Macdonia - przegląd wrzesień 2011
Transkrypt
Macdonia - przegląd wrzesień 2011
Macedonia - przegląd gospodarczy – wrzesień 2011 30 września 2011 „Tikveš” zaprzecza ewentualnej sprzedaży W odpowiedzi na pojawiające się w mediach informacje o ewentualnej sprzedaży winiarni Tikveš, zarząd spółki poinformował w specjalnym oświadczeniu, że nie ma żadnych podstaw do wyrażania takich sugestii z żadnej ze stron. Podstawowym celem firmy jest jedynie zwiększenie sprzedaży na istniejących rynkach i zdobycie nowych rynków zbytu. (mkfondovi.com) „Bela Voda” Tikveš oceniane na 94 punkty Czerwone wino Tikveš „Bela Voda” z rocznika 2010 zostało ocenione na 94 punkty przez jednego z najbardziej znanych krytyków wina na świecie, Amerykanina Roberta Parkera. Tak bardzo wysoki wynik plasuje go wśród win o najwyższej jakości i przyznaje wizę do wejścia na rynek amerykański. Tikveš powiedzieć planuje wykorzystać ocenę do sprzedaży swoich win w restauracjach na rynku amerykańskim, obecnie przedsiębiorstwo prowadzi negocjacje w sprawie eksportu do Ameryki. (kapital.com.mk) KHV nie pozwoli Tutunska Banka na przemilczanie informacji Komisja Papierów Wartościowych (KHV) odmówiła Tutunska Banka zwolnienia z obowiązku ujawnienia informacji wrażliwych na cenę akcji z powodu wszczętych postępowań sądowych przekraczających 5% wartości kapitału banku. W liście do KHV, Tutunska Banka wyjaśnia, że ujawnienie takich informacji zagrażałoby długofalowym interesom banku i pośrednio wpłynęłoby na jego majątek narażając go na poważne ryzyko utraty reputacji i potencjalne niebezpieczeństwo wprowadzania do praktyki wszczynania bezzasadnych sporów ze strony nieświadomych stron. Mimo to, decyzja została odrzucona, gdyż przejrzystość finansowa banku leży w interesie inwestorów. (novamakedonija.com.mk) 29 września 2011 Nowi właściciele ALFA TV W publicznym oświadczeniu Feršped informuje, że zwiększył swój udział w spółce z o.o. w zakresie handlu i usług ALFA SKOP od 18,97% do 56,90%. Spółka ta jest wyłącznym właścicielem spółki telewizyjnej ALFA TV. Udziały w spółce 5,31% do 16,69% zwiększył też Makošped. Trzecim udziałowcem stał się Tehnometal-Vardar który kupił 15,5% udziałów w spółce. (mkfondovi.com) Produkcja przemysłowa wzrosła o 0,9% Państwowy Urząd Statystyczny poinformował, że indeks produkcji przemysłowej w sierpniu, w porównaniu do analogicznego okresu w zeszłym roku wzrósł o 0,9%. Przyglądając się poszczególnym sektorom przemysłowym – sektor zaopatrzenia w energię elektryczną gaz, centralne ogrzewanie i klimatyzację zmniejszył się o 12,9%, górnictwo i kopalnictwo straciło 8,9% produkcji, zaś przemysł przetwórczy wzrósł o 3,1%,. Wzrosła produkcja w produktach pośrednich z wyjątkiem energii o 9,9%, produkty kapitałowe o 55% i trwałych dobra konsumpcyjne o 3,8%. Indeks produkcji przemysłowej w okresie styczeń-sierpień 2011, w porównaniu do styczeń-sierpień 2010 r. wyniósł 7,5%. (kapital.com.mk) Minister Ekonomii przyznał granty klastrom. Klastry winiarskie, tekstylne i IT otrzymały grant w wysokości 750 tys. denarów (53.250 PLN) w celu przyciągnięcia nowych członków do tych organizacji, przeprowadzenia szkoleń pracowniczych i produktowych oraz badań co do sytuacji na rynkach regionalnych i innowacji produktowych. W Macedonii funkcjonuje obecnie 15 klastrów. 28 września 2011 Wyniki aukcji 5-letnich obligacji Na wczorajszej aukcji 5-letnich obligacji z i bez klauzuli walutowej zostały sprzedane przez ministerstwo finansów. Za kwotę 517 mln MKD (36,7 mln PLN) sprzedano obligacje bez klauzuli walutowej z oprocentowaniem 5,7% zaś za 360,74 mln MKD (25,6 mln PLN) z klauzulą walutową o oprocentowaniu 5,5%. Łączna kwota środków uzyskanych na aukcji to 877,74 mln MKD (62,3 mln PLN). (mkfondovi.com) Ponad połowa populacji Macedonii korzysta z Internetu Ponad 1 mln osób (51%) mieszkańców Macedonii jest użytkownikami Internetu. 