Od Boga do seksu i jeszcze więcej
Transkrypt
Od Boga do seksu i jeszcze więcej
Karuzela Cooltury 2012 20 – 22 LIPCA, ŚWINOUJŚCIE/NIEMCY Poniedziałek | 25 czerwca 2012 Dodatek specjalny Od Boga do seksu i jeszcze więcej Wybitny fizyk Paul Dirac zapytany, co myśli o "Zbrodni i karze", odparł: „Owszem, podobało mi się, lecz w pewnym rozdziale autor popełnił błąd, a mianowicie Słońce dwa razy wstało w jeden dzień”. Cytat pokazuje, jak może przebiegać relacja ekonomisty z filozofem, laika z duchownym, naukowca z artystą. To źródło żywiołowości Karuzeli Cooltury J ak mówi Michał Chaciński zrady programowej Karuzeli: –Nasz pomysł połączenia kultury masowej z ważnymi tematami i inteligentnymi gośćmi zadziałał. Na kilka dni Świnoujście zmienia się w pole debaty o ważnych (choć niekoniecznie śmiertelnie poważnych) problemach życiowych i cywilizacyjnych, gdzie do rozmowy zaproszony jest każdy – od celebryty doprofesora. REKLAMA – Wakacje z klasą nad polskim morzem. Będzie o czym opowiadać! – podsumowuje Krzysztof Zanussi, współtwórca wydarzenia. Wakacje, plaża, słońce – a jednak uczestnicy szczelnie wypełniają miasteczko Karuzeli, w skupieniu wysłuchują kilkugodzinnych spotkań, biorą udział w warsztatach i akcjach specjalnych, a wieczorami chodzą na spektakle i koncerty. Twórcy, współtwórcy i goście Karuzeli Cooltury stanowią zbiór indywidualności o często diametralnie różnych doświadczeniach i światopoglądach. Wspólny język Aby to dostrzec, wystarczy porównać prezesa Giełdy Papierów Wartościowych Ludwika Sobolewskiego i obdarzonego intuicją lewicową Sławomira Sierakowskiego, bioetyka, filo- zofa Jana Hartmana i dziennikarza, komentatora sportowego Bohdana Tomaszewskiego, intelektualistę i reżysera Krzysztofa Zanussiego oraz krytyka filmowego, publicystę Tomasza Raczka, aktorkę i rebeliantkę Joannę Szczepkowską oraz fizyka prof. Łukasza Turskiego, biskupa Tadeusza Pieronka i skandalistkę, malarkę Hannę Bakułę, pracującą w Rwandzie misjonarkę Siostrę Rafaellę i znakomitego aktora Janusza Gajosa, tropiącego tajemnice przeszłości Bogusława Wołoszańskiego i wrażliwego erudytę Bogusława Kaczyńskiego, mnicha z Tybetu dr Ven Tenzin Jangchub i egzorcystę ks. Michała Olszewskiego, charyzmatycznego muzyka Michała Urbaniaka oraz znanego na całym świecie scenografa Allana Starskiego. Czy wszyscy znajdą wspólny język, gdy sprawy dotyczyć będą ich pasji, ich ciał i ich dusz? Na li- ście gości znajduje się ponad 80 osób, z których każda będzie miała coś do powiedzenia, by spełnić zasadę Karuzeli, że każdy uczy się odkażdego, że Karuzela jest dosensu idozabawy. Dusza jak pizza Zdecydowanie do sensu jest poszukiwanie ćwoka. Spotkania – serce Karuzeli Cooltury – rok wrok przyciągają tysiące uczestników. Dokończenie str.2 707250 Poniedziałek | 25 czerwca 2012 Karuzela Cooltury Od Boga do seksu i jeszcze więcej >POWIEDZIELI Szanowni Czytelnicy Krzysztof Zanussi reżyser Karuzela Cooltury to okazja uczestnictwa wzabawie iwzastanowieniu nad tym, co wnaszym świecie jest ważne, aco nie jest. Wtym roku tematem jest przeciwstawienie duch –ciało. Amoże nie ma przeciwstawienia? Może jest tylko jedność widziana zróżnych perspektyw? Zapraszamy doŚwinoujścia natrzy dni niebanalnej rozrywki wlekkim powiewie świeżej myśli. Spotkacie ciekawych ludzi iusłyszycie, amoże zadacie, niestereotypowe