program profilaktyki zespołu szkół nr 2 im. władysława jagiełły w

PROGRAM
PROFILAKTYKI
ZESPOŁU SZKÓŁ
NR 2
IM. WŁADYSŁAWA
JAGIEŁŁY
W MRĄGOWIE
Zatwierdzony uchwałą Rady Pedagogicznej dnia 21 czerwca 2010 roku
1
Spis treści:
I.
II.
Podstawa prawna.
Zakres profilaktyki.
III.
Charakterystyka środowiska szkolnego.
IV.
Cele Szkolnego Programu Profilaktyki.
V.
VI.
VII.
Formy realizacji Szkolnego Programu Profilaktyki.
Plan działań profilaktycznych.
Ewaluacja i procedura uaktualniania Szkolnego Programu Profilaktyki.
I. PODSTAWA PRAWNA
1. Rozporządzenie MENiS z dnia 31.01.2002 r. zmieniające rozporządzenie w
sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz publicznych szkół
/Dz. U. Nr 10/2002 r./
2. Ustawa z dnia 26.10.1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu
alkoholizmowi /Dz. U. z 12.11.1982 r./ z późniejszymi zmianami.
3. Ustawa z dnia 19.08.1994 r. o ochronie zdrowia psychicznego /Dz. U. z 20.10.1994r. / z
późniejszymi zmianami.
4. Ustawa z dnia 09.11.1995 r. o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu
i wyrobów tytoniowych /Dz. U. z 30.01.1996 r. / z późniejszymi zmianami.
5. Ustawa z dnia 24.04.1997 r. o przeciwdziałaniu narkomanii /Dz. U. Nr 75/1997/ z
późniejszymi zmianami.
6. Artykuł 72.1. i 72.2. Konstytucji RP z dnia 02.04.1997 r. /Dz. U. Nr 78/1997r. /
7. Konwencja o prawach dziecka z dnia 20.11.1989 r. /Dz. U. Nr 120/1991/.
8. Ustawa o systemie oświaty z 07.09.1991r. z późniejszymi zmianami.
9. Rozporządzenie MENiS z dnia 07.01. 2003r. w sprawie zasad udzielania i organizacji
pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i
placówkach.
10. Rozporządzenie MENiS z dnia 31.01.2003r. w sprawie szczegółowych form działalności
wychowawczej i zapobiegawczej wśród dzieci i młodzieży zagrożonych uzależnieniem.
11. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 23 grudnia 2008 r. w sprawie
podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w
poszczególnych typach szkół(rozporządzenie zostało opublikowane w Dzienniku Ustaw z dnia
15 stycznia 2009 r. Nr 4, poz. 17)
2
II. ZAKRES PROFILAKTYKI
Dyrekcja i nauczyciele Zespołu Szkół nr 2 w Mrągowie podejmują działania mające na celu
ochronę ucznia przed zagrożeniami i reagowanie na już zaistniałe. Szeroko pojęta
profilaktyka obejmuje zarówno eliminowanie bądź zmniejszanie czynników ryzyka jak
również wzmacnianie czynników chroniących. Ponadto polega ona na promowaniu zdrowego
stylu życia, rozwijaniu umiejętności radzenia sobie z problemami, które młodzież napotyka w
życiu oraz wspomaganiu jej przy dokonywaniu właściwych wyborów.
Realizatorami programu są wszyscy wychowawcy klas, nauczyciele, pedagog szkolny,
psycholog, dyrekcja szkoły, uczniowie oraz zaproszeni przedstawiciele różnych instytucji
wspomagających.
III. CHARAKTERYSTYKA ŚRODOWISKA SZKOLNEGO
Uczniami Zespołu Szkół nr 2 w Mrągowie jest młodzież pochodząca głównie z małych miast
i obszarów wiejskich. Mają po 16-20 lat i są absolwentami gimnazjum. Ze względu na
specyfikę szkoły deklarują podjęcie pracy po ukończonej szkole lub naukę na studiach
wyższych, często zaocznych. Podczas nauki w szkole średniej następuje szybki rozwój ich
osobowości, kształtują się postawy , wartości i uczucia. Dlatego szkoła powinna odgrywać
duża rolę w tym aspekcie.
