
527
431
1232
723
239
1158
250
199
545
285
123
958
277
232
687
438
116
Posiadający własne źródła utrzymania
1081
358
311
1048
676
197
690
172
147
451
256
101
391
186
164
597
420
96
Utrzymywani
1035
169
120
184
47
42
468
78
52
94
29
23
567
91
68
90
18
19
nie
ustalono
10
5
5
-
Źródło: GUS, Podstawowe informacje, s.39-40
Podobnie kształtuje się struktura źródeł utrzymania dla gospodarstw domowych,
47% z nich utrzymuje się z pracy najemnej swoich członków, 13% gospodarstw
domowych utrzymuje się z pracy na rachunek własny, 10% z pracy we własnym
gospodarstwie rolnym. Tylko 30 gospodarstw domowych utrzymuje się z pracy na
rachunek własny osób prowadzących działalności pozarolniczą.
W gminie praktycznie nie występuje zjawisko samozatrudnienia poza rolnictwem.
Renciści i emeryci utrzymywali 34% gospodarstw domowych. Dane pochodzą z roku
2002, od tego czasu nie zmieniły się istotnie – proporcje pozostają podobne.
Tabela: Gospodarstwa domowe wg liczby osób i głównego źródła utrzymania
w 2002 r.
Źródło utrzymania
Ogółem
Ogółem
Praca
najemna
na rachunek własny
w rolnictwie
poza rolnictwem
Pozostałe źródła
w tym emerytury i renty
Nie ustalono
1285
776
614
162
132
30
506
439
2
Gospodarstwa domowe wg liczby osób
1
2
3
4
5 i więcej
288 260 263 263
212
90
91
198 226
172
67
57
157 197
136
23
34
41
29
36
19
32
30
22
28
3
1
11
8
8
196 169
65
37
40
173 161
58
23
24
2
-
45
III. ZADANIA ZMIERZAJĄCE DO POPRAWY
SYTUACJI
NA
3.1. CELOWOŚĆ ZADAŃ PLANOWANYCH DO REALIZACJI
Proces planowania rozwoju gminy ma na celu ustalenie w jakim kierunku
powinna zdążać gmina w okresie najbliższych kilkunastu lat. Wskazanie oraz dokładne
zdefiniowanie celu (celów) działania pozwala na dobór optymalnych rozwiązań,
umożliwiających osiągnięcie postawionych zamierzeń. Proces planowania przebiega zgodnie
z przedstawionym niżej schematem.
Dążenia strategiczne
Cele strategiczne
Cele operacyjne
Strategie wdrażania - zadania
Programy
Konkretne działania
46
Wszelkie działania inwestycyjne, dotyczące rozwoju Gminy Kleszczów – ujęte
w niniejszym opracowaniu – wynikają z przyjętej misji rozwoju gminy, którą można
scharakteryzować następująco:
Gmina Kleszczów świadoma swego potencjału rozwojowego, możliwości oraz wyzwań
wynikających z potrzeby utworzenia kilkuset miejsc pracy i nowych źródeł dochodów złożyła
deklarację1:
„Uporania z rysującymi się problemami:

poprzez
aktywne
wykorzystanie
swoich
szans
rozwojowych,
wynikających z aktualnej przewagi konkurencyjnej, tj. m.in.:

-
położenia,
-
posiadanych zasobów naturalnych,
-
dostępnych środków finansowych
dla zapewnienia:
-
trwałego, zrównoważonego, wielofunkcyjnego rozwoju gospodarki
ekoprzyjaznej
celem zapewnienia mieszkańcom jakości życia odpowiadającej najwyższym
standardom Zjednoczonej Europy”
(...) zapewniając sobie oraz przyszłym mieszkańcom założoną jakość życia, poprzez bycie
gminą nowoczesną, z pełną infrastrukturą (techniczną, ekonomiczną i społeczną), lepiej niż
dotychczas wykorzystującą rentę położenia, miejscowe zasoby, walory przyrodnicze
i krajobrazowe; wyzwalającą lokalne inicjatywy oraz przyciągającą gości i inwestorów
zewnętrznych, a przez to tworzącą trwałe źródła dochodów dla mieszkańców i budżetu
gminy. Zgodnie z założeniem, iż kompetentna i kompleksowa obsługa klientów gminy
stanowi podstawowy warunek sukcesu mieszkańców”
1
Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Kleszczów do 2015r.
47
3.2. CEL NADRZĘDNY ROZWOJU GMINY KLESZCZÓW
Określenie podstawowych założeń planistycznych - w postaci misji gminy oraz
strategicznych celów jej rozwoju – służy wypracowaniu kierunków poprawy obecnej sytuacji
społeczno-ekonomicznej gminy Kleszczów.
Element scalający powyżej wskazane założenia stanowi nadrzędny cel rozwoju
gminy, przyjęty w Strategii Rozwoju Gminy Kleszczów:
„Gmina prężna i bogata aktywnością i zasobnością swoich mieszkańców”
„Jakość życia mieszkańców oraz funkcjonowanie podmiotów gospodarczych
odpowiadające najwyższym standardom europejskim”
48
3.3. CELE STRATEGICZNE
I.
Trwały, zrównoważony, wielofunkcyjny rozwój gospodarczy zapewniający
odpowiednią liczbę i strukturę miejsc pracy oraz źródła dochodów mieszkańcom
i budżetowi gminy,
II.
Pełne, odpowiadające najwyższym standardom europejskim, wyposażenie gminy
w nowoczesną infrastrukturę techniczną, ekonomiczną i społeczną (stan bazy
mieszkaniowej, kulturalno-oświatowej, zdrowotnej i rekreacyjno-sportowej) oraz
warunki dla rozwoju fizycznego, intelektualnego, kulturalnego mieszkańców
i efektywnego funkcjonowania podmiotów gospodarczych,
III.
Racjonalne kształtowanie środowiska, traktowanie jego odnowy i dalszej
ochrony jako nierozłącznej części wszystkich procesów rozwojowych, (czyste
środowisko, ład przestrzenny, estetyka gminy, utrzymanie i rozwijanie
wartościowych zasobów krajobrazu),
IV.
Zapewnienie sprawnie funkcjonującego systemu ochrony bezpieczeństwa
publicznego i zasobów gminy przed klęskami losowymi, przeciwdziałania im
oraz likwidacji skutków ewentualnych kataklizmów,
V.
Integracja mieszkańców, ich silna identyfikacja z gminą, utrwalanie lokalnej
tożsamości kulturowej,
VI.