pytania. Wakacje zklasą nadpolskim morzem. Będziecie mieli oczym opowiadać. Szanowni Czytelnicy „Rzeczpospolitej” Olgierd Geblewicz marszałek województwa zachodniopomorskiego Mam wielką przyjemność zaprosić Państwa na kolejną edycję świnoujskiej Karuzeli Cooltury, która jest jednym z najciekawszych wydarzeń kulturalnych w naszym regionie i kraju. Przez trzy lata udział w imprezie wzięło ok. 400 twórców! Największą wartością Karuzeli Cooltury jest jej nowoczesna, dynamiczna i interdyscyplinarna forma. Poszukuje mostów łączących świat kultury wysokiej i popularnej. Obok wymiaru intelektualnego proponowane są koncerty, wystawy, rozgrywki sportowe, zajęcia dla dzieci. Tegoroczna edycja odbędzie się pod intrygującym hasłem „Dusza i ciało”, które skłoni do dyskusji o tym, co dla nas jest najważniejsze. Już dziś warto zaplanować urlop tak, by przyjechać w lipcu do Świnoujścia. Szanowni Państwo Janusz Żmurkiewicz Ciąg dalszy ze str. 1 P od hasłem „Ćwok wzbogacony, czyli gdzie jest mądrość?” prof. Tadeusz Gadacz, Krzysztof Zanussi, bp Grzegorz Ryś i Henryk Sawka będą szukali bogatego ćwoka. Czy pod względem głupoty nie odbiegamy od wielowiekowej średniej, tylko przez szybszy obieg informacji głupcy są bardziej widoczni? Lepiej się promują? Zgodnie z chińskim przysłowiem największym nieszczęściem jest życie w ciekawych czasach; nasze czasy są wyjątkowo ciekawe. Czy to oznacza, że głupców mamy więcej? Zapytamy o to podczas jednego z około dwudziestu spotkań Karuzeli Cooltury. Podczas kolejnego z nich nasi goście: Jacek Santorski, dr Andrzej Sankowski, Bogusław Kaczyński, Włodzimierz Zientarski i prof. Jan Hartman zastanowią się nad tym, czy możliwa jest chirurgia plastyczna duszy. O zabiegach na duszy podręczniki do chirurgii plastycznej milczą. Nie da się jej poprawić za pomocą kawałka silikonu. Handel duszą to proceder stary jak świat, ale wciąż rozwojowy. Faust i Twardowski sprzedali swoje dusze diabłu. Skoro duszę można sprzedać, to może da się ją też poprawić? Tylko jak? Za pomocą skalpela? Zapowiada się ciekawie. Pełna lista spotkań nadole strony. Szczegółowe opisy znajdziecie Państwo na www.karuzelacooltury.pl prezydent Świnoujścia Jesteśmy miastem ponad 40 wysp. Nasza unikalna flora i fauna, walory krajobrazowe oraz najpiękniejsza, najszersza nad Bałtykiem plaża, najcieplejsze morze, solanki to bogactwo naturalne, które mamy zamiar coraz lepiej eksponować i udostępniać turystom. Mamy najlepsze kąpielisko w Polsce, po raz siódmy z rzędu jako jedyne miasto w Polsce otrzymaliśmy prestiżowe, międzynarodowe wyróżnienie Błękitnej Flagi. Równie ważną rolę odgrywa gospodarka morska. W mieście przybywa inwestorów, także z zagranicy. Świnoujście rośnie i pięknieje, dlatego myślę, że nasza infrastruktura sprzyja tego typu przedsięwzięciom jak Karuzela Cooltury. Starając się, aby turyści wypoczywający w naszym mieście się nie nudzili, proponujemy bogaty kalendarz imprez kulturalnych i sportowych. Oczywiście najważniejszą i najbardziej oczekiwaną jest Karuzela Cooltury. Zapraszamy do Świnoujścia, gdzie będziecie Państwo mile oczekiwanymi gośćmi. rp .pl ◊ więc podczas Karuzeli Cooltury zrobić sobie przegląd jego prac, aby potem zabłysnąć anegdotką podczas luźnego spotkania towarzyskiego czy biznesowego rautu. W Świnoujściu obejrzeć będzie można także wystawę pasteli Hanny Bakuły, nazywanej „Witkacym wspódnicy”. Centrum Nauki Kopernik Dla rodziców szukających chwili wytchnienia i dzieci głodnych coraz to nowych wrażeń przez całą Karuzelę otwarta będzie strefa dzieci i młodzieży, w której non stop odbywać się będą atrakcje dla najmłodszych. Przez całe trzy dni, od rana do wieczora, otwarte będą namioty Centrum Nauki Kopernik, „Mały Inżynier" z robotami oraz Europejskie Centrum Bajki im. Koziołka Matołka w Pacanowie. Natomiast w"Namiocie Dzieci iMłodzieży", wktórym gospodyniami będą Dorota Zawadzka iOla Kwaśniewska, nie zabraknie spotkań zciekawymi ludźmi, czytania bajek, gier izabaw. Dziennikarskie warsztaty dla młodzieży poprowadzą Maciej Dowbor iMaciej Rock, wokalne –Czesław Mozil, a aktorskie – Paweł Małaszyński. O muzyce porozmawia z dziećmi Bogusław Kaczyński, o jedzeniu Magda Gessler, o „Przesądach i przysłówkach” prof. Jerzy Bralczyk i Hanna Bakuła, a „Wyspę skarbów” zaprezentuje Bogusław Wołoszański. Spowiedź u Gajosa? Wystawy biskupa, aktora, prezesa Co łączy Janusza Gajosa, bp. Tadeusza Pieronka i prezesa Bogusława Kotta? Pasja fotografowania oraz fakt, że zaprezentują ją razem na wystawie "Po co im to?" towarzyszącej Karuzeli Cooltury. Co podpowiada dusza, kiedy zwalnia się spust migawki, dlaczego ten kadr? Na pewno dowiemy się tego podczas poprzedzającego wystawę spotkania z autorami, które poprowadzi Michał Chaciński. Podczas Karuzeli Cooltury zaprezentujemy także prace genialnego rysownika Henryka Sawki, o którym mówi się, że jest „poręczny”, bo jego prace można z łatwością opowiedzieć. Warto Zestaw aktywności i warsztatów dla dorosłych obejmie lekcje prezentacji w prowadzeniu Tomasza Kammela, warsztat ospójności mowy iciała prof. Jerzego Bralczyka, o bioenergoterapii z Jurijem Mokriszczewem. Ewa Foley zaprosi na jogę śmiechu, dr Piotr Włodarczyk wprowadzi w świat 7 nawyków zdrowego życia, czyli jak w pełni szczęścia dotrzeć do dziewięćdziesiątki, zabawy z dykcją dla dorosłych poprowadzi Artur Barciś, o egzorcyzmach zaś opowie ksiądz Michał Olszewski. Najbardziej niezwykłym spośród wszystkich wydarzeń jest niewątpliwie akcja specjalna „Konfesjonały” stanowiąca klucz dozrozumienia Karuzeli Cooltu- KAMIL JURKOWSKI/EAST NEWS 2 ≥Magda Mołek i Krzysztof Globisz w konfesjonałach w 2011 r. KRĘCIMY SIĘ JUŻ DZIESIĘĆ LAT Karuzela Cooltury to główne przedsięwzięcie Fundacji Centrum Twórczości Narodowej (www.ctn.org.pl) , która w tym roku obchodzi dziesięciolecie swojej działalności. Pomysłodawcami Karuzeli są Krzysztof Zanussi, wiceprzewodniczący Rady Fundacji CTN, i Marek Ratajczak, jej prezes. Radę programową Karuzeli Cooltury tworzą: Jacek Santorski, Michał Chaciński, Waldemar Malicki, Beata Pawlikowska, o. Maciej Zięba, Dominika Kulczyk-Lubomirska, Sebastian Mikosz. Współorganizatorem jest Miasto Świnoujście. ry. Usadzeni w konfesjonałach goście – w roli „spowiedników” – wysłuchują nieraz bardzo szczerych i intymnych historii opowiadanych im przez uczestników i widzów Karuzeli. Po raz kolejny okaże się, że wszyscy mamy podobne problemy iradości. Wtym roku wkonfesjonałach zasiądą: Krzysztof Zanussi, Janusz Gajos, Henryka Krzywonos, Artur Barciś, Dorota Zawadzka, Halina Młynkowa, Danuta Wałęsa. Vivaldi i kastraci Spotkanie z muzyką i teatrem w ramach Karuzeli Cooltury to także scena