Przed przystąpieniem do konstruowania Szkolnego Programu Profilaktyki przeprowadzono
ankietę mającą na celu zdiagnozowanie obecnej sytuacji postaw młodzieży wobec uzależnień,
przemocy, agresji, form spędzania wolnego czasu, walki ze stresem. Badaniem objęto
rodziców, uczniów i nauczycieli Zespołu Szkół nr 2 w Mrągowie.
Z przeprowadzonych badań wynika :
1. Uczniowie w szkole czują się bezpiecznie. Tak uważa 88% ankietowanych rodziców, a
95% uczniów nigdy nie było zastraszanych w szkole.
2. W szkole bardzo rzadko występują przypadki agresji i przemocy. Jeżeli się pojawia,
dotyczy poniżania słownego (wyzwiska, obelgi).
3. W szkole w dostatecznym stopniu ukazywane są zagrożenia związane z uzależnieniami,
uczniowie
potrafią
rozpoznawać
sytuacje
stwarzające
dla
nich
zagrożenie.85%
ankietowanych uczniów stwierdziło, że nigdy nie zażywało narkotyków lub innych środków
odurzających , co piąty uczeń przyznaje, że pali papierosy.
4. Ankietowani rodzice i uczniowie uznali, że szkoła w wystarczający sposób propaguje idee
zdrowego stylu życia, form korzystania z wolnego czasu. Uczniowie wskazali, że w czasie
3
wolnym najczęściej słuchają muzyki, spotykają się ze znajomymi oraz w dużym stopniu
korzystają z Internetu.
5. Badania wykazały, że większość uczniów jest mocno związana z domem rodzinnym, za
wartość najważniejszą w życiu wskazują szczęście rodzinne; 57% uznało matkę jako osobę,
która ma największy wpływ na ich decyzje. O problemach rozmawiają jednak z
rówieśnikami.
6. Uczniowie mają świadomość złych zachowań, które ich otaczają ich na co dzień. Uważają
za coś bardzo złego kupowanie rzeczy skradzionych lub zawłaszczanie rzeczy cudzej.
7. Z diagnozy sytuacji w szkole wynika, że najczęstszymi zachowaniami ryzykownymi są :
A. Uzależnienia od papierosów i alkoholu
B. Kontakt z narkotykami
C. Problematyka zdrowia fizycznego i psychicznego
D. Uzależnienia od komputera
E. Asertywność
F. Mały kontakt rodziców z dziećmi w zakresie rozmów nt zagrożeń i ich profilaktyki
8. Nauczyciele i rodzice , którzy uczestniczyli w badaniu, oczekują pomocy w rozwiązywaniu
problemów wychowawczych. Dotyczą one głównie:
* problematyki uzależnień
* zdrowia fizycznego
* zdrowia psychicznego
* konfliktów rówieśniczych
*wagarów
Osobami, które miałyby wspierać rodziców i nauczycieli są specjaliści z różnych dziedzin.
Ocena stanu wyjściowego w zakresie zagrożeń i problemów wychowawczych pozwoliła na
sformułowanie głównych celów Szkolnego Programu Profilaktyki, a następnie wyznaczenia
zadań i sposobów ich realizacji służących osiągnięciu założonych celów.
IV. CELE SZKOLNEGO PROGRAMU PROFILAKTYKI
1. Udzielenie uczniom klas I wsparcia psychicznego i wskazówek ułatwiających adaptację w
nowej szkole.
2. Zapewnienie uczniom bezpiecznych i higienicznych warunków nauki – kształtowanie
bezpiecznej atmosfery w szkole.
3. Zapobieganie wszelkim objawom patologii społecznej – np. zachowaniom agresywnym i
przemocy.
4
4. Dostarczenie uczniom rzetelnej wiedzy dotyczącej szkodliwości wszelkich środków
uzależniających.
5. Kształtowanie, ćwiczenie i utrwalanie umiejętności asertywnych.
6. Zapoznanie uczniów w przepisami prawnymi dotyczącymi odpowiedzialności karnej,
ruchu drogowego, pracy, bhp.
7. Wzbudzanie poczucia odpowiedzialności za własne zdrowie - propagowanie zdrowego
stylu życia. Zwrócenie uwagi na symptomy śmiertelnych chorób – anoreksja, bulimia, rak
piersi, AIDS.
8. Przygotowanie uczniów do dorosłego życia w społeczeństwie – kształtowanie umiejętności
komunikacji, autoprezentacji.
9. Pomoc i przygotowanie uczniów do wyboru drogi zawodowej oraz wyższych studiów.
10. Rozwijanie umiejętności radzenia sobie w trudnych sytuacjach oraz zaopatrzenie uczniów
i rodziców w wiedzę, gdzie szukać pomocy.
11. Ochrona zdrowia psychicznego – walka ze stresem.
12. Przygotowanie uczniów do świadomego planowania rodziny i życia.
13. Przekazywanie informacji rodzicom na temat zagrożeń we współczesnym społeczeństwie
- profilaktyka uzależnień oraz prawne skutki negatywnych zachowań wśród młodzieży, a
także sposobów radzenia sobie z nimi.
14.Świadome korzystanie z mediów.
V. FORMY REALIZACJI SZKOLNEGO PROGRAMU PROFILAKTYKI
1. Zajęcia w ramach lekcji wychowawczych prowadzone przez wychowawców lub
pedagoga.:
projekcja filmów,
czytanie artykułów
dyskusja,
warsztaty.
2. Spotkania uczniów z przedstawicielami:
Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej,
funkcjonariuszami policji,
przedstawicielami straży pożarnej,
przedstawicielami służby zdrowia,
Powiatowego Urzędu Pracy,
Polskiego Komitetu Zwalczania Raka,
5
Ośrodka Aktywizacji i Kariery Zawodowej
WOPR lub PCK,
3. Spotkania rodziców z funkcjonariuszami policji , pedagogiem szkolnym oraz zaproszonymi
gośćmi w ramach wywiadówek.
4. Rozmowy indywidualne pedagoga, psychologa
z rodzicami, uczniami oraz
wychowawcami.
VI PLAN DZIALAŃ PROFILAKTYCZNYCH
PROBLEMATYKA PORUSZANA W KLASACH I
Lp.
Problematyka
1.
Adaptacja w nowym
środowisku
Zagadnienia szczegółowe
- rozpoznanie środowiska
rodzinnego uczniów
- zapoznanie uczniów ze szkołą,
wychowawcą, klasą
2.
Przemoc i agresja
wśród młodzieży
Formy realizacji
spotkanie organizacyjnozapoznawcze z
rodzicami,
spotkania indywidualne z
rodzicami,
rozmowy z uczniami,
ankiety
wycieczki integracyjne,
zapoznanie ze statutem
szkoły i jego
załącznikami
- analiza przyczyn zachowań
agresywnych
ankieta, rozmowy z
uczniami, obserwacja
środowiska uczniów
- uświadomienie rodzajów agresji
(agresja słowna, przemoc
psychiczna i fizyczna,
cyberprzemoc)
prelekcja
- dbałość o kulturę języka,
eliminowanie wulgaryzmów
konkursy, pogadanka,
skrupulatne stosowanie
regulaminu oceniania
zachowania
warsztaty
- sztuka komunikacji
interpersonalnej
-kształtowanie umiejętności pracy
w grupie
-odpowiedzialność prawna
nieletnich
-dbałość o bezpieczeństwo
6
ćwiczenia pracy
zespołowej na
wszystkich lekcjach
spotkanie uczniów z
policjantem
spotkanie rodziców z
prokuratorem
dyżury nauczycielskie
3.
uczniów w szkole
Profilaktyka uzależnień – diagnoza uzależnień w klasie
- przyczyny sięgania po
papierosy, alkohol, narkotyki
- skutki zdrowotne, społeczne i
prawne stosowania używek
- kształtowanie postawy
asertywnej, nabywanie
umiejętności odpierania presji
- skutki uzależnienia od
komputera, komórki, zakupów,
itp.
- przestrzeganie zakazu
stosowania używek podczas
wszystkich imprez szkolnych
4.
Zagrożenia wczesnej
inicjacji seksualnej
- informacja o miejscach, gdzie
można szukać pomocy
- mechanizmy i następstwa
wczesnej aktywności seksualnej
-odpowiedzialność a seks,
zagadnienia związane z
antykoncepcją
-ryzykowne zachowania
seksualne (gwałty, płatne usługi
seksualne, itp.) - przyczyny i
skutki
5.
Rodzina a problemy
ucznia w szkole
-pozyskanie informacji
o uczniach, których rodzice
przebywają za granicą
-pomoc uczniom mającym
kłopoty z adaptacją w nowej
sytuacji życiowej
- samotność dzieci w rodzinie
7
ankieta wśród uczniów,
obserwacja
dyskusja
spektakle i filmy
profilaktyczne,
spotkania z osobami,
które wyszły z nałogów
spotkania ze
specjalistami z zakresu
profilaktyki uzależnień
warsztaty z asertywności
pogadanka, artykuły z
prasy
skrupulatne stosowanie
regulaminu oceniania
zachowania
informacja wychowawcy,
pedagoga
pogadanki na lekcjach
WdŻwR, dyskusja na
lekcji wychowawczej
spotkanie z pielęgniarką
szkolną
rozmowy indywidualne z
uczniami, dyskusja na
lekcji wychowawczej
informacja dla rodziców
o ryzykownych
zachowaniach
seksualnych młodzieży
ankiety, rozmowy
indywidualne
zapoznanie nauczycieli z
sytuacją ucznia,
monitorowanie sytuacji
domowej dziecka
uświadomienie uczniom
problemu oraz jego
konsekwencji
omówienie problemu na
-przemoc fizyczna i psychiczna
(molestowanie seksualne)
6.
7.
8.
Higiena zdrowia
fizycznego i
umysłowego
Motywowanie uczniów
do osiągnięcia sukcesu.
Świadome i rozważne
korzystanie z mediów.
spotkaniu z rodzicami
spotkanie z pedagogiem
spotkanie z pielęgniarką
szkolną
- prezentowanie możliwości
uczniów
-hobby a nauka , jak to pogodzić?
-motywowanie uczniów do
udziału w dodatkowych zajęciach
-spotkania z
przedstawicielami
różnych kół
zainteresowań
-rozmowy z
wychowawcą na
godzinach
wychowawczych
-korzyści i zagrożenia płynące z
korzystania szeroko pojętych
środków informacji
-spotkanie z policjantem
lub prokuratorem
PROBLEMATYKA PORUSZANA W KLASACH II
Lp.
Problematyka
1.
Wagary.
Zagadnienia szczegółowe
-zapoznanie uczniów ze
Statutem Szkoły, regulaminem
klasyfikowania i oceniania ,
programem wychowawczym
szkoły
- rozpoznanie przyczyn
wagarowania
Formy realizacji
informacja wychowawcy
ankiety, obserwacja
uczniów, rozmowy
indywidualne
spotkanie z pedagogiem,
- metody i higiena pracy
umysłowej
- wspomaganie ucznia mającego
trudności w nauce
zajęcia wyrównawcze,
organizowanie w obrębie
klasy pomocy koleżeńskiej
koła zainteresowań,
konkursy, imprezy szkolne
i lokalne, działalność
samorządu uczniowskiego
- wspieranie i rozwijanie
zainteresowań uczniów,
zaangażowanie ich w sprawy
szkoły
2.
Zdrowy styl życia
-promocja zdrowego i
aktywnego trybu życia
8
zajęcia sportowe, prelekcje
w ramach przedmiotów
gastronomicznych, gazetki,
wycieczki propagujące
aktywność ruchową,
konkursy
- informacja o zaburzeniach
prawidłowego odżywiania się
(anoreksja, bulimia, otyłość)
spotkanie z pielęgniarką
szkolną, spotkanie z
psychologiem
-sposoby radzenia sobie ze
stresem
spotkanie z psychologiem,
pedagogiem, warsztaty
- świadome macierzyństwo;
metody zapobiegania ciąży;
wczesne macierzyństwo- wybór
czy nieświadomość
- kształtowanie umiejętności
współpracy z dziećmi
niepełnosprawnymi
spotkanie z pielęgniarką
szkolną, spotkanie z
położną/ginekologiem
3.
