Dostęp do wody prawem człowieka: sukces

ISSN 1830-5148
Październik 2013/8 PL
EKES info
EDYTORIAL
Drodzy Czytelnicy!
UE jest teraz bardziej niż kiedykolwiek świadoma znaczenia wsłuchiwania się w potrzeby, nadzieje i aspiracje
swoich obywateli. Właśnie to nadaje
sens pracom EKES-u. Nasza jedyna
w swoim rodzaju zdolność budowania konsensusu między interesami
społecznymi a gospodarczymi w całej
Europie oraz zapewniania dwustronnego przepływu informacji między
Brukselą a terenem stawia EKES
w dogodnej pozycji do odgrywania roli siły napędowej programu działań na
rzecz obywateli w sercu Europy – obywatelskiego motoru zmian. W tym celu
EKES musi się zaangażować na wszystkich poziomach, na szczeblu politycznym
i operacyjnym. Musi także zaangażować swoich członków i pracowników,
by odgrywali rolę ambasadorów nie
Nasza jedyna w swoim
tylko Komitetu, lecz również całej UE
w decydującym momencie integracji
rodzaju zdolność budowania
europejskiej.
konsensusu między intereDlatego w trakcie przeprowadzanych
obecnie reform priorytetem EKES-u
musi być komunikacja. Celem wszystkich działań powinno być zwiększanie
wpływu EKES-u na decydentów UE
w Brukseli, by zwiększyć oddziaływanie
Komitetu jako rzecznika zorganizowanego społeczeństwa obywatelskiego
w terenie i platformy demokracji uczestniczącej na poziomie UE.
Dobrze zarządzana, koordynowana
i zaplanowana komunikacja znacznie
poprawiłaby szanse na zwiększenie renomy, widoczności i wpływu
Komitetu.
“
sami społecznymi a gospodarczymi w całej Europie
oraz zapewniania dwustronnego przepływu informacji
między Brukselą a terenem
stawia EKES w dogodnej
pozycji do odgrywania roli
siły napędowej programu
działań na rzecz obywateli
w sercu Europy – obywatelskiego motoru zmian.
”
Europejski Komitet
Ekonomiczno-Społeczny
Pomost między Europą a zorganizowanym
społeczeństwem obywatelskim
Dostęp do wody prawem
człowieka: sukces europejskiej
inicjatywy obywatelskiej
Instytucje unijne i państwa członkowskie muszą zapewnić dostęp do
wody i urządzeń sanitarnych wszystkim mieszkańcom Unii. Zaopatrzenie w wodę i zarządzanie zasobami
wodnymi należy uchronić przed
liberalizacją i podporządkowaniem
„zasadom rynku wewnętrznego” – tak
brzmi główne przesłanie sprawozdania
informacyjnego na temat europejskiej
inicjatywy obywatelskiej dotyczącej
wody i urządzeń sanitarnych, która
została przedstawiona na ostatniej
sesji plenarnej Europejskiego Komitetu
Ekonomiczno-Społecznego.
miliona obywateli Unii z przynajmniej siedmiu spośród 28 państw
członkowskich.
Europejską inicjatywę obywatelską
dotyczącą wody i urządzeń sanitarnych postrzeganych jako prawo człowieka uważa się za jedną z najbardziej
udanych od chwili wejścia w życie tego
instrumentu w dniu 1 kwietnia 2012 r.
Inicjatywa obywatelska to wystosowane
do instytucji unijnych zaproszenie do
prac legislacyjnych w obszarach leżących w zakresie ich kompetencji. Musi
ona uzyskać poparcie przynajmniej
Europejską sieć przeciwdziałania
ubóstwu, która najsilniej popierała
tę inicjatywę, reprezentowała podczas sesji plenarnej EKES-u Barbara
Helfferich. Uznała ona tę inicjatywę
za przełomowy moment prowadzący
do odwrócenia procesu prywatyzacji
w Europie.
Zaproszona na sesję plenarną Carola
Fischbach-Pyttel, sekretarz generalna
Europejskiej Federacji Związków
Zawodowych Służb Publicznych,
przedstawiła spektakularny sukces
inicjatywy. Przed zamknięciem głosowania 10 września br. zebrano
prawie 1,9 mln podpisów obywateli
z 13 państw członkowskich – prawie
dwa razy tyle, ile wynosi minimalne
wymagane poparcie.
Europejska zareaguje na głos obywateli europejskich, czyli jaka konkretna
polityka zostanie opracowana przez
Komisję po zakończeniu procesu
potwierdzania podpisów i po oficjalnym przedstawieniu wyników.
Europejski Komitet Ekonomiczno-Społeczny (EKES-u) wyrażał
swoje stanowisko w sprawie prawa
do wody w wielu niedawno opracowanych opiniach. Zaleca w nich, by
zasoby wodne i zarządzanie zasobami
wodnymi nie podlegały wyłącznie
zasadom jednolitego rynku, a usługi
Takie wnioski wyciągnięto z przeglądu i aktualizacji strategii dotyczącej
komunikacji EKES-u, które przeprowadził w ostatnim półroczu Zespół ds.
Komunikacji i Dział Komunikacji.
Sformułowano ponad 20 zaleceń, które mają na celu utworzenie rzeczywistej
„kultury komunikacji” w Komitecie, by zwiększyć uznanie dla naszych prac
oraz ich znaczenie i wpływ na ważne zagadnienia, zarówno w brukselskich
kuluarach, jak i w organizacjach działających w terenie. Konsultacje i ich ocena
zostały zakończone. Czas przekuć słowa w czyny!
Jane Morrice
Wiceprzewodnicząca EKES-u odpowiedzialna za komunikację
DO ODNOTOWANIA
W TYM NUMERZE
29–31 października 2013 r.
2
Czwarty pakiet kolejowy –
EKES znów nadaje ton
debacie
4
Budżet pod kątem
wzrostu gospodarczego
i solidarności –
rozmowa z Januszem
Lewandowskim,
komisarzem ds.
programowania
finansowego i budżetu
4
5
Wydatki UE – wiecznie
żywy mit
6
„Dla mnie Europa to
przygoda” – rozmowa
z Béatrice Ouin, nową
redaktorką biuletynu
„EKES Info”
Barcelona (Hiszpania):
Eurośródziemnomorski Szczyt
Rad Społeczno-Gospodarczych
i Podobnych Instytucji
14 listopada 2013 r.
Ateny (Grecja): doroczne
posiedzenie przewodniczących
i sekretarzy generalnych rad
społeczno-gospodarczych krajów
UE oraz EKES-u
10–11 grudnia 2013 r.
EKES, Bruksela: sesja plenarna
EKES-u
Przedstawicielki
organizacji kobiet
z regionu Morza
Śródziemnego na sesji
plenarnej EKES-u
Zdaniem Caroli Fischbach-Pyttel obecnie ważne jest, jak Komisja
w tym zakresie zostały wyłączone
z procesu liberalizacji i zakresu stosowania dyrektywy w sprawie udzielania
koncesji.
“
Zasoby wodne i zarządzanie
zasobami wodnymi nie podlegały wyłącznie zasadom jednolitego rynku, a usługi w tym
zakresie zostały wyłączone
z procesu liberalizacji.
”
Od samego początku EKES był zdecydowanym orędownikiem europejskiej inicjatywy obywatelskiej. Komitet
angażuje się w promowanie wszystkich
podejmowanych europejskich inicjatyw
obywatelskich: na każdej sesji plenarnej przedstawia jedną z nich z myślą
o zwiększeniu wiedzy na jej temat i zrozumieniu jej przesłanek oraz podejmuje
wysiłki zmierzające do zmniejszenia
dystansu dzielącego społeczeństwo UE
od decydentów politycznych.
Carola Fischbach-Pyttel, sekretarz
generalna EPSU
Barbara Helfferich, dyrektor EAPN
www.eesc.europa.eu
1
© bellena
W SKRÓCIE
W drodze do przyjęcia światowego
protokołu w sprawie klimatu w 2015 r.
