raport oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko
Transkrypt
raport oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko
1 Biuro Ekspertyz Ekologicznych „EKO-OPINIA” Mała Nieszawka ul.Słoneczna 2 87-103 ToruĔ 5 tel.(056) 678-71-22 _______________________________________________________________________________________________________________________________________ Raport o oddziaływaniu na Ğrodowisko obiekt: Kopalnia kruszywa naturalnego w miejscowoci Puszcza Miejska, gmina Rypin, woj.kujawsko-pomorskie Inwestor: 4G EXPORT – IMPORT Małgorzata Gołembiewska Lubicz Górny ul.Kołłątaja 1 Opracował zespół: mgr Wiesław Tomaszewski mgr Aldona Mikulska dr Lucjan Rutkowski ToruĔ, luty 2009 r. Raport o oddziaływaniu na Ğrodowisko – kopalnia kruszywa naturalnego „Puszcza Miejska” 2 1. WstĊp …………………………………………………………………………………3 1.1 Przedmiot, cel i zakres opracowania ……………………………………………….…3 1.2 Podstawa raportu …………………………………………………………………….…4 2. Opis planowanego przedsiĊwziĊcia …………………………………………….…7 2.1 Lokalizacja ……………………………………………………………………………….7 2.2 Zagospodarowanie terenu ……………………………………………………….…….7 2.3 Warunki geologiczne i hydrogeologiczne ……………………………………….……9 2.4 Planowany sposób eksploatacji złoĪa ………………………………………….….….9 3. Charakterystyka Ğrodowiska geograficzno-przyrodniczego …………………...10 4. Opis istniejących w rejonie lokalizacji złoĪa zabytków lub innych obiektów podlegających ochronie ………………………………………….........12 5. Ocena przewidywany zmian w Ğrodowisku związanych z powstaniem kopalni kruszywa …………………………………………………………………..12 5.1 Opis zastosowanych metod oceny …………………………………………….........12 5.2 Diagnoza przewidywanych znaczących oddziaływaĔ …………………………..…13 5.3 Zmiana sposobu uĪytkowania gruntu …………………………………………….…14 5.4 Zmiany w ukształtowaniu terenu, wpływ na krajobraz ………………………….…14 5.5 Wpływ na wody powierzchniowe i podziemne ………………………………….….15 5.6 Zmiany w szacie roĞlinnej ……………………………………………………………17 5.7 Wpływ na faunĊ ……………………………………………………………………….19 6. Oddziaływania związane z eksploatacją złoĪa……………………………….….21 6.1 Emisja zanieczyszczeĔ do powietrza …………………………………………….….21 6.2 Emisja hałasu ……………………………………………………………………....….30 7. Ustalenia wynikowe …………………………………………………………….….33 7.1 OkreĞlenie stref oddziaływania ……………………………………………………....33 7.2 Skutki uruchomienia kopalni kruszywa dla okolicznych mieszkaĔców – ocena moĪliwych konfliktów społecznych ……………………………………..….33 8. Wskazania dotyczące rekultywacji, monitoring Ğrodowiska ………………..….34 9. Zalecenia realizacyjne ……………………………………………………………..34 10. Wnioski koĔcowe ………………………………………………………...………...35 11. Załączniki ……………………………………………………………………..........36 12. Streszczenie ……………………………………………………………………….38 Raport o oddziaływaniu na Ğrodowisko – kopalnia kruszywa naturalnego „Puszcza Miejska” 3 Przedmiotem raportu jest przedsiĊwziĊcie polegające na wydobywaniu, metodą odkrywkową, kopaliny pospolitej ze złoĪa kruszywa naturalnego „Puszcza Miejska”. ZłoĪe kruszywa naturalnego (piasków) połoĪone jest na terenie wsi Puszcza Miejska, gmina Rypin, pow.rypiĔski, woj.kujawsko-pomorskie. Powierzchnia planowanej kopalni wynosi 8,5 ha, a przewidywana wielkoĞü wydobycia kształtuje siĊ na poziomie 50 – 100 tys. ton kruszywa rocznie. Celem opracowania jest ocena przewidywanego wpływu eksploatacji kruszywa na Ğrodowisko przyrodnicze i zdrowie ludzi. Raport sporządzony został na etapie sporządzania dokumentacji geologicznej złoĪa, przed uzyskaniem decyzji o Ğrodowiskowych uwarunkowaniach zgody na realizacjĊ przedsiĊwziĊcia. Opracowanie niniejsze zawiera informacje o Ğrodowisku, analizĊ warunków geologicznych i hydrogeologicznych terenu lokalizacji złoĪa, a takĪe istotnych elementów zagospodarowania terenu, mających znaczenie dla prawidłowego wykonywania robót górniczych i minimalizacji wpływu na Ğrodowisko wynikającego z funkcjonowania przyszłej kopalni. Ustalenia zawarte w niniejszym raporcie, stanowiü bĊdą podstawĊ do okreĞlenia warunków decyzji „Ğrodowiskowej” oraz ubiegania siĊ o uzyskanie koncesji na prowadzenie eksploatacji kruszywa naturalnego, zgodnie z przepisami prawa geologicznego i górniczego (Dz. U. nr 27 poz. 96, 1994 r. z póĨn. zm.). Zakres opracowania, zgodnie z wymogami zawartymi w art. 66 ust.1 ustawy z dnia 3 paĨdziernika 2008 r. o udostĊpnianiu informacji o Ğrodowisku i jego ochronie, udziale społeczeĔstwa w ochronie Ğrodowiska oraz o ocenach oddziaływania na Ğrodowisko (Dz.U.Nr 199, poz.1227), obejmuje: • Opis planowanego przedsiĊwziĊcia z uwzglĊdnieniem ewentualnych wariantów, • Opis elementów przyrodniczych Ğrodowiska w rejonie lokalizacji inwestycji, • Opis istniejących w zasiĊgu oddziaływania przedsiĊwziĊcia zabytków chronionych na podstawie ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami, Raport o oddziaływaniu na Ğrodowisko – kopalnia kruszywa naturalnego „Puszcza Miejska” 4 • OkreĞlenie przewidywanego oddziaływania na Ğrodowisko wybranego przez wnioskodawcĊ wariantu, w tym w przypadku niepodejmowania przedsiĊwziĊcia, • Opis zastosowanych metod prognozowania, • Opis przewidywanych w projekcie działaĔ mających na celu zapobieganie powstawaniu lub zmniejszaniu szkodliwych oddziaływaĔ przedsiĊwziĊcia na Ğrodowisko i zdrowie ludzi, • Ocena potrzeby ustanowienia obszaru ograniczonego uĪytkowania, • AnalizĊ moĪliwych konfliktów społecznych, • Wnioski i zalecenia wynikające z raportu, w tym dotyczące minimalizacji negatywnych oddziaływaĔ inwestycji na Ğrodowisko oraz propozycji monitoringu, • Proponowany monitoring odziaływania przedsiĊwziĊcia na Ğrodowisko, • Wykaz materiałów Ĩródłowych bĊdących podstawą raportu. PodstawĊ prawną sporządzania raportu oddziaływania na Ğrodowisko planowanego przedsiĊwziĊcia stanowią przepisy ustawy z dnia 3 paĨdziernika 2008 r. – o dostĊpie do informacji o Ğrodowisku i jego ochronie, udziale społeczeĔstwa w ochronie Ğrodowiska oraz o ocenach oddziaływania na Ğrodowisko (Dz.U.Nr 199, poz.1227) oraz rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 9 listopada 2004 r. w sprawie okreĞlenia rodzajów przedsiĊwziĊü mogących znacząco oddziaływaü na Ğrodowisko oraz szczegółowych kryteriów związanych z kwalifikowaniem przedsiĊwziĊü do sporządzenia raportu o oddziaływaniu na Ğrodowisko (Dz.U.Nr257,poz.2573), zmienionego rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 10 maja 2005 r. (Dz.U.Nr 92, poz.769). Zgodnie z przywołanym rozporządzeniem wydobywanie kopalin metodą odkrywkową na obszarze pow. 2 ha i wydobyciu przekraczającym 20.000 m³ rocznie zalicza siĊ do przedsiĊwziĊü mogących znacząco oddziaływaü na Ğrodowisko, dla których sporządzenie raportu OOS moĪe byü wymagane. PoniewaĪ dokumentowane złoĪe ma powierzchniĊ 8,5 ha, a wydobycie kruszywa planowane jest w wielkoĞci 50Raport o oddziaływaniu na Ğrodowisko – kopalnia kruszywa naturalnego „Puszcza Miejska” 5 100 tys. ton rocznie, zaistniały przesłanki do uznania przedsiĊwziĊcia za mogące znacząco oddziaływaü na Ğrodowisko. Obowiązek sporządzenia dla przedmiotowego przedsiĊwziĊcia raportu o oddziaływaniu na Ğrodowisko nałoĪył Wójt Gminy Rypin postanowieniem z dnia 23.12.2008 r. (znak: BGK-7625-17/08), po zasiĊgniĊciu opinii PaĔstwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Rypnie i Starostwa Powiatowego w Rypinie. Wykaz związanych aktów prawnych obejmuje ponadto: • UstawĊ z dnia 4 lutego 1994 r. – Prawo geologiczne i górnicze (Dz.U.Nr 27, poz.96, z póĨn. zm.); • UstawĊ z dnia 3 lutego 1995 r. o ochronie gruntów rolnych i leĞnych (Dz.U.Nr 16, poz.78 z póĨn.zm.); • UstawĊ z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach (Dz.U.Nr 62, poz.628, ze zm.), • UstawĊ z dnia 18 lipca 2001 r. – Prawo wodne (Dz.U.Nr 115, poz.1229, ze zm.); • UstawĊ z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (Dz.U.Nr 92, poz.880, z póĨn. zm.), • UstawĊ z dnia 26 kwietnia 2007 r. o zmianie ustawy – Prawo ochrony Ğrodowiska oraz niektórych innych ustaw (Dz.U.Nr 88, poz.687), • UstawĊ z dnia 13 kwietnia 2007 r. o zapobieganiu szkodom w Ğrodowisku i ich naprawie (Dz.U.Nr 75, poz. 493), • UstawĊ z dnia 3 paĨdziernika 2008 r. o zmianie ustawy o ochronie przyrody oraz niektórych innych ustaw (Dz.U.Nr 201, poz. 1237), • UstawĊ z dnia 19 grudnia 2008 r. o zmianie ustawy o ochronie gruntów rolnych i leĞnych (Dz.U.Nr 237, poz.1657), • Rozporządzenie Ministra ĝrodowiska z dnia 27 wrzeĞnia 2001 r. w sprawie katalogu odpadów (Dz.U.Nr 162, poz.1135), • Rozporządzenie Ministra ĝrodowiska z dnia 6 czerwca 2002 roku, w sprawie dopuszczalnych poziomów niektórych substancji w powietrzu oraz marginesów tolerancji dla dopuszczalnych poziomów niektórych substancji (Dz.U.Nr 87, poz.796), • Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 28 czerwca 2002 r. w sprawie bezpieczeĔstwa i higieny pracy, prowadzenia ruchu oraz specjalistycznego zabezpieczenia przeciwpoĪarowego w odkrywkowych zakładach górniczych wydobywających kopaliny pospolite (Dz.U.Nr 109,po.962), Raport o oddziaływaniu na Ğrodowisko – kopalnia