Kliknij prawym przyciskiem myszy i wybierz opcję

Chmura obliczeniowa
Chmura
computing)
obliczeniowa
jest
(Cloud
technologią,
która
wykorzystuje Internet i zdalne serwery do
przechowywania
danych
i
aplikacji.
Umożliwia to zarówno użytkownikom
prywatnym
jak
korzystanie
z
i
przedsiębiorstwom
oprogramowania
bez
konieczności jego instalacji i zapewnia
zdalny dostęp do plików osobistych z
dowolnego komputera podłączonego do
Internetu. Koncepcja chmury przez niektórych jest definiowana wąsko i sprowadzana do usług
opartych o serwery wirtualne. Szersza definicja natomiast, rozciąga to pojęcie na wszelkie operacje
wykonywane po drugiej stronie firewalla.
Technologia chmury obliczeniowej ma zastosowanie wszędzie tam, gdzie istnieje potrzeba
pozyskania dodatkowych zasobów lub funkcjonalności, bez konieczności inwestowania w rozbudowę
infrastruktury, szkolenie personelu czy wykupywanie licencji. Można wyobrazić sobie sytuację, w
której osoba zarządzająca przedsiębiorstwem jest odpowiedzialna za dostarczenie swoim
pracownikom sprzętu i oprogramowania niezbędnego do realizacji powierzonych im zadań. Oprócz
zakupu komputerów, konieczne jest nabycie oprogramowania lub licencji dla zapewnienia
pracownikom odpowiednich narzędzi pracy. Przy każdorazowym zatrudnieniu nowej osoby należy
zaopatrzyć firmę w dodatkowy software, bądź upewnić się, że aktualne licencje pozwalają na
korzystanie z niego większej liczbie użytkowników.
Wkrótce może pojawić się alternatywa dla takiego stanu rzeczy. Zamiast instalowania całego
pakietu aplikacji dla każdego komputera wystarczy zaopatrzyć je w jedną, która pozwoli
użytkownikom zalogować się do usługi sieciowej i uzyskać dostęp do wszystkich potrzebnych im
programów. Zdalne maszyny będące własnością zewnętrznej firmy obsłużą wszelkie operacje, od
wysyłania i odbierania e-maili do zadań opartych o złożone przetwarzanie danych. Ciężar
wykonywania procesów przeniesiony zostaje na sieć zdalnych komputerów tworzących chmurę, co
zmniejsza zapotrzebowanie na sprzęt i oprogramowanie po stronie użytkownika. Jedyne czego ten
potrzebuje, to interfejs komunikacyjny w postaci cienkiego klienta, którym może być dedykowana
aplikacja bądź przeglądarka internetowa. Wielu użytkowników na co dzień korzysta z usług opartych
na chmurze obliczeniowej nie będąc tego świadomym. Dzieje się to choćby w momencie logowania
na konto pocztowe przez przeglądarkę czy dokonując płatności internetowych.
Struktura
Samą konstrukcję chmury obliczeniowej można podzielić na dwie części: część interfejsową (front
end) i część funkcjonalną (back end). Obie połączone są siecią (najczęściej jest to Internet). Część
interfejsowa jest częścią, z którą bezpośrednio styka się użytkownik, składa się na nią komputer i
aplikacja pozwalająca na dostęp do chmury. Natomiast część funkcjonalna to część zewnętrzna
modelu, niewidoczna dla użytkownika, w skład której wchodzą serwery i systemy przechowywania
danych tworzące chmurę. Teoretycznie model ten, wyposażony w odpowiednie oprogramowanie
pośredniczące (middleware) jest w stanie obsłużyć dowolny program wykonywalny na komputerze
lokalnym.
