I rok Wydział Wojskowo-Lekarski

I rok Wydział Wojskowo-Lekarski - studia stacjonarne
„Parazytologia” – rok akad. 2013/2014
Ćwiczenie 1
Pierwotniaki pasożytnicze - typ Apicomplexa
I. Omówienie regulaminu zajęć.
II. Wejściówka.
Podstawowe pojęcia stosowane w parazytologii:
- pasożytnictwo, pasożyt: stały, czasowy, okresowy, bezwzględny (bezwarunkowy), względny
(przygodny), monokseniczny, polikseniczny, kosmopolityczny, synantropijny, hematofagiczny,
- żywiciel pośredni, ostateczny,
- parazytoza, parazytoza oportunistyczna,
- ontocenoza, ontosfera,
- rodzaje szkodliwego oddziaływania pasożytów na żywiciela,
- drogi wnikania pasożytów do organizmu żywiciela,
- wrota inwazji.
oraz gatunki wymienione w programie bieżącego ćwiczenia:
- występowanie (świat),
- ontohabitat,
- żywiciel pośredni, ostateczny,
- cykl rozwojowy,
- wrota inwazji, drogi inwazji,
- chorobotwórczość (charakterystyczne objawy sugerujące zarażenie danym pasożytem),
- diagnostyka (materiał do badań, jakie formy rozwojowe są wykrywane).
III. Wprowadzenie do parazytologii medycznej – pasożytnictwo i cechy układu pasożyt-żywiciel.
IV. Przegląd systematyczny i ogólna charakterystyka pasożytów.
V. Szczegółowe omówienie pierwotniaków: Cryptosporidium parvum, Toxoplasma gondii,
Plasmodium vivax, P. falciparum, P. ovale, P. malariae, Babesia divergens.
VI. Przyczyny i rodzaje inwazji pasożytniczych.
VII. Zasady przeprowadzenia wywiadu lekarskiego w kierunku rozpoznania parazytozy.
VIII. Przegląd preparatów mikroskopowych wybranych pasożytów.
IX. Źródło zarażenia, postacie inwazyjne oraz zapobieganie zarażeniom wywołanym przez pasożyty
poznane na zajęciach - karty pracy.
Ćwiczenie 2
Pierwotniaki pasożytnicze cz.II - typ Sarcomastigophora
I. Wejściówka (gatunki wymienione w programie bieżącego ćwiczenia).
II. Szczegółowe omówienie pierwotniaków - typ Sarcomastigophora
(Trichomonas vaginalis, Giardia intestinalis (lamblia), Trypanosoma brucei gambiense,
T. cruzi, Leishmania donovani, L. tropica, Entamoeba histolytica, Acanthamoeba castellanii, Naegleria
fowleri).
III. Analiza artykułu naukowego i sporządzenie notatki informacyjnej na temat zapobiegania
zarażeniom Toxoplasma gondii.
IV. Analiza i rozpoznanie parazytozy na podstawie opisu oryginalnych przypadków prezentowanych
podczas ćwiczenia.
V. Poszukiwanie form rozwojowych pasożytów w osadach ściekowych pochodzących z Grupowej
Oczyszczalni Ścieków w Łodzi – wykonanie preparatów bezpośrednich.
VI. Przegląd preparatów mikroskopowych wybranych pasożytów.
VII. Źródło zarażenia, postacie inwazyjne oraz zapobieganie zarażeniom wywołanym przez pasożyty
poznane na zajęciach - karty pracy.
Ćwiczenie 3
Płazińce
Typ – Platyhelminthes, gromada:Trematoda, Cestoda
I. Wejściówka (gatunki wymienione w programie bieżącego ćwiczenia).
II. Szczegółowe omówienie płazińców
(Fasciola hepatica, Paragonimus westermani, Schistosoma haematobium, Diphyllobothrium latum,
Taenia saginata, Taenia solium, Echinococcus granulosus).
III. Przeprowadzenie wywiadu lekarskiego w kierunku rozpoznania parazytozy.
IV. Sporządzenie komunikatu na temat zachowań prozdrowotnych skierowanych do żołnierzy
stacjonujących w ramach kontyngentów wojskowych w strefie tropikalnej i subtropikalnej.
V. Przegląd preparatów mikroskopowych wybranych pasożytów.
VI. Źródło zarażenia, postacie inwazyjne oraz zapobieganie zarażeniom wywołanym przez pasożyty
poznane na zajęciach - karty pracy.
Ćwiczenie 4
Obleńce
Typ Nemathelminthes, gromada:Nematoda
I. Wejściówka (gatunki wymienione w programie bieżącego ćwiczenia).
II. Szczegółowe omówienie obleńców - (Trichuris trichiura, Trichinella spiralis, Strongyloides
stercoralis, Ancylostoma duodenale, Enterobius vermicularis, Ascaris lumbricoides hominis, Toxocara
canis, Wuchereria bancrofti)
III. Produkty spożywcze, które mogą być źródłem zarażenia pasożytami - karta pracy.
V. Zwyczaje kulinarne, które mogą sprzyjać zarażeniom pasożytami - karta pracy.
VI. Analiza i rozpoznanie parazytozy na podstawie opisu oryginalnych przypadków prezentowanych
podczas ćwiczenia.
VI. Przegląd preparatów mikroskopowych wybranych pasożytów.
VII. Źródło zarażenia, postacie inwazyjne oraz zapobieganie zarażeniom wywołanym przez pasożyty
poznane na zajęciach - karty pracy.
Ćwiczenie 5
Stawonogi o znaczeniu medycznym
Typ: Arthropoda, gromada: Arachnida, Insecta
I. Wejściówka.
II. Szczegółowe omówienie stawonogów o znaczeniu medycznym – typ: Arthropoda, gromada:
Arachnida, Insecta
(Ixodes ricinus, Argas reflexus, Sarcoptes scabiei, Demodex folliculorum, Pediculus humanus, Pthirus
pubis, Odagmia ornata, Musca domestica, Anopheles macullipenis, Cimex lectularis, Blattella
germanica)
III. Debata oxfordzka.
IV. Analiza zagadnień:
- „Pasożyty z piaskownicy”.
- „ Dalekie podróże czy zawsze bezpieczne”.
- „Epidemie szkolne – wszawica, świerzb.”
V. Makrohabitat i mikrohabitat pasożytów.
VI. Przegląd preparatów mikroskopowych wybranych pasożytów.
Ćwiczenie 6
I. Kolokwium praktyczne.
Literatura obowiązująca:
Deryło A. - „Parazytologia i akaroentomologia medyczna”, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2002;
uzupełniająca:
Buczek A. - „Choroby pasożytnicze. Epidemiologia. Diagnostyka. Objawy.” Wydawnictwo Koliber, Lublin
2005; lub
Kadłubowski R., Kurnatowska A. „Zarys parazytologii lekarskiej”. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa
1999.
Artykuły rozdawane studentom na zajęciach.
Prosimy o niekorzystanie z materiałów podawanych w Internecie.
Osoby prowadzące:
1.
dr hab. n. med. prof. nadzw. ANNA GŁOWACKA tel.: 422725202, 422725201
2.
dr n. med. EWA TYCZKOWSKA-SIEROŃ
3.
dr n. med. MONIKA SIENKIEWICZ
OSOBA ODPOWIEDZIALNA ZA PRZEDMIOT:
EWA TYCZKOWSKA-SIEROŃ
e-mail: [email protected]
Zajęcia będą odbywać się w Katedrze Higieny i Epidemiologii UM w Łodzi przy ul. Jaracza 63, sala 207