kruszywa naturalnego „Puszcza Miejska” 6 • Rozporządzenie Ministra ĝrodowiska z dnia 5 grudnia 2002 roku, w sprawie wartoĞci odniesienia dla niektórych substancji w Ğrodowisku (Dz.U.Nr 3 z 2003, poz.12), • Rozporządzenie Ministra ĝrodowiska z dnia 16 maja 2005 r. w sprawie typów siedlisk przyrodniczych oraz gatunków roĞlin i zwierząt wymagających ochrony w formie wyznaczenia obszarów NATURA 2000 (Dz.U.Nr 94, poz.795), • rozporządzenie Ministra ĝrodowiska z dnia 16 maja 2006 r. w sprawie typów siedlisk przyrodniczych oraz gatunków roĞlin i zwierząt wymagających ochrony w formie wyznaczenia obszarów NATURA 2000 (Dz.U.Nr 94, poz. 795), • Rozporządzenie Ministra ĝrodowiska z dnia 24 lipca 2006 r. w sprawie warunków, jakie naleĪy spełniü przy wprowadzaniu Ğcieków do wód lub do ziemi oraz w sprawie substancji szczególnie szkodliwych dla Ğrodowiska wodnego (Dz.U.Nr 137, poz.984). • Rozporządzenie Ministra ĝrodowiska z dnia 14 czerwca 2007 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu w Ğrodowisku (Dz.U.Nr 120, poz.826). ! W opracowaniu wykorzystano nastĊpujące materiały i dokumentacje: 1. Projekt prac geologicznych dla udokumentowania złoĪa kruszywa naturalnego w kat.C1 w miejscowoĞci Puszcza Miejska, oprac. Usługi Geologiczne, Ewa GurzĊda, Gdynia, 2008 r. 2. Wniosek o wydanie decyzji o Ğrodowiskowych uwarunkowaniach zgody na realizacjĊ przedsiĊwziĊcia, w tym informacja o przedsiĊwziĊciu, 10.2008 r. 3. Studium uwarunkowaĔ i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Rypin, 4. Mapa geologiczna w skali 1:50 000 5. Mapa topograficzna rejonu badaĔ w skali 1:25 000 6. Mapa ewidencji gruntów w skali 1 : 5000 7. Wypis z rejestru gruntów, 8. Mapa ekologicznego systemu obszarów chronionych woj. kujawsko- pomorskiego, 9. Informacje uzyskane od inwestora, 10. Własne badania terenowe. Raport o oddziaływaniu na Ğrodowisko – kopalnia kruszywa naturalnego „Puszcza Miejska” 7 "# $ Planowane do eksploatacji złoĪe kruszywa naturalnego połoĪone jest na gruntach wsi Puszcza Miejska w gminie Rypin, powiat rypiĔski, woj. kujawskopomorskie. Teren złoĪa połoĪony jest w południowo-wschodniej czĊĞci gminy, przy drodze powiatowej Skudzawy – Wygoda, ok. 10 km na południe od Rypina. Opisywane złoĪe zlokalizowane jest na działce nr 9, obrĊb Puszcza Miejska, gmina Rypin, woj.kujawsko-pomorskie. LokalizacjĊ terenu przyszłej kopalni kruszywa przedstawiono na załączonej mapie (zał.1). %# Teren analizowanego złoĪa obejmuje fragment działki nr 9 (obrĊb ewidencyjny Puszcza Miejska) o powierzchni ok. 8,5 ha (całkowita powierzchnia wymienionej działki wynosi 12,41 ha). WłaĞcicielem działki, według danych ewidencji gruntów (zał.2) jest Nadolski Ryszard oraz jego Īona Nadolska Barbara, natomiast z wniosku o wydanie decyzji o Ğrodowiskowych uwarunkowaniach zgody na realizacjĊ przedsiĊwziĊcia wynika, Īe grunt jest obecnie w dyspozycji Krzysztofa WiĞniewskiego zamieszkałego w Toruniu przy ul.Olimpijskiej 2c/37 oraz Jana Gołembiewskiego, zamieszkałego w Lubiczu Górnym ul.Kołłątaja 1 – przedsiĊbiorców planujących uruchomienie kopalni kruszywa. Teren przewidziany do eksploatacji złoĪa kruszywa naturalnego, w czĊĞci objĊtej dokumentacją geologiczną (działka nr 9) i sąsiedni (działki nr 10/5, 19) stanowią uĪytki rolne (grunty orne, łąki i pastwiska) oraz w niewielkiej czĊĞci nieuĪytki. Grunty orne są obecnie w wiĊkszoĞci zajĊte pod uprawy ozime, natomiast łąki i pastwiska są okresowo wykaszane lub pozostają bez uĪytkowania. Przez opisywaną działkĊ przepływają dwa rowy melioracyjne uchodzące do niewielkiego cieku, dopływu Rypienicy. Raport o oddziaływaniu na Ğrodowisko – kopalnia kruszywa naturalnego „Puszcza Miejska” 8 Na terenie działki, w pobliĪu drogi asfaltowej pozostały Ğlady dawnego siedliska gospodarskiego. W otoczeniu wystĊpują tereny uĪytków rolnych z pojedynczą zabudową zagrodową. Raport o oddziaływaniu na Ğrodowisko – kopalnia kruszywa naturalnego „Puszcza Miejska” 9 NajbliĪszy budynek mieszkalny (zabudowa zagrodowa) zlokalizowany jest w odległoĞci ok. 50 m od granicy działki inwestora, za drogą gruntową rozdzielającą działkĊ nr 9 od działki nr 19, po stronie południowo-zachodniej. &## ' ## !( Zgodnie z mapą geologiczną Polski w skali 1: 200 000 ark. Brodnica (w skali 1 : 50 000 Rypin i Skrwilno), rejon projektowanej kopalni kruszywa połoĪony jest w obszarze sandru Równiny Urszulewskiej, w obrĊbie osadów pochodzenia wodnolodowcowego wykształconych w postaci piasków lub piasków ze Īwirami. ObniĪenia terenowe wypełnione są osadami młodszymi torfami i namułami. Rejon projektowanej kopalni prac znajduje siĊ w obrĊbie sandru, który został utworzony przez wody spływające z topniejącego lodowca fazy poznaĔsko – dobrzyĔskiej zlodowacenia północnopolskiego. Teren połoĪony jest w zlewni Rypienicy, która jest dopływem DrwĊcy. Rypienica płynie ok. 700 m na północ od terenu dokumentowanego złoĪa. Poziom wody w rzece w tym rejonie kształtuje siĊ na rzĊdnej ca 119 m npm. Na terenie działki, na której projektuje siĊ kopalniĊ kruszywa znajduje siĊ studnia kopana (w obrĊbie dawnego siedliska) w której poziom wody kształtuje siĊ ca 4,5 m ppt., tj. na rzĊdnej ca 118 – 119 m npm. ZłoĪe stanowią piaski róĪnej granulacji, od piasków drobnoziarnistych do gruboziarnistych. MiąĪszoĞü złoĪa wynosi w granicach 8-12 m. Warstwa piasków jest czĊĞciowo zawodniona. Woda w złoĪu zalega na głĊbokoĞci od od 2,5 m do 8,0 m ppt. GruboĞü nadkładu wynosi od 0,3 m do 2,5 m. W nadkładzie wystĊpuje gleba i piaski gliniaste. ) *+ !( Wydobywany ze złoĪa piasek bĊdzie wykorzystywany na cele lokalnego budownictwa i drogownictwa Urabianie złoĪa prowadzone bĊdzie sposobem odkrywkowym, wyrobiskiem wgłĊbnym, bez uĪycia materiałów wybuchowych. Eksploatacja kruszywa prowadzona bĊdzie przy uĪyciu typowego sprzĊtu (koparki, ładowarki), dwoma piĊtrami eksploatacyjnymi. Eksploatacja czĊĞci suchej prowadzona bĊdzie koparką przedsiĊbierną i ładowarką. Eksploatacja warstwy zawodnionej prowadzona bĊdzie koparką podsiĊbierną. W rejonach wystĊpowania Raport o oddziaływaniu na Ğrodowisko – kopalnia kruszywa naturalnego „Puszcza Miejska” 10 zawodnionej warstwy kruszywa, naleĪy w trakcie eksploatacji pozostawiü min 0,5 m półkĊ ochronną nad poziomem wody w celu umoĪliwienia eksploatacji spod wody. Przed przystąpieniem do eksploatacji zostanie zdjĊty z powierzchni złoĪa nadkład o miąĪszoĞci od 0,3 do max.2,5 m (Ğrednio 0,5 m), w skład którego wchodzi głównie gleba próchniczna i piaski gliniaste. KubaturĊ nadkładu okreĞlono na 42.5 tys. m³. Nadkład usuwany bĊdzie systematycznie, wraz z postĊpem prac wydobywczych. Zdejmowany bĊdzie przy pomocy koparki i spycharki. Transport surowca odbywał siĊ bĊdzie przy pomocy samochodów ciĊĪarowych PrzedsiĊbiorcy. CzĊĞü mas nadkładowych składana bĊdzie na tymczasowych zwałowiskach nadkładu zlokalizowanych wzdłuĪ granic eksploatacji, w obrĊbie wyznaczonych pasów ochronnych dla granic własnoĞci i bezpoĞrednio przed Ğcianą eksploatacyjną. Nadkład zgromadzony na zwałach sukcesywnie bĊdzie przemieszczany do wyrobiska po wyeksploatowaniu czĊĞci powierzchni złoĪa do spągu. W wyniku eksploatacji złoĪa powstanie zbiornik wodny o powierzchni ok. 7,5 ha, który przewiduje siĊ wykorzystaü na cele rekreacyjne lub hodowlane. &,' ## # Pod wzglĊdem mezoregionu – fizyczno-geograficznym Pojezierze DobrzyĔskie obszar złoĪa (Kondracki, leĪy 1988). w obrĊbie W ujĊciu geomorfologicznym jest to fragment rozległej równiny sandrowej (Równiny Urszulewskiej), rozciągającej siĊ na południowy-wschód od Rypina, w kierunku Lidzbarka Welskiego. Na obszarze równiny wystĊpują liczne zagłĊbienia wytopiskowe, z których najwiĊksze zajmuje Jezioro Urszulewskie. RzĊdne terenu w rejonie dokumentowanego złoĪa kształtują siĊ w przedziale 121 – 125 m npm. Pod wzglĊdem hydrograficznym opisywany teren połoĪony jest w dorzeczu DrwĊcy, w zlewni jej lewobocznego dopływu – Rypienicy. Obszar gminy Rypin w tej czĊĞci jest stosunkowo ubogi w wody powierzchniowe. WystĊpują tu tylko niewielkie oczka wodne oraz podmokłoĞci w dnach rynien i obniĪeĔ terenowych oraz drobne cieki i rowy. Raport o oddziaływaniu na Ğrodowisko – kopalnia kruszywa naturalnego „Puszcza Miejska” 11 Klimat okolic Rypina, podobnie jak całego NiĪu Polskiego, naleĪy do typu przejĞciowego, pomiĊdzy łagodnym klimatem morskim i bardziej surowym klimatem kontynentalnym. Warunki klimatyczne w rejonie Rypina naleĪą do umiarkowanych i w duĪej mierze uwarunkowane są wpływami mas powietrza polarno-morskiego i polarno-kontynentalnego, o przewadze wiatrów zachodnich i północno-zachodnich oraz duĪej wilgotnoĞci powietrza. WaĪną rolĊ w kształtowaniu lokalnych warunków klimatycznych odgrywają zróĪnicowane ukształtowanie terenu. ĝrednioroczna temperatura powietrza wynosi 8,0 °C i waha si Ċ od -3,5 ºC w styczniu do +18,5ºC w lipcu. Opady atmosferyczne wynoszą ok. 560 mm rocznie. NajwiĊksze opady notowane są w lipcu, a na miesiące okresu wegetacyjnego przypada ok. 360 mm (64% sumy rocznej). Pod wzglĊdem warunków anemometrycznych okolice Rypina charakteryzują siĊ przewagą wiatrów zachodnich, na które przypada łącznie ok. 44,6% iloĞci dni wietrznych w roku. Najrzadsze są wiatry z kierunku południowego (9,2%) i północnego (8,2%) oraz cisze (6,0%). Szata rolinna - Teren przy szosie miĊdzy Puszczą Miejską a Skudzawami leĪy na obszarze rolno-leĞnym o ubogich glebach piaszczystych, piaszczysto gliniastych i fragmentami murszowatych. Flora tego terenu nie jest zbyt bogata, stąd nie prowadzono tu intensywniejszych badaĔ; ogółem stwierdzono w opisywanym rejonie (dane literaturowe) ok. 550 gatunków roĞlin naczyniowych. Z roĞlin pod całkowitą ochroną K.Browicz i J.Górska (1969) podali historyczne stanowisko cisa (Taxus baccata L.) z nad Skrwy, powyĪej Jez. Urszulewskiego (poza przedmiotowym terenem). Ponadto KĊpczyĔski (1984) opisał wystĊpowanie m.in.: mącznicy lekarskiej (Arctostaphylos uva-ursi L.), centurii (tysiącznika) popolitej (Centaurium umbellatum = C.erythraea), goĨdzika pysznego (Dianthus superbus L.), przylaszczki (Hepatica nobilis GARSAULT), bagna zwyczajnego (Ledum palustre L.), listerii jajowatej (Listera ovata (L.) R. BR.), widłaka jałowcowatego (Lycopodium annotinum L.), widłaka goĨdzistego (Lycopodium clavatum L.), storczyka, kukułki szerokolistnej, paprotki pospolitej (Polypodium vulgare L.). RoĞlinnoĞü, czyli ogół zbiorowisk roĞlinnych tego terenu teĪ nie jest zbyt cenna ani bogata; badana była w latach 60-ych (KĊpczyĔski 1965 – Szata roĞlinna Ziemi DobrzyĔskiej). PrzewaĪają na tym terenie pola uprawne, tereny ruderalne, pastwiska Raport o oddziaływaniu na Ğrodowisko – kopalnia kruszywa naturalnego „Puszcza Miejska” 12 i bory (mieszane oraz sosnowe), które nie są siedliskami z listy Natura 2000. Do nielicznych siedlisk naturowych naleĪą tu: łąki ĞwieĪe, lasy łĊgowe, jeziora i torfowiska, które zajmują niewielką powierzchniĊ. Na opisywanym terenie (działka nr 9) nie stwierdzono gatunków z listy Natura 2000, natomiast napotkano bĊdące pod ochroną czĊĞciową pospolite roĞlin lecznicze takie jak: konwalia majowa (Convallaria maialis L.), kruszyna pospolita (Frangula alnus MILL.), kocanki piaskowe (Helichrysum arenarium (L.), grąĪel Īółty (Nuphar lutea (L.) SM.), grzybienie białe (Nymphaea alba L.), wilĪyna polna (Ononis arvensis L.), pierwiosnka lekarska (Primula officinalis (L.), kalina koralowa (Viburnum opulus L.), bluszcz pospolity (Hedera helix L.). Teren planowanej kopalni połoĪony jest poza obszarami chronionymi na podstawie ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (Dz.U.Nr 92, poz.880, z póĨn.zm.), jak teĪ poza wyznaczonymi i projektowanymi obszarami NATURA 2000 (zał.3). )". ' + *+ '+*#. ' ' Na terenie miejscowoĞci Puszcza Miejska, gmina Rypin, nie wystĊpują obiekty zabytkowe podlegające ochronie na podstawie ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami. Nie są udokumentowane takĪe Īadne stanowiska archeologiczne, których obecnoĞci jednak nie moĪna wykluczyü. /" ' ! 0. ' /" ' W niniejszym rozdziale przeanalizowano wpływ projektowanej kopalni kruszywa naturalnego na poszczególne komponenty Ğrodowiska przyrodniczego, w tym na powierzchniĊ ziemi, wody powierzchniowe i podziemne, florĊ i faunĊ, krajobraz i obszary chronionej przyrody, wpływ na walory kulturowe, a ponadto oceniono Raport o oddziaływaniu na Ğrodowisko – kopalnia kruszywa naturalnego „Puszcza Miejska” 13 przewidywane oddziaływania w zakresie emisji hałasu i zanieczyszczeĔ do powietrza atmosferycznego oraz oceniono wpływ na zdrowie i warunki Īycia ludzi. Oceny dokonano na podstawie własnych obserwacji i badaĔ terenowych, dotyczących m.in. szaty roĞlinnej, gleb, stanu zabudowy i zagospodarowania terenu, a ponadto w oparciu o metodĊ analiz porównawczych, z wykorzystaniem dostĊpnych opracowaĔ dot. stanu Ğrodowiska i danych literaturowych. Oddziaływanie w zakresie emisji hałasu oraz zanieczyszczenia powietrza atmosferycznego okreĞlono metodą obliczeniową. /1# ' . '! 0 PodjĊcie eksploatacji przedmiotowego złoĪa spowoduje w Ğrodowisku zmiany o charakterze trwałych przekształceĔ oraz wywoła oddziaływania (emisje) związane z pracą urządzeĔ wydobywczych i Ğrodków transportu wywoĪących kruszywo. Do zmian o charakterze trwałych przekształceĔ naleĪeü bĊdą: • zmiana sposobu uĪytkowania gruntu • przekształcenie powierzchni ziemi, • zmiana fizjonomii krajobrazu • usuniĊcie pokrywy glebowej i roĞlinnej, • zmiana warunków gruntowo-wodnych, • wydobycie okreĞlonej w dokumentacji objĊtoĞci kruszywa naturalnego. Do kategorii oddziaływaĔ związanych z eksploatacją złoĪa naleĪą: • emisja spalin i hałasu od pracujących maszyn i Ğrodków transportu, • emisja zanieczyszczeĔ w postaci pyłów mineralnych i bioaersolu. W efekcie eksploatacji złoĪa wystąpią teĪ skutki poĞrednie, z reguły długookresowe, do których naleĪy zaliczyü: ¾ zmiany w strukturze i natĊĪeniu ruchu na okolicznych drogach gminnych ¾ konieczne zmiany (przebudowy) sieci infrastruktury technicznej, ¾ stopniowe zmiany warunków mikroklimatycznych okolicy. Raport o oddziaływaniu na Ğrodowisko – kopalnia kruszywa naturalnego „Puszcza Miejska” 14 /&%+( # Teren planowanej kopalni kruszywa połoĪony jest na gruntach rolnych wsi Puszcza Miejska, na terenie działki nr 9/7. Według wypisu z rejestru gruntów (zał.2) obejmuje grunty orne (RV,VI) o powierzchni 4482 m², pastwiska (Ps V,VI) o powierzchni 11.063 m², łąki (ŁV) o powierzchni 4486 m², a ponadto grunty pod wodami (W) - 2076 m², nieuĪytki (N) - 2550 m² i tereny pod budynkami (B) - 343 m². Przewiduje siĊ, Īe planowana kopalnia zajmie grunty orne i czĊĞciowo pastwiska o łącznej powierzchni ok. 8,5 ha. Zgodnie z ustawą z dnia 3 lutego 1995 r. o ochronie gruntów rolnych i leĞnych (Dz.U. z z 2004 r. nr 121, poz.1226, z póĨn.zm.) przeznaczenie gruntów rolnych, podlegających obowiązkowi uzyskania decyzji o wyłączeniu z produkcji, na cele nierolnicze dokonuje siĊ w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego gminy. PoniewaĪ opisywane uĪytki rolne (grunty orne, łąki i pastwiska) zaliczają siĊ do klas bonitacyjnych V i VI i wytworzone zostały na podłoĪu utworów mineralnych, nie podlegają obowiązkowi uzyskania decyzji na wyłączenie z produkcji. PoniewaĪ dla terenu wsi Puszcza Miejska nie ma obowiązującego miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego przed organem gminy toczy siĊ aktualnie postĊpowanie w sprawie wydania dla przedmiotowego przedsiĊwziĊcia decyzji o warunkach zabudowy. /)% !! + Teren przewidziany do eksploatacji kruszywa naturalnego, w czĊĞci objĊtej projektem prac geologicznych (działka nr 9) i sąsiedni (działki nr 10/5, 19) stanowią uĪytki rolne (grunty orne, łąki i pastwiska) oraz w niewielkiej czĊĞci nieuĪytki. Grunty orne są obecnie w wiĊkszoĞci uĪytkowane pod uprawy ozime, natomiast łąki i pastwiska pozostają w uĪytkowaniu ekstensywnym (okresowo wypasane). Przez Raport o oddziaływaniu na Ğrodowisko – kopalnia kruszywa naturalnego „Puszcza Miejska” 15 opisywaną działkĊ przepływają dwa rowy melioracyjne uchodzące do niewielkiego cieku, dopływu Rypienicy. Przekształcenie terenu projektowanej kopalni kruszywa naturalnego w znacznym zakresie nastąpi w trakcie prowadzenia prac wydobywczych. W wyniku podjĊcia eksploatacji kruszywa nastąpi usuniĊcie warstwy glebowej wraz z nadkładem o miąĪszoĞci od 0,3 do max.2,5 m (Ğrednio 0,5 m). Ocenia siĊ, Īe usuniĊcia i zhałdowania wymagaü bĊdzie łącznie nadkład o kubaturze ok. 42,5 tys. m3. W efekcie eksploatacji kopalni, wydobycia i wywiezienia kruszywa, powstanie wyrobisko o powierzchni ok. 7,5 ha i głĊbokoĞci do 15 m, w całoĞci wypełnione wodą. Zgodnie z ustawą z dnia 3 lutego 1995 r. o ochronie gruntów rolnych i leĞnych (Dz.U.Nr 16,poz.78, zm.Dz.U.z 1997 r. Nr 60, poz.370, z póĨniejszymi zmianami) oraz Rozporządzeniem R.M. z dnia 23 stycznia 1987 r. w sprawie szczegółowych zasad ochrony powierzchni ziemi (Dz.U.Nr 4, poz.23) Inwestor winien zapewniü wykorzystanie przemieszczanych mas ziemnych nadkładu dla „odtworzenia zniszczonych wartoĞci powierzchni ziemi”. Oznacza to, Īe nie naleĪy wywoziü ziemi próchnicznej ze zdjĊtej warstwy nadkładu poza teren kopalni oraz zapewniü wykorzystanie jej do rekultywacji terenu po zakoĔczeniu eksploatacji. MoĪna wykorzystaü czĊĞü nadkładu do uformowania wału ziemnego od strony południowej złoĪa, oddzielającego odkrywkĊ od najbliĪszych zabudowaĔ mieszkalnych na działce nr 19). Inwestor przewiduje rekultywacjĊ wyrobiska w formie zbiornika wodnego o funkcji rekreacyjnej lub hodowlanej (stawy rybne). Ocenia siĊ, Īe powstanie zbiornika wodnego w miejscu wyrobiska poeksploatacyjnego złoĪa ”Puszcza Miejska”, połoĪonego w ubogim w wodĊ obszarze sandru urszulewskiego, wzbogaci moĪliwoĞci retencyjne w zlewni Rypienicy i uatrakcyjni rolniczy krajobraz w tej czĊĞci gminy. Powstanie zbiornika wodnego otoczonego pasem zieleni poprawi estetykĊ krajobrazu i wprowadzi nowy element bioróĪnorodnoĞci. // ! '# Raport o oddziaływaniu