878.300 jest zarejestrowana w na portal społecznościowym Facebook, pokazują ostatnie specjalistyczne dane statystyczne Internet World Stats. W regionie, większy odsetek użytkowników sieci ma tylko Serbia (56,2%) Przeciętne wynagrodzenie w lipcu Średnie wynagrodzenie w Macedonii wyniosło w lipcu 20.813 denarów (338,40 €), co oznacza, że było ono wyższe od średniej płacy w lipcu 2010 r. o 2,5 % i o 306 denarów niższe niż w czerwcu 2011 r. 27 września 2011 Tylko 3 ze 100 spółek paliwowych mogą handlować hurtowo Do spółek tych należą rafineria OKTA, największy dystrybutor paliw w kraju – Makpetrol oraz Łukoil Macedonia, tylko one bowiem posiadają 10-letnią licencję Urzędu Regulacji Energetyki (RKE) na magazynowanie ropy naftowej i produktów ropopochodnych. Przedsiębiorstwa te oprócz swoich paliw przeznaczonych na sprzedaż przechowują także krajowe rezerwy ropy naftowej i produktów ropopochodnych, których ilość jest tajemnicą państwową. Pozostałe spółki handlujące ropą twierdzą, że w celu uzyskania licencji procedura jest zbyt zbiurokratyzowana. Właściciele stacji benzynowych twierdzą, że warunki stawiane przed nimi w sytuacji samodzielnego importu paliw, mając nawet do dyspozycji znaczne środki finansowe, są nie do przyjęcia. (kapital.com.mk) Deficyt budżetowy w sierpniu bliski całorocznemu Według danych opublikowanych przez Ministerstwo Finansów RM deficyt budżetowy w sierpniu br. wyniósł ok. 3 mln 650 tys. €. Przychody budżetowe wyniosły 177 mln 180 tys. €, wydatki 180 mln 830 tys. €. Łączny deficyt budżetowy za okres ostatnich 8 miesięcy wyniósł ok. 153 mln €. Rząd planuje, że na koniec roku deficyt budżetowy wyniesie 190 mln €, (2,5% PKB). 26 września 2011 Regulatorzy giełd z Macedonii i Serbii rozpoczną współpracę Przewodniczący Komisji Papierów Wartościowych (KHV) w Macedonii Marina Nakjeva-Kavrakova i jej serbski odpowiednik, Zoran Czirović, podejmą wspólne działania w celu zachowania zaufania inwestorów do rynków kapitałowych w obu krajach. Omówili oni potrzebę podjęcia konkretnych działań w celu edukowania akcjonariuszy oraz ochrony ich praw, zmniejszając szanse manipulacji cenami i wzmacniając rolę regulatora w kontroli uczestników rynku papierów wartościowych. Obydwa urzędy będą wymieniać informacje i dane w celu wykrywania podejrzanych transakcji i osób prawdopodobnie powiązanych ze własnością z przedsiębiorstwami. (kapital.com.mk) Nowe inwestycje ELEM Macedońska spółka energetyczna ELEM zainwestuje 32 mln € w projekt rewitalizacji 4 elektrowni wodnych (Vrben, Raven, Vrutok, Spilje) w celu zwiększenia produkcji energii elektrycznej w 2013 r. Modernizacja będzie polegać na wymianie istniejących urządzeń, w celu zwiększenia wydajności turbin oraz modernizację nadzoru zapór, oddzielnie dla każdego zakładu. Główne indeksy giełdowe Indeks Wartość 30.09.2011 Wartość t/t Wartość m/m Wartość r/r MBI10 2164,01 2134,78 (+) 2347,63 (-) 2084,04 (+) MBID 2305,5 2316,39 (-) 2431,74 (-) 2445,66 (-) OMB 118,75 120,66 (-) 117,72 (+) 110,70 (+) Źródło: mse.org.mk Kurs waluty (średni) Kurs/ data 28.09.2011 21.09.2011 31.08.2011 29.09.2010 EUR/ MKD 61,5050 61,5065 (-) 61,5063 61,6363 (-) (-) USD/ MKD 45,5491 45,7978 (-) 42,4562 (+) 45,2842 (+) 100 MKD/ PLZ 7,1000 7,1516 (-) 6,7605 (+) 6,3920 (+) Źródło: nbrm.mk, nbp.pl 25 września 2011 r. Pakiet akcji Evropa AD Skopje we wtorek na sprzedaż Według informacji pochodzących z Macedońskiej Giełdy Papierów Wartościowych (MB) w najbliższy wtorek, 27 września na drodze publicznej aukcji sprzedany (zgodnie z Aneksem 4 Zasad Obrotu na Giełdzie Macedońskiej), zostanie przedstawiona oferta sprzedaży pakietu 30 tys. akcji firmy Evropa AD Skopje co stanowi 11,74% spółki. Cena wywoławcza wyniesie 3.145 denarów (ok. 236 zł) za akcję, według modelu „wszystko albo nic”. Pakiet wart jest zatem 94,35 mln denarów (7,08 mln zł). Evropa AD Skopje to wytwórnia słodyczy istniejąca od 1882 r., która obecnie zatrudnia 430 pracowników. (mkfondovi.com) 24 września 2011 r. Banki stały się częścią Europejskiej Federacji Bankowej Przystąpienie do Stowarzyszenia Bankowców przy Macedońskiej Izbie Gospodarczej, która jest członkiem stowarzyszonym w Europejskiej Federacji Bankowej (EBF) zapewni szybszy rozwój sektora bankowego i wymiany doświadczeń z europejskich banków. Zadaniem