Tworzenie warunków dla zapewnienia wysokiej jakości usług publicznych,
w tym zdrowotnych, świadczonych na terenie gminy,
VII.
Sprawnie działający system edukacji, oferujący mieszkańcom szeroki wachlarz
usług, w tym rozwój form kształcenia ustawicznego.
GŁÓWNE OBSZARY WZROSTU:
•
gałęzie przemysłu przetwarzające miejscowe surowce naturalne oraz płody rolne,
•
usługi związane m.in. z utworzeniem i rozwojem bazy sportowo-rekreacyjnej,
•
rolnictwo (uzupełniająco), pod warunkiem jego modernizacji i wzrostu efektywności,
jakości oraz konkurencyjności.
49
3.4. CELE OPERACYJNE ORAZ KIERUNKI POPRAWY SYTUACJI W GMINIE
KLESZCZÓW
SFERA INFRASTRUKTURALNA
Pomimo faktu, iż obecny stan infrastruktury technicznej, ekonomicznej i społecznej
gminy Kleszczów utrzymuje się na znacznie wyższym poziomie w stosunku do innych
polskich gmin, dla efektywnego jej funkcjonowania niezbędnym staje się prowadzenie
dalszych działań na rzecz poprawy, uzupełniania stanu infrastruktury w obrębie gminy:
•
Jak najszybszą likwidację ujawnionych niedostatków infrastrukturalnych, w tym
przede wszystkim:
-
poprawę powiązań komunikacyjnych i stanu dróg, zwłaszcza usprawnienie
dojazdu do gminy i strefy przedsiębiorczości, umożliwienie transportu dużych
gabarytów,
-
wzrost możliwości korzystania z kompleksowych informacji gospodarczych
i szerokich usług telekomunikacyjnych.
•
Dalsze doskonalenie infrastruktury, w tempie zgodnym z tendencjami europejskimi
na tym polu:
-
rozbudowa oraz modernizacja dróg gminnych i powiatowych na terenie gminy,
-
budowa
nowych
połączeń
drogowych
gminy
z
głównymi
ciągami
komunikacyjnymi,
-
zagospodarowanie terenów wzdłuż najbardziej uczęszczanych dróg i głównych
tras dojazdowych, adaptacja istniejących niewykorzystanych obiektów i budowa
nowych,
-
podjęcie działań zmierzających do wybudowania odcinka linii kolejowej i stacji,
-
rozbudowa systemu kanalizacji sanitarnej,
-
rozszerzenie systemu selekcji odpadów przy źródle,
-
organizacja składowiska, utylizacji i recyklingu odpadów,
-
rozbudowa sieci gazowej,
-
ciągła modernizacja sieci telefonicznej oraz dalszy postęp w zakresie możliwości
korzystania z usług telekomunikacyjnych – stacje telefonii komórkowej,
50
-
modernizacja linii średniego napięcia,
-
budowa ujęcia wody (w Bogumiłowie), niezbędnego dla zaspokojenia potrzeb
społeczności lokalnej,
-
budowa urządzeń infrastrukturalnych w strefach przemysłowych,
SFERA GOSPODARCZA
•
Stworzenie zróżnicowanej bazy ekonomicznej, odpornej na cykliczne wahania
i zakłócenia w niektórych sektorach i gałęziach gospodarki
Poprzez:
-
działanie stref przedsiębiorczości,
-
wspieranie rozwoju nowych branż przemysłu, a przez to bardziej efektywne
wykorzystanie zasobów naturalnych (surowców, walorów przyrodniczych) oraz
położenia dla rozwoju lokalnej przedsiębiorczości,
-
kształtowanie atrakcyjności terenu gminy dla potencjalnych inwestorów,
-
funkcjonowanie skutecznego systemu preferencji dla konkurencyjnych podmiotów
gospodarczych, w szczególności zapewniających innowacyjność gospodarki.
•
Zdynamizowanie rozwoju sektora usług
Poprzez:
-
wykorzystanie walorów przyrodniczych i innych atrakcji sportowo-rekreacyjnych
do rozwoju turystyki,
-
stworzenie
kompleksowej
bazy
turystycznej,
rekreacyjno-sportowej
oraz
rehabilitacyjnej umożliwiającej wdrożenie konkurencyjnej oferty usługowej,
-
restrukturyzację usług lokalnych, rozwój handlu, gastronomii i transportu,
-
przekształcenie części usług aktualnie obciążających budżet lokalny w działalność
dochodową lub przynajmniej „neutralną finansowo”.
51
Rozwój wskazanych sektorów wymaga podjęcia szeregu działań na płaszczyźnie
społecznej i ekonomicznej powodujących:
-
poprawę kwalifikacji lokalnych zasobów siły roboczej, a przez to wzrost jej
atrakcyjności dla przedsięwzięć innowacyjnych i konkurencyjnych,
-
rozwój przedsiębiorczości w obrębie przemysłu, budownictwa, rolnictwa
i sektora usług.
•
Optymalne zagospodarowanie zasobów ludzkich
Poprzez:
-
tworzenie warunków dla powstawania i rozwoju wysokiej jakości miejsc pracy,
-
poprawę kwalifikacji lokalnych zasobów siły roboczej, a przez to wzrost jej
atrakcyjności dla przedsięwzięć innowacyjnych i konkurencyjnych,
-
wspieranie
i
rozwój
lokalnej
przedsiębiorczości
w
obrębie
przemysłu,
budownictwa, rolnictwa i sektora usług.
Określając główne obszary rozwoju sfery gospodarczej gminy, wskazać należy
również na podstawowe kierunki rozwoju rolnictwa – sektora wpisującego się w krajobraz
gospodarczy gminy Kleszczów:
•
Optymalne w stosunku do miejscowych warunków i jak najszybsze dostosowanie
rolnictwa gminy i jego otoczenia do wymogów gospodarki rynkowej oraz
standardów strukturalnych Unii Europejskiej
Poprzez:
-
jak najlepsze dostosowanie skali i struktury produkcji rolnej do jakości przestrzeni
produkcyjnej,
-
wspieranie rozwoju przetwórstwa rolno-spożywczego opartego na lokalnych
i regionalnych surowcach,
-
promowanie oraz wspieranie procesów integracyjnych w sferze agrobiznesu,
-
pomoc w tworzeniu alternatywnych źródeł utrzymania dla części aktualnych
rolników,
52
-
działania wspierające wzrost efektywności i jakości produkcji rolnej wśród części
najbardziej opłacalnych gospodarstw,
-
racjonalna gospodarkę gruntami, w tym zasobami leśnymi, poprzez ich ochronę,
system zalesiania części słabych gruntów, przeciwdziałanie rabunkowej wycince.