na Ğrodowisko – kopalnia kruszywa naturalnego „Puszcza Miejska” 16 Opisywane złoĪe kruszywa połoĪone jest w górnej, prawobrzeĪnej czĊĞci zlewni Rypienicy, w obszarze stosunkowo ubogim w wody powierzchniowe. Teren odwadniany jest poprzez dwa rowy melioracji szczegółowej uchodzące, po stronie północno-wschodniej złoĪa, do cieku bez nazwy (fot.pon.), dopływu Rypienicy. Rowy te są płytkie (ca 0,5 m) i w wiĊkszoĞci ich przebiegu suche. ZłoĪe połoĪone jest w odległoĞci ok. 1,5 km w kierunku wschodnim od rz.Rypienicy, dopływu DrwĊcy. Wydobycie kruszywa odbywaü siĊ bĊdzie sposobem odkrywkowym, wyrobiskiem wgłĊbnym, przy uĪyciu typowego sprzĊtu (koparka, ładowarka) dwoma piĊtrami eksploatacyjnymi. Eksploatacja czĊĞci suchej prowadzona bĊdzie koparką przedsiĊbierną i ładowarką; eksploatacja warstwy zawodnionej prowadzona bĊdzie koparką podsiĊbierną. Dla umoĪliwienia prowadzenia wydobycia złoĪa czĊĞci zawodnionej uformowana zostanie w I poziomie specjalna półka umoĪliwiająca ruch sprzĊtu wydobywczego, połoĪona na wysokoĞci ok. 0,5 m nad poziomem wody. Przewiduje siĊ, Īe w wyniku eksploatacji złoĪa powstanie wyrobisko o powierzchni ok. 7,5 ha i głĊbokoĞci ok. 8-15 m. Skarpy wyrobiska nachylone bĊdą pod kątem 35° w cz ĊĞci suchej i ok. 27° w cz ĊĞci zawodnionej. PoniewaĪ woda gruntowa stabilizuje siĊ w tym rejonie na głĊbokoĞci od 2,5 do 8,0 m ppt, wyrobisko bĊdzie w całoĞci zalane wodą. PodjĊcie eksploatacji złoĪa spowoduje zmianĊ stosunków wodnych w Ğrodkowej i południowo-wschodniej czĊĞci działki, przez które prowadzą dwa rowy melioracji szczegółowej. Powstanie wyrobiska spowoduje zanik obu cieków odpływu powierzchniowego, przy czym w przypadku rowu połoĪonego bardziej na południe oznacza to takĪe zmianĊ stosunków wodnych na gruntach przyległych działek (18,17) odwadnianych przez ten rów. Zaleca siĊ pozostawienie pasa gruntu o szerokoĞci min. 20 m (jako filar ochronny) przy południowo-wschodniej granicy działki, oddzielającego planowane wyrobisko od cieku stałego odwadniającego opisywany teren w kierunku Rypienicy. W zakresie przebudowy wymienionych rowów szczegółowych planowane przedsiĊwziĊcie naleĪy uzgodniü z Gminną Spółką Wodną. Raport o oddziaływaniu na Ğrodowisko – kopalnia kruszywa naturalnego „Puszcza Miejska” 17 ZagroĪenie dla wód powierzchniowych i podziemnych w wyniku prowadzonych prac wydobywczych bĊdzie znikome z uwagi na brak w planowanej technologii robót górniczych czynników mogących oddziaływaü na jakoĞü wód. Nie przewiduje siĊ odprowadzania do wód lub do gruntu Ğcieków ani wód popłucznych. Wydobywane koparkami kruszywo bĊdzie od razu ładowane na samochody i wywoĪone poza teren kopalni. Zaplecze biurowo-socjalne przyszłej kopalni wyposaĪone bĊdzie w barakowóz oraz przenoĞną toaletĊ typu TOY-TOY. Prawidłowo prowadzone prace wydobywcze nie powinny spowodowaü zanieczyszczenia wód powierzchniowych i gruntowych. MoĪliwoĞü taka istnieje jedynie w sytuacjach awaryjnych, w przypadku wycieku materiałów ropopochodnych (paliw) z uszkodzonych w trakcie eksploatacji maszyn i Ğrodków transportu. Mając na uwadze potencjalne zagroĪenie dla Ğrodowiska gruntowo-wodnego w sytuacjach awaryjnych naleĪy zapewniü dobry stan technicznych stosowanych urządzeĔ, nie składowaü materiałów eksploatacyjnych, w tym paliw, na terenie wyrobiska, a wszelkie naprawy i konserwacje sprzĊtu technicznego wykonywaü w wydzielonym i uszczelnionym miejscu, poza obszarem górniczym. W wyrobisku niedopuszczalne jest składowanie jakichkolwiek odpadów lub wylewanie Ğcieków, bowiem w wyniku eksploatacji odsłoniĊty zostanie poziom wód gruntowych. Eksploatator złoĪa jest zobowiązany zabezpieczyü wyrobisko, aby nie dopuĞciü do jego zanieczyszczenia przez osoby trzecie (np. w wyniku dzikiego składowania odpadów). W niebezpiecznych przypadku (np.oleju wystąpienia napĊdowego) awaryjnego naleĪy wycieku bezzwłocznie substancji przystąpiü do usuwania skutków awarii i powiadomiü odpowiednie słuĪby ochrony Ğrodowiska. W rejonie planowanego do eksploatacji złoĪa „Puszcza Miejska” nie wystĊpują ujĊcia wód gruntowych na cele pitne. Istniejąca studnia kopana na działce nr 9 nie jest obecnie uĪytkowana. /2 Zachodnią czĊĞü terenu oznaczoną na planie jako rola kl. VI i siedlisko ze studnią o lustrze wody na 3 krĊgu (ok. 4,5 m ppt), zajmuje murawa typu pastwiskowego – kostrzewa czerwona (Festuca rubra)m wiechlina łąkowa (Poa pratensis), mietlica zwyczajna (Agrostis vulgaris = A.capillaris), kupkówka zwyczajna Raport o oddziaływaniu na Ğrodowisko – kopalnia kruszywa naturalnego „Puszcza Miejska” 18 (Dactylis glomerata), szczaw zwyczajny (Rumex acetosa), krwawnik pospolity (Achillea millefolium) i bylica piołun (Artemisia absinthium) i pokrzywa zwyczajna (Urtica dioica) z kĊpami zdziczałych Ğliw odroĞlowych, starą jabłonią oraz rdestówką japoĔską (Polygonum cuspidatum = Reynoutria japonica). WiĊkszą czĊĞü roli porasta ozime Īyto. Do roli od strony południowej przylega uĪytek zielony oznaczony jako łąka kl. V i pastwisko kl. V i VI o runi jak wyĪej (ponadto roĞnie tu kostrzewa łąkowa F.pratensis, sit rozpierzchły Juncus effusus, brodawnik jesienny Leontodon autumnalis, babka lancetowata Plantago lanceolata) uĪytkowanej przemiennie i w związku z tym mającej charakter przejĞciowy miĊdzy pastwiskiem a łąką. UĪytek pokryty kopcami chronionych kretów (Talpa europaea) otaczają początek płytkiego, zaroĞniĊtego, suchego rowu, przy którym pojedynczo rosną młode olsze (Alnus glutinosa), brzozy brodawkowate (Betula verrucosa = B. pendula) wĞród ziołoroĞli z pokrzywą zwyczajną, wierzbownicą kosmatą (Epilobium hirsutum) i Ğmiałkiem darniowym (Deschampsia cespitosa), miejscami są płaty zaroĞli jeĪyny fałdowanej (Rubus plicatus). Bardziej na południe, na terenie pastwiska 74 kl. V jest pole ozimego Īyta i tylko w obniĪeniu wzdłuĪ rowu ciągnie siĊ pas uĪytku zielonego (wykaszane pastwisko z runią jw.) czĊĞü pastwiska przylegająca do rowu melioracyjnego biegnącego z zachodu na wschód łącznie z nieuĪytkiem 91 porasta mieszanka roĞlinnoĞci szuwarowej z trzciną (Phragmites communis = australis), turzycą błotną (Carex acutiformis) i mozgą trzcinowatą (Phalaris arundinacea) z ziołoroĞlową – pokrzywa, wierzbownica kosmata, wiązówka błotna (Filipendula ulmaria), dziĊgiel leĞny (Angelica sylvestris) oraz maliną zwyczajną (Rubus idaeus). Cały ten nieregularny pas jest w trakcie szybkich przemian sukcesyjnych w kierunku łozowiska (Salicetum pentandro-cinereae), łĊgu olszowego (Fraxino-Alnetum) i fragmentami olsu (Ribo nigri-Alnetum). Rosną tu liczne młode kĊpiaste wskutek wycinki olsze i brzozy (co wiĊksze niedawno wyciĊto tuĪ przy ziemi), zaroĞla kruszyny (gatunek pod czĊĞciową ochroną), kĊpy szakłaku (Rhamnus catharticus), wierzby szarej (Salix cinerea), czeremchy zwyczajnej (Padus avium = Prunus padus), dzkiego bzu czarnego (Sambucus nigra), w miejscu wyniesionym młody dąb szypułkowy(Quercus robur). Raport o oddziaływaniu na Ğrodowisko – kopalnia kruszywa naturalnego „Puszcza Miejska” 19 Na południe od zachodniego odcinka rowu jest niewielka zarastająca od brzegów krzewami wilgotna łąka kl. V, z fragmentem roli V i zakrzewionymi nieuĪytkami i oraz po stronie północnej N, który otacza pas omawianego wyĪej pastwiska. Za nim w kierunku północnym rozciąga siĊ, do nastĊpnego rowu, pole orne (z oziminą) kl. VI, z kĊpiastą odroĞlową lipą drobnolistną (Tilia cordata), a od zachodu małe wydzielenie gruntu ornego kl. V. Płytki suchy, zaroĞniĊty rów odgranicza od północy zaroĞniĊte krzewami kruszyny szczątkowe pastwisko kl. VI z sitem rozpierzchłym i Ğmiałkiem darniowym, przechodzące w omawiane juĪ pole 106 kl. VI – w czĊĞci wschodniej na zboczu odłóg zaroĞniĊty perzem właĞciwym (Elymus repens = Agropyron r.), szczawiem polnym (Rumex acetosella), mietlicą zwyczajną, przymiotnem kanadyjskim (Erigeron canadense = Conyza c.), krwawnikiem, ostroĪeniem polnym (Cirsium arvense). DziłkĊ od północnego-wschodu osłania pas krzaczastych, wielopniowych, odroĞlowych lip drobnlistnych. W trakcie badaĔ terenowych nie stwierdzono gatunków ani siedlisk naturowych; jedynie fragmenty łąk w czĊĞci północnej moĪna zaklasyfikowaü jako ekstensywnie uĪytkowane łąki ĞwieĪe (kod 60). W zaroĞlach obficie wystĊpuje pospolita, lecz pod czĊĞciową ochroną kruszyna. Mogą siĊ teĪ znaleĨü w maju storczyki, czy chronione mchy łąkowe. Ocenia siĊ, Īe wpływ eksploatacji złoĪa na szatĊ roĞlinną nie bĊdzie znaczący i ograniczy siĊ do usuniĊcia nielicznych drzew (lipa, kruszyna, brzoza, olsza), porolnej murawy piaskowej, w której dominuje kostrzewa czerwona (Festuca rubra)m wiechlina łąkowa (Poa pratensis), mietlica zwyczajna (Agrostis vulgaris = A.capillaris), kupkówka zwyczajna (Dactylis glomerata), szczaw zwyczajny (Rumex acetosa), krwawnik pospolity (Achillea millefolium) i bylica piołun (Artemisia absinthium) i pokrzywa zwyczajna (Urtica dioica), oraz fragmentów łąk z kostrzewą łąkową F.pratensis, sitem rozpierzchłym Juncus effusus, brodawnikiem jesiennym Leontodon autumnalis, babką lancetowatą Plantago lanceolata). Przewidywane ubytki szaty roĞlinnej nie bĊdą wymagały kompensacji przyrodniczej. /3! Raport o oddziaływaniu na Ğrodowisko – kopalnia kruszywa naturalnego „Puszcza Miejska” 20 W rejonie opisywanego złoĪa, w związku z rolniczym charakterem terenu, brakiem lasów i wiĊkszych skupieĔ zadrzewieĔ mogących stanowiü ostojĊ zwierząt nie wystĊpuje bogata i róĪnorodna fauna. Według danych literaturowych na opisywanym terenie wystĊpuje typowa dla obszaru Pojezierza DobrzyĔskiego ornitofauna, w tym kilka gatunków ptaków podlegających ochronie (z listy gatunków chronionych z Załącznika I Dyrektywy Rady 79/409/EWG). Stosunkowo najliczniej wystĊpuje bocian biały (Ciconia ciconia) – ptaki te mogą Īerowaü niekiedy na omawianym terenie (łąki i pastwiska). Z innych gatunków okresowo tu przebywających moĪna wymieniü takie jak: jastrząb gołĊbiarz (Accipiter gentilis), krogulec (Accipiter nisus), myszołów (Buteo buteo), skowronek (Alauda arvensis) – gnieĨdzi siĊ na polach, dymówka (Hirudo rustica) – gnieĨdzi siĊ w gospodarstwach, Ğwiergotek łąkowy (Anthus pratensis), pliszka siwa (Motacilla alba), słowik szary (Luscinia luscinia), modraszka (Parus caeruleus, bogatka (Parus major), sroka (Pica pica), kawka (Corvus monedula), gawron (Corvus frugilegus), wróbel (Passer domesticus), mazurek (Passer montanus), ziĊba (Fringilla coelebs). Z gatunków fauny lądowej mogą wystĊpowaü takie gatunki, jak: jeĪ europejski (Erinaceus europaeus), kret (Talpa europaea), ryjówka aksamitna (Sorex araneus), padalec (Anguis fragilis), jaszczurka zwinka (Lacerta agilis), mysz zaroĞlowa (Appodemus sylvaticus), nornik zwyczajny (Microtus arvalis), a z bezkrĊgowców m.in: biegacze, pszczoły, trzmiele, chrząszcze, Ğlimaki. Ocenia siĊ, Īe eksploatacja kruszywa nie bĊdzie mieü wiĊkszego wpływu na faunĊ opisywanego terenu. Na przedmiotowej działce nie stwierdzono Ğladów ani miejsc stałego bytowania zwierząt dziko Īyjących (nor lub gniazd). W wyniku zdjĊcia nadkładu zniszczona zostanie jedynie drobna fauna glebowa (nicienie, roztocza, dĪdĪownice, larwy owadów itp.). Rolnicze uĪytkowanie gruntów spowodowało, Īe teren ten nie jest atrakcyjnym miejscem bytowania, gniazdowania bądĨ Īerowania cennych gatunków zwierząt dzikoĪyjących. Licznie wystĊpujące krety, jak teĪ bociany i inne gatunki ptaków, czy płazów bĊdą mogły bez trudu znaleĨü odpowiednie miejsce bytowania na otaczających polach uprawnych, łąkach i pastwiskach. Raport o oddziaływaniu na Ğrodowisko – kopalnia kruszywa naturalnego „Puszcza Miejska” 21 2"! . .!( 24 0 # ħródła emisji i ich charakterystyka. Projektowane przedsiĊwziĊcie polegające wydobywaniu piasku bĊdzie związane z pracą maszyn w postaci spycharki i ładowarki napĊdzanych olejem. Głównymi Ĩródłami emisji zlokalizowanymi na terenie przyszłego zakładu wydobycia kruszywa (kopalni) bĊdą: • koparka o mocy 314 KM- zuĪycie oleju –15 do 20l/h • ładowarka o mocy 314 KM napĊdzane olejem - 15 do 20l/h • transport samochodowy – 13-20 poj/dobĊ Do rozruchu silników olejowych uĪywana bĊdzie benzyna. Ze wzglĊdu na mokry charakter pozyskiwanego kruszywa problem pylenia w okolicy kopalni nie bĊdzie wystĊpował. Z uwagi na to, Īe zaplecze biurowo-socjalne bĊdzie w umieszczone w barakowozie, nie przewiduje siĊ innych emitorów (np. z kotłowni lub innych stałych obiektów). WielkoĞci emisji zanieczyszczeĔ z poszczególnych emitorów. Czas pracy Ĩródeł emisji. Zakłada siĊ pracĊ zakładu przez 5 dni w tygodniu w systemie 1 zmianowym tzn 2200 godzin dla wyciągów technologicznych. WielkoĞü emisji wyznaczono posiłkując siĊ wskaĨnikami emisji zanieczyszczeĔ z jednego kilograma spalonego paliwa (wg. J.Jakubowski, Motoryzacja i ochrona Ğrodowiska) mają wartoĞci: Raport o oddziaływaniu na Ğrodowisko – kopalnia kruszywa naturalnego „Puszcza Miejska” 22 WskaĨniki emisji zanieczyszczeĔ [ g/kg ] Zanieczyszczenie Silniki benzynowe Silniki z zapłonem samoczynnym SO2 15,8 13,0 NO2 1,9 7,8 CO 456,6 21,0 CnHm 23,3 4,2 Akroleina - 0,8 ZuĪycie oleju napĊdowego oszacowano przyjmując czas pracy maszyn Ğrednio 5h dziennie ZuĪycie paliwa : Zgodz = 2, x 17,5 l = 35 l = 29,4 kg Zdob= 17,5 l x 2 x 5h = 175 l.dobĊ = 147 kg W obliczeniach pominiĊto zuĪycie oleju napĊdowego przez samochody wywoĪące kruszywo jako pomijalne w porównaniu ze zuĪyciem przez pracujące maszyny ( poniĪej 10 %). WielkoĞci emisji maksymalnej godzinowej okreĞlono na nastĊpującym poziomie: Rodzaj zanieczyszczenia Maksymalna emisja Emisja roczna w kg/rok godzinowa w kg/h Akroleina 0,023 50,6 Tlenki azotu 0,229 503,80 Ditlenek siarki 0,38 836 Tlenek wĊgla 0,617 1 357 WĊglowodory 0,123 270,6 Raport o oddziaływaniu na Ğrodowisko – kopalnia kruszywa naturalnego „Puszcza Miejska” 23 Dopuszczalne stĊĪenia zanieczyszczeĔ w powietrzu. OcenĊ stopnia zanieczyszczenia Ğrodowiska moĪna dokonaü przez pomiar stĊĪeĔ zanieczyszczeĔ, a nastĊpnie porównanie ich wielkoĞci z dopuszczalnymi wartoĞciami okreĞlonymi przepisami prawa. Miarą czystoĞci Ğrodowiska jest zatem wielkoĞü stĊĪeĔ zanieczyszczeĔ wystĊpujących w poszczególnych jego elementach. StĊĪenie zanieczyszczenia jest podstawowym, charakteryzującym je parametrem. WyraĪa siĊ stosunkiem iloĞci zanieczyszczenia do iloĞci oĞrodka, w którym wystĊpuje. WartoĞci odniesienia dla niektórych substancji w powietrzu zostały okreĞlone w rozporządzeniu Ministra ĝrodowiska z dnia 5.12.2002 r (Dz.U. nr 1, poz. 12). Teren, na którym zlokalizowane bĊdą rozpatrywane Ĩródła emisji połoĪony jest poza obszarem parków narodowych i obszarów ochrony uzdrowiskowej. Rozporządzenie Ministra ĝrodowiska z dnia 5 grudnia 2002 r. „w sprawie wartoĞci odniesienia dla niektórych substancji w powietrzu” (Dz. U. z 2003, Nr 1, poz. 12) okreĞla: listy substancji zanieczyszczających oraz dopuszczalne wartoĞci stĊĪeĔ tych substancji w powietrzu, obszary, na których obowiązują dopuszczalne wartoĞci stĊĪeĔ, okresy, dla których uĞrednione są wartoĞci odniesienia, warunki uznawania wartoĞci odniesienia za dotrzymane oraz referencyjne metodyki modelowania poziomów substancji w powietrzu. PowyĪsze rozporządzenie stanowi, Īe wartoĞü odniesienia substancji w powietrzu uĞredniona dla 1 godziny, jest dotrzymana, jeĪeli wartoĞü ta nie jest przekraczana wiĊcej niĪ przez 0,2% czasu w roku oraz stĊĪenia Ğrednioroczne nie przekraczają wartoĞci Da – R, gdzie „R” stanowi Ğrednioroczne tło substancji. Dla substancji dla których nie okreĞlone są dopuszczalne poziomy w powietrzu tło uwzglĊdnia siĊ w wysokoĞci 10% wartoĞci odniesienia uĞrednionej dla roku. Tło zanieczyszczeĔ w rejonie lokalizacji inwestycji zostało przyjĊte na postawie danych zawartych w informacji o stanie Ğrodowiska Wojewódzkiego Inspektora Ochrony ĝrodowiska w Bydgoszczy , Delegatura w Toruniu zawartych w raporcie za rok 2007. l.p. Rodzaj Zanieczyszczenia Wartoci odniesienia aktualny urednione dla roku zanieczyszczenia stan Raport o oddziaływaniu na Ğrodowisko – kopalnia kruszywa naturalnego „Puszcza Miejska” 24 (; g/m3) (; g/m3) DA R 1. dwutlenek siarki 20 5 2. dwutlenek azotu 40 15 3. WĊglowodory 43 4,3 40 20 aromatyczne 4. pył zawieszony Warunki meteorologiczne Warunki meteorologiczne zdeterminowane są połoĪeniem obszaru objĊtego analizą na terenie woj. kujawsko-pomorskiego. Stosunki meteorologiczne wpływają bezpoĞrednio na rozkład przestrzenny i stĊĪenia emitowanych zanieczyszczeĔ w atmosferze. Dla rozpatrywanych Ĩródeł emisji w przyziemnej warstwie atmosfery obliczenia przeprowadzono w oparciu o statystykĊ stanów równowagi, prĊdkoĞci i kierunku wiatrów zawarte w katalogu danych meteorologicznych dla stacji ToruĔ. Czynnikiem rzeczywistym wpływającym na rozprzestrzenianie siĊ w atmosferze emitowanych zanieczyszczeĔ oraz ich stĊĪeĔ jest prĊdkoĞü i kierunek wiatrów, wilgotnoĞü powietrza, zachmurzenie oraz opady atmosferyczne. Wpływ podłoĪa na rozkład zanieczyszczeĔ w przyziemnej warstwie powietrza atmosferycznego uwzglĊdniono przez przyjĊcie Ğredniego parametru aerodynamicznej szorstkoĞci terenu, w promieniu 300 (m) od Ĩródła zo = 0,5 zabudowa niska. uwidacznia siĊ Wpływ w aerodynamicznego obliczeniach współczynnika najwyĪszych ze stĊĪeĔ szorstkoĞci - (zo) maksymalnych zanieczyszczenia i odległoĞci wystĊpowania tego stĊĪenia. Przy obliczaniu stanu zanieczyszczenia powietrza niezbĊdne są nastĊpujące dane meteorologiczne: ¾ statystyka stanów równowagi atmosfery, prĊdkoĞci i kierunków wiatru ( róĪa wiatrów), ¾ Ğrednia temperatura powietrza dla okresu obliczeniowego ( sezonu lub roku). Raport o oddziaływaniu na Ğrodowisko – kopalnia kruszywa naturalnego „Puszcza Miejska” 25 WyróĪnionych jest 36 róĪnych sytuacji meteorologicznych wynikających z 6 stanów równowagi atmosfery, którym odpowiadają zakresy prĊdkoĞci wiatru ze skokiem co 1 m/s: stan równowagi atmosfery Zakres prĊdkoĞci wiatru ua [m/s] 1 stan równowagi – równowaga silnie chwiejna 1-3 2 stan równowagi – równowaga chwiejna 1-5 3 stan równowagi – równowaga lekko chwiejna 