EBF jest reprezentowanie, obrona i promowanie interesów swoich członków, w celu zapewnienia efektywnych usług na rzecz swoich członków, a także pomoc w procedurach przystąpienia do Unii Europejskiej i unii walutowej. Przedstawiciel EBF, Victoria Proskurovska zauważyła, że głównym zadaniem macedońskiego sektora bankowego jest finansowanie biznesu, który przyspiesza rozwój gospodarczy. - Macedonia ma potencjał do przyspieszenia wzrostu gospodarczego, co jednak będzie wymagać większej pomocy kredytowej, choć należy pozostać ostrożnym, ponieważ zawsze istnieje ryzyko przegrzania gospodarki – powiedziała Proskurovska. Stowarzyszenie Bankowców przy Macedońskiej Izbie Gospodarczej stała się członkiem stowarzyszonym EBF 1 lipca br. Decyzja ta została podjęta przez zarząd Europejskiej Federacji Bankowej na podstawie wniosku o członkostwo. (kapital.com.mk) 23 września 2011 r. Macedońsko – greckie spotkanie biznesowe Macedońska Izba Gospodarcza (SKM) oraz Regionalna Izba Gospodarcza Chalkidiki zorganizowały spotkanie greckich i macedońskich biznesmanów i firm. Macedonie odwiedzili przedstawiciele 33 greckich przedsiębiorstw, którzy nawiązali kontakty biznesowe. Przedsiębiorcy z Grecji są zainteresowani sektorami budownictwa, przemysłem spożywczym, rolnictwem, przemysłem tekstylnym, jak również usługami w nieruchomościach i turystyce. Spotkania biznesowe odbyły się w budynku Macedońskiej Izby Gospodarczej. (kapital.com.mk) PKB w drugim kwartale wzrósł o 5,3% Według szacunkowych danych Państwowego Urzędu Statystycznego (DZS) stopa wzrostu PKB w drugim kwartale 2011 r. wyniosła 5,3%. Wzrosty nastąpiły w większości sektorów gospodarki. W budownictwie o 26%; handlu hurtowym i detalicznym oraz w sektorze naprawy pojazdów mechanicznych oraz sprzętu gospodarstwa domowego o 18%; w przemyśle wydobywczym, przemyśle przetwórczym oraz sektorze zaopatrzenia w energię elektryczną, gazową i wodę – po 12,8% w każdym. Konsumpcja gospodarstw domowych, w tym także organizacji non-profit i instytucji służących gospodarstwom domowym w stosunku do II kwartału 2010 r. wzrósł nominalnie o 12,5%, a jej udział w strukturze PKB wynosi в 75,1%. W II kwartale br. eksport produktów i usług wzrósł nominalnie o 25,5%, podczas gdy import odnotował nominalny wzrost na poziomie 15,6%. (mkfondovi.com) 88,6% przedsiębiorstw korzysta z Internetu Według Danych Państwowego Urzędu Statystycznego (DZS) 88,6% firm, które zatrudniają więcej niż 10 pracowników w styczniu br. miało dostęp do Internetu, podczas gdy 93% było zaopatrzonych w komputery. Przedsiębiorstwa najczęściej (74,6%) korzystają z usługi ADSL, 37,4% korzysta z elektronicznych danych o firmach, zamieszczonych w rejestrach państwowych. Faktury elektroniczne przyjmowało zaledwie 9,3% przedsiębiorstw, zaś wysyłało jedynie 6%, podczas gdy dzielenie się danymi drogą elektroniczną w ramach firmy stosowało 47,0%. Technologię RFID (wykorzystuje fale radiowe do przesyłania danych) miały zainstalowane 7,5% przedsiębiorstw. Własną stronę internetową posiadało 58,9% firm, a wśród 10,4% można było dokonać zamówień on-line. (kapital.com.mk) 22 września 2011 r. 107 mln euro pożyczki od EBOiR na budowę odcinka drogi Demir Kapija – Smokvica Zakończony został plan finansowy dla budowy części drogi między Demir Kapiją a Smokvicą, leżącą wzdłuż Korytarza 10. Fundusze w wysokości 107 mln euro zostały dziś przyznane przez Europejski Bank Odbudowy i Rozwoju. Umowę pożyczki podpisał wicepremier i minister finansów Zoran Stavreski i dyrektor w pionie Transportu EBOiR, Sue Barrett. Łączne nakłady inwestycyjne na budowę tego odcinka wynoszą 271 mln euro, z czego 130 mln zapewnia Europejski Bank Inwestycyjny, 45 mln euro pochodzi z grantu IPA w ramach dotacji z Unii Europejskiej i 6 mln euro pochodzi z budżetu Republiki Macedonii. Korytarz 10 łączy północ Europy z portem w Salonikach. (mkfondovi.com) 21 września 2011 r. Teteks odkupił własne akcje Przedsiębiorstwo tekstylne Teteks AD z Tetova po wcześniejszej decyzji Zebrania Akcjonariuszy odkupiło 45 własnych akcji za 470 denarów (ok. 35 PLZ) każdą. Teteks już po raz kolejny odkupuje swoje akcje. Wcześniej zrobił to w sierpniu (wówczas odkupił 47 akcji za 551 denarów każdą) i w lipcu (100 akcji za 551 denarów każdą). Pomimo mniejszych przychodów w pierwszym kwartale br. w stosunku do 2010 r. wypracował większy zysk. Przychody operacyjne wyniosły 74,8 mln denarów (5,52 mln PLZ), 123,4 mln mniej niż w I kwartale 2010 r. Teteks wypracował zysk netto na poziomie 6,1 mln denarów (450 tys. PLZ), czyli 228 tys. denarów (16,8 tys. PLZ) więcej niż przed rokiem. (kapital.com.mk) 20 września 2011 r. Banki uwolnią 200 mln euro dla gospodarki Szacuje się, że w bankach znajdzie się około 200 mln euro, które mogą zostać przeznaczone na akcję kredytową dla gospodarki. To kluczowa korzyść w związku z decyzją Narodowego Banku Macedonii o zmniejszeniu stopy rezerwy obowiązkowej dla depozytów terminowych z uzgodnionym terminem zapadalności powyżej dwóch lat. Bankowcy z zadowoleniem przyjęli decyzję NBM, ale nie spodziewają się obniżki stóp procentowych. (navamakedonija.com.mk) Mercedez-Benz wybierze najlepszą macedońską innowację Mercedes-Benz MakAutoStar, z okazji 125. urodzin firmy ogłosił konkurs na najlepszego młodego projektanta w Macedonii. „Mercedes - projekt przyszłości”, adresowany jest do studentów i młodych bezrobotnych do lat 30. Projekt nowego Mercedesa musi być zgodny z obowiązującymi wartościami marki, ale zawierać i te elementy, które stworzyły globalną markę na przestrzeni lat. Według dyrektora Mercedes-Benz MakAutoStar, Marko Jovanovskiego, konkurs jest odpowiedzią na historię sukcesu firmy w Macedonii. Konkurs będzie trwać 125 dni, a zwycięzca zostanie ogłoszony w styczniu przyszłego roku. Nagrodą główną jest wycieczka do fabryki w Stuttgarcie, gdzie zwycięsca spotka się z najważniejszymi ludźmi Mercedesa. (kapital.com.mk) 19 września 2011 r. Promocja gumy „Čunga-lunga” na rynkach światowych Gumy do żucia produkowane przez Makpromet Sztip zwiększają eksport do Stanów Zjednoczonych. Dotychczas głównym odbiorcą produktu były kraje Unii Europejskiej. W najbliższym czasie produkt zostanie przedstawiony na targach w Dubaju, celem promocji na rynkach azjatyckich. Makpromet Sztip oprócz gum do żucia produkuje także cukierki i lizaki. (nova makedonija.com.mk) Biznes leasingowy wart zaledwie 12 mln euro Branża leasingowa w kraju wciąż znajduje się w głębokim kryzysie. Mimo oczekiwanych wzrostów, liczba zawieranych nowych umów wciąż spada. W ciągu pierwszego półrocza podpisano umowy warte 12 mln euro, co oznacza, że do końca roku nie zostanie powtórzony nawet wynik z 2010 r., kiedy wartość umów wyniosła 30 mln euro. Główną przyczyną kryzysu w branży jest wzrost importu używanych samochodów, oraz niewypłacalność (kapital.com.mk) przedsiębiorstw, które nie mają z czego inwestować w nowy sprzęt. Główne indeksy giełdowe Indeks Wartość zmiana t/t zmiana m/m zmiana r/r 23.09.2011 MBI10 2134,78 2227,46 (-) 2362,04 (-) 2170,42 (-) MBID 2316,39 2370,77 (-) 2417,66 (-) 2505,51 (-) OMB 120,66 118,17 (+) 117,81 (+) 110,30 (+) Źródło: mse.org.mk Kurs waluty (średni) Kurs/ data 23.09.2011 16.09.2011 23.08.2011 23.09.2010 EUR/ MKD 61,5065 61,5025 61,5011 61,6094 USD/ MKD 45,7978 44,5832 42,6706 46,1010 (100) MKD/ PLZ 7,1516 7,0648 6,7600 6,3199 Źródło: nbrm.mk, nbp.pl 18 września 2011 Wybrano najlepszych pracodawców Macedonii 2011 Wybory zorganizował Triple S Recruitment, a udział wzięło 29 firm. Zwycięzcami w poszczególnych kategoriach okazali się Makedonski Telekom (zatrudniający ponad 500 pracowników), VIP (od 100 do 150) i Porshe Makedonija (poniżej 100). W pierwszej kategorii wystartowało 13 firm, w drugiej 10, zaś w trzeciej 6. Triple S Recruitment przeprowadził badanie w maju i czerwcu br. Pracownicy anonimowo wypełniali ankiety w których zadano 102 pytania, które objęły 17 komponentów dotyczących zadowolenia z wykonywanej pracy. Celem badania była próba zmierzenia poziomu zadowolenia wśród pracowników konkursowych firm i uzyskanie obiektywnej wiedzy na temat codziennych zadań pracowniczych, środowiska pracowniczego i stosunków międzyludzkich