Planowanie rodziny i
antykoncepcja
4.
Kształtowanie postawy
tolerancji
5.
Profilaktyka uzależnień
i chorób
-propagowanie stylu życia
cywilizacyjnych
wolnego od nałogów
6.
Motywowanie uczniów - prezentowanie możliwości
do osiągnięcia sukcesu. uczniów
-hobby a nauka , jak to
pogodzić?
-motywowanie uczniów do
udziału w dodatkowych
zajęciach
Świadome i rozważne
-korzyści i zagrożenia płynące z
korzystanie z mediów. korzystania szeroko pojętych
środków informacji
7.
współpraca z Zespołem
Szkół Specjalnych –
przygotowywanie
wspólnych przedsięwzięć,
praca wolontariuszy
spotkania z pielęgniarką
szkolną
praca wolontariuszy,
działalność szkolnych kół
zainteresowań, szkolne i
klasowe przedsięwzięcia
-spotkania z
przedstawicielami różnych
kół zainteresowań
-rozmowy z wychowawcą
na godzinach
wychowawczych
-spotkanie z policjantem
lub prokuratorem
PROBLEMATYKA PORUSZANA W KLASACH III
Lp.
Problematyka
1.
Prawa i obowiązki
ucznia, a
odpowiedzialność za
swoje decyzje.
Zagadnienia szczegółowe
- przypomnienie zasad
funkcjonowania uczniów w
szkole (przypomnienie treści
dokumentów szkolnych: Statut,
Program wychowawczy i
profilaktyczny)
Formy realizacji
pogadanka z uczniami
na godzinach
wychowawczych i z
rodzicami na początku
roku szkolnego
2.
- anoreksja i bulimia- moda czy
choroba
- pogadanki; spotkanie z
pielęgniarką szkolną
Propagowanie zdrowego
stylu życia
- zdrowe odżywianie się
9
3.
Planowanie własnej
przyszłości
4.
Nowe zagrożenia
cywilizacyjne i ich
profilaktyka.
5.
Dbałość o wysoką
frekwencję i dyscyplinę.
- uświadomienie potrzeby
planowania własnej przyszłości
zawodowej na etapie szkoły
ponadgimnazjalnej
- świadome planowanie własnej
ścieżki zawodowej w oparciu o
predyspozycje, możliwości
kształcenia i trendy rozwojowe
rynku pracy.
-omówienie problematyki m.in.
handlu ludźmi lub
cyberprzemocy
- uświadomienie uczniom , że
systematyczna obecność w
szkole ma znaczący wpływ na
wyniki na przyszłych
egzaminach oraz przydatność
zawodową jako przyszłych
pracowników
- wychowawcy na
godzinach
wychowawczych;
spotkania z doradcą
zawodowym
-film, pogadanka z
wychowawcą, w miarę
możliwości z
pedagogiem lub
prokuratorem
spotkania z pielęgniarką
szkolną
praca wolontariuszy
-pogadanki z
wychowawcą,
systematyczna analiza
frekwencji,
indywidualne rozmowy
PROBLEMATYKA PORUSZANA W KLASACH IV
Lp.
Problematyka
1.
Prawa i obowiązki
ucznia ,a
odpowiedzialność za
swoje decyzje.
2.
