historia - Aktywny w szkole – aktywny w życiu

PIKNIK NAUKOWY POLSKIEGO RADIA I CENTRUM NAUKI KOPERNIK jest największą w Europie
imprezą plenerową o tematyce naukowej. Celem Pikniku Naukowego jest upowszechnianie wiedzy
z różnych dyscyplin naukowych poprzez prezentowanie
ciekawych eksperymentów i doświadczeń – zarówno
prostych, związanych z archeologią czy fizyką niskich
temperatur, jak i najnowszych dokonań współczesnych
uczonych. Piknik pozwala zrozumieć i poznać naukę,
ukazując ją jako niezwykle ekscytującą i pasjonującą
dziedzinę życia, a poprzez przybliżenie warsztatu naukowca
zachęca i inspiruje zwiedzających do podjęcia samodzielnej aktywności naukowej. Piknik Naukowy wzbudził
duże zainteresowanie Unii Europejskiej – w 2005 roku został wyróżniony przez Komisję Europejską jako
wzorcowy europejski projekt obszaru „Nauka i społeczeństwo”. Impreza była także nominowana do 13.
Nagrody Mediów NIPTEL 2007. Piknik był inspiracją do wielu inicjatyw popularyzujących naukę, m.in. do
powstania w Warszawie Centrum Nauki Kopernik.
Co roku w Pikniku Naukowym uczestniczy około 250 instytucji z Polski oraz całego świata (Austrii, Belgii,
Bułgarii, Chin, Cypru, Czech, Danii, Ekwadoru, Egiptu, Estonii, Finlandii, Francji, Grecji, Hiszpanii, Irlandii,
Izraela, Japonii, Korei Południowej, Libanu, Litwy, Łotwy, Maroka, Meksyku, Norwegii, Portugalii, Republiki
Federalnej Niemiec, Rosji, Serbii, Słowacji, Słowenii, Stanów
Zjednoczonych, Szwajcarii, Szwecji, Węgier, Wielkiej Brytanii,
Włoch). Instytucje naukowe, uczelnie, instytuty badawcze,
muzea i instytucje kultury, fundacje związane z edukacją oraz
koła naukowe prezentują tu swoje osiągnięcia oraz
odsłaniają kulisy codziennej pracy. Pokazują naukę w sposób
zrozumiały dla odbiorców w różnym wieku, wykorzystując
eksperymenty, pokazy, często także interaktywne eksponaty. Na Pikniku reprezentowane są różne
dyscypliny naukowe, zarówno nauki ścisłe, przyrodnicze, społeczne, jak i humanistyczne. Impreza zapewnia
bogactwo pokazów, doświadczeń i prezentacji – co roku ich liczba przekracza 1000.
Teren miasteczka namiotowego obejmuje powierzchnię 40 000 m2. Podział na specjalne sektory
tematyczne umożliwia szybsze znalezienie interesującego tematu. Obok Miasteczka Politechniki, Wioski
Archeologicznej oraz Wioski Europejskiej, jest też Aleja Kosmiczna, Uliczka Atomowa, Pawilon Biologiczno-
1
Medyczny, Aleja Maszyn, Aleja Muzeów i Aleja Eksperymentów. Najbardziej spektakularne pokazy można
oglądać na specjalnej scenie.
Od 1997 do 2009 roku Piknik Naukowy odbywał się na Rynku Nowego Miasta oraz Podzamczu
w Warszawie. W 2010 roku Piknik odbędzie się w Parku Marszałka Edwarda Rydza-Śmigłego.
Pierwszy Piknik Naukowy (jako Piknik Naukowy Polskiego Radia BIS) odbył się 14 czerwca 1997 roku na
Rynku Nowego Miasta. Wzięło w nim udział 17 warszawskich instytucji naukowych i dydaktycznych, które
w 13 namiotach prezentowały doświadczenia i pokazy
z fizyki, archeologii i medycyny. Piknik odwiedziło wówczas
ponad 3 000 osób, co środowisko naukowe uznało za duży
sukces. W kolejnych latach liczba uczestniczących instytucji
oraz zwiedzających osób szybko rosła. W 2005 roku imprezę
odwiedziło ok. 100 tys. osób, rok później – już 150 tys. Była
to rekordowa frekwencja. W kolejnych latach była ona stała
i wynosiła ok. 120 tys. osób, co jest optymalną liczbą.
W 2006 roku w Pikniku uczestniczyło 160 instytucji; w 2007 roku – 180, w 2008 – ponad 200, w 2009 – 250,
w 2010 – 220, a w 2011 roku – ponad 230 instytucji z całego świata.
Od 2001 roku Piknik ma temat przewodni; inny każdego roku, a od 2005 roku zapraszany jest gość
specjalny imprezy. Od 2008 roku Piknik Naukowy jest organizowany wspólnie przez Polskie Radio
(korporacyjnie) oraz Centrum Nauki Kopernik.
Daty i tematy przewodnie Pikników Naukowych:
14 czerwca 1997 r.
1. Piknik Naukowy Polskiego Radia BIS
6 czerwca 1998 r.
2. Piknik Naukowy Polskiego Radia BIS
22 maja 1999 r.
3. Piknik Naukowy Polskiego Radia BIS
10 czerwca 2000 r.
4. Piknik Naukowy Polskiego Radia BIS
9 czerwca 2001 r.
5. Piknik Naukowy Polskiego Radia BIS
– „Czym zaskoczy nas świat?”
8 czerwca 2002 r.
6. Piknik Naukowy Polskiego Radia BIS – „Co nauka daje sztuce?”
14 czerwca 2003 r.