Po udanym wydarzeniu zorganizowanym w kwietniu EKES postanowił
połączyć siły ze Stowarzyszeniem Kolei
Europejskich i Przedsiębiorstw Infrastrukturalnych (CER) na spotkaniu
tematycznym pt. „Usługi publiczne
a kolej: jakie korzyści z konkurencji
mogą odnieść pasażerowie?”. Do zrozumienia tego ważnego zagadnienia
niezbędne są konkretne informacje:
80% wszystkich usług związanych
z kolejowym transportem pasażerskim
w UE, uwzględniających większość
potrzeb pasażerów, stanowi realizację
obowiązku świadczenia usługi publicznej. Poprzez czwarty pakiet kolejowy
Komisja Europejska stara się zrealizować cele białej księgi w sprawie transportu. Jednym z nich jest przeniesienie
50% ruchu pasażerskiego i towarowego
na średnie odległości między miastami
z transportu drogowego na kolejowy
i wodny. Pakiet kolejowy ma przyczynić się do przeglądu rozporządzenia
1370/2007 – najważniejszego aktu
prawnego dotyczącego obowiązku
świadczenia usługi publicznej.
Posłanka do PE Isabelle Durant
zwróciła się do uczestników w specjalnym przemówieniu. Podkreśliła
potrzebę współpracy operatorów,
w tym zarządców infrastruktury.
Współpracę tę może jednak ograniczać
sam charakter konkurencji, którą KE
pragnie zresztą propagować. Pozostaje
otwarte pytanie, jak połączyć współzawodnictwo ze współpracą, aby stworzyć
coś wartościowego i jednocześnie coś,
co nie jest wewnętrznie sprzeczne.
Członek EKES-u i sprawozdawca
André Mordant krótko przedstawił
opinię EKES-u w sprawie czwartego
pakietu kolejowego, przyjętą na sesji
plenarnej w lipcu br. EKES zdecydowanie popiera jednolity obszar kolejowy i wyeliminowanie zachodzących
obecnie „efektów granicy”. Nie podziela
jednak optymizmu Komisji w kwestii
rozdzielenia elementów działalności i otwarcia rynków krajowych dla
konkurencji. Zamiast tego państwom
członkowskim należałoby dać większą
swobodę działania w tych dziedzinach.
W zorganizowanym
przez EKES i CER wydarzeniu udział wzięli: wiceprzewodnicząca Parlamentu
Europejskiego Isabelle
Durant (Partia Zielonych/
Isabelle Durant, wiceprzewodnicząca PE, i André
EFA), poseł do PE Mathieu
Mordant, członek EKES-u
Grosch (PPE), członek
EKES-u André Mordant,
dyrektor wykonawczy CER-u Libor
Podczas spotkania kilkakrotnie
Lochman, członek Komitetu Regionawiązywano do faktu, że nie można
nów Pascal Mangin oraz Eddy Liégeois,
znaleźć jednego, odpowiadającego
kierownik działu ds. kwestii prawnych
wszystkim rozwiązania, dlatego stwieri naruszeń w DG MOVE.
dzono, że organy władz potrzebują
“
EKES zdecydowanie popiera
jednolity obszar kolejowy
i wyeliminowanie zachodzących obecnie „efektów granicy”.
Nie podziela jednak optymizmu Komisji w kwestii rozdzielenia elementów działalności
i otwarcia rynków krajowych
dla konkurencji.
”
Uczestniczyło w nim ponad 90
przedstawicieli instytucji europejskich,
organizacji pozarządowych, stowarzyszeń przedsiębiorstw i ośrodków analitycznych, którzy z członkami EKES-u
debatowali na temat przyszłości mię-
wykraczające poza granice państwowe
będzie istotne, by odejść od dotychczasowych zobowiązań deklarowanych
przez rządy krajowe na rzecz podjęcia
pilnych kroków, które są potrzebne
dla złagodzenia globalnego ocieplenia.
Kierujący międzynarodowym projektem
badawczym dotyczącym światowego
systemu zarządzania profesor Frank
Biermann przedstawił nowe modele
zaangażowania społeczeństwa obywatelskiego w światowy system zarządzania.
Sprawozdawca EKES-u Joseph
Zbořil (Grupa Pracodawców, Republika Czeska), który opracowuje opinię
w sprawie międzynarodowej polityki
klimatycznej, podsumował, że UE
pewnej elastyczności w przyznawaniu zamówień publicznych na usługi.
Komisja wskazała jednak wyraźnie,
że udzielanie bezpośrednich zamówień powinno być dopuszczalne tylko
w wyjątkowych przypadkach.
Interesującym aspektem konferencji było to, że większość mówców
była zgodna co do potrzeby znacznego
zwiększenia inwestycji w infrastrukturę
kolejową, by osiągnąć cele wyznaczone
w białej księdze. Ten aspekt wydaje
się zresztą kluczowym czynnikiem,
który mógłby doprowadzić do istotnej zmiany jakości usług kolejowych.
Niestety, kwestia ta została jedynie
pośrednio uwzględniona w czwartym
pakiecie kolejowym. Dlatego można by
stwierdzić, że UE wciąż nie ma strategii
obejmującej tę ważną dziedzinę.
Znaczenie czwartego pakietu kolejowego jest jednak niepodważalne i EKES
ma nadzieję, że mimo jego zrozumiałej
złożoności w 2014 r. obaj współustawodawcy mogą dojść do pragmatycznego
porozumienia. W tym duchu wypowiedział się również niedawno przewodniczący Komisji Europejskiej José Manuel
Durão Barroso, który w swoim orędziu
o stanie Unii uznał rynek wewnętrzny
w sektorze kolejowym za jeden z priorytetów na nadchodzący rok. (nq)
© Meryll
Czwarty pakiet kolejowy – EKES
nadaje ton debacie
„Jeśli chcemy ograniczyć globalne ocieplenie do 2ºC do 2050 r., potrzebujemy
nowych światowych ram, by przestawić
gospodarki na całym świecie na działalność niskoemisyjną” – stwierdził przewodniczący Centrum Monitorowania
Rozwoju Zrównoważonego w EKES-ie
Lutz Ribbe (Grupa Innych Podmiotów,
Niemcy) 4 września na wysłuchaniu
publicznym na temat międzynarodowych strategii klimatycznych.
dzynarodowej strategii klimatycznej.
Doradca Komisji Europejskiej Kaveh
Guilanpour omówił niedawne konsultacje Komisji z zainteresowanymi stronami. Wyniki ankiet wyraźnie wskazują
na silne poparcie dla przyjęcia w 2015 r.
prawnie wiążącego porozumienia obejmującego wszystkie główne gospodarki
światowe.
Oczywiste jest, że zaangażowanie społeczeństwa obywatelskiego
będzie musiała starannie określić swą
rolę w zmieniającym się układzie sił na
świecie, w którym międzynarodowe
negocjacje klimatyczne będą zdominowane przez głównych graczy gospodarczych: „Zaangażowanie Europejczyków
w te negocjacje powinno opierać się na
wyprzedzaniu wydarzeń, na ambitnych
i realistycznych oczekiwaniach co do
tego, co można osiągnąć, i na zdolności
dostosowania się do zmieniających się
warunków globalnych”. (av)
Kryzys gospodarczy jako wyzwanie i okazja do poprawy
konkurencyjności MŚP
Gospodarka cyfrowa a edukacja
Europa musi bardziej skupić się na edukacji i e-umiejętnościach, by wykorzystać szerokie możliwości, jakie oferuje
internet – do takiego wniosku doszli
uczestnicy konferencji pt. „Potencjał wzrostu internetu: zatrudnienie
i przedsiębiorczość”, zorganizowanej
niedawno na Malcie przez Europejski
Komitet Ekonomiczno-Społeczny we
współpracy z Komisją Europejską.
Otwierając obrady, przewodniczący
Sekcji Transportu, Energii, Infrastruktury i Społeczeństwa Informacyjnego
Stéphane Buffetaut (Grupa Pracodawców, Francja) zauważył, że internet może wyraźnie zwiększyć wzrost
i zmniejszyć bezrobocie.
Tego samego
zdania był maltański sekretarz
parlamentarny
ds. konkurencyjności i wzrostu
gospodarczego
Edward Zammit-Lewis, który
stwierdził, że
zdolność Europy
2
od maksymalnego wykorzystania
potencjału internetu zależy od poprawy
umiejętności informatycznych Europejczyków, i dodał: „Dziś internet jest
czymś więcej niż zwykłym narzędziem,
obecnie stał się nowym, sprzyjającym
innowacji otoczeniem pracy”.
W podobnym tonie zabrał głos
Thomas McDonough (Grupa Pracodawców, Irlandia), który ostrzegł, że
jeśli obecna tendencja nie zmieni się,
do 2015 r. w UE 700 tys. miejsc pracy
w sektorze IT pozostanie nieobsadzone.
Bezczynność wobec problemu, jakim
jest brak tak potrzebnych umiejętności
informatycznych, może doprowadzić
Anna Maria Darmanin, członkini EKES-u, otwiera konferencję
do zahamowania wzrostu w sektorze
gospodarki cyfrowej w Europie. Dyrektor generalny ds. agendy cyfrowej w DG
Connect Komisji Europejskiej Robert
Madelin nie ukrywał, że Europie
potrzeba więcej nowych firm w sektorze
nowoczesnych technologii, co wymaga
szybkiego rozwinięcia e-umiejętności
i umiejętności informatycznych. Dodał,
że władze lokalne powinny pomóc MŚP
w rozpoczęciu działalności internetowej i w wykorzystaniu możliwości, jakie
to stwarza.
Na sesji zamykającej członkini
EKES-u Laure Batut (Grupy Pracowników, Francja) wyraziła swe rozczarowanie tym, że budżet przeznaczony na
instrument „Łącząc Europę” (Telekomunikacja) obcięto z 9,2 mld EUR do
1 mld EUR. Na zakończenie stwierdziła, że
koniecznie trzeba tchnąć
nowego ducha w agendę
cyfrową, która jest jedną
z siedmiu inicjatyw
przewodnich strategii
„Europa 2020” i oferuje
olbrzymie możliwości
promowania innowacji,
wzrostu gospodarczego
i postępu. (lvg)
Członek EKES-u János Vértes, europoseł i były przewodniczący PE Jerzy Buzek,
wiceprzewodniczący Komisji Europejskiej Antonio Tajani, polski wiceminister Janusz
Piechociński i europosłanka Nadeżda Nejnski
Około 3700 osób z 35 krajów (w tym 11
członków EKES-u) wzięło udział w III
Europejskim Kongresie Małych i Średnich Przedsiębiorstw w Katowicach.
Przez trzy dni przedsiębiorcy, eksperci
i politycy dyskutowali o zagrożeniach
i możliwościach związanych z obecnym
kryzysem gospodarczym. Podkreślili
oni kluczową rolę MŚP w tworzeniu
miejsc pracy i stymulowaniu wzrostu gospodarczego. Zwrócili także
uwagę na najbardziej palące potrzeby
małych i średnich przedsiębiorstw,
do których zaliczyli poprawę uregulowań prawnych i ułatwienie dostępu
do finansowania i do rynków, jako że
rynek UE wciąż jest rozdrobniony.
Zaznaczyli przy tym, że promowanie
innowacji i badań jest kluczem do
wyjścia z kryzysu i tworzenia stabilnego
wzrostu. Należy także lepiej dostosować
edukację i szkolenia do potrzeb MŚP.
Dużą uwagę poświęcono również
kwestii przedsiębiorczości kobiet.
Dwie członkinie Grupy Pracodawców
w EKES-ie: Madi Sharma i Anna Nietyksza, otrzymały tytuł Honorowych
Ambasadorów Przedsiębiorczości
Kobiet. (lj)
EKES info — Październik 2013/8
© Pilszak Janusz Fotograficzne Studio Promocji Mim Pil-Fot
DZIAŁANIA NA SZCZEBLU LOKALNYM
e
n
l
ja h ram20)
c
pe tnic –20
s
ie lole 014
n
a
e 2
yd a wi ych (
W an w
i so
Zm nan
fi
EKES info
EDYTORIAL,
Drodzy Czytelnicy!
Zacznijmy od sprawy kluczowej: aktualna polityka
oszczędności nie może pozbawiać nas szansy na stawienie czoła ważnym wyzwaniom.
Zrównoważony wzrost, tworzenie miejsc pracy,
inwestycje oraz innowacje wymagają stabilnego
budżetu na lata 2014–2020.
Tymczasem rzeczywistość jest zupełnie inna.
W ciągu najbliższych siedmiu lat zobowiązania UE nie mogą przekroczyć
960 mld EUR, a faktyczne wydatki realnie wyniosą 908 mld EUR. Jeszcze
nigdy – biorąc pod uwagę wynik gospodarczy – nie przeznaczono na Europę
tak mało środków.
Europejski Komitet
Ekonomiczno-Społeczny
Pomost między Europą a zorganizowanym
społeczeństwem obywatelskim
Wieloletnie ramy finansowe na lata
2014–2020 szansą, której nie można
zaprzepaścić
Jeżeli nie można zwiększyć
budżetu, trzeba go lepiej
wydawać!
Jacek Krawczyk, przewodniczący
Grupy Pracodawców EKES-u
i współsprawozdawca opinii EKES-u
w sprawie budżetu 2014–2020:
Ze względu na to, że dyskusja na
temat budżetu toczyła się w czasie kryzysu i żadna z zainteresowanych stron
nie wyraziła chęci zwiększenia wydatków, ostateczna kwota nie jest zadowalająca. EKES przewidywał taki bieg
Po żmudnych negocjacjach udało się
osiągnąć porozumienie. Było wiele
napięć, całonocnych dyskusji i gier
politycznych, lecz wieloletnie ramy
polityczne na lata 2014–2020 są już
Niemcy, Holandia, Szwecja i Wielka Brytania przesyłają Unii obniżony odsetek
dochodów z podatku VAT. Austrii i Danii przysługuje zryczałtowany rabat. Do
tego dochodzą jeszcze rozmaite wyłączenia: od Lipska po Maderę.
Dlatego popieramy koncepcję nowego systemu finansowania budżetu UE
ze środków własnych.
Obecnie, żeby domknąć budżet, obcina się na przykład środki na fundusz
globalizacji. A przecież z tego funduszu pomoc otrzymują pracownicy, którzy
stracili zatrudnienie z powodu globalnych przesunięć strukturalnych.
Tak nie może być!
José-Manuel Barroso, wygłaszając w Parlamencie Europejskim orędzie
o stanie Unii, słusznie zauważył, że w ciągu tych ośmiu miesięcy, które dzielą
nas od wyborów do Parlamentu Europejskiego, trzeba przywrócić sprawom
europejskim należną im rangę.
A to oznacza także średnioterminowe planowanie finansowe z jasnymi priorytetami: więcej środków na zrównoważony rozwój, wzmocnienie wymiaru
społecznego i przede wszystkim – na walkę z bezrobociem wśród młodych ludzi.
Jak to trafnie ujął Jacek Krawczyk podczas zorganizowanego przez EKES
wysłuchania na temat średnioterminowych ram finansowych na lata 2014–2020,
„chodzi o to, że do realizacji politycznego projektu integracji europejskiej potrzebujemy więcej Europy, a nie mniej”.
Hans-Joachim Wilms
Wiceprzewodniczący EKES-u odpowiedzialny za budżet
Jacek Krawczyk, przewodniczący Grupy Pracodawców
faktem. Nie jest to budżet naszych
marzeń, lecz będziemy musieli się
go trzymać przez następnych 7 lat.
Właśnie na tym powinniśmy się teraz
skoncentrować, gdyż jest to ambitne
zadanie.
wypadków, co podkreślił w przyjętej
w zeszłym roku opinii. Niemniej, skoro
osiągnięto już porozumienie, to teraz
musimy się skupić na jak najskuteczniejszym wykorzystaniu tych środków,
by pobudzać wzrost i zatrudnienie,
a nie tylko pokrywać bieżące wydatki
“
Wydając jedno euro na
szczeblu UE, można osiągnąć więcej, niż czyniąc to na
szczeblu krajowym. Powinniśmy jednak pójść o jeden krok
dalej i w większym stopniu
skoncentrować się na prawdziwych projektach europejskich
o zasięgu międzyregionalnym
i międzynarodowym.
”
i przejadać fundusze. Europejska wartość
dodana jest oczywistym faktem, o czym
świadczą doświadczenia związane
z poprzednimi wieloletnimi ramami
finansowymi. Wydając jedno euro na
szczeblu UE, można osiągnąć więcej, niż
czyniąc to na szczeblu krajowym. Powinniśmy jednak pójść o jeden krok dalej
i w większym stopniu skoncentrować się
na prawdziwych projektach europejskich
o zasięgu międzyregionalnym i międzynarodowym. Niestety, znaczne zmniejszenie środków na instrument „Łącząc
Europę” w ostatecznej wersji wieloletnich ram finansowych rodzi wątpliwości,
czy decydentom w UE faktycznie zależy
na tej szerszej perspektywie.
Nowe wieloletnie ramy finansowe – wyzwanie dla przedsiębiorców i władz lokalnych
Inwestycje w podstawową infrastrukturę mają nadal kluczowe znaczenie dla słabiej rozwiniętych krajów
i regionów, gdyż są warunkiem wstępnym zrównoważonego rozwoju.
