Ankieta - Gmina Radomyśl nad Sanem
Transkrypt
Ankieta - Gmina Radomyśl nad Sanem
„Przyjazna Polska” 2016 PROGRAM PROMOCJI POLSKICH SAMORZĄDÓW Ankieta Certyfikacja Tematycznej: „Gmina z Tradycją” „Traditional Community” I. Dane ogólne Ankieta Certyfikacji Tematycznej, Program „Przyjazna Polska” 2016 (1) UCZESTNIK (proszę podać nazwę np. Miasto XXX, Gmina XXX, Miasto i Gmina XXX) : Gmina Radomyśl nad Sanem POWIAT: STALOWOWOLSKI WOJEWÓDZTWO: PODKARPACKIE NAZWA UCZESTNIKA DO UMIESZCZENIA NA CERTYFIKACIE (proszę podać nazwę np. Miasto XXX, Gmina XXX, Miasto i Gmina XXX)1: Gmina Radomyśl nad Sanem ADRES URZĘDU MIEJSKIEGO / URZĘDU GMINY Pełna URZĄD GMINY W RADOMYŚLU NAD SANEM (proszęnazwa podaćurzędu: adres, na który będzie kierowana korespondencja związana z programem) RYNEK DUŻY 7 Ulica i nr domu: Kod pocztowy: 37-455 Telefon (z numerem kierunkowym): 15 8454302 Miejscowość: RADOMYSL NAD SANEM Faks (z numerem kierunkowym): [email protected] e-mail: http:// Imię i nazwisko (zaznaczyć właściwe): wójta, burmistrza, prezydenta Jan Pyrkosz e-mail: Imię i nazwisko oraz stanowisko osoby do kontaktów w sprawie programu: Teresa Lachowska Telefon (z numerem kierunkowym): 15 8453607 [email protected] e-mail: II. Część merytoryczna Ankieta Certyfikacji Tematycznej, Program „Przyjazna Polska” 2016 (2) 1. Dbałość o tradycję STANDARD 1: Gmina pielęgnuje ważne tradycje narodowe1 i/lub kulturowe2 i/lub religijne. Prosimy o wskazanie działań, przedsięwzięć, rozwiązań, uchwał itp., które związane są z pielęgnowaniem ważnych tradycji na obszarze gminy. Prosimy o swobodną wypowiedź ilustrowaną dowolnymi przykładami. Gmina Radomyśl nad Sanem jest gminą, w której dbałość o tradycję jest mocno pielęgnowana. Świadectwem na to jest przekazywanie z pokolenia na pokolenie zwyczajów i obrzędów ludowych. Gmina w różnoraki sposób wspiera podstawowe działania mieszkańców związane z tradycją, historią lokalną i dziedzictwem kulturowym. Gmina nasza przywiązuję wielką wagę do wszelkiego rodzaju obchodów rocznicowych, tradycji narodowych, kulturowych i religijnych. Pielęgnowanie bogatych regionalnych tradycji oraz propagowanie wśród młodych ludzi wartości dawnej kultury – jest szczególną troską gminy, dlatego też imprezy organizowane w gminie przeznaczone są do różnych grup wiekowych. Tradycja splata się z teraźniejszością. Od wielu wielu lat, a mianowicie kiedy o telewizji mogli marzyć tylko niektórzy, nie mówiąc już o komputerze i dostępie do sieci o rozrywkę trzeba było zadbać samemu. I Tak właśnie dzieje się w naszej gminie. Chociaż masmedia otaczają nas z każdej strony nie brak czasu i chęci do organizacji imprez i spotkań kultywujących tradycje. Największą atrakcją zimowych świąt było i nadal jest chodzenie po wsiach przeróżnych kolędników. W przypadku Radomyśla są to tzw. Zapusty. Domostwa, urzędy, w tym Urząd Gminy odwiedzają corocznie barwni przebierańcy, którzy z niecierpliwością są wyczekiwani przez władze gminy, szkoły, banki. Z kolei w Chwałowicach częstowani jesteśmy pysznymi „szczodrokami”, pieczonymi przez panie z Zespołów Kulinarnych w dniu 6 stycznia, czyli Trzech Króli. Na wszelkie przejawy inicjatyw oddolnych czy też wynikających z kalendarza imprez lub rocznic państwowych wójt gminy odpowiada pozytywnie. Każdą z tych imprez wspiera finansowo i merytorycznie. Do organizacji imprez, spotkań, wystaw, występów gmina umożliwia nieodpłatny najem lokali (zarządzenie Wójta Gminy Radomyśl nad Sanem), udostępniane są także place użyteczności publicznej i tereny zielone. Władze Gminy biorą czynny udział w przygotowaniach każdej imprezy. W gminie naszej mamy wielu artystów malarzy a także lokalnych plastyków, którzy stosując różne techniki malarskie tworzą nie zapomnianą gamę różnych dzieł sztuki. 2. Uroczystości związane z tradycją 1 W tej grupie mieszczą się również tradycje regionalne i lokalne. W tej grupie mieszczą się tradycje zawodowe, produkcyjne, muzyczne, taneczne i inne związane z kultura materialną i niematerialną. 2 Ankieta Certyfikacji Tematycznej, Program „Przyjazna Polska” 2016 (3) STANDARD 2: Gmina regularnie organizuje uroczystości związane z przestrzeganiem określonej tradycji. Prosimy o opisanie uroczystości organizowanych na terenie gminy lub przy jej współudziale, które związane są z przestrzeganiem określonej tradycji. Wypowiedź można zilustrować zdjęciami. Gmina Radomyśl nad Sanem regularnie organizuje uroczystości związane z przestrzeganiem tradycji. W ciągu całego roku organizowane są tematyczne uroczystości. Począwszy od stycznia rokrocznie przygotowujemy: - „Przegląd kolęd i pastorałek” w wykonaniu chóru ,scholi, zespołu Nutka ,Grupy Emerytów i Rencistów. Przy tej okazji częstujemy ”SZCZODROKAMI”- czyli pieczonymi rogalikami z ciasta drożdżowego z makiem, -COMBER- zabawa taneczna, na której są tylko wyłącznie stowarzyszone zamężne kobiety zaproszone przez tzw.”wójtową”i „podwójtową”. Jest to zawsze ostatnia sobota karnawału,gdzie przy suto zastawianych stołach rozpoczyna się zabawa od godz.18,00 i nieprzerwanie trwa tradycyjnie 12 godzin. Na tę zabawę wpraszają się zapustnicy – czyli radomyscy przebierańcy i mają czas jednej godz aby potańczyć wraz z organizatorami. Inną tradycja,która tkwi w pokoleniach to„ZAPUSTY”.Charakteryzuje się corocznym barwnym korowodem przebierańców spacerujących po ulicach Radomyśla nad Sanem. Zawsze we wtorek przed środą popielcową. Twarze zasłaniają fantazyjne maski a dłonie długie rękawiczki. Całej paradzie towarzyszy orszak ślubny,który przechodzi na zaślubiny do UG i innych instytucji na terenie Radomyśla nad Sanem. Po odwiedzinach w instytucjach, czas na kolacje u księdza proboszcza,którego zadaniem jest rozpoznanie osób skrytych pod Ankieta Certyfikacji Tematycznej, Program „Przyjazna Polska” 2016 (4) maskami. Tradycja ta przechodzi z pokolenia na pokolenie i daje wiele satysfakcji wszystkim biorącym udział. Po okresie adwentu czas na „Niedzielę palmową”.Z niedzielą palmową związana jest ściśle tradycja robienia własnoręcznych palm wielkanocnych, które tradycyjne zabieramy na mszę świętą do poświęcenia oraz symbolika z tym związana. Palma – symbol zmartwychwstania i nieśmiertelności duszy Sporządzane są z gałązek wierzbowych, ozdabiane wstążkami i kwiatami. Wierzba uznawana była za roślinę „miłującą życie”,tzn., że drzewo może udzielać człowiekowi siły witalnej,dlatego zawsze jest wkładana do palm. Używamy też gałązek innych roślin: cisu, borówek, bukszpanu, barwinka, tui. Tradycyjnie za święte uchodzi albo drzewo „wiecznie zielone”, albo to, które pierwsze wypuszcza wiosną liście. Poświęconymi w kościele palmami kropimy domostwa, obejścia i bydło w oborze. W wierzeniach ludowych palma zawieszona pod strzechą miała chronić od złego, czarów, nieszczęścia i choroby, a przede wszystkim – od ognia. Poświęcone palmy przechowywano z szacunkiem do następnej Wielkanocy. Ankieta Certyfikacji Tematycznej, Program „Przyjazna Polska” 2016 (5) W ostatnich latach organizujemy warsztaty robienia kwiatów z bibuły, co pozwala na tworzenie niepowtarzalnych, urokliwych palm. Ankieta Certyfikacji Tematycznej, Program „Przyjazna Polska” 2016 (6) „Pisanka” to nieodłączny element świąt wielkanocnych .Tradycja zdobienia jajek i propagowanie folkloru związanego ze świętami, jest mocno zakorzeniona w naszej Gminie. Najpopularniejszym rodzajem wielkanocnych pisanek są kraszanki. To również bardzo ekologiczne pisanki, bo do ich barwienia wykorzystujemy naturalne produkty, np. łupiny cebuli, korę dębu, płatki ciemnej malwy czy sok z buraka. Do garnka wkładamy łupiny i zalewamy wodą - gotujemy to przez 5-10 minut. Intensywność koloru zależy od ilości łupinek i czasu gotowania. Cebula barwi jajka w kolorach od żółci do głębokiego brązu. Gdy ugotujemy jaja w suszonych kwiatach malwy zabarwimy je na zielono. Gdy chcemy uzyskać barwę brunatną powinniśmy wrzucić jajka do wywaru z łupin orzecha włoskiego lub igieł jodłowych. Pisanki możemy też zabarwić na różowo i fioletowo. Róż uzyskamy z buraka, fiolet z owoców czarnego bzu. Niebieski uzyskamy gotując owoce tarniny. Nasze kraszanki mogą wyglądać na stole jeszcze ładniej jeśli przetrzemy je szmatką nasączoną olejem - to podkreśli ich kolor. Z kolei, gdy do wywaru dodamy octu, kolor naszych kraszanek będzie trwalszy. Do farbowania pisanek można również używać barwników spożywczych. Drugą popularną metodą ozdabiania kraszanek są drapanki. Na zabarwionym jajku, wydrapujemy różne wzorki. Fragmenty wzoru można pomalować jasnymi akwarelami - np. kwiaty na czerwono, różowo, żółto, niebiesko a łodygi i liście na zielono. Inaczej wykonuje się oklejanki - jak sama nazwa wskazuje, powstają poprzez oklejenie jajka. Kiedyś do oklejania wykorzystywano sitowie, płatki bzu, dziś częściej jest to kolorowy papier czy różnego rodzaju tkaniny. Nalepianki robi się przede wszystkim przy wykorzystaniu różnokolorowych wycinanek, dobrze jest wykorzystać dostępne teraz wszędzie wycinanki samoprzylepne. Efektowną metodą zdobienia pisanek jest wosk Przed farbowaniem, na jajka należy nanieść wzory z wosku. Warto pamiętać, że powinien to być wosk pszczeli, by efekt był trwalszy. Ankieta Certyfikacji Tematycznej, Program „Przyjazna Polska” 2016 (7) Wosk najlepiej nanosić główką od szpilki. Gdy wosk zastygnie, należy zafarbować jajka, a później zetrzeć z nich wosk. Na pisankach zostaną piękne wzory. Ankieta Certyfikacji Tematycznej, Program „Przyjazna Polska” 2016 (8) Tzw.”Święconka” to tradycja związana ze święceniem w Wielką Sobotę potraw. Dawniej wszystko co znajdowało się na świątecznych stołach miało znaczenie symboliczne, zapewniające dostatek, zdrowie, pomyślność na cały rok, w wielkanocnym koszyczku musiało być siedem produktów, a wśród nich: chleb - przez wieki będący głównym składnikiem ofiar dla bogów. W chrześcijańskiej symbolice „chleb ma krzepić serce ludzkie, ma wspierać jego siłę”. Dlatego dziś każda święconka zawiera chleb. jajko - dominuje w naszej obrzędowości domowej związanej ze świętami wielkanocnymi od stuleci, nie ma więc dziś chyba koszyczka wielkanocnego bez jajka. Jajo jest niezwykle bogate w znaczenia symboliczne, stanowi dowód odradzającego się życia, symbol zwycięstwa nad śmiercią. sól posiadająca moc odstraszania wszelkiego zła, będąca symbolem więzi między Bogiem a jego ludem chrzan – symbol wszelkiej siły i fizycznej krzepy wędliny – po długim okresie modlitw i postów, po dniach „suszenia” były spełnieniem wielotygodniowych marzeń, miały zapewniać zdrowie,płodność i dostatek. Najważniejsze na święconkę były wędliny wieprzowe – boczek,szynki,wędzonki, balerony, no i oczywiście kiełbasa. ser – jako produkt powstały z mleka będący symbolem przyjaźni między człowiekiem a siłami przyrody i stanowiący gwarancję rozwoju stada zwierząt domowych. Ciasto do koszyka wielkanocnego weszło ostatnie, zapewne jako popis gospodyń, jako symbol ich umiejętności i doskonałości. Ankieta Certyfikacji Tematycznej, Program „Przyjazna Polska” 2016 (9) Nie mogło się bez niego obejść wielkanocne śniadanie, po gorzkich dniach postów było wyrazem radości i słodyczy. Były to głównie wielkanocne baby, mazurki. Ale dawniej koszyczek wielkanocny mógł zawierać tylko ciasta upieczone w domu, nie te kupione. Przez ciasto zastąpione zostały produkty o niezwykle bogatej symbolice: mleko i miód. Warto też pamiętać, że baranek w wielkanocnym koszyczku symbolizuje Chrystusa. Dziś mamy baranki z czekolady lub cukru, nasi przodkowie wyrabiali je z ciasta, masła, marcepanu. Cała symbolikę świąteczną