Instrumenty służące sterowaniu działalnością gospodarczą i przyciąganiu inwestorów
Dotychczasowe działania wykazują, iż w gminie najbardziej zasadne jest
preferowanie
inwestorów,
którzy
optymalnie
wykorzystają
istniejące
zasoby,
w szczególności te, które stanowią odpady przy pracach odkrywkowych oraz przyczyniają się
w największym stopniu do wzrostu konkurencyjności oraz likwidacji lub ograniczenia
przewidywanych problemów.
•
Preferencje oraz zachęty inwestycyjne dla podmiotów zamierzających rozpocząć
działalność w gminie
Celem podejmowanych działań przez władzę lokalną jest przekonanie
potencjalnych inwestorów o tym, że inwestowanie na obszarze gminy
Kleszczów jest i będzie dla nich bardziej opłacalne niż w innych gminach.
SFERA SPOŁECZNA
•
Inwestowanie w mieszkańców jako niezbędna i najbardziej opłacalna sfera
działalności gminy / Wzrost jakości kapitału ludzkiego
Poprzez podjęcie działań zmierzających do:
-
utworzenia banku danych o kwalifikacjach miejscowej ludności, zwłaszcza
bezrobotnych,
-
prowadzenie szkoleń uwzględniających powyższe informacje, dostosowujących
kwalifikacje miejscowej ludności do obecnej i przewidywanej struktury
gospodarczej gminy,
-
przygotowania uczestników do sprostania innym wymogom rynku pracy,
53
-
zawierania stosownych umów z firmami korzystającymi z zachęt i preferencji,
celem zapewnienia pierwszeństwa zatrudnienia mieszkańcom gminy Kleszczów,
-
pobudzania i rozwoju przedsiębiorczości rolniczej, okołorolniczej i pozarolniczej
wśród mieszkańców gminy Kleszczów.
Najważniejsze planowane przedsięwzięcia w dziedzinie oświaty i kultury:
•
-
sprawne funkcjonowanie Centrum Kształcenia Ustawicznego,
-
rozważenie potrzeby utworzenia szkoły średniej,
-
rozwój działalności funkcjonujących już Domów Kultury,
-
budowa obiektów sportowo-rekreacyjnych,
-
organizacja placów zabaw oraz imprez dla dzieci.
Dalsze tworzenie odpowiedniej bazy infrastruktury społecznej oraz kształtowanie
odpowiednich nawyków i postaw mieszkańców
Poprzez:
-
skuteczne wdrażanie kompleksowego programu poprawy stanu zdrowia
mieszkańców oraz rozwoju profilaktyki „Nasze zdrowie w naszych rękach”,
-
budowę obiektów sportowo-rekreacyjnych w gminie,
-
rozwój usług rehabilitacyjnych oraz organizacja Centrum Rehabilitacji,
-
budowę i organizację domu opieki społecznej,
-
dostosowanie obiektów publicznych do potrzeb osób niepełnosprawnych,
-
opracowanie programu profilaktyki i likwidowania wad postawy u dzieci.
54
SFERA EKOLOGICZNA
•
Likwidacja źródeł oraz skutków degradacji środowiska naturalnego
Poprzez:
-
realizację programu działań edukacyjnych wśród mieszkańców w celu
podniesienia ich świadomości na tym polu,
-
aktywizację lokalnej społeczności do działań na rzecz ochrony środowiska,
-
budowa systemu motywacji do większej dbałości o zachowanie porządku
i poprawę estetyki,
-
ekologizację szkolnych programów nauczania,
-
aktywizację
współpracy
organizacji
społecznych,
instytucji
oświatowych,
lokalnych przedsiębiorców, władz lokalnych i wyższych szczebli w zakresie
ochrony ekologicznej,
-
rekultywacje terenów zdegradowanych,
-
powiększenie terenów leśnych,
-
ochronę rezerwatu przyrody,
-
wyłączenie z zabudowy terenów otwartych o najwyższych walorach środowiska
przyrodniczego,
-
ochronę obiektów zabytkowych,
-
ochronę czystości wód przez prowadzenie działalności na terenie leja
depresyjnego w sposób nie zagrażający ich zanieczyszczeniu.
55
3.5. ZADANIA CIĄGŁE SŁUŻĄCE REALIZACJI WSZYSTKICH CELÓW
Niezależnie od okresowych priorytetów oraz zadań odnoszących się do wybranych
sektorów i sfer działania niezbędna jest realizacja wielu zadań ciągłych, służących realizacji
niemalże wszystkich celów równocześnie.
KOMPLEKSOWY
SYSTEM INFORMACJI
GOSPODARCZEJ I
TERENOWEJ (SIG SIT),
ZINTENSYFIKOWANA
PROMOCJA
ZEWNĘTRZNA
I WEWNĘTRZNA
INWESTOWANIE
W MIESZKAŃCÓW
POGŁEBIANIE ICH
WIEDZY
I UMIEJĘTNOSCI
FUNKCJONOWANIA
W GOSPODARCE
RYNKOWEJ
KOMPLEKSOWY
SYSTEM POBUDZANIA I
WSPIERANIA
TRANSFERU
TECHNOLOGII ORAZ
INNOWACYJNOŚCI
CENTRUM INNOWACJI
WSPÓŁPRACA WŁADZ
LOKALNYCH Z MIESZKAŃCAMI
WSPÓŁPRACA
Z PODMIOTAMI
GOSPODARCZYMI
PROGRAMY
PODNOSZENIA
KOMPETENCJI
URZĘDNIKÓW
I RADNYCH
WSPÓŁPRACA
MIĘDZY
PODMIOTAMI
GOSPODARCZYMI
KONTYNUACJA
DZIAŁALNOŚCI
PRZEZ
FUNKCJONUJĄCE JUŻ
INSTYTUCJIE
POGŁĘBIANIE WSPÓŁPRACY
Z GMINAMI OŚCIENNYMI
DZIAŁALNOŚĆ
NOWYCH
INSTYTUCJI
ZAANGAŻOWAN
YCH W SPRAWY
ROZWOJU
WSPÓLNE
IMPREZY
GOSPODARCZE,
KULTURALNE,
SPORTOWE ITP.