skrajnych horyzontów kultury. Karuzelę Cooltury rozpocznie HipnoShow inauguracyjne „Magia wyobraźni” Jurija Mokriszczewa. W pierwszej części pokażemy, że pod wpływem hipnozy z człowiekiem można zrobić niemal wszystko: będzie szczekał, grał na nieznanych sobie instrumentach, przejdzie po rozpalonych węglach, po rozbitym szkle. W koncertach Karuzeli Cooltury wystąpią m.in. Czesław Mo- zil z zespołem „Czesław Śpiewa” oraz dyrygent, laureat Paszportu „Polityki” Łukasz Borowicz i orkiestra FeelHarmony wzaskakującym koncercie muzyki klasycznej, lecz nie poważnej pt. „Vivaldi i kastraci”, prowadzonym przez Krzysztofa Zanussiego. Z kolei prezentacje teatralne rozpięte będą między spektaklem Krystyny Jandy „Biała Bluzka” a zabawnym „Berek, czyli upiór w moherze” z Ewą Kasprzyk w roli „babci moherowy beret” i Pawłem Małaszyńskim jako gejem oraz zaskakującą sztuką –wyznaniem Joanny Szczepkowskiej „ADHD I inne cudowne zjawiska. Wykład nieprzewidywalny”. Informacje o hotelach oraz lotach bezpośrednich do Szczecina (LOT i OLT Express) i Heringsdorf (Eurolot): Centrum Informacji Turystycznej Wybrzeże Władysława IV (przeprawa promowa) 72-600 Świnoujście tel. +48 91 322 49 99 fax. +48 91 327 16 29 mail: [email protected] Najważniejsze spotkania Karuzeli Cooltury 2012 20 LIPCA, PIĄTEK • Po co im to? Otwarcie wystawy: Goście: Janusz Gajos, bp Tadeusz Pieronek, Bogusław Kott Prowadzący: Michał Chaciński • Czy wiek XXI będzie wiekiem ducha czy materii, czy w ogóle go nie będzie? Goście: o. Maciej Zięba, Sławomir Sierakowski, Bogusław Wołoszański, prof. Łukasz Turski, Krzysztof Zanussi, prof. Tadeusz Gadacz, Adam Szostkiewicz Prowadzący: Kamil Durczok • Człowiek spod igły. Czy możliwa jest chirurgia plastyczna duszy? Goście: Jacek Santorski, dr Andrzej Sankowski, Bogusław Kaczyński, Włodzimierz Zientarski, prof. Jan Hartman Prowadzący: Michał Chaciński • Co nami rządzi? Banknot i rewolwer? Goście: Paweł Dangel (Allianz), Ludwik Sobolewski, Piotr Czarnecki (Raiffeisen), bp Grzegorz Ryś, Juliusz Braun, Marszałek Olgierd Geblewicz, Joanna Szczepkowska. 21 LIPCA, SOBOTA • Marzenia i tajemnice Gość: Danuta Wałęsa Prowadzący: Krzysztof Zanussi Prowadzący: Piotr Kraśko • Akcja specjalna „KONFESJONAŁY" Goście: Krzysztof Zanussi, Dorota Zawadzka, Janusz Gajos, Henryka Krzywonos, Artur Barciś, Ola Kwaśniewska, Halina Młynkowa, Danuta Wałęsa Prowadzący: Michał Chaciński • Tajemnice nieśmiertelności emocjonalnej Show z udziałem: Jayanti DeVirion, filozofa Marcina Fabjańskiego, dr. med. Piotra R. Włodarczyka, Małgorzaty Waluszewskiej, Agnieszki Pawłowskiej Prowadzący: Jacek Santorski 22 LIPCA, NIEDZIELA • Kulinaria a problem głodu Goście: siostra Rafaela, Magda Gessler, Dominika Kulczyk-Lubomirska, Sebastian Mikosz, Henryka Krzywonos, Agata Młynarska Prowadzący: Piotr Kraśko • Nie przesadzajmy z tym umiarem? Lans na dziewicę Goście: Michał Szpak, Hanna Bakuła, Sławek Sierakowski, Katarzyna Kwiatkowska, Marcin Szczygielski, Tomasz Jacyków, Joanna Szczepkowska Prowadzący: Michał Chaciński • Tabloidyzacja pornografią XXI wieku? Goście: Jacek Santorski, Hanna Bakuła, Rafał Agnieszczak (fotka.pl), Ewa Wojciechowska (Plejada), Dorota Zawadzka, Ola Kwaśniewska, Halina Młynkova, Agata Młynarska Prowadzący: Michał Ogórek Karuzela Cooltury ◊ rp .pl Poniedziałek | 25 czerwca 2012 3 