przekazujemy młodemu pokoleniu na warsztatach. Produkty znajdujące się w koszyczku spożywamy w niedzielę wielkanocną po powrocie z rezurekcji na tzw. śniadaniu wielkanocnym. Śniadanie składa się z barszczu ugotowanego na chlebowym zakwasie i z w/w produktów. Gospodarz domu składa rodzinie życzenia dzieląc się poświęconym jajkiem. Wieczorem w Wielką Sobotę na mszy św. święcimy ogień i wodę. Wielowiekowa tradycja „TURKI”, jest dla naszej gminy niepowtarzalnym i najciekawszym zwyczajem straży grobowych, wielkanocnych. Straże grobowe to wielopokoleniwe tradycje. W Radomyślu nad Sanem świętowanie Wielkanocy ma nieco inny wymiar niż gdziekolwiek. Przy Grobie Pańskim straż pełnią Turki... Historia Armii Tureckiej sięga czasów króla Jana III Sobieskiego. Wówczas to mieszkańcy Radomyśla walczyli pod Wiedniem. Po wygranej powrócili do swych domów dopiero w Wielki Piątek. Paradnie ubrani mężczyźni wkroczyli wówczas do kościoła, gdzie odbywało się nabożeństwo i zaciągnęli wartę u Grobu Pańskiego. To właśnie od tamtej pory corocznie już pilnują Grobu Chrystusa. Po latach stroje zmieniano i dodano do nich nowe elementy. Metamorfozie uległ też sztandar, czapki, bluzy. Nie mieniła się obrzędowość i świętowanie. Współcześni Turcy kultywują tradycję. Uczestniczą w Triduum Paschalnym oraz są obecni podczas nabożeństw Wielkiej Niedzieli i Poniedziałku Wielkanocnego. Po raz pierwszy Turki wkraczają do kościoła w Wielki Piątek podczas nabożeństwa. Po przeniesieniu Pana Jezusa do Bożego Grobu zostaje zaciągnięta warta. I tak aż do sobotniej nocy. Po pierwszym Alleluja zrzucają kir ze sztandaru i maszerują z kościoła na rynek. Wtedy też orkiestra gra marsze, słychać petardy i huk ogni. Zaczyna się radość i świętowanie. Pan Zmartwychwstał! W Radomyślu straż grobowa charakteryzuje się barwnymi strojami. W Wielką Niedzielę turki maszerują pokazując paradną musztrę a potem odwiedzają poszczególne domostwa. Charakterystycznie ,barwnie ubranych „turków”można zobaczyć także na Woli Rzeczyckiej. W niektórych miejscowościach są to strażacy, lub przebrani w mundury młodzieńcy. Wszystkie straże bez względu na ubiór mają jeden cel- trzymają straż przy grobie Chrystusa. Ankieta Certyfikacji Tematycznej, Program „Przyjazna Polska” 2016 (10) Radomyska Orkiestra Dęta jest rówieśniczką miejscowej parafii, erygowanej w 1614 r. Tradycje muzyczne przechodzą tu z ojca na syna. Każdy, kto czuje się lokalnym patriotą, wspiera ich działania i dba o zespół. Ankieta Certyfikacji Tematycznej, Program „Przyjazna Polska” 2016 (11) Orkiestra dęta w Radomyślu nad Sanem nawiązuje do tradycji bardzo dawnej, bo siedemnastowiecznej. Właśnie wtedy powstała kapela będąca pierwowzorem orkiestry dętej, której fundatorem był syn założyciela miasta Abraham Sienieński. Kapela uatrakcyjniała święta kościelne i nabożeństwa organizowane przez bractwa cechowe. W trudnych czasach zaborów nie zaprzestała swojej działalności. Opiekę nad nią przejęło Grono Młodzieży. Gdy w 1805r. podczas trzeciego pożaru Radomyśla spłonął kościół wraz z przechowywanymi tu instrumentami, radomyślanie nie załamali rąk. Z własnych pieniędzy zakupili różne instrumenty muzyczne, głównie trąby. Tak zrodziła się orkiestra dęta. Muzykanci uczyli się w domach od ojców, krewnych, najczęściej nie znając nut. Pieniądze na naprawę i zakup instrumentów zdobywali poprzez organizowanie zabaw, przedstawień, zbiórek dokonywanych przez radomyskich Turków. W okresie międzywojennym orkiestrę prowadził Stanisław Rybak – samouk grający na wielu instrumentach. Podczas II wojny światowej orkiestra zawiesiła działalność. Instrumenty niszczały i ocalało ich niewiele. Po II wojnie w latach pięćdziesiątych, dzięki Janowi Mroczkowi odrodziło się Grono Młodzieży, a z nim Turki i orkiestra dęta. Początki były trudne, gdyż brakowało pieniędzy i instrumentów, które pozyskiwano z ogromnym trudem. Pierwszym kapelmistrzem z prawdziwego zdarzenia był Józef Szelest ze Zbydniowa. Przywiózł on część instrumentów, nauczył muzykantów grać z nut. Przyjeżdżał rowerem na próby, które odbywały się w starym, prywatnym domu ogrzewanym w zimie żelaznym piecykiem. Celem podnoszenia swoich kwalifikacji muzycznych i poziomu artystycznego, muzycy amatorzy zbierają się dwa razy w tygodniu na 2 - 3 godzinnych próbach odbywających się w sali widowiskowej Urzędu Gminy. Repertuar stanowią pieśni kościelne i patriotyczne, marsze i utwory okolicznościowe. Radomyska orkiestra dęta towarzyszy od zawsze Turkom, ale tworzy samodzielny organizm, niezależny i bezinteresowny, bo występuje bez wynagrodzeń. Ankieta Certyfikacji Tematycznej, Program „Przyjazna Polska” 2016 (12) Okres natężonej pracy dla orkiestry to czas Świąt Wielkanocnych. Najpierw próby, próby, a potem od Wielkiego Piątku służba dla Kościoła i mieszkańców – wprowadzenie i wyprowadzenie Turków, gra na chórze, przemarsz na Mały Rynek i Zjawienie, granie „Pobudki”. Orkiestra z Turkami odwiedza całą parafię w niedzielę i poniedziałek świąteczny. Ofiarowane przez mieszkańców w trakcie pochodu datki przeznaczane są na utrzymanie orkiestry, a szczególnie na zakup i odnowę instrumentów muzycznych. Oprócz Wielkanocy muzykanci grają w kościele w czasie innych wielkich świąt: Bożego Ciała, odpustu Matki Bożej Pocieszenia, na Bolesną. Nie zabrakło jej też w czasie konsekracji kościoła i na uroczystościach Koronacyjnych Matki Bożej Bolesnej. Orkiestra towarzyszy również uroczystościom patriotycznym w Radomyślu. Muzykanci uświetnili obchody 40 rocznicy wybuchu powstania styczniowego, odsłonięcia pomników Adama Mickiewicza, „Polegli i zaginieni w I wojnie światowej” oraz pomnika „Zginęli abyśmy żyli wolni”. Uczestniczy także w prymicjach i dożynkach. W wolnej Polsce - 3 maja i 11 listopada – orkiestra gra „Boże, coś