Operator żurawia wieżowego

Operator żurawia wieżowego
(834317)
Operatorzy i monterzy maszyn i urządzeń
Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej, Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich
Publikacja opracowana w ramach projektu systemowego pn. „Rozwijanie zbioru
krajowych standardów kompetencji zawodowych wymaganych przez
pracodawców”. Priorytet I PO KL, Działanie 1.1
Krajowy standard kompetencji zawodowych
Operator żurawia wieżowego (834317)
© Copyright by Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich, Warszawa 2013
Kopiowanie i rozpowszechnianie może być dokonane za podaniem źródła
ISBN 978-83-7951-000-9 (całość)
ISBN 978-83-7951-298-0 (298)
Nakład 1000 egz.
Publikacja bezpłatna
Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich
00-697 Warszawa, Aleje Jerozolimskie 65/79, tel. (22) 237-00-00, fax (22) 237-00-99
e-mail: [email protected] http://www.crzl.gov.pl
Wydawnictwo Naukowe Instytutu Technologii Eksploatacji – Państwowego Instytutu Badawczego
26-600 Radom, ul. K. Pułaskiego 6/10, tel. centr. (48) 364-42-41, fax (48) 364-47-65
e-mail: [email protected]
http://www.itee.radom.pl
2
Spis treści
1. Dane identyfikacyjne zawodu .............................................................
1.1. Kod, nazwa zawodu i usytuowanie zawodu w klasyfikacjach ...
1.2. Notka metodologiczna i autorzy ................................................
4
4
4
2. Opis zawodu ..........................................................................................
2.1. Synteza zawodu .......................................................................
2.2. Opis pracy i sposobu jej wykonywania, obszary występowania
zawodu ....................................................................................
2.3. Środowisko pracy (warunki pracy, maszyny i narzędzia pracy,
zagrożenia, organizacja pracy) ................................................
2.4. Wymagania psychofizyczne, zdrowotne, w tym przeciwwskazania do wykonywania zawodu ................................................
2.5. Wykształcenie i uprawnienia niezbędne do podjęcia pracy
w zawodzie ...............................................................................
2.6. Możliwości rozwoju zawodowego, potwierdzania/walidacji
kompetencji ...............................................................................
2.7. Zadania zawodowe ...................................................................
2.8. Wykaz kompetencji zawodowych..............................................
2.9. Relacje między kompetencjami zawodowymi a poziomem
kwalifikacji w ERK/PRK.............................................................
6
6
3. Opis kompetencji zawodowych ..........................................................
3.1. Obsługiwanie, konserwowanie, kontrolowanie i dobieranie parametrów pracy żurawia wieżowego Kz1 .................................
3.2. Wykonywanie robót przeładunkowych, montażowych i transportowych Kz2 .........................................................................
3.3. Kompetencje społeczne KzS ...................................................
10
11
13
4. Profil kompetencji kluczowych ............................................................
14
5. Słownik ..................................................................................................
15
3
6
6
7
7
8
8
9
9
10
1. Dane identyfikacyjne zawodu
1.1. Kod, nazwa zawodu i usytuowanie zawodu
w klasyfikacjach:
Według Klasyfikacji zawodów i specjalności na potrzeby rynku pracy (KZiS 2010):
834317 Operator żurawia wieżowego
Grupa wielka 8 – Operatorzy i monterzy maszyn i urządzeń (w Międzynarodowej Klasyfikacji Standardów Edukacyjnych ISCED 2011 – poziom 3).
Grupa elementarna 8343 – Maszyniści i operatorzy maszyn i urządzeń dźwigowo-transportowych i pokrewni (w Międzynarodowym Standardzie Klasyfikacji Zawodów ISCO-08 odpowiada grupie 8343 Crane, hoist and related plant
operators).
Według Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD 2007):
Sekcja F. Budownictwo, Dział 41. Roboty budowlane związane ze wznoszeniem budynków, Dział 43. Roboty budowlane specjalistyczne, Sekcja H.
Transport i gospodarka magazynowa, Dział 52. Magazynowanie i działalność usługowa wspomagająca transport.
1.2. Notka metodologiczna i autorzy
Opis standardu kompetencji zawodowych wykonano na podstawie: analizy źródeł
(akty prawne, klasyfikacje krajowe, międzynarodowe) oraz głównie wyników
badań analitycznych na 15 stanowiskach pracy w 5 przedsiębiorstwach (duże –
2, średnie – 2, małe − 1, w tym produkcyjne − 3, handlowe – 1, usługowe – 1),
przeprowadzonych w marcu 2013 r.