WSPÓŁPRACA Z PARTNERAMI ZAGRANICZNYMI
56
IV. ZADANIA INWESTYCYJNE PLANOWANE DO REALIZACJI
NA TERENIE GMINY KLESZCZÓW NA LATA 2004-2006
Lista zadań, prezentowana w rozdziale III, przekłada się na poszczególne działania
inwestycyjne, często podlegające etapowaniu.
W tabeli zamieszczonej poniżej zestawiono przewidywany harmonogram projektów
planowanych do realizacji przez Samorząd Gminy Kleszczów. Tabela pozwoli na określenie
stopnia zapotrzebowania na środki budżetowe i pozabudżetowe w poszczególnych latach.
Zakłada się, iż projekty nie zrealizowane w założonym do realizacji roku przechodzą
na rok następny.
57
Przewidywany okres realizacji
Działanie
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
1. Rozbudowa oczyszczalni
ścieków w Łękińsku
2. Budowa kompleksu
dydaktyczno – sportowego
w Kleszczowie
3. Budowa gminnej obwodnicy
w Kleszczowie etap III
4. Budowa gminnej obwodnicy
w Kleszczowie etap IV
5. Kompleksowe uzbrojenie
terenu pod inwestycje – Strefa
Przemysłowa w Żłobnicy
6. Uzbrojenie terenu pod
inwestycje – Strefa
Przemysłowa w Kleszczowie
7. Przebudowa drogi gminnej w
Łuszczanowicach (odc. GPZ –
Łuszczanowice Huby)
8. Modernizacja Hotelu
Olimpus
9. Elektryfikacja gminy w tym
budowa linii energetycznej
kablowej 30 kV
10. Modernizacja drogi
powiatowej Kleszczów –
Łuszczanowice
11. Modernizacja drogi
powiatowej Łękińsko -Brudzice
58
12. Budowa chodnika przy
drodze powiatowej w Żłobnicy
drodze powiatowej
w Kleszczowie
14. Przebudowa drogi
powiatowej Antoniówka Kleszczów (w tym budowa
ścieżki rowerowej) [droga
powiatowa]
15. Budowa dróg osiedle
ZACISZE etap IV
16. Przebudowa drogi gminnej
Łękińsko – Wolica
(ul. Klonowa – Akacjowa)
17. Budowa ścieżki rowerowej
przy drogach gminnych
Łuszczanowice-Chorzenice
18. Modernizacja ulicy
Sportowej w Kleszczowie
19. Budowa ścieżki rowerowej
przy drodze gminnej
w Rogowcu
20. Budowa gminnych dróg w
Bogumiłowie
21. Modernizacja drogi gminnej
przez wieś Czyżów, w tym
ścieżka rowerowa
22. Budowa chodników
i zjazdów w Kleszczowie
Łuszczanowice Kolonia –
Żłobnica
59
24. Przebudowa ul. Poprzecznej
w Łękińsku (poszerzenie +
ścieżka)
w Łuszczanowicach
26. Przebudowa dróg gminnych
w Kleszczowie (ul. Osiedlowa
i okolice)
27. Budowa chodnika i nawierzchni asfaltowej na drodze
gminnej w Wolicy
28. Budowa gminnych dróg
tłuczniowych
Wolica „przez góry”
w Czyżowie przez „Mokry
dukt”
drodze gminnej w Czyżowie
32. Wykup gruntów na mienie
komunalne
33. Wykup nieruchomości wraz
z naniesieniami w Rogowcu
34. Budowa budynków
mieszkalnych
35. Modernizacja przedszkola
w Łękińsku
36. Budowa boiska przy
S.P. w Kleszczowie
37. Budowa domu opieki
społecznej
38. Uzbrojenie terenów
komunalnych w Rogowcu
60
39. Telefonizacja gminy
40. Rozbudowa stacji paliw
w Kleszczowie
41. Zakup przystanków
autobusowych
42. Budowa placu zabaw
w Czyżowie
43. Modernizacja Domu Kultury
w Antoniówce
w Łękińsku
w Wolicy
46. Budowa świetlicy w
Rogowcu
47. Modernizacja świetlicy
w Dębinie
48. Budowa boiska sportowego
w Łękińsku
49. Budowa boiska w Żłobnicy
w Dębinie etap II
w Dębinie etap III
52. Budowa ujęcia wody nr 2
w Bogumiłowie
* wypełnienie (kolor szary) – przewidywany okres realizacji zadań inwestycyjnych
61
V.
POWIĄZANIE PROJEKTÓW Z INNYMI DZIAŁANIAMI
REALIZOWANYMI
NA
TERENIE
GMINY
/POWIATU
/WOJEWÓDZTWA
Proces rozwoju lokalnego jest zjawiskiem złożonym zawierającym wiele istotnych
wątków – kształtowanym poprzez system uregulowań prawnych i organizacyjnych – na który
składa się szereg działań m.in.: planowanie, wyznaczanie priorytetów oraz określenie celów
i zespołów działań.
Niniejszy dokument przyjmuje za cel integrację potrzeb społeczności lokalnej –
Gmina Kleszczów – bazuje na dokumentach i programach planistycznych – podstawie
polityki regionalnej.
Wskazane w Planie Rozwoju Lokalnego Gminy Kleszczów projekty i zadania
pozostają w zgodzie z podstawowymi opracowaniami planistycznymi:
` Narodowy Plan Rozwoju
` Narodowa Strategia Rozwoju Regionalnego na lata 2000 – 2006
` Zintegrowany Program Operacyjny Rozwoju Regionalnego
` Strategia Rozwoju Województwa Łódzkiego
` Plan Zagospodarowania Przestrzennego Województwa Łódzkiego
` Strategie Rozwoju Powiatu oraz Gmin
Dokument opracowany został według wytycznych Zintegrowanego Programu Rozwoju
Regionalnego – Uzupełnienie Programu z dnia 16 kwietnia 2004 r.
62
NARODOWY PLAN ROZWOJU JAKO ELEMENT PROGRAMOWANIA FUNDUSZY STRUKTURALNYCH I FUNDUSZU SPÓJNOŚCI W POLSCE
Narodowa Strategia Rozwoju Regionalnego
Strategia Rozwoju
Regionalnego
Województwa
Strategia Rozwoju
Regionalnego
Województwa
Narodowa Strategia Zatrudnienia i Zasobów Ludzkich
Strategia Rozwoju
Regionalnego
Województwa
Narodowa Strategia Rozwoju Obszrów Wiejskich i Rolnictwa
Inne krajowe dokumenty takie jak np.