panujących w firmie. (sitel.com.mk) 17 września 2011 Za 2 miesiące Nectar i Fructal pod jedną nakrętką W listopadzie br. dwie marki obecne na macedońskim rynku, produkujące soki – Nektar i Fructal połączą swe siły. Serbski Nectar kupi bowiem słoweńskiego Fructala za 50,2 mln euro. Po konsolidacji przedsiębiorstwa mają ambitne plany. Do stycznia 2012 r. chcą opanować 15% macedońskiego rynku. Tym samym chcą stać się najsilniejszym konkurentem rynkowego lidera, Vivaks, który posiada 20% rynku soków w Macedonii. (kapital.com.mk) Odłożona sprzedaż Swedmilku Mleczarnia Swedmilk, która ogłosił upadłość, w najbliższym czasie nie znajdzie nowego inwestora. Choć największy wierzyciel przedsiębiorstwa, NLB Tutunska Banka, ogłosił, że druga licytacja własności mleczarni będzie ogłoszona na początku września, nic takiego nie miało miejsca. Uruchomienie mleczarni miałoby znaczący wpływ na ustabilizowanie rynku mleczarskiego w kraju i zmniejszenie importu mleka i produktów mlecznych. Dyrekcja banku twierdzi, że trwają rozmowy z zainteresowanymi firmami, ale licytacja nastąpi dopiero w momencie zdefiniowania konkretnych ofert. (kapital.com.mk) 16 września 2011 Otwarto nowe Centrum Renault Na promocji salonu w Skopiu zaprezentowano samochody Renault i Dacia. Przedstawiciele francuskiego koncernu, którzy jako pierwsi rozpoczęli sprzedaż samochodów elektrycznych w Macedonii oczekują, że dzięki nowemu salonowi wzmocnią swoją pozycję na rynku – do 20%. Obecnie udział w rynku samochodowym Renault w Macedonii wynosi 15%. (kapital.com.mk) W Rosomanie zebrano 13 mln kg brzoskwiń Cena skupu była niższa niż w ostatnich latach z powodu dużych zbiorów. Jak poinformowały lokalne władze, żniwa potrwają jeszcze przez ponad 10 dni. 90% zebranych brzoskwiń przeznaczonych zostanie na eksport m. in. do Rosji, Ukrainy, Białorusi, Iranu i Chorwacji. (kapital.com.mk) Macedonia i Kosowo wdrożą nowe procedury na przejściach kolejowych Graniczne regulacje w ruchu kolejowym między Macedonią a Kosowem zostaną uproszczone. Zamiast dwóch stacji kontroli w Volkowie i Hanielezi, procedury (opłaty celne i inspekcje) będą przeprowadzane tylko po kosowskiej stronie, co znacznie skróci czas oczekiwania na granicy. Takie zmiany uzgodniono w podpisanym dziś w Skopiu „Porozumieniu o regulacjach granicznych w ruchu kolejowym”, przez macedońskiego Ministra Transportu i Łączności, Mile Janakieskiego oraz jego kosowskiego odpowiednika, Fehmiego Mujatę. Wybór Haniezeli był podyktowany lepszym przygotowaniem technicznym do przeprowadzania kontroli. Tonaż produktów transportowanych przy użyciu kolei wynosi ok. 1,2 mln ton rocznie. Transport pasażerski, który ma miejsce dwa razy w tygodniu, wykorzystywany jest w 80%. (kapital.com.mk) 15 września 2011 Steel Con zainwestował 3,5 mln euro w nowy zakład Firma produkująca konstrukcje stalowe Steel Con, wraz z holenderskim partnerem Gerliko Group, otworzyło nowy zakład przetwórstwa drutu żelaznego w Kumanovie. Zainwestowano w niego 3,5 mln euro. Zatrudnienie znaleźć ma w nim 100 osób. W realizacji projektu udział wziął także rząd Holandii, który przeznaczył na ten cel grant w wysokości 750 tys. euro. Fabryka zajmuje powierzchnię 2,6 tys. m kw., а w wyniku przetwórstwa produktu powstanie kilka kolejnych projektów, które zostaną zrealizowane zarówno w Macedonii, jak i zagranicą. (kapital.com.mk) Przestępcy gospodarczy z Macedonii, Bułgarii i Serbii wyprali 21,8 mln euro Macedońskie Ministerstwo Spraw Wewnętrznych (MVR) odkryło 21-osobową międzynarodową organizację kryminalną, która zrzeszała obywateli Macedonii, Bułgarii i Serbii, oskarżoną o wypranie 21,8 mln euro, a poprzez uchylanie od płacenia podatków i wyrządziła szkodę macedońskiemu budżetowi w wysokości 1,9 mln euro. Według MSW organizatorami grupy byli Macedończycy. Poszukiwali oni ubogich Bułgarów, którzy za sumę od 50 do 150 euro godzili się zarejestrować działalność gospodarczą na własne nazwisko, jako zagraniczni inwestorzy. Macedończycy wykorzystywali je do działań niezgodnych z prawem. W proceder zamieszanych było kilkanaście firm. Oskarżonym postawiono zarzuty związku przestępczego, oszustw podatkowych, prania brudnych pieniędzy i przyjmowania korzyści pochodzących z przestępstwa, fałszowania i niszczenia dokumentów handlowych oraz nadużywania stanowisk służbowych i wydanych zezwoleń. Właściciele tych firm byli cały czas niedostępni, а Urząd Skarbowy (UJP) nie mógł dokonać inspekcji, ponieważ przedsiębiorstwa nie istniały pod zarejestrowanym adresem. 10 z 11 oskarżonych obywateli Macedonii trafiło do prokuratury. Za pozostałymi – obywatelami Bułgarii i jednym obywatelem Serbii zostanie prawdopodobnie wystawiony międzynarodowy list gończy. (kapital.com.mk) 14 września 2011 Wybrany zostanie Najlepszy Promotor Macedonii Dziś rozpoczęto rejestrację kandydatów do corocznej nagrody „Najlepszy Promotor Macedonii”. Kandydatów można zgłaszać do 14 listopada. Można tego dokonać poprzez wysłanie maila do organizatorów ([email protected]) lub poprzez Twittera (Best Promoters MК@nagrada). W konkursie wziąć udział mogą osoby lub grupy, które w bieżącym roku aktywnie promowały Republikę Macedonii i interesy tego państwa. W tym roku nagrody zostaną rozdane w trzech kategoriach: nauka i sztuka, turystyka oraz eksport, przedsiębiorczość i dyplomacja z dobrej woli. Co roku przyznawane są także nagrody specjalne za dzieło życia i dla osoby, która uzyska najwięcej głosów. Wszystkie nagrody są honorowe, a nie finansowe. Głosowanie rozpocznie się 23 listopada br. i potrwa do 25 stycznia 2012 r. poprzez specjalny link na www.facebook.com/Macedonia.BestPromoterAward. Ogłoszenie zwycięzców nastąpi 15 lutego 2012 r. (kapital.com.mk) Uzgodniono dalszy rozwój macedońsko – rosyjskiej współpracy ekonomicznej Na środowym forum biznesowym w Moskwie, które towarzyszyły targom spożywczym, podpisano porozumienie o rozwoju dalszej współpracy ekonomicznej obu państw. Forum zostało zorganizowane przez Macedońsko-Rosyjską Izbę Handlową, a udział w nim wzięli m. in. wicepremier i minister finansów Zoran Stavreski oraz Minister Rolnictwa, Leśnictwa i Gospodarki Wodnej, Ljupczo Dimovski. Podczas forum zaprezentowano potencjał macedońskiego rolnictwa oraz przemysłu przetwórczego. (Balkans.com) Więcej turystów odwiedzających Macedonię w 2011 Według danych Państwowego Urzędu Statystycznego (DZS) liczba turystów w lipcu br. wyniosła 119770, zаś liczba zarejestrowanych noclegów 592837. Wzrost liczby turystów w stosunku do lipca 2010 r. wynosi 14,5%, a noclegów 4,1%. Liczba krajowych turystów wzrosła o 6,1% zaś zagranicznych aż o 36,7%. To właśnie oni spowodowali realny wzrost w sektorze turystyki (wzrost liczby noclegów o 63,1%), gdyż liczba noclegów macedońskich turystów, w stosunku do lipca 2010 r. spadła o 4,3%. W okresie styczeń - lipiec 2011 r., w stosunku do tego samego okresu roku ubiegłego, wzrost liczby turystów wyniósł 9,1%. Tu, znów pomogli zagraniczni turyści (wzrost o 24,5%), podczas gdy obywatele Macedonii rzadziej odpoczywali w kraju (spadek o 3,1%) Wzrost liczby noclegów w pierwszych siedmiu miesiącach roku wyniósł 4,6% (wzrost o 33,2% u turystów zagranicznych i spadek o 6,6%, w śród lokalnych). (mkfondovi.com) 13 września 2011 Strajki w Grecji powodują kolejne straty ekonomiczne Nowy, dwudniowy strajk rozpoczęli dziś greccy celnicy, w reakcji na realizację planu oszczędnościowego władz ateńskich. Strajk ten po raz kolejny szkodzi transportowi i komunikacji przez Korytarz 10, a starty dotykają wszystkie firmy, które z niego korzystają, w tym i Macedończycy. Eksporterzy i importerzy handlujący z Grecją i za jej pośrednictwem, już liczą kolejne straty. Największe dotykają takich firm, jak Makstil, Feni, Usje. Spore straty odnotowują też firmy spedycyjne oraz obiekty handlowe, czekające na zatowarowanie. W Zrzeszeniu Niezależnych Związków Zawodowych Przewoźników Makamtrans wyliczono, że starty macedońskich firm spedycyjnych tylko w ostatnich 2,5 miesiącach wyniosły blisko 2 mln euro. (kapital.com.mk) Na Bałkanach istnieje zagrożenie z drugiego dna kryzysu Takie wnioski pojawiły się podczas Regionalnego Szczytu państw Bałkanów Zachodnich w