1-8 4 stan równowagi – równowaga obojĊtna 1-11 5 stan równowagi – równowaga lekko stała 1-5 6 stan równowagi – równowaga stała 1-4 Statystyki stanów równowagi atmosfery, prĊdkoĞci i kierunków wiatru oraz Ğrednie temperatury powietrza zawiera katalog danych meteorologicznych opracowany przez paĔstwową słuĪbĊ meteorologiczną. Do okreĞlenia warunków meteorologicznych przyjĊto jako reprezentatywną dla terenu lokalizacji obiektu stacjĊ meteorologiczną w Toruniu. Podstawowe parametry Stacji Meteorologicznej w Toruniu - długoĞü geograficzna - 18o 53' - szerokoĞü geograficzna - 530 03' - wysokoĞü połoĪenia stacji nad poziomem morza - hstacji= 69 m - okres obserwacji meteorologicznych - lata 1966-1975 - całkowita liczba obserwacji meteorologicznych - N = 29209 - Ğrednioroczna temperatura otoczenia - T0 = 280.5 K - Ğrednia temperatura sezonu grzewczego Tg = 274.5 K - Ğrednia temperatura sezonu letniego - T1 = 286,6 K Raport o oddziaływaniu na Ğrodowisko – kopalnia kruszywa naturalnego „Puszcza Miejska” 26 - wysokoĞü połoĪenia anemometru nad poziomem terenu - ha = 13 m ĝrednia prĊdkoĞü wiatru i czĊstoĞü wystĊpowania wiatru dla poszczególnych sektorów róĪy wiatrów Numer 1 2 3 4 5 6 200-400 500-700 800-1000 1100-1300 1400-1600 1700-1900 7,0 5,5 8,0 10,8 7,0 7,4 2,81 2,69 3,25 3,42 2,85 2,50 7 8 9 10 11 12 2000-2200 2300-2500 2600-2800 2900-3100 3200-3400 3500-100 7,7 14,4 13,0 8,1 5,4 5,7 2,56 3,08 3,26 2,99 2,87 2,93 Sektora Kierunek Wiatru CzĊstoĞü [%] ĝrednia prĊdkoĞü [ m/s] Numer Sektora Kierunek Wiatru CzĊstoĞü [%] ĝrednia prĊdkoĞü [ m/s] ĝrednioroczny udział poszczególnych stanów równowagi atmosfery 1 stan równowagi Równowaga silnie chwiejna 0,58 % Raport o oddziaływaniu na Ğrodowisko – kopalnia kruszywa naturalnego „Puszcza Miejska” 27 2 stan równowagi Równowaga chwiejna 9,03 % 3 stan równowagi Równowaga lekko chwiejna 22,52 % 4 stan równowagi Równowaga obojĊtna 47,30 % 5 stan równowagi Równowaga lekko stała 4,72 % 6 stan równowagi Równowaga stała 15,85 % ĝrednioroczny udział poszczególnych prĊdkoĞci wiatru dla poszczególnych stanów równowagi atmosfery PrĊdkoĞü Udział [ % ] [ m/s ] 1 SR 2 SR 3 SR 4 SR 5 SR 6 SR 1,0 50,0 26,2 21,3 21,1 28,8 50,6 2,0 45,3 33,4 21,7 18,2 20,8 27,6 3,0 4,7 27,2 22,1 15,9 20,9 15,6 4,0 - 11,8 18,6 12,7 10,7 5,9 5,0 - 1,4 12,4 11,2 18,8 - 6,0 - - 3,1 8,0 - - 7,0 - - 0,7 6,2 - - 8,0 - - 0,1 3,5 - - 9,0 - - - 1,5 - - Raport o oddziaływaniu na Ğrodowisko – kopalnia kruszywa naturalnego „Puszcza Miejska” 28 10,0 - - - 1,1 - - > 10,0 - - - 0,6 - - Obliczenia: Do oceny wpływu projektowanego zakładu na poziom zanieczyszczenia wykorzystano program OPA 03 firmy EKO-SOFT z Łodzi. Obliczenia wykonano tylko na poziomie terenu ze wzglĊdu na wystĊpowanie w sąsiedztwie tylko zabudowy mieszkaniowej parterowej. WARTOSCI NAJWIĉKSZE Z OBLICZONYCH --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------| WielkoĞü Miano WartoĞü najWartoĞü WspółrzĊdne [m] | | wieksza spoĞród odniesienia punktu wystąpienia | | obliczonych lub wartoĞü najwiĊkszej wartoĞci | | dopuszczalna x y z| ====================================================================== ============ Akroleina 1. StĊĪenie 1-godzinowe (wystĊpuje w okresie rok) ug/m3 23.944 400 550 0.0 2. StĊĪenie Ğrednioroczne ug/m3 0.072 0.810 600 500 0.0 3. Roczna czĊstoĞü przekroczeĔ wartoĞci odniesienia D1 = 10.000 ug/m3 % 0.105 0.200 400 550 0.0 ----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Dwutlenek azotu od 2010 r. 1. StĊĪenie 1-godzinowe (wystĊpuje w okresie rok) ug/m3 239.443 400 550 0.0 2. StĊĪenie Ğrednioroczne ug/m3 0.721 25.000 600 500 0.0 3. Roczna czĊstoĞü przekroczeĔ poziomu dop.łącznie z marginesem tolerancji = D1 % 0.036 0.200 400 550 0.0 (D1 = 200.00 ug/m3 ) -------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Dwutlenek siarki od 2005 r. 1. StĊĪenie 1-godzinowe (wystĊpuje w okresie rok) ug/m3 395.601 400 550 0.0 2. StĊĪenie Ğrednioroczne ug/m3 1.191 15.000 600 500 0.0 3. Roczna czĊstoĞü przekroczeĔ poziomu dop.łącznie z marginesem tolerancji = D1 % 0.017 0.274 400 550 0.0 (D1 = 350.00 ug/m3 ) -----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Tlenek wĊgla 1. StĊĪenie 1-godzinowe (wystĊpuje w okresie rok) Raport o oddziaływaniu na Ğrodowisko – kopalnia kruszywa naturalnego „Puszcza Miejska” 29 ug/m3 641.290 400 550 0.0 2. StĊĪenie Ğrednioroczne ug/m3 1.930 600 500 0.0 3. Roczna czĊstoĞü przekroczeĔ wartoĞci odniesienia D1 = 30000.00 ug/m3 % 0.0 0.200 ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------WĊglowodory aromatyczne 1. StĊĪenie 1-godzinowe (wystĊpuje w okresie rok) ug/m3 129.091 400 550 0.0 2. StĊĪenie Ğrednioroczne ug/m3 0.388 38.700 600 500 0.0 3. Roczna czĊstoĞü przekroczeĔ wartoĞci odniesienia D1 = 1000.00 ug/m3 % 0.0 0.200 -------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- Wyniki obliczeĔ wykazały, Īe: WartoĞci maksymalne stĊĪeĔ zanieczyszczeĔ w powietrzu obliczone dla stanu projektowanego dla wszystkich zanieczyszczeĔ nie przekroczą wartoĞci dopuszczalnych stĊĪeĔ Ğredniorocznych Da . Maksymalne wartoĞci stĊĪeĔ godzinowych wraz z dopuszczalną czĊstoĞcią przekroczeĔ bĊdą dotrzymane dla wszystkich wskaĨników. Dla akroleiny , dwutlenku azotu i dwutlenku siarki wystąpią wystĊpują przekroczenia wartoĞci dopuszczalnych stĊĪeĔ jednogodzinnych . Wyniki obliczeĔ oraz graficzny obraz zasiĊgu zanieczyszczeĔ zawiera załącznik nr … do opracowania. Wnioski Podsumowując wyniki przeprowadzonej analizy i obliczeĔ naleĪy stwierdziü, iĪ: projektowany obiekt na etapie uĪytkowania bĊdzie Ĩródłem emisji zanieczyszczeĔ do atmosfery w postaci:, tlenków azotu , ditlenku siarki, tlenku wĊgla, akroleiny, wĊglowodorów. wartoĞci dopuszczalne dla stĊĪeĔ Ğredniorocznych bĊdą dotrzymane dla wszystkich wskaĨników , czĊstoĞü przekroczeĔ stĊĪeĔ okreĞlonych dla jednej godziny nie przekroczy wartoĞci dopuszczalnych, co oznacza, Īe projektowany Raport o oddziaływaniu na Ğrodowisko – kopalnia kruszywa naturalnego „Puszcza Miejska” 30 zakład nie bĊdzie stanowił uciąĪliwoĞci dla Ğrodowiska ze wzglĊdu na zanieczyszczenie powietrza. instalacja na etapie uĪytkowania nie bĊdzie wymagała uzyskania pozwolenia na wprowadzanie gazów i pyłów do atmosfery. 24'! OkreĞlenie dopuszczalnego poziomu dĨwiĊku A w Ğrodowisku. Miarą jakoĞci warunków akustycznych jest nieprzekraczanie dopuszczalnych poziomów hałasu . W chwili obecnej wartoĞci te są okreĞlone przez Ministra ĝrodowiska w rozporządzeniu z dnia 14 czerwca 2007 r gdzie zgodnie z załącznikiem do w/w rozporządzenia dopuszczalny poziom dĨwiĊku w Ğrodowisku zaleĪy od funkcji urbanistycznej pełnionej przez dany teren. Jako czas oddziaływania przyjmuje siĊ czas - 8 najniekorzystniejszych godzin w porze dziennej w przedziale 6.00-22.00 - 1 najniekorzystniejszej godziny w porze nocnej w przedziale 22.00-6.00 . Dla terenów najbliĪszej zabudowy zagrodowej, zlokalizowanej w odległoĞci kilkuset metrów od inwestycji w kierunku zachodnim, proponuje siĊ przyjąü nastĊpujące wartoĞci dopuszczalne: LAeqD= 55 dB(A) w godz. 6.00 - 22.00 (pora dzienna) LAeqN= 45 dB(A) w godz. 22.00 - 6.00 (pora nocna) Raport o oddziaływaniu na Ğrodowisko – kopalnia kruszywa naturalnego „Puszcza Miejska” 31 Inwestycja bĊdzie Ĩródłem emisji hałasu do Ğrodowiska na etapie uĪytkowania. Na etapie eksploatacji bĊdą funkcjonowały ruchome Ĩródła hałasu. ĩwirownia bĊdzie pracowała tylko w porze dziennej. NaleĪy do nich zaliczyü : ładowarka - czas pracy 5 h koparka – czas pracy 5h ħródłem hałasu pozostanie równieĪ transport samochodowy UĞredniony w czasie ½ h poziom mocy akustycznej Ĩródła reprezentujący wjazd lub wyjazd samochodu przyjĊto zgodnie z instrukcją ITB 338 poziomy: Dla samochodów ciĊĪarowych 101 dB , maksymalnie 20 poj/8h czas przejazdu w obie strony – 5minut Moc akustyczna dla przejazdu samochodu wynosi: LAW = 94 dB Do obliczeĔ równowaĪnego poziomu „A” hałasu przyjmujemy dla Leq czas uĞredniania 8 godzin – w porze dziennej. Rozmieszczenie Ĩródeł zastĊpczych przedstawia załącznik do raportu. Zgodnie z obowiązującymi metodykami dotyczącymi obliczeĔ hałasu w Ğrodowisku – Instrukcja 338 ITB – Metoda okreĞlania uciąĪliwoĞci i zasiĊgu hałasów przemysłowych wraz z programem komputerowym” parametrem charakteryzującym Ĩródło jest równowaĪny poziom mocy akustycznej Ĩródła. Dane dotyczące mocy i współrzĊdnych Ĩródeł przedstawiają kolejne załączniki. Wyniki obliczeĔ przedstawiono w formie graficznej, gdzie zobrazowano przebieg izolinii . AnalizĊ oddziaływania przeprowadzono dla wysokoĞci terenu h= 1,5 m . Poziom ta akustycznego do obliczeĔ przyjĊto na poziomie 0 zgodnie z zaleceniami autorów programu obliczeniowego. Wyniki obliczeĔ Raport o oddziaływaniu na Ğrodowisko – kopalnia kruszywa naturalnego „Puszcza Miejska” 32 Obliczenia przeprowadzono w siatce obliczeniowej z krokiem d = 10m. Wyniki obliczeĔ w formie graficznej przedstawia załącznik. ZasiĊg oddziaływania projektowanego zakładu jest znaczny lecz obejmuje on tereny rolne nie