PLAN ROZWOJU LOKALNEGO GMINY MNIÓW NA

Transkrypt

PLAN ROZWOJU LOKALNEGO GMINY MNIÓW NA
Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Mniów na lata 2004-06 i 2007-2013
PLAN ROZWOJU LOKALNEGO
GMINY MNIÓW
NA LATA 2004-2006
i 2007-2013
1/61
Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Mniów na lata 2004-06 i 2007-2013
Lista osób biorących udział w opracowaniu i pracach
dotyczących budowy Planu Rozwoju Lokalnego
gminy Mniów
Leonard Świerczyński – Wójt Gminy
Czesław Pytel – Zastępca Wójta Gminy
Teresa Spera – Skarbnik Gminy
Alicja Kołodziej – Kierownik referatu budownictwa, inwestycji i gospodarki
przestrzennej
Stanisław Stefańczyk - Kierownik referatu gospodarki komunalnej i ochrony
środowiska
Rafał Bednarczyk – Samodzielne stanowisko ds rozwoju gospodarczego i
integracji z Unią Europejską
Zbigniew Krakowiak – Koordynator Gminnego Centrum Informacji
2/61
Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Mniów na lata 2004-06 i 2007-2013
1. WSTĘP
Obszar realizacji Planu Rozwoju Lokalnego obejmuje swoim zasięgiem teren Gminy
Mniów a czas realizacji zostaje uzależniony od okresów programowania funduszy
strukturalnych Unii Europejskiej oraz Narodowego Planu Rozwoju.
Plan niniejszy został stworzony metodą indukcyjną na podstawie Strategii Rozwoju
Gminy
Mniów
Zagospodarowania
oraz
na
podstawie
Przestrzennego
Studium
Gminy
Mniów
Uwarunkowań
oraz
innych
i
Kierunków
dokumentów
planistycznych.
Kluczowym elementem w przygotowaniu Planu Rozwoju Lokalnego jest planowanie, ale
o sukcesie realizacji planu decyduje sposób jego wdrożenia. Ponieważ większość
problemów związanych z realizacją planów rozwojowych samorządów wynika
najczęściej z niezbyt precyzyjnego zdefiniowania celów i zadań, jakie mają zostać
wykonane, dlatego w przedstawionym dokumencie starano się stworzyć jak najbardziej
przejrzysty schemat programów i projektów realizacyjnych, ułatwiający zrozumienie ich
zasadności. Duży nacisk położono na opisanie celów, programów i poszczególnych
projektów, które wynikają bezpośrednio z przyjętych strategicznych kierunków rozwoju
gminy.
Geneza Planu Rozwoju Lokalnego Gminy Mniów
W związku z przystąpieniem Polski do Unii Europejskiej przed jednostkami samorządu
terytorialnego otwierają się nowe ogromne możliwości uzyskania dofinansowania
realizowanych działań ze środków funduszy strukturalnych. Zamiarem władz Gminy
Mniów jest aktywne korzystanie z tych możliwości. Gmina Mniów jako jedna z niewielu
w województwie Świętokrzyskim, która posiada aktualną Strategię Rozwoju i
opracowany na jej podstawie Plan Rozwoju Lokalnego, czyli dokumenty niezbędnego do
ubiegania się o środki pomocowe z funduszy strukturalnych UE, a jednocześnie
stanowiący istotny instrument zarządzania strategicznego gminą.
3/61
Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Mniów na lata 2004-06 i 2007-2013
2. AKTUALNA SYTUACJA SPOŁECZNO-GOSPODARCZA NA
OBSZARZE OBJĘTYM WDRAŻANIEM PLANU.
2.1. ANALIZA
2.1.1.Położenie, powierzchnia, ludność
Gmina Mniów położona jest w północno-zachodniej części województwa
świętokrzyskiego i należy do powiatu kieleckiego-ziemskiego. Miejscowość gminna
usytuowana jest przy drodze krajowej nr 74 w odległości 23 kilometrów od Kielc. Obszar
gminy
leży
w
obrębie
Płaskowyżu
Suchedniowskiego
i
mezoregionu
Gór
Świętokrzyskich (Wzgórza Oblęgorsko-Tumlińskie), wchodzących w skład makroregionu
Wyżyny Kielecko-Sandomierskiej.
Gmina zajmuje powierzchnię 95 km kw. (9.521,27 ha) co stanowi 0,81 % obszaru
województwa i graniczy z gminami: Miedziana Góra, Strawczyn, Zagnańsk, Łopuszno
(powiat kielecki), Radoszyce, Stąporków i Smyków (powiat konecki).
Obejmuje swym zasięgiem 21 sołectw: Baran, Borki, Cierchy, Gliniany Las,
Grzymałków, Lisie Jamy, Malmurzyn, Mniów, Mokry Bór, Pałęgi, Pępice, Pieradła,
Przełom, Rogowice, Serbinów, Skoki, Straszów, Węgrzynów, Wólka Kłucka,
Zaborowice, Zachybie. Gminę zamieszkuje 9 367 osób (stan na 31 grudnia 2003 r.). Na 1
km przypada średnio 98,6 osób, w powiecie kieleckim ziemskim zaś 87,1 osób, a średnio
w województwie 113,3 osób.
2.1.2. Środowisko przyrodnicze
Gmina Mniów charakteryzuje się średnią lesistością (2780 ha co daje 23,5%
powierzchni) oraz dużą zasobnością w kopaliny mineralne do budownictwa i
przetwórstwa przemysłowego (iły ceramiczne). Na obszarze gminy nie ma bogatych
zasobów wód powierzchniowych, tylko małe rzeki należące do zlewni Czarna Konecka i
Nida.
Gminę Mniów cechuje dosyć silne zróżnicowanie wysokości terenu, wynikające ze
4/61
Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Mniów na lata 2004-06 i 2007-2013
złożonych procesów geologicznych całego rejonu, sięgające 145 m. Południowe granice
gminy przebiegające poprzez Wzgórza Oblęgorsko-Tumlińskie sięgają wysokości 448,8
m npm zaś północne część ok. 300 m npm.
Na terytorium gminy dominują gleby piaszczyste o bardzo niskiej jakości. W
większości obszaru gminy są to gleby zaliczane do V klasy bonitacyjnej. Tworzą one tzw.
kompleks żytni słaby, pastewny oraz kompleks użytków zielonych. Jedynie ok. 30 % gleb
można uznać za opłacalne do produkcji rolniczej. Tworzą je kompleksy zaliczane do klas
od I do IVb. Według regionalizacji glebowo-rolniczej opracowanej przez Instytut Uprawy
Nawożenia i Gleboznawstwa w Puławach obszar gminy tworzą następujące kompleksy
glebowe:
➢
kompleks pszenny dobry – niewielkie znaczenie ze względu na swoją wielkość i
rozproszenie (2,49 ha - 0,04% powierzchni),
➢
kompleks pszenny-wadliwy – obszar ok 64 ha w rejonie wsi Pępice. Gleby te jednak są
zagrożone procesami erozyjnymi ze względu na ukształtowanie terenu,
➢
kompleks żytni bardzo dobry – tworzą gleby IIIb i IVa wytworzone z piasków
gliniastych, zalegające na zwięzłym podłożu,
➢
kompleks żytni dobry (IVa i IVb klasa bonitacyjna) wrażliwy na susze i zakwaszony.
Na nich na terenie gminy uprawiane są w większości żyto i ziemniaki. Mogą one być
przydatne do uprawy jęczmienia i pszenicy lecz wymagają stosowania intensywnych
zabiegów agrotechnicznych,
➢
kompleks żytni bardzo słaby – cechuje go niski poziom zawartości organicznej
(poniżej 0,7%) oraz okresowe lub stałe przesuszanie,
➢
kompleks pastewny mocny – tworzą go gleby dolinne średnio zwięzłe i ciężki.
Podlegają one okresowo nadmiernemu uwilgoceniu. Przeważają gleby V i IVb,
➢
kompleks pastewny słaby – najczęściej mają one postać gleb dolinnych lekkich w
miejscach bezodpływowych (klasa V i VI); częściowo nieopłacalne w produkcji,
➢
kompleks użytków zielonych średnich – są to najwartościowsze w gminie łąki i
pastwiska. Występują w dolinach rzek; tworzą je gleby klasy IV,
➢
kompleks użytków zielonych słabych (V i VI klasa bonitacyjna) – powstałe na luźnych
glebach pochodzenia mineralnego, częściowo suche lub podmokłe, wrażliwe na zły
5/61
Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Mniów na lata 2004-06 i 2007-2013
system melioracyjny.
Na opłacalność produkcji rolniczej wpływa również w dużym stopnie zakwaszenie
gleb w gminie. Konieczność wapnowania wymaga aż 94 % użytków rolnych.
Lasy
Lasy i grunty leśne zajmują na terenie gminy 23,5 % powierzchni ogólnej.
Wskaźnik ten jest niższy dla gminy od przeciętnej lesistości powiatu wynoszącej - 34,8 %
województwa świętokrzyskiego 27,0 % i kraju – 28,5 % (średnia europejska – 46 %
powierzchni lądowej).
Powierzchnia lasów i gruntów leśnych w gminie wynosi 2.780 ha, w tym lasy
stanowiące własność Skarbu Państwa – 1.310 ha (41,12 %), zarządzane przez „Lasy
Państwowe” i nadzorowane przez Regionalną Dyrekcję Lasów Państwowych w Radomiu.
Na terenie Gminy Mniów „Lasami Państwowymi” administrują 2 nadleśnictw:
Zagnańsk i Stąporków.
Lasy nie stanowiące własności Skarbu Państwa obejmują powierzchnię 1.470 ha
(58,88 % całej powierzchni leśnej). Właścicielami tych lasów są osoby prywatne i
wspólnoty gruntowo – leśne.
Zasoby surowców mineralnych.
W zachodniej części gminy występują bogate złoża czerwonych iłów
ceramicznych, znajdujących szerokie zastosowanie w produkcji wyrobów ceramicznych
(codziennego użytku jak też ozdobnego) oraz budowlanych. W rejonie Pałęg
zlokalizowane są dwa złoża. Jedno z jest eksploatowane od roku 2001 przez spółkę
“Geol-Min”.
Roczne
wydobycie sięga
100
tys.
ton.
Obecnie
trwają
prace
przygotowawcze do uruchomienia wydobycia z drugiego złoża. Rozpoczęcie wydobycia
jest planowane na rok 2005.
Firma pragnie również rozwijać swą działalność w kierunku rzemiosła przy
współpracy z mieszkańcami gminy oraz uruchomienia zakładu przetwórczego na tym
terenie.
W rejonie wsi Zaborowice działają również dwie kopalnie piasku budowlanego dla
potrzeb mieszkańców gminy jak też gmin sąsiednich.
6/61
Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Mniów na lata 2004-06 i 2007-2013
Turystyka
Turystyka i rekreacja to dziedziny gospodarki dla których na terenie Gminy
Mniów istnieją korzystne warunki dla rozwoju. Obecnie sektor usług turystyczny nie
odgrywa roli do jakiej predestynowały by go te warunki. Szczególne znaczenie dla
rozwoju tej dziedziny należy upatrywać w atrakcyjnych i dobrze zachowanych walorach
przyrodniczo-krajobrazowych, czystym środowisku oraz dostępności komunikacyjnej
Gminy Mniów, położonej przecież w bliskiej odległości od miasta Kielce, przy drodze
krajowej w kierunku na Łódź oraz odległościach od dużych metropolii, jak Kraków czy
Warszawa.
Gmina posiada przecież doskonałe warunki do rozwoju ruchu krajoznawczego,
poczynając od turystyki aktywnej, a kończąc na niewykorzystanym sektorze turystyki
biznesowej i konferencyjnej.
W sąsiedztwie znajduje się również wyciąg narciarski w miejscowości Tumlin
– Podgród, na zboczu Góry Łajscowej (Wajsowa), o długość zjazdu – 300m i szerokość
50m. Także na terenie gminy w okolicach wsi Cierchy znajdują się tereny do budowy
tego typu infrastruktury turystycznej.
Przez teren gminy przebiega czerwony szlak turystyczny im. Massalskiego z
Kuźniak do Gołoszyc. Podjęto również działania zmierzające do wyznaczenie i
oznakowanie szlaku konnego we współpracy z PTTK im. Mjr Hubala, który ma
przebiegać wokół całej gminy od miejscowości Rogowice poprzez Chyby, Zaborowice,
Gliniany Las, Wólka Kłucka, a następnie wzdłuż północnej granicy SuchednniowskoOblęgorskiego Parku Krajobrazowego do miejscowości Pępice.
W porozumieniu z
sąsiednimi gminami, miastem Kielce oraz Regionalną Organizacją Turystyczną
planowane jest także wyznaczenie szlaku rowerowego na terenie naszej gminy, które w
powiązaniu z innymi będzie tworzył kompleks szlaków wokół miasta wojewódzkiego,
umożliwiając tym samym rozwój tej formy turystyki na terenie gminy.
7/61
Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Mniów na lata 2004-06 i 2007-2013
Baza gastronomiczna gminy to głównie małe punkty usługowo-gastronomiczne
usytuowane w większych miejscowościach takie jak bary i placówki przy stacjach paliw
oraz jedna restauracja w Mniowie.
Bazę noclegową na terenie gminy stanowi Klub Agroturystyczny w
miejscowości Kontrewers. Dysponuje on 20 miejscami noclegowymi. Klub w swej
ofercie posiada wycieczki po terenie gminy motocyklami czterokołowymi, tor do nauki
jazdy dla dzieci. W planach jest uruchomienie ścieżki dydaktycznej i skansenu
pszczelarskiego. Posiada również bazę lokalową i gastronomiczną do organizowania
konferencji, zjazdów i sympozjów. Podobny ośrodek ma powstać także w Wólce
Kłuckiej, lecz z ukierunkowaniem na turystykę konną. Ma on posiadać także ok. 20
miejsc noclegowych.
Na rozwój agroturystyki w gminie jako źródła dochodów i miejsca pracy poza
rolnictwem wpływ mogą takie czynniki jak:
➢
wysoka stopa bezrobocia wśród mieszkańców,
➢
naturalne walory środowiskowe,
➢
właściwy stosunek lokalnych społeczności do turystów (gościnność, życzliwość),
➢
duże rozdrobnienie gospodarstw rolnych,
➢
niewystarczająco dynamiczny rozwój gospodarczy,
➢
pomoc ze strony samorządu gminy.
Szczególnie
korzystne warunki do rozwoju tej formy usług istnieją w
południowej części gminy ze względu na bogactwo środowiska oraz walory krajobrazowe
(sołectwo Pępice, Cierchy, Malmurzyn).
2.1.3. Zagospodarowanie przestrzenne
Uwarunkowania ochrony środowiska naturalnego
Całe
terytorium gminy objęte
jest
zasięgiem ochrony przyrody przez
Suchedniowsko-Oblęgorski Park Krajobrazowy (SOPK) oraz Konecko-Łopuszański
Obszar Chronionego Krajobrazu (KŁOChK).
8/61
Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Mniów na lata 2004-06 i 2007-2013
Wchodzący w skład Zespołu Świętokrzyskich Parków Krajobrazowych SOPK
obejmuje swym zasięgiem także gminy
Strawczyn, Miedziana Góra, Zagnańsk.
Powierzchnia parku na terenie naszej gminy wynosi 681 ha. W całości stanowi to obszar
leśny na północno-zachodnich zboczach Wzgórz Kołomańskich w rejonie wsi Serbinów,
Rogowice i Mniów. Znacznie większy obszar zajmuje otulina parku na terenie gminy
(5923 ha). W strefie ochronnej oprócz wspomnianych znajdują się sołectwa :Wólka
Kłucka, Grzymałków, Skoki, Mokry Bór, Borki, Węgrzynów, Malmurzyn. Park wraz z
otuliną zajmuje powierzchnię 6604 ha.
➢
Konecko - Łopuszniański Obszar Chronionego Krajobrazu – obejmujący zachodnią
część gminy i zajmuje powierzchnię 2917 ha.
➢
rezerwatów przyrody, pomniki przyrody, zespołów przyrodniczo - krajobrazowych,
użytków ekologicznych i stanowiska dokumentacyjne.
Ochrona wód podziemnych
Wody podziemne występujące na terenie gminy stanowią główne źródło
zaopatrzenia w wodę ludności a także mieszkańców i przemysłu gmin sąsiednich, w tym
również miasto Kielce. W granicach gminy zlokalizowana jest część Głównego Zbiornika
Wód Podziemnych nr 414 “Zagnańsk” [dolno- i środkowotriasowy; szczelinowo-porowy
(piaskowce, mułowce)] oraz GZWP nr 417 “Kielce” [środkowo-i górnodewoński;
szczelinowo-krasowy (wapienie, dolomity)]. Z uwagi na ich znaczenie konieczne jest
zapewnienie ochrony dla jego zasobów poprzez ograniczenie emisji zanieczyszczeń
płynnych na terenie gminy (ze względu na słabą izolację przez nieprzepuszczalne
składniki skał nadkładu).