czarnogórskim Bečići, reprezentowanych przez prezesów narodowych banków. Choć oczekuje się, że wszystkie kraje regionu zakończą 2011 r. na dodatnim PKB, to i tak będą one znacznie niższe niż przed kryzysem. Kryzys z drugim dnem, jest możliwy, jeśli nie nastąpią oczekiwane korekcje wzrostu PKB oraz planów wydatków budżetowych. (kapital.com.mk) Otwarto pierwszą restaurację Burger King w Macedonii Na otwarciu pierwszej restauracji w Macedonii, na lotnisku w Skopiu obecny był Prezes Burger Kong na rynki Europy, Bliskiego Wschodu i Afryki, José Cil. Franczyzobiorcą w kraju jest turecka firma TAB GIDA, która obsługuje sieć 400 restauracji w Turcji, a do końca roku planuje w stolicy Macedonii otworzyć jeszcze jedną restaurację. (Balkans.com) 12 września 2011 Macedonia omyłkowo na liście PayPal Po tym jak użytkownicy Internetu odkryli, że od 24 września br. Macedonia znajdzie się na liście użytkowników system PayPal, dyrekcja firmy wysłała oficjalne dementi. PayPal jest czołową platformą służącą realizacji transferów pieniężnych przez Internet. Na liście, jak się okazało omyłkowo umieszczono także Rosję i Serbię. Macedońscy konsumenci oczekują wprowadzenia usługi PayPal już od kilku lat, jak na razie bezskutecznie. (kapital.com.mk) Łukoil otworzył pierwszą stację benzynową w Ochrydzie W miniony weekend rosyjskie przedsiębiorstwo Łukoil otworzyło swoją pierwszą stację benzynową w najpopularniejszym macedońskim kurorcie. Jest to 16 stacja Łukoil w tym kraju. W ceremonii wziął udział wicepremier ds. gospodarczych, Vladimir Peszevski oraz przedstawiciele władz samorządowych i Ambasady Rosji w Macedonii. Dyrektor generalny Łukoil Macedonia, Andriej Kuku wyraził nadzieję, że do końca roku otwarte zostaną jeszcze 4 stacje w kraju, przez co świętować będzie można 20-lecie uzyskania niepodległości Macedonii i powstania Federacji Rosyjskiej, dwudziestoma obiektami firmy. Łukoil Macedonia wszedł na rynek macedoński w sierpniu 2005 r., a pierwszą stację benzynową otworzył we wrześniu 2006 r. (tradeportal.mk) OKTA jedyna na liście TOP 500 Należąca do Greków rafineria OKTA jest jedynym macedońskim przedsiębiorstwem, które według danych dotyczących rocznych przychodów znalazło się na liście pięciuset największych firm z Europy ŚrodkowoWschodniej. W tegorocznym rankingu TOP 500, przygotowywanym przez Deloitte, OKTA awansowała o 45 pozycji i znalazła się na 400 miejscu na liście. Ranking dowodzi, że przedsiębiorstwa uważane w Macedonii za duże, w skali regionu uchodzą co najwyżej za średnie, nawet w porównaniu ze sąsiednimi Serbią (stamtąd na listę trafiło 11 firm), czy Bułgarią (7 firm). (kapital.com.mk) Główne indeksy giełdowe (12 – 16 września) Zmiany Indeks Wartość 12.09 Wartość 16.09 w Zmiany stosunku stosunku tygodnia miesiąca w Zmiany w stosunku roku MBI10 2.273,42 2.227,46 -2,65 -5,12 -2,26 MBID 2.392,54 2.370,77 -1,22 -2,51 -3,57 OMB 117,82 118,17 +0,18 +0,38 +1,76 5 – 11 września 2011 4 września 2011 Samvardahna Motherson postawi dwie nowe fabryki w Bunardżiku Indyjskie konsorcjum planuje zainwestować 12 mln euro w budowę dwóch fabryk w specjalnej strefie ekonomicznej w pobliżu Skopia. W minionym tygodniu podpisana została umowa z rządem i wmurowano kamień węgielny pod zabudowę. Prace na 2,7 ha rozpoczną się w ciągu dwóch najbliższych miesięcy. W fabrykach zatrudnienie znajdzie 140 osób. Dyrektor Agencji ds. Inwestycji Zagranicznych i Promocji Eksportu (ASIPI) Viktor Mizo, poinformował, że w jednej fabryce produkowane będą plastikowe odlewy do lusterek samochodowych, zaś w drugiej szkło do tych lusterek. Produkcja będzie przeznaczona z myślą o europejskich producentach samochodów, którzy będą otrzymywać gotowe lusterka zamontowane wcześniej w fabryce indyjskiego konsorcjum na Węgrzech. (kapital.com.mk) Makprogres zainwestuje w eksport do Kosowa W fabryce cukierniczej Makprogres z siedzibą w Vinicy, która dużą część swojej produkcji eksportuje do Kosowa, planuje się zwiększyć produkcję na tamtejszy rynek. W minionym roku firma wyeksportowała produkty o łącznej wartości 2 mln euro, a w tym roku planuje