podlegające ochronie akustycznej. Wyjątek stanowi jedna zabudowa siedliskowa znajdująca siĊ od strony zachodniej. Izolinia dopuszczalnego poziomu dĨwiĊku 55 dB dla pory dziennej obejmuje swym zasiĊgiem tereny połoĪone w granicach zakładu oraz w przypadku zbliĪenia siĊ z eksploatacją złoĪa do granicy zakładu od strony zabudowy zagrodowej izolinia ta obejmie swym zasiĊgiem tereny chronione (Wariant I). W celu ograniczenia uciąĪliwoĞci proponuje siĊ na okres eksploatacji w tej czĊĞci złoĪa usypaü wzdłuĪ granicy wał z nadkładu o wysokoĞci 3 m. Jak wykazały obliczenia wykonane z uwzglĊdnieniem tego ekranu ograniczy on emisjĊ hałasu w kierunku zabudowy mieszkaniowej do wartoĞci dopuszczalnych (Wariant II). ħródła wibracji Na terenie projektowanej inwestycji moĪliwa jest lokalizacja urządzeĔ , które mogą byü potencjalnymi Ĩródłami drgaĔ. Do urządzeĔ takich naleĪy zaliczyü przede wszystkim refuler, który jest niekiedy wykorzystywany do eksploatacji złoĪa zawodnionego, lub koparkĊ podsiĊbierną. Urządzenia te wyposaĪone jest przez producenta w specjalny system amortyzacji drgaĔ który ogranicza ich przenoszenie na podłoĪe i dalej na budynki mieszkalne. Ze wzglĊdu na znaczną odległoĞü od zabudowy nie powinny wystąpiü uciąĪliwoĞci w tym elemencie. Wnioski. Projektowana Īwirownia bĊdzie Ĩródłem emisji hałasu do Ğrodowiska na etapie eksploatacji. Ograniczenie emisji hałasu do Ğrodowiska moĪe byü realizowane tylko poprzez stosowanie cichych urządzeĔ do wydobywania i obróbki kruszywa. ♦ Eksploatacja złoĪa w czĊĞci zlokalizowanej w pobliĪu zabudowy mieszkaniowej (na działce nr 19) spowoduje przekroczenie dopuszczalnych wartoĞci hałasu (w porze dziennej) - naleĪy wykonaü wał ziemny o wysokoĞci h=3m od strony Raport o oddziaływaniu na Ğrodowisko – kopalnia kruszywa naturalnego „Puszcza Miejska” 33 południowo-wschodniej, wykorzystując czasowo odkład powstający na terenie kopalni. ♦ Eksploatacji pozostałej czĊĞci złoĪa nie spowoduje przekroczenia wartoĞci dopuszczalnych na najbliĪszych terenach chronionych, t.j terenie zabudowy zagrodowej. ♦ Niedopuszczalna jest działalnoĞü kopalni, w tym równieĪ transportu, w porze nocnej, ze wzglĊdu na moĪliwoĞü wystąpienia przekroczeĔ wartoĞci dopuszczalnych. 35 3"! Planowana eksploatacja kruszywa złoĪa „Puszcza Miejska” spowoduje powstanie dwóch zasadniczych obszarów (stref) o odmiennych skutkach dla Ğrodowiska: 1/ strefy bezpoĞrednich zmian i przekształceĔ, 2/ strefy oddziaływaĔ i uciąĪliwoĞci. Pierwsza z wymienionych stref obejmie swym zasiĊgiem obszar złoĪa w udokumentowanych granicach (obszar górniczy). Strefa druga – oddziaływaĔ i uciąĪliwoĞci związana bĊdzie z technologią eksploatacji, funkcjonowaniem sprzĊtu i transportem kruszywa, organizacją zaplecza. Strefa ta obejmie, oprócz samego wyrobiska takĪe otaczający teren, w tym zaplecze i bazĊ sprzĊtu oraz drogĊ dojazdową (droga Skudzawy – Wygoda), po stronie północno-zachodniej złoĪa, którą planowany jest wywóz kruszywa. Raport o oddziaływaniu na Ğrodowisko – kopalnia kruszywa naturalnego „Puszcza Miejska” 34 StrefĊ zmian i przekształceĔ, obejmującą fragment działki nr 9, przedstawiono na załączonej mapie (zał.4). StrefĊ oddziaływaĔ i emisji okreĞla załącznik 5. 3 ' ' 0 * - ( ' * ! ' Eksploatacja kruszywa naturalnego ze złoĪa „Puszcza Miejska” nie bĊdzie miała wiĊkszego wpływu na zdrowie okolicznej ludnoĞci z uwagi na nieliczną i rozproszoną zabudowĊ, natomiast niewątpliwie pogorszy warunki Īycia mieszkaĔców najbliĪej połoĪonego siedliska gospodarskiego (na działce nr 19) oraz budynków połoĪonych wzdłuĪ trasy wywozu kruszywa (działki nr 18,16). PołoĪenie złoĪa w odległoĞci 50-100 m od najbliĪszych zabudowaĔ (działka nr 19) sprawia, Īe przewidywane emisje wywołane wydobyciem bĊdą odczuwalne, przy czym w odniesieniu do hałasu spodziewany poziom emisji moĪe przekraczaü dopuszczalne normy dla tej posesji. Dla ograniczenia wpływu w tym zakresie naleĪy wykonaü wał ziemny o wysokoĞci h=3m od strony południowo-wschodniej, wykorzystując czasowo odkład powstający na terenie kopalni. Istotnym elementem oddziaływania, związanym z uruchomieniem kopalni, bĊdzie zwiĊkszony ruch ciĊĪkich pojazdów wywoĪących kruszywo oraz unos pyłu mineralnego w okresach suchych. Przewiduje siĊ, Īe główny ruch skierowany bĊdzie pobliską drogą asfaltową Skudzawy-Wygoda i dalej do drogi Rypin – Sierpc. Przy trasie zlokalizowane są obecnie nieliczne siedliska gospodarskie, których mieszkaĔcy mogą odczuwaü skutki uruchomienia kopalni w postaci wzrostu natĊĪenia ruchu. Kruszywo wywoĪone bĊdzie samochodami ciĊĪarowymi o ładownoĞci 20-30 ton, z czĊstotliwoĞcią 7 – 14 kursów dziennie. Z uwagi na uwodnienie znacznej czĊĞci złoĪa pylenie transportowanego materiału mineralnego i unos aerosoli mikrobiologicznych w okresach niekorzystnych warunków meteorologicznych (suszy, silnych wiatrów), nie bĊdzie znaczący, co naleĪy uznaü za okolicznoĞü pozytywną. Z przeprowadzonej analizy wynika, Īe wartoĞci dopuszczalne dla stĊĪeĔ Ğredniorocznych bĊdą dotrzymane dla wszystkich wskaĨników, czĊstoĞü przekroczeĔ stĊĪeĔ okreĞlonych dla jednej godziny nie przekroczy wartoĞci dopuszczalnych, co Raport o oddziaływaniu na Ğrodowisko – kopalnia kruszywa naturalnego „Puszcza Miejska” 35 oznacza, Īe projektowana kopalnia kruszywa nie bĊdzie stanowił uciąĪliwoĞci dla Ğrodowiska ze wzglĊdu na zanieczyszczenie powietrza. Potencjalne zagroĪenie stanowiü bĊdzie takĪe samo wyrobisko, którego skarpy w trakcie czynnej eksploatacji powinny byü zabezpieczone przed nieuprawnionymi osobami, a zwłaszcza dzieümi. 6 # Projektowana kopalnia kruszywa „Puszcza Miejska” powinna mieü wyznaczony teren i obszar górniczy, których granice i zasady zagospodarowania podlegają zatwierdzeniu przez organ koncesyjny – StarostĊ RypiĔskiego. Eksploatacja powinna odbywaü siĊ w oparciu o projekt zagospodarowania złoĪa oraz plan ruchu. Biorąc pod uwagĊ warunki terenowe oraz przewidywane zmiany w Ğrodowisku w miejscu wydobycia, uznaje siĊ za zasadne wykorzystanie powstałego zbiornika wodnego na staw rybny o funkcji hodowlano-rekreacyjnej. Planowana działalnoĞü gospodarcza polegająca na wydobyciu kruszywa naturalnego odpowiada ogólnym zapisom Studium uwarunkowaĔ i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Rypin. Ocenia siĊ, Īe powstanie zbiornika wodnego w miejscu wyrobiska poeksploatacyjnego złoĪa ”Puszcza Miejska”, połoĪonego w ubogim w wodĊ obszarze sandru urszulewskiego, wzbogaci moĪliwoĞci retencyjne w zlewni Rypienicy i uatrakcyjni rolniczy krajobraz w tej czĊĞci gminy. Powstanie zbiornika wodnego otoczonego pasem zieleni poprawi estetykĊ krajobrazu i wprowadzi nowy element bioróĪnorodnoĞci. Planowaną kopalniĊ kruszywa ze złoĪa "Puszcza Miejska" zaliczyü naleĪy do przedsiĊwziĊü mogących pogorszyü stan Ğrodowiska bowiem udokumentowana powierzchnia złoĪa wynosi pow. 2 ha (8,5 ha), a planowane wydobycie roczne wyniesie pow. 20 tys. ton (50-100 tys.ton). Eksploatacja kruszywa naturalnego, co do warunków prowadzenia wydobycia podlega przepisom ustawy Prawo geologiczne i górnicze (Dz.U.Nr 27, poz.96, z póĨn. zm.). Ustawa ta w czĊĞci dotyczącej ruchu zakładu górniczego nakłada na eksploatatora obowiązek opracowania planu ruchu. Zgodnie z wymogami ustawy Raport o oddziaływaniu na Ğrodowisko – kopalnia kruszywa naturalnego „Puszcza Miejska” 36 oraz wydanego na jej podstawie rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 28 czerwca 2002 r. w sprawie bezpieczeĔstwa i higieny pracy, prowadzenia ruchu oraz specjalistycznego zabezpieczenia przeciwpoĪarowego w odkrywkowych zakładach górniczych wydobywających kopaliny pospolite (Dz.U.Nr109,poz.962) przedsiĊbiorca eksploatujący kruszywo powinien posiadaü dokumentacjĊ mierniczo-geologiczną bĊdącą wynikiem okresowych (w trakcie ruchu kopalni) pomiarów powierzchni i kubatury złoĪa oraz wszelkich zmian w nim zachodzących, a takĪe prowadziü ewidencjĊ zasobów złoĪa na podstawie dokumentacji geologicznej i bieĪących ubytków kruszywa powstających w wyniku eksploatacji. 