Koncepcja Polityki Przestrzennego Zagospodarowania Kraju
Narodowa Strategia Rozwoju Transportu
Polityka strukturalna w sektorze rybołówstwa
Narodowa Strategia Ochrony Środowiska
Strategia Gospodarcza Rządu Przedsiębiorczości – Rozwój - Praca
NARODOWY PLAN ROZWOJU
Fundusz Spójności
Ochrona
Środowiska
Transport
Projekty
Projekty
PO Pomoc
techniczna
(MGPiPS)
Zintegrowany
Program
Operacyjny
Rozwoju
Regionalnego
(MGPiPS)
Strategia Funduszu Spójności
SPO Transport
-gospodarka
morska (MI)
SPO Rybołówstwo
i przetwórstwo ryb
(MRiRW)
SPO Rozwój
zasobów ludzkich
(MPiPS)
SPO wzrost
konkurencyjności
przedsiębiorstw
(MGPiPS)
Inicjatywy
Wspólnoty
EQUAL
(MPiPS)
SPO
Restrukturyzacja
i modernizacja
sektora
żywnościowego
oraz rozwój
obszarów wiejskich
(MR i RW)
PODSTAWY WSPARCIA WSPÓLNOTY (MGPiPS)
Inicjatywy wspólnoty
Projekty
Projekty
Projekty
Projekty
Projekty
Projekty
Projekty
Projekty
Projekty
UZUPEŁNIENIE PROGRAMU (dla każdego z operacyjnych programów operacyjnych)
Źródło: Narodowy Plan Rozwoju 2004 – 2006 /streszczenie
63
Przedsięwzięcia, na realizację których gmina może uzyskać dofinansowanie z funduszy
strukturalnych – szczegółowo opisane w Zintegrowanym Programie Operacyjnym Rozwoju
Regionalnego
–
obok
szeregu
działań
mających
na
celu
rozbudowę
i modernizację infrastruktury technicznej, obejmują także szeroko rozumiany rozwój lokalny:
•
tworzenie warunków dla zwiększenia poziomu inwestycji lokalnych, w tym
w zakresie rozbudowy lokalnego układu transportowego oraz infrastruktury ochrony
środowiska,
•
rozwój lokalnej infrastruktury społecznej, w tym promocję integracji społecznej oraz
ochronę i kultywowanie dziedzictwa kulturowego,
•
wspieranie inicjatyw lokalnych z dziedziny turystyki.
Plan Rozwoju Lokalnego przedstawia sytuację społeczno-gospodarczą Gminy Kleszczów,
formułuje priorytety, obszary oraz opis działań zmierzających do osiągnięcia rozwoju
społecznego i gospodarczego.
Treść Planu Rozwoju Lokalnego Gminy Kleszczów wpisuje się w ukazane powyżej
opracowania – podobnie – wskazuje obszary wymagajace interwencji, celem zapewnienia
warunków dla prawidłowego rozwoju miasta i gminy, a tym samym województwa oraz kraju.
Gmina Kleszczów posiada opracowaną strategię rozwoju, sporządzoną w oparciu o analizę
preferencji lokalnej społeczności, określającą strategiczne i operacyjne cele rozwoju –
podstawę określenia kierunków jej rozwoju.
Należy stwierdzić, iż projekty i zadania inwestycyjne zawarte w niniejszym dokumencie są
zgodne z kierunkami rozwoju opisanymi w Strategii Rozwoju Gminy Kleszczów.
Wykaz inwestycji planowanych do realizacji, opisanych w niniejszym dokumencie nie
zamyka listy problemów charakteryzujących Gminę Kleszczów - wymagających rozwiązania.
Jednakowoż to właśnie te projekty zostały obecnie uznane za priorytetowe i będą realizowane
według planu.
Wskazać należy, iż zakres zadań inwestycyjnych Gminy Kleszczów, wskazanych
w niniejszym opracowaniu, nie wykracza poza jej obszar. W związku z powyższym ich
64
realizacja nie wymaga współpracy ze strony innych Jednostek Samorządu Terytorialnego,
jakkolwiek inwestycje:
-
nr 6 – Uzbrojenie terenu pod inwestycje / Strefa przemysłowa w Kleszczowie oraz,
-
nr 38 – Uzbrojenie terenów komunalnych w Rogowcu
mogą
zostać
przeprowadzone
wspólnie
z
Bełchatowsko
Kleszczowskim
Parkiem
Technologicznym Sp. z o.o.
65
VI.
WSKAŹNIKI OSIAGNIĘĆ PLANU ROZWOJU LOKALNEGO
Zadania postawione do realizacji w ramach Planu Rozwoju Lokalnego Gminy Kleszczów
objęte zostaną monitoringiem, który dostarczy danych obrazujących postęp we wdrażaniu
programów oraz umożliwi ocenę ich wykonania w przyszłości.
Rezultaty tych działań podzielone są na trzy kategorie:
•
wskaźniki produktu – odnoszą się do rzeczowych efektów działania,
•
wskaźniki rezultatu – odpowiadają bezpośrednim i natychmiastowym efektom
wynikającym z wdrożenia programu,
•
wskaźniki oddziaływania – obrazują konsekwencje danego programu
wykraczające poza natychmiastowe efekty dla bezpośrednich beneficjentów.
Do realizacji projektów określane będą przede wszystkim wskaźniki dostępne, realne,
mierzalne, aktualne i proste – zgodne z Uzupełnieniem ZPORR. Zostaną one ściśle określone
w fiszce projektowej wniosku o dotację – odnosząc się do wskaźników niniejszego
dokumentu.
Dla wymienionych w Planie Rozwoju Lokalnego zadań – w ramach przynależności do
priorytetów
i
działań
Zintegrowanego
Programu
Operacyjnego
Rozwoju
Regionalnego(Priorytet 3. Rozwój Lokalny) – określone zostały następujące wskaźniki
osiągnięć.
66
L.p.
1
Rodzaj inwestycji /
działań
Remont
i modernizacja dróg
gminnych
i powiatowych
Zakładane wskaźniki
produktu
1.Ilość kilometrów
zmodernizowanych dróg
2. Ilość metrów
zmodernizowanych /
wybudowanych
chodników
2.
Uzbrojenie terenów 1. Powierzchnia
pod inwestycje
kompleksowego
uzbrojenia terenów
przeznaczonych pod
inwestycje (km2)
3.