Ze zbiorników tych mieszkańcy gminy są zaopatrywani w wodę za pomocą
zbiorowych wodociągów podłączonych do 5 studni głębinowych, zlokalizowanych w
miejscowościach Mniów, Grzymałków, Pieradła, Serbinów i Cierchy. Wody te nadają się
bezpośrednio lub po prostym uzdatnieniu do picia i na potrzeby gospodarcze. Większość
miejscowości gminy zaopatrywana jest w wodę dobrej jakości, odpowiadającą wszystkim
wymogom sanitarnym. Wokół studni tych zostały także ustanowione bezpośrednie i
pośrednie strefy ochronne na których obowiązują bardziej rygorystyczne przepisy w
9/61
Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Mniów na lata 2004-06 i 2007-2013
zakresie zabudowy i gospodarki wodno-ściekowej.
Gmina Mniów położona jest w dorzeczu Wisły. Z terenu gminy rzeki zasilają
swymi wodami rzeki Czarną Nidę oraz Pilicę. Rzeki te to:
1. „Ciemnica” – długość 5.400 m; III klasa czystości wody,
2.„Łososinka” – lewobrzeżny dopływ Białej Nidy; II klasa czystości wód; długość na
terenie gminy 5.000 m,
3.„Serbinówka” o długości 8.500 m na trenie gminy; zaliczona do III klasy czystości;
należy do zlewni rzeki Czarna Maleniecka,
4.„Taraska” - lewobrzeżny dopływ Czarnej Malenieckiej o długości na terenie gminy
5.600 m; prowadzi wody w III klasie czystości,
5.„Mokry Bór” - 1.600 m długości; czystość – brak danych,
6.„Krasna” - długości 800 m wzdłuż granicy z gminą Stąporków; czystość – brak danych,
7.„Ciek od Kłucka” - długość - 6.350 m; czystość – brak danych.
We wszystkich rzekach gminy występuje znaczne zanieczyszczenie azotanami, fosforem
ogólnym, m.Coli co powoduje zaliczenie ich do tak niskiej klasy czystości.
Rzeki te zasilane są w większości wodami opadowymi co powoduje okresowe duże
wahania poziomu ich wód lecz wielkość rzek nie powoduje zagrożenia powodziowego.
Suma długości rzek na terenie gminy to ok. 33 km, zaś regulacją objęte jest ok. 2/3 ich
biegu.
Na terenie gminy nie ma zlokalizowanych zbiorników przeciwpowodziowych ani też
rekreacyjno-wypoczynkowych.
Potrzeba budowy zbiorników wodnych była zawsze istotnym zagadnieniem, dlatego też,
przewiduje się budowę co najmniej 4 zbiorników: Trzęsawka, Wilcza Góra-Pępice,
Serbinów, Borki-Przełom.
Rolę zbiorników rekreacyjnych będą mogły w przyszłości (po ich przystosowaniu)
spełniać również wyrobiska powstałe w wyniku eksploatacji złóż piasku w rejonie wsi
Zaborowice.
Zanieczyszczenie rzek powodują odprowadzane do nich nieoczyszczone lub
niewłaściwie oczyszczone ścieki. Na terenie gminy funkcjonuje obecnie jedna
oczyszczalnia ścieków - Mniów. Obecnie w związku z ukończeniem prac nad Koncepcją
10/61
Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Mniów na lata 2004-06 i 2007-2013
Kanalizacji Na Terenie Gminy Mniów i opracowaniem Programu budowy kanalizacji na
terenie Gminy Mniów planowane są inwestycje w zakresie rozbudowy oczyszczalni
ścieków w Mniowie i systemu kanalizacji dla całej gminy.
Bardzo dużym zagrożeniem dla jakości wód powierzchniowych i podziemnych na
terenie gminy są duże ilości ścieków wylewnych na łąkach i innych przypadkowych
miejscach przez mieszkańców gminy a także brak szczelności przydomowych zbiorników
na ścieki (szamba). Również, tzw. zanieczyszczenia obszarowe związane ze stosowaniem
nawozów sztucznych i chemicznych środków ochrony roślin oraz niewłaściwe
gromadzenie odpadów i ich usuwanie do lasów, na skutek wypłukiwania z nich
zanieczyszczeń przez opady atmosferyczne, stanowi duże zagrożenie dla jakości wód
powierzchniowych i podziemnych.
Innym źródłem zanieczyszczenia wód powierzchniowych i podziemnych są ścieki
deszczowe, które spłukując powierzchnie dopływają do odbiorników wraz z niesionymi
zanieczyszczeniami.
Nie
bez
znaczenia
są
zanieczyszczenia
substancjami
ropopochodnymi, pochodzącymi z transportu, magazynowania i dystrybucji paliw.
Na stan czystości powietrza atmosferycznego w gminie Mniów duży wpływ mają
kotłownie przydomowe opalane paliwem stałym, głównie węglem i miałem.
Zlokalizowanych jest tylko kilka kotłowni na paliwo ciekłe lub gaz i są to w większości
kotłownie zasilające w ciepło budynki użyteczności publicznej. W indywidualnych
kotłowniach prywatnych domów procesy spalania przebiegają w niskich temperaturach i
nie podlegają żadnej kontroli.
Ochrona powierzchni ziemi nierozerwalnie wiąże się także ze stanem gospodarki
odpadami, szczególnie komunalnymi. Tylko prawidłowo zorganizowana gospodarka
odpadami może ograniczyć ujemny ich wpływ. Obecnie wobec ukończenia prac nad
„Plan Gospodarki Odpadami dla Gminy Mniów” i przyjęcia go uchwałą Rady Gminy,
określona została strategia działań i rozwiązania umożliwiające dostosowanie gospodarki
odpadami
do obowiązujących i przewidywanych uwarunkowań prawnych i sytuacji
faktycznej na terenie gminy, a także w odniesieniu do standardów i norm obowiązujących
w UE.
11/61
Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Mniów na lata 2004-06 i 2007-2013
Infrastruktura techniczna
Sieć drogowa Gminy Mniów to przede wszystkim droga krajowa nr 74, drogi
powiatowe oraz gminne i dojazdowe, mające znaczenie lokalne.
Nadrzędny układ komunikacyjny gminy stanowi wspomniana już droga krajowa SulejówKielce i droga powiatowa główna nr 0450T Stąporków-Mniów-Ruda Strawczyńska.
Droga krajowa, przebiegająca przez gminę, to przede wszystkim tranzytowy szlak
komunikacyjny przenoszący ruch zewnętrzny, która w powiązaniu z drogami
powiatowymi, stanowią szkielet komunikacyjny, do którego powinny być włączone
wszelkie rozwiązania komunikacyjne na drogach w Gminie Mniów.
Długość drogi krajowej na terenie gminy wynosi 7,1 km, dróg powiatowych 65,2
km (o nawierzchni utwardzonej 64 km), zaś gminnych
19 km (o nawierzchni
utwardzonej ok. 7 km).
Sieć drogowa zapewnia dobre połączenie z wszystkimi sąsiednimi gminami, jak
też miastem wojewódzkim (Kielce) oraz powiatem koneckim. Przepustowość sieci
drogowej jest jednak znacznie ograniczona. Szybki rozwój motoryzacji, a tym samym
wzmożony ruch pojazdów, na tych drogach spowodował, iż drogi te nie spełniają swoich
zadań.
Stan techniczno – eksploatacyjny dróg i mostów
Większość dróg na terenie Gminy Mniów wymaga natychmiastowych remontów,
ze względu na ich zniszczenie przez pojazdy po nich poruszające się. Występują
nierówności poprzeczne jak też podłużne (koleiny). Drogi te wymagają wzmocnienia
konstrukcji (położenia dywanika bitumicznego), ze względu na niedostosowanie ich
konstrukcji do obecnego natężenia pojazdów. Dotyczy to w szczególności drogi krajowej
jak też dróg powiatowych. Największe zniszczenia występują w rejonie Grzymałkowa ze
względu na wywóz surowców z kopalni „Pałęgi” oraz Zaborowic, gdzie eksploatowane
są złoża piasku. Rozwiązania wymaga także sytuacja utrudniająca ruch pieszy w
miejscowości gminnej przez którą przebiega droga krajowa, poprzez budowę obwodnicy
lub w bliższej perspektywie sygnalizacji świetlnej albo przejścia nad powierzchnią drogi.
Ponadto istnieje potrzeba odwodnienia korpusu drogowego. Istnieją duże
12/61
Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Mniów na lata 2004-06 i 2007-2013
zaległości w czyszczeniu rowów odwadniających. Zamulona jest część przepustów,
pobocza na wielu drogach są zawyżone o kilkanaście centymetrów, co powoduje, że po
większych opadach deszczu woda płynie środkiem jezdni. Część wody przenika poprzez
spękania siatkowe w nawierzchni do dolnych warstw konstrukcyjnych, przez co po
okresie zimowym pojawiają się na drogach przełomy.
Na terenie gminy istnieje 9 mostów. Największy z nich zlokalizowany jest na
drodze krajowej, 5 na drogach powiatowych oraz 3 na gminnych. Wymagają one remontu
celem zwiększenia nośności i bezpieczeństwa przejazdu.
Stopień uporządkowania gospodarki wodno-ściekowej.
Na terenie gminy istnieje 5 studni wykorzystywanych do zaopatrywania
mieszkańców w wodę. Woda z nich pobierana nie wymaga w większości uzdatniania. Za
pomocą wodociągów komunalnych jest ona dostarczana mieszkańcom. W 2002 roku (wg
Narodowego Spisu Powszechnego Ludności i Mieszkań z 2002 roku) do systemu
wodociągowego było podłączonych 1934 mieszkań, zamieszkałych przez 8009 osób.
Stanowiło to 83,4% ogółu mieszkań zamieszkałych na stałe na terenie gminy oraz 87,63%
ludności. Obecnie trwają prace nad ukończeniem II etapu budowy wodociągu w sołectwie
Straszów oraz budowa odcinków do przysiółków położonych dalej od istniejącej już
magistrali wodociągowej na terenie całej gminy. Na koniec 2003 r. Gminny Zakład Usług
Komunalnych użytkował cieć o długości 110,6 km. Statystycznie każdy mieszkaniec
gminy korzystający z wodociągu komunalnego zużywał ok 76 dm3/dobę wody.
Kanalizacja gminy została rozpoczęta w 1993 r. Wybudowano wówczas oczyszczalnię
ścieków w miejscowości gminnej. Jest to biologiczno-mechaniczna oczyszczalnia typu
„LEMNA”. Oczyszczone ścieki są odprowadzane do rzeki „Czarna Taraska”.
Na koniec 2003 r. długość sieci kanalizacyjnej ogólnospławnej w Mniowie wynosi 12,2
km., przykanalików 206 szt. o długości 3,9 km., Ścieki płyną na oczyszczalnię
grawitacyjnie. Aktualnie gmina posiada opracowanie projektowe na sieć kanalizacyjną w
miejscowości Mniów, która sukcesywnie jest realizowana w miarę posiadanych środków.
Zgodnie z w/w opracowaniem do wykonania pozostało:
- przepompownia kanałowa,
13/61
Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Mniów na lata 2004-06 i 2007-2013
- sieć tłoczna Ø 160 – 790 mb
- sieć Ø 300 – 15 mb
- sieć Ø 250 – 778 mb
- sieć Ø 200 – 11.089 mb
- przykanaliki Ø 160 – 2.278 mb.
Normalna przepustowość oczyszczalni 150 m3 na dobę, zaś maksymalnie 200 m3/d., w
tym 25 m3/d to ścieki dowożone z terenu gminy o odpowiednich parametrach ścieków
surowych zgodnych z pozwoleniem wodno-prawnym w zakresie stężeń i ładunków w
tych ściekach (pozwolenie wodno-prawne wydane przez Starostwo Powiatowe w
Kielcach, decyzja nr RO.II.6233-20/03 z dnia 14 lipca 2003 roku, która jest ważna do
dnia 24 lipca 2013 r.).
Na terenie gminy istnieje duża dysproporcja pomiędzy zwodociągowaniem, a
skanalizowaniem. Za główną przyczynę uznać można realizację wodociągów bez
równoległego kanalizowania wsi. Barierą dla rozbudowy sieci kanalizacyjnej jest
wielkość istniejącej oczyszczalni ścieków, która powinna zostać rozbudowana gdyż
osiągnęła w swej eksploatacji górną granicę oczyszczania ścieków.
Gospodarka odpadami.
W gminie Mniów usuwa się rocznie około 4700 m3 odpadów. Ilość ta systematycznie
wzrasta. Odpady te prawie w całości trafiają na wysypisko w Promniku. Niewielki
odsetek stanowi złom metali, który jest częściowo zbierany i odwożony do punktów
skupu. Od 1999 r. wywozem odpadów zajmuje się Firma „EKOM” z Chęcin.
Od 1 kwietnia 2003 roku wprowadzono segregacje odpadów we wsiach: Pieradła,
Zaborowice, Pielaki, Chyby, Baran, Serbinów i Rogowice. Zbieranie odpadów
segregowanych prowadzi Firma „Zielony Świat” ze Stąporkowa, która rozdaje worki
wszystkim gospodarstwom i nie pobiera opłat.
Przeciętnie w 1 kontenerze znajduje się do 1,5 tony odpadów. Koszt wywozu za rok 2002
wyniósł 121,000 zł, co w przeliczeniu na 1 kontener wynosi 177,90 zł.
Wobec przyjęcia Plan Gospodarki Odpadami dla Gminy Mniów, będącego konkretyzacją
działań na terenie gminy Planu Gospodarki Odpadami dla Powiatu Kieleckiego oraz
nowej uchwały w sprawie utrzymania czystości i porządku w Gminie Mniów, mieszkańcy
14/61
Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Mniów na lata 2004-06 i 2007-2013
zostali zobowiązani do zawarcia umowy na dzierżawę pojemnika na odpady stałe
niesegregowane z firmą posiadającą zezwolenie Wójta Gminy na wywóz odpadów.
Ustalone zostały opłaty za usuwanie śmieci, które ponoszą sami mieszkańcy. W
przypadku prowadzenia segregacji śmieci przez gospodarstwo domowe, uzyskuje ono
50% dopłaty z budżetu gminy na usuwanie odpadów niesegregowanych.
Stan dziedzictwa przyrodniczego i kulturowego.
Zabytki środowiska przyrodniczego.
Położenie gminy w obrębie dwóch różnych krain geograficznych powoduje różnicowanie
terenu gminy na dwa obszary zagospodarowania przestrzennego, wynikające z przepisów
prawa. Jedna część to obszar Suchedniowsko-Oblęgorskiego Parku Krajobrazowego i
jego otulina. Obszar SOPK na terenie gminy to tylko 681 ha lasów lasów na stokach
Wzgórz Kołomańskich. Otulina zaś SOPK to obszar ok 5.923 ha obejmujący swym
zasięgiem sołectwa Wólka Kłucka, Grzymałków, Skoki, Mokry Bór, Borki, Węgrzynów,
Malmurzyn, Cierchy, Pępice, Mniów, Serbinów, Rogowice. Obszar ten posiada wysokie
walory przyrodnicze i krajobrazowe, co może być wykorzystane do rozwoju ich funkcji
turystycznej. Przepisy prawne powodują jednak ograniczenia w zakresie budownictwa,
także ze względu na źródłowiskowy charakter tego terenu dla rzek Czarna Taraska,
Ciemnica oraz Łososinka. Pozostała część gminy objęta jest łagodniejszym reżimem
ochronnym w obrębie Konecko-Łopuszańskiego Obszaru Chronionego Krajobrazu (2917
ha).
Na terenie gminy ustanowione zostały także indywidualne formy ochrony przyrody. Są to:
➢
zbiornik wodny „Ług” - użytek ekologiczny na gruntach wsi Zaborowice o
powierzchni 0,9 ha,
➢
bagno „Stawisko” - położony na gruntach wsi Mokry Bór o powierzchni 4,65 ha;
porasta je roślinność objęta ochroną gatunkową,
➢
bagno w rejonie wsi Serbinów na gruntach nadleśnictwa Zagnańsk o powierzchni 0,83
ha.
Dodatkową ochroną objęto trzy pomniki przyrody nieożywionej i dwa żywej. Są to:
15/61
Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Mniów na lata 2004-06 i 2007-2013
➢
wgłębny łomnik piaskowców o wymiarach 15x8x2-3 m z odsłoniętymi piaskowcami
przeławicowanymi w rejonie wsi Gliniany Las,
➢
głaz narzutowy z granitu czerwonoszarego o obwodzie 300 cm i wysokości 50 cm w
rejonie wsi Węgrzynów,
➢
głaz narzutowy z czerwonego granitu o obwodzie 360 cm i wysokości 90 cm w rejonie
wsi Mniów ,
➢
trzy dęby szypułkowe o średnicy ponad 1 m i wysokości ok. 30 m położone przy
drodze do pałacyku „Kołłątajówka”,
➢
dąb szypułkowy o średnicy ok. 1,5 m i wysokości ok. 23 m na działce nr 37 w
Pępicach.
