4obowiązki etyczne
Transkrypt
4obowiązki etyczne
PODSTAWOWE OBOWIĄZKI ETYCZNE W OBSZARZE TURYSTYKI [email protected] www.bortkiewicz.org OBOWIĄZKI ETYCZNE TURYSTY WOBEC SAMEGO SIEBIE OBOWIĄZKI ETYCZNE TURYSTY WOBEC SAMEGO SIEBIE ŚWIADOMIE POZNAWAĆ jednym z podstawowych obowiązków moralnych człowieka jest poznawanie i coraz lepsze rozumienie otaczającego świata i siebie przebywając w określonych miejscach — turysta ma (mniejszą lub większą) możliwość poznania mieszkańców, ich zwyczajów i kultury, a także osobliwości przyrody. OBOWIĄZKI ETYCZNE TURYSTY WOBEC SAMEGO SIEBIE ŚWIADOMIE POZNAWAĆ możliwie najlepsze wykorzystanie tej szansy staje się obowiązkiem moralnym turysty wybrać najważniejsze, zrozumieć to, co się poznaje zrozumieć sposób myślenia mieszkańców odwiedzanych terenów, ich system wartości, to co stanowi dla nich Sacrum, ich normy moralne i obyczaje to, co odmienne od naszych przekonań, czy zwyczajów, ale i to, co podobne, może nawet identyczne, chociaż w inną ujęte formę. świadomie dokonywać wyboru tego, co chcemy przede wszystkim poznać, zrozumieć, nie kierując się jedynie sugestią treści przewodników OBOWIĄZKI ETYCZNE TURYSTY WOBEC SAMEGO SIEBIE ŚWIADOMIE POZNAWAĆ wysiłek poznania i zrozumienia można traktować jako obowiązek etyczny odpowiednie i wcześniejsze przygotowanie = wcześniejsza wstępna wiedza o regionie czy kraju, do którego się udajemy. OBOWIĄZKI ETYCZNE TURYSTY WOBEC SAMEGO SIEBIE ŚWIADOMIE POZNAWAĆ turysta może wiele nauczyć się od ludności miejscowej, może i powinien uważnie słuchać i obserwować zapoznać się lokalnymi zwyczajami wykorzystać możliwość dialogu z mieszkańcami terenów odwiedzanych OBOWIĄZKI ETYCZNE TURYSTY WOBEC SAMEGO SIEBIE ŚWIADOMIE POZNAWAĆ Wyjazd turystyczny – wypoczynkowy/pielgrzymkowy = okazja do głębszej refleksji, do kontemplacji nawet człowiek wierzący będzie próbował - dostrzec oblicze Boga lepsze poznanie samego siebie „odkrycie samego siebie” OBOWIĄZKI ETYCZNE TURYSTY WOBEC SAMEGO SIEBIE WŁAŚCIWIE KORZYSTAĆ Z WOLNOŚCI wyjazd turystyczny - kojarzony z pewnego rodzaju wolnością od reguł życia codziennego i od kontroli, jakiej jesteśmy poddawani, w miejscu stałego zamieszkania Z tej wolności można korzystać do pewnych granic - pozostawać wiernym swoim wartościom; „wewnątrz — sterowność” w sposób niemal nieograniczony = wolność „od” „zewnątrz — sterowność” Por. poczucie zwolnienia od obowiązku wierności w stosunku do najbliższych OBOWIĄZKI ETYCZNE TURYSTY WOBEC SAMEGO SIEBIE WŁAŚCIWIE KORZYSTAĆ Z WOLNOŚCI turystyka „seksualna” - szczególnie tragiczna w przypadku seksualnego wykorzystania dzieci tzw. „turystyka aborcyjna” turysta – jest w trakcie wyjazdu postrzegany przez mieszkańców, a także przez towarzyszy podróży jako „reprezentant” określonego narodu na podstawie jego zachowania często urabia się opinię o całym narodzie „Pijany jak Polak” odpowiedzialność za to, jaki pozostawimy obraz Polaka OBOWIĄZKI ETYCZNE TURYSTY WOBEC SAMEGO SIEBIE ROZUMNIE WYPOCZYWAĆ Wyjazd turystyczny regeneracja sił fizycznych i psychicznych, poprawie stanu zdrowia wykorzystanie tego w sposób właściwy Por. turysta w wyniku określonego trybu życia, nie tylko nie odpoczywa, ale jest bardziej zmęczony niż przed urlopem J. Krippendorf (1984) przypadki „choroby urlopowej”, którą trzeba leczyć w trakcie całego roku pracy, aby wypocząć przed trudami następnego urlopu OBOWIĄZKI ETYCZNE TURYSTY WOBEC