Co nami rządzi – pieniądze i rewolwer? Może fallus? Na Karuzeli nie podejmuje się tematów bieżących, bo interesujące są dla nas uniwersalia. Nie kto rządzi teraz, ale co nami rządzi, nie jaką mamy demokrację w Polsce, ale jaka jest relacja rynku i demokracji Krzysztof Zanussi Nie rządzi nami ani banknot, ani rewolwer, tylko nasza słabość, kiedy jej ulegamy. Ale człowiek, oprócz słabości, miewa także w sobie ogromne pokłady siły i kiedy one rządzą, i banknot, i rewolwer okazują się bezsilne. Bogusław Wołoszański Banknot, pistolet? To tylko narzędzia. Rządzi ideologia. To ona przesądzała o niewyobrażalnych zbrodniach. Ofiary stalinizmu ocenia się na 60 milionów ludzi. Nazizm wymordował miliony Żydów i ludzi innych narodowości. A komunizm w Chinach za czasów Mao? A w Kambodży? Tam nikt nawet nie policzył ofiar. Wszystko w imię ideologii, dla której posługiwano się pieniądzem, aby kupować broń. Można jednak wskazać najbardziej szczytne osiągnięcia, dzięki którym ludzkość zrobiła ogromny krok. A propos: lądowanie człowieka na Księżycu też było sprawą ideologii, gdyż prezydent Kennedy postanowił pokazać Chruszczowowi, która ideologia jest lepsza… Bp Tadeusz Pieronek Zasadniczym błędem zawężenia wizji człowieka i świata do sfery materialnej i w dodatku do wypaczonych form jej rozumienia w życiu publicznym jest pomijanie bogactwa życia duchowego człowieka. Ono sprawdziło się w historii. Byli władcy i rządzący potrafiący skutecznie zadbać o do- bro kraju, bez czerpania z tego procesu nadmiernych korzyści osobistych. Ci, którzy już na wstępie rezygnują z osiągania wielkich rzeczy i oddają losy życia społecznego w ręce maniaków, oszustów i ludzi hołdujących moralnej zgniliźnie, mogą się zapisać w historii jako dyktatorzy, wodzowie rewolucji, ale nie pozostawiają po sobie opinii przywódców, którzy przysłużyli się dobru człowieka. Sebastian Mikosz Lubimy być lubiani. Lubimy być chwaleni, nagradzani i komplementowani. Dlatego rządzi nami odbicie siebie samego, które widzimy w oczach innego. A ciało, banknot i rewolwer materializują albo wyrażają to, co inni wobec nas czują, co myślą i jak nas widzą. Oceniają naszą duszę, ale może przede wszystkim ego. Al Capone mawiał, że zawsze myślał, że światem zarządza się przy użyciu rewolweru. Doświadczenie przekonało go jednak, że miłe słowo jest dużo skuteczniejsze – pod warun- MATERIAŁY PRASOWE N a pytanie, co nami rządzi nie znajdziemy jedynej prawdziwej odpowiedzi, bo poszukiwanie prawdy jest potrzebne, ale rzadko zwieńczone sukcesem. Jednak, jak mawiał Kant, musimy założyć istnienie takiego lądu (prawda – przypis własny), inaczej nasze myślenie i istnienie nie ma sensu. Zlądu zrobił horyzont. Co nami rządzi? Pieniądz irewolwer? Takie pytanie postawimy podczas Karuzeli Cooltury w Świnoujściu. Teraz zapytaliśmy o to kilku jej gości, którzy przyjmują różne horyzonty. Rok temu debatowali m.in. Bp Tadeusz Pieronek, Bogusław Chrabota i Krzysztof Zanussi kiem że w ręku trzyma się rewolwer. Janusz Gajos Banknot, rewolwer, a nawet penis to narzędzia, które pomagają w zdobywaniu władzy, czyli możliwości kontrolowania i wpływania na najbliższe otoczenie. Służą do zdobywania pozycji osobnika Alfa. Jeżeli osobnik Alfa posiada coś w rodzaju substytutu Superego, może bezkarnie robić wrażenie, iż działa w imię dobra. Tak więc w tych rozważaniach mniej ważne są narzędzia niż fakt ich posiadania. Bądźmy czujni. Przyglądajmy się samym sobie uważnie. Bogusław Kott To pytanie kojarzy mi się z filmami gangsterskimi z lat 20. XX wieku, bo tęsknimy dzisiaj czasem za tym uproszczonym obrazem świata. Od zawsze światem rządzą wielkie idee. To one były w stanie poruszyć masy, stworzyć lub zburzyć całe cywilizacje, wykreować wielkich przywódców i zmienić bieg historii. W kostiumie systemów filozoficznych, religii czy przeróżnych izmów sprawowały rząd dusz. Dziś ich miejsce w życiu codziennym zastąpiła technologia. Do świata wirtualnego przeniosła się znaczna część naszego życia, tam rodzą się globalne opinie, tam rozwija się życie społeczne. Bez udziału w nim nasze życie wygląda na prowincjonalne. Światem rządzi globalny i powszechnie dostępny system wymiany informacji. Banknot, rewolwer i jeszcze kilka innych rzeczy jest passe. Kto to powiedział? Rozmowy, dyskusja, a nawet gorące polemiki są tym, co najważniejsze na Karuzeli Cooltury. Spór jest potrzebny, ponieważ rozwija i pokazuje drogi wyjścia X YZ, czyli fragment debaty Karuzeli Cooltury z 2011 roku „Czy wolny rynek nie staje się wrogiem demokracji?” z udziałem m.in. Sławomira Sierakowskiego, Ludwika Sobolewskiego, Piotra Wojciechowskiego, Bogusława Chraboty (Polsat), Jerzego Surdykowskiego, Krzysztofa Zanussiego, Dariusza Szweda (Zieloni 2004). Zostawiamy niewiadome przed wypowiedziami i proponujemy czytelnikom dopasowanie wypowiedzi do osób. Odpowiedź znajdziecie Państwo na stronie www.karuzelacooltury.pl. X: Platon dał bardzo ciekawą receptę na rekrutację ludzi do władzy: „Jeśli potrzebujesz ludzi do rządzenia, wejdź do miasta i powiedz, że potrzebujesz ludzi do rządzenia. Weź tych, którzy uciekną”. W naszej demokracji jest dokładnie od- wrotnie, idą ci, co się pchają – i to jest choroba, z którą demokracja poradzić sobie nie może. Y: (…) demokracja zakłada, że jeden głos = jeden człowiek, ale jeżeli porównamy szeregowego wyborcę i kogoś, kto włada telewizją, to pomyślmy o ich wpływie na wynik wyborów. (…) Media to potężne koncerny rynkowe działające w atmosferze nacisków ekonomicznych, medialnych, na demokratycznie podejmowane decyzje. Dość często elity rządzące ulegają pewnej degradacji moralnej i intelektualnej – nie mówię o sytuacji polskiej, bo nie chciałbym tu politykować, ale tak pewnie i u nas może się zdarzać. Z: Ludzie mediów mają nad sobą prawo, które ich pilnuje i mają dobre obyczaje, których pilnują jeszcze bardziej. Nie jest to więc tak, że wpływ mediów na społeczeństwo, na opinię publiczną może być skażony od razu jakimś rodzajem zła. Nie o tym chcę mówić. Pan Surdykowski mówił o różnych demokracjach. Demokracja ateńska i szlachecka to były demokracje! 30 proc. ludności Attyki to byli niewolnicy – ludzie uprzedmiotowieni. (…) W Polsce szlacheckiej władza dotyczyła wyłącznie szlachty, która stanowiła 20 proc. ludności, 80 proc. populacji Polski to byli chłopi (…) Jakże dalekie były standardy takiej demokracji od tego, co mamy dzisiaj. A: W zeszłym tygodniu znalazłem się we Włoszech i trafiłem na obrady okrągłego stołu przemysłu farmaceutycznego. Oni mówili o czymś takim, podali taki widomy przykład – nie warto pracować nad lekami na choroby rzadkie, bo jest mało pacjentów i nawet jak się lek uda, to