Na mocy zarządzenia Wojewody Kieleckiego z 1995 r. Ustanowiono jedno stanowisko
dokumentacyjne w nieczynnym kamieniołomie w rejonie wsi Mniów (działka nr 1761).
Zgłoszono także potrzebę objęcia ochroną podmokłej łąki (torfowisko przejściowe) ze
stanowiskiem turzycy pełnej w okolicy wsi Pępice i „Lasu Węgrzynowskiego” w dolinie
rzeki Ciemnica, podmokłej łąki ze stanowiskiem rzadkich gatunków roślin w dopływie
rzeki Olszówka między przysiółkami Nowa Wieś a Żabiniec a także dolinki lessowej
bezimiennego dopływu Ciemnicy ze stanowiskiem skrzypu olbrzymiego między
przysiółkiem Barania Góra i Wilcza Góra.
Zabytki kultury.
Rejestr zabytków obejmuje następujące obiekty zlokalizowane na terenie Gminy Mniów:
➢
Cmentarz parafialny w Grzymałkowie z połowy ok. XIX wieku,
➢
cmentarz parafialny w Mniowie z ok. połowy XIX wieku,
➢
Kościół parafialny w Mniowie z II poł. XVII wieku,
➢
Zespół pałacowy Kołłątajówka w rejonie wsi Wólka Kłucka obejmujący pałac, park
oraz spichlerz z I poł. XIX wieku,
W ewidencji konserwatorskiej zaś ujęte są następujące obiekty:
➢
dom drewniany z roku 1830 we wsi Grzymałków (posesja nr 14),
➢
zespół kościelny pod wezwaniem Św. Michała Archanioła obejmujący kostnicę,
kościół, ogrodzenie oraz wikariówkę w Grzymałkowie (cały zespół pochodzi z
początku II połowy XIX wieku),
16/61
Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Mniów na lata 2004-06 i 2007-2013
➢
stację pocztową z XVII wieku, przebudowaną w 2 połowie XIX wieku w Mniowie,
➢
zespół parafialny pod wezwaniem Św. Stanisława Biskupa obejmujący cmentarz,
dzwonnicę, kostnicę, ogrodzenie(XVIII wiek), plebanię (2 połowa XIX wieku) w
Mniowie,
➢
cmentarz ofiar pacyfikacji z 1943 roku (Mniów-Raszówka),
➢
cmentarz parafialny we wsi Pieradła (XX wiek) – parafia Zaborowice,
➢
2 stodoły drewniano-murowane z początku XX wieku (Podchyby, Skoki),
➢
murowana kapliczka Św. Jana Niepomucena z XIX wieku we wsi Straszów,
➢
rządcówka wchodząca w skład zespołu pałacowego „Kołłątajówka w rejonie wsi
Wólka Kłucka.
Ochroną objęte są również stanowiska z ich strefami ochronnymi ujęte w ewidencji
stanowisk archeologicznych (11 stanowisk), ewidencji miejsc pamięci narodowej (5
stanowisk), ujawnione tereny pozostałości zabytków techniki (4 miejsca), historyczne
obiekty kultowe z ich otoczeniem na terenie całej gminy (dotyczy to w szczególności
kapliczek, figur i krzyży; brak spisu tych obiektów), ujawnionych obiektów o walorach
etnograficznych (np.: piwnice z XIX wieku i początku XX wieku, tradycyjne budynki
drewniane o przeznaczeniu mieszkalnym i gospodarczym, budowlane elementy zdobne,
nisze kultowe w budynkach), ujawnione miejsca historyczne (Węgrzynów-Skoki – rejon
zwycięskiej bitwy ze Szwedami w 1656 roku, Radoszyce-Mniów – rejon kapitulacji
wojsk powstania kościuszkowskiego z 1794 r., Gliniany Las-Muszczarz-Salata – rejon
przegranej bitwy powstańczej z 1863 r., Wólka Kłucka – miejsce odwiedzin Hugona
Kołłątaja i powstania styczniowego).
2.1.4 Gospodarka
Sektor MŚP
Według danych Urzędu Statystycznego w Kielcach ( stan na 31.12.2003 roku ) w Gminie
Mniów funkcjonowało 419 podmiotów gospodarczych. W ciągu ostatnich lat liczba
podmiotów gospodarczych sukcesywnie zwiększała się. Obrazuje to poniższa tabela.
17/61
Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Mniów na lata 2004-06 i 2007-2013
Gmina Mniów
1999
2000
2001
2002
340
396
406
419
Źródło: Dane Urzędu Statystycznego w Kielcach
Zdecydowaną większość podmiotów gospodarczych stanowią jednostki sektora
prywatnego (ok. 95,94 %), pozostałe należą do sektora publicznego ( jednostki
budżetowe i komunalne). Jest to jeden z najwyższych wskaźników na terenie powiatu dla
którego ten wskaźnik wynosi 76,25 %. Własna działalność gospodarcza jest czasami
jedyną alternatywą dla osób bezrobotnych w związku ze zmniejszaniem się liczby miejsc
pracy w sektorze przedsiębiorstw produkcyjnych i upadkiem wielu zakładów pracy w
województwie oraz sytuacją na rynku pracy.
Podmioty gospodarcze - stan w dniu 31 XII 2002 r.
Gmina
Mniów
spółki
sektor
ogółem
publiczny
prywatny
17
402
419
spółdzielnie
prawa
handlowego
2
2
Źródło: Dane Urzędu Statystycznego w Kielcach
Wśród 419 podmiotów gospodarczych najwięcej działa w zakresie handlu i napraw
(39,61 %), następne w kolejności to: budownictwo (20,53 %), transport, gospodarka
magazynowa i łączność (8,83 %), przetwórstwo przemysłowe (8,35 %), obsługa
nieruchomości i firm, nauka (3,82 %), pozostałe sekcje (18,85 %).
Podstawę działalności gospodarczej prowadzonej w gminie stanowią małe podmioty
gospodarcze, najczęściej w formie osób fizycznych prowadzących działalność
gospodarczą na zasadzie samozatrudnienia lub zatrudniania najbliższych członków
rodziny, o wielkości do 6 osób.
Jak wynika z Rejestru Działalności Gospodarczej Gminy Mniów obecnie są
18/61
Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Mniów na lata 2004-06 i 2007-2013
zarejestrowane i prowadzą aktywną działalność gospodarczą 355 osoby. 18 osób z tej
liczby mieszka w gminach sąsiednich i mieście Kielce. Największa liczba osób
prowadzących działalność gospodarczą zamieszkuje w Mniowie (87 osób prowadzących
działalność gospodarczą). Wynika to z ilości mieszkańców miejscowości a także jej
funkcji administracyjnej i usługowej. W dalszej kolejności są to miejscowości
Zaborowice (30), Wólka Kłucka (26), Skoki (23), Grzymałków i Węgrzynów (po 21),
Borki (17), Straszów (16), Pałęgi (13), Pieradła (12), Pępice (11). W pozostałych
miejscowościach liczba tych podmiotów nie przekracza 10 osób.
Wśród przedmiotu działalności największą liczbę stanowią sklepy branży spożywczoprzemysłowej (72), Handel obwoźny (71), usługi związane z budownictwem, transport
(31). W innych branżach występują pojedyncze podmioty prowadzące inny typ
działalność gospodarczej na terenie Gminy Mniów. W większości przypadków
prowadzenie działalności w jednej branży łączy się z podobną jak np.: usługi
transportowe i handel obwoźny.
Powyższe dane wskazują, iż małe firmy w formie działalności gospodarczej osób
fizycznych odgrywają bardzo dużą rolę w gospodarce gminy. Dlatego bardzo ważnym
elementem działań władz lokalnych powinno stać się wspieranie ich rozwoju. Jest to
sektor generujący największą liczbę miejsc pracy na terenie gminy, tak wśród danych
oficjalnych jak też szacunkowych dla „szarego sektora”. Małe i średnie firmy odgrywają
w naszej gminie istotną rolę w kreowaniu miejsc pracy, stwarzając przy tym możliwości
zatrudnienia osobom o stosunkowo niskich kwalifikacjach. Dotyczy to zarówno miejsc
pracy w nowych podmiotach jak również samozatrudnienia. Władze gminy podjęły kroki
celem opracowania i przyjęcia programu pomocy sektorowi MSP na terenie gminy jak
również jego rozwoju.
Rolnictwo
Z rolnictwa na terenie gminy utrzymuje się 1368 osób (788 osób pracujących i 580 na
utrzymaniu). Jest to liczba uzyskana na podstawie danych Narodowego Spisu
Powszechnego i Powszechnego Spisu Rolnego przeprowadzonych w 2002 r. Tworzą one
252 rodziny.
19/61
Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Mniów na lata 2004-06 i 2007-2013
Na terenie gminy istnieje 1971 gospodarstw i działek rolnych. Użytkują one grunty o
powierzchni całkowitej 6775 ha, z czego 906 ha stanowią lasy. Tworzą je tylko
gospodarstwa indywidualne. Nie występują gospodarstwa prowadzone przez osoby
prawne. Największą liczbę stanowią te o wielkości od 1 do 5 ha - 1346. Kolejną
najliczniejszą tworzą użytkownicy działek rolnych do 1 ha (410). Ilość gospodarstw
dużych (powyżej 5 ha) nie jest duża. W przedziale od 5-10 ha jest 190 gospodarstw, 1015 ha 15 gospodarstw a powyżej 15 ha 10. Rolnicy na terenie gminy posiadają w swym
użytkowaniu 5473 ha gruntów rolnych. Znaczna ich część tj. 1297 ha stanowią odłogi i
ugory. Powierzchni łąk i pastwisk to 2276 ha. Grunty orne w kulturze rolnej zajmują
1883 ha. Czynną działalność rolniczą prowadzą 1386 gospodarstwa rolne, w tym 172
działki rolne. Daje to 1,52 ha zasiewów na jedno gospodarstwo. Po dodaniu łąk i pastwisk
oraz sadów (18 ha) powierzchni upraw na jedno gospodarstwo łącznie z działkami
rolnymi wynosi 3,01 ha, zaś bez działek 3,29 ha.
Wśród upraw dominuje upraw zbóż. Zajmują one 1360 ha. Drugą co do wielkości uprawą
są ziemniaki (472 ha). Pozostałe uprawy zajmują zatem 51 ha n terenie gminy. Wśród
zbóż największą powierzchnię zasiewów zajmują pszenżyto (490 ha) i żyto (406 ha).
Zboża są uprawiane w 59,7 % ogólnej liczby gospodarstw, ziemniaki zaś w 66,4 %.
Obsada gospodarstw w przeliczeniu na 100 ha użytków rolnych wynosi 39 Dużych
Jednostek Produkcyjnych. Najliczniej reprezentowaną grupą zwierząt jest drób w ilości
ponad 335 tys. sztuk w 862 gospodarstwach. Jest to ponad 3,5 % pogłowiu drobiu na
terenie województwa.
Taki wskaźnik liczby drobiu jest konsekwencją dużej ilości
kurników na terenie gminy hodujących po kilkadziesiąt tysięcy sztuk drobiu.
Wśród zwierząt dużych przeważa bydło (2136 sztuki w tm 1362 krowy mleczne)
hodowane w 836 gospodarstwach (krowy w 803 gospodarstwach). Następnie jest to
trzoda chlewna - 1761 sztuk w 248 gospodarstwach. Po przeliczeniu populacja DJP w
gminie zamyka się liczbą 2159 sztuk. Prawie połowa gospodarstw aktywnych posiada
ciągnik do prac polowych. Zarejestrowano także 9 kombajnów zbożowych. Prawie 1000
gospodarstw jest wyposażonych w łączność telefoniczną (telefon stacjonarny); w
badaniach nie uwzględniono telefonów komórkowych, których liczba zwiększyła się
znacznie w ostatnim okresie w związku z objęciem całej gminy zasięgiem sieci
20/61
Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Mniów na lata 2004-06 i 2007-2013
wszystkich operatorów komórkowych. Co 10-te gospodarstwo dokonuje inwestycji w
zakresie remontu i modernizacji budynków gospodarczych, ale największa liczba to
zakup wapna, nawozów i środków ochrony roślin (ponad 90 %). W związku z wejściem
Polski do UE i wdrożeniem systemu dopłat bezpośrednich dla rolnictwa należy
przypuszczać, że większość ugorów i odłogów zostanie zagospodarowana z ponownym
przeznaczeniem pod uprawy lub zalesienia.
2.1.5. Sfera społeczna
Sytuacja demograficzna i społeczna terenu.
W ogólnej liczbie mieszkańców Gminy Mniów 9.367 osób mężczyźni stanowią – 4.652
osób (49,66 %), natomiast kobiety – 4.715 osób (50,34 %). Ludność w wieku
produkcyjnym stanowi 56,90 % ogółu ludności. Wskaźnik ludności w wieku
przedprodukcyjnym wynosi 28,45 %, a w wieku poprodukcyjnym 14,59 %. Na każde 100
osób w wieku produkcyjnym przypada 75,64 osób w wieku nieprodukcyjnym.
Populacja zamieszkująca Gminę Mniów dotknięta jest problemami społecznymi
charakterystycznymi dla całego regionu (np. wysokie bezrobocie).
W ostatnich latach spada tempo przyrostu naturalnego, który w województwie
świętokrzyskim jest ujemne – 1699 osób (- 1,3 ‰) . Gmina Mniów osiągnęła jako jedna z
nielicznych w powiecie i województwie dodatni przyrost w 2002 r. i wyniósł on + 43
osoby (+ 4,7 ‰), zaś w 2003 r. +153 (+16,5‰).
Tabela 1. Struktura wieku mieszkańców na podstawie Narodowego Spisu Powszechnego
Ludności z 2002 r.
W odsetkach (struktura pionowa)
Wiek
OGÓŁEM
0-4 lata
5-9
Ogółem
Mężczyźni
Kobiety
9142
616
693
4550
304
338
4592
312
355
21/61
ogółem
mężczyźni
kobiety
100,0
6,7
7,6
100,0
6,7
7,4
100,0
6,8
7,7
Na 100
mężczyzn
przypada
kobiet
101
103
105
Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Mniów na lata 2004-06 i 2007-2013
10-14
15-19
20-24
25-29
30-34
35-39
40-44
45-49
50-54
55-59
60-64
65-69
70-74
75-79
80-84
85 lat i
więcej
nieustalony
782
895
740
661
626
587
661
616
502
304
283
371
363
240
134
374
462
408
342
321
340
354
333
282
136
120
149
155
73
37
408
433
332
319
305
247
307
283
220
168
163
222
208
167
97
8,6
9,8
8,1
7,2
6,8
6,4
7,2
6,7
5,5
3,3
3,1
4,1
4,0
2,6
1,5
8,2
10,2
9,0
7,5
7,1
7,5
7,8
7,3
6,2
3,0
2,6
3,3
3,4
1,6
0,8
8,9
9,4
7,2
6,9
6,6
5,4
6,7
6,2
4,8
3,7
3,5
4,8
4,5
3,6
2,1
109
94
81
93
95
73
87
85
78
124
136
149
134
229
262
63
5
21
1
42
4
0,7
0,1
0,5
-
0,9
0,1
200
400
Źródło: Narodowy Spis Powszechny z 2002 r.
Na podstawie tabeli widać, że mieszkańcy gminy w większości to ludzie młodzi, w
większości w wieku do 30 lat. Grupa ta stanowi 48 % populacji mieszkańców.
Na terenie gminy mieszka 2357 rodzin. Rodzin pełnych wychowujących dzieci jest 1565
a bez dzieci 439. Rodzin niepełnych jest 341. Tworzą je matki z dziećmi lub ojcowie z
dziećmi. Przeciętna liczba dzieci pozostająca na utrzymaniu w jednej rodzinie wynosi
2,13 (całkowita liczba dzieci w rodzinie ogółem – 4045 a w wieku do lat 24 – 3183).
