Program otwarcia wystawy stałej Apteka Tadeusza Pankiewicza w

Program otwarcia wystawy stałej Apteka Tadeusza Pankiewicza w

1
Muzeum Historyczne Miasta Krakowa
Apteka pod Orłem
Plac Bohaterów Getta, Kraków
Program otwarcia wystawy stałej
Apteka Tadeusza Pankiewicza w getcie krakowskim
Otwarcie wystawy stanowi centralny punkt obchodów 70. rocznicy likwidacji
getta krakowskiego, nad którymi Honorowy Patronat objął Prezydent
Rzeczpospolitej Polskiej Bronisław Komorowski.
16 marca 2013 roku, sobota, godzina 19.00-24.00
Otwarcie wystawy stałej Apteka Tadeusza Pankiewicza w getcie krakowskim odbywa się na
placu Bohaterów Getta. Składają się na nie przemowy zaproszonych gości oraz koncert,
któremu towarzyszy wizualizacja, wyświetlana na fasadzie kamienicy przy pl. Bohaterów Getta
18, gdzie mieści się Apteka pod Orłem.
Po części oficjalnej rozpocznie się projekcja typu dźwięk i światło, inspirowana twórczością
Witolda Chomicza.
Przybyli goście otrzymają pamiątkę – fotografię inspirowaną historią krakowskiego getta.
Fotografia ta jest jednocześnie biletem upoważniającym jedną osobę do bezpłatnego wstępu
do trzech oddziałów Muzeum Historycznego Miasta Krakowa tworzących Trasę Pamięci (
Apteka pod Orłem, Ulica Pomorska, Fabryka Schindlera). Bilet jest ważny do 14 kwietnia
2013 r.
19.00 – 19.20
Część oficjalna – powitanie gości i przemówienia, tłumaczone na język angielski
19.20-19.40
Koncert
Muzyka: Urszula Makosz - śpiew, Paweł Pierzchała - fortepian, Michał Półtorak -skrzypce
Wizualizacje – Messmedia
19.45
Modlitwa przedstawicieli krakowskiej społeczności żydowskiej
20.00 -24.00
Zwiedzania i projekcja typu dźwięk i światło:
• Apteka pod Orłem (wejście co 15 min, grupy 20 osobowe – na godzinę ok. 60 osób)
• Fabryka Emalia Oskara Schindlera- czynne do 24.00, ostatnie wejście 22.30.
Muzeum Historyczne Miasta Krakowa, program 16 – 17 marca 2013r.
2
Apteka w getcie krakowskim - projekcja typu dźwięk i światło na fasadzie kamienicy przy pl.
Bohaterów Getta 18
Projekcja będąc artystyczną odpowiedzią grafików i animatorów na autorską wizję
przedstawioną w witrażach wg. projektu Witolda Chomicza jest opowieścią o zagładzie
żydowskiej społeczności Krakowa. Witraże do roku 2003 znajdowały się w oknach Apteki
pod Orłem. Projekcji towarzyszyć będzie nagrana ścieżka dźwiękowa z muzyką napisaną dla
potrzeb tego wydarzenia, korespondująca swym przekazem z obrazami pojawiającymi się na
fasadzie budynku.
17 marca 2013 roku, niedziela
Najważniejszym wydarzeniem tego dnia jest Marsz Pamięci, koordynowany przez Festiwal
Kultury Żydowskiej.
Godzina 12.00-14.00
Ponadto odbędą się dwa spacery po terenie krakowskiego getta organizowane przez Muzeum
Historyczne Miasta Krakowa.
10.00 -12.00 – spacer po terenie dawnego getta
Tytuł: My tu też żyliśmy
15.00-17.00- spacer po terenie dawnego getta
Tytuł: Z okien apteki. Getto oczami Tadeusza Pankiewicza
Nowa wystawa w Aptece pod Orłem będzie otwarta dla zwiedzających nieodpłatnie.
Godziny otwarcia oddziałów MHK:
Apteka pod Orłem, pl. Bohaterów Getta 18, Kraków
W sobotę 16 marca - od godziny 20.00 do 24.00 – wstęp wolny
W niedzielę 17 marca - od godziny 9.00 do 20.00 – wstęp wolny
Fabryka Emalia Oskara Schindlera, ul. Lipowa 4, Krakowa
W sobotę 16 marca - od godziny 10.00 do 24.00– wstęp wolny
W niedzielę 17 marca - od godziny 10.00 do 20.00 – wstęp płatny
Muzeum Historyczne Miasta Krakowa, program 16 – 17 marca 2013r.
3
OPIS KONCERTU
Wykonawcy
Urszula Makosz - pieśniarka zajmująca się od wielu lat muzyką żydowską, koncertuje w kraju i za
granicą.
Michał Półtorak i Paweł Pierzchała – muzycy związani z kabaretem Piwnica pod Baranami,
współpracują z krakowskimi teatrami i wieloma artystami.
Wykonawcy grają razem od 2007 roku. Zagrali na wszystkich większych festiwalach kultury
żydowskiej w Polsce, występują też za granicą. Ich repertuar obejmuje autorskie i tradycyjne pieśni
żydowskie w trzech żydowskich językach: jidysz, hebrajskim i ladino.
W 2010 roku do grupy dołączył Christian Dawid (światowej sławy klarnecista specjalizujący się w
muzyce klezmerskiej i muzyce świata), grając gościnnie w programie „Bluer than Blue” http://www.bloyerfunblo.com/.