Modernizacja oraz
budowa obiektów
publicznych
1.Ilość obiektów
zmodernizowanych /
nowych oddanych do
użytku (szt.)
4.
Modernizacja bazy
oświatowej
1. Ilość pomieszczeń
dydaktycznych
zmodernizowanych
i dostosowanych do
nowych standardów
nauczania
2. Ilość obiektów
sportowych
zmodernizowanych /
nowych oddanych do
użytku (szt.)
3. Ilość
zmodernizowanych /
nowych pracowni
naukowych, kształcenia
zawodowego, laboratoriów
oddanych do użytku (szt.)
rezultatu
1.Powierzchnia terenów
inwestycyjnych, do
których poprawiono
dostępność (ha)
2. Skrócenie średniego
czasu przejazdu
transportem
indywidualnym i/lub
zbiorowym między
wybranymi punktami
drogi
1. Powierzchnia terenów
inwestycyjnych, które
stały się dostępne w
wyniku uzbrojenia terenu
(ha)
1. Ilość osób
korzystających z lokalnych
obiektów publicznych
(osoby),
2. Zmiana w kosztach
stałych jednostek (%)
1. Ilość uczniów
i wychowanków
korzystających z lokalnych
obiektów edukacyjnych
(osoby)
2. Ilość uczniów i/lub
wychowanków
korzystających
z lokalnych/szkolnych
obiektów sportowych
(osoby)
3. Zmniejszenie kosztów
utrzymania obiektów
oświatowych (zł/rok)
oddziaływania
1. Zmniejszenie nakładów
na utrzymanie bieżące
dróg (% )
1.Ilość zrealizowanych
inwestycji (szt.)
1. Udział osób
korzystających z usług
jednostek w ogóle
mieszkańców (%)
1. Udział osób
pozostających na miejscu
celem edukacji (%),
w tym: udział osób, które
ukończyły na miejscu
szkołę średnią
67
VII. PLAN FINANSOWY NA LATA 2004 – 2006
7.1.
L.P.
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
PLAN BUDŻETU GMINY NA LATA 2004 – 2006
Plan dochodów (konto 991) i plan wydatków (konto 992)
Wyszczególnienie
A. DOCHODY
z tego:
Rolnictwo i łowiectwo
Leśnictwo
Transport i łączność
Gospodarka mieszkaniowa
Administracja publiczna
Urzędy naczelnych organów władzy państwowej, kontroli
i ochrony prawa oraz sądownictwa
Bezpieczeństwo publiczne i ochrona przeciwpożarowa
Dochody od osób prawnych, od osób fizycznych i od
innych jednostek nieposiadających osobowości prawnej
oraz wydatki związane z ich poborem
Różne rozliczenia
Oświata i wychowanie
Ochrona zdrowia
Pomoc społeczna
Gospodarka komunalna i ochrona środowiska
Kultura i ochrona dziedzictwa narodowego
B. WYDATKI
z tego:
Rolnictwo i łowiectwo
Dział
Lata
2004
106 860 974,00
2005
110 173 664,21
2006
113 478 874,11
010
020
600
700
750
1 500,00
1 000,00
291 069,00
1 280 035,00
1 058 386,00
1 546,50
1 031,00
300 092,14
1 319 716,09
1 091 195,97
1 592,90
1 061,93
309 094,90
1 359 307,57
1 123 931,84
751
13 540,00
13 959,74
14 378,53
754
530,00
546,43
562,82
756
89 813 018,00
92 597 221,56
95 375 138,20
758
801
851
852
900
921
13 339 597,00
61 649,00
60 500,00
302 823,00
635 327,00
2 000,00
125 553 874,00
13 753 124,51
63 560,12
62 375,50
312 210,51
655 022,14
2 062,00
129 446 044,10
14 165 718,24
65 466,92
64 246,77
321 576,83
674 672,80
2 123,86
133 329 425,42
010
113 000,00
116 503,00
119 998,09
68
26
27
28
29
30
31
32
33
Wytwarzanie i zaopatrzenie - energia elektryczna, gaz,
woda
Transport i łączność
Gospodarka mieszkaniowa
Działalność usługowa
Administracja publiczna
Urzędy naczelnych organów władzy państwowej, kontroli i
ochrony prawa oraz sądownictwa
Bezpieczeństwo publiczne i ochrona przeciwpożarowa
Dochody od osób prawnych, od osób fizycznych i od
innych jednostek nieposiadających osobowości prawnej
oraz wydatki związane z ich poborem
Różne rozliczenia
Oświata i wychowanie
Ochrona zdrowia
Pomoc społeczna
Edukacyjna opieka wychowawcza
Gospodarka komunalna i ochrona środowiska
Kultura i ochrona dziedzictwa narodowego
Kultura fizyczna i sport
34
C. WYNIK (A-B)*
18
19
20
21
22
23
24
25
400
20 672 000,00
21 312 832,00
21 952 216,96
600
700
710
750
31 730 000,00
5 391 000,00
434 780,00
5 801 315,00
32 713 630,00
5 558 121,00
448 258,18
5 981 155,77
33 695 038,90
5 724 864,63
461 705,93
6 160 590,44
751
33 540,00
34 579,74
35 617,13
754
633 224,00
652 853,94
672 439,56
756
30 000,00
30 930,00
31 857,90
758
801
851
852
854
900
921
926
30 652 350,00
8 079 022,00
888 542,00
1 112 819,00
1 422 385,00
11 690 726,00
4 368 171,00
2 501 000,00
31 602 572,85
8 329 471,68
916 086,80
1 147 316,39
1 466 478,94
12 053 138,51
4 503 584,30
2 578 531,00
32 550 650,04
8 579 355,83
943 569,41
1 181 735,88
1 510 473,30
12 414 732,66
4 638 691,83
2 655 886,93
-18 692 900,00
-19 272 379,89
-19 850 551,31
2005 – zastosowano inflację = 3,1%, zgodnie z dokumentem MGPiPS pt. „Prognoza zmian sytuacji społeczno-ekonomicznej Polski: horyzont 2006, 2010, 2013-15”
2006 – zastosowano inflację = 3,0%, zgodnie z dokumentem MGPiPS pt. „Prognoza zmian sytuacji społeczno-ekonomicznej Polski: horyzont 2006, 2010, 2013-15”
* różnica między dochodami a wydatkami pokrywana jest z nadwyżek finansowych z lat ubiegłych
69
7.2. ŹRÓDŁA FINANSOWANIA PLANU ROZWOJU LOKALNEGO GMINY KLESZCZÓW NA LATA 2004-2006 (I POZOSTAŁE)
LP.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.
