Więcej informacji (plik *)

Polskie prawo o wzajemnym uznawaniu wyrobów budowlanych
1
Ustawa o wyrobach budowlanych
Art. 4.
Wyrób budowlany może być wprowadzony do obrotu, jeżeli nadaje się do stosowania
przy wykonywaniu robót budowlanych, w zakresie odpowiadającym jego właściwościom
użytkowym i przeznaczeniu, to jest ma właściwości użytkowe umożliwiające prawidłowo
zaprojektowanym i wykonanym obiektom budowlanym, w których ma być zastosowany w
sposób trwały, spełnienie wymagań podstawowych.
Art. 5.
1. Wyrób budowlany nadaje się do stosowania przy wykonywaniu robót budowlanych,
jeżeli jest:
1) oznakowany CE, co oznacza, że dokonano oceny jego zgodności z normą
zharmonizowaną albo europejską aprobatą techniczną bądź krajową specyfikacją techniczną
państwa członkowskiego Unii Europejskiej lub Europejskiego Obszaru Gospodarczego,
uznaną przez Komisję Europejską za zgodną z wymaganiami podstawowymi, albo
(2) umieszczony w określonym przez Komisję Europejską wykazie wyrobów mających
niewielkie znaczenie dla zdrowia i bezpieczeństwa, dla których producent wydał deklarację
zgodności z uznanymi regułami sztuki budowlanej),
albo
3) oznakowany, z zastrzeżeniem ust. 4, znakiem budowlanym, którego wzór określa załącznik
nr 1 do niniejszej ustawy, albo
4) wprowadzony do obrotu legalnie w innym państwie członkowskim Unii Europejskiej,
nieobjęty zakresem przedmiotowym norm zharmonizowanych lub wytycznych do
europejskich aprobat technicznych Europejskiej Organizacji do spraw Aprobat Technicznych
(EOTA), jeżeli jego właściwości użytkowe umożliwiają spełnienie wymagań
podstawowych przez obiekty budowlane zaprojektowane i budowane w sposób
określony w odrębnych przepisach, w tym przepisach techniczno-budowlanych1, oraz
zgodnie z zasadami wiedzy technicznej.
Art. 12.
Do podstawowych obowiązków właściwych organów2 należy kontrola wprowadzonych
do obrotu wyrobów budowlanych, prowadzenie postępowań administracyjnych
w tym zakresie oraz wykonywanie zadań, o których mowa w art. 39 ust. 3 pkt 1-4
ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. o systemie oceny zgodności.
1
Przez przepisy techniczno-budowlane należy rozumieć nie tylko rozporządzenie w sprawie warunków
technicznych, jakim powinny odpowiadać obiekty budowlane i ich usytuowanie, ale również inne
rozporządzenia wykonawcze do ustawy – Prawo budowlane, obejmujące warunki techniczne dla budowli
rolniczych, hydrotechnicznych, dróg itd.
2
Przez właściwe organy należy rozumieć UOKiK i GUNB
Polskie prawo o wzajemnym uznawaniu wyrobów budowlanych
2
Ustawa – Prawo budowlane
Art. 10.
Wyroby wytworzone w celu zastosowania w obiekcie budowlanym w sposób trwały,
o właściwościach użytkowych, umożliwiających prawidłowo zaprojektowanym i
wykonanym obiektom budowlanym spełnienie wymagań podstawowych, o których
mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, można stosować przy wykonywaniu robót budowlanych
wyłącznie, jeżeli wyroby te zostały wprowadzone do obrotu zgodnie z przepisami
odrębnymi3.
Art. 25.
Do podstawowych obowiązków inspektora nadzoru inwestorskiego należy:
1) reprezentowanie inwestora na budowie przez sprawowanie kontroli zgodności jej realizacji
z projektem i pozwoleniem na budowę, przepisami oraz zasadami wiedzy technicznej;
2) sprawdzanie jakości wykonywanych robót i wbudowanych wyrobów budowlanych,
a w szczególności zapobieganie zastosowaniu wyrobów budowlanych wadliwych i
niedopuszczonych do stosowania w budownictwie;[…]
Art. 26.
Inspektor nadzoru inwestorskiego ma prawo:
1) wydawać kierownikowi budowy lub kierownikowi robót polecenia, potwierdzone
wpisem do dziennika budowy, dotyczące: usunięcia nieprawidłowości lub zagrożeń,
wykonania prób lub badań, także wymagających odkrycia robót lub elementów zakrytych,
oraz przedstawienia ekspertyz dotyczących prowadzonych robót budowlanych i dowodów
dopuszczenia do stosowania w budownictwie wyrobów budowlanych oraz urządzeń
technicznych;[…]
Art. 81c.
1. Organy administracji architektoniczno-budowlanej i nadzoru budowlanego przy
wykonywaniu zadań określonych przepisami prawa budowlanego mogą żądać
od uczestników procesu budowlanego, właściciela lub zarządcy obiektu budowlanego,
informacji lub udostępnienia dokumentów:
1) związanych z prowadzeniem robót, przekazywaniem obiektu budowlanego
do użytkowania, utrzymaniem i użytkowaniem obiektu budowlanego;
2) świadczących o dopuszczeniu wyrobu budowlanego do obrotu albo jednostkowego
zastosowania w obiekcie budowlanym.