zwiększyć wywóz do wartości ok. 3 mln euro. W celu dalszego rozwoju Makprogres chce w przyszłym roku otworzyć zakład pakowniczy na produkty eksportowane na kosowski rynek. (kapital.com.mk) 3 września 2011 Rekordowa ilość turystów z zagranicy Około 120 tys. zagranicznych turystów odwiedziło tego lata Macedonię. Minione lato należało zdecydowanie do turystów z Holandii, co było zasługą uruchomienia lini czarterowej z tego kraju bezpośrednio do Ochrydy. Po raz pierwszy w historii kraj odwiedzali też turyści z Finlandii, poinformowała dyrekcja Agencji Promocji Turystyki. Na koniec września spodziewanych jest realizacja ponad 20 tys. noclegów gości z zagranicy. W najbliższym czasie planowane jest zwiększenie działań marketingowych na rzecz przyciągnięcia turystów z Polski, Czech, Niemiec, Rosji i Ukrainy. (dnevnik.com.mk) 13 winnic wystawionych na sprzedaż Z powodu problemów finansowych 13 winnic zostało wystawionych na sprzedaż. Główną tego przyczyną jest fakt, że większość z nich nie działa jako podstawowa działalności gospodarcza ich właścicieli, przez co mają one problemy z płynnością finansową. Poszukiwani są inwestorzy zarówno w kraju jak i zagranicą. (kapital.com.mk) 2 września 2011 Bułgaria wesprze Macedonię w staraniach o członkostwo w UE Macedonia i Bułgaria podpisały Memorandum w sprawie współpracy w zakresie integracji europejskiej euroatlantyckiej. Dokument podpisali ministrowie spraw zagranicznych Nikola Poposki i Nikolaj Mładenow. Porozumienie zakłada wykorzystanie zarówno pozytywnych jak i negatywnych doświadczeń Sofii w zakresie działań na rzecz przystąpienia do Unii Europejskiej i NATO. Przed podpisaniem porozumienia ministrowie i ich delegacje odbyły godzinną rozmowę plenarną. (kapital.com.mk) Zielone światło dla ponad 20 ustaw finansowych i gospodarczych Na ósmym posiedzeniu parlamentu Macedonii dyskutowano nad zmianami prawa finansowego i propozycjami zmian dotyczących regulacji w gospodarce, które miałyby znaleźć się w aktualizacji ustaw prawnych. Na posiedzeniu postanowiono skierować 20 propozycji zmian w prawie do drugiego czytania. Wśród nich znajdują się propozycje uzupełnienia Ustawy o świadczeniu usług w oparciu o transfer pieniężny, Ustawy o podatku dochodowym, Ustawy o podatku VAT, Ustawy o działaniach celnych, Ustawy o ochronie własności intelektualnej i Ustawy o papierach wartościowych. Na posiedzeniu, parlamentarzyści przegłosowali również propozycje zmian prawnych w Ustawie o rewizji i Ustawie o prawie dewizowym. (kapital.com.mk) 1 września 2011 Od dziś tańsza zielona karta Dziś weszła w życie regulacja prawna obniżająca koszty zielonej karty. Ważność tego dokumentu została ujednolicona do 12 miesięcy. Do tej pory można było wykupić zieloną kartę także na 1,3 bądź 6 miesięcy. Zielona karta dla podróżujących poza granice Macedonii samochodem o mocy silnika do 66 KW będzie kosztować 60 euro, a powyżej 66 KW – 90 euro. Samochody dostawcze będą płacić 280 euro. Do tej pory zielona karta dla samochodów osobowych kosztowała od 40 (miesięczna) do 150 euro (roczna) zaś dla samochodów dostawczych do 280 euro za rok. Wykupienie zielonej karty nadal nie będzie obowiązkowe przy rejestracji nowego samochodu. Decyzję o obniżeniu opłat za zieloną kartę dla samochodów osobowych podjął rząd na swoim pierwszym posiedzeniu. (sitel.com.mk) Macedońscy eksporterzy spotkali się z biznesmenami z Kosowa Na prośbę prezesa Kosowskiej Izby Gospodarczej Safeta Gjergjaliu, w siedzibie Macedońskiej Izby Gospodarczej w Skopiu spotkali się przedsiębiorcy z obu krajów. W rozmowach wzięli także udział przedstawiciele służb celnych obu państw. Gjergjaliu zaprezentował ogólną sytuację na rynku kosowskim po wprowadzeniu embarga na towary i usługi z Serbii oraz wyszczególnił bieżące potrzeby rodzimego środowiska biznesowego. Macedońskie firmy po ostatnich wydarzeniach zwiększyły eksport do Kosowa, ale przejawiają interes do dalszej ekspansji na tym rynku. (kapital.com.mk) Opracował: Łukasz Fleischerowicz Przegląd gospodarczy powstał przy współpracy z Ambasadą Rzeczpospolitej Polskiej w Skopiu