Pobierz - Wyższa Szkoła Informatyki i Zarządzania w Rzeszowie

Pobierz - Wyższa Szkoła Informatyki i Zarządzania w Rzeszowie

ROZSTĘPY - PROBLEM NIE TYLKO KOBIET
Anna Kurdziel
Wyższa Szkoła Informatyki i Zarządzania w Rzeszowie
Streszczenie
Rozstępy, czyli wrzecionowate pasma ścieńczałej, pomarszczonej skóry są problemem nie tylko kobiet
i nastolatków. Pojawiają się też coraz częściej u dorosłych mężczyzn. Nie jest to problem uciążliwy, ale
na pewno nieestetyczny. Rozstępy trudno usunąć, dlatego znacznie lepiej jest im zapobiegać niż je
leczyć. W celu profilaktyki wskazane jest stosowanie preparatów na rozstępy, wprowadzanie zdrowej
diety, unikanie częstych wahań wagi a także właściwy dobór aktywności fizycznej. Warto wiedzieć, że
z dolegliwością tą można walczyć, choć wymaga to cierpliwości. Istnieje szereg metod niwelowania
rozstępów, począwszy od stosowania preparatów profilaktyczno- leczniczych, poprzez zabiegi wykonywane w gabinetach kosmetycznych lub dermatologii estetycznej (np. peelingi chemiczne, mikrodermabrazja, mezoterapia, laseroterapia), skończywszy na interwencji chirurgicznej w gabinecie chirurgii plastycznej, polegającej na wycięciu fragmentu skóry dotkniętego zmianą.
1. Czym są rozstępy?
Rozstępy na pierwszy rzut oka przypominają czerwone, sinoczerwone lub białe nieregularne prążki.
Ich kolor zależy od fazy rozwoju, w jakiej się znajdują. Z reguły są obustronne, tzn. pojawiają się po
obu stronach ciała, w każdej jego okolicy z wyjątkiem m.in. twarzy, rąk i stóp. Problem ten dotyczy
zarówno kobiet jak i mężczyzn. Nie jest to problem uciążliwy, ale na pewno nieestetyczny. Przebieg
rozstępów zależy od okolicy ciała. Na brzuchu są ułożone koliście wokół pępka, na piersiach okrężnie
wokół otoczki, w okolicy lędźwiowo- krzyżowej są horyzontalne, natomiast na udach przebiegają
skośnie, obustronnie.1 U mężczyzn pojawiają się najczęściej w okolicy krzyżowo-lędźwiowej,
u trenujących – obręcz barkowa.2
1
2
M.C. Martini, Kosmetologia i farmakologia skóry, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2007, s. 296.
http://www.laser-medica.szczecin.pl/usuwanie-rozst%C4%99p%C3%B3w/, 15.05.09
www.think.wsiz.rzeszow.pl, ISSN 2082-1107, Nr 2 (3) 2010, s. 19-24
Rozstępy – problem nie tylko kobiet
2. Przyczyny powstawania
Rozstępy w stanach fizjologicznych:
•
okres dojrzewania
•
szybki wzrost
•
nagły przyrost masy tkanki tłuszczowej i mięśniowej
•
trening kulturystyczny
•
ciąża
•
menopauza
Rozstępy w stanach chorobowych
•
schorzenia endokrynne (nadczynność nadnerczy, z.Cuschinga)
•
długotrwała ogólna lub miejscowa sterydoterapia
•
nadmierne odchudzanie (dieta niskokaloryczna)
•
Anorexia nervosa
•
otyłość
Rozstępy tworzą się na poziomie skóry właściwej. Ich powstawanie wiąże się z upośledzeniem fibroblastów- komórek odpowiedzialnych za produkcję 2 rodzajów białek: kolagenu i elastyny. Białka te
mają postać włókienkowatą, tworzą uporządkowaną sieć i nadają skórze elastyczność, jędrność, sprężystość i odpowiednie napięcie. Prawidłowo zbudowane włókno kolagenu odznacza się niesamowitą
wytrzymałością na rozciąganie. Aby zerwać włókno kolagenowe o średnicy 1mm trzeba użyć obciążenia co najmniej 10 kg.
3. Fazy ewolucyjne rozstępów
faza I – zapalna. Przeważa komponenta zapalna, rozstępy są równolegle ułożone, mają czerwony,
czerwonowinny lub czerwononiebieski kolor. W tej fazie utrzymują się przez 12- 24 miesiące. Na tym
etapie istnieją największe szanse, by się ich pozbyć.
faza II – zanikowa. Następuje pozorna regeneracja rozstępów. Czerwone pręgi ulegają rozjaśnieniu
i zmniejszeniu, co jest wynikiem prób regeneracji zerwanej sieci włókien kolagenu oraz cieniutkich
włókien elastyny. Na tym etapie nie ma już możliwości przywrócenia stanu skóry właściwej sprzed
nastąpienia ubytku, dlatego w efekcie na skórze pozostają widoczne białe prążki, które są wyczuwalne przy dotyku. Przystąpienie do leczenia rozstępów w tej fazie może polepszyć stan skóry, ale nie
zlikwiduje się ich w 100%.3
3
http://www.abmed.pl/index.php?option=com_content&task=view&id=91&Itemid=162, 15.05.09
20
Rozstępy – problem nie tylko kobiet
Zdjęcie 1. Rozstępy w fazie zapalnej w okolicy ramienia u młodego mężczyzny powstałe w wyniku
treningu siłowego.
