PROTESTY STUDENTÓW

Włodzimierz Batóg
PROTESTY STUDENTÓW
UNIWERSYTETÓW IVY LEAGUE
PRZECIW WOJNIE WIETNAMSKIEJ 1965–1970
Wydawnictwo
Uniwersytetu Humanistyczno-Przyrodniczego
Jana Kochanowskiego
Kielce 2008
Spis treści
Wykaz skrótów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Wstêp . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
7
11
Rozdzia³ pierwszy
POCZ¥TKI KONTESTACJI W UCZELNIACH AMERYKAÑSKICH
NA TLE ZMIAN POLITYCZNYCH I SPO£ECZNYCH W USA, 1960–1965
Ivy League – charakter oœmiu uczelni i studenckiego niezadowolenia. Amerykañskie
szkolnictwo wy¿sze i zmiany w nim po 1945 roku . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Polityka w kampusach – fundamenty powojennych postaw . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Ideologia i podstawy kontestacji amerykañskiego systemu spo³ecznego. Powstanie,
program i wczesna dzia³alnoœæ Studentów na rzecz Demokratycznego
Spo³eczeñstwa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Ruch na rzecz Wolnoœci S³owa jako nowy model studenckiej aktywnoœci politycznej
Udzia³ Stanów Zjednoczonych w wojnie wietnamskiej – katalizator powstania ruchu
spo³ecznej i politycznej kontestacji . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
25
29
34
48
51
Rozdzia³ drugi
UMIARKOWANE PROTESTY ANTYWOJENNE
NA UNIWERSYTETACH IVY LEAGUE, 1965–1969
Rok 1965 – pocz¹tek sprzeciwu wobec wojny wietnamskiej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
1966 – stabilizacja postaw i protestów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
1967 – rosn¹ca fala protestów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Burzliwy rok 1968 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
1969 – rok Moratorium Wietnamskiego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Ocena piêciolecia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
57
66
71
79
85
96
Rozdzia³ trzeci
KONTROWERSJE WOKÓ£ WSPÓ£PRACY UCZELNI Z KOMPLEKSEM
MILITARNO-PRZEMYS£OWYM, 1965–1970
Rz¹dowe badania zlecone i manifestacje na uniwersytetach Pensylwania
i Cornell, 1965–1970 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Princeton i Columbia – protesty przeciw Instytutowi Badañ Obronnych, 1966–1970
Sprzeciwy wobec rekrutacji do firm i Centralnej Agencji Wywiadowczej, 1966–1968
Wygasanie protestu, 1969–1970 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
105
116
127
144
Rozdzia³ czwarty
PRZECIW S£U¯BIE WOJSKOWEJ, 1966–1969
System poboru do wojska i pod³o¿e protestu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Narastanie sprzeciwu, 1965–1966 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
151
157
5
Kulminacja protestu, 1967–1968 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Uwagi koñcowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
166
182
Rozdzia³ pi¹ty
STUDENCI IVY LEAGUE WOBEC KORPUSU SZKOLENIA OFICERÓW
REZERWY, 1967–1970
Charakter, cel i miejsce Korpusu w amerykañskim szkolnictwie wy¿szym
i Ivy League . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Wewn¹trzuczelniany i polityczny wymiar protestów przeciw studium wojskowemu,
1967–1970 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Wnioski i oceny koñcowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
187
191
224
Rozdzia³ szósty
MAJ 1970 – PROTEST PRZECIW PREZYDENTOWI I WOJNIE WIETNAMSKIEJ
Prezydent Richard Nixon wobec strajków i demonstracji, 1968–1970.
Decyzja o wkroczeniu do Kambod¿y . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Wybuch i pierwsze dni strajku na uniwersytetach Ivy League, 30 kwietnia – 4 czerwca
1970. Wydarzenia na uniwersytecie Kent State jako katalizator protestu . . . . .
Strajk trwa: 4 maja – druga po³owa miesi¹ca. Interwencje rektorów i próby dzia³añ
politycznych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Ocena strajku . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
229
236
246
276
Rozdzia³ siódmy
KONSEKWENCJE I DZIEDZICTWO „RUCHU”, 1970–1972
Strajki jako kontestacja systemu kszta³cenia. Pierwsze reformy i ich skutki . . . . . . . .
Poszukiwanie nowej to¿samoœci – Hispanics, Indianie, kobiety, homoseksualiœci . . .
Rozpad Studentów na rzecz Demokratycznego Spo³eczeñstwa i jego konsekwencje .
Studenci na rzecz Demokratycznego Spo³eczeñstwa a œrodowiska robotnicze
– przyczyna upadku Nowej Lewicy? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Powstanie „Milcz¹cej Wiêkszoœci” i miejsce m³odzie¿y w polityce wewnêtrznej.
Obecnoœæ zmian w ¿yciu codziennym . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
¯ydzi a Nowa Lewica . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Radyka³owie amerykañscy, radyka³owie europejscy – „globalizacja” kontestacji
lat szeœædziesi¹tych i jej konsekwencje . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Uwagi koñcowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Zakoñczenie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Bibliografia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Indeks osób . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Wykaz tabel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
6
281
294
299
303
306
310
313
317
321
329
339
347