Tabela 2. Ludność według płci i ekonomicznych grup wieku
Wyszczególnienie
OGÓŁEMa)
W wieku:
przedprodukcyjnym
Ogółem
9142
Mężczyźni
4550
Kobiety
4592
2601
1281
1320
5202
2833
2369
(mężczyźni i kobiety w wieku 0-17 lat)
produkcyjnym
mężczyźni w wieku 18-64 lata
22/61
Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Mniów na lata 2004-06 i 2007-2013
kobiety w wieku 18-59 lat
mobilnym
(mężczyźni i kobiety w wieku 18-44
lata)
niemobilnym
mężczyźni w wieku 45-64 lata
kobiety w wieku 45-59 lat
poprodukcyjnym
3660
1962
1698
1542
871
671
1334
435
899
76
61
mężczyźni w wieku 65 lat i więcej
kobiety w wieku 60 lat i więcej
Na 100 osób w wieku produkcyjnym
przypada
osób w wieku nieprodukcyjnym
94
Źródło: Narodowy Spis Powszechny z 2002 r
Tabela 3. Ludność w wieku 13 lat i więcej według poziomu wykształcenia i grup wieku
Poziom wykształcenia
średnie
Grupy wieku
OGÓŁEM
19 lat i mniej
20-29
30-39
40-49
50-59
60 lat i więcej
wiek
nieustalony
Mężczyźni
Kobiety
Ogółem
zasadnicze
zawodowe
podstawowe
ukończone
podstawowe nieukończone
i bez
wykształcenia
szkolnego
nieustalo
-ny
razem
ogólno
kształcące
zawodowe
73
28
20
13
10
2
1026
102
441
206
201
52
22
242
37
97
39
40
17
11
784
65
344
167
161
35
11
1823
105
537
588
446
121
26
3526
866
302
329
551
577
899
657
129
9
6
8
22
483
29
10
4
3
2
5
4
12
61
2
436
590
1
55
187
1
381
403
1197
626
2
1720
1806
219
438
1
16
13
wyższe
policealne
7368
1212
1401
1213
1277
806
1454
234
80
61
56
19
18
5
3677
3691
77
157
Źródło: Narodowy Spis Powszechny z 2002 r.
Na podstawie powyższej tabeli widać, że na terenie gminy procent osób z wyższym
wykształceniem jest niski i wynosi tylko 3,17 % mieszkańców w wieku 15 lat i więcej (w
województwie 9,4 %). Także liczba osób z wykształceniem policealnym i średnim (14,91
%)odbiega od poziomu tak w województwie (31,2 %) jak też w kraju. Większość tych
osób jest zatrudniona w sektorze edukacyjnym na terenie gminy. Sytuacja na rynku pracy
powoduje tendencję do podwyższania wykształcenia i kontynuowania nauki co widać
szczególnie wśród mieszkańców w wieku do 30 lat. Obawy może budzić tylko fakt, że
23/61
Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Mniów na lata 2004-06 i 2007-2013
uzyskają oni wykształcenie w kierunkach mało przydatnych na rynku pracy.
Tablela 4. Ludność według głównego źródła utrzymania, płci oraz grup wieku
Wyszczególnienie
Ogółem
razem
najemnej
Utrzymująca się
z pracy
na rachunek własny a)
w tym w
swoim
razem
gospodarstwie
razem
rolnym
(działce
rolnej)
z pozostałych źródeł
w tym
nie ustalono
z
emerytur
z rent
OGÓŁEM b)
0-14 lat
15-19
20-29
30-39
40-49
50-59
60-64
65 lat i więcej
nieustalony
9142
2091
895
1401
1213
1277
806
283
1171
5
5308
1604
610
961
912
914
287
11
6
3
3444
1096
424
671
574
517
153
#
#
3
1864
508
186
290
338
397
134
#
#
-
1368
335
137
201
250
321
115
#
#
-
3827
487
285
435
301
362
519
271
1165
2
1486
60
43
63
61
53
150
188
868
-
1367
146
127
162
97
189
273
79
292
2
7
5
1
1
-
Mężczyźni
Kobiety
4550
4592
2760
2548
1812
1632
948
916
681
687
1788
2039
653
833
642
725
2
5
POSIADAJĄC
Y WŁASNE
ŹRÓDŁA
UTRZYMANIA
Mężczyźni
Kobiety
4964
2564
2400
2426
1457
969
1439
916
523
987
541
446
788
389
399
2538
1107
1431
1185
467
718
894
389
505
-
UTRZYMYWA
NI
Mężczyźni
Kobiety
4171
1984
2187
2882
1303
1579
2005
896
1109
877
407
470
580
292
288
1289
681
608
301
186
115
473
253
220
-
a) Łącznie z dochodami z najmu.
b) Łącznie z nieustalonym źródłem utrzymania.
Źródło: Narodowy Spis Powszechny z 2002 r.
Z powyższych danych widać jak wiele osób na terenie Gminy Mniów utrzymuje się z
niezarobkowych źródeł utrzymania. Aż 41,86 % mieszkańców gminy utrzymuje się tylko
z rent i emerytur. Własne źródło utrzymania posiada tylko 54,29 % ludności gminy.
Należy jednak wziąść pod uwagę, że w liczbie tej zawiera się 1369 osób (15,74 % ogółu
mieszkańców) pracujących wyłącznie lub głównie w gospodarstwie rolnym.
24/61
Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Mniów na lata 2004-06 i 2007-2013
Warunki i jakość życia mieszkańców oraz poziom bezpieczeństwa
Opieka zdrowotna.
Opiekę medyczną na terenie gminy realizuje w formie podstawowej opieki
zdrowotnej Gminny Ośrodek Zdrowia w Mniowie stanowiący gminną placówkę służby
zdrowia oraz Ośrodek Zdrowia w Grzymałkowie. Każda z tych placówek zatrudnia
dwóch lekarzy: jeden lekarz ogólny i jeden ginekolog. W każdym jest również gabinet
stomatologiczny z zatrudnionym stomatologiem. Placówki te zatrudniają 4 pielęgniarki.
Personel medyczny zatrudniany jest na zasadzie kontraktów z Narodowym Funduszem
Zdrowia.
Podstawową opiekę zdrowotną dla mieszkańców Gminy Mniów realizuje również
Powiatowe Centrum Usług Medycznych w Kielcach, które jest placówką szczebla
powiatowego. Specjalistyczną opiekę ambulatoryjną dla mieszkańców gminy realizują
szpitale zlokalizowane w Kielcach oraz wspomniane Powiatowe Centrum w Kielcach w
30 poradniach specjalistycznych.
W Mniowie działa Środowiskowy Dom Pomocy Społecznej prowadzony przez Caritas
diecezji kieleckiej. Ośrodek ten korzysta z dotacji gminy na swą działalność wśród
mieszkańców gminy.
Starzenie się społeczeństwa powoduje także wzrost zapotrzebowania na usługi
pielęgnacyjne i pielęgnacyjno - opiekuńcze.
Edukacja.
Gmina Mniów prowadzi na swoim terenie 9 placówek szkolnych w ramach
których funkcjonują szkoły podstawowe: Cierchy, Grzymałków, Mniów, Piaski,
Rogowice, Wólka Kłucka i Zaborowice oraz gimnazja Mniów i Grzymałków. Liczba
dzieci szkolnych w szkołach podstawowych łącznie z klasami „0” wynosiła w roku
szkolnym 2003/04 1001. Liczba uczniów gimnazjalnych wynosiła 407. Ogółem uczniów
uczących się w szkołach na terenie gminy zamknęła się liczbą 1408. Dowożonych do
placówek oświatowych było 215 uczniów.
Zatrudnionych we wszystkich szkołach było w przeliczeniu na pełne etaty 119
nauczycieli (84 w szkołach podstawowych i 35 w gimnazjach). Dodatkowo zatrudniano
25/61
Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Mniów na lata 2004-06 i 2007-2013
36 pracowników obsługi i administracji ( w tym 14 sezonowo).
Całkowita powierzchnia dydaktyczna szkół na terenie gminy wynosi 2948 m2. W
przeliczeniu na jednego ucznia powierzchnia ta wynosi 2,1 m2 powierzchni dydaktycznej,
ale występowały wahania pomiędzy szkołami od 1,00 w Mniowie do 6,35 m2 powierzchni
dydaktycznej w Rogowicach. Jednocześnie koszt kształcenia jednego ucznia wynosił od
kwoty ok 3 tys. zł w Mniowie do ok. 8 tys. zł w Rogowicach. Średni koszt kształcenia na
terenie całej gminy wynosi ok. 4 tys. zł.
W związku z tym zostały podjęte działania zmierzające do ograniczenia tych liczb
m.in. poprzez powstanie zespołów szkół w Mniowie i Grzymałkowie, a także
usprawnienia zarządzania tymi szkołami. Najważniejszym jednak działaniem w tym
zakresie jest budowa Gimnazjum Gminnego w Mniowie. Celem jednak racjonalizacji
działania oświaty na terenie Gminy Mniów powinno być ograniczenie i likwidacja
placówek o najwyższych kosztach działalności. Temu samemu celowi przyświecają
również próby wykorzystania budynku po szkole podstawowej w Pałęgach a także
budynku starej szkoły w Mniowie.
Uczniowie z terenu gminy mogą korzystać także z funkcjonujących w powiecie
kieleckim Poradni Psychologiczno – Pedagogiczne (Chmielnik, Bodzentyn, Piekoszów).
Kadra pedagogiczna szkół podstawowych i gimnazjów to nauczyciele o wysokich
kwalifikacjach zawodowych i awansie zawodowym. Znaczną ich część stanowią
nauczyciele mianowani i dyplomowani a także w trakcie otwartych postępowań
kwalifikacyjnych na wyższy stopień.
W szkołach do dyspozycji uczniów istnieją pracownie komputerowe urządzone i
wyposażone w komputery nowej generacji, ponadto szkoły są podłączone do sieci
„INTERNET” za pomocą łącz komutowanych (telefonicznych). Stan techniczny bazy
szkół i placówek oświatowo – wychowawczych ocenia się na względnie dobry, choć
potrzeby w tym zakresie są niewspółmierne do możliwości finansowych placówek, jak
też samej Gminy Mniów.
Kultura i sport.
Ważnym zadaniem, które stoi przed gminą jest koordynacja i wspieranie działalności
kulturalno-sportowej przez wspieranie powstania i rozwoju amatorskiego ruchu
26/61
Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Mniów na lata 2004-06 i 2007-2013
artystycznego i sportowego. Zadaniami takimi powinny być objęte kluby sportowe,
stowarzyszenia działające na terenie gminy. Należy także rozważyć ostatnio zgłaszane
postulaty powołania do życia Gminnego Ośrodka Kultury, jako jednostki gminnej
organizującej i wspierającej ruch artystyczny.
W gminie tradycyjnie już organizowane są dwukrotnie w roku festyny: „Majówka w
Mniowie” oraz „Pożegnanie Lata w Mniowie”. Obecni na nich są przedstawiciele
samorządu wojewódzkiego a także parlamentarzyści z Województwa Świętokrzyskiego.
Imprezy te cieszą się bardzo dużym zainteresowaniem mieszkańców gminy Mniów jak
też sąsiednich, są obszernie relacjonowane w prasie regionalnej oraz gazetce gminnej
„Nasza Gmina”. Festyny te to znakomita okazja do zaprezentowania dorobku
mieszkańców w różnych dziedzinach życia a także do promocji gminy. Zawsze
towarzyszą im rozgrywki sportowe pod patronatem Wójta Gminy oraz Przewodniczącego
Rady Gminy.
Na terenie gminy działają uczniowskie kluby sportowe, kluby zrzeszone w LZS-ach.
Braki jednak w infrastrukturze sportowej ograniczają tą aktywność mieszkańców. Na
terenie gminy istnieje tylko jedna hala sportowa, zlokalizowana przy Gimnazjum w
Mniowie. Gmina posiada 9 boisk piłkarskich przyszkolnych lecz niestety żadne nie
spełnia wymogów do przeprowadzania ligowych rozgrywek piłkarskich ze względu na
ich wielkość, zaplecze techniczne oraz usytuowanie w terenie.
Bezpieczeństwo publiczne i przeciwpożarowe.
Z analizy zagrożenia przestępczością i naruszania prawa na obszarze gminy
wynika, że wskaźniki wyrażające zjawiska przestępcze są niepokojące, chociaż rejon
Komisariatu Policji w Strawczynie, który obejmuje także Gminę Mniów nie jest zaliczany
do najbardziej zagrożonych przestępczością. W Mniowie znajduje się posterunek Policji,
który jest obecnie obsadzony przez 7 funkcjonariuszy z dowódcą w stopniu starszy
aspirant sztabowy. Całodobowe dyżury na terenie gminy zapewnione są poprzez patrole z
posterunku w Mniowie i Miedzianej Górze, która także należy do rewiru Komisariatu w
Strawczynie.
Mieszkańcy gminy nie są zagrożeni wystąpieniem powodzi ze względu na małe
przepływy rzek na terenie gminy.
27/61
Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Mniów na lata 2004-06 i 2007-2013
W sprawach obrony cywilnej szefem służb obrony na terenie gminy jest Wójt
Gminy, który podlega służbowo w tej materii Wojewodzie Świętokrzyskiemu i Staroście
Kieleckiemu.
W zakresie ratownictwa przeciwpożarowego, chemicznego i drogowego Wójt
Gminy dysponuje 4 jednostkami ochotniczej straży pożarnej:w Mniowie, Zaborowicach,
Grzymałkowie i Malmurzynie.
Największe z nich to OSP w Zaborowicach i Mniowie. Najwięcej sprzętu o najwyższych
standardach na terenie gminy i największą obsadę etatową posiada OSP w Zaborowicach.
Specjalizuje się także w ratownictwie drogowym oraz co należy podkreślić została
włączona do Krajowego Systemu Ratowniczo-Gaśniczego. W skład tego systemu
wchodzą tylko jednostki wyróżniające się pod względem wyposażenia, dyspozycyjności,
wyszkolenia, możliwości działań operacyjnych. Podejmowane są starania o włączenie do
tego systemu również OSP w Mniowie.
Stan wszystkich jednostek OSP na terenie gminy to 142 strażaków ochotników.
Wszystkie jednostki wykonują ok. 70 wyjazdów w roku. Obejmują one w większości
wyjazdy do akcji ratowniczych, pożarowych i wypadków drogowych.
Na terenie gminy znajdują się 4 strażnice.
Nad działalnością OSP na terenie gminy czuwa Komendant Gminny, zatrudniany przez
władze gminy. Do pomocy ma on Zarząd Gminny Związku Ochotniczych Straży
Pożarnych w Mniowie liczący obecnie 12 członków.
Grupy społeczne wymagające wsparcia
Pomoc społeczna to fragment polityki społecznej państwa realizowany m.in. przez
samorządy gminne.
Pomoc świadczona przez Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Mniowie,
obejmuje przede wszystkim: bezrobocie, ubóstwo, niepełnosprawność, długotrwałą
chorobę, bezradności w sprawach opiekuńczo – wychowawczych. W/w
problemy
powodują wzrost zachowań patologicznych, do których głównie zalicza się głównie
alkoholizm.
Przyjmuje się (wg Państwowej Agencji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych), że
28/61
Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Mniów na lata 2004-06 i 2007-2013
liczba osób uzależnionych od alkoholu wynosi ok. 2% populacji co stanowi ok. 180 osób
na terenie gminy.
Dorośli żyjący w otoczeniu alkoholików (współmałżonkowie, rodzice) stanowią ok. 360
osób tj. 4% mieszkańców gminy. Dzieci wychowujące się w rodzinach alkoholików
również ok. 4% mieszkańców, osoby pijące szkodliwie stanowią ok. 500 osób tj. ok. 5-7
% mieszkańców całej gminy.
Model rozwiązywania problemów alkoholowych zakłada, iż większość kompetencji i
środków finansowych jest zlokalizowana na poziomie samorządów gmin, które na mocy
ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi mają obowiązek
prowadzić własną politykę wobec alkoholu. Aktem prawnym, na podstawie którego
prowadzona jest realizacja w/w zadań jest gminny program profilaktyki i rozwiązywania
problemów alkoholowych uchwalany corocznie przez radę gminy.
Na terenie gminy działa Środowiskowy Dom Samopomocy prowadzony przez Caritas
diecezji kieleckiej. Otrzymał on pomoc finansową od władz gminy w 2004 r. w
wysokości 162 tys. zł. Z jego usług korzysta ok. 20 mieszkańców gminy.
W zakresie realizacji zadań na rzecz osób niepełnosprawnych mieszkańcy gminy
mogą uzyskać również pomoc Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Kielcach ( z
zakresu rehabilitacji społecznej) oraz
Niepełnosprawnych
(zadania
z
Powiatowego Ośrodka Rehabilitacji Osób
zakresu
rehabilitacji
zawodowej
ze
środków
przekazywanych przez PFRON). Ponadto w ramach swoich działań ustawowych
Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie zapewnia również opiekę dzieciom, które są jej
pozbawione ze względu na ograniczenie lub pozbawienie praw ich rodziców.
Ponadto na terenie naszej gminy jest według danych pochodzących z Narodowego Spisu
Powszechnego 346 rodzin niepełnych oraz 555 wielodzietnych z trójką i większą ilością
dzieci).
W IV kwartale 2003 r. według danych Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w
Mniowie pomoc społeczną otrzymało 1029 osób. Liczba ta nie jest tożsama z liczbą
rodzin jakie określić można jako
rodziny nieprzystosowane społecznie (niezaradne
życiowo). Osoby takie otrzymały pomoc materialną lub finansową. Otrzymywały one
pomoc na podstawie różnych przepisów i z różnych przyczyn stąd tak duża liczba
29/61
Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Mniów na lata 2004-06 i 2007-2013
otrzymujących świadczenia. Najczęściej powodem przyznania pomocy z GOPS było
bezrobocie (dla 414 rodzin), długotrwała choroba (210 rodzin) oraz bezradność w
sprawach opiekuńczo-wychowawczych i prowadzenia gospodarstwa domowego (164).