>>> s t r. 4
Wieloletnie ramy finansowe na lata 2014–2020 – wynik mało
ambitnego porozumienia, które stawia pod znakiem zapytania
aspiracje Unii Europejskiej wobec wyzwań europejskich
Ostatecznie wynik kompromisu wypracowanego przez instytucje europejskie
urzeczywistnia obawy, które Europejski Komitet Ekonomiczno-Społeczny
wyraził w opinii z dnia 24 maja 2013 r.
Jest to kompromis między dwiema
tendencjami: dążeniem do ograniczenia zobowiązań ciążących na środkach
publicznych państw członkowskich
w związku z kryzysem gospodarczym
i finansowym, a potrzebą zagwarantowania odpowiedniego poziomu środków finansowych, umożliwiającego
Unii Europejskiej podjęcie wyzwań
związanych z kryzysem oraz wynikających z nowego traktatu lizbońskiego
i strategii „Europa 2020”.
Próba sił między Komisją Europejską, Radą i Parlamentem Europejskim
doprowadziła do zawarcia mało ambitnego kompromisu, który stawia pod
znakiem zapytania aspiracje Unii Europejskiej wobec wyzwań europejskich.
Europejski Komitet Ekonomiczno-Społeczny uznał, podobnie jak Parlament
EKES info — Październik 2013/8
© Sebastian Duda
Stefano Palmieri, przewodniczący
Komitetu Sterującego ds. Strategii
„Europa 2020” i sprawozdawca opinii
EKES-u w sprawie budżetu 2014–2020:
Europejski i Komitet Regionów, że
wobec skali wyzwań stojących przed
Unią Europejską dotyczących zapewnienia wzrostu gospodarczego i tworzenia nowych miejsc pracy „zwiększenie
budżetu unijnego wydaje się nie tylko
pożądane, ale wręcz konieczne”. Na
tym trudnym etapie (z punktu widzenia
gospodarczego, społecznego i politycznego) EKES zwrócił się do wszystkich
instytucji europejskich o wystosowanie
do obywateli europejskich zdecydowanego i jasnego przesłania, że w tak
krytycznym momencie „potrzeba nam
więcej, a nie mniej Europy”. Komitet
w swym przesłaniu dał dowód poczucia
odpowiedzialności, podkreślając, jak
ważne jest, by wydatki unijne były realizowane w poszanowaniu odpowiednich
standardów skuteczności i efektywności, a także by uniknąć marnotrawstwa.
“
Straciliśmy doskonałą okazję,
by wieloletnie ramy finansowe
na lata 2014–2020 udoskonalić
nie tylko w kryteriach ilościowych, lecz przede wszystkim
jakościowych.
”
Kompromis, w którym przeważyło
podejście międzyrządowe ocierające
się w pewnym momencie negocjacji
w Radzie o śmieszność, ograniczył
środki pierwotnie zaproponowane
przez Komisję i zdaje się ukierunkowany na jałowe utrzymanie status
quo, np. struktury budżetu. Mamy tu
do czynienia z niepokojącym rozdźwiękiem między wymiarem i jakością
nowych wyzwań stojących przez Unią
Europejską a środkami dostępnymi, by
im stawić czoła. Innymi słowy, jasno
widać dysproporcję między ambicjami
Unii Europejskiej a środkami na ich
urzeczywistnienie.
Uważamy, że straciliśmy doskonałą
okazję, by wieloletnie ramy finansowe
na lata 2014–2020 udoskonalić nie
tylko w kryteriach ilościowych, lecz
przede wszystkim jakościowych. Nie
przyjęto ważnego elementu nowatorskiego, jakim we wniosku Komisji
była propozycja wprowadzenia nowego
systemu zasobów własnych pochodzących z ustanowienia nowego podatku
od wartości dodanej i podatku od
transakcji finansowych. Umożliwiłyby
one umocnienie harmonizacji różnych
systemów krajowych i wyeliminowanie
Stefano Palmieri, przewodniczący
Komitetu Sterującego ds. Strategii
„Europa 2020”
zróżnicowanego systemu zwolnień
i odstępstw. Przyjęcie tej propozycji
umożliwiłoby zapewnienie faktycznej
autonomii finansowej UE dzięki ostatecznemu wycofaniu niezrozumiałej
i niesłusznej zasady „sprawiedliwego
zwrotu”.
Obecnie osiągnięty kompromis jest
zasadniczo niewystarczający i pożądane
jest, by w 2016 r., w ramach klauzuli,
która przewiduje przeprowadzenie
śródokresowej oceny wieloletnich ram
finansowych w latach 2014–2020,
Komisja Europejska wykazała kompetencje i autorytet, by ponownie
otworzyć tę sprawę i zaproponować
rzeczywiste zmiany, które mogłyby
jakościowo i ilościowo udoskonalić
budżet europejski.
3
Budżet pod kątem wzrostu
gospodarczego i solidarności
Pomimo pewnych
kompromisów
i cięć, bardziej
ukierunkowany
budżet unijny
pomoże milionom
Europejczyków –
stwierdza Janusz
Lewandowski,
komisarz ds. programowania finansowego i budżetu.
EKES Info: Jak
dalece jest pan
zadowolony
z ostatecznego kształtu
budżetu na lata
2014–2020?
Kładzie on większy
nacisk na instrumenty
stymulujące wzrost
gospodarczy i zwalczające bezrobocie,
takie jak Inicjatywa
na rzecz zatrudnienia
ludzi młodych i instrument „Łącząc Europę”.
Jestem także zadowolony z tego, że udało
nam się zwiększyć jego
elastyczność.
Jakie są pana zdaniem najważniejsze cechy tego budżetu?
Wiele rodzin europejskich walczy o przetrwanie w tych
czasach kryzysu i wysokiego bezrobocia. Z tego powodu nalegałem podczas
Po pierwsze, cieszę się, że udało
nam się je uprościć. Obecnie prawie
90% środków w budżecie UE pochodzi
z krajowych budżetów państw członkowskich. Nie o to wcale chodziło
założycielom Unii. Z tego względu
Komisja zaproponowała nowe źródła dochodów, takie jak podatek od
transakcji finansowych. Nie chodzi tu
o zwiększenie budżetu UE, lecz raczej
o zmniejszenie wkładu państw członkowskich. Powinniśmy także uprościć
system rabatów, gdyż rozrósł się on tak
znacznie, że bardzo niewiele osób faktycznie go rozumie.
“
”
Obecnie prawie 90% środków w budżecie UE pochodzi
z krajowych budżetów państw
członkowskich. Nie o to
wcale chodziło założycielom
Unii.
oszczędnościowe sprawiają, że rządy
krajowe są – co całkowicie zrozumiałe –
bardzo wyczulone na tę kwestię, nawet
jeśli UE zajmuje się sprawami, którym
budżety krajowe nie mogą podołać.
Naciskamy na reformę całego systemu.
Przed końcem roku powstanie grupa
robocza, która przeanalizuje istniejące możliwości. Do 2020 r.
wpłaty obliczane na podstawie PKB powinny spaść
do 40%.
Czego spodziewa się
pan po przeglądzie
budżetu w 2016 r.?
źródło: PE
„EKES Info”: Co
pan sądzi o ostatecznym porozumieniu w sprawie
wieloletnich ram
finansowych?
Ustalanie siedmioletniego budżetu w czaIwajło Kalfin:
sach oszczędności
Negocjacje były
jest niezwykle trudne,
trudne, ale pozynawet na poziomie
tywne jest to, że
krajowym trudno
choć utrzymalio prognozy. Śródokreśmy finansowe
sowy przegląd wieloletpułapy sugeronich ram finansowych
wane przez Radę, Poseł do PE Alain Lamassoure
umożliwi następnej
to przeprowadziKomisji Europejskiej
liśmy głębokie
i Parlamentowi dostoreformy strukturalne. Najważniejsza
sowanie, w razie potrzeby, budżetu;
jest elastyczność, która oznacza, że piew przeciwnym razie musieliby przyjąć
niądze niewydane w danym roku mogą
go w aktualnej wersji. Zgodnie z zasadą
pozostać w globalnym budżecie i być
demokratyczną, powinni mieć tu
wykorzystane później. W poprzednim
prawo głosu.
budżecie stracono finansowanie o wartości 60 mld EUR.
Czy opinia EKES-u w sprawie
Uzgodniliśmy także, że wydatki
zostaną skoncentrowane wokół najistotniejszych obszarów polityki, takich
jak zatrudnienie młodzieży, stypendia
w ramach programu Erasmus oraz
badania i rozwój, tak by nie odczuto
w tych dziedzinach znacznego spadku
finansowania.
Czy UE powinna dysponować własnymi źródłami
finansowania?
Z ducha Traktatu wynika, że
UE powinna mieć własne zasoby.
Obecnie 80% dochodów pochodzi
z państw członkowskich, a środki
4
W naszej oryginalnej propozycji jeszcze bardziej skupiliśmy się na
polityce na rzecz wzrostu, więc udział
funduszy na rolnictwo byłby mniejszy
niż obecnie. Musimy jednak pamiętać
o tym, że choć rolnictwo jest pierwszą
(i jedyną) polityką, w której UE posiada
wyłączne kompetencje, jego udział
w budżecie UE nieustannie maleje.
Czy uważa pan, że wieloletnie
ramy finansowe zostały wystarczająco zreformowane? Jakie
dziedziny wymagają jeszcze
reformy?
Bardziej elastyczny budżet dla UE
Bułgarski poseł do PE Iwajło Kalfin,
członek Grupy Socjalistów i Demokratów, był jednym ze sprawozdawców
Parlamentu Europejskiego w sprawie
lipcowej rezolucji, w której zatwierdzono z trudem osiągnięty kompromis polityczny między Parlamentem,
Radą i Komisją Europejską
w sprawie wieloletnich
ram finansowych na lata
2014–2020.
Co sądzi pan o uwagach przewodniczącego EKES-u Henri
Malosse’a, że budżet jest wciąż
zbyt skoncentrowany na wspólnej polityce rolnej?
Czy sądzi pan, że
budżet ten może
wspierać innowacje i wzrost gospodarczy w Europie?
Janusz Lewandowski, komisarz
ds. programowania finansowego
i budżetu
Janusz Lewandowski: Oczywiście
nie jest to budżet moich marzeń. Jestem
obecnie bardziej niż kiedykolwiek przekonany, że propozycja Komisji była
tym, czego Europa potrzebowała na
najbliższe siedem lat. Jednak zasadą jest
doprowadzenie do zawarcia kompromisu. Mimo wszystko jednak następne
ramy finansowe pozwolą UE przyjść
z pomocą milionom Europejczykom.
negocjacji, by mimo ogólnych cięć
zwiększyć te fundusze UE, które generują wzrost i innowacje. Cieszę się, że
nam się to udało.
budżetu UE przyjęta w maju
2012 r. była użyteczna dla
posłów do PE?
W trakcie negocjacji Parlament
prowadził aktywne konsultacje
z innymi zainteresowanymi stronami. EKES oraz Komitet Regionów odegrały tu ważną rolę. Budżet
europejski to narzędzie inwestycyjne
i jako taki ma kluczowe znaczenie dla
firm i przemysłu w całej UE. Choć
nie udało nam się zwiększyć budżetu,
porozumienie w znacznym stopniu
odzwierciedla stanowisko zawarte
w opinii EKES-u. Opinia pozwoliła
nam wywrzeć dodatkowy nacisk na
państwa członkowskie.
C iąg dal s z y ze s t r. 3
W i e l o l e t n i e r a my f i n a n s owe n a l at a 2014 –2020 s z a n s ą ,
k tó r e j n i e m oż n a z a p r ze p a ś c ić
Jednocześnie Fundusz Spójności musi
zostać w większym stopniu ukierunkowany na badania i rozwój. Jest to
niezwykła szansa dla przedsiębiorstw.
Inwestowanie w badania jest zgodne
z założeniami strategii „Europa 2020”
i ma decydujący wpływ na wzrost konkurencyjności na światowych rynkach.
Słynny hiszpański autor „Don
Kichota” Miguel de Cervantes powiedział niegdyś: „Zadowolenia z bogactwa
nie czerpie się z samego faktu posiadania czy rozrzutnego wydawania, lecz
z jego mądrego wykorzystania”. Choć
sentencja ta pochodzi sprzed ponad 400
lat, należałoby ją dzisiaj zastosować.
Lepsze zarządzanie, większa
przejrzystość
Przejrzysty budżet, którym się dobrze
zarządza, wydaje się oczywistością. Jednak fakt, że przez 18 kolejnych lat Trybunał Obrachunkowy odrzucał rachunki
UE, jasno pokazuje, że Unia musi poprawić sposób wydatkowania pieniędzy.
Pierwszym krokiem we właściwym
kierunku było uproszczenie struktury
budżetu. Nadszedł czas, by zapewnić
beneficjentom prostsze i jaśniejsze procedury. Często spotykam innych przedsiębiorców, którzy skarżą się na sposób
rozliczania funduszy UE. Zamiast koncentrować się na prowadzeniu interesów
borykają się z nadmierną biurokracją.
Wydatki UE: fakty i mity
Budżet UE jest duży, nieustannie
rośnie i służy do wspierania niewydajnych gospodarstw rolnych – to tylko
niektóre mity i przerysowania, jakie
narosły wokół unijnych wieloletnich
ram finansowych. Kolejne ramy finansowe wkrótce zaczną obowiązywać,
jest to zatem odpowiedni moment, by
sprostować pewne opinie.
Ten długoterminowy program
ustala finansowanie wdrażania polityki
UE w okresie 2014–2020 we wszystkich
obszarach: od rolnictwa i badań naukowych po wspieranie biedniejszych
regionów i stosunki zewnętrzne.
Wbrew obiegowym opiniom budżet
UE nie jest dziełem eurokratów. Komisja Europejska przedstawia wstępny
projekt, ale negocjacje w sprawie wieloletnich ram finansowych prowadzone
są przez demokratycznie wybranych
posłów do Parlamentu Europejskiego
i Radę zgodnie z jasną i przejrzystą
procedurą. Wszystko uzgadniane jest
wspólnie przez obie strony. Wszyscy
obywatele UE mają dostęp do odpowiednich dokumentów
i mogą śledzić
dyskusje
w internecie.
Zacznijmy od mitu dotyczącego
wysokości budżetu: wydatki rządów
27 państw członkowskich przewyższają niemal 50-krotnie budżet UE!
W 2010 r. każdy obywatel płacił średnio 67 centów dziennie na finansowanie rocznego budżetu, co według
Komisji jest niewielkim wydatkiem
wobec ogromnych korzyści, jakie UE
przynosi obywatelom.
“
Negocjacje w sprawie wieloletnich ram finansowych
prowadzone są przez demokratycznie wybranych posłów
do Parlamentu Europejskiego
i Radę zgodnie z jasną i przejrzystą procedurą.
”
Wbrew różnym doniesieniom
wzrost wieloletnich ram finansowych nie wymyka się spod kontroli.
W latach 2000–2010 budżety krajowe
wzrosły w UE o 62%, a budżet UE –
tylko o 37%. Kolejny budżet
odpowiada mniej
więcej 1% PKB
Unii Europejskiej,
a jed-
“
Często spotykam innych
przedsiębiorców, którzy skarżą
się na sposób rozliczania funduszy UE. Zamiast koncentrować się na prowadzeniu
interesów borykają się z nadmierną biurokracją. To się musi
zmienić!
”
Wielu z nich jest tak zmęczonych procedurami, że postanowili w przyszłości
nie ubiegać się o środki UE. To się musi
zmienić! Fundusze UE mają ożywiać
wzrost, a nie zmuszać przedsiębiorców
do zmagania się ze skomplikowaną i bezużyteczną dokumentacją.
Wieloletnie ramy finansowe na lata
2014–2020 muszą zyskać wiarygodność
w oczach europejskiego społeczeństwa.
Najlepszym sposobem osiągnięcia
tego celu nie są deklaracje polityków,
lecz wymierne efekty: projekty, które
wnoszą wartość dodaną do gospodarki i tworzą miejsca pracy. Analiza
wydatkowanych środków nie powinna
się kończyć na rachunkowości. Jest to
lekcja na przyszłość, gdyż następne wieloletnie ramy finansowe są wyzwaniem,
o którym powinniśmy zacząć myśleć
już teraz.
“ ”
Wbrew obiegowym opiniom budżet UE nie jest dziełem eurokratów.
nocześnie pozwala osiągnąć konkretne
wyniki. Finansowanie na poziomie
UE gwarantuje większą rentowność
inwestycji.
Pieniądze nie są też marnowane na
niewyobrażalnie wysokie pensje pracowników UE lub na stosy nadwyżek
produkcyjnych gospodarstw rolnych.
Ponad 94% budżetu wraca do państw
członkowskich, by pomagać obywatelom, wspierać wzrost i zatrudnienie,
zwalczać przestępczość transgraniczną
i podejmować inne wyzwania dotyczące nas wszystkich.
Aby zapobiec groźbie poważnych
cięć w żywotnych programach unijnych, Parlament wniósł, by w następnym okresie finansowania, w latach
2014–2015, przeznaczono dodatkowe
środki na zatrudnienie młodzieży, program Erasmus (zwłaszcza na przyuczanie do zawodu), badania i innowacje
oraz MŚP.
Komisja Europejska nigdy nie
wysuwała propozycji w sprawie „bezpośredniego podatku unijnego” na
finansowanie wieloletnich ram finansowych. Ściąganie podatków pozostaje
w gestii państw członkowskich. „Komisja nie będzie poborcą podatkowym”,
jak podkreślono na stronie internetowej opracowanej, by obalić liczne mity
dotyczące budżetu.
EKES info — Październik 2013/8
Przedstawicielki organizacji
kobiet z regionu Morza
Śródziemnego na sesji
plenarnej EKES-u
„Zarówno prawne uznanie
równości praw kobiet, jak i ich
faktyczna ekonomiczna niezależność są dwoma zasadniczymi
filarami ich wolności.
Trzeba zapewnić przestrzeganie międzynarodowych
praw kobiet, tworzyć ośrodki
dla kobiet, które są ofiarami
przemocy, propagować udział
kobiet w procesie decyzyjnym
oraz ułatwiać kobietom dostęp
do kredytów, aby umożliwić im
działalność gospodarczą”.
Jamal Hermes Gibril, przewodnicząca Libańskiej Rady Kobiet,
Esther Fouchier, przewodnicząca
Śródziemnomorskiego Forum Kobiet,
i Salwa Kennou Sebei, przewodnicząca
Tunezyjskiego Stowarzyszenia Kobiet
na rzecz Badań i Rozwoju (AFTURD),
wzięły udział w debacie i przy tej okazji
dały świadectwo sytuacji i rozmawiały
o niej z członkami EKES-u.
EKES na podstawie wniosków z tej
debaty przygotuje konkretne propozycje dotyczące propagowania tych praw
z punktu widzenia społeczeństwa obywatelskiego. W ubiegłym roku EKES
wielokrotnie zwracał uwagę na rażące
nierówności w traktowaniu kobiet
i mężczyzn w regionie Morza Śródziemnego oraz łamanie podstawowych praw
kobiet. Szczególnie alarmował m.in.
z powodu przemocy wobec kobiet,
Jamal Hermes Ghibril, przewodnicząca
Libańskiej Rady Kobiet
„Kobiety w tej części świata od
dawna są spychane na margines
i cierpią z powodu dyskryminacji. Niestety wydarzenia arabskiej
wiosny niewiele tu zmieniły. We
wszystkich tych krajach panuje
chaos, a kobiety płacą za to najwyższą cenę. Zachód, śledząc rozwój sytuacji w naszym regionie,
nie spodziewał się, że doprowadzi to do przemocy, gwałtów oraz
terroryzowania kobiet w życiu
publicznym... To oznacza także,
że jego polityka nie pomogła,
a może nawet wręcz okazała się
zupełną porażką.
Rządy krajowe i UE muszą
wspólnie działać, by to zmienić. Mamy już dość zawiedzionych nadziei, połamanych kości
i złamanych serc. Czas, by społeczność międzynarodowa rozmawiała z nami, a nie za nas”.
zniechęcania ich do udziału w życiu
publicznym, z powodu dysproporcji
w zarobkach i jakości zatrudnienia itp.
Zdaniem EKES-u istnieje realne ryzyko
szybkiego i diametralnego pogorszenia
sytuacji kobiet i ich praw w tym regionie. (ail)
Zgromadzeni w ubiegłym miesiącu
w Pradze członkowie komisji CCMI
i zainteresowane podmioty zaapelowali
o dalsze wsparcie dla 4 tysięcy europejskich browarów, by sektor ten mógł
w pełni zrealizować swój potencjał
wzrostu. UE jest jednym ze światowych potentatów piwowarskich, ale
ten sektor również odczuł skutki recesji gospodarczej i znaczącego spadku
konsumpcji. Europejskie browary już
teraz spełniają cele UE dotyczące rozwijania inteligentnej i trwałej gospodarki
sprzyjającej włączeniu społecznemu.
W każdym kraju UE istnieją browary,
które tym samym wspierają ponad 2
miliony miejsc pracy w obrębie całego
łańcucha wartości. Niezbędne jest
jednak stworzenie zrównoważonego
otoczenia regulacyjnego i fiskalnego,
© Toniflap
odbyła się debata z udziałem przedstawicielek organizacji kobiet z Tunezji,
Libanu i innych krajów basenu Morza
Śródziemnego na temat ekonomicznej i społecznej sytuacji kobiet w tym
regionie.
Można stwierdzić, że w wyniku
sytuacji zaistniałej w krajach takich jak
Egipt, Tunezja i Syria przestrzeganie
praw kobiet uległo wyraźnemu pogorszeniu. Jest to tym bardziej paradoksalne, że kobiety stały na pierwszej linii
arabskiej wiosny. Każde pogwałcenie
praw kobiet jest pogwałceniem praw
człowieka. EKES, jako głos europejskiego społeczeństwa obywatelskiego,
nie może przejść obojętnie obok tak
niepokojącego rozwoju sytuacji w tym
regionie – i to nie tylko w przypadku
kobiet, ale i całego społeczeństwa
obywatelskiego.
Esther Fouchier, założycielka
Śródziemnomorskiego Forum Kobiet
Przewodzenie poprzez przykład: europejski sektor
piwowarski spełnia cele strategii „Europa 2020”
jeśli praca w tej branży ma nadal być
atrakcyjna dla młodych ludzi i jeśli
sektor ten ma w dalszym ciągu wspierać badania naukowe i innowacje
oraz odgrywać wiodącą rolę w promowaniu odpowiedzialnych postaw
konsumenckich. (pl)
Rusza nowy cykl filmowy przygotowany przez Departament
Komunikacji
Nowe narzędzia informatyczne dają
nowe możliwości informowania
o EKES-ie i jego działaniach. Podczas
wrześniowej sesji plenarnej ruszył innowacyjny internetowy projekt pilotażowy Departamentu Komunikacji. Ma
on popularyzować opinie EKES-u za
pomocą jednominutowych prezentacji wideo.
tekstów prawnych przedstawionych na
sesji plenarnej.
Co dalej? Kolejne wideoklipy pojawią się w sieci przy okazji październikowej sesji plenarnej.
Bezpośrednio po zakończeniu głosowania na stronach internetowych
EKES-u opublikowano dwa wideoklipy:
„Przegląd dyrektywy o bezpieczeństwie
jądrowym” oraz „W kierunku skoordynowanych działań europejskich na
rzecz zapobiegania ubóstwu energetycznemu i zwalczania go”. Była to
okazja dla sprawozdawców i współsprawozdawców do publicznego wystąpienia z krótkim, osobistym wyjaśnieniem
© wellphoto
Po ministerialnej konferencji dotyczącej spraw kobiet, zorganizowanej 12
września w Paryżu przez Unię dla Śródziemnomorza, w dniu 18 września na
sesji plenarnej Europejskiego Komitetu
Ekonomiczno-Społecznego (EKES-u)
W SKRÓCIE
SESJA PLENARNA W PIGUŁCE
EKES wypowiada się na temat dylematu „żywność czy
paliwo”
Ponad 50 mln osób w Europie cierpi z powodu ubóstwa energetycznego. Ceny energii elektrycznej, gazu, benzyny i innych paliw
szybko rosną i coraz więcej osób ma trudności z opłaceniem rachunków za energię lub ma ograniczony dostęp do energii ze względu na
niskie dochody. Kryzys gospodarczy jeszcze pogorszył ich sytuację.