Zespół Ekspercki:
• Magdalena Zwolińska – SIMP Ośrodek Doskonalenia Kadr – Mechanika
w Lublinie,
• Jacek Maciąg – Usługi Dźwigowe Jacek Maciąg w Wolanowie,
• Krystian Michałkiewicz – MKM Usługi Dźwigowo-Sprzętowe Mirosław Michałkiewicz w Lublinie,
• Tadeusz Bąkała – Przedsiębiorstwo Wielobranżowe „TECH-POL” w Puławach.
Ewaluatorzy:
• Małgorzata Chodynko – ZORPOT Ośrodek w Toruniu,
• Paweł Grzywacz – MOTA ENGIL Central Europe S.A. w Lubartowie.
Recenzenci:
• Andrzej Wojciechowski – ODK Ośrodek w Bydgoszczy,
• Piotr Ziembicki – NOKU „TOMRAD” w Radomiu.
4
Komisja Branżowa (zatwierdzająca):
• Roman Szewczyk (przewodniczący) – Regionalna Organizacja Pracodawców Lewiatan w Częstochowie,
• Sylwester Odziemczyk – Cech Rzemieślników i Przedsiębiorców Branży
Budowlanej w Lublinie,
• Norbert Brożek – Związek Zawodowy Inżynierów i Techników Zarząd Krajowy w Warszawie.
Data zatwierdzenia
• 17.10.2013 r.
5
2. Opis zawodu
2.1. Synteza zawodu
Operator żurawia wieżowego przemieszcza tym urządzeniem ładunki
w pracach przeładunkowych, montażowych i transportowych.
2.2. Opis pracy i sposobu jej wykonywania,
obszary występowania zawodu
Praca operatora żurawia wieżowego to zespół działań, których celem jest
bezpieczne przemieszczanie ładunków w obrębie składowisk, miejsc robót lub
środków transportu. Przed każdorazowym rozpoczęciem pracy żurawiem operator zapoznaje się z technologią robót, w realizacji których ma uczestniczyć,
sprawdza stan oznaczeń i napisów ostrzegawczych, ocenia warunki atmosferyczne i otoczenia, bada stan miejsca posadowienia żurawia oraz kontroluje
stan techniczny urządzenia i osprzętu. Po włączeniu zasilania kontroluje funkcjonowanie ruchów roboczych, mechanizmów i urządzeń zabezpieczających.
W trakcie pracy za pomocą urządzeń sterowniczych operator podnosi, przemieszcza i opuszcza ładunek, nadzorując parametry pracy żurawia i obserwując otoczenie (innych pracowników, obiekty). Podczas manewrowania ładunkiem operator współpracuje z hakowym i sygnalistą. Po zakończonej pracy
operator pozostawia żuraw w pozycji zgodnej z instrukcją obsługi, uwzględniając warunki otoczenia i prawdopodobieństwo kolizji z innymi urządzeniami,
znajdującymi się w otoczeniu żurawia wieżowego, ocenia stan techniczny żurawia i osprzętu oraz, jeżeli takie są wewnętrzne procedury, dokonuje wpisu do
dziennika obsługi codziennej.
2.3. Środowisko pracy (warunki pracy, maszyny i narzędzia
pracy, zagrożenia, organizacja pracy)
Miejscami pracy operatora żurawia wieżowego są place budów, zakłady
produkcyjne, huty, kopalnie, stocznie, punkty przeładunkowe w transporcie
drogowym, kolejowym i wodnym. W zależności od specyfiki robót jest to praca
w trybie jedno- lub wielozmianowym. Operator posługuje się urządzeniami
sterowniczymi umieszczonymi w kabinie lub w bezprzewodowej konsoli, korzysta ze wskaźników, ograniczników i wyłączników, używa odpowiednich dla
ładunku urządzeń chwytających i dobiera właściwy osprzęt. Operator pracuje
w warunkach uciążliwych (hałas, wibracje, zmienne warunki atmosferyczne,
czynniki szkodliwe występujące w danym miejscu pracy), narażony jest na
upadek z wysokości, porażenie prądem elektrycznym, urazy spowodowane
ruchomymi elementami żurawia lub spadającymi przedmiotami. Zagrożenie
wypadkami (w tym śmiertelnymi) oraz ryzyko spowodowania znacznych strat
materialnych wymagają, aby operator ściśle przestrzegał instrukcji obsługi
żurawia, stosował się do warunków organizacyjnych (np. plan bezpieczeństwa
i ochrony zdrowia – tzw. plan BIOZ, technologia robót, wewnątrzzakładowe
6
i stanowiskowe instrukcje BHP) oraz precyzyjnie wykonywał instrukcje sygnalisty podczas manewrowania ładunkiem.