Polskę” i hymn narodowy. Działalności orkiestry sprzyja życzliwość miejscowego społeczeństwa, które docenia to, że muzykanci - amatorzy poświęcają swój wolny czas, aby nie tylko realizować swoje zainteresowania, ale także wzbogacać swoją grą różne uroczystości. Nieodzowna jest też pomoc Stowarzyszenia Przyjaciół Ziemi Radomyskiej „Jedność”, które wspomaga działalność orkiestry. Dziś trudno wyobrazić sobie znaczące uroczystości bez udziału orkiestry, która odgrywa w życiu lokalnej społeczności bardzo ważną rolę. Jest elementem troski o zachowanie lokalnych tradycji i obyczajów, ale i ważnym punktem promocji Gminy Radomyśl nad Sanem. W gminie Radomyśl od wielu pokoleń działa radomyska Orkiestra Dęta, której granie dostarcza nie tylko radości ale jest wyrazem lokalnego patriotyzmu. Radomyska Orkiestra Dęta cechuje się niesłabnącą popularnością,jest to „głośny”symbol naszej gminy. Co roku skład orkiestry zasilają nowi, młodzi muzycy. Ankieta Certyfikacji Tematycznej, Program „Przyjazna Polska” 2016 (13) Kultura ludowa jest priorytetem w naszej Gminie. Kontynuacją tej tradycji jest działający zespół Sanowiślaczki, w którego repertuarze znajdują się tańce rzeszowskie, lubelskie i krakowskie, polki, oberki, kujawiaki, suity itp. W skład zespołu wchodzą uczniowie gimnazjum i szkół podstawowych. Występują w oryginalnych strojach lubelskich, rzeszowskich i krakowskich.”Sanowiślaczki” występują na terenie naszej gminy i powiatu stalowowolskiego a także poza granicami kraju tj.(Bułgaria,Ukraina,Niemcy) Ankieta Certyfikacji Tematycznej, Program „Przyjazna Polska” 2016 (14) Wieloletnią tradycją Gminy Radomyśl jest podziękowanie rolnikom za plony tzw. Dożynki. Co roku na terenie naszej gminy w różnych miejscowościach odbywają się uroczystości poświęcenia wieńców dożynkowych. Ważnym elementem każdych dożynek jest dzielenie się chlebem upieczonym z tegorocznych zbóż. Uroczystości dożynkowe mają zarówno religijny jak i ludowy charakter. Współcześnie podziękowania za plony składane są zwykle na dziękczynnej mszy świętej. Ceremoniom dożynkowym przewodniczą Starostowie dożynkowi. Najpierw wnoszone są wieńce dożynkowe wykonane z kłosów zbóż, owoców, warzyw, polnych kwiatów, następnie Starosta i Starościna wręczają bochen chleba upieczonego z mąki pochodzącej z ostatnich zbiorów Wójtowi-Gospodarzowi dożynek. Grupy wieńcowe ubrane w tradycyjne stroje z darami z płodów ziemi, z wieńcami i chlebami upieczonymi z mąki pochodzącej z tegorocznych zbiorów paradnie ustawiają się w kościele. Po uroczystościach kościelnych bryczkami,furmankami,traktorami przejeżdżają na miejsce festynu. Ankieta Certyfikacji Tematycznej, Program „Przyjazna Polska” 2016 (15) Gmina Radomyśldo nad Sanem regularnie gminnej organizuje uroczystości związane z 3. Nawiązanie tradycji w przestrzeni przestrzeganiem tradycji. W ciągu całego roku organizowane są tematyczne uroczystości. STANDARD 3: Gmina przywiązuje duże znaczenie do wyglądu obiektów, miejsc, Począwszy stycznia rokrocznie przygotowujemy: przestrzeniodpublicznych związanych z tradycją. „Przegląd kolęd i pastorałek” w wykonaniu chóru, scholi, Nutka ,Grupy Prosimy o wskazanie działań, przedsięwzięć, rozwiązań, uchwał itp.,zespołu które związane są z Emerytów i Rencistów. Przy tej okazji częstujemy ”SZCZODROKAMI”zachowaniem wyglądu obiektów, miejsc, przestrzeni publicznych w formie właściwejczyli dla pieczonymi rogalikami z ciasta drożdżowego z makiem. Te pyszne rogale serwują pielęgnacji odpowiedniej tradycji. Wypowiedź może być ilustrowana zdjęciami. nam panie zrzeszone w kołach gospodyń oraz zespołach kulinarnych, które są nieodłącznym „elementem” składowym naszych imprez. Zawsze chętne do pomocy.Ponadto stara tradycja,która przetrwała do dziś to „kolędowanie”.Przebrani kolędnicy odwiedzają domy ,czasami przedstawiają scenkę rodzajową i śpiewają kolędy. Ankieta Certyfikacji Tematycznej, Program „Przyjazna Polska” 2016 (16) Z okazji świąt narodowych wszystkie instytucje działające na terenie Gminy wywieszają flagi, składają wieńce pod pomnikami, tablicami, na cmentarzach i w miejscach upamiętniających różne wydarzenia historyczne. Każda dekoracja wykonywana jest zgodnie z daną uroczystością. Większe uroczystości oznajmia się społeczeństwu poprzez rozwieszanie banerów i plakatów informacyjnych lub informacje na stronach internetowych Urzędu Gminy, Gminnego Centrum Kultury i Izby Regionalnej . Domy dekorowane są też przy okazji ważnych wydarzeń kościelnych. Czas zielonych świątek to dekorowanie obejść brzózkami i tatarakiem. W sobótkowe wicie wieńców, które odbywa się w Woli Rzeczyckiej zaangażowana jest cała gmina tj. Stowarzyszenia i Koła Gospodyń Wiejskich. Spotkanie to uświetniają zespoły kulinarne, które przygotowują całą gamę przepysznych potraw. Dożynki to czas zdobienia obejść ,placów, furmanek i kościołów. Barwnie ubrane grupy wieńcowe towarzyszą temu świętu niosąc dary i wieńce do kościoła. Czas dożynek to okres podziękowania rolnikom za plony,zbiory to święto ludzi ciężko pracujących na roli. W naszej Gminie rokrocznie obchodzone są dożynki zarówno parafialne jak i gminne. W ubiegłym roku były też dożynki powiatowe organizowane przy współpracy ze starostwem . Ankieta Certyfikacji Tematycznej, Program „Przyjazna Polska” 2016 (17) Ankieta Certyfikacji Tematycznej, Program „Przyjazna Polska” 2016 (18) Ponadto władze samorządowe wychodząc naprzeciw oczekiwaniom społeczeństwa modernizuje obiekty użyteczności publicznej oraz place z wykorzystaniem funduszy Unii Europejskiej. Poniżej przedstawione sa wymierne efekty: „Remont i wyposażenie świetlicy wiejskiej w budynku Domu Ludowego w Pniowie” w ramach Małych Projektów Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich poprzez Lokalną Grupę