Osoby otrzymujące pomoc społeczną wywodzą się z 638 rodzin. Biorąc pod uwagę liczbę
wspomnianą wyżej wynika, że każda rodzina objęta pomocą społeczną otrzymuje
świadczenie z dwóch tytułów. Osoby zamieszkujące w tych rodzinach stanowią 26,7 %
populacji mieszkańców (2505 osób). Na podstawie tych danych wynika, iż rodziny te
składają się z co najmniej 4 osób. Największą grupę stanowią rodziny składające się z
więcej niż 6 osób (123 rodziny – 835 osób). 410 rodzin w tej liczbie składa się z rodziców
i dzieci (stanowią oni aż 2004 osób - średnio 5 osób w rodzinie). Pomocą objęte było
również 61 rodziny niepełnych (216 osób) oraz 136 rodzin rencistów i emerytów (479
osób).
654 osób otrzymały pomoc GOPS jako zadania własne gminy na kwotę 127.099 zł.
Osoby te wywodziły się z 458 rodzin o liczbie osób 1932. W liczbie tej było 258
uczniów objętych dożywianiem (kwota 68.328 za 27.748 świadczeń; 178 rodzin o liczbie
osób 936; koszt jednego posiłku dla ucznia wyniósł 2,46 zł; 44 uczniów mimo podstaw
do objęcia dożywianiem nie korzystało z tej pomocy ze względu na brak środków – 20
uczniów, warunki techniczne – 20 oraz niechęć rodziców – 4), 16 usług opiekuńczych
(kwota 29.192 zł; w większości są to osoby samotne: 16 rodzin o liczbie osób 18), 7
zasiłków celowych na pokrycie wydatków powstałych wskutek zdarzeń losowych (kwota
1.390 zł; taka sama liczba rodzin tworzonych przez 27 osób), 384 zasiłki celowe łącznie
ze świadczeniami w naturze na łączną kwotę 28.189 zł (tworzą oni 351 rodzin o liczbie
członków 1456).
W IV kwartale 2003 r. wypłacono także zasiłki rodzinne i pielęgnacyjne na łączną kwotę
84.579 zł. Przeciętnie miesięcznie wypłacano 8 zasiłków rodzinnych oraz 47
pielęgnacyjnych.
W oparciu o przepisy określające zadania zlecone GOPS przyznał świadczenia dla 259
osób mieszkających w 243 rodzinach o liczbie 851 osób na łączną kwotę 691.779 zł.
Tabela . Świadczenia udzielone przez GOPS w I kwartale 2004 r. - zadania zlecone
30/61
Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Mniów na lata 2004-06 i 2007-2013
FORMY POMOCY
0
RAZEM
ZASIŁKI STAŁEogółem
ZASIŁKI STAŁE
WYRÓWNAWCZE ogółem
ZASIŁEK
OKRESOWY
GWARANTOWANY
ZASIŁKI
OKRESOWE
RENTY SOCJALNE
ZASIŁKI Z TYTUŁU
OCHRONY
MACIERZYŃSTWA
-ogółem (8+9)
MACIERZYŃSKI
ZASIŁEK
OKRESOWY
MACIERZYŃSKI
ZASIŁEK
JEDNORAZOWY
ZASIŁKI
RODZINNE I
PIELĘGNACYJNE
1
2
LICZBA OSÓB,
KTÓRYM
PRZYZNANO
DECYZJĄ
ŚWIAD.
1
LICZBA
ŚWIADCZEŃ
KWOTA
ŚWIADCZEŃ
W ZŁ
LICZBA
RODZIN
LICZBA
OSÓB
W
RODZINACH
2
3
4
5
259
X
691779
243
851
32
364
151506
32
158
46
513
138770
46
102
2
13
4580
2
4
20
40
1860
20
80
91
801
329022
85
259
108
252
66041
106
278
61
205
55991
60
278
47
47
10050
46
208
65
672
84579
66
198
3
4
5
6
7
8
9
10
Źródło: dane Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Mniowie za 2004 r.
Ogółem przyznano świadczenia dla 975 osób z 638 rodzin (suma osób w tych rodzinach
to 2505 osób – 26,7 % mieszkańców gminy). W ramach zadań zleconych było to 528
osób z 367 rodzin (1466 osób w rodzinach) oraz 674 osoby z 475 rodzin (1976 osób w
tych rodzinach) w ramach zadań własnych.
Rok 2004 przyniósł zmiany związane z nowelizacją ustawy o pomocy społecznej. Na jej
podstawie gminy przejęły część zadań od państwa do finansowania jako zadania własne.
W drugim kwartale 2004 roku GOPS w ramach zadań własnych przyznała pomoc dla 208
osób na łączną kwotę 63.761 zł. Wraz z rodzinami tworzą oni grupę 1206 osób
otrzymujących wsparcie. Ponad połowa wydatków w tym zakresie to finansowanie
posiłków dla 244 uczniów (34.823 zł za które zakupiono 27.334 świadczenia). Kolejną
grupę świadczeń pod względem wielkości stanowiły usługi opiekuńcze. Na świadczenie
dla 9 osób wydatkowano kwotę 15.278 zł (ilość zakupionych świadczeń 2770).
31/61
Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Mniów na lata 2004-06 i 2007-2013
Tabela . Świadczenia udzielone przez GOPS w II kwartale 2004 r. - zadania
zlecone
Liczba
osób,
którym
Liczba
przyznano świadczeń
decyzją
świadczenie
Formy pomocy
0
RAZEM
ZASIŁKI STAŁE - ogółem
ZASIŁKI STAŁE
WYRÓWNAWCZE ogółem
ZASIŁEK OKRESOWY
GWARANTOWANY
ZASIŁEK Z TYTYŁU
OCHRONY
MACIERZYŃSTWA (6+7)
MACIERZYŃSKI
ZASIŁEK OKRESOWY
MACIERZYŃSKI
ZASIŁEK
JEDNORAZOWY
ZASIŁKI RODZINNE I
PIELĘGNACYJNE
1
Kwota
świadczeń
w zł
Liczba
rodzin
Liczba
osób w
rodzinach
3
4
5
2
1
2
122
33
X
129
169.159
53.302
119
33
397
155
3
55
292
81.764
53
111
4
1
4
1.844
1
2
5
34
113
32.249
34
136
28.631
34
136
3.618
18
73
9
20
6
7
8
34
18
9
95
18
29
Źródło: dane Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Mniowie za 2004 r.
Najczęściej powodem przyznania świadczeń z pomocy społecznej było bezrobocie (265
osób otrzymało pomoc z tego tytułu), długotrwała choroba (138) oraz bezradność w
sprawach opiekuńczo-wychowawczych i w prowadzeniu gospodarstwa domowego (97).
Rzeczywista liczba osób, którym przyznano świadczenia w II kwartale to 594 osoby.
Wywodziły się one z 401 rodzin i wraz z nimi stanowili 1600 mieszkańców gminy. 125
osób z tej liczby świadczenia otrzymało w ramach zadań zleconych (122 rodziny, 403
mieszkańców) a 489 w ramach zadań własnych (312 rodzin – 1322 mieszkańców gminy).
Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej realizował także wypłaty świadczeń z budżetu
państwa w zakresie świadczeń rodzinnych. W pierwszych dwóch kwartałach 2004 r.
wypłacono 4327 świadczeń na łączną kwotę 383.139, 80 zł.
32/61
Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Mniów na lata 2004-06 i 2007-2013
Bezrobocie
Największą barierą rozwoju gminy jest jednak bezrobocie i wynikające z niego patologie.
Wśród powstających na tym tle zjawisk społecznie niekorzystnych można wskazać
alkoholizm, przestępstwa, nadmierne zatrudnienie w rolnictwie a także chyba
najważniejsze jakim jest apatia społeczna. Osoby długotrwale bezrobotne przestają
poszukiwać pracy, a jedyne ich źródło utrzymania stanowią świadczenia z pomocy
społecznej. Mieszkańcy ci nie wykazują również żadnych inicjatyw społecznych, nie
biorą udziału w życiu gminy. Sytuacja ta bez ingerencji z zewnątrz nie będzie mogła
zostać rozwiązana przez samych zainteresowanych, jak również działania na szczeblu
lokalnym samymi środkami gminy nie przyniosą pożądanego efektu.
Liczba bezrobotnych zarejestrowanych w PUP z terenu Gminy Mniów na dzień
31.12.2003 roku wynosiła 1.548 osób (spadek w porównaniu do roku poprzedniego o 36
osób tj. 2,27 %) w tym:
 735 kobiet tj. 47,48 % w stosunku do ogółu osób (w 2002 r. 47,16 %),
 56 absolwentów tj. 3,62 % (w 2002 r. 4,55%),
 193 osoby bezrobotne z prawem do zasiłku tj. 12,47 % (14,08 % w 2002 r.),
 1250 osób w wieku mobilnym tj. 80,75 % (w 2002 roku 82,07 %),
 921 osób pozostających bez pracy dłużej niż 12 miesięcy tj. 59,59 % (w
2002 r. 59,47 %).
Stopa bezrobocia na koniec grudnia w Gminie Mniów 2003 roku wyniosła 29,76 % , w
całym powiecie kieleckim 21,1% ( spadek o 0,5% ), w województwie 18,1% ( spadek o
0,4% ), natomiast w kraju zmniejszyła się w porównaniu do grudnia 2002 roku o 0,1 %.
Wyniki Narodowego Spisu Powszechnego Ludności i Mieszkań w 2002 r. wskazały, że
na terenie gminy jest 1022 osób bezrobotnych (580 mężczyzn i 442 kobiety). Około
połowa z nich pozostawała bez pracy do 12 miesięcy. Jednak spis ten wykazywał aż 2873
osoby bierne zawodowo tj. nie poszukujące pracy. Ze względu na objęcie spisem osób w
wieku 15 lat i więcej w tej grupie znajdują się także uczniowie i studenci oraz osoby
utrzymujące się z rolnictwa, to jednak pokazuje to jak wielką barierą rozwojową dla
gminy jest bezrobocie. Według danych PUP było wówczas zarejestrowanych w gminie
1584 bezrobotnych. Spis ten ukazał jak duża liczba mieszkańców pracuje w „szarej
33/61
Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Mniów na lata 2004-06 i 2007-2013
strefie” a także aktywność na rynku pracy i aktywność ekonomiczną mieszkańców. Dane
te przedstawia poniższa tabela.
Tabl. 16. Aktywność ekonomiczna ludności w wieku 15 lat i więcej
Aktywni zawodowo
Wyszczególnienie
OGÓŁEM
Poziom wykształcenia
wyższe
średnie
zasadnicze zawodowe
podstawowe ukończone,
nieukończone i bez
wykształcenia
szkolnego
nieustalony
W WIEKU
PRODUKCYJNYM
MĘŻCZYŹNI
Poziom wykształcenia
wyższe
średnie
zasadnicze zawodowe
podstawowe
ukończone,
nieukończone i bez
wykształcenia
szkolnego
nieustalony
W WIEKU
PRODUKCYJNYM
KOBIETY
Poziom wykształcenia
wyższe
średnie
zasadnicze zawodowe
podstawowe
ukończone,
nieukończone i bez
wykształcenia
szkolnego
nieustalony
W WIEKU
PRODUKCYJNYM
Ogółem
razem
pracujący
bezrobotni
Bierni
zawodowo
Nieustalony
status na
rynku
pracy
Współczynnik
aktywności
zawodowej w %
Wskaźnik zatrudnienia w %
Stopa
bezrobocia
w%
7051
4109
3087
1022
2873
69
58,9
44,2
24,9
234
1099
1823
206
839
1454
183
600
1030
23
239
424
27
250
347
1
10
22
88,4
77,0
80,7
78,5
55,1
57,2
11,2
28,5
29,2
3867
28
1603
7
1270
4
333
3
2233
16
31
5
41,8
30,4
33,1
17,4
20,8
42,9
5202
3534
3871
2314
2859
1734
1012
580
1274
1183
57
37
75,2
66,2
55,6
49,6
26,1
25,1
77
448
1197
68
370
1006
61
275
740
7
95
266
9
74
176
4
15
88,3
83,3
85,1
79,2
61,9
62,6
10,3
25,7
26,4
1797
15
865
5
655
3
210
2
916
8
16
2
48,6
38,5
36,8
23,1
24,3
40,0
2833
3517
2215
1795
1641
1353
574
442
584
1690
34
32
79,1
51,5
58,6
38,8
25,9
24,6
157
651
626
138
469
448
122
325
290
16
144
158
18
176
171
1
6
7
88,5
72,7
72,4
78,2
50,4
46,8
11,6
30,7
35,3
2070
13
738
2
615
1
123
1
1317
8
15
3
35,9
20,0
29,9
10,0
16,7
50,0
2369
1656
1218
438
690
23
70,6
51,9
26,4
Źródło: Narodowy Spis Powszechny z 2002 r.
Równie niepokojącym zjawiskiem występującym na terenie naszej gminy jest
przemoc domowa, która dotyka wiele rodzin.
Rehabilitacja zawodowa osób niepełnosprawnych według zapisów ustawy ma na
celu ułatwienie osobie niepełnosprawnej uzyskania utrzymania, odpowiedniego
zatrudnienia i awansu zawodowego przez umożliwienie jej korzystania z poradnictwa
34/61
Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Mniów na lata 2004-06 i 2007-2013
zawodowego, szkolenia zawodowego i pośrednictwa pracy. Rehabilitacja zawodowa
stawia sobie za cel przygotowanie osoby niepełnosprawnej do pracy oraz zapewnienie jej
pracy zgodnie z psychofizycznymi możliwościami oraz kwalifikacjami zawodowymi.
Tabela 6.Dane dotyczące ilości, zatrudnienia i wykształcenia osób niepełnosprawnych.
Wyszczególnienie
OGÓŁEM
Według ekonomicznych grup
wieku
przedprodukcyjny
produkcyjny
mobilny
niemobilny
poprodukcyjny
wiek nieustalony
Według poziomu
wykształcenia
(w wieku 13 lat i więcej)
wyższe
policealne
średnie (zawodowe i
ogólnokształcące)
zasadnicze zawodowe
podstawowe ukończone
podstawowe nieukończone
nieustalony
Według aktywności
ekonomicznej
aktywni zawodowo
w tym pracujący
bierni zawodowo
nieustalony status na rynku
pracy
Osoby niepełnosprawne
ogółem
prawnie
tylko biologicznie
męż- kobiet
mężmężrazem
razem
kobiety razem
kobiety
czyźni
y
czyźni
czyźni
1151
599
552
901
509
392
250
90
160
40
618
179
439
492
1
21
388
114
274
189
1
19
230
65
165
303
-
25
556
156
400
319
1
12
353
98
255
143
1
13
203
58
145
176
-
15
62
23
39
173
-
9
35
16
19
46
-
6
27
7
20
127
-
9
4
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
-
#
45
148
702
212
6
24
106
366
76
4
21
42
336
136
2
41
133
560
135
6
#
94
313
60
4
#
39
247
75
2
4
15
142
77
-
#
12
53
16
-
#
3
89
61
-
257
234
884
158
141
433
99
93
451
207
194
687
134
125
368
73
69
319
50
40
197
24
16
65
26
24
132
10
8
2
7
7
-
3
1
2
Źródło: Narodowy Spis Powszechny z 2002 r.
Na podstawie powyższych danych widać, że tylko co piąta osoba mająca status osoby
niepełnosprawnej wśród mieszkańców gminy pracuje. Aż 884 osób niepełnosprawnych
(77 %) nie poszukuje pracy i nie pracuje, mimo że ponad 53 % z nich znajduje się w
wieku produkcyjnym. Obraz braku ich przystosowania do aktualnej sytuacji społecznogospodarczej oraz apatii społecznej jeszcze wyraźniej wskazują dane dotyczące poziomu
ich wykształcenia. W tej grupie mieszkańców tylko 9 posiada wykształcenie wyższe (0,78
35/61
Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Mniów na lata 2004-06 i 2007-2013
%!), 4 policealne i 45 średnie zawodowe lub ogólnokształcące. Daje to wskaźnik na
poziomie 5 % wobec 18,9 % wśród pozostałych mieszkańców gminy.
36/61
Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Mniów na lata 2004-06 i 2007-2013
3. Zadania polegające na poprawie sytuacji na danym
obszarze
3.1. Planowane zadania do realizacji wynikają ze Strategii Rozwoju Gminy Mniów i jej
misji rozwoju jaką jest awans cywilizacyjny gminy stanowiący gwarancję wysokiego i
godziwego poziomu życia mieszkańców gminy Mniów. Ze strategii tej wynikają także
priorytety rozwojowe i są nimi:
1. Rozwój wielokierunkowego rolnictwa
o dominującym udziale upraw
ekologicznych.
2.Rozwój
przedsiębiorczości
pozarolniczej
jako
trzonu
lokalnej
bazy
ekonomicznej.
3. Rozwój urozmaiconych form turystyki i jej obsługi;
W oparciu o cel generalny, cele strategiczne i priorytety Strategii Rozwoju Gminy Mniów
oraz dokumenty określające zakres zadań i rodzaje zadań jakie mogą otrzymać
dofinansowanie w ramach funduszy strukturalnych Unii Europejskiej określono
następujące dziedziny i obszary do realizacji z wykorzystaniem środków pomocowych:
➢
uwzględnienie
w realizacji przedsięwzięć inwestycji komunalnych zagadnień
ekorozwoju,
➢
organizacja programu edukacji ekologicznej,
➢
racjonalizacja gospodarka odpadami,
➢
zwiększenie lesistości gminy poprzez zalesienie prywatnych gruntów porolnych,
➢
budowa zbiornika retencyjnego „ Wilcza Góra” na Ciemnicy i szeregu mniejszych
zbiorników rekreacyjnych,
➢
rozwój infrastruktury turystyczno-sportowej,
➢
wypracowanie systemu ulg i preferencji dla inwestycji turystycznych,
➢
zwiększenie turystycznej dostępności,
➢
promocja agroturystyki jako alternatywnego źródła dochodu,
➢
propagowanie i symulowanie rozwoju turystyki i rekreacji.,
➢
organizowanie szkoleń z zakresu prawa gospodarczego, marketingu i promocji
37/61
Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Mniów na lata 2004-06 i 2007-2013
produktu turystycznego na obszarze gminy,
➢
dokończenie programu kompleksowego wodociągowania gminy ,
➢
program kompleksowej kanalizacji gminy,
➢
poprawa dróg powiatowych i gminnych,
➢
podniesienie poziomu bezpieczeństwa ruchu drogowego,
➢
powstrzymanie degradacji stanu nawierzchni dróg,
➢
rozbudowa systemu obsługi ruchu drogowego,
➢
kreowanie programów aktywizacji społecznej i partycypacji społecznej,
➢
stworzenie form współpracy samorządu gminnego z organizacjami społecznymi,
➢
opracowanie i realizacja programu promocji
gminy z uwzględnieniem promocji
gospodarczej,
➢
opracowanie gminnego systemu zachęt finansowych i podatkowych dla potencjalnych
inwestorów,
➢
system informacji rynkowej dla przedsiębiorców i konsumentów,
➢
tworzenie
systemu przygotowania młodzieży do
podejmowania
działalności
gospodarczej, aktywizacja osób bezrobotnych z terenu gminy,
➢
utworzenie centrum garncarstwa i ceramiki ludowej,
➢
budowa i rozwój zagłębia ceramiki budowlanej,
➢
tworzenie warunków sprzyjających wzrostowi konkurencyjności gospodarstw rolnych,
➢
tworzenie warunków rozwoju małej i średniej przedsiębiorczości w ramach
wielofunkcyjnego zagospodarowania obszarów wiejskich,
➢
organizacja grup producenckich, promocja znaczenia organizacji wspólnych
przedsięwzięć gospodarstw o niskiej towarowości produkcji; pomoc – organizacyjna i
prawna dla powstających grup producenckich, organizacja systemu szkoleń dla
potencjalnych członków grup producenckich,
➢
organizacja lokalnego rynku dystrybucji produktów rolnych poprzez wykonywanie
analiz możliwości produkcyjnych i przechowalniczych,
➢
organizacja szkoleń promujących zastosowanie nowych technologii,
➢
tworzenie i wspieranie bazy przetwórstwa rolno-spożywczego na terenie gminy,
pozyskanie inwestorów dla sektora przetwórstwa,
38/61
Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Mniów na lata 2004-06 i 2007-2013
➢
organizacja
i
animacja
grup
producenckich,
zajmujących
się
rolnictwem
ekologicznym,
➢
włączanie rolników stosujących ekologiczne uprawy do systemu kontroli i certyfikacji
produktów ekologicznych w oparciu o kryteria i normy obowiązujące w Unii
Europejskiej,
➢
współpraca w zakresie szkoleń ze specjalistami w zakresie rolnictwa ekologicznego z
Wojewódzkiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego oraz Urzędami: Marszałkowskim i
Wojewódzkim w Kielcach,
➢
aktywna promocja ofert inwestycyjnych i potencjału gospodarczego gminy,
➢
program pomocy małym i średnim przedsiębiorstwom,
➢
kampanie edukacyjne i informacyjne,
➢
system informowania społeczności lokalnych na temat możliwości otrzymania i
wykorzystania środków pomocowych,
➢
modernizacja i unowocześnienie infrastruktury szkolnej,
➢
rozwój amatorskiego ruchu artystycznego.
3.2. Lista zadań do realizacji wg hierarchii ważności
1)rozbudowa oczyszczalni w Mniowie
2)budowa systemu oczyszczania ścieków zgodnie z Programem budowy kanalizacji na
terenie Gminy Mniów,
3) remonty dróg powiatowych i gminnych i pasa drogowego ze środków pomocowych
Unii Europejskiej:
➢
droga powiatowa nr 0450T Stąporków-Mniów-Ruda Strawczyńska
➢
droga powiatowa nr 0469 T i 0470 T Grzymałków-Gliniany Las-Smyków,
Kłucko-Straszów-Grzymałków,
➢
droga powiatowa nr 0468 T Mniów-Zaborowice,
➢
droga powiatowa nr 0467 T Salata-Zaborowice-Umer,
➢
droga powiatowa nr 0469 T Grzymałków-Cierchy-Przyjmo,
39/61
Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Mniów na lata 2004-06 i 2007-2013
➢
droga powiatowa nr 0488 T Węgrzynów-Piaski-Oblęgór,
➢
droga powiatowa nr 0463 T Przełom-Piaski Królewieckie,
➢
droga gminna 002211 T Straszów-Stanowiska,
➢
droga gminna 002208 T Zazdrość-Gliniany Las-Salata,
➢
droga gminna 002212 T Zaborowice-Pielaki-Gać,
➢
droga Pępice-Buczyna,
➢
droga Skoki-Wólka Kłucka,
➢
droga Mokry Bór-Borki,
➢
droga Mniów ul. Wrzosowa,
➢
droga Mniów ul. Leśna,
➢
droga Straszów-Jarosy,
➢
droga Zaolzie-Borki-Jeziórko,
➢
droga Zaborowice-Górka-Baran,
➢
droga Stachura-Przecinka,
➢
droga Pałęgi-Straszów,
➢
droga Gliniany Las-Wycinka,
➢
chodniki Mniów oraz parking,
➢
budowa zatok autobusowych.
4)zagospodarowanie centrum Mniowa:
➢
budowa muszli koncertowej z zagospodarowaniem jej otoczenia,
➢
stara szkoła (alternatywnie):
➢
✔
urządzenie targowiska gminnego,
✔
uruchomienie inkubatora przedsiębiorczości,
✔
zagospodarowanie budynku starej szkoły na Dom Kultury,
budowa kompleksu obiektów sportowych.
5)budowa zbiorników wodnych:
➢
„Trzęsawka”,
➢
„Serbinów”,
➢
„Pępice-Wilcza Góra”.
6)przebudowa i remonty placówek oświatowych:
40/61
Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Mniów na lata 2004-06 i 2007-2013
➢
Zaborowice,
➢
Grzymałków,
➢
Wólka Kłucka,
➢
sala gimnastyczna przy SP w Zaborowicach,
➢
sala gimnastyczna przy SP w Cierchach,
➢
dobudowa sal lekcyjnych w SP Grzymałków.
7)Budowa infrastruktury turystycznej:
➢
szlak turystyczny konny,
➢
szlaki rowerowe.
8)budowa sieci internetowej przesyłanej drogą radiową,
9)pozyskiwanie środków budżetowych i poza budżetowych na aktywne formy
przeciwdziałania bezrobociu,
10)współpraca placówek oświatowych z placówkami zagranicznymi,
11)współdziałanie ze szkołami w zakresie realizacji kółek zainteresowań dla młodzieży;
wspieranie inicjatyw edukacyjnych,
12)podniesienie poziomu bezpieczeństwa ruchu drogowego,
13)budowa sygnalizacji świetlnej,
14)budowa wydzielonych ciągów rowerowych i pieszych poza pasami jezdni,
15)rozbudowa systemu obsługi ruchu drogowego,
16)rozwój infrastruktury pomocy społecznej,
17)rozwój specjalistycznych form poradnictwa w zakresie pomocy rodzinom
dysfunkcyjnym,
18)racjonalna gospodarka odpadami,
19)zwiększenie lesistości gminy poprzez zalesienie prywatnych gruntów rolnych,
20)edukacja ekologiczna (wykorzystując wzorcowe gospodarstwa rolne, ekologiczne,
agroturystyczne i ekoturystyczne),
21)program pomocy małym i średnim przedsiębiorstwom,
22)pomoc w nawiązaniu bezpośrednich kontaktów gospodarczych z instytucjami
otoczenia biznesu,
23)promocja gospodarstw i podmiotów gospodarczych zajmujących się ekologiczną
41/61
Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Mniów na lata 2004-06 i 2007-2013
produkcją rolną oraz przetwórstwem i zbytem produktów ekologicznych,
24)wspieranie wspólnych inicjatyw producentów rolnych i przemysłu rolnego
zmierzających do doskonalenie jakości produkcji i podnoszenia atrakcyjności produkcji
rynkowej oraz podejmowania wspólnych działań na rynkach hurtowych,
25)system informowania społeczności lokalnych na temat możliwości otrzymywania i
wykorzystania środków pomocowych,
26)propagowanie i stymulowanie rozwoju turystyki i rekreacji,
27)wytyczenie ścieżek pieszych i rowerowych w obrębie obszarów przyrodniczorekreacyjnych,
28)wspieranie rozwoju agroturystyki,
29)organizowanie szkoleń z zakresu prawa gospodarczego, marketingu i promocji
produktu turystycznego na obszarach wiejskich,
30)rozbudowa bazy noclegowej,
31)zwiększenie bezpieczeństwa mieszkańców gminy.
42/61
Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Mniów na lata 2004-06 i 2007-2013
4. Realizacja zadań i projektów. Plan finansowy.
4.1. Zadania i projekty własne Gminy Mniów
Nazwa
Kanalizacja
sanitarna Mniów
c.d.
Budowa sieci
internetowej
przesyłanej drogą
radiową
Modernizacja stacji
wodociągowej w
Serbinowie
Modernizacja drogi
ZachybieMuszczarz
Modernizacja drogi
Chyby-Baran
Zbiornik wodny
„Trzęsawka”
Budowa
Gimnazjum w
Mniowie
Budowa
GimnazjumWyposażenie
Gimnazjum
Gminnego w
Mniowie
Szlak Turystyczny
Konny
Stara szkołaurządzenie
targowiska
gminnego
Budowa muszli
koncertowej z
zagospodarowaniem
jej otoczenia
Droga Mniów ul.
Leśna
Droga powiatowa
nr 0450 T
StąporkówStrawczyn
Czas
trwania
2004-11
2005-07
2005
Wskaźniki
produktu
Źródła finansowania
Budżet Środki
Ogółem
Gminy
UE
mb, przyłącza,
przepompownie
sztuki
podłączenia,
nadajniki
zbiornik
wyrównawczy,
nowa studnia
włączona do sieci
mb
2005
2005
mb
Priorytet
6.000,00
2.250,00
3.750,00
A
50,00
12,50
37,50
B
420,00
105,00
315,00
A
300,00
75,00
225,00
A
350,00
87,50
262,50
A
2004 - 08
powierzchnia- m
objętość - m3
1.000,00
250,00
750,00
B
2004 - 05
pracownie
tematyczne, m2 ,
3257,00
3103,28
153,72
A
sztuki
wyposażenia,
umeblowane sale,
566,39
141,60
424,79
A
m, punkty
postojowe,
150,00
37,50
112,50
A
100,00
25,00
75,00
B
50,00
40,00
10,00
B
87,50
262,50
A
9.562,50
A
2,
2005
2005-07
2005 - 08
2005 - 08
2005 - 06
2005 - 06
punkty sprzedaży,
m2
miejsca dla
widzów
mb
350,00
mb, ilość
zmodernizowanych
11.250,00 1.687,50
skrzyżowań
43/61
Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Mniów na lata 2004-06 i 2007-2013
Nazwa
Droga PępiceBuczyna
Szlak Rowerowy
Modernizacja ujęcia
wody Grzymałków
Rozbudowa
oczyszczalni
ścieków w Mniowie
Wodociąg „Mniów
ul. Wrzosowa”
Zbiornik wodny
Borki- Przełom
Droga PałęgiStraszów
Remont SP w
Zaborowicach
Stara szkołaBudowa i
uruchomienie
inkubatora
przedsiębiorczości
Budowa kompleksu
obiektów
sportowych
Remont SP w
Grzymałkowie
Stara szkołaZagospodarowanie
budynku starej
szkoły na Dom
Kultury
Kanalizacja
sanitarna
Węgrzynów, Borki
Droga powiatowe nr
0469 T (GrzymSmyk) i 0470 T
(Kłuck-Grzym) oraz
drogi gminnej 002211
T (Strasz-Stanow) i
Straszów_Gliniany
Las
Czas
trwania
2005-06
2005-07
2005-07
2006
2006
2006 - 08
2006-07
2006 - 07
2006 - 08
2006 - 08
2006 - 08
Wskaźniki
produktu
mb
m, punktu
widokowe
Nowy zbiornik
wyrównawczy,
nowa studnia w
sieci
zwiększenie
przepustowości –
m3/dobę
mb, przyłącza
Powierzchnia m3
mb
modernizowana
powierzchnia
dydaktyczna, sale
lekcyjne
powierzchnia
usługowa,
przedsiębiorcy
uzyskujący
wsparcie, stoiska
sztuki,
powierzchnia
zmodernizowana
powierzchnia
dydaktyczna, sale
lekcyjne
Źródła finansowania
Budżet Środki
Ogółem
Gminy
UE
Priorytet
100,00
25,00
75,00
A
200,00
50,00
150,00
A
500,000
125,00
375,00
A
3.000,00
750,00
2.250,00
A
100,00
80,00
20,00
A
1.000,00
250,00
750,00
B
350,00
87,50
262,50
B
320,00
80,00
240,00
B
250,00
65,00
185,00
B
180,00
45,00
135,00
B
280,00
70,00 210,00
B
powierzchnia,
2006 – 08
mb, przyłącza
2007
500,00
200,00
300,00
1.600,00
400,00
1.200,00
B
A
mb
2.800,00
2006-07
44/61
400,00
400,00 – 2.000,00
Starostwo
Powiatowe
A
Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Mniów na lata 2004-06 i 2007-2013
Nazwa
Droga SkokiWólka Kłucka
Remont SP w
Wólce Kłuckiej
Modernizacja
systemu
wodociągów na
terenie Gminy
Zbiornik wodny
„Serbinów”
Kanalizacja sanitarna
Borki cd,
Grzymałków, Skoki,
Wólka Kłucka
Droga powiatowa
nr 0468 T Mniów
Zaborowice
Droga Mokry BórBorki
Droga Gliniany
Las- Salata
Budowa sali
gimnastycznej przy
SP w Zaborowicach
Droga powiatowa
nr 0467 T SalataUmer
Droga Mniów ul.
Wrzosowa
Kanalizacja
sanitarna Pieradła
Zaborowice Chyby
Baran Podechyby
Serbinów Rogowice
Budowa sal
lekcyjnych w SP
Grzymałków
Zbiornik retencyjny
w Pępicach
Droga powiatowa
nr 0469 T
Grzymałków
Przyjmo
Droga Lisie Jamy
do skrzyżowania z
DK nr 74
Droga BorkiJeziórko
Wskaźniki
produktu
Czas
trwania
2006-07
2007 - 08
mb
zmodernizowana
powierzchnia
dydaktyczna, sale
lekcyjne
mb
2007-09
2007 - 08
powierzchnia m3
Źródła finansowania
Budżet Środki
Ogółem
Gminy
UE
Priorytet
150,00
37,50
112,50
A
200,00
50,00
150,00
B
2.000,00
500,00
1.500,00
A
1.000,00
250,00
750,00
B
8.650,00
2.162,50
6.487,50
A
1.500,00
190,00
190,00 –
Powiat
1.120,00
A
120,00
30,00
90,00
A
90,00
25,50
67,50
A
2.200,00
550,00
1.650,00
B
3.700,00
A
135,00
B
mb, przyłącza
2008
2008
2008
2008
mb
mb
mb
2
m
2008 - 09
mb
5.000,00
2009
2009
mb
180,00
650,00
650,00 –
Powiat
45,00
mb, przyłącza
9.450,00
2009
2.362,50 7087,50
m2 , liczba sal
2009 - 10
2009 - 10
powierzchnia- m2 ,
objętość - m3
mb
600,00
150,00
450,00
B
6.000,00
1.500,00
4.500,00
B
1.500,00
A
2.000,00
2010
250,00
250,00 Powiat
mb
2010
2010
mb
45/61
A
80,00
20,00
60,00
A
130,00
32,50
97,50
B
Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Mniów na lata 2004-06 i 2007-2013
Nazwa
Droga BorkiZaolzie
Kanalizacja
sanitarna Pielaki,
Przełom, Lisie
Jamy, Zachybie,
Olszyna, Straszów,
Pałęgi, Gliniany
Las, Sośnina
Budowa sali
gimnastycznej przy
SP w Cierchach
Droga powiatowa
nr 0469 T
Węgrzynów-PiaskiOblęgór
Droga StraszówGliniany Las
Droga ZaborowiceGórka- Baran
Kanalizacja
sanitarna Stachura,
Piaski, Malmurzyn,
Cierchy, Pępice,
Mokry Bór,
Kontrewers
Chodniki Mniów ul.
Centralna
Droga StachuraPrzecinka
Kanalizacja
sanitarna Stachura
Malmurzyn
Droga Gliniany
Las- Wycinka
Droga StraszówJarosy
Wskaźniki
produktu
Czas
trwania
2010
mb
Źródła finansowania
Budżet Środki
Ogółem
Gminy
UE
Priorytet
150,00
37,50
112,50
A
8.650,00
2.162,50
6.487,50
A
mb, przyłącza
2010
m2
2010 - 11
2.200,00
mb
2.000,00
2011
2011
2011
mb
mb
550,00 1.650,00
250,00
250,00 Powiat
B
1.500,00
A
150,00
37,50
112,50
A
140,00
35,00
105,00
A
9.050,00
2.262,50
6.787,50
A
160,00
40,00
120,00
A
130,00
32,50
97,50
A
1.600,00
400,00
1.200,00
A
120,00
30,00
90,00
A
170,00
42,50
127,50
A
mb, przyłącza
2011
2012
2012
mb
mb
mb, przyłącza
2012-13
2013
2013
mb
mb
A – priorytetowe zadanie do realizacji
B – zadanie do realizacji po uzyskaniu dofinansowania i realizacji zadania A
46/61
Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Mniów na lata 2004-06 i 2007-2013
4.2. Projekty organizacji pozarządowych i stowarzyszeń działających na
terenie Gminy Mniów oraz przedsiębiorców o znaczeniu społecznym
Nazwa
Skansen
pszczelarski i
ścieżka edukacyjna
Budowa zakładu
produkcji mas i
wyrobów
ceramicznych
Osiedle letniskowoagroturystyczne
Czas
trwania
2005-06
2005-07
Wskaźniki
produktu
powierzchnia,
liczba ekspozycji
powierzchnia
produkcyjna
Miejsca
noclegowe,
B.D.
punkty
gastronomiczne
Źródła finansowania
Środki Środki
Ogółem własne
UE
200,00
2.500,00
50,00
1.250,00
Priorytet
150,00
A
1.250,00
A
B.D.
B
4.3. Projekty przedsiębiorców w zakresie rozwoju własnej działalności
gospodarczej
Nazwa
Uruchomienie
eksploatacji nowego
złoża iłów
triasowych
Budynek z
przeznaczeniem na
działalność
agroturystyczną
Rozbudowa
piekarni
Czas
trwania
2004-05
2004-06
2005-08
Wskaźniki
produktu
Nowa
powierzchnia
gospodarcza, m3
wydobycia
powierzchnia,
liczba miejsc
noclegowych
nowa powierzchnia
produkcyjna,
usługowa
47/61
Źródła finansowania
Środki Środki
Ogółem własne
UE
Priorytet
B.D.
A
B.D.
A
B.D.
A
Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Mniów na lata 2004-06 i 2007-2013
5.POWIĄZANIE ZADAŃ Z INNYMI DZIAŁANIAMI
REALIZOWANYMI NA TERENIE GMINY MNIÓW
Rozwój społeczno– gospodarczy w skali lokalnej jest bezpośrednio związany z procesami
zachodzącymi w otoczeniu społeczności lokalnych. W obecnym systemie gospodarki
rynkowej otoczeniem, które może mieć i ma wpływ na wykorzystanie szans rozwojowych
jest zarówno otoczenie bliskie, jak i dalsze.
Gospodarka województwa i powiatu wywiera bezpośredni wpływ na procesy zachodzące
w gminach. Otoczenie dalsze, w postaci gospodarki kraju i gospodarki światowej we
współczesnych czasach ma nie mniejsze znaczenie jak stan gospodarki w najbliższym
sąsiedztwie. Procesy społeczne i ekonomiczne, zachodzące w krajach bezpośrednio
sąsiadujących z Polską, jak i dalszych, znajdują odbicie w kondycji poszczególnych firm i
całych branż gospodarczych.
Ważnymi czynnikami, które warunkują rozwój gminy i które należy brać pod uwagę są:
•
Narodowy Plan Rozwoju,
•
Strategia Rozwoju Województwa Świętokrzyskiego,
•
Strategia Rozwoju Powiatu Kieleckiego,
•
Kontrakt Wojewódzki,
Wszystkie działania związane z realizacją projektów zawartych w Planie Rozwoju
Lokalnego są spójne z działaniami realizowanymi na podstawie wyżej wymienionych
dokumentów. Sporą część projektów ujętych w Planie Rozwoju Lokalnego zajmują
projekty dotyczące budowy sieci kanalizacyjnej i wodociągowej. Zbiorowe zaopatrzenie
w wodę i zbiorowe odprowadzanie ścieków jest zadaniem własnym gminy; to gmina
ustala kierunki rozwoju sieci wodno – kanalizacyjnej a także organizuje selektywną
zbiórkę i segregację odpadów w oparciu o kryteria ujęte w studium uwarunkowań i
kierunków
zagospodarowania
przestrzennego
gminy i
w
miejscowym planie
zagospodarowania przestrzennego. Dyrektywa Rady 98/83/WE z 03.11.1998 r. dotycząca
jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi, a mająca na celu ochronę zdrowia
48/61
Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Mniów na lata 2004-06 i 2007-2013
ludzkiego poprzez określenie wskaźników wody przydatnej do spożycia została wcielona
do naszego prawodawstwa poprzez ustawę – prawo wodne z 18.07.2001 r. i ustawę o
zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i o zbiorowym odprowadzaniu ścieków z 07.06.2001r.
oraz wiele aktów wykonawczych do tych ustaw. Cele określone przez w/w akty zostaną
osiągnięte poprzez realizację projektów mających na celu budowę sieci kanalizacyjnych i
wodociągowych w gminie Mniów. Z wykazu realizowanych działań wynika jasno i
dobitnie , że samorząd gminy położył szczególny nacisk na te kwestie. Z kolei inwestycje
dotyczące budowy szkół, sal sportowych i innych obiektów sportowych mają na celu
rozwój dzieci i młodzieży poprzez stworzenie im godnych warunków do zdobywania
wiedzy oraz przyciągnięcie turystów na teren gminy i poprawę infrastruktury
turystycznej.
Inwestycje ujęte w Planie są związane głównie z infrastrukturą techniczną , lecz ich
realizacja nie pozostanie bez wpływu na politykę zatrudnienia, ochrony środowiska czy
też rozwój społeczno – gospodarczy. Projekty ujęte w Planie Rozwoju Lokalnego są
kroplą w morzu potrzeb przed jakimi stoi dziś nasza Gmina. Mając to na uwadze należy
stwierdzić, iż lista inwestycji nie wyczerpuje kwestii problemów, które należy szybko
rozwiązać. Jednakowoż to właśnie te projekty zostały obecnie wysunięte na plan pierwszy
i zostaną zrealizowane według planu.
49/61
Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Mniów na lata 2004-06 i 2007-2013
6. OCZEKIWANE WSKAŹNIKI OSIĄGNIĘĆ PLANU
ROZWOJU LOKALNEGO DLA GMINY MNIÓW
Lp.
Rodzaj
inwestycji
Miara rezultatu
Miara oddziaływania
•
•
•
1
Drogi
•
•
•
•
•
•
•
2
Wodociągi
•
•
•
•
Natężenie ruchu na drodze Nośność
zmodernizowanego obiektu
(drogi/mostu)
Liczba osób korzystających z obiektów
infrastruktury drogowej
Hałas komunikacyjny
Średni czas przejazdu między dwoma
punktami sieci
Zanieczyszczenie komunikacyjne
pyłowe
Zanieczyszczenie komunikacyjne
gazowe
Stosunek ilości budynków
podłączonych do wodookresie do
wszystkich budynków,
Liczba gospodarstw
domowych/budynków podłączonych do
sieci wodociągowej,
Powierzchnia terenów inwestycyjnych z
dostępem do sieci wodociągowej
Długość sieci wodociągowej na terenie
gminy
Liczba osób korzystających z
wodociągów
Liczba gospodarstw
domowych/budynków obsługiwanych
przez stację uzdatniania wody
Poziom wskaźników
fizykochemicznych uzdatnionej wody
50/61
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Nakłady na bieżące utrzymanie
(naprawy nawierzchni) drogi
Liczba pojazdów korzystających z
drogi (w okresie 1 roku)
Natężenie ruchu na obszarze
zdefiniowanym przez beneficjenta (w
okresie 1 roku)
Liczba nowych miejsc pracy (po 2
latach)
Liczba nowych przedsiębiorstw (w
okresie 2 lat )
Liczba turystów na obszarze
zdefiniowanym przez beneficjenta (po
roku)
Liczba nowozatrudnionych,
Liczba zarejestrowanych podmiotów
gospodarczych w obszarze
oddziaływania,
Liczba pracujących w obszarze
oddziaływania,
Liczba nowoutworzonych
przedsiębiorstw (w okresie 2 lat )
Liczba nowych miejsc pracy (w
okresie 2 lat
Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Mniów na lata 2004-06 i 2007-2013
Lp.
Rodzaj
inwestycji
Miara rezultatu
•
•
3
Kanalizacja
•
sanitarna
•
•
•
•
Rozbudowa •
4 oczyszczalni
•
ścieków
•
•
5
Miara oddziaływania
Liczba gospodarstw
domowych/budynków podłączonych do
sieci kanalizacji sanitarnej
Stosunek ilości budynków
podłączonych do kanalizacji do
wszystkich budynków w gminie
Powierzchnia terenów inwestycyjnych z
dostępem do sieci kanalizacji sanitarnej
Długość sieci kanalizacji sanitarnej na
terenie gminy
Liczba osób korzystających z
kanalizacji
Liczba gospodarstw
domowych/budynków obsługiwanych
przez oczyszczalnię ścieków
Powierzchnia terenów inwestycyjnych
objęta działaniem oczyszczalni ścieków
Wykorzystywanej mocy przerobowej
zmodernizowanej oczyszczalni ścieków
Przepustowości zmodernizowanej
oczyszczalni ścieków
Ilości nieoczyszczonych ścieków
Poziom wskaźników
fizykochemicznych oczyszczanych
ścieków
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Liczba nowozatrudnionych,
Liczba zarejestrowanych podmiotów
gospodarczych w obszarze
oddziaływania,
Liczba pracujących w obszarze
oddziaływania,
Liczba nowoutworzonych
przedsiębiorstw (w okresie 2 lat )
Ilość ścieków odprowadzonych i
oczyszczonych (w okresie 1 roku)
Liczba nowych miejsc pracy (w
okresie 2 lat
Liczba nowozatrudnionych,
Liczba zarejestrowanych podmiotów
gospodarczych w obszarze
oddziaływania,
Liczba pracujących w obszarze
oddziaływania,
Poziom wskaźników
fizykochemicznych ścieków w punkcie
pomiarowym (po roku)
Klasa czystości wód (rzek i jezior) (w
okresie 1 roku)
Liczba nowych miejsc pracy (w
okresie 2 lat)
Liczba nowych przedsiębiorstw na
terenach inwestycyjnych ( w okresie 2
lat)
• Nowe miejsca pracy w
Inwestycje
inwestycji
wspierające • Liczba przedsiębiorców korzystających
z usług,
przedsiębior
-czość
51/61
zasięgu
Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Mniów na lata 2004-06 i 2007-2013
Lp.
Rodzaj
inwestycji
Miara rezultatu
•
•
•
•
Obiekty
•
infrastruktury
6 społecznej
(sportowe, •
kulturalne i •
dydaktyczne)
•
•
•
7
Ujęcia
wody
pitnej
•
•
Miara oddziaływania
Powierzchnia
zmodernizowanych/wyremontowanych
sal gimnastycznych
Liczba korzystających z sal
gimnastycznych
Liczba osób korzystających z obiektów
dydaktycznych i sportowych
Liczba osób zatrudnionych w obiektach
dydaktycznych i sportowych
Liczba osób niepełnosprawnych
korzystających z infrastruktury
społecznej
Liczba absolwentów
Liczba uczestników imprez/wydarzeń
kulturalnych w obiektach zabytkowych
i infrastruktury kulturalnej
Liczba zorganizowanych
imprez/wydarzeń kulturalnych w
obiektach infrastruktury kulturalnej
Liczba nowych ofert programowych w
zakresie kultury i turystyki
Liczba gospodarstw
domowych/budynków obsługiwanych
przez ujęcie wody
Powierzchnia terenów inwestycyjnych
objęta działaniem ujęcia
Wykorzystywanej mocy przerobowej
ujęcia
52/61
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Liczba imprez i wydarzeń sportowych,
Liczba uczestników imprez
sportowych
Liczba nowych przedmiotów
prowadzonych z wykorzystaniem
infrastruktury społeczno-edukacyjnej
Liczba osób tygodniowo
korzystających z obiektów
edukacyjno-sportowych (po 2 latach)
Liczba nowych miejsc pracy powstała
w wyniku realizacji projektów
kulturalnych
Liczba korzystających z nowych ofert
programowych w zakresie kultury
Liczba imprez i wydarzeń kulturalnych
(po 2 latach)
Liczba stałych miejsc pracy w
obszarze kultury (po 2 latach)
Liczba nowozatrudnionych,
Liczba zarejestrowanych podmiotów
gospodarczych w obszarze
oddziaływania,
Liczba pracujących w obszarze
oddziaływania,
Liczba nowoutworzonych
przedsiębiorstw (w okresie 2 lat )
Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Mniów na lata 2004-06 i 2007-2013
Lp.
Rodzaj
inwestycji
Miara rezultatu
•
•
•
•
•
8
Obiekty
turystyczne
•
•
•
•
•
•
•
9
Informaty
-zacja
•
•
•
•
Miara oddziaływania
Liczba nowych ofert programowych w
zakresie turystyki
Liczba nowych miejsc pracy powstała
w wyniku realizacji projektów
turystycznych
Liczba osób korzystających z nowej
lokalnej bazy turystycznej
Liczba wybudowanych zbiorników
małej retencji
Pojemność wybudowanych zbiorników
małej retencji
Liczba nowych ofert programowych w
zakresie turystyki
Liczba turystów korzystających z nowej
infrastruktury noclegowej
Liczba osób uczestniczących w
zorganizowanych formach turystyki
Liczba osób korzystająca z nowej
infrastruktury
sportowej/rekreacyjnej/aktywnego
wypoczynku
Liczba nowych miejsc pracy powstała
w wyniku realizacji projektów
turystycznych
•
Liczba obiektów publicznych z
dostępem do szerokopasmowego
internetu
Liczba osób korzystających z
infrastruktury komputerowej
Ilośc węzłów sieci szkieletowej
IIość instytucji publicznych
posiadających szerokopasmowy dostęp
do Internetu
Liczba osób korzystających dziennie z
PIAP
Liczba ogólnodostępnych
komputerów /hostów/ z dostępem do
Internetu
•
Liczba korzystających z usług
•
Liczba danych przesyłanych w sieci
szerokopasmowej obiektu/instytucji
•
Liczba użytkowników posiadających
dostęp do szerokopasmowego
Internetu
Liczba instytucji publicznych
posiadających dostęp do
szerokopasmowego Internetu
Liczba użytkowników indywidualnych
posiadających dostęp do
szerokopasmowego Internetu
53/61
•
•
•
•
•
•
•
Liczba korzystających z nowych ofert
programowych w zakresie turystyki
Stałe miejsca pracy w obszarze
turystyki
Liczba nowych miejsc pracy powstała
w wyniku realizacji projektów
turystycznych
Liczba korzystających z nowych ofert
programowych w zakresie turystyki
Liczba stałych miejsc pracy w
obszarze turystyki (po 2 latach)
Liczba nowych przedsiębiorstw w
obszarze kultury, turystyki, sportu i
rekreacji
Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Mniów na lata 2004-06 i 2007-2013
7.SYSTEM WDRAŻANIA PLANU ROZWOJU
LOKALNEGO
System wdrażania Planu Lokalnego Gminy Mniów jest realizowany w oparciu o
system wdrażania pomocy strukturalnej Unii Europejskiej. Gmina korzystając ze środków
finansowych funduszy strukturalnych UE jest zobowiązane przestrzegać zasady i
procedury wspólnotowe, które zostały określone w rozporządzeniu z dnia 21 czerwca
1999 r. Nr 1260/1999 wprowadzającym ogólne przepisy odnośnie funduszy
strukturalnych oraz rozporządzeniach odnoszących się do poszczególnych funduszy
strukturalnych.