SAMEGO SIEBIE WZMACNIAĆ WIĘZI RODZINNE wyjazdy urlopowe są bardzo często- wyjazdami rodzinnymi taki rodzinny wyjazd stanowi znakomitą okazję do większej integracji rodziny bywa bowiem i tak, że każdy z członków wspólnie wyjeżdżającej rodziny, spędzając czas oddzielnie spotykają się ewentualnie przy posiłkach, czy dopiero wieczorem = marnowanie okazji „patologicznym” przypadkiem - doprowadzanie do konfliktów z powodów błahych OBOWIĄZKI ETYCZNE TURYSTY WOBEC SAMEGO SIEBIE PRACOWAĆ TWÓRCZO wyjazd okazją nie tylko do wypoczynku w wielu przypadkach - zwłaszcza w odniesieniu do ludzi wykonujących tzw. „pracę twórczą” – wyjazd stanowić może doskonałą okazję do pracy twórczej obowiązek etyczny wykorzystania, nie zmarnowania tej okazji OBOWIĄZKI ETYCZNE TURYSTY WOBEC MIESZKAŃCÓW OBOWIĄZKI ETYCZNE TURYSTY WOBEC MIESZKAŃCÓW DAWAĆ ŚWIADECTWO turysta jest przez mieszkańców, zwłaszcza młodych, intensywnie obserwowany wpływ na zachowanie mieszkańca zwłaszcza gdy różnica kulturowa jest duża być odpowiedzialnym za słowa i gesty OBOWIĄZKI ETYCZNE TURYSTY WOBEC MIESZKAŃCÓW RESPEKTOWAĆ WARTOŚCI Turysta zwiedza wiele obiektów sakralnych dla niego mogą stanowić jedynie atrakcję turystyczną dla ludności miejscowej są rzeczywistymi przedmiotami kultu W „Annapurna Conservation Arca” - „Nepal jest po to, aby ciebie zmienić, a nie dla ciebie, aby zmienić Nepal”. W „Himalayan Tourist Code”: „Szanuj lokalną tradycję i kulturę. Respektuj miejsca święte, nie zabieraj przedmiotów religijnych. Respektuj zwyczaje (np. używaj tylko prawej ręki do jedzenia i pozdrawiania)” w niektórych krajach takie zachowanie turysty, jak fotografowanie mieszkańców bez ich zgody, czy nawet głośny śmiech turysty w miejscach publicznych lub obnażanie się — mogą obrażać przekonania ludności miejscowej OBOWIĄZKI ETYCZNE TURYSTY WOBEC MIESZKAŃCÓW NIE RANIĆ, NIE ZABIJAĆ FIZYCZNIE ANI MORALNIE turystyka współczesna walnie przyczyniła się do rozpowszechniania narkotyków wśród ludności miejscowej. „turystyka seksualna” j- zorganizowanym i dobrze funkcjonującym przemysłem rozpowszechnianie się zachorowań na AIDS seksualne wykorzystywanie dzieci obojga płci OBOWIĄZKI ETYCZNE TURYSTY WOBEC MIESZKAŃCÓW NIE RANIĆ, NIE ZABIJAĆ FIZYCZNIE ANI MORALNIE mieszkańców terenów odwiedzanych – traktować podmiotowo, a nie przedmiotowo nie wolno ich poniżać, ani manipulować nimi, wykorzystywać ich w różny sposób OBOWIĄZKI ETYCZNE TURYSTY WOBEC MIESZKAŃCÓW NIE RANIĆ, NIE ZABIJAĆ FIZYCZNIE ANI MORALNIE Ekumeniczna Koalicja w Bangkoku turystyka w odniesieniu do krajów rozwijających się przynosi wiele szkód duchowych, kulturowych, a także ekonomicznych i politycznych turysta nie powinien, w miarę możliwości, zakłócać rytmu codziennego życia mieszkańców zakaz prostytutek, rozpowszechniania pornografii OBOWIĄZKI ETYCZNE TURYSTY WOBEC MIESZKAŃCÓW PRZESTRZEGAĆ MIEJSCOWEGO PORZĄDKU SPOŁECZNEGO przestrzeganie nie tylko norm prawa miejscowego, ale także miejscowego porządku społecznego i zwyczajów gdy dla turysty - czas wolny od pracy, mieszkańcy pracują często obecność turystów im w tej pracy przeszkadza często jest związana z pobytem turystów uszanować szanować intymność osobistego życia mieszkańców, ich prywatność (por. Norvegian Government Visitor Code) szanować życie i pracę wieśniaków (Country Code) OBOWIĄZKI ETYCZNE TURYSTY WOBEC MIESZKAŃCÓW 1. 2. 3. 4. 5. 