Działania „SANŁĘG” Data zawarcia umowy o przyznanie pomocy – 01.03.2011 r. Okres realizacji projektu: lata 2010 – 2011 r. Koszty całkowite: 40 108,04 zł Kwota dofinansowania: 22 980,00 zł (70 % kosztów kwalifikowanych operacji) Zakres projektu: remont pomieszczenia w budynku Domu Ludowego w Pniowie przeznaczonego na świetlicę wiejską oraz jego wyposażenie. „Zaspokojenie potrzeb społeczno-kulturowych poprzez modernizację budynku Wiejskiego Domu Kultury w Chwałowicach” (wniosek złożony w imieniu Gminnego Centrum Kultury)” w ramach działania „Odnowa i rozwój wsi” Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich Data zawarcia umowy o przyznanie pomocy – 28.08.2009 r. Okres realizacji projektu: lata 2009 – 2010 Koszty całkowite: 1 181 263,89 zł Kwota dofinansowania: 300 000,00 zł Zakres projektu: kompleksowy remont budynku (przebudowa, rozbudowa, nadbudowa budynku Domu Kultury w Chwałowicach) „Wyposażenie Wiejskiego Domu Kultury w Chwałowicach” (wniosek złożony przez Gminne Centrum Kultury)” w ramach działania „Odnowa i rozwój wsi” Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich poprzez Lokalną Grupę Działania „SANŁĘG” Data zawarcia umowy o przyznanie pomocy – 29.09.2010 r. Okres realizacji projektu: 2010 r. Koszty całkowite: 100 000,00 zł Kwota dofinansowania: 64 549,00 zł (75% kosztów kwalifikowanych projektu) Zakres projektu: wyposażenie budynku Wiejskiego Domu Kultury w Chwałowicach w meble, sprzęt audio- wideo, nagłaśniający oraz instrumenty muzyczne. „Urządzenie miejsca wypoczynku i rekreacji poprzez zainstalowanie urządzeń składających się na plac zabaw wraz ze ścieżką oraz skwerem wypoczynkowym w miejscowości Rzeczyca Długa” (wniosek złożony w imieniu Stowarzyszenia Rolników Sołectwa Rzeczyca Długa w ramach Małych Projektów Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich poprzez Lokalną Grupę Działania „SANŁĘG” Data zawarcia umowy o przyznanie pomocy – wniosek złożony 26.07.2011 r. (oczekujemy na ocenę) Okres realizacji projektu: lata 2011 – 2012 Koszty całkowite: 45 946,61 zł Kwota dofinansowania: 25 000,00 zł (maksymalna kwota dofinansowania) Zakres projektu: zagospodarowanie terenu w miejscowości Rzeczyca Długa poprzez urządzenie miejsca wypoczynku i rekreacji. W ramach operacji zostanie przygotowany teren, urządzony i wyposażony plac zabaw, wykonany skwer wypoczynkowy i miejsce zieleni oraz ścieżka. „Remont i wyposażenie świetlicy wiejskiej w miejscowości Wola Rzeczycka” w ramach Małych Projektów Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich poprzez Lokalną Grupę Działania „SANŁĘG” Ankieta Certyfikacji Tematycznej, Program „Przyjazna Polska” 2016 (19) Data zawarcia umowy o przyznanie pomocy – wniosek złożony 26.07.2011 r. Okres realizacji projektu: lata 2011 – 2012 Koszty całkowite: 45 994,90 zł Kwota dofinansowania: 25 000,00 zł (maksymalna kwota dofinansowania) Zakres projektu: remont istniejącej świetlicy wiejskiej oraz jej wyposażenie. Sukcesywnie są również remontowane Domy Ludowe oraz place przestrzeni publicznej z budżetu gminy. Te działania władz samorządowych powodują, że wioski gminne staja się coraz piękniejsze. 4.Edukacja związana z tradycją STANDARD 4: Gmina prowadzi działania edukacyjne związane z kultywowaniem danej tradycji. Prosimy o wskazanie działań edukacyjnych związanych z kultywowaniem danej tradycji na terenie gminy. Prosimy o swobodną wypowiedź ilustrowaną dowolnymi przykładami. Ankieta Certyfikacji Tematycznej, Program „Przyjazna Polska” 2016 (20) Zgłębianie tradycji należy do tych, którzy ją znają i przekazują młodszemu pokoleniu. Edukacja związana z kultywowaniem tradycji jest w naszej gminie mocno uwidoczniona. Prowadzimy lekcje nauki tańca ludowego. Od ponad 13 lat na terenie gminy działa zespół tańca ludowego „Sanowiślaczki”.Zespół ten składa się z uczniów szkół w Antoniowie i Chwałowicach. Zajęcia, które odbywają się raz w tygodniu prowadzi doświadczony instruktor tańca ludowego. Zespół składa się z 70 osób podzielonych na grupy wiekowe. Co roku skład zespołu się zmienia,najstarsi uczniowie odchodzą a pojawiają nowe młode talenty. Zespół „Sanowiślaczki”założyły nauczycielki pracujące w szkołach Antoniów i Chwałowice. Ludowy zespół jest chlubą naszej Gminy. Występuje na różnych scenach i różnych uroczystościach organizowanych przez GCK i UG-tj.”Bal seniora”,powiatowy przegląd zespołów tanecznych”O gęsie pióro”w Stalowej Woli,”Wesołe szczygiełki” przegląd w Chwałowicach,Diecezjalny Dzień Dziecka w Radomyślu nad Sanem ,Dożynki gminne i powiatowe,”impreza plenerowa „Ziemniaki po naszemu”,przegląd teatrzyków szkolnych w Chwałowicach ,w akademiach szkolnych i na wielu imprezach w Gminach ościennych. Zespół „Sanowiślaczki” uczestniczył w przeglądzie tańca w Bułgarii w 2013,na Ukrainie w 2011 i w Niemczech 2015 r.. Reprezentuje naszą Gminę na przeglądach i konkursach, swoimi występami uświetnia spotkania z delegacjami zagranicznymi. Kolejnym zespołem, który edukuje się na terenie naszej Gminy jest Orkiestra Dęta. Próby orkiestry dętej,odbywają się dwa razy w tygodniu. Wielopokoleniowa Orkiestra Dęta składa się z około 40 muzyków. Całą grupą opiekuje się jeden dyrygent. Orkiestra dęta uczestniczy w wielu imprezach tj. Dożynki gminne i powiatowe,uroczystości patriotyczne tj. święto 3 maja,11 listopada, i świątecznych- Koncert kolęd,wielkanocny pokłon. Co roku daje koncert w Szczawnicy na cześć literata z Radomyśla. Koncertowała na Węgrzech i w Niemczech. Co roku orkiestrę zasilają nowi młodzi muzycy. Ankieta Certyfikacji Tematycznej, Program „Przyjazna Polska” 2016 (21) Gminne Centrum Kultury edukuje młodych ludzi w dziedzinie śpiewu,tańca współczesnego i gry na instrumentach( perkusja,pianino,gitara). Instruktor muzyki od kilku lat uczy grupę