2.4. Wymagania psychofizyczne, zdrowotne,
w tym przeciwwskazania do wykonywania zawodu
Operator żurawia wieżowego powinien być opanowany, dokładny i rzetelny
w wykonywaniu swoich zadań zawodowych. Powinna to być osoba silna psychicznie, odpowiedzialna, o dużej samodyscyplinie i dobrej organizacji pracy,
komunikatywna, odporna na stres i umiejąca pracować w zespole. Operator
jest narażony na znaczne obciążenia fizyczne i psychiczne (zmienne warunki
atmosferyczne, hałas, wibracje, czynniki chemiczne, pyły, praca na wysokości,
wymuszona pozycja ciała, praca zmianowa, wyjazdy poza miejsce stałego
zamieszkania, wykonywanie czynności powtarzalnych, dyskomfort fizjologiczny, odpowiedzialność karna i materialna). Ze względu na te czynniki obniżona
sprawność: sensoryczna, intelektualna, ruchowa, funkcjonowania społecznego,
komunikowania się i psychofizyczna, stanowią przeciwwskazanie do wykonywania
zawodu. Przeciwwskazaniem mogą być też zaburzenia: równowagi, percepcji
wzrokowej i słuchowej, choroby: somatyczne (nowotwory, cukrzyca, guz mózgu), układów kostno-stawowego, pokarmowego, krążenia i oddechowego,
choroby serca i alergie. Przydatność zdrowotną operatora potwierdza lekarz
medycyny pracy, na podstawie badań ogólnych, specjalistycznych i psychotechnicznych.
2.5. Wykształcenie i uprawnienia niezbędne do podjęcia
pracy w zawodzie
Kandydat do pracy na stanowisku operatora żurawia wieżowego powinien
posiadać dobry stan zdrowia i uprawnienia do wykonywania zawodu, w tym wypadku zaświadczenie o uzyskaniu kwalifikacji wymaganych przy obsłudze i konserwacji urządzeń technicznych. Zaświadczenie wydawane jest na podstawie
pozytywnego wyniku egzaminu kwalifikacyjnego, potwierdzającego znajomość
warunków technicznych dozoru technicznego, norm i przepisów prawnych oraz
umiejętność praktycznego wykonywania czynności obsługi żurawia wieżowego.
Zaświadczenie uprawnia do obsługi żurawi wieżowych oraz szybkomontujących
i jest wydawane przez Urząd Dozoru Technicznego. Zakres uprawnień może być
ograniczony do rodzaju, typu lub udźwigu urządzenia i dotyczyć np. cech konstrukcyjnych, przeznaczenia czy modelu żurawia. Ze względu na przeznaczenie
i cechy konstrukcyjne żurawie wieżowe mogą być sklasyfikowane jako specjalistyczne urządzenia techniczne, a od operatora mogą być wymagane uprawnienia
wydane przez Transportowy Dozór Techniczny lub Wojskowy Dozór Techniczny.
7
2.6. Możliwości rozwoju zawodowego, potwierdzania/
/walidacji kompetencji
Postęp techniczny, rozwój nowych technologii, a także coraz większa świadomość w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy powodują zapotrzebowanie
na wysoko wykwalifikowanych pracowników. Do grupy tej zaliczają się między
innymi operatorzy żurawi wieżowych. Ich kompetencje potencjalni pracodawcy
oceniają przez pryzmat zakresu posiadanych uprawnień, doświadczenia oraz
cech osobowości. Rozwój zawodowy operatorów jest możliwy przez rozszerzanie uprawnień uzyskanych w drodze egzaminów kwalifikacyjnych, a także
przez naukę języków obcych. Podnoszenie kwalifikacji możliwe jest poprzez
udział w kursach zawodowych dla maszynistów, operatorów maszyn i urządzeń
dźwigowo-transportowych i kursach specjalistycznych organizowanych przez
instytucje szkoleniowe w całym kraju, na seminariach doskonalących prowadzonych przez jednostki dozoru technicznego, na targach i pokazach z udziałem producentów żurawi wieżowych, a także poprzez śledzenie informacji
w mediach, publikacjach fachowych i w Internecie.