Art. 84a.
1. Kontrola przestrzegania i stosowania przepisów prawa budowlanego obejmuje:
1) kontrolę zgodności wykonywania robót budowlanych z przepisami prawa
budowlanego, projektem budowlanym i warunkami określonymi w decyzji o
pozwoleniu na budowę;
2) sprawdzanie posiadania przez osoby pełniące samodzielne funkcje techniczne
w budownictwie właściwych uprawnień do pełnienia tych funkcji;
3) sprawdzanie dopuszczenia do stosowania w budownictwie wyrobów budowlanych.
3
Przepisem odrębnym jest w tym przypadku ustawa o wyrobach budowlanych.
Polskie prawo o wzajemnym uznawaniu wyrobów budowlanych
3
Komentarz
Wzajemne uznawanie wyrobów budowlanych wg zasad określonych w Traktacie o
Funkcjonowaniu Unii Europejskiej (art. 34-36) dotyczy przede wszystkim wyrobów
konsumpcyjnych i z zasady nie obejmuje wyrobów objętych harmonizacją europejską, które
mają wpływ na spełnienie choćby jednego wymagania podstawowego.
Ustawa o wyrobach budowlanych - potwierdzając zasady traktatowe - daje możliwość
umieszczania na polskim rynku wyrobów budowlanych wprowadzonych legalnie do obrotu w
innych państwach UE, nie czyni jednak tego mechanicznie, bowiem stawia wymaganie aby
właściwości użytkowe takich wyrobów umożliwiały spełnienie krajowych przepisów. Ustawa
o wyrobach budowlanych nie wskazuje jednak, jakimi dokumentami należy udowodnić
spełnienie krajowych przepisów. Jednocześnie ustawa precyzuje, że zasad wzajemnego
uznawania nie można stosować w odniesieniu do wyrobów objętych normami
zharmonizowanymi oraz Wytycznymi do europejskich aprobat technicznych (ETAG).
Zgodnie z postanowieniami ustawy – Prawo budowlane to stosujący wyroby budowlane
odpowiadają za ich prawidłowe zastosowanie, zgodnie z wymaganiami krajowych przepisów
techniczno-budowlanych.
Producent lub stosujący niezależnie mogą zwrócić się do Zakładów Specjalistycznych ITB o
dokonanie szczegółowej oceny zgodności udokumentowanych właściwości użytkowych
wyrobu z wymaganiami polskich przepisów.
Przepisy techniczno-budowlane zawierają konkretne wymagania w treści aktu prawnego lub
odnoszą się do wymagań norm przywołanych w tych przepisach. Przykładowa i nie
wyczerpująca lista sprawdzeń obejmuje:
 wymagania związane z nośnością i bezpieczeństwem konstrukcji odniesiono do
krajowych norm projektowania obiektów budowlanych (PN-B) lub odpowiednich
Eurokodów, które wprowadzono do krajowego systemu normalizacyjnego jako PNEN wraz z Załącznikami Krajowymi zawierającymi obowiązujące w Polsce wielkości
obciążeń klimatycznych, współczynników bezpieczeństwa itp.
 wymagania z zakresu ochrony przeciwpożarowej odniesione są do systemu Euroklas
ale pozostają w mocy wymagania polskich przepisów dotyczące warunku klasyfikacji
ze względu na rozprzestrzenianie ognia (gł. wyroby na elewacje).
 w odniesieniu do wymagań związanych z jakością powietrza pomieszczeń obowiązują
polskie przepisy wydane przez Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej a przepisy UE
wymagają wprost aby wyroby nie zawierały określonych substancji niebezpiecznych.
 kwestie charakterystyki właściwości akustycznych przepisy odnoszą do wymagań
norm PN-B, przywołanych w warunkach technicznych jakim powinny odpowiadać
obiekty budowlane i ich usytuowanie.
 wymagania dotyczące właściwości cieplno-wilgotnościowych wyrobów kształtowane
przez wymagania przepisów dla przegród zewnętrznych i/lub budynków;
 zawsze należy pamiętać o obowiązku potwierdzenia mrozoodporności wyrobów
przeznaczonych do zastosowań zewnętrznych.
W praktyce rzadko zdarza się, aby posiadanych przez producenta we własnym kraju
dokumentów nie trzeba było uzupełnić o dodatkowe badania lub oceny związane ze specyfiką
polskich przepisów. Jeżeli uzupełnienia takie są niezbędne, to wg art. 5 ust. 4 ustawy o
wyrobach budowlanych wyrobu nie można wprowadzać zgodnie z zasadą wzajemnego
uznawania.
Polskie prawo o wzajemnym uznawaniu wyrobów budowlanych
4
Przekazywane informacje nie stanowią interpretacji obowiązującego prawa.
Dalsze wyjaśnienia można uzyskać w krajowym punkcie kontaktowym ([email protected]),
Głównym Urzędzie Nadzoru Budowlanego (www.gunb.gov.pl), Departamencie Rynku Budowlanego i
Techniki Ministerstwa Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej.