Sytuacja hormonalna przed i po menopauzie

Choroby związane z wygasaniem
czynności jajników.
Sytuacja hormonalna przed i po
menopauzie
• Względny hyperestrogenizm - zmiany
przerostowe (polipy, mięśniaki, przerost
śluzówki macicy, mastopatia)
• Hypoestrogenizm - zmiany zanikowe
Choroby związane z wygasaniem
czynności jajników
•
•
•
•
•
W układzie moczowo-płciowym
Osteoporoza pomenopauzalna
Schorzenia układu krążenia
Choroba Alzheimera
Zagrożenia nowotworowe okresu
pomenopauzalnego
• Seksuologia okresu przekwitania
Układ moczowo - płciowy
• W tkance łącznej degradacja wiązań
włókien kolagenowych
• zmiany regresyjne w: -skórze sromu i jej
przydatkach
•
-pochwie (kolpitis
vetularum)
•
-szyjce macicy
(dyspareunia)
Nietrzymanie moczu po
menopauzie
• Wysiłkowe nietrzymanie moczu
(niewydolność zwieracz wewn. cewki)
• Naglące nietrzymanie moczu (zaburzenie
m. wypieracza pęcherza moczowego)
• Nietrzymanie moczu z przepełnienia
(upośledzenie kurczliwości m. wypieracza
w wyniku zab. w CUN)
• Po zabiegach operacyjnych n. rodnego
• Obniżenie ścian pochwy
Diagnostyka nietrzymania moczu
• Wywiad
• Badanie lekarskie: przez pochwę i
odbytnicę oraz neurologiczne
• Testy diagnostyczne: cystouretroskopia,
urodynamiczny
Leczenie nietrzymania moczu
• Operacyjne (podniesienie cewki i szyi
pęcherza - wysiłkowe n.m; odnerwienie
pęcherza moczowego i zwiększenie jego
objętości - naglące n.m.; wszcepienie
sztucznego zwieracza cewki )
• Zachowawcze (farmakologiczne:
sympatykomimetyki, estrogeny;
fizykoterapia, psychoterapia)
Osteoporoza
• Zmniejszenie masy kostnej
• Destrukcja mikroarchitektury kości
•
> ryzyko złamań:
•
kompresyjne kręgów
•
szyjki kości udowej
•
typu Collesa
Osteoporoza
• Wczesna menopauza - nadmierna
aktywność osteoklastów
• Późna menopauza - zmieniona aktywność
osteoblastów
• Utrata kości korowej od 40rż 0,3-0,5%, po
menopauzie 2-3% /rok
• Utrata kości beleczkowej po 35 rż 1,2%
/rok, po menopauzie przyspiesza
Maksymalna masa kostna zależy
od:
• predyspozycji genetycznych (rasa kaukaska,
drobna budowa ciała)
• odżywiania (mało Ca, dużo białka,
alkoholizm, kofeina, nikotyna)
• aktywności fizycznej
• hormonów (sterydów nadnerczowych,
kalcytoniny, estrogenów, androgenów)
Osteoporoza
•
•
•
•
Pomiar masy kostnej BMD:
kość prawidłowa T-score: -1 SD
osteopenia
T-score: -1 a -2,5 SD
osteoporoza
T-score: > -2,5 SD
(normy wg Światowej Organizacji Zdrowia)
Osteoporoza
• HTZ skutecznie zapobiega złamaniom
osteoporotycznym poprzez:
• hamowanie aktywności osteoklastów
• hamowanie produkcji cytokin w
osteoblastach
Osteoporoza
• Zapobieganie: ćwiczenia fizyczne, dieta,
normoestrogenizm
• Leczenie: suplementacja Ca, Vit D3, HTZ
(E, SERMs: tamoksyfen, raloksyfen),
bisfosfoniany
Układ krążenia
• Zmiany wynikające z obniżenia stężenia
E2: -skład lipoprotein
•
-insulinooporność i hiperinsulinemia
•
- w czynnikach krzepnięcia i fibrynolizy
•
- bezpośredni wpływ na naczynia i serce
Choroba Alzheimera
• E redukują tworzenie beta-amyloidu
(przyspieszają metabolizm bialka
prekursorowego)
• E zmniejszają tworzenie płytek nerwowych
(osłabiając odpowiedź białka ostrej fazy)
• E-th osłabia endokrynną odpowiedź na stres
• E-th poprawia przepływ krwi i utylizację
glukozy w mózgu
• E nasilają działanie leków stosowanych w
Zagrożenie nowotworowe okresu
menopauzy
• przewaga estronu z konwersji obwodowej,
• wzrost stężenia substratu w nadnerczach
• wzrost aktywności aromatazy (FSH) zwiększenie tkankowego stężenia
estrogenów (np. w sutku)
• brak progesteronu
Seksuologia okresu przekwitania
• Akceptacja współżycia seksualnego jako
działania prozdrowotnego i opóźniającego
starzenie
• przeobrażenia obyczajowe (zmiana
postrzegania roli kobiety)
• wydłużenie średniego wieku kobiet
Przyczyny zaburzeń seksualnych
po menopauzie
• Zmiany anatomiczne i fizjologiczne
• zmniejszenie napięcia tkanek
• obniżenie stężenia estrogenów i
androgenów
• wpływ leków (np. p/NT)
• uzależnienia
• zespoły depresyjne