6. Światowa Rada Kościołów, Genewa: Ucz się od ludności miejscowej. Nie obrażaj uczuć Raczej słuchaj uważnie i obserwuj, nie tylko patrz. Ludzie odwiedzani mają inne pojęcia i zwyczaje — są przez to różni, nie niżsi! Odkryj możliwość obserwowania innego sposobu życia innymi oczami. Zapoznaj się z lokalnymi zwyczajami. OBOWIĄZKI ETYCZNE TURYSTY WOBEC MIESZKAŃCÓW 7. 8. 9. 10. 11. 12. Nie tyle staraj się poznać wszystkie odpowiedzi, ile kultywuj zwyczaj słuchania Nie oczekuj specjalnych przywilejów. Nie staraj się być »w domu poza domem«. Kupując pamiętaj o niskich cenach. Nie obiecuj tego, czego nie możesz dotrzymać. Pogłębiaj twoje zrozumienie OBOWIĄZKI ETYCZNE TURYSTY WOBEC INNYCH TURYSTÓW OBOWIĄZKI ETYCZNE TURYSTY WOBEC INNYCH TURYSTÓW Jeżeli wyjazd turystyczny nie odbywa się samotnie zachowanie turysty także wobec innych turystów nie jest obojętne z etycznego punktu widzenia zachowanie to może być bardzo pomocne, może wspólny wyjazd ogromnie utrudnić OBOWIĄZKI ETYCZNE TURYSTY WOBEC INNYCH TURYSTÓW SZANOWAĆ TO, CO STANOWI WARTOŚĆ DLA DRUGIEGO TURYSTY Zwiedzając „miejsce święte” zachowywać się tak, aby nie obrażać uczuć religijnych współtowarzyszy podróży dla jednych - tylko „atrakcja turystyczna” dla innych - miejsce szczególnej obecności Boga OBOWIĄZKI ETYCZNE TURYSTY WOBEC INNYCH TURYSTÓW NIE ZAKŁÓCAĆ CISZY Zdarza się nader często, że niektórzy turyści zachowują się w autokarze, pociągu, w samolocie bardzo głośno zachowania nie tylko świadczące o braku kultury współżycia, ale są one także etycznie naganne wyrządzają innym krzywdę OBOWIĄZKI ETYCZNE TURYSTY WOBEC INNYCH TURYSTÓW NIE UTRUDNIAĆ DRUGIM UCZESTNICTWA W WYCIECZCE nie spóźniać się do autokaru wszyscy muszą czekać program wycieczki nie może być zrealizowany nie palić tytoniu w miejscach nie dozwolonych, nie nadużywać alkoholu nie częstować narkotykami OBOWIĄZKI ETYCZNE TURYSTY WOBEC INNYCH TURYSTÓW POMAGAĆ WSPÓŁUCZESTNIKOM WYJAZDU tempo wycieczki [pieszej, rowerowej, kajakowej i in.] dostosować do osób najsłabszych w razie zachorowania, czy wypadku - pomagać poszkodowanym udzielać chętnie niezbędnych informacji. pozdrawiać tych, z którymi razem jedziemy OBOWIĄZKI ETYCZNE TURYSTY WOBEC ŚRODOWISKA PRZYRODNICZEGO I KULTUROWEGO OBOWIĄZKI ETYCZNE TURYSTY WOBEC ŚRODOWISKA PRZYRODNICZEGO I KULTUROWEGO A/ WOBEC ŚWIATA ROŚLINNEGO nie zaśmiecać terenu, sprzątać po sobie (Country Code, Himalayan Tourist Code), nie zanieczyszczać wody (Himalayan Tourist Code), oszczędzać wodę (Thomson Holiday Code), nie niszczyć, nie zabierać roślin, nie brać drzewa na podpałkę, zachowywać zasoby (ACAP — Annapurna Conservation Arca Project), nie palić ognisk w okresie od 15.04 do 15.09 (Norvegian Government Visitor Code), chronić las przed pożarem (Himalayan Tourist Code), nie jeździć poza drogami, nie chodzić po polach uprawnych (Norvegian Government Visitor Code), używać przejść publicznych, nie przechodzić przez płoty (Country Code); OBOWIĄZKI ETYCZNE TURYSTY WOBEC ŚRODOWISKA PRZYRODNICZEGO I KULTUROWEGO B/ WOBEC ŚWIATA ZWIERZĘCEGO nie hałasować (Country Code), nie zakłócać życia zwierząt (ACAP), zachowywać przepisy dotyczące łowienia ryb i polowania (Norvegian Government Visitor Code), nie zabijać żadnych zwierząt bez potrzeby OBOWIĄZKI ETYCZNE TURYSTY WOBEC ŚRODOWISKA PRZYRODNICZEGO I KULTUROWEGO C) „TURYSTYKA KULTUROWA” respektować lokalną kulturę, tradycje i zwyczaje (ACAP). nie niszczyć przedmiotów kultury nie zabierać kamieni z wykopalisk egipskich, czy innych. przestrzegać zakazu fotografowania, zwłaszcza tam, gdzie światło lampy błyskowej może niszczyć fotografowane przedmioty ETYKA MIESZKAŃCA OBOWIĄZKI ETYCZNE MIESZKAŃCA WOBEC TURYSTÓW miejscowości które od wielu lat przyjmują turystów takie, które stają się „miejscowościami turystycznymi” Dawniej - gościnność mieszkańców bezinteresowna Później - przyjazd turystów - ważnym źródłem dochodu stosunek osobisty, stosunek czasem bezinteresownej gościnności, przekształcił się w stosunek rzeczowy: „sprzedawca — klient” ryzyko zapominania o normach etycznych OBOWIĄZKI ETYCZNE MIESZKAŃCA WOBEC TURYSTÓW OKAZYWAĆ GOŚCINNOŚĆ postawę mieszkańca wobec turysty powinna cechować życzliwość, a nie obojętność, czy nawet wrogość mieszkańcy - przygotowani na przyjazd turystów wcześniej coś wiedzieć na temat krajów, z których turyści przybywają, podstawowych różnic ułatwianie turystom zaspokojenia tych potrzeb, które są dla nich szczególnie ważne. Np.. gdy jest wiadome, że większość turystów pochodzi z kręgu określonej religii, np. chrześcijaństwa — można zorganizować informację o miejscu i czasie nabożeństw religijnych OBOWIĄZKI ETYCZNE MIESZKAŃCA WOBEC TURYSTÓW OKAZYWAĆ GOŚCINNOŚĆ stworzyć możliwość korzystania z szerokiego wachlarza usług, zapewnić możliwość pomocy lekarskiej, zadbać o odpowiedni poziom higieny dbać o stałe podnoszenie jakości oferowanych usług, ale nie w myśl zasady: „turysta płaci, więc wymaga”. nie należy świadczyć turystom usług sprzecznych z normami etycznymi dbać o bezpieczeństwo turystów i zapewnić im niezbędną ochronę prawną. nie można dyskryminować żadnej kategorii turystów OBOWIĄZKI ETYCZNE MIESZKAŃCA WOBEC TURYSTÓW NIE UŁATWIAĆ ZACHOWAŃ SPRZECZNYCH Z ETYKĄ Nie należy więc ułatwiać turystom handlu, czy konsumpcji narkotyków. Nie hodować w tym celu maku czy konopi. (Sprawa w niektórych krajach jest bardzo złożona, ponieważ tego typu hodowla stanowi dla części ludności główne źródło utrzymania normy etyczne kierować do rządów i organizacji międzynarodowych). Nie stwarzać dogodnych warunków, nie popierać turystyki aborcyjnej. Nie dopuszczać do seksualnego wykorzystywania dzieci! OBOWIĄZKI ETYCZNE MIESZKAŃCA WOBEC TURYSTÓW BYĆ UCZCIWYM WOBEC TURYSTÓW odwiedziny turystów mogą i powinny przyczyniać się do podniesienia poziomu życia mieszkańców nie ciągnąć nieuzasadnionych zysków z racji pobytu turystów, nie podnosić sztucznie cen, nie oszukiwać. nie sprzedawać sztucznych wytworów jako autentycznych nie sprzedawać „kiczu” OBOWIĄZKI ETYCZNE MIESZKAŃCA WOBEC TURYSTÓW UŁATWIAĆ POZNANIE KRAJU udzielić informacji, które mogą ułatwić poruszanie się informacja - w miarę możliwości prawdziwa i rzetelna w żadnym przypadku nie należy turystów świadomie wprowadzać w błąd literatura powinna zawierać prawdę o kraju — do którego turysta przyjeżdża ułatwiać turystom dostęp do wartości kultury i wartości przyrody w odwiedzanym miejscu udostępnić środki transportu OBOWIĄZKI ETYCZNE MIESZKAŃCA WOBEC INNYCH MIESZKAŃCÓW ETYKA POŚREDNIKA „Pośrednicy albo „organizatorzy („brokers”) —ci wszyscy, którzy pomagają turyście przygotować wyjazd, przenieść się z miejsca na miejsce, to ci, którzy organizują jego pobyt, a także ci, którzy stwarzają warunki dla rozwoju turystyki w dan5mi kraju, w regionie, czy w miejscowości do pośredników zaliczamy: pracowników centralnej i terenowej administracji turystycznej i samorządów lokalnych. pracowników biur podróży („tour-operators”) i turystycznych organizacji społecznych, a także przewodników, nauczycieli organizujących wyjazdy turystyczne młodzieży, asystentów niepełnosprawnych. pracowników hoteli, schronisk młodzieżowych, campingów, pracowników informacji turystycznej i reklamy. ETYKA POŚREDNIKA cztery podstawowe kategorie: 1. Administracja turystyczna i samorządy (,ADM”); 2. Biura podróży, organizacje społeczne, nauczyciele („OPR”). 