7. Piknik Naukowy Polskiego Radia BIS – „DNA twoje życie”
22 maja 2004 r.
8. Piknik Naukowy Polskiego Radia BIS – „Nauka bez granic”
4 czerwca 2005 r.
9. Piknik Naukowy Polskiego Radia BIS – „Fizyka na fali”, gość specjalny – Niemcy
3 czerwca 2006 r.
10. Piknik Naukowy Polskiego Radia BIS – „Świat za 10 lat. Spróbuj przepowiedzieć
przyszłość”, gość specjalny – Francja
2
26 maja 2007 r.
11. Piknik Naukowy Polskiego Radia BIS – „M4T3M4TYK4 I MY”, gość specjalny –
Unia Europejska
14 czerwca 2008 r.
12. Piknik Naukowy Polskiego Radia i Centrum Nauki Kopernik – „Poznaj język
nauki”, gość specjalny – Finlandia
30 maja 2009 r.
13. Piknik Naukowy Polskiego Radia i Centrum Nauki Kopernik –„Nauka wśród
gwiazd”, gość specjalny – Czechy
12 czerwca 2010 r.
14. Piknik Naukowy Polskiego Radia i Centrum Nauki Kopernik – „Wielki
MikroŚwiat”, gość specjalny – Wielka Brytania
28 maja 2011 r.
15. Piknik Naukowy Polskiego Radia i Centrum Nauki Kopernik – „Wolność”, gość
specjalny – Włochy
Piknik Naukowy powstał dzięki inicjatywie i pomysłom: prof. Łukasza
Turskiego z Centrum Fizyki Teoretycznej PAN, Roberta Firmhofera
z Polskiego Radia (od 2006 roku dyrektora Centrum Nauki Kopernik) oraz
Krystyny Kępskiej-Michalskiej z Polskiego Radia. W 1998 roku zostali oni
uhonorowani nagrodą im. prof. Hugona Steinhausa, przyznawaną przez
Polską Fundację Upowszechniania Nauki i Towarzystwo Popierania
i Krzewienia Nauk za upowszechnianie i popularyzację nauki oraz
przekonanie społeczeństwa, że nauka jest ważna i potrzebna, a jej
zagadnienia mogą być w sposób przystępny i fascynujący przedstawiane
osobom nie mającym profesjonalnego przygotowania.
Sukces Pikniku Naukowego stał się istotną inspiracją przy tworzeniu interaktywnego Centrum Nauki
„Eksploratorium”, dziś funkcjonującego pod nazwą Centrum Nauki Kopernik, które staraniem władz miasta,
Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego oraz MEN powstało na Powiślu nad tunelem Wisłostrady.
we
Entuzjastyczne
recenzje
publicznych
komercyjnych,
i
wszystkich
artykuły
telewizjach
i
reportaże
w miesięcznikach popularnonaukowych oraz w tygodnikach
opiniotwórczych i prasie codziennej – ogólnopolskiej
i warszawskiej, corocznie potwierdzają wartość Pikniku jako
platformy informacyjnej i marketingowej.
Profil socjologiczny uczestników Pikniku Naukowego:
Co roku Warsztaty Analiz Socjologicznych projektują i realizują badanie Pikniku Naukowego. W 2009 r.
analiza została przeprowadzona na podstawie wyników badania ankietowego gości odwiedzających
3
13. Piknik Naukowy. Dodatkowo wyniki zostały porównane z wynikami otrzymanymi podczas 11. i 12.
Pikniku Naukowego, które odbyły się w latach 2007 i 2008. Efektem badania jest raport końcowy,
zawierający interpretację uzyskanych informacji oraz analizę całości Pikniku Naukowego.
Główne wnioski zawarte w raporcie wskazują, że:
•
Najczęstszym motywem pojawienia się na Pikniku jest chęć spędzenia ciekawie sobotniego dnia
(43,8%) i chęć poszerzenia wiedzy (43,5%). Jak sami badani stwierdzają, udział w Pikniku jest
zdobywaniem wiedzy przez zabawę.
•
Coraz liczniejszą grupę zwiedzających stanowią osoby młode (poniżej
19 roku życia).
•
Respondenci przyznają, że dzięki wizycie na Pikniku poszerzyli swoją
wiedzę, zwłaszcza z fizyki, nowoczesnych technologii i chemii. Goście
Pikniku Naukowego w większości zgadzają się z twierdzeniem, że
zmienia on sposób patrzenia na naukę.
•
Piknik zdobył już dużą grupę stałych bywalców, z drugiej strony zaś
wciąż przyciąga nowe zainteresowane osoby. W tym roku proporcje
między obu grupami były wyrównane.
•
Respondenci wyrażają zadowolenie z różnorodności oferty oraz atmosfery panującej na Pikniku.
Szczególnie doceniają możliwość zaangażowania się w przeprowadzanie doświadczeń oraz
porozmawiania z kompetentnymi i entuzjastycznie nastawionymi naukowcami.
•
Wszystko to składa się na bardzo dobrą ocenę Pikniku Naukowego (78,2% badanych ocenia go na co
najmniej 5 w sześciostopniowej skali). Co więcej, 84,1% respondentów stwierdziło, iż poszerzyło swoją
wiedzę poprzez udział w imprezie. A niemal wszyscy (98%) zgodzili się, że to dobry sposób na
rozpowszechnianie nauki w społeczeństwie.
•
Blisko 90% uczestników deklaruje chęć ponownego uczestnictwa w Pikniku Naukowym. Tyle samo osób
chciałoby odwiedzić w przyszłości Centrum Nauki Kopernik.
4