Premiera koncertu „Bluer than Blue” odbyła się podczas XXI Festiwalu Kultury Żydowskiej w
Krakowie. Jest to projekt oparty na pieśniach powstałych w czasie II Wojny Światowej w gettach,
obozach koncentracyjnych i partyzantce żydowskiej. Koncertowi towarzyszy artystyczna wizualizacja
autorstwa Avii More, a pieśni pochodzą z kolekcji Julii Makosz (jidyszystka związana z Katedrą
Porównawczych Studiów Cywilizacji Uniwersyteteu Jagiellońskiego, przygotowuje pracę doktorską
na temat pieśni żydowskich pisanych i śpiewanych w czasie Holokaustu).
Program koncertu:
Wybrane pieśni getta – treść kilku z nich jest przedstawiona poniżej:
Friling – "Wiosna"
Idę przed getto i nie mogę odnaleźć mojej ukochanej. Jakże mam żyć bez miłości? Nad głową błękit –
a w sercu słota. Zabierz mój smutek, wiosno, i zwróć mi moja miłość. Na błękitnych skrzydłach unieś
moje serce daleko i przypomnij mi, co to radość.
Unter dajne wajse sztern - "Pod Twoją jasną gwiazdą"
Z nieba jaśniejącego gwiazdami zstąp ku mnie, niech moje łzy spoczną w Twoich dłoniach. Tak
bardzo chcę Ci ufać – w środku pali mnie i dni moje mijają wśród pożogi. Wznoszę się ponad dachy i
szukam Ciebie.
Stiler sztiler - "Ciszej ciszej"
Cicho, sza, bądźmy ciszej! Tutaj rosną zmarli zasadzeni przez wrogów, zielenieją ku błękitowi. W
naszym kraju nadeszła wiosna, jesień nam przyniosła. Dzień pełen kwiatów – a my tylko noc mamy
przed oczami. Cicho, nie płacz dziecino. Ciemność rozproszą jasne dni, noc się rozpłynie.
Ich leb in geto - "Żyję w getcie"
Oto gdzie mieszkam – getto w Kaukazie, gdzie zawsze błoto, gdzie zawsze tłok, gdzie się wali każdy
dom. Oto gdzie zyjemy odcięci przez mury i kolczaste druty. Tutaj walczymy o lepsze jutro.
Geto – "Getto"
Dos elnte kind - "Samotne dziecko"
Szotns - "Cienie"
Es falt der liber winter - "Zapada ukochana zima"
Piosenka opisuje pierwszą zimę w getcie
Wybrane utwory pochodzą z getta wileńskiego i łódzkiego. W krakowskim getcie powstała zaledwie
jedna piosenka. Piosenki Mordechaja Gebirtiga, które znamy współcześnie, miały pierwotnie formę
wyłącznie wierszy, do których muzyka została dopisana już po zakończeniu wojny.
Muzeum Historyczne Miasta Krakowa, program 16 – 17 marca 2013r.
4
Poszczególne pieśni opisują sytuacje, emocje, nadzieje, rozpacz i oczekiwania zwyczajnych ludzi,
którzy zostali poddani okrutnej opresji. Nieludzkie warunki, potrzeba wyrażania cierpienia, ale też
radości wymagały często bardzo prostych, ale przez to jeszcze bardziej wymownych słów.
Ich uzupełnieniem stanie się strona wizualna wydarzenia: obrazy wyświetlane w czasie półgodzinnego
koncertu. Wizualizacja, zachowując autonomię, pełnić będzie rolę służebną wobec wyśpiewanych
utworów. Bohaterem głównym pozostanie muzyka, która kiedyś towarzyszyła realnym, bardzo
tragicznym sytuacjom. Obrazy dookreślą, uzupełnią ten przekaz. Składać się będą zarówno z
nakręconych współcześnie na terenie dawnego żydowskiego getta materiałów filmowych, z zasobów
archiwalnych dotyczących tej przestrzeni – połączonych w jednolitą znaczeniowo całość dzięki
zastosowaniu technik animacyjnych. Wizualizacje celowo nie dotkną martyrologii – przede wszystkim
skoncentrują się na stronie obyczajowej, specyfice i klimacie czasów, które opisują. Obrazy nie będą
ilustracjami tekstu, tylko nawiązaniem do ich poetyki, prezentacją pojedynczych, konkretnych
zdarzeń: dziecko, które samotnie snuje się po ulicach, ciemna, przerażająca, gettowa noc, pełna
niepokojących cieni. O rzeczywistej grozie sytuacji osób stłoczonych w getcie opowiedzą
indywidualne sytuacje.
Wizualizacje powstaną w zróżnicowanej konwencji, która ostatecznie stworzy spójną, około
półgodzinną całość. W obraz zostanie wplecione tłumaczenie pieśni z języka jidysz, które również
ukaże się na ekranie. Światło zbuduje nastrój wokół muzyków. Wizualizacje będą montażem dwóch
elementów – autorskich obrazów oraz materiału realizowanego na bieżąco, który stanie się ostatecznie
częścią składową płyty DVD.
Nadrzędną funkcją wizualizacji będzie upamiętnienie ludzi – żydowskich obywateli miasta i jego
okolic, którzy – w sposób symboliczny i dosłowny – ostatecznie zniknęli w nocy z 13 na 14 marca
1943 roku. Chcemy, za sprawą wszystkich działań zaplanowanych na 16 marca 2013 roku, by pamięć
o krakowskim getcie nie umarła, ale stała się dla mieszkańców miasta historią, o której warto mówić –
poprzez wszystkie dostępne współcześnie środki wyrazu.
Muzeum Historyczne Miasta Krakowa, program 16 – 17 marca 2013r.