młodych dziewcząt czyli zespół „Nutka” śpiewu. Próby zespołu odbywają się dwa razy w tygodniu. Zespół „Nutka” ze swoim repertuarem występuje na wszystkich imprezach wykonując utwory związane z daną uroczystością. Edukacją gry na instrumentach zajmuje się instruktor muzyki. Chętnych do nauki gry nie brakuje. Najmłodszy uczestnik warsztatów muzycznych ma 7 lat i pragnie „opanować” perkusję. Gitara i pianino są to instrumenty, na których uczą się uczniowie klasy I szkoły podstawowej. Miło patrzeć na tak małych zdolnych ludzi. Inna grupa, która uświetnia nasze imprezy,spotkania,występy to „Zgrana Paka”,grupa emerytów i rencistów. Pod bacznym okiem instruktora muzyki grupa przygotowuje pieśni patriotyczne i piosenki okolicznościowe na wszelkiego typu imprezy. Dojrzałe głosy i wspaniałe wykonanie uświetnia nasze spotkania i uroczystości dodając im patosu. Prowadzimy warsztaty wicia wieńców dożynkowych, Ankieta Certyfikacji Tematycznej, Program „Przyjazna Polska” 2016 (22) warsztaty bibułkarskie i rękodzielnicze. Na terenie gminy odbywają się warsztaty rękodzielnicze pod kierunkiem instruktorów. Bibułkarstwo jest sztuką trochę zapomnianą. Zatem robimy wszystko aby wdrożyć,przypomnieć i kultywować stare tradycje zdobnicze. Nasze babcie, kwiaty z bibuły wykorzystywały do zdobienia domostw,zawieszając pająki,girlandy,wianuszki i także na ozdoby cmentarne-gdzie trwałość bibuły przedłużano metodą woskowania. Metody te przekazujemy kolejnemu pokoleniu. Zatem rokrocznie organizujemy warsztaty w szkołach ,na świetlicach i w domach ludowych. Duże zainteresowanie bibułkarstwem inspiruje do tworzenia nowych niepowtarzalnych wzorów metodą zwijania, skręcania, rolowania, cukierkowania. Kwiaty, tworzymy w zależności od pory roku,od okoliczności, od potrzeby. Na święta Bożonarodzeniowe robimy gwiazdy betlejemskie,szyszki,gałązki,choinki,stroiki itp. Na święta Wielkanocne stroiki, przebiśniegi, narcyze, krokusy,fiołki,gałązki bazi i forsycji,pisanki. Inne kwiaty typu maki,róże,chabry,lilie, wykonujemy także na potrzeby tworzenia palm wielkanocnych. Bibułkarstwo to długoletnia tradycja,którą mogą pielęgnować wszystkie pokolenia. Własnoręcznie wykonany kwiat daje wiele satysfakcji,może być wspaniałym prezentem i ozdobą. Działają świetlice środowiskowe dla dzieci i młodzieży, gdzie na zajęciach prowadzonych Ankieta Certyfikacji Tematycznej, Program „Przyjazna Polska” 2016 (23) przez instruktora dzieci uczą się i rozwijają swoje zdolności. Biblioteki prowadzą warsztaty plastyczne a podczas ferii i wakacji prowadzone są różnego rodzaju gry edukacyjne, czytanie, pieczenie, zabawy integracyjne. Przed Bożym Narodzeniem uczestnicy robią choinki, bombki, stroiki itp. Tradycją w naszej gminie jest pieczenie i zdobienie pierników, które zawieszamy jako ozdoby choinkowe. Na warsztatach przed świętami Wielkiej Nocy dzieci uczą się i przygotowują- co powinno znaleźć się w koszyczku wielkanocnym, wypiekają ciasta i ciasteczka świąteczne. Odbyły się warsztaty kulinarne ”Żyj smacznie i zdrowo” z udziałem uczniów szkoły w Chwałowicach, warsztaty dobrej zabawy dla dzieci i dorosłych, warsztaty carvingu- rzeżbienie w owocach i warzywach. Prowadzimy kursy komputerowe dla osób, które wyrażają chęci nauki a dotychczas przeszkolono ponad 100 osób. Od wielu lat organizujemy konkursy literackie,plastyczne,quizy. Bierzemy udział w ogólnopolskich programach: Narodowe czytanie,Noc Bibliotek i O finansach w bibliotece. Postacie z bajek przygotowane przez zespoły kulinarne na” Noc bibliotek”. Ankieta Certyfikacji Tematycznej, Program „Przyjazna Polska” 2016 (24) Z nadejściem Pierwszego Dnia Wiosny wykonujemy piękne tradycyjne Marzanny ze słomy i resztek materiału. Gmina nasza jest przychylna wszelkim działaniom społecznym. 5. Pielęgnacja tradycyjnych zajęć i/lub rzemiosł STANDARD 5: Gmina pielęgnuje tradycyjne zajęcia i/lub rzemiosła. Jeżeli w gminie funkcjonują tradycyjne zajęcia lub rzemiosła, prosimy o opisanie działań gminy motywujących do ich kontynuowania i propagujących je wśród mieszkańców i turystów. Prosimy o swobodną wypowiedź ilustrowaną dowolnymi przykładami. Ankieta Certyfikacji Tematycznej, Program „Przyjazna Polska” 2016 (25) "Kto nie zna historii swego kraju, swego miasta i wioski, to jakby, swego ojca i matki nie znał" ks. P.Skarga. Takie hasło przyświecało twórcom Izby Regionalnej w Antoniowie. Dzięki pomocy harcerzy i miejscowej ludności zgromadzono ponad 300 eksponatów różnego rodzaju. Ułożone tematycznie przedmioty stworzyły niepowtarzalny klimat i efekt przypominający życie w dawnej wsi. Dzięki zaangażowaniu wielu osób przeszłość została zatrzymana. Miło jest wejść do wnętrza izby i z ulgą odetchnąć w innej rzeczywistości. Dla dzieci to lekcja historii, a dla dorosłych to nieocenione miejsce wspomnień. Jest to miejsce, w którym pielęgnujemy tradycje. To miejsce, w którym zatrzymał się czas. Izba jest zbiorem tradycyjnych narzędzi, mebli, instrumentów muzycznych i stolarskich, jest to wspomnienie naszych minionych pokoleń. Ankieta Certyfikacji Tematycznej, Program „Przyjazna Polska” 2016 (26) Tutaj, aby pozostawić w pamięci prace naszych przodków wykorzystujemy niektóre przedmioty do użytku podczas odwiedzin, wycieczek szkolnych, zorganizowanych grup i gości z zagranicy. Zwiedzający mają możliwość robienia masła w maśniczkach, cięcia piłą „twoja-moja”, przędzenia na kołowrotku, szycie uprzęży, mielenie na żarnach, międlenie, pisanie gęsim piórem, itp. Powstanie takiego miejsca pozwala na łączenie tego, co jest przeszłością w zestawieniu z tym, co jest przyszłością. Na terenie Gminy istnieje wiele ciekawych miejsc, ale nie są na tyle Ankieta Certyfikacji Tematycznej, Program „Przyjazna Polska” 2016 (27) znane, aby mogły zainteresować i