3. Hotele i inne sposoby zakwaterowania („HOT”); 4. Informacja i reklama („INF”). między niektórymi z tych kategorii osób - wyraźne sprzeczności interesów różnice w niektórych kodeksach pochodzących od rządów i tych pochodzących od „przemysłu turystycznego”, a także od organizacji społecznych. podstawową normą dla wszystkich kategorii „pośredników” dobro turystów dobro mieszkańców terenów odwiedzanych przez turystów OBOWIĄZKI ETYCZNE POŚREDNIKA WOBEC TURYSTÓW ADM prowadzenie odpowiedniej polityki w zakresie turystyki przyjazdowej, jak też wyjazdowej. Polityki, która miałaby na celu dobro społeczności lokalnej stwarzanie odpowiednich warunków prawnych, gospodarczych, technicznych, przestrzennych itd., dla rozwoju turystyki prowadząc tę politykę zdawać sobie sprawę z jej skutków społecznych, kulturowych i wychowawczych, nie tylko gospodarczych. stwarzanie warunków ułatwiających przyjazd turystów tworzenie systemu kształcenia i dokształcania kadr dla turystyki stwarzać warunki dostępności dla turystów miejsc i obiektów reprezentujących istotne wartości prowadzić politykę ułatwień dla wyjazdów turystycznych własnych mieszkańców, zwłaszcza młodzieży OBOWIĄZKI ETYCZNE POŚREDNIKA WOBEC TURYSTÓW OPR poczuwać się do szczególnej odpowiedzialności za proponowaną „ofertę programową” duży zysk organizatora, przede wszystkim dobro zróżnicowanych kategorii turystów. oferta powinna więc być dostosowana do wieku i wykształcenia turysty ułatwić głębsze zrozumienie kultury odwiedzanej zbiorowości, religii i etyki mieszkańców. ukazywać autentyczne wartości odwiedzanej społeczności uwzględnić specyfikę turystyki rodzinnej uwzględnić specyfikę turystyki osób „o specjalnych potrzebach”, zwłaszcza osób niepełnosprawnych [pomoc („Turystyczny asystent społeczny”)] OBOWIĄZKI ETYCZNE POŚREDNIKA WOBEC TURYSTÓW wycieczki szkolne przygotowane, tak pod względem programowym, jak organizacyjnym, przy współudziale uczestników powinien być realizowany obowiązkiem nie tylko prawnym, ale także moralnym, jest ścisłe dotrzymywanie zawartych z klientem umów zapewnienie turystom wygodnego i bezpiecznego transportu, wygodnych i zdrowych warunków pobytu, bezpieczeństwa osobistego i opieki prawnej niedopuszczalne organizowanie turystyki seksualnej, turystyki związanej z przemytem narkotyków szczególna odpowiedzialność przewodników i pilotów OBOWIĄZKI ETYCZNE POŚREDNIKA WOBEC TURYSTÓW HOT podstawowym zadaniem j- zapewnić klientom wygodę, odpowiedni poziom higieny, ciszę nocną, bezpieczeństwo osobiste i wysoką jakość usług hotel nie powinien ani proponować ani ułatwiać kontaktów seksualnych z mieszkańcami prawo, ale przede wszystkim normy etyczne wymagają uczciwości wobec klientów i nie wykorzystywania ich w żaden sposób, m.in. przez nieuzasadnione podnoszenie cen zapewniać klientom możliwie najszerszy wachlarz potrzebnych informacji m.in. służyć także informacjami na temat miejsc i godzin kultu