2.7. Zadania zawodowe
Z1.
Z2.
Z3.
Z4.
Z5.
Z6.
Z7.
Z8.
Z9.
Z10.
Organizowanie stanowiska pracy z uwzględnieniem instrukcji obsługi,
przepisów i zasad BHP, ochrony ppoż., ergonomii i ochrony środowiska
(niezbędne kompetencje: Kz1, Kz2, KzS).
Dobieranie technologii wykonywanych robót (niezbędne kompetencje:
Kz1, Kz2, KzS).
Ocenianie warunków atmosferycznych i środowiska pracy żurawia (niezbędne kompetencje: Kz1, Kz2, KzS).
Kontrolowanie stanu technicznego urządzenia i osprzętu (niezbędne kompetencje: Kz1, KzS).
Dobieranie właściwych narzędzi pracy i osprzętu (niezbędne kompetencje: Kz1, KzS).
Kontrolowanie funkcjonowania ruchów roboczych, mechanizmów i urządzeń zabezpieczających (niezbędne kompetencje: Kz1, KzS).
Obsługiwanie urządzeń sterowniczych (niezbędne kompetencje: Kz1, Kz2,
KzS).
Kontrolowanie bezpieczeństwa wykonywanych prac przeładunkowych,
w tym wykonywanie manewrów zgodnych z instrukcjami sygnalisty (niezbędne kompetencje: Kz2, KzS).
Odbieranie i składowanie wyrobów i materiałów w wyznaczonych strefach (niezbędne kompetencje: Kz2, KzS).
Przekazywanie żurawia operatorowi kolejnej zmiany lub zakończenie
pracy żurawiem (niezbędne kompetencje: Kz1, Kz2, KzS).
8
2.8. Wykaz kompetencji zawodowych
Kz1 – Obsługiwanie, konserwowanie, kontrolowanie i dobieranie parametrów
pracy żurawia wieżowego (potrzebne do wykonywania zadań: Z1, Z2, Z3,
Z4, Z5, Z6, Z7, Z10).
Kz2 – Wykonywanie robót przeładunkowych, montażowych i transportowych
(potrzebne do wykonywania zadań: Z1, Z2, Z3, Z7, Z8, Z9).
KzS – Kompetencje społeczne (potrzebne do wykonywania zadań: Z1÷Z10).
2.9. Relacje między kompetencjami zawodowymi
a poziomem kwalifikacji w ERK/PRK
Kompetencje potrzebne do wykonywania zadań w zawodzie sugeruje się
wykorzystać do opisu kwalifikacji na poziomie 3, właściwym dla wykształcenia
zasadniczego zawodowego w Europejskiej i Polskiej Ramie Kwalifikacji. Poziom ten jest uzasadniony miejscem usytuowania zawodu w Klasyfikacji zawodów i specjalności (grupa wielka 8 i jej odpowiednik w ISCED 2011).
Osoba wykonująca zawód operatora żurawia wieżowego:
1) w zakresie wiedzy: zna podstawowe fakty, zasady procesy i pojęcia ogólne,
zna i rozumie podstawowe zależności między poszczególnymi procesami
technologii wykonywania robót przeładunkowych, montażowych i transportowych. Zna obowiązujące przepisy i rozumie konsekwencje wynikające
z ich nieprzestrzegania, zależności między zjawiskami atmosferycznymi
a bezpiecznym funkcjonowaniem żurawia wieżowego, podstawowe uwarunkowania prowadzonej działalności w branży budowlanej, transportowej
i magazynowej;
2) w zakresie umiejętności: ma umiejętności wymagane przy realizacji prostych zadań i rozwiązywania prostych, typowych problemów w zawodzie
operator żurawia wieżowego poprzez dobieranie podstawowych metod, narzędzi, materiałów i informacji; potrafi wykonywać zadania według ogólnej
instrukcji, w zmiennych warunkach, umie odbierać i formułować niezbyt złożone wypowiedzi, także bardzo proste wypowiedzi w języku obcym
z uwzględnieniem terminologii fachowej.