Źródło: http://img440.imageshack.us/img440/5076/13696284cp1.jpg, 16.05.09
Zdjęcie2. Rozstępy w fazie zanikowej na biodrach u 22- letniej kobiety powstałe w okresie ciąży.
Źródło: własne
4. Kiedy pojawiają się rozstępy?
Rozstępy powstają, gdy skóra poddana jest zbyt dużemu rozciąganiu jak na jej możliwości, pęknięciu
ulegają wówczas włókna kolagenu odpowiedzialne za zdolność do rozciągania i wytrzymałość mechaniczną skóry. Ich pojawienie się jest z reguły bezobjawowe, ale może być połączone z delikatnym
odczuciem świądu, rzadziej pieczenia i delikatnego bólu.
U kobiet pojawią się najczęściej w wyniku zmian hormonalnych, w czasie ciąży, w okresie menopauzy
lub po nagłym przytyciu lub schudnięciu. Mężczyźni również mogą je u siebie zaobserwować, gdy
nagle przybiorą na wadze lub dopuszczą do szybkiego przyrostu masy mięśniowej, gdy trenują kulturystykę lub przyjmują kortykosteroidy.
Dziś jedną z ulubionych metod poprawy kondycji są wizyty na siłowni. Często chęć szybkiego poprawienia wyglądu lub nieumiejętne dozowanie ćwiczeń prowadzi do zbyt szybkiego przyrostu mięśni,
21
Rozstępy – problem nie tylko kobiet
skóra czasem nie wytrzymuje rozciągania i pojawiają się rozstępy. Podobnie dzieje się przy gwałtownych wahaniach masy ciała. Powinni o tym pamiętać szczególnie panowie, którzy mają tendencję do
tycia, ćwiczą na siłowni lub są w trakcie kuracji odchudzającej.
Wraz z upływem czasu rozstępy są coraz trudniejsze do usunięcia, a w pewnym momencie jest to już
niemożliwe, dlatego należy im przede wszystkim zapobiegać.
5. Jak zapobiegać rozstępom?
Chcąc ustrzec się od tego defektu należy:
•
lokalnie stosować preparaty kosmetyczne na bazie wyciągów roślinnych (tj. wąkrotka, skrzyp,
bluszcz, przywrotnik, soja), elastyny, kolagenu, witamin, preparatów łożyskowych, acetazolamidów, alfahydroksykwasów itd. Nawilżenie, natłuszczenie skóry i masaż mają duże znaczenie w profilaktyce rozstępów.
•
stosować odpowiednią dietę, zapewniającą wystarczające dawki witamin (zwłaszcza wit. A, E,
PP, B5) oraz mikroelementów (cynku i krzemu), ewentualnie wspomagać dietę suplementacją tych składników w gotowych preparatach leczniczych
•
unikać częstych wahań wagi
•
dbać o odpowiedni dobór ćwiczeń fizycznych
Badania kliniczne nad preparatami na rozstępy przeprowadzone przez francuskich naukowców wykazały, że preparaty z kwasem mlekowym i peptydami sojowymi mogą spowolnić rozwój rozstępów.
Skuteczność kosmetyków (zarówno zapobiegających powstawaniu rozstępów, jak i zalecanych w ich
leczeniu) nie została w pełni potwierdzona. Obecnie wielkie nadzieje wiąże się z kosmetykami zapobiegającymi rozstępom. Wiadomo, że zawarte w nich substancje, takie jak wyciąg z Centella Asiatica,
ekstrakt z soi, krzem oraz witaminy A, C i E, uelastyczniają i ujędrniają skórę. Przypuszcza się, że stosowane regularnie zmniejszają ryzyko powstawania rozstępów.
Zarówno ćwicząc na siłowni, jak i stosując dietę odchudzającą warto używać odpowiednich preparatów zapobiegających rozstępom. Niestety nie można liczyć na cud, a już na pewno nie na szybkie
efekty. Aby zauważyć pozytywne rezultaty, preparaty tego typu trzeba stosować regularnie, co najmniej przez miesiąc (dwa razy dziennie).
