Wskaźnik waloryzacji rolniczej przestrzeni

Wskaźnik waloryzacji rolniczej przestrzeni produkcyjnej - metoda
puławska
Wskaźnik WWRPP odzwierciedla potencjał rolniczej przestrzeni produkcyjnej
wynikający z warunków naturalnych. Został on opracowany w Instytucie Uprawy Nawożenia
i Gleboznawstwa w Puławach, w latach siedemdziesiątych, w ramach badań dotyczących
metodologii oceny jakości gruntów rolnych w Polsce. Głównym celem badań było stworzenie
wskaźników pozwalających na ilościową i przestrzenną ocenę czynników naturalnych,
decydujących o potencjalnej wydajności plonów na poziomie lokalnym (gminy). Metodologia
ta została wprowadzona, obliczone zostały odpowiednie wskaźniki dla całego terytorium
Polski.
WWRPP jest wskaźnikiem zintegrowanym bazującym na ocenie wskaźników (cech
diagnostycznych):
- jakości gleby;
- klimatu;
- rzeźby terenu;
- stosunków wodnych.
Powyższe czynniki opisano uszeregowanymi parametrami i przypisano im
odpowiednie wagi liczbowe w sposób, który odzwierciedla względną skalę ich wpływu na
urodzajność gruntów. Potencjał produkcyjny gruntów opisuje jedna łączna wartość obliczana
jako suma czterech wymienionych powyżej wskaźników
Jakość gleby:. Wskaźnik bonitacji jakości i przydatności rolniczej gleb
Na podstawie wyników wieloletnich doświadczeń polowych ustalono średnie plony
i
odpowiednie współczynniki dla poszczególnych klas bonitacyjnych oraz kompleksów
przydatności rolniczej gleb. Wskaźnik ten dla danego terenu jest średnią arytmetyczną
punktacji za klasy glebowe i kompleksy glebowo-rolnicze gruntów ornych i użytków
zielonych
Rzeźba terenu
Ocenę rzeźby terenu pod katem gospodarki rolnej dokonano w oparciu o analizę
procentowego udziału wyróżnionych typów reliefu w obrębie użytków rolnych, którym
przypisano określone wartości punktowe. Przyjęto 5 punktową skalę (im większy spadek tym
mniej punktów)
 rzeźba płaskorówninna
5 pkt
 rzeźba niskofalista i niskopagórkowata 4 pkt
 rzeźba falista i falistopagórkowata
3,5 pkt
 rzeźba wysokofalista i wysokopagórkowata 2,5 pkt
 rzeźba wzgórzowa
1 pkt
 rzeźba niskogórska
0,5 pkt
 rzeźba średniogórska i wysokogórska 0,25 pkt
Agroklimat
Ocenę warunków agroklimatycznych oparto na sztucznym założeniu o jednolitości
wszystkich nieklimatycznych czynników środowiska. Liczony jest czysty wpływ klimatu na
wzrost plonów. Ustalono 15 punktową skalę. Plony przeliczeniowe w j. zb. przekształcono w
rytmiczną skalę 15 pkt.
 28 j.zb. odpowiada wartości 1 pkt, a
 35 j. zb. wartości 15 pkt.
Warunki wodne
Poszczególne kategorie stosunków powietrzno-wodnych gleb otrzymały następującą liczbę
punktów:
 optymalnie uwilgotnione
5 pkt
 okresowy nadmiar wilgoci
3 pkt
 okresowy niedobór wilgoci
2 pkt
 trwały nadmiar wilgoci
1,25 pkt
 trwały niedobór wilgoci
1 pkt
Wskaźnik bonitacji stosunków wodnych obliczono w oparciu o procentowy udział
poszczególnych kategorii uwilgotnienia w powierzchni użytków rolnych danego terenu
Sumaryczny wskaźnik jakości rolniczej przestrzeni produkcyjnej (WRPP)
 Sumując punkty za poszczególne czynniki środowiska uzyskuje się syntetyczny wskaźnik
liczbowy charakteryzujący jakość rolniczej przestrzeni produkcyjnej w teoretycznym
przedziale 20-122 punktów, będący odbiciem potencjalnych przyrodniczych możliwości
produkcyjnych danego obszaru,
 Gleba decyduje w ok. 75% o wartości waloryzacji, a pozostałe elementy środowiska
przyr.: agroklimat, rzeźba terenu i warunki wodne stanowią odpowiednio: 15%, 5% i 5%
 O ukształtowaniu się tych proporcji zadecydował również fakt, że te trzy elementy
środowiska zostały częściowo uwzględnione już przy ocenie jakości i przydatności gleby,
tj. ustaleniu klasy bonitacyjnej i kompleksu przydatności rolniczej.