przyciągnąć zwiedzających. Powstanie izby regionalnej przyczyniło się do promocji i uatrakcyjnienia naszej gminy. Izbę pięciokrotnie odwiedziła TV, która nagrała film o tradycjach wielkanocnych i bożonarodzeniowych. Filmy wielokrotnie emitowane były w wielu programach telewizyjnych. Programy nakręcone w izbie są wspaniałym materiałem filmowym (archiwalnym) mówiących o tradycjach. Obecnie izba jest miejscem spotkań, zebrań, warsztatów. Prowadzone są warsztaty bibułkarstwa i robienia ozdób z papieru, tektury, sznurka. Ponadto dla grup zwiedzających pokazy prac prowadzonych w dawnej wsi tj. pranie na tarze, darcie pierza, maglowanie, klepanie kosy, szycie uprzęży, pieczenie chleba itd. W izbie zgromadziliśmy ponad 400 eksponatów, które ułożone są tematycznie i tworzą całe domostwo. Ankieta Certyfikacji Tematycznej, Program „Przyjazna Polska” 2016 (28) Delegacja z Niemiec 6. Więzi społeczne i integracja społeczności STANDARD 6: Gmina prowadzi działania na rzecz integracji mieszkańców i budowy więzi miedzy nimi. Prosimy o wskazanie działań podejmowanych na terenie gminy, mających na celu wzmocnienie więzi społecznych i integrację społeczności. Prosimy o swobodną wypowiedź ilustrowana dowolnymi przykładami. Mocne więzi społeczne dostrzegamy podczas organizacji wielu imprez, spotkań, przeglądów, na które zapraszamy różne grupy społeczne i organizacje(stowarzyszenia,szkoły,straż). I tak rokrocznie organizujemy „Bal seniora”,na który zapraszamy byłych pracowników samorządowych. Co roku na balu jest ponad 80 osób,które mają okazję się spotkać i pogawędzić o swoich latach pracy. Przy muzyce, w swojskiej atmosferze zebrani mogą obejrzeć występy sceniczne w wykonaniu dziecięcych zespołów tanecznych,grupy teatralnej,solistów. Bal seniora jest na stałe wpisany w kalendarz imprez naszej gminy. Integracyjny „Dzień Kobiet”,organizowany jest co roku. Licznie przybyłe kobiety mogą podziwiać swoich mężów, którzy muszą wykonywać różne kobiece zajęcia tj. robienie ciasta,pierogów,przyszywanie guzików,robienie kwiatów z bibuły i balonów. Radosne spotkania integrują zebrane społeczeństwo. Ponadto kobiety mogą skorzystać z usług kosmetycznych-malowanie paznokci,oczu,korzystają z porad. Ankieta Certyfikacji Tematycznej, Program „Przyjazna Polska” 2016 (29) Od kilku lat w naszej gminie działają zespoły kulinarne,reaktywują się koła gospodyń wiejskich. Zespoły kulinarne uświetniają wszystkie imprezy ,na których integrują się różne społeczności.( „śniadanie wielkanocne”,”święto ziemniaka”,spotkanie wigilijne”,spotkanie z okazji „Dnia Dziecka”, Ponadto biorą udział w konkursach kulinarnych, reprezentują gminę w Urzędzie Marszałkowskim w Rzeszowie, w Krakowie ,w Słomianej sąsiadujących gminach oraz na Węgrzech w miejscowości Kistarca. Dla dzieci organizowany jest powiatowy przegląd taneczny tj.”Wesołe szczygiełki”,na które swój udział zgłasza kilkanaście grup z gmin ościennych i spoza powiatu. Ankieta Certyfikacji Tematycznej, Program „Przyjazna Polska” 2016 (30) W takim przeglądzie bierze udział ok.250 osób. Na scenie prezentowane są różne formy taneczne,grupowe i indywidualne,taniec współczesny i ludowy. W naszej gminie nauką tańca objęte są wszystkie szkoły podstawowe. Łącznie tańca towarzyskiego i tańca współczesnego uczy się 120 osób. ”Przegląd piosenki angielskiej „ integruje i wyzwala w dzieciach i młodzieży chęć występowania na scenie a przy tym naukę języka obcego. W przeglądzie takim bierze udział ponad 100 dzieci w różnym wieku, są to uczniowie naszych szkół podstawowych i gimnazjum. Od 70 lat w naszej Gminie prowadzone są rozgrywki sportowe tzw. Turniej Kołodzieja. To właśnie pan Kołodziej był założycielem pierwszego Ludowego Zespołu Sportowego. Święto myśliwych tzw. „Hubertus” stał się tradycją, która wpisała się w kalendarz imprez. Główną atrakcją tego święta jest konna pogoń za lisem. Wystawa leśnych zwierząt, pokazy psów myśliwskich i ptaków drapieżnych to dodatkowy atut tego myśliwskiego święta. Przeglądy „teatrzyków szkolnych”, to kolejna integracyjna impreza na stałe wpisana w kalendarz działalności GCK i Gminy. Co roku uczniowie klas 0,I -III występują na scenie GCK z różnymi teatrzykami bajkowymi. Dużym zainteresowaniem cieszą się te przeglądy i coraz więcej osób i szkół zgłasza swój udział. Barwne ,kolorowe i radosne dzieci chętnie oglądamy na naszej scenie. Nasza gmina przychylna jest także osobom starszym i samotnym. Dla nich co roku organizujemy tzw. spotkanie opłatkowe. Osoby uczestniczące są bardzo szczęśliwe i czują się docenione i potrzebne. Ponadto stowarzyszenia wędkarskie organizują tradycyjne łowienie ryb a za największą rybę przyznawany jest puchar. Spotkaniom takim towarzyszy dobra zabawa i integracja Ankieta Certyfikacji Tematycznej, Program „Przyjazna Polska” 2016 (31) międzypokoleniowa. 7. Otwartość i gościnność STANDARD 7: Gmina udostępnia i upowszechnia swoje tradycje, a także charakteryzuje się wysoką gościnnością. Prosimy o wskazanie działań, przedsięwzięć, rozwiązań, itp., które sprzyjają upowszechnieniu tradycji oraz świadczą o dużej otwartości społeczności gminnej na gości. Prosimy o swobodną wypowiedź ilustrowaną dowolnymi przykładami. Gmina Radomyśl nad Sanem jest niewątpliwie miejscem wartym odwiedzania. Miejscowości gminy obfitują w liczne zabytki sakralne o ciekawej historii i zaskakującym stylu architektonicznym. Drewniany kościółek, starodawna dzwonnica czy przydrożne kapliczki i pomniki stanowią atrakcje dla młodszych i starszych turystów. Jedyny na wsi polskiej o nie standardowych gabarytach pomnik Adama Mickiewicza, który wykonał domorosły artysta z Rzeczycy Okrągłej, izba regionalna, w której z otwartością przyjmujemy wszystkich turystów witając ich kromką chleba ze smalcem. Ponadto, na