różnych religii w danej miejscowości OBOWIĄZKI ETYCZNE POŚREDNIKA WOBEC TURYSTÓW INF pracownicy informacji (reklamy) ponoszą szczególną odpowiedzialność za jej rzetelność i prawdziwość/za manipulowanie odbiorcami informacja - w miarę możliwości obiektywna, nie uzależniona od ideologii, polityki, doraźnego zysku finansowego nie tworzyć jednostronnego, zafałszowanego obrazu miejscowości odwiedzanej. ułatwiać zrozumienie tego, co dla mieszkańców stano wartość, ułatwiać poszanowanie tych wartości, poszanowanie odmienności. informować i proponować to, co przyczynić się może do ochrony środowiska naturalnego i kulturowego w miejscowości odwiedzanej, w odwiedzanym regionie, czy kraju przestrzegać przed niebezpieczeństwem ich niszczenia OBOWIĄZKI ETYCZNE POŚREDNIKA WOBEC MIESZKAŃCÓW ADM odpowiedzialność za politykę turystyczną, dotyczącą przede wszystkim turystyki przyjazdowej do danego kraju, regionu, czy miejscowości Promować typ turystyki humanistycznej - oprócz konkretnych dochodów - także pozytywne skutki społeczne, kulturowe i wychowawcze, przyczyniając się do zachowania tożsamości narodowej społeczności lokalnej, nie przynosi szkód środowisku. propagować autentyczne wartości i przeciwstawiać się wszelkim formom „neokolonializmu” przez turystykę stwarzać warunki dla rozwoju gospodarczego rejonów i miejscowości turystycznych i przyczyniać się do zmniejszenia bezrobocia dzięki turystyce przyjazdowej postulaty, aby używać lokalnych przewodników i produktów, aby wprowadzić środowiskowe programy edukacji dla turystów i uczestniczyć kształceniu przewodników zadbać o przygotowanie mieszkańców do kontaktów z turystami przez informowanie ich o kulturze krajów, z których turyści przybywają, o ich obyczajach i wierzeniach kształtować w mieszkańcach postawę gościnności wobec turystów OBOWIĄZKI ETYCZNE POŚREDNIKA WOBEC MIESZKAŃCÓW OPR przestrzegać należnych ludności miejscowej praw, zachowywać szacunek dla jej przekonań, systemów wartości, norm etycznych, religijnych czy także obyczajowych przyjazd turystów — w miarę możliwości — nie powinien zakłócać miejscowego kultu religijnego, respektować lokalne święta, a także — nie zakłócać rytmu pracy codziennej mieszkańców, ich życia społecznego i ich wypoczynku podejmować badania naukowe nad skutkami turystyki dla społeczności lokalnej przestrzegać interesów i praw ludności lokalnej, jej zwyczajów i tradycji, zachęcać do efektywnego uczestnictwa nie organizować turystyki do grup etnicznych dotychczas „nietkniętych” przez współczesną cywilizację („Code for the Travel Business”) OBOWIĄZKI ETYCZNE POŚREDNIKA WOBEC MIESZKAŃCÓW HOT przy lokalizacji i budowie hoteli respektować prawa i uwzględniać interesy ludności miejscowej = fundamentalna zasada etyczna chroniąca przed „neokolonializmem przez turystykę” przy budowie i eksploatacji hoteli stwarzać miejsca pracy dla ludności miejscowej. starać się o to, aby budowa i eksploatacja hoteli nie pogarszała warunków życia ludności miejscowej OBOWIĄZKI ETYCZNE POŚREDNIKA WOBEC MIESZKAŃCÓW INF rzetelna i prawdziwa informacja o turystach, kulturze narodów, z których pochodzą, ich obyczajach, wierzeniach, sposobie zachowania informować o możliwościach pracy, jakie stwarza rozwój turystyki w danej miejscowości, a także o możliwościach kształcenia i dokształcania zawodowego. Informować jakie zmiany w życiu społeczności lokalnej spowodować może rozwój turystyki