„Wobec tego istotnego wyzwania politycznego EKES apeluje
do UE o podjęcie zobowiązania
na rzecz bezpieczeństwa energetycznego i solidarności energetycznej” – oznajmił Bernardo
Hernández Bataller (Grupa
Innych Podmiotów, Hiszpania),
Bernardo Hernández Bataller,
współsprawozdawca opinii pt.
członek EKES-u
„W kierunku skoordynowanych działań europejskich na
rzecz zapobiegania ubóstwu
energetycznemu i zwalczania
go”. Ostatecznym celem jest
opracowanie europejskiej polityki mającej na celu zapewnienie powszechnego dostępu do
energii, która zdaniem EKES-u
Pierre-Jean Coulon, członek
jest niezbędnym wspólnym
EKES-u
dobrem. Jak zaznaczył sprawozdawca opinii Pierre-Jean
Coulon (Grupa Pracowników, Francja), brak dostępu do energii
ma dramatyczne konsekwencje. „Ubóstwo energetyczne zabija –
zarówno fizycznie, jak i społecznie” – stwierdził. EKES apeluje
o opracowanie europejskich wskaźników i danych statystycznych
dotyczących ubóstwa energetycznego, aby lepiej rozpoznać ten
problem na szczeblu europejskim. Wskaźniki te służyłyby państwom członkowskim jako parametry do zdefiniowania ubóstwa
energetycznego w sposób należycie uwzględniający ich krajową
specyfikę. (nr)
W przyjętej na wrześniowej sesji plenarnej opinii z inicjatywy
własnej w sprawie
bezpieczeństwa żywnościowego i bioenergii, opracowanej przez
Franca Chiriaco (Grupa
Pracowników, Włochy)
Europejski Komitet Ekonomiczno-Społeczny
stwierdził, że bezpieczeństwo żywnościowe
musi znaleźć się w centrum polityki UE jako
warunek wstępny strategii na rzecz światowego bezpieczeństwa.
W debacie „żywność
a paliwo” EKES opowiada się za priorytetowym traktowaniem bezpieczeństwa żywnościowego, ochrony
gruntów i konkurencyjności rolnictwa europejskiego.
EKES info — Październik 2013/8
© Gts
EKES apeluje o opracowanie europejskich wskaźników ubóstwa energetycznego
EKES uważa, że produkcja biopaliw powinna podlegać ocenie
skutków z udziałem społeczności lokalnej i z uwzględnieniem
prawa do pożywienia. Dlatego Komitet zasugerował stworzenie
ogólnounijnych wskaźników umożliwiających państwom członkowskim mierzenie wpływu projektów biopaliwowych na bezpieczeństwo żywnościowe na poziomie krajowym.
EKES popiera wprawdzie wolę Komisji, by propagować
„zaawansowane” biopaliwa, ostrzega jednak, że produkcja biopaliw „drugiej generacji” z użyciem wody i słomy może się w istocie
przyczynić do wzrostu emisji CO2. (nr)
Odpady z tworzyw sztucznych
Odpady z plastiku to problem globalny, który dotyczy obszarów
lądowych Ziemi, a zwłaszcza jej mórz. W niedawno przyjętej opinii na ten temat EKES wezwał do zrównoważonej i realistycznej
z punktu widzenia ekonomicznego strategii unijnej, która obejmowałaby cały cykl życia wyrobów z tworzyw sztucznych. Celem
byłoby zmniejszenie ilości tych odpadów oraz ich obróbka i recykling. „To nie tworzywa sztuczne same w sobie stanowią problem,
lecz raczej pozbywanie się ich. Składowanie jest najgorszą opcją.
Unijne przepisy dotyczące zrównoważonej gospodarki odpadami
trzeba lepiej wdrażać w całej Europie” – twierdzi członek EKES-u
i sprawozdawca opinii na temat odpadów z tworzyw sztucznych
Josef Zbořil (Grupa Pracodawców, Republika Czeska).
Szeroki asortyment dostępnych obecnie tworzyw sztucznych
powoduje, że ich recykling jest olbrzymim wyzwaniem. Niektóre
z nich można spalać, inne (np. PCV) przy spalaniu mogą uwalniać
substancje toksyczne. Chcąc zmniejszyć ciężar opakowań z tworzyw
sztucznych, producenci zaczęli łączyć różne rodzaje tych tworzyw
z innymi materiałami, co sprawia, że większości z nich nie można
poddać recyklingowi. Zdaniem EKES-u
„projektowanie z myślą o recyklingu”
powinno przeważać nad kwestiami wagi, a nowe technologie
sortowania byłyby korzystną
inwestycją. (ail)
Josef Zbořil, członek EKES-u
5
„Dla mnie Europa to przygoda”
Béatrice Ouin, francuska członkini
Grupy Pracowników, dołączyła właśnie
do grona redaktorów biuletynu „EKES
Info”. W redakcji, oprócz reprezentowania członków, będzie udzielać rad
dotyczących treści, formatu i struktury
publikacji. Z okazji pierwszego przygotowanego z udziałem Béatrice Ouin
wydania „EKES Info” wiceprzewodnicząca EKES-u ds. komunikacji Jane
Morris zapytała ją o to, co ją inspiruje
do działania.
Jane Morrice: Podjęła się pani
zadania współredagowania
„EKES Info” w trudnej chwili dla
europejskiej integracji. Jakie
są pani zdaniem najważniejsze
wyzwania, przed którymi UE
stanie w przyszłości?
Béatrice Ouin: To prawda, są to
ciężkie czasy dla integracji europejskiej. Ale nie narzekajmy. Zajmijmy się
problemami w dłuższej perspektywie.
Na oczach naszego pokolenia zachodzą niewiarygodne zmiany. Zdaniem
francuskiego filozofa Michela Serresa
w historii ludzkości można odnotować trzy duże przeobrażenia: przejście
z języka mówionego na język pisany,
a następnie z pisma na druk i wreszcie
pojawienie się internetu. Ten ostatni
z jednej strony zmienił stosunki między
młodzieżą a osobami starszymi, między obywatelami i reprezentującymi
ich politykami czy między mediami
i ich użytkownikami, a z drugiej strony
umożliwił wszystkim dostęp do wiedzy
i połączył on-line osoby najbardziej
uzdolnione. I choć to wszystko dzieje
się na naszych oczach, my dalej nie
wiemy, jak się skończy! A to przecież
nie jedyna ważna, mająca na nas wpływ
przemiana. Potrzeba było 40 tys. lat, by
liczba ludności na świecie osiągnęła 1
miliard, tymczasem przez ostatnie 150
lat liczba ta wzrosła do 8 miliardów!
“
Komitet odzwierciedla europejską koncepcję demokracji.
Demokracji, w której obywatel
nie istnieje jedynie w chwili,
kiedy oddaje głos na partię
polityczną, lecz również wtedy,
gdy angażuje się w obronę
swoich interesów lub opinii
w organizacjach społeczeństwa
obywatelskiego.
”
Trzecia zmiana wynika z faktu, że po
raz pierwszy znajdujemy się w sytuacji, w której Ziemia została już zbadana i gdy zrozumiano, że jej zasoby
są ograniczone. Do tych trzech zmian –
związanych z internetem, demografią
i zasobami – należy oczywiście dodać
globalizację i globalne ocieplenie,
chociaż to tematy, o których wszędzie
jest głośno. A gdzie w tym wszystkim
miejsce dla Europy? Dla mnie Europa
Od kiedy odnowiono w kwietniu mandat EKES-owskiego Komitetu
Monitorującego ds. Euromedu, jego członkowie intensywnie starają
się zacieśnić kontakty ze zdynamizowaną Unią dla Śródziemnomorza. W miarę powstawania nowych projektów i organizowania
ministerialnych konferencji w ramach tej nowej formy współpracy
w obszarze eurośródziemnomorskim rodzi się pytanie na temat roli,
jaką społeczeństwo obywatelskie mogłoby w niej odgrywać. Należy
wszakże pamiętać, że podczas arabskiej wiosny społeczeństwo obywatelskie stanęło na pierwszej linii wydarzeń.
Szukający odpowiedzi na to pytanie członkowie Komitetu
Monitorującego ds. Euromedu mają nadzieję znaleźć je podczas tegorocznego Eurośródziemnomorskiego Szczytu Rad Społeczno-Gospodarczych, który zostanie zorganizowany w Barcelonie
w dniach 11 i 12 listopada we współpracy z sekretariatem Unii dla
Śródziemnomorza. EKES i jego partnerzy będą szukali sposobu
włączenia społeczeństwa obywatelskiego w prace Unii dla Śródziemnomorza. Będą także dążyć do tego, by jak najszersza grupa
zainteresowanych podmiotów brała w nich udział. Chodzi o to, by
zwiększyć legitymizację współpracy w ramach Unii dla Śródziemnomorza, która do tej pory miała głównie międzyrządowy charakter. (gh)
Współautorzy niniejszego
wydania:
Alejandro Izquierdo Lopez (ail)
Andreas Versmann (av)
Angeliki Karampourouni (ak)
Guy Harrison (gh)
Leszek Jarosz (lj)
Luca Venerando Giuffrida (lvg)
Nele Rissmann (nr)
Nuno Quental (nq)
Pol Liemans (pl)
Już od samego początku
pani członkostwa w EKES-ie –
od 2006 r. – podjęła
się pani bardzo wielu
zadań. Udziela się pani
Béatrice Ouin, nowo powołana
przedstawicielka członków EKES-u
w komitecie redakcyjnym „EKES Info”
w Grupie Pracowników, Sekcji
Zatrudnienia, Spraw Społecznych i Obywatelstwa i Sekcji
Stosunków Zewnętrznych
oraz w Zespole ds. Komunikacji. Co daje pani największą
satysfakcję?