terenie całej gminy organizowane są imprezy okolicznościowe, przyciągające nie tylko mieszkańców, ale i gości zarówno z gmin ościennych jak i zagranicy. Zróżnicowana rzeźba terenu wpływa na rozmaite piesze wędrówki i obcowanie z bujną roślinnością i świeżym nie skażonym powietrzem. Będąc w tym regionie warto odwiedzić lokalnych artystów, których na terenie gminy nie brakuje. Na naszym terenie otwartość na to co nowe współistnieje z troską i kultywowaniem tego co wynika z historycznej spuścizny. Dobra dostępność komunikacyjna,stale rozwijana infrastruktura techniczna oraz gotowość władz samorządowych do współpracy w zakresie szeroko pojmowanych inwestycji sprawiają, że gmina jest wygodnym miejscem do życia i odpoczynku. Wszelka wiedza jaką posiadają regionaliści, rękodzielnicy przekazywana jest osobom, często spoza naszego terenu. Tworzymy wystawy i przedstawienia, na które zapraszamy gości z zewnątrz. Na imprezy plenerowe przybywają delegacje z naszych partnerskich gmin z Węgier, Niemiec i Ukrainy. Goszczą także, zespoły taneczne naszych partnerów, występując na tych imprezach. Ściśle współpracujemy z gminami z terenu powiatu stalowowolskiego i gminą Nielisz, Trzydnik i Dzierzkowice,Gorzyce,Grębów,Pysznica. 8. Wspieranie ruchu turystycznego STANDARD 8: Gmina wspiera rozwój ruchu turystycznego. Prosimy o opisanie różnego rodzaju działań, mających na celu wspieranie ruchu turystycznego na terenie gminy. Wypowiedź może być ilustrowana zdjęciami. Turystyka w Gminie jest naszą mocną stroną. Po pierwsze znajdujemy się w pobliżu znanego miejsca geograficznego tj. zbiegu dwóch rzek ujścia Sanu do Wisły, po drugie przez naszą gminę wiedzie ścieżka rowerowa GreenVelo. Dla gości chcących poznać naszą gminę, wydaliśmy broszurkę z turystyczną trasą rowerową, obejmującą najciekawsze miejsca tj. wystawę ikonografii p.Pękalskiego w Woli Rzeczyckiej ,Mały Rynek w Radomyślu nad Sanem, cmentarze i kościół na Zjawieniu, przeprawa promowa na Czekaju Pniowskim, rezerwat orzecha wodnego w Pniowie, miejsce gdzie San wpada do Wisły i Izbę Regionalną w Antoniowie. Posiadamy 20 szt. rowerów, które wykorzystujemy na wyjazdy do znanych miejsc na terenie Gminy.Korzystając z możliwości wypożyczenia rowerów, turyści mają łatwiejszy dostęp do wszystkich zakątków naszej Gminy. Dobra baza noclegowa w Radomyślu przyciąga turystów zapewniając dodatkowe Ankieta Certyfikacji Tematycznej, Program „Przyjazna Polska” 2016 (32) atrakcje:paint ball, park linowy,miejsce do grillowania. 9. Promocja i informacja w zakresie dóbr kultury i tradycji STANDARD 9: Gmina prowadzi działania promocyjno-informacyjne na temat posiadanych dóbr w zakresie tradycji i kultury. Prosimy o wskazanie działań, przedsięwzięć, rozwiązań, uchwał itp. związanych z promocją posiadanych dóbr tradycji i kultury. Prosimy o swobodną wypowiedź ilustrowana dowolnymi przykładami. Upowszechnianie i ułatwianie społeczeństwu dostępu do lokalnej kultury w czasopismach, biuletynie informacyjnym,książkach, artykułach prasowych i na stronach internetowych,w „Naszym czasie”,”Sztafecie”, 'Tygodniku Nadwiślańskim” , w „Niedzieli” w miejskiej TV Stella i Diana oraz w publikacjach książkowych pana Marka Stańkowskiego-”Zasańskie Portrety” i „Radomyskie Zasanie”,autorstwa pana Stanisława Myszki i Adama Pankowskiego - „Gmina Radomyśl”,w książkach pana Waldemara Prarata , Dionizego Garbacza, Jerzego Drzewi. Gmina Radomyśl nad Sanem jest promowana przez władze samorządowe na wiele sposobów. Jej historia, walory przyrodnicze, architektura zostały udokumentowane dwoma bogato ilustrowanymi albumami. Pierwszy z nich „Radomyskie Zasanie”, zrealizowany w pełni ze środków Urzędu Gminy, opisujący walory przyrodnicze, historię oraz ewolucję gminy, ale co bardziej istotne przedstawia kultywowane z pietyzmem staropolskie tradycje lokalne. Drugie z wydawnictw, również tego samego autora - „Zasańskie Portrety” to również opisy staropolskich obrzędów, ale także inwestycja w to co aktualne, promocja przedsięwzięć artystycznych gminy jak choćby działalność orkiestry dętej, młodzieżowego zespołu ludowego „Sanowiślaczki”, scholi czy teatru „Bieszczadnicy”. To także nakreślenie portretów osób wybitnie uzdolnionych z terenu gminy o talentach malarskich, rysowniczych, architektoniczno-wzorniczych czy nawet iluzjonistycznych. Obydwa albumy opatrzone są mnóstwem znakomitych fotografii autorstwa Andrzeja Wiktora i Marka Myśliwca – twórcę zdjęć do książki „Radomyskie Zasanie”. W ostatnich latach na terenie gminy wydaliśmy wiele publikacji i książek, w których autorzy opisują historię miejscowości pani Teresa Kowalik Gąska „Nasz stary nadsański Radomyśl”, pani Irena Rybak „Tradycje patriotyczne w Radomyślu nad Sanem”, inna publikacja to wspomnienia o przedwojennym teatrze napisane przez pana Władysława Wermińskiego zatytułowana „Kronika teatralna-amatorski teatr w Rzeczycy Długiej”.Chęci do pisania nie gasną. Wiemy, że już powstają nowe ,ciekawe publikacje. Na promocję lokalnej twórczości pozyskujemy również środki unijne: Promocja lokalnej twórczości ludowej, kulturalnej i artystycznej poprzez wydanie albumu oraz organizację imprezy” w ramach Małych Projektów Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich poprzez Lokalną Grupę Działania „SANŁĘG” Data zawarcia umowy o przyznanie pomocy – 22.04.2010 r. Okres realizacji projektu: 2010 r. Koszty całkowite: 44 058,00 zł Kwota dofinansowania: 25 000,00 zł (maksymalna kwota dofinansowania) Zakres projektu: wydanie 900 szt. albumów promujących lokalną twórczość ludową, kulturalną i artystyczną oraz zorganizowanie imprezy kulturalnej. Ankieta Certyfikacji Tematycznej, Program „Przyjazna Polska” 2016 (33) Ankieta Certyfikacji Tematycznej, Program „Przyjazna Polska” 2016 (34)