WARTOŚĆ
NAZWA INWESTYCJI
Rozbudowa oczyszczalni ścieków w Łękińsku
Budowa kompleksu dydaktyczno – sportowego
w Kleszczowie
Budowa gminnej obwodnicy w Kleszczowie etap III
Budowa gminnej obwodnicy w Kleszczowie etap IV
Kompleksowe uzbrojenie terenu pod inwestycje – Strefa
Przemysłowa w Żłobnicy
Uzbrojenie terenu pod inwestycje – Strefa Przemysłowa
w Kleszczowie
Przebudowa drogi gminnej w Łuszczanowicach
(odc. GPZ – Łuszczanowice Huby)
Modernizacja Hotelu Olimpus
Elektryfikacja gminy
w tym budowa linii energetycznej kablowej 30 kV
Modernizacja drogi powiatowej Kleszczów –
Łuszczanowice
Modernizacja drogi powiatowej Łękińsko -Brudzice
Budowa chodnika przy drodze powiatowej w Żłobnicy
Budowa chodnika przy drodze powiatowej
w Kleszczowie
Przebudowa drogi powiatowej Antoniówka - Kleszczów
(w tym budowa ścieżki rowerowej) [droga powiatowa]
Budowa dróg osiedle ZACISZE etap IV
Przebudowa drogi gminnej Łękińsko – Wolica
(ul. Klonowa – Akacjowa)
OGÓŁEM
OKRES
REALIZACJI
ŚRODKI UE
ŚRODKI JST
3 000.000,00
2004-2005
2 250 000,00
750 000,00
50 000 000,00
2004-2007
37 500 000,00
12 500 000,00
18 000 000,00
25 000 000,00
2004-2006
2004-2006
13 500 000,00
18 750 000,00
4 500 000,00
6 250 000,00
2 000 000,00
2004-2006
1 500 000,00
500 000,00
2 500 000,00
2004-2005
1 250 000,00
1 250 000,00
4 000 000,00
2004-2006
3 000 000,00
1 000 000,00
300 000,00
300 000,00
ŚRODKI BUDŻETU
PAŃSTWA
-
600 000,00
2004
40 000 000,00
2004-2006
-
40 000 000,00
3 000 000,00
2004-2005
2 250 000,00
750 000,00
5 000 000,00
230 000,00
2004-2006
2004-2005
3 750 000,00
-
1 250 000,00
230 000,00
230 000,00
2004-2005
-
4 650 000,00
2004-2006
3 487 500,00
1 162 500,00
1 200 000,00
2004-2005
-
1 200 000,00
2004
-
420 000,00
230 000,00
-
420 000,00
70
17.
Budowa ścieżki rowerowej przy drogach gminnych
Łuszczanowice-Chorzenice
18.
19.
Modernizacja ulicy Sportowej w Kleszczowie
Budowa ścieżki rowerowej przy drodze gminnej
w Rogowcu
20. Budowa gminnych dróg w Bogumiłowie
21.
22.
23.
24.
25.
26.
27.
28.
29.
30.
31.
32.
Modernizacja drogi gminnej przez wieś Czyżów, w tym
ścieżka rowerowa
Budowa chodników i zjazdów w Kleszczowie
Przebudowa drogi gminnej Łuszczanowice Kolonia –
Żłobnica
Przebudowa ul Poprzecznej w Łękińsku (poszerzenie +
ścieżka)
Przebudowa drogi gminnej w Łuszczanowicach
Przebudowa dróg gminnych w Kleszczowie
(ul. Osiedlowa i okolice)
Budowa chodnika i nawierzchni asfaltowej na drodze
gminnej w Wolicy
Budowa gminnych dróg tłuczniowych
Modernizacja drogi gminnej Wolica „przez góry”
Modernizacja drogi gminnej w Czyżowie przez „Mokry
dukt”
Budowa chodnika przy drodze gminnej w Czyżowie
Wykup gruntów na mienie komunalne
33. Wykup nieruchomości wraz z naniesieniami w Rogowcu
34.
Budowa budynków mieszkalnych
35. Modernizacja przedszkola w Łękińsku
36. Budowa boiska przy S.P. w Kleszczowie
630 000,00
2004-2005
472 500,00
157 500,00
800 000,00
2004-2007
600 000,00
200 000,00
250 000,00
-
120 000,00
2004-2006
3 050 000,00
2004-2005
-
3 050 000,00
600 000,00
2004-2005
-
600 000,00
2 500 000,00
2004-2005
1 875 000,00
625 000,00
650 000,00
2004-2005
487 500,00
162 500,00
130 000,00
2004-2005
-
130 000,00
530 000,00
2004-2005
-
530 000,00
130 000,00
2004-2005
-
130 000,00
1 500 000,00
350 000,00
2004
2004-2005
-
1 500 000,00
350 000,00
-
1 600 000,00
2005-2006
1 200 000,00
400 000,00
-
80 000,00
2004-2005
-
80 000,00
400 000,00
2004-2005
-
400 000,00
-
3 000 000,00
2005-2006
-
3 000 000,00
2 750 000,00
2004-2005
-
2 750 000,00
250 000,00
1 500,000,00
2004
2004-2005
-
250 000,00
1 500 000,00
-
250 000,00
-
90 000,00
30 000,00
-
-
71
37.
38.
39.
40.
41.
42.
43.
44.
45.
46.
47.
48.
49.
50.
51.
52.