9
3. Opis kompetencji zawodowych
Opis kompetencji dotyczy tylko kompetencji zawodowych zdefiniowanych
w badaniach na stanowiskach pracy.
Wykonanie zadań zawodowych Z1, Z2, Z3, Z4, Z5, Z6, Z7, Z10 wymaga posiadania kompetencji zawodowej Kz1.
3.1. Obsługiwanie, konserwowanie, kontrolowanie
i dobieranie parametrów pracy żurawia wieżowego Kz1
Wiedza – zna i rozumie podstawowe
fakty, zasady, procesy związane z obsługiwaniem, konserwowaniem, kontrolowaniem i dobieraniem parametrów
pracy żurawia wieżowego, w szczególności zna:
− zasady i przepisy BHP, ochrony
ppoż., ergonomii ochrony środowiska, stanowiskową instrukcję BHP,
zasady udzielania pierwszej pomocy;
− technologię wykonywania prac
oraz zasady organizacji stanowiska pracy;
− warunki dozoru technicznego, podstawowe normy i przepisy prawne,
zakres przyznanych uprawnień;
− instrukcję eksploatacji, dokumentację techniczno-ruchową i eksploatacyjną;
− rodzaje, budowę i zasady działania
mechanizmów żurawi wieżowych;
− rodzaje, budowę, zasady działania
i eksploatacji urządzeń i instalacji
elektrycznych;
− rodzaje, budowę i zasady działania
mechanicznych, elektrycznych i hydraulicznych urządzeń zabezpieczających;
− rodzaje, budowę i kryteria zużycia
cięgien nośnych, urządzeń chwytających, zawiesi i osprzętu pomocniczego;
− zasady użytkowania żurawi wieżowych w innym zakresie niż
przewidział producent;
− znaki i sygnały bezpieczeństwa.
10
Umiejętności – wykonuje zadania
zawodowe związane z obsługiwaniem,
konserwowaniem,
kontrolowaniem
i dobieraniem parametrów pracy żurawia wieżowego, często w zmiennych
warunkach atmosferycznych i środowiskowych, nadzoruje rutynową pracę
personelu pomocniczego, w szczególności potrafi:
− przestrzegać przepisów i zasad
BHP;
− udzielać pomocy przedlekarskiej;
− określać obszar pracy, dobierać
metody i narzędzia pracy oraz zawiesia właściwe dla masy, gabarytów i rodzaju ładunku;
− ustalać kolejność wykonywanych
zadań z pracownikami pomocniczymi;
− weryfikować niezbędną do wykonania prac dokumentację żurawia
wieżowego;
− określać możliwość przystąpienia
do pracy w panujących warunkach
atmosferycznych;
− oceniać stan konstrukcji nośnej,
połączeń, mocowań, stan instalacji
elektrycznej i hydraulicznej, stan
miejsca posadowienia żurawia;
− weryfikować stan techniczny cięgien
nośnych, urządzeń chwytających,
zawiesi i osprzętu pomocniczego;
− kontrolować funkcjonowanie wszystkich ruchów roboczych, mechanizmów i urządzeń zabezpieczających;
−
−
−
−
−
−
−
określać bezpieczne odległości od
napowietrznych linii elektroenergetycznych, obiektów i elementów ruchomych żurawia;
pozostawiać stanowisko pracy
w wymaganym przepisami i instrukcjami porządku;
pozostawiać żuraw we właściwym
miejscu i pozycji, składać żuraw
do pozycji transportowej;
zabezpieczać żuraw przed dostępem osób niepowołanych oraz
przed działaniem silnego wiatru;
kontrolować stan techniczny żurawia, jego mechanizmów i elementów, cięgien nośnych i osprzętu,
miejsca posadowienia żurawia, instalacji elektrycznej i hydraulicznej;
zabezpieczać
zawiesia
przed
uszkodzeniem i działaniem warunków atmosferycznych;
stosować środki ochrony indywidualnej.
Wykonanie zadań zawodowych Z1, Z2, Z3, Z7, Z8, Z9, wymaga posiadania
kompetencji zawodowej Kz2.