Umiejętność radzenia
sobie z napięciem
pojawiającym się w
sytuacjach trudnych
Zagadnienia szczegółowe
- przypomnienie zasad
funkcjonowania uczniów w
szkole (przypomnienie treści
dokumentów szkolnych: Statut,
Program wychowawczy i
profilaktyczny)
Formy realizacji
- pogadanka z uczniami
na godzinach
wychowawczych i z
rodzicami na początku
roku szkolnego
- lekcje wychowawcze dotyczące
agresji, zachowań agresywnych,
chronienia siebie w sytuacjach
nacisku grupowego,
- wychowawcy,
pedagog szkolny
- sposoby radzenia sobie ze
stresem przed egzaminem
maturalnym
- sposoby pokonywania stresu w
obliczu wyboru dalszego
kształcenia i drogi życiowej
- kształtowanie umiejętności
zarządzania czasem
10
- psycholog, pedagog;
spotkania ze
specjalistami
- wychowawcy;
spotkania z rodzicami
- na godzinach
wychowawczych
- na godzinach
wychowawczych
- metody uczenia się
3.
Kształtowanie poczucia
własnej wartości i
tożsamości ucznia
4.
Orientacja zawodowa i
przygotowanie do
podjęcia pracy.
5.
Dbałość o wysoką
frekwencję i
samodyscyplinę .
- uświadomienie sobie własnych
mocnych i słabych stron:
budowanie pozytywnego obrazu
własnej osoby
-omówienie problematyki
zawodów przyszłości i sytuacji
na rynku pracy
- uświadomienie uczniom , że
systematyczna obecność w
szkole ma znaczący wpływ na
wyniki na przyszłych
egzaminach oraz przydatność
zawodową jako przyszłych
pracowników
- warsztaty z
pedagogiem,
psychologiem
-spotkania z doradcami
zawodowymi z Ośrodka
Aktywizacji i
Planowania Kariery
Zawodowej
- pogadanki z
wychowawcą,
systematyczna analiza
frekwencji ,
indywidualne rozmowy
VII EWALUACJA I PROCEDURA UAKTUALNIANIA SZKOLNEGO PROGRAMU
PROFILAKTYKI
1.Ewaluacja programu profilaktyki obejmuje następujące działania:
A. W każdym roku szkolnym wychowawca z nauczycielami uczącymi w danej klasie
powinien zrealizować wszystkie zagadnienia z programu profilaktyki na danym poziomie
edukacyjnym.
B. Wychowawca klasy lub nauczyciel realizujący treści z programu profilaktyki w danej
klasie powinien zapisać temat do dziennika lekcyjnego oznaczając temat skrótem(SPP).
C. Formę, metodę przeprowadzenia zajęć wychowawca/nauczyciel może wybrać sam.
W czerwcu zespół wskazany przez dyrektora szkoły będzie kontrolował realizację programu
profilaktyki w każdej klasie na danym poziomie
2. W celu uaktualnienia Szkolnego Programu Profilaktyki:.
A. Co roku w maju lub czerwcu w losowo wybranej grupie uczniów przeprowadzona
zostanie ankieta ewaluacyjna dotyczącą oceny programu realizowanego w danym roku
szkolnym, a następnie opracowane zostaną jej wyniki.
B
Oceny dokona się na podstawie:
a) wyników ankiety
b) obserwacji zachowań uczniów, życia szkoły, indywidualnych rozmów z uczniami i ich
rodzicami, ze szczególnym uwzględnieniem:
 zachowań ryzykownych zauważonych u uczniów szkoły
 problemów o jakich mówili uczniowie
11
 funkcjonowania szkolnych „azyli” w postaci szatni i toalet
 sposobu spędzania wolnego czasu przez uczniów
 problemów zgłaszanych przez rodziców
 problemów uczniów i środowiska o jakich donosiła lokalna prasa
c) informacji uzyskanych przez pedagoga szkolnego dotyczących:
 problemów identyfikowanych przez pracowników Poradni PsychologicznoPedagogicznej i Komendę Powiatową Policji
d) wniosków pielęgniarki szkolnej
e) propozycji Samorządu Uczniowskiego
f) propozycji wychowawców, nauczycieli
g) priorytetów Warmińsko – Mazurskiego Kuratora Oświaty i Ministra Edukacji
Narodowej na dany rok szkolny
3. Szkolny Program Profilaktyki ma charakter otwarty i może ulegać zmianom, w zależności
od bieżących potrzeb.
12