Poszczególne projekty będą wdrażane w oparciu o zasady wydatkowania środków
wg źródeł ich pochodzenia. W niektórych sytuacjach może to oznaczać, że podmiot
korzystający z różnych źródeł finansowania będzie musiał sprostać wielu wymaganiom
formalnym. Dotyczy to w szczególności odmiennych zasad wykorzystywania środków
pochodzących ze źródeł krajowych oraz środków pochodzących ze źródeł unijnych.
7.1. Instytucja Zarządzająca Planem Rozwoju Lokalnego Gminy Mniów
Funkcję Instytucji Zarządzającej i koordynującej realizacje Planu Rozwoju
Lokalnego będzie pełnił Wójt Gminy Mniów. Zakres zadań Instytucji Zarządzającej
obejmuje miedzy innymi:
➢
ustalenie szczegółowych zasad i kryteriów realizacji Planu,
➢
zbieranie danych statystycznych i finansowych na temat postępów wdrażania oraz
przebiegu realizacji projektów w ramach Planu,
➢
zapewnienie
zgodności
realizacji
Planu
z
poszczególnymi dokumentami
programowymi wyższego rzędu,
➢
zapewnienie przygotowania i wdrożenia Planu w zakresie informacji i promocji
Planu,
➢
przygotowanie rocznych raportów na temat wdrażania Planu, zbieranie informacji
54/61
Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Mniów na lata 2004-06 i 2007-2013
do rocznego raportu o nieprawidłowościach,
➢
➢
dokładne oceny ex-post po zakończeniu realizacji Planu,
kierowanie pracami zespołu ds. wdrożenia i monitoringu Planu.
Dla właściwej oceny Instytucja Zarządzająca może tworzyć grupy robocze, korzystać z
opinii niezależnych ekspertów lub usług innych instytucji.
7.2. Instytucja wdrażająca Plan Rozwoju Lokalnego
Urząd Gminy jako instytucja wdrażająca Plan jest odpowiedzialna za:
➢
kreowanie, przyjmowanie i składanie wniosków aplikacyjnych od instytucji
podległych – beneficjentów pomocy,
➢
kontrolę formalną składania wniosków, ich zgodności z procedurami, z zapisami
Planu,
➢
ewentualne monitorowanie wdrażania poszczególnych projektów,
➢
zapewnienie informowania o współfinansowaniu przez UE realizowanych
projektów
55/61
Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Mniów na lata 2004-06 i 2007-2013
8. Monitoring, ocena i komunikacja społeczna Planu Rozwoju
Lokalnego
1. Monitorowanie wdrażania Planu
Plan Rozwoju Lokalnego nie jest dokumentem programowym przeznaczonym do
realizacji w określonej, jednej kadencji władz gminy. Określa on cele i zadania, których
jedną z cechami są długofalowość, zmienność i dynamizm. Dlatego też dokument ten
będzie musiał podlegać monitoringowi i zmianom zależnie od aktualnej sytuacji
społeczno-gospodarczej na terenie gminy.
Monitoring jest elementem procesu bieżącego zarządzania środkami publicznymi,
mającym na celu zapewnienie prawidłowości i wydajności wdrażania programów
finansowanych z tych środków, poprzez zbieranie wiarygodnych danych o tych
programach, porównywanie ich z zakładanymi wskaźnikami oraz podejmowanie przy
udziale partnerów samorządowych, gospodarczych i społecznych decyzji o zmianach w
tych programach.
Monitoringowi towarzyszą okresowe oceny, które mają na celu dostarczenie krytycznej
oceny osiągniętych rezultatów i przyczyniają się do efektywnego zarządzania pomocą.
Zgodnie z art. 34 Rozporządzenia Rady Nr 1260/1999 podstawową funkcją monitoringu i
oceny funduszy strukturalnych w Polsce jest umożliwienie sprawnego zarządzania
programami operacyjnymi i ich koordynacji na poziomie Narodowego Planu Rozwoju
(Podstaw Wsparcia Wspólnoty), poprzez monitorowanie za pomocą wskaźników postępu
realizacji i oceny skuteczności wdrażanych priorytetów, działań i projektów.
W celu prowadzenia skutecznego monitoringu i oceny wszystkich wydatków (zarówno
wspólnotowych, jak i własnych wyodrębnione komórki monitorują wydatki i efekty
rzeczowe inwestycji.
Wszystkie jednostki uczestniczące w procesie przepływu środków z funduszy
strukturalnych na wszystkich poziomach zarządzania stosują jednolite zasady
monitoringu, zarówno finansowego, jak i rzeczowego, ograniczonego do niektórych
wskaźników – przedstawiają informacje i raporty w ustalonym formacie.
Celem monitoringu jest zapewnienie zgodności realizacji projektów i programu z
wcześniej zatwierdzonymi założeniami i celami
56/61
Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Mniów na lata 2004-06 i 2007-2013
Skuteczny monitoring posiada następujące cechy:
➢
Systematyczność działania
➢
Porównywanie postępów we wdrażaniu z przyjętymi założeniami na etapie
programowania i podejmowanie działań zaradczych
➢
Obejmuje wszystkie poziomy zarządzania
➢
Wykorzystuje zarówno formalnie obowiązujący system raportowania, jak również
inne mniej formalne sposoby komunikacji
➢
Wykorzystuje matrycę logiczną
Podstawą monitorowania są dokumenty przyjęte na etapie programowania, w których
określone zostały wskaźniki monitoringu.
Monitoring prowadzony jest w oparciu o wskaźniki określone i porzyjęte dla danego
rodzaju projektów. Programy operacyjne przewidują następujące rodzaje wskaźników:
Wkład (input) - zasoby zaangażowane przez beneficjenta w trakcie wdrażania danego
projektu Zasoby finansowe, zasoby ludzkie, zasoby materialne, zasoby organizacyjne itp.
Produkt (output) - wszystkie produkty materialne i usługi, które otrzymuje beneficjent w
trakcie realizacji projektu przy wykorzystaniu zaangażowanych zasobów
Rezultat (result) - bezpośrednie i natychmiastowe efekty projektu; zmiany, jakie
nastąpiły w wyniku wdrożenia projektu u bezpośrednich beneficjentów pomocy
Oddziaływanie (impact) - konsekwencje danego programu/projektu wykraczające poza
bezpośrednie i natychmiastowe efekty dla beneficjentów
Instytucja Zarządzająca Podstawami Wsparcia Wspólnoty oraz Instytucje Zarządzające
programami operacyjnymi wraz z ich Komitetami monitorującymi prowadzą monitoring
w oparciu o ilościowe i jakościowe informacje z realizacji projektów, działań,
priorytetów i programów, zgodnie z art. 36 Rozporządzenia Rady Nr 1260/1999.
Mierzeniu postępu realizacji oraz ocenie efektywności wdrażania w ujęciu rzeczowym i
finansowym służą fizyczne i finansowe wskaźniki (baseline indicators), które zostały
określone w Podstawach Wsparcia Wspólnoty oraz w poszczególnych programach
operacyjnych.
57/61
Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Mniów na lata 2004-06 i 2007-2013
Wdrażaniem Planu Rozwoju Lokalnego i monitorowaniem postępu prac zajmie się
specjalny zespół powołany zarządzeniem Wójta Gminy, którego tryb i standardy pracy
zostaną określone odrębnym regulaminem.
W procesie monitorowania Planu Rozwoju Lokalnego przewidziano następujące fazy:
Ocenę ex-ante
Rozpoczęcie każdego programu określonego w Planie Rozwoju Lokalnego i
wchodzących w jego skład projektów poprzedzone zostanie ustaleniem wszelkich
parametrów ilościowych i jakościowych (wskaźniki realizowanego zadania). Zostaną
również wyraźnie określone etapy realizacji zadania a także termin rozpoczęcia i
zakończenia.
Przyjęte raz wskaźniki powinny być stosowane przez cały czas realizacji programów i
projektów.
Monitoring bieżący
Dotyczy całego okresu wdrażania projektu. Zadaniem prowadzonego monitorowania
będzie wykrycie wszelkich odchyleń, jakie mają miejsce w trakcie realizacji projektu. Dla
skutecznej realizacji monitoringu powinien zostać wyłoniony zespół składający się z
radnych Rady Gminy, pracowników Urzędu Gminy, jednostek budżetowych gminy oraz
zainteresowanych przedstawicieli przedsiębiorców i organizacji społecznych. Zadaniem
zespołu będzie monitoring projektów, wskaźnikówrealizacji zadań cząstkowych oraz
ocena rezultatów wdrażania Planu Rozwoju Lokalnego wraz z rekomendowaniem
władzom samorządowym niezbędnych zmian.
Ocena ex-post.
Ocena końcowa powinna określić na ile zakładane w Planie Rozwoju Lokalnego projekty
i zakładane właściwe wskaźniki zostały osiągnięte oraz ustalić przyczyny wszelkich
odchyleń w realizacji. Ewaluacja posłuży za podstawę sprawdzenia, czy planowane
efekty są zgodne z przyjętymi założeniami, celami i ich miarami. W trakcie ewaluacji
zostanie również dokonana analiza podejmowanych działań korygujących. Wnioski z
ewaluacji zostaną wykorzystane w trakcie realizacji kolejnych, podobnych projektów w
przyszłości. Są one również kluczowe dla prawidłowego planowania kolejnych zmian
58/61
Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Mniów na lata 2004-06 i 2007-2013
Planu Rozwoju Lokalnego gminy Mniów.
Narzędzia służące zbieraniu informacji zaproponowane w czasie opracowania Planu
Rozwoju Lokalnego
Zapewnienie informacji o realizacji programów i projektów jest jednym z kluczowych
elementów zapewniających efektywne wdrażanie Planu Rozwoju Lokalnego. Również
systematyczne zbieranie danych i gromadzenie ich w istniejących bazach danych jest
elementem koniecznym prac zespołu monitorującego oraz oceny przez Radę Gminy.
Miary wykonania projektów
Nie we wszystkich projektach obecnego Planu dało się ustalić miary wyjściowe. W celu
rzetelnego monitorowania wdrażania ważne jest ustalenie mierzalnych celów i zadań,
najlepiej opisanych przez dane ilościowe o charakterze statystycznym, które po
przetworzeniu powinny zostać ujęte we wskaźniki.
Dla każdego z projektów zaproponowano odpowiednie miary wykonania. Pozwolą one w
przyszłości ocenić stopień zaawansowania projektu i sukces w jego realizacji. Pomiar
osiąganych wyników pozwala odróżnić powodzenie od porażki. Wyniki zapisane w
postaci wskaźników czy bezwzględnych informacji statystycznych mają także ważne
znaczenie w procesie uzyskiwania poparcia społecznego dla prowadzonych zmian w
Planie. Dają one czytelny i jednoznaczny obraz sytuacji. Należy jednak pamiętać, że
muszą być one interpretowane łącznie. Pojedynczy wskaźnik czy liczba może dawać
mylne, zbyt optymistyczne lub zbyt pesymistyczne wrażenie o stopniu zaawansowania
wdrażania Planu Rozwoju Lokalnego. Analiza wartości poszczególnych wskaźników
pozwala ocenić na ile podejmowane działania zgodne są z zakładanymi celami.
Zaproponowane miary umożliwiają bezstronną ocenę osiąganych efektów.
Porównywanie wskaźników
Jednym z podstawowych narzędzi służących do oceny efektów realizowanego Planu
Rozwoju Lokalnego jest również porównanie osiąganych wyników z sąsiednimi
jednostkami samorządu terytorialnego oraz tymi o podobnych cechach. Odniesienie
efektów własnej pracy do osiągnięć innych przy pomocy porównywalnych wskaźników,
pozwala na obiektywną ocenę postępu i skali zachodzących zmian. Może jednocześnie
59/61
Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Mniów na lata 2004-06 i 2007-2013
prowadzić do zidentyfikowania najlepszych wzorów działania (tzw. dobrych praktyk),
które pozwolą na efektywniejszą realizację programów i projektów.
2. Aktualizacja Planu Rozwoju Lokalnego
Zapisane w Planie Rozwoju Lokalnego zadania i projekty podlegają zmianom ze względu
na dynamizm i ich cząstkową realizację. Raz w roku powinny być one przeglądane i
korygowane bądź uzupełniane stosownie do zmieniających się uwarunkowań
wewnętrznych i zewnętrznych. Równocześnie do dokumentu Planu Rozwoju Lokalnego
powinny być wprowadzane nowe projekty, wynikające z pojawiających się możliwości
(na przykład uzyskanie wsparcia finansowego) bądź pojawiających się potrzeb. Efektem
pracy zespołu monitorującego mają być coroczne sprawozdania o stopniu realizacji celów
i ewentualne projekty zmian Planu. W przypadku nie osiągania założonych parametrów
jakościowych i ilościowych (pożądanych zmian) ich korekta stanie się przedmiotem
odpowiednich uchwał Rady Gminy.
Przyjęto, że:
• w kolejnych latach, sprawozdanie z realizacji działań zawartych w planie strategicznym
przedstawiane będzie na jednej z sesji Rady Gminy w pierwszym półroczu.
• raport o stanie gminy i projekty w Planie Rozwoju Lokalnego będzie aktualizowany
minimum raz na dwa lata (chyba, że zajdą jakieś szczególne okoliczności wymagające
wcześniejszej aktualizacji),
• osobą odpowiedzialną za zebranie, opracowanie i przedstawienie informacji na sesji
Rady we wrześniu lub w październiku każdego roku jest przewodniczący zespołu
powołanego przez Wójta Gminy.
• po przedyskutowaniu wariantów, Rada uchwala działania przewidziane na kolejne lata
realizacji Planu.
• Wójt
i Rada Gminy oceniają skuteczność działań koordynacyjnych wyznaczonej
jednostki.
• przy realizacji Planu uwzględnia się harmonogramy realizacji Wieloletniego Planu
Inwestycyjnego i prac nad budżetem Gminy.
60/61
Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Mniów na lata 2004-06 i 2007-2013
3. Public Relations Planu Rozwoju Lokalnego
Plan Rozwoju Lokalnego zostanie udostępniony w siedzibie Urzędu Gminy w Mniowie w
wersji drukowanej oraz w formie elektronicznej na stronie internetowej gminy.
Informacja o Planie zostanie rozpropagowana wśród mieszkańców gminy poprzez
radnych, sołtysów oraz w mediach lokalnych. Zostanie również wydrukowany skrót
Planu, zawierający jego najważniejsze elementy, celem przybliżenia jego treści
mieszkańcom.
4. Zagrożenia związane z wdrażaniem Planu Rozwoju Lokalnego
Zaproponowane w Planie Rozwoju Lokalnego projekty zostały określone w czasie i
zakresie merytorycznym zgodnie z dostępnymi aktualnie danymi. Większość informacji
na temat kosztów danego projektu nie jest jednak dokładnych, są to kwoty przybliżone,
pokazujące tylko przewidywany koszt projektu w stosunku do możliwości finansowych
samorządu. Plan Rozwoju Lokalnego w swoim zarysie pokazuje w ten sposób wagę
finansową poszczególnych projektów w stosunku do innych, również ważnych dla
społeczności przedsięwzięć. Dlatego należy pamiętać, iż koszty realizacji projektu
zapisane w niniejszym dokumencie nie mogą być podstawą do oceny jakości zarządzania
zasobami finansowymi gminy w jakimkolwiek ujęciu. Całość kosztów związanych z
realizacją Planu Rozwoju Lokalnego nie jest możliwa do określenia. Składają się na nią
także budżety innych jednostek, fundusze zewnętrzne i praca osób zaangażowanych w
rozwój gminy.
Następnym ważnym elementem jest zakres rzeczowy projektów. Na etapie planowania
Planu Rozwoju Lokalnego nie da się przewidzieć zarówno okoliczności sprzyjających
realizacji danego zamierzenia jak i przeszkód (finansowych, organizacyjnych i
formalnych), które utrudnią lub uniemożliwią prawidłowe jego wdrożenie. Dlatego
wszystkie projekty należy traktować bardziej, jako otwarte pomysły, które powinny być
modyfikowane i zmieniane w oparciu o zmieniające się okoliczności, niż zamknięte
przedsięwzięcia. W wielu sytuacjach zadania projektowe są tak duże, że po odpowiedniej
adaptacji mogą zacząć funkcjonować jako samodzielne projekty, co powinno zostać
uwzględnione przy kolejnej aktualizacji tego dokumentu.
61/61