3.2. Wykonywanie robót przeładunkowych, montażowych
i transportowych Kz2
Wiedza – zna i rozumie zależności
między poszczególnymi procesami
technologii wykonywania robót przeładunkowych, montażowych i transportowych, obowiązujące przepisy prawa
i konsekwencje wynikające z ich nieprzestrzegania, zależności między zjawiskami atmosferycznymi a bezpiecznym wykonywaniem powierzonych robót, prawa fizyki oraz pojęcia z zakresu
mechaniki i elektroniki w odniesieniu do
działania mechanizmów i urządzeń
zabezpieczających żurawia, podstawowe uwarunkowania prowadzonej działalności w branży budowlanej transportowej i magazynowej, w szczególności
zna:
11
Umiejętności – wykonuje zadania
zawodowe związane z realizacją robót
przeładunkowych, montażowych i transportowych w części bez instrukcji; rozwiązuje niezbyt proste, w pewnej części
nietypowe problemy często w zmiennych
warunkach
atmosferycznych
i środowiskowych, w szczególności
potrafi:
− stosować w praktyce obowiązujące
przepisy, instrukcje i warunki techniczne;
− manewrować żurawiem wieżowym
w różnych warunkach atmosferycznych i środowiskowych;
−
−
−
−
−
−
−
−
−
−
−
−
zasady i przepisy BHP ochrony
ppoż., ergonomii, ochrony środowiska, w zakresie robót przeładunkowych, montażowych i transportowych;
warunki techniczne dozoru technicznego, przepisy dotyczące zasad użytkowania urządzeń technicznych i maszyn;
warunki odmowy wykonania zadania;
zasady organizacji robót budowlanych, drogowo-mostowych, przeładunkowych, transportowych i magazynowych;
instrukcje eksploatacji w zakresie
obsługi, stanowiskowa instrukcja
BHP oraz znaki i sygnały bezpieczeństwa;
specyfikację techniczną i parametry pracy żurawia;
rodzaje i zasady działania urządzeń sterowniczych i sterujących;
rodzaje i zasady działania wskaźników, czujników i ograniczników;
zasady manewrowania ładunkiem
i zasady kojarzenia ruchów roboczych;
zasady pracy zespołowej dźwignic;
zasady użytkowania żurawi wieżowych w zakresie innym, niż
przewidział producent;
zasady postępowania w przypadku awarii, nieszczęśliwego wypadku i niebezpiecznego uszkodzenia
urządzenia.
−
−
−
−
−
−
−
−
−
−
−
−
12
manewrować precyzyjnie ładunkiem
przy zmiennych parametrach roboczych, prędkościach i obciążeniach;
wykonywać zadania w ciągu prac
przeładunkowych,
montażowych
i transportowych;
obsługiwać różne rodzaje żurawi
wieżowych, zgodnie z posiadanym
zakresem uprawnień;
odczytywać i wykonywać instrukcje
sygnalisty przekazywane sygnałami
bezpieczeństwa (świetlnymi, dźwiękowymi lub ręcznymi) oraz korzystać z łączności bezprzewodowej;
użytkować urządzenia sterownicze,
w tym konsolę do sterowania bezprzewodowego;
eliminować wahania przenoszonego ładunku;
kontrolować prawidłowość pracy
urządzenia;
współpracować z innymi operatorami dźwignic w pracach zespołowych;
przestrzegać szczegółowych instrukcji użytkowania urządzenia
w zakresie innym niż przewidział
producent (np. z zawieszoną na haku platformą roboczą, z pojemnikiem do betonu wyposażonym
w podest dla operatora, skoki bungee);
podejmować działania w przypadku
awarii, nieszczęśliwego wypadku
i uszkodzenia żurawia;
prowadzić dziennik zmianowy
(książkę obsługi codziennej);
odczytywać informacje i ostrzeżenia oraz odbierać i formułować proste wypowiedzi w języku obcym,
jeżeli wymaga tego specyfika miejsca pracy.
Wykonanie wszystkich zidentyfikowanych w standardzie zadań zawodowych wymaga posiadania kompetencji społecznych KzS.
3.3. Kompetencje społeczne KzS:
−
−
−
−
ponosi odpowiedzialność za przygotowanie do pracy żurawia wieżowego,
dostosowuje zachowanie do zmian w środowisku pracy żurawia wieżowego,
pracuje częściowo samodzielnie i podejmuje współpracę w warunkach
pracy żurawia wieżowego określonych organizacją pracy i technologią wykonywania robót,
ocenia wpływ swoich działań realizowanych w ramach współpracy zespołowej żurawia wieżowego i ponosi odpowiedzialność za ich skutki.
13
4. Profil kompetencji kluczowych
Ocenę ważności kompetencji kluczowych dla zawodu operatora żurawia
wieżowego przedstawia rys.1.