Budowa domu opieki społecznej
Uzbrojenie terenów komunalnych w Rogowcu
Telefonizacja gminy
Rozbudowa stacji paliw w Kleszczowie
Zakup przystanków autobusowych
Budowa placu zabaw w Czyżowie
Modernizacja Domu Kultury w Antoniówce
Modernizacja Domu Kultury w Łękińsku
Modernizacja Domu Kultury w Wolicy
Budowa świetlicy w Rogowcu
Modernizacja świetlicy w Dębinie
Budowa boiska sportowego w Łękińsku
Budowa boiska w Żłobnicy
Modernizacja drogi gminnej w Dębinie, etap II
Modernizacja drogi gminnej w Dębinie, etap III
Budowa ujęcia wody nr 2 w Bogumiłowie
1 200 000,00
2 000 000,00
3 500.000,00
1 050 000,00
40 000,00
50 000,00
120 000,00
315 000,00
268 000,00
200 000,00
20 000,00
1 650 000,00
80 000,00
1 900 000,00
3 000 000,00
200 000,00
2005-2006
2004-2005
2004-2006
2004-2005
2004-2006
2004-2005
2004
2004
2004
2005
2004
2004-2005
2005
2005-2006
2004-2006
2005
900 000,00
90 000,00
236 250,00
201 000,00
150 000,00
1 237 500,00
1 425 000,00
2 250 000,00
150 000,00
300 000,00
2 000 000,00
3 500 000,00
1 050 000,00
40 000,00
50 000,00
30 000,00
78 750,00
67 000,00
50 000,00
20 000,00
412 500,00
80 000,00
475 000,00
750 000,00
50 000,00
-
72
VIII. SYSTEM WDRAŻANIA
Plan Rozwoju Lokalnego jest dokumentem określającym cele i programy oraz źródła
finansowania procesu ich realizacji na okres do roku 2006. Proces jego wdrażania jest
przedsięwzięciem złożonym, wymagającym dobrego przygotowania merytorycznego oraz
podejmowania działań na rzecz wymiany informacji ze społecznością lokalną.
Wdrożeniu planu towarzyszyć będzie jego ewaluacja, polegajaca na pozyskiwaniu
obiektywnej informacji o przebiegu, skutkach i publicznym odbiorze realizowanych działań.
Ewaluacja będzie dokonywana na każdym etapie realizacji planu za pomocą mierzalnych
wskaźników osiągniętych postępów i efektów.
Wykonanie Planu Rozwoju Lokalnego będzie podlegać monitorowaniu rzeczowym
i finansowym wydatków i efektów, oraz ocenie. Poprzez jawność budżetu gminy
i realizowanych projetków zapewniona zostanie kontrola społeczna nad podejmowanymi
działaniami.
Gmina korzystając ze środków finansowych funduszy strukturalnych jest zobowiązana
do przestrzegania zasad i procedur obowiązujących w Unii Europejskiej – określonych
Rozporządzeniem z dnia 21 czerwca 1999 r. Nr 1260/1999.
Poszczególne projekty będą wdrażane w oparciu o zasady wydatkowania środków
wg źródeł ich pochodzenia.
Plan Rozwoju Lokalnego będzie wdrażany przez Wójta Gminy Kleszczów
i podległych mu pracowników odpowiednich referatów, występujących o środki finansowe,
opracowujących właściwe projekty i wnioski - we współpracy z Fundacją Rozwoju Gminy
Kleszczów, jako instytucji, w zadania której wpisane zostało podejmowanie działań na rzecz
promocji gminy oraz pozyskiwania inwestorów.
73
IX. SPOSOBY MONITOROWANIA, OCENY I KOMUNIKACJI
SPOŁECZNEJ
9.1. SYSTEM MONITOROWANIA PLANU ROZWOJU LOKALNEGO
System monitorowania realizacji Planu Rozwoju Lokalnego jest procesem,
mającym na celu ukazanie i analizowanie stanu zaawansowania wdrażanych projektów
i ich zgodności z postawionymi założeniami. Polega on na systematycznym zbieraniu,
raportowaniu i interpretowaniu danych opisujących osiągane efekty w odniesieniu do
wydatkowanych funduszy.
System monitorowania Planu Rozwoju Lokalnego Gminy Kleszczów odbywać się
będzie w oparciu o roczne sprawozdania z realizacji zadań inwestycyjnych, stanowiące
uzupełniający element dokumentu.
Istotą procesu monitorowania Planu jest wyciąganie wniosków służących
późniejszej ocenie jego wdrażania, w oparciu o informacje wypływające z realizacji
poszczególnych zadań, a także modyfikowanie dalszych działań, celem uzyskania
maksymalnych wskaźników efektywności.
Istotne znaczenie w monitorowaniu i stymulowaniu działań, w ramach Planu
Rozwoju Lokalnego, posiadać będzie Wójt Gminy Kleszczów oraz Rada Gminy. Główną
ich rolą będzie monitorowanie przebiegu zadań zawartych w Planie, celem ewentualnej
interwencji – w przypadku stwierdzenia opóźnień lub nieuzasadnionej rezygnacji z ich
realizacji.
9.2. SPOSOBY OCENY PLANU ROZWOJU LOKALNEGO
Skuteczność Planu poddawana będzie bieżącej ocenie – w oparciu o zawarte
w punkcie VI wskaźniki monitorowania. Na ich podstawie opracowywane będą stosowne
raporty i sprawozdania, służące ocenie Planu Rozwoju Lokalnego – sporządzane przez
pracowników odpowiednich referatów, w zależności od wymagań poszczególnych
74
projektów i instytucji je finansujących. Jako dokumenty wiążące, spełniające postawione
założenia, traktowane będą roczne sprawozdania z realizacji inwestycji.
Przewiduje się aktualizację Planu w cyklu rocznym, każdorazowo pod koniec danego roku
budżetowego. Sporządzony zostanie raport końcowy – po zrealizowaniu zadań w nim
zawartych. Aktualizacja założeń Planu Rozwoju Lokalnego odbywać się będzie w oparciu
o szeroką konsultację społeczną i Wieloletni Plan Inwestycyjny Gminy Kleszczów.
9.3. PUBLIC RELATIONS PLANU ROZWOJU LOKALNEGO
Przedmiotem działań zapewniających szeroką komunikację społeczną będzie:
•
zapewnienie bieżącego informowania opinii publicznej o zakresie i wymiarze
pomocy wspólnotowej dla poszczególnych projektów i rezultatach działań na
poziomie Gminy;
•
zapewnienie współpracy z instytucjami zaangażowanymi w monitorowanie
i realizowanie Planu Rozwoju Lokalnego w zakresie działań informacyjnych
i promocyjnych poprzez wymianę informacji i wspólne przedsięwzięcia;
•
inicjowanie dodatkowych działań promocyjnych o zasięgu lokalnym.
W celu wypełnienia zadań związanych z procesem komunikacji społecznej Gmina
podejmie działania w postaci:
•
Publikacji na stronie internetowej Urzędu Gminy Kleszczów;
•
Druku broszur informacyjnych, ulotek, plakatów i innych materiałów;
•
Współpracy z lokalnymi mediami: gazeta o zasięgu lokalnym „Informator
Kleszczowski”;
•
Współpracy z Agencją Rozwoju Regionu ARREKS S.A., Gminnym Centrum
Informacji w Kleszczowie oraz Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej
w Kleszczowie.
75