Modele
Dostawcy usług opartych na chmurze najczęściej oferują swoim klientom jeden z trzech
podstawowych modeli:
Infrastructure as a Service (IaaS) – w tym modelu, czasem określanym też jako „Hardware as a
Service”, usługodawca udostępnia klientowi infrastrukturę informatyczną, a więc komputery
(fizycznie, lub częściej jako maszyny wirtualne), przestrzeń dyskową, zasób mocy obliczeniowej,
komponenty sieciowe i zapewnia ich serwisowanie. Użytkownik natomiast może zainstalować system
operacyjny wraz z potrzebnymi mu aplikacjami i jest odpowiedzialny za ich utrzymanie. Klient
wykupuje infrastrukturę dostosowaną do swoich aktualnych potrzeb, zamiast inwestować w sprzęt,
który może nie być w pełni wykorzystany. Ma także dostęp do konfiguracji, która instalowana
lokalnie, mogłaby być bardzo kosztowna. Płatność odbywa się w systemie „pay as you go”, a więc
usługobiorca płaci tylko za zasoby, które wykorzystał. Jedną z największych zalet „infrastruktury jako
usługi”, jest jej elastyczność. Każdy program, który może zostać zwirtualizowany, może być także
uruchomiony na urządzeniach zdalnych. Model ten reprezentują m.in. Amazon, Rackspace, Terremark
czy Google.
Platform as a Service (PaaS) – model przeznaczony dla programistów. Usługodawca dostarcza
platformę, na którą składa się system operacyjny, środowisko wykonawcze określonego języka
programowania, baza danych i serwer WWW, a więc zapewnia narzędzia niezbędne do rozwijania,
testowania, instalacji i utrzymania aplikacji. Model ten pozwala zespołom deweloperów rozrzuconym
po całym świecie, na wspólną pracę nad danym projektem, bez konieczności nabywania dużej ilości
sprzętu, co redukuje koszty, a także zabezpiecza przed duplikowaniem zadań, czy problemów
wynikłych z niekompatybilności poszczególnych konfiguracji. Przykładami takich platform są:
Amazon Elastic Beanstalk, Heroku, EngineYard, Mendix, Google App Engine, Microsoft Azure czy
OrangeScape.
Software as a Service (SaaS) – klient otrzymuje dostęp do konkretnego oprogramowania bez potrzeby
nabywania licencji na jego użytkowanie. Program jest zainstalowany na zewnętrznych serwerach, a
użytkownik ma do niego dostęp poprzez sieć (Internet bądź intranet). Usługodawca przechowuje
(hostuje) zarówno aplikacje jak i bazy danych, co pozwala na dostęp i wydajną pracę z dowolnego
miejsca. SaaS daje możliwość efektywniejszego prowadzenia biznesu, a także redukcji kosztów,
ponieważ często cena użytkowania aplikacji w chmurze jest niższa, niż miesięczna opłata za
korzystanie z tej samej aplikacji lokalnie. Model ten, nazywany także „software on demand” jest
obecnie najpopularniejszym wariantem chmury obliczeniowej, wykorzystywanym przez serwisy takie
jak Google Apps, Quickbooks Online, Limelight Video Platform, Salesforce.com, Microsoft Office
365.
Rodzaje chmur obliczeniowych
Publiczna – najpowszechniejszy rodzaj chmury, pozwalający na otwarty dostęp szerokiej społeczności
do infrastruktury będącej własnością organizacji oferującej usługi chmury obliczeniowej. Dzięki
wirtualizacji, wielu użytkowników może korzystać z tej samego serwera, a odpowiednia konfiguracja
izoluje zasoby poszczególnych klientów. Usługi mogą być oferowane bezpłatnie lub w systemie payper-use. Najpopularniejszymi dostawcami są Amazon, Microsoft i Google.
Społecznościowa – jej zasoby są wykorzystywane przez określone grupy posiadające wspólne cele.
Administrowana może być przez same organizacje, bądź podmioty trzecie.
Prywatna – infrastruktura chmury przeznaczona jest na użytek członków lub pracowników danej
organizacji i najczęściej znajduje się na terenie jej siedziby. Za hosting może odpowiadać sama
instytucja (wówczas korzystanie z chmury pozbawione jest opłat), bądź zewnętrzna firma
udostępniająca określone zasoby.
Hybrydowa – jak sugeruje nazwa, rodzaj ten łączy cechy dwóch lub więcej powyższych typów.