7% Teren kopalni powinien byü ogrodzony i zabezpieczony tablicami informacyjnymi i ostrzegawczymi. DrogĊ dojazdową (od szosy do odkrywki) naleĪy wyznaczyü w miejscu oddalonym od najbliĪszych zabudowaĔ mieszkalnych, NaleĪy pozostawiü pas gruntu o szerokoĞü min. 20 m (jako filar ochronny) od strony pobliskiego cieku odwadniającego okoliczny teren w kierunku Rypienicy Eksploatacja złoĪa powinna odbywaü siĊ wyłącznie w porze dziennej, przy zachowaniu dopuszczalnych norm w Ğrodowisku, w szczególnoĞci w zakresie hałasu, ochrony powietrza, wód powierzchniowych i podziemnych. Materiały ropopochodne powinny byü magazynowane poza kopalnią (poza obszarem górniczym), w miejscu odpowiednio zabezpieczonym. Maszyny i urządzenia naleĪy odpowiednio eksploatowaü w sposób uniemoĪliwiający powstanie poĪaru, lub wycieku olejów czy smarów na powierzchniĊ terenu. NaleĪy dokonywaü okresowych przeglądów technicznych sprzĊtu. W przypadku skaĪenia terenu naleĪy natychmiast powiadomiü słuĪby ochrony Ğrodowiska; W przypadku natrafienia w trakcie eksploatacji na obiekty o wartoĞci archeologicznej naleĪy niezwłocznie powiadomiü odpowiednie słuĪy konserwatorskie. Raport o oddziaływaniu na Ğrodowisko – kopalnia kruszywa naturalnego „Puszcza Miejska” 37 80 1) Informacje i dane archiwalne zawarte w projekcie prac geologicznych uzasadniają podjĊcie wierceĔ dla rozpoznania złoĪa kruszywa naturalnego „Puszcza Miejska”, 2) PrzedsiĊbiorca (4G EXPORT-IMPORT Małgorzata Gołembiewska zam.Lubicz Górny ul.Kołłątaja 1), planujący podjĊcie eksploatacji złoĪa powinien uzyskaü (udokumentowaü) tytuł prawny do dysponowania nieruchomoĞcią (działką nr 9), 3) Dane i informacje zawarte we wniosku o wydanie decyzji o Ğrodowiskowych uwarunkowaniach dotyczące stanu Ğrodowiska zostały zweryfikowane w terenie i wskazują na moĪliwoĞü podjĊcia eksploatacji kruszywa w opisywanym miejscu bez wiĊkszej szkody dla przyrody terenu lokalizacji, 4) Z przeprowadzonej analizy wynika, Īe przewidywane oddziaływania związane z wydobyciem kruszywa mogą spowodowaü przekroczenie dopuszczalnych norm w zanieczyszczeĔ w Ğrodowisku w zakresie emisji hałasu; zalecono wykonanie wału ziemnego o wysokoĞci h=3m, od strony południowo-wschodniej, wykorzystując czasowo odkład powstający na terenie kopalni. 5) Przekształcenia Ğrodowiska związane z wydobyciem kruszywa wymagaü bĊdą rekultywacji terenu po zakoĔczeniu eksploatacji; proponowany sposób przyszłej rekultywacji wyrobiska w kierunku stawu rybnego i terenu o funkcji rekreacyjnej uznaje siĊ za właĞciwy; 6) Wniosek o udzielenie koncesji na rozpoznanie złoĪa i przyszłą jego eksploatacjĊ moĪe zostaü rozpatrzony pozytywnie, pod warunkiem uwzglĊdnienia ograniczeĔ i zaleceĔ okreĞlonych w niniejszym raporcie. %!. Zał.1 Lokalizacja złoĪa – mapa w skali 1:25 000 Raport o oddziaływaniu na Ğrodowisko – kopalnia kruszywa naturalnego „Puszcza Miejska” 38 Zał.2 Wypis i wyrys z rejestru gruntów Zał.3 PołoĪenie projektowanej kopalni w stosunku do obszarów chronionych Zał.4 Mapa projektowanego złoĪa kruszywa naturalnego „Puszcza Miejska” Zał. 5 ZasiĊg oddziaływania planowanej kopalni – mapa w skali 1 : 5000 5.1 emisja zanieczyszczeĔ do powietrza 5.2 emisja hałasu Przedmiotem raportu jest przedsiĊwziĊcie polegające na wydobywaniu, metodą odkrywkową, kopaliny pospolitej ze złoĪa kruszywa naturalnego „Puszcza Miejska”. ZłoĪe kruszywa naturalnego (piasków) połoĪone jest na terenie wsi Puszcza Miejska, gmina Rypin, pow.rypiĔski, woj.kujawsko-pomorskie. Powierzchnia planowanej kopalni wynosi 8,5 ha, a przewidywana wielkoĞü wydobycia kształtuje siĊ na poziomie 50 – 100 tys. ton kruszywa rocznie. Celem opracowania jest ocena przewidywanego wpływu eksploatacji kruszywa na Ğrodowisko przyrodnicze i zdrowie ludzi. Raport sporządzony został na etapie sporządzania dokumentacji geologicznej złoĪa, przed uzyskaniem decyzji o Ğrodowiskowych uwarunkowaniach zgody na realizacjĊ przedsiĊwziĊcia. Opracowanie niniejsze zawiera informacje o Ğrodowisku, analizĊ warunków geologicznych i hydrogeologicznych terenu lokalizacji złoĪa, a takĪe istotnych elementów zagospodarowania terenu, mających znaczenie dla prawidłowego Raport o oddziaływaniu na Ğrodowisko – kopalnia kruszywa naturalnego „Puszcza Miejska” 39 wykonywania robót górniczych i minimalizacji wpływu na Ğrodowisko wynikającego z funkcjonowania przyszłej kopalni. Ustalenia zawarte w niniejszym raporcie, stanowiü bĊdą podstawĊ do okreĞlenia warunków decyzji „Ğrodowiskowej” oraz ubiegania siĊ o uzyskanie koncesji na prowadzenie eksploatacji kruszywa naturalnego, zgodnie z przepisami prawa geologicznego i górniczego (Dz. U. nr 27 poz. 96, 1994 r. z póĨn. zm.). Teren przewidziany do eksploatacji złoĪa kruszywa naturalnego, w czĊĞci objĊtej dokumentacją geologiczną (działka nr 9) i sąsiedni (działki nr 10/5, 19) stanowią uĪytki rolne (grunty orne, łąki i pastwiska) oraz w niewielkiej czĊĞci nieuĪytki. Grunty orne są obecnie w wiĊkszoĞci zajĊte pod uprawy ozime, natomiast łąki i pastwiska są okresowo wykaszane lub pozostają bez uĪytkowania. Przez opisywaną działkĊ przepływają dwa rowy melioracyjne uchodzące do niewielkiego cieku, dopływu Rypienicy. Na terenie działki, w pobliĪu drogi asfaltowej pozostały Ğlady dawnego siedliska gospodarskiego. W otoczeniu wystĊpują tereny uĪytków rolnych z pojedynczą zabudową zagrodową. Teren planowanej kopalni połoĪony jest poza obszarami chronionymi na podstawie ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (Dz.U.Nr 92, poz.880, z póĨn.zm.), jak teĪ poza wyznaczonymi i projektowanymi obszarami NATURA 2000. Na terenie miejscowoĞci Puszcza Miejska nie wystĊpują obiekty zabytkowe podlegające ochronie na podstawie ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami. Nie są udokumentowane takĪe Īadne stanowiska archeologiczne, których obecnoĞci jednak nie moĪna wykluczyü. Wydobywany ze złoĪa piasek bĊdzie wykorzystywany na cele lokalnego budownictwa i drogownictwa Urabianie złoĪa prowadzone bĊdzie sposobem odkrywkowym, wyrobiskiem wgłĊbnym, bez uĪycia materiałów wybuchowych. Eksploatacja kruszywa prowadzona bĊdzie przy uĪyciu typowego sprzĊtu (koparki, ładowarki), dwoma piĊtrami eksploatacyjnymi. Eksploatacja czĊĞci suchej prowadzona bĊdzie koparką przedsiĊbierną i ładowarką. Eksploatacja warstwy zawodnionej prowadzona bĊdzie koparką podsiĊbierną. W rejonach wystĊpowania zawodnionej warstwy kruszywa, naleĪy w trakcie eksploatacji pozostawiü min 0,5 m półkĊ ochronną nad poziomem wody w celu umoĪliwienia eksploatacji spod wody. Raport o oddziaływaniu na Ğrodowisko – kopalnia kruszywa naturalnego „Puszcza Miejska” 40 Przed przystąpieniem do eksploatacji zostanie zdjĊty z powierzchni złoĪa nadkład o miąĪszoĞci od 0,3 do max.2,5 m (Ğrednio 0,5 m), w skład którego wchodzi głównie gleba próchniczna i piaski gliniaste. KubaturĊ nadkładu okreĞlono na 42.5 tys. m³. Nadkład usuwany bĊdzie systematycznie, wraz z postĊpem prac wydobywczych. Zdejmowany bĊdzie przy pomocy koparki i spycharki. Transport surowca odbywał siĊ bĊdzie przy pomocy samochodów ciĊĪarowych PrzedsiĊbiorcy. CzĊĞü mas nadkładowych składana bĊdzie na tymczasowych zwałowiskach nadkładu zlokalizowanych wzdłuĪ granic eksploatacji, w obrĊbie wyznaczonych pasów ochronnych dla granic własnoĞci i bezpoĞrednio przed Ğcianą eksploatacyjną. Nadkład zgromadzony na zwałach sukcesywnie bĊdzie przemieszczany do wyrobiska po wyeksploatowaniu czĊĞci powierzchni złoĪa do spągu. Eksploatacja kruszywa naturalnego ze złoĪa „Puszcza Miejska” nie bĊdzie miała wiĊkszego wpływu na Ğrodowisko przyrodnicze terenu, bowiem grunty te zostały juĪ dawno przekształcone w wyniku rolniczego uĪytkowania. W wyniku eksploatacji złoĪa powstanie zbiornik wodny o powierzchni ok. 7,5 ha, który przewiduje siĊ wykorzystaü na cele rekreacyjne lub hodowlane. PołoĪenie złoĪa w odległoĞci 50-100 m od najbliĪszych zabudowaĔ (działka nr 19) sprawia, Īe przewidywane emisje wywołane wydobyciem bĊdą odczuwalne, przy czym w odniesieniu do hałasu spodziewany poziom emisji moĪe przekraczaü dopuszczalne normy dla tej posesji. Dla ograniczenia wpływu w tym zakresie zalecono wykonaü wał ziemny o wysokoĞci h=3m od strony południowo-wschodniej, wykorzystując czasowo odkład powstający na terenie kopalni. Z przeprowadzonej analizy emisji zanieczyszczeĔ do powietrza wynika, Īe wartoĞci dopuszczalne dla stĊĪeĔ Ğredniorocznych bĊdą dotrzymane dla wszystkich wskaĨników i projektowana kopalnia kruszywa nie bĊdzie stanowił uciąĪliwoĞci dla Ğrodowiska w tym zakresei. Istotnym elementem oddziaływania, związanym z uruchomieniem kopalni, bĊdzie zwiĊkszony ruch ciĊĪkich pojazdów wywoĪących kruszywo oraz unos pyłu mineralnego w okresach suchych. Przewiduje siĊ, Īe główny ruch skierowany bĊdzie pobliską drogą asfaltową Skudzawy-Wygoda i dalej do drogi Rypin – Sierpc. Przy trasie zlokalizowane są obecnie nieliczne siedliska gospodarskie, których mieszkaĔcy mogą odczuwaü skutki uruchomienia kopalni w postaci wzrostu Raport o oddziaływaniu na Ğrodowisko – kopalnia kruszywa naturalnego „Puszcza Miejska” 41 natĊĪenia ruchu. Kruszywo wywoĪone bĊdzie samochodami ciĊĪarowymi o ładownoĞci 20-30 ton, z czĊstotliwoĞcią 7 – 14 kursów dziennie. Z uwagi na uwodnienie znacznej czĊĞci złoĪa pylenie transportowanego materiału mineralnego i unos aerosoli mikrobiologicznych w okresach niekorzystnych warunków meteorologicznych (suszy, silnych wiatrów), nie bĊdzie znaczący, co naleĪy uznaü za okolicznoĞü pozytywną. Potencjalne zagroĪenie stanowiü bĊdzie samo wyrobisko, którego skarpy w trakcie czynnej eksploatacji powinny byü zabezpieczone przed nieuprawnionymi osobami, a zwłaszcza dzieümi. Po zakoĔczeniu eksploatacji wyrobisko wymagaü bĊdzie rekultywacji; proponowany sposób przyszłej rekultywacji wyrobiska w kierunku stawu rybnego i terenu o funkcji rekreacyjnej uznaje siĊ za właĞciwy; Raport o oddziaływaniu na Ğrodowisko – kopalnia kruszywa naturalnego „Puszcza Miejska”