Wcierając kosmetyk lub maść powinno się lekko masować skórę w miejscach, gdzie rozstępy już się
pojawiły lub dopiero mogą powstać. Miejscami tymi są najczęściej brzuch, uda oraz pośladki, choć
zdarzają się także rozstępy w okolicach łopatek, na ramionach, a nawet w dolnej części pleców. Masaż poprawiający ukrwienie skóry, ujędrniający ją i wzmacniający można wykonywać nawet biorąc
prysznic.
22
Rozstępy – problem nie tylko kobiet
6. Jak leczyć i redukować rozstępy?
Efekt i czas walki z tym defektem zależy od rozległości zmian i od momentu, w którym rozpocznie się
terapię. Najlepsze rezultaty przynosi leczenie świeżych rozstępów (mających nie więcej niż 6 miesięcy), zanim utworzy się blizna. Efekty leczenia starszych zmian są zbliżone do rezultatów terapii blizn.
6.1. Najskuteczniejsze metody walki z rozstępami
•
nakładanie maści z tretynoiną (najsilniej działająca postać witaminy A) – zapobiega uszkodzeniu
włókien kolagenu i elastyny, a zarazem stymuluje skórę do ich wytwarzania;
•
peelingi chemiczne, Np. z kwasem glikolowym lub trójchlorooctowym – powodują złuszczanie
naskórka, stymulują fibroblasty do wytwarzania włókien kolagenu i elastyny;
•
mikrodermabrazja – polega na ścieraniu wierzchnich warstw naskórka, wygładza i wzmacnia
skórę; wykonana przed peelingiem chemicznym potęguje działanie kwasów;
•
mezoterapia – ostrzykiwanie skóry mieszanką witamin, aminokwasów lub polinukleotydów –
przyspiesza proces gojenia, przywraca skórze sprężystość;
•
laseroterapia (laser barwnikowy, miedziowy, CO2) – zabieg polega na złuszczeniu naskórka przez
podgrzanie i odpreparowanie warstw naskórka. Wymaga kilkudniowej rekonwalescencji, ponieważ powstała rana jest bolesna, obrzęknięta, zaczerwieniona i pokryta strupem.
•
laser Fraxel - najnowszej generacji bardzo skuteczny laser frakcyjny do zabiegów usuwania blizn,
rozstępów, zmarszczek, przebarwień i odmładzania skóry twarzy i ciała.4
6.1.1.
Na czym polega zabieg laserem Fraxel?
Zabiegi wykonywane laserem Fraxel aplikowane są na skórę wybiórczo, tworząc wzór równomiernie
rozmieszczonych stref mikrotermalnych. W te strefy kierowane jest światło lasera, które głęboko
i precyzyjnie penetruje komórki tkanki podskórnej i skóry właściwej. Ponieważ skóra wokół nie jest
naruszona, gojenie się następuje bardzo szybko, a zabieg nie powoduje widocznych ran. Światło lasera Fraxel pobudza także głębsze warstwy skóry do produkcji nowego kolagenu. Podczas jednego zabiegu laserem Fraxel poddaje się naświetlaniu około 20%-25% powierzchni leczonej skóry. Badania
kliniczne sugerują, iż najlepsze rezultaty daje przeprowadzenie 3-5 zabiegów, wykonywanych
w odstępach 2-4 tygodniowych. Zabieg jest bezpieczny. Nie odnotowano żadnego przypadku zbliznowacenia lub infekcji. Zwykle podczas zabiegu odczuwa się kłucie, które jest dobrze tolerowane
przez pacjentów. Większość osób może podjąć normalną aktywność bezpośrednio po zabiegu.
Najlepsze rezultaty w walce z rozstępami przynosi łączenie kilku metod, np. peelingu chemicznego,
mikrodermabrazji i mezoterapii lub też łączenie tych kuracji z laseroterapią. Leczenie może trwać od
kilku tygodni do kilku miesięcy. Kuracja obejmuje od kilku do kilkunastu (w przypadku głębokich rozstępów) zabiegów. W skrajnych przypadkach, kiedy rozstępy są bardzo rozległe, a wymienione meto-
4
http://press.mwmedia.pl/press4/?cmd=4&id=10502, 15.07.09
23
Rozstępy – problem nie tylko kobiet
dy nie przynoszą oczekiwanych efektów, zmiany można usunąć chirurgicznie, jednak po zabiegu mogą pozostać niewielkie blizny.5
7. Bibliografia
1. M.C. Martini, Kosmetologia i farmakologia skóry, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2007,
s. 296.
2. http://www.laser-medica.szczecin.pl/usuwanie-rozst%C4%99p%C3%B3w/, 15.05.09
3. http://www.abmed.pl/index.php?option=com_content&task=view&id=91&Itemid=162, 15.05.09
4. http://press.mwmedia.pl/press4/?cmd=4&id=10502, 15.07.09
5. http://www.skinclinic.pl/fraxel.html, 15.05.09
5
http://www.skinclinic.pl/fraxel.html, 15.05.09
24