Powstająca w ten sposób unikalna struktura oferuje korzyści różnych odmian chmury obliczeniowej,
pozwalając zarazem na płynne przechodzenie z jednej chmury do drugiej np. w przypadku korzystania
z chmury prywatnej, wykorzystanie zasobów chmury publicznej w razie zwiększonego
zapotrzebowania na zasoby (cloud bursting).
Zalety
Właściwie wykorzystanie potencjału chmury obliczeniowej, może przynieść wiele korzyści
biznesowych zarówno małym jak i większym przedsiębiorstwom czy instytucjom. Do największych
zalet chmury należą:
Generowanie oszczędności – utrzymanie tradycyjnej infrastruktury IT pochłania znaczną część
budżetu przedsiębiorstw. Uiszczanie opłat licencyjnych za korzystanie z oprogramowania przez wielu
użytkowników, stała modernizacja, administrowanie i serwisowanie sprzętu to wydatki, których żadna
firma nie można lekceważyć. Korzystanie z chmury może znacząco obniżyć te koszty dzięki
systemowi płatności, pozwalającemu na ponoszenie opłat wyłącznie za faktycznie wykorzystane
zasoby.
Nieograniczona przestrzeń dyskowa – przechowywanie danych w chmurze, pozwala na korzystanie z
niemal nieograniczonej pojemności zdalnych serwerów.
Niezawodność – firmy oferujące usługi chmury obliczeniowej zainwestowały znaczne środki w
zapewnienie ochrony zasobów swoich klientów. Służą temu m.in. kopie bezpieczeństwa i systemy
przywracania danych. W przypadku wystąpienia awarii części jednostek, inne serwery przejmują ich
funkcje, co pozwala na dalsze działanie infrastruktury bez widocznych zakłóceń.
Skalowalność – użytkownik może wykorzystywać tylko te zasoby, które w danych momencie są mu
potrzebne. Nie musi inwestować w infrastrukturę „na zapas”.
Łatwy dostęp – będąc zalogowanym w chmurze, użytkownik ma dostęp do swoich danych z
dowolnego urządzenia posiadającego dostęp do Internetu, niezależnie od tego, gdzie się znajduje.
Zagrożenia
Pomimo bezsprzecznych zalet wymienionych powyżej, korzystanie z chmury obliczeniowej niesie ze
sobą pewne zagrożenia. Oto niektóre z nich:
Bezpieczeństwo danych – decydując się na wykorzystanie technologii chmury w swojej działalności,
firma przekazuje podmiotowi trzeciemu wiele kluczowych informacji odnośnie działalności
przedsiębiorstwa, istnieje więc potencjalne niebezpieczeństwo dostania się tych danych w
niepowołane ręce. Aby zminimalizować ryzyko, firma powinna upewnić się, że korzysta z usług
zaufanego dostawcy, a także zabezpieczyć się stosownymi umowami, w szczególności określającymi
konsekwencje rezygnacji z usług dostawcy lub jego upadku.
Zależność od połączenia internetowego – nawet najbardziej solidnym internetowym providerom nie
zawsze udaje się zapewnić ciągłość dostarczania usługi. Gdy firma zostaje odcięta od Internetu
oznacza do dla niej poważne problemy, które skutkować mogą stratami finansowymi lub utratą
reputacji.
Szybkość – w przypadku przetwarzania dużych ilości danych (np. obróbki filmu), zachodzi
konieczność transferu obszernych plików do i z chmury, co powoduje znaczne opóźnienie całego
procesu.
Rozwój technologii w przyszłości z pewnością uwypukli zalety, a zniweluje większość
wskazywanych dziś wad korzystania z chmury. Wydaje się, że największe korzyści z wykorzystania
takiego modelu przechowywania i przetwarzania danych mogą zyskać małe firmy, których nie stać na
tworzenie i utrzymywanie kosztownej infrastruktury IT. Producenci oprogramowania coraz
powszechniej dostosowują swoje aplikacje do pracy w chmurze i jeśli tylko uda się zapewnić
bezpieczeństwo danych klientów, to wizja powszechnego przenoszenia i użytkowania całego
oprogramowania wraz z systemem operacyjnym w oparciu o zewnętrzne serwery, nie wydaje się tak
odległa.