Wykaz kompetencji kluczowych opracowano na podstawie wykazu stosowanego w Międzynarodowym Badaniu Kompetencji Osób Dorosłych − projekt
PIAAC (OECD).
Rozwiązywanie problemów
Współpraca w zespole
Komunikacja ustna
Wywieranie wpływu/przywództwo
Planowanie i organizowanie pracy
Serie1
Sprawność motoryczna
Umiejętność czytania ze zrozumieniem i pisania
Umiejętności matematyczne
Umiejętność obsługi komputera i wykorzystania Internetu
1
2
3
4
5
Zbędne
Mało ważne
Istotne
Ważne
Bardzo ważne
Rys. 1. Profil kompetencji kluczowych dla zawodu 834317 Operator żurawia wieżowego
14
5. Słownik
Zawód
Specjalność
Zadanie
zawodowe
Kompetencje
zawodowe
Wiedza
Umiejętności
Kompetencje
społeczne
Kompetencje
kluczowe
Standard
kompetencji
zawodowych
Kwalifikacja
Europejska
Rama
Kwalifikacji
Polska Rama
Kwalifikacji
Krajowy
System
Kwalifikacji
− zbiór zadań (zespół czynności) wyodrębnionych w wyniku społecznego podziału pracy, wykonywanych stale lub z niewielkimi zmianami
przez poszczególne osoby i wymagających odpowiednich kwalifikacji
i kompetencji (wiedzy, umiejętności oraz kompetencji społecznych)
zdobytych w wyniku kształcenia lub praktyki. Wykonywanie zawodu
stanowi źródło dochodów.
− jest wynikiem podziału pracy w ramach zawodu, zawiera część
czynności o podobnym charakterze (związanych z wykonywaną
funkcją lub przedmiotem pracy) wymagających pogłębionej lub dodatkowej wiedzy i umiejętności zdobytych w wyniku dodatkowego
szkolenia lub praktyki.
− logiczny wycinek lub etap pracy w ramach zawodu o wyraźnie określonym początku i końcu, wyodrębniony ze względu na rodzaj lub
sposób wykonywania czynności zawodowych powiązanych jednym
celem, kończący się produktem, usługą lub decyzją.
− wszystko to, co pracownik wie, rozumie i potrafi wykonać, odpowiednio do sytuacji w miejscu pracy. Opisywane są trzema zbiorami: wiedzy, umiejętności oraz kompetencji społecznych.
− zbiór opisów faktów, zasad, teorii i praktyk przyswojonych w procesie
uczenia się, odnoszących się do dziedziny uczenia się lub działalności zawodowej.
− zdolność wykonywania zadań i rozwiązywania problemów właściwych dla dziedziny uczenia się lub działalności zawodowej.
− zdolność autonomicznego i odpowiedzialnego uczestniczenia w życiu
zawodowym i społecznym oraz kształtowania własnego rozwoju,
z uwzględnieniem kontekstu etycznego.
− wiedza, umiejętności i postawy odpowiednie do sytuacji, niezbędne
do samorealizacji i rozwoju osobistego, bycia aktywnym obywatelem,
integracji społecznej i zatrudnienia.
− norma opisująca kompetencje zawodowe konieczne do wykonywania
zadań zawodowych wchodzących w skład zawodu, akceptowana
przez przedstawicieli organizacji zawodowych i branżowych, pracodawców, pracobiorców i innych kluczowych partnerów społecznych.
− zestaw efektów uczenia się (zasób wiedzy, umiejętności oraz kompetencji społecznych), których osiągnięcie zostało formalnie potwierdzone przez uprawnioną instytucję.
− przyjęta w Unii Europejskiej struktura i opis poziomów kwalifikacji,
umożliwiający porównywanie kwalifikacji uzyskiwanych w różnych
krajach. W Europejskiej Ramie Kwalifikacji wyróżniono 8 poziomów
kwalifikacji opisywanych za pomocą efektów uczenia się; stanowią
one układ odniesienia krajowych ram kwalifikacji.
− opis hierarchii poziomów kwalifikacji wpisywanych do zintegrowanego rejestru kwalifikacji w Polsce.
− ogół rozwiązań służących ustanawianiu i nadawaniu kwalifikacji
(potwierdzaniu efektów uczenia się) oraz zapewnianiu ich jakości.
15