Być może panią zaskoczę, ale najbardziej interesują mnie członkowie – ich różnorodność i to, w jaki
sposób mówią o swoim kraju, jego
tradycjach czy kulturze, a także o własnej karierze zawodowej. Komitet to
również miejsce, gdzie miałam okazję
In Memoriam
Marzena Mendza
Drozd
Z wielkim żalem i smutkiem przyjęliśmy wiadomość o przedwczesnej
śmierci naszego wielce
cenionego kolegi
Dušana Barčika. Jego
rodzinie i przyjaciołom
składamy najgłębsze
kondolencje.
Z głębokim żalem
przyjęliśmy wiadomość o przedwczesnej śmierci Marzeny
Mendzy-Drozd.
Marzena Mendza-Drozd została
członkinią EuropejDušan Barčik był
skiego Komitetu Ekoczłonkiem EKES-u
nomiczno-Społecznego
od września 2010 r.
w 2004 r., kiedy Polska
Był bardzo aktywnym
przystąpiła do Unii
i sumiennym pracowEuropejskiej. OdważCzłonkowie EKES-u minutą ciszy uczcili
nikiem i mocno anganie i niestrudzenie
pamięć swoich zmarłych kolegów
żował się w działalność
robiła wszystko co w jej
Komitetu. Na Słowamocy, by społeczeństwo
cji sprawował funkcję
obywatelskie zyskało
przewodniczącego Słowackiego Związku
na znaczeniu, a jego głos został wysłuchany.
Zawodowego (IOZ), należał także do kierowW Polsce aktywnie działała w wielu organinictwa Konfederacji Związków Zawodowych
zacjach pozarządowych, podejmując wysiłki
Republiki Słowackiej (KOZ SR).
na rzecz przyjęcia przepisów umożliwiających
społeczeństwu obywatelskiemu odgrywanie
Będziemy zawsze dobrze wspominać jego
w pełni jego najważniejszej roli, a mianowicie
dokonania. Wiele czasu zajmie nam pogorozliczania władz.
dzenie się z faktem, że straciliśmy człowieka,
który był zawsze gotów walczyć w imieniu
Straciliśmy zaangażowaną Europejkę i zdeinnych, zwłaszcza znajdujących się w słabcydowaną orędowniczkę społeczeństwa obyszym położeniu.
watelskiego.
EKES info
Béatrice Ouin – przedstawicielka członków EKES-u
w komitecie redakcyjnym (Grupa Pracowników, FR)
Maciej Bury (mb)
Moim zdaniem Komitet odzwierciedla europejską koncepcję demokracji. Demokracji, w której obywatel nie
istnieje jedynie w chwili, kiedy oddaje
głos na partię polityczną, lecz również
wtedy, gdy angażuje się w obronę swoich interesów lub opinii w organizacjach społeczeństwa obywatelskiego
i związkach zawodowych, a także
w stowarzyszeniach pracodawców,
konsumentów czy ekologów. Promowanie Komitetu powinno polegać
na wyjaśnianiu w naszych krajach, że
osoby, które angażują się w poprawę
ich warunków życia i pracy, są reprezentowane i słuchane oraz że zasięga
się ich opinii. Dlatego uważam, że
członkowie powinni spędzać tyle samo
czasu na wyjaśnianiu u siebie, co robią
w Brukseli, ile w samej Brukseli, gdzie
przekazują opinie swoich organizacji
Komisji, Radzie i Parlamentowi.
Dušan Barčik
Eurośródziemnomorski Szczyt
Rad Społeczno-Gospodarczych
2013 okazją do zwiększenia roli
społeczeństwa obywatelskiego
w Unii dla Śródziemnomorza
przedyskutować ważne dla mnie zagadnienia: lepszą komunikację na temat
Europy, kwestię wydostania z szarej
strefy osób pracujących w gospodarstwach domowych oraz powiązań
między równym traktowaniem kobiet
i mężczyzn a wzrostem gospodarczym.
Opinie na ten temat, a także w wielu
innych kwestiach pomogły mi skuteczniej przekazywać informacje. Dzięki
temu są one – z uwzględnieniem
swojej różnorodności – bardziej zrozumiałe. Członkostwo w Komitecie to
wielka szansa! Teraz lepiej rozumiem,
jak działa Europa i jej procesy decyzyjne, i pragnę dzielić się swoją wiedzą
z innymi.
Czy uważa pani, że EKES może
stawić czoła tym wyzwaniom?
In Memoriam
WKRÓTCE W EKES-IE
Redaktor naczelny:
to przygoda. W świecie, gdzie wszystko
zostało już odkryte, współcześni śmiałkowie to osoby pragnące zbudować
unię z państw, które w swej tysiącletniej
historii głównie toczyły ze sobą wojny.
Należy stawić czoła temu wyzwaniu nie
tylko z pasją, lecz również z cierpliwością! I trzeba bardzo dużo o nim mówić.
„EKES Info” ukazuje się dziewięć razy do roku podczas sesji plenarnych Komitetu.
Drukowane egzemplarze „EKES Info” po angielsku, francusku i niemiecku otrzymać można
bezpłatnie w serwisie prasowym EKES-u.
Adres:
Wersja elektroniczna niniejszego biuletynu w 23 językach w formacie PDF jest dostępna na stronie
internetowej EKES-u http://www.eesc.europa.eu/?i=portal.en.eesc-info.
Europejski Komitet Ekonomiczno-Społeczny
Budynek im. Jacques’a Delorsa, rue Belliard
99, 1040 Bruksela, Belgia
tel. (+32 2) 546 94 76
faks: (+32 2) 546 97 64
e-mail: [email protected]
internet: http://www.eesc.europa.eu/
Oczywiście, że nie! Takie jest życie.
Chociaż wyjście na ulicę w roku ’68
i później (nadal uczestniczę w demonstracjach) nauczyło mnie nie brać sobie
zaszczytów zbytnio do serca. Jestem
wdzięczna za to wyróżnienie, ale nie
zapominam o czynniku szczęścia, tak
ważnym, kiedy trzeba wybrać jedną
osobę z grona ludzi zasługujących na
nagrodę.
Mianowanie Nicolasa
Alexopoulosa na
p.o. sekretarza
generalnego
W następstwie wygaśnięcia mandatu sekretarza generalnego Martina
Westlake’a p.o. sekretarzem generalnym Komitetu mianowano Nicolasa
Alexopoulosa.
W wyniku decyzji podjętej przez
Prezydium, które odpowiada za koordynację działalności Komitetu, Nicolas Alexopoulos przejął obowiązki 1
października. Były zastępca sekretarza generalnego Nicolas Alexopoulos
będzie pełnił nową funkcję do czasu
mianowania nowego sekretarza generalnego. Procedura rekrutacji jest już
w toku. (mb)
„EKES info” w 23 językach: http://www.eesc.europa.eu/?i=portal.en.eesc-info
Ogólna koordynacja:
Agata Berdys
W 2011 r. została pani
odznaczona Legią Honorową, najwyższym wyróżnieniem, jakie można przyznać
francuskiemu obywatelowi.
Czy w 1968 r., kiedy jako
nastolatka uczestniczyła pani
w paryskich demonstracjach,
przeszło pani przez głowę, że
pewnego dnia otrzyma takie
wyróżnienie?
„EKES Info” nie stanowi oficjalnego zapisu prac EKES-u. Po informacje tego typu należy sięgać do
Dziennika Urzędowego Unii Europejskiej i innych publikacji Komitetu.
Powielanie naszych materiałów – z podaniem źródła „EKES Info” – jest dozwolone (prosimy
o przekazanie jednego egzemplarza redaktorowi naczelnemu).
Nakład: 12 310 egz.
Następny numer ukaże się w grudniu 2013 r.
Październik 2013/8
QE-AA-13-008-PL-N
ROZMOWY W EKES-IE