się na tym nie zarobi. A więc wszystkie korporacje i wszyscy mądrzy pracodawcy pracują nad lekami na choroby powszechne, bo to daje zarobek. Regulacyjna funkcja państwa polega na tym, żeby ktoś dopłacał, ale to niepopularne i politycy wcale tego nie chcą, nie chcą podejmować decyzji niepopularnych, dla leczenia rzadkich chorób. I ja w tym widzę konflikt wolnego rynku z demokracją. We Włoszech nie ma polityka, który by się odważył wyjść z niepopularną propozycją, ponieważ on nie zgromadzi wyborców. I to jest dowód na to, że konflikt między demokracją i wolnym rynkiem ma miejsce. B: Dziś w obliczu sukcesu ekonomicznego Chin (…) stajemy przed takim zagrożeniem – co jeśli autorytaryzm w połączeniu z wolnym rynkiem może być efektywniejszy, bardziej konkurencyjny niż demokracja liberalna? Jak rozumiem, to jest jeden z powodów, dla których dyskutujemy. Inny być może jest taki, który wszyscy mieli państwo okazję obejrzeć podczas kryzysu finansowego. Gdy słyszycie o bardzo poważnym problemie humanitarnym na świecie (…), to dowiadujecie się, że można poczekać. Natomiast wtedy, kiedy na przykład zagrożone są wielkie banki, dostają od parlamentu 700 mld dolarów, by wielcy nie poupadali. Jaki to jest sygnał dla tych wielkich? Taki, że jeśli będą zarabiać na wolnym rynku, to jest dobrze. A jeśli zaczną ryzykować zbyt wiele, to odpowiedzialności za to nie poniosą, bo są za wielcy, żeby upaść. Szkodę poniesiemy my, podatnicy. C: To, że kapitalizm i rynek w Chinach, rynek, bo nie śmiałbym powiedzieć, że wolny rynek, rozwija się świetnie w otoczeniu niedemokratycznym, nie jest dowodem na to, że wolny rynek zagraża demokracji. Jest dowodem na to, że wolny rynek może kwitnąć niekoniecznie w otoczeniu demokratycznym. Przykład z lekarstwami, do którego odnoszę się sceptycznie, powiem szczerze, że cyniczny kapitalizm jest taki, że nawet gdy choroba jest bardzo rzadka, to produkuje się na nią lek, bo koncerny wiedzą, że ludzie będą skłonni zapłacić za niego ogromne sumy. Natomiast nawet jeśli to prawda i firmy nie są w stanie wdrażać takich produktów i finansować badań, niech robi to państwo, realizując swoją podstawową misję ochrony swoich obywateli. Pański przykład jest dowodem na to, że wina jest po obu stronach, a nie że wolny rynek niszczy demokrację. D: Gdy pan był uprzejmy powiedzieć, że Chiny rosną w tempie 10 proc. PKB rocznie, to pytanie – co my tak naprawdę mierzymy? Można to porównać do rozwoju dziecka. Czy rodzice cieszą się, że ich dziecko urosło w danym roku 2 cm i chwalą się sąsiadom, że ma już np. 102 cm, czy patrzą na to całościowo. Sfera gospodarki jest mierzona za pomocą PKB. Jesteśmy epatowani informacjami, że wzrosło w tym i tym roku i powinniśmy się cieszyć, oraz że powinniśmy się martwić, gdy spadło. PKB jest tylko jednym z mierników, który nie pokazuje całej prawdy o naszej sytuacji. Przez ostatnie 20 lat w Polsce rozwarstwienie społeczne mierzone zupełnie innym wskaźnikiem, tzw. współczynnikiem Giniego, rosło. W Czechach w tym samym czasie nie rosło i jednocześnie rozwijała się tam gospodarka. W Polsce rozwój był realizowany kosztem zwiększającego się rozwarstwienia społecznego. Mianowicie biedni robili się coraz biedniejsi, a bogaci coraz bogatsi. 4 REKLAMA REKLAMA Poniedziałek | 25 